Ustalenie źródła przychodów w przypadku najmu nieruchomości. - Interpretacja - 0112-KDIL2-2.4011.537.2023.3.AG

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 23 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.537.2023.3.AG

Temat interpretacji

Ustalenie źródła przychodów w przypadku najmu nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

prawidłowe – w części dotyczącej pytania nr 1 i nr 2,

nieprawidłowe – w części dotyczącej pytania nr 3.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 23 lipca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 23 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – dopłata do wniosku 4 października 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzeń przyszłych

Wnioskodawczyni była małżonką (…), który zmarł w dniu (…) 2022 r. W małżeństwie panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Mąż Wnioskodawczyni do dnia śmierci prowadził działalność gospodarczą w zakresie wynajmu lokali użytkowych pod firmą (…).

Od dnia jego śmierci funkcjonuje jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, działająca pod nazwą (…) w spadku, (…), działająca na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, powstałą w związku ze śmiercią męża Wnioskodawczyni (dalej jako: Przedsiębiorstwo w spadku).

Przedsiębiorstwo w spadku jest na podstawie przepisów art. 1a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodów osiąganych w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. Przedsiębiorstwo w spadku jest na podstawie art. 15 ust. 1a oraz art. 17 ust. 1i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnikiem podatku od towarów i usług, kontynuującym prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika męża Wnioskodawczyni. W skład majątku Przedsiębiorstwa w spadku weszły składniki majątkowe i niemajątkowe związane z prowadzoną przez męża Wnioskodawczyni przed jego śmiercią działalnością gospodarczą polegającą na wynajmie lokali użytkowych, a najistotniejszymi składnikami majątkowymi jest osiem lokali użytkowych położonych w (…), w obrębie jednej nieruchomości. Wnioskodawczyni jako małżonka (…) w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej była współwłaścicielem wspomnianych wyżej ośmiu wyodrębnionych lokali użytkowych. Wnioskodawczyni nie prowadziła za życia męża działalności gospodarczej związanej z wynajęciem wspomnianych wyżej lokali użytkowych. Działalność gospodarczą prowadził tylko mąż Wnioskodawczyni i rozliczał przychody osiągane z tytułu najmu lokali użytkowych w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, zarejestrowanej w CEiDG.

Mąż Wnioskodawczyni jako przedsiębiorca był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Lokale użytkowe w okresie prowadzenia działalności przez męża Wnioskodawczyni zostały w całości zamortyzowane. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą mąż Wnioskodawczyni jako przedsiębiorca miał na dzień śmierci zawarte sześć umów najmu lokali użytkowych, jedną umowę dotyczącą montażu masztu GMS na dachu budynku stanowiącym część wspólną właścicieli budynku oraz umowy z dostawcami mediów, jeden lokal użytkowy był w dniu śmierci niewynajęty, a jeden był zajęty przez samego męża Wnioskodawczyni. Mąż Wnioskodawczyni jako przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą przy użyciu zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, obejmujących w szczególności: podatkową księgę przychodów i rozchodów, środki trwałe w postaci ośmiu lokali użytkowych, zobowiązania i należności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, prawa i obowiązki wynikające z umów najmu lokali użytkowych oraz z umowy dotyczącej montażu masztu GMS na dachu budynku stanowiącym część wspólną właścicieli budynku, prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami mediów. Dokonywana przez męża Wnioskodawczyni, jako przedsiębiorcę, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, sprzedaż usług najmu była opodatkowana podatkiem od towarów i usług, wobec czego mąż Wnioskodawczyni jako podatnik podatku od towarów i usług dokonywał pełnego odliczenia podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Na skutek śmierci (…) Wnioskodawczyni na podstawie testamentu nabyła w drodze spadku na wyłączną własność dwa lokale użytkowe oraz udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych. Wspomniane dwa lokale użytkowe i udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych weszły do majątku Przedsiębiorstwa w spadku i zostaną wydane Wnioskodawczyni dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego (co nastąpi za kilka miesięcy). Wnioskodawczyni jest jedynym spadkobiercą i jedynym właścicielem Przedsiębiorstwa w spadku. Wnioskodawczyni pobiera rentę rodzinną po zmarłym mężu Wnioskodawczyni, nie prowadzi zarejestrowanej w CEIDG działalności gospodarczej, nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku do towarów i usług.

Mocą zapisu windykacyjnego zawartego w testamencie męża Wnioskodawczyni udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych nabył z chwilą śmierci męża Wnioskodawczyni jego syn – (…). Udziały nabyte przez (…) mocą zapisu windykacyjnego nie weszły w skład Przedsiębiorstwa w spadku. Na zarządcę sukcesyjnego został powołany syn (…). W związku z realizacją zapisu windykacyjnego syn Wnioskodawczyni otrzymał udziały wynoszące po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych. Wydanie synowi Wnioskodawczyni praw objętych zapisem windykacyjnym nastąpiło przed złożeniem niniejszego wniosku, przed stwierdzeniem nabycia praw Wnioskodawczyni do spadku, przed uprawomocnieniem się takiego postanowienia i przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego. Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez syna Wnioskodawczyni tytułem zapisu windykacyjnego nie posiadały zdolności do działania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, do realizacji których służyły mężowi Wnioskodawczyni jako przedsiębiorcy za jego życia. Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez syna Wnioskodawczyni tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowiły w momencie nabycia przez syna Wnioskodawczyni przedsiębiorstwa, to jest: nie były zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z definicją przedsiębiorstwa zawartą w art. 551 Kodeksu cywilnego. Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez syna Wnioskodawczyni tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowiły w momencie nabycia przez syna Wnioskodawczyni zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, to jest: organizacyjnie i finansowo wyodrębnionego zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez syna Wnioskodawczyni tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowią u syna Wnioskodawczyni zespołu, a jedynie zbiór elementów w postaci udziałów w prawie własności sześciu lokali użytkowych, które to lokale użytkowe służyły uprzednio mężowi Wnioskodawczyni do prowadzenia działalności gospodarczej. Opisany we wniosku o interpretację stan faktyczny nie dotyczy więc sytuacji, w której w wyniku realizacji zapisu windykacyjnego uprawniony z zapisu windykacyjnego nabył przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część.

Syn Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEiDG, jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu lokali użytkowych. Syn Wnioskodawczyni na podstawie umowy o korzystanie z lokali użytkowych zawartej z Przedsiębiorstwem w spadku oddał sześć lokali, w których prawie własności przysługuje mu udział wynoszący ½, do odpłatnego korzystania Przedsiębiorstwu w spadku za zapłatą wynagrodzenia dla syna Wnioskodawczyni, które to wynagrodzenie jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług, a Przedsiębiorstwo w spadku wynajmuje te lokale użytkowe podmiotom trzecim. Przedsiębiorstwo w spadku w dalszym ciągu wykorzystywało i wykorzystywać będzie aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego (co nastąpi w związku z uprawomocnieniem postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku przez Wnioskodawczynię) swoje składniki majątkowe do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Przedsiębiorstwo w spadku, na wniosek zarządcy sukcesyjnego, tj. syna Wnioskodawczyni, zostało przywrócone jako podatnik podatku od towarów i usług, jest obecnie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i kontynuuje działalność gospodarczą zmarłego podatnika męża Wnioskodawczyni w zakresie wynajmu lokali użytkowych osobom trzecim.

Podobnie syn Wnioskodawczyni wykorzystywał i wykorzystuje nabyte udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług w drodze zawarcia z Przedsiębiorstwem w spadku umowy o korzystanie z sześciu lokali (w których synowi Wnioskodawczyni przysługuje od dnia śmierci męża Wnioskodawczyni udział ułamkowy wynoszący ½) i uzyskiwał, i uzyskuje z tego tytułu od Przedsiębiorstwa w spadku wynagrodzenie, które było i jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Zarząd sukcesyjny Przedsiębiorstwa w spadku wygaśnie z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po mężu Wnioskodawczyni (co nastąpi na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw). Z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego majątek przedsiębiorstwa w spadku, w szczególności w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie Wnioskodawczyni.

Składniki majątku wygasającego Przedsiębiorstwa w spadku, które nabędzie Wnioskodawczyni w dniu uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, nie będą spełniać warunków do uznania tego majątku za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego ani za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawczyni z racji swojego podeszłego wieku (84 lata) nie będzie w stanie aktywnie zajmować się tymi nabytymi lokalami użytkowymi. W związku z tym Wnioskodawczyni zawrze ze swoim synem:

umowę dotyczącą wynajęcia dwóch lokali użytkowych, których Wnioskodawczyni będzie wtedy wyłącznym właścicielem,

umowę dotyczącą korzystania z sześciu pozostałych lokali użytkowych, w których będzie wtedy przysługiwał Wnioskodawczyni udział ułamkowy wynoszący ½ w prawie własności każdego z tych sześciu lokali użytkowych,

cesję praw i obowiązków przysługujących Wnioskodawczyni z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS.

Na podstawie tych umów Wnioskodawczyni będzie uzyskiwała od swojego syna wynagrodzenie, które Wnioskodawczyni będzie opodatkowywała zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni nie będzie zarejestrowanym w CEiDG przedsiębiorcą ani też nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawczyni będzie więc wykonywała w istocie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (oddanie składników majątkowych do odpłatnego korzystania stanowiące usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług), tyle że nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (co będzie wynikać z tego, że wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia będzie ją uprawniać do korzystania ze zwolnienia z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług).

Syn Wnioskodawczyni, działając jako przedsiębiorca i czynny podatnik podatku od towarów i usług, będzie zawierał umowy najmu z podmiotami trzecimi, uzyskiwał z tego tytułu przychody w postaci czynszu najmu oraz czynszu od operatora GSM, ponosił koszty, zarządzał wszystkimi ośmioma lokalami, w razie konieczności będzie realizował niezbędne remonty czy też nakłady (które będą dla syna Wnioskodawczyni stanowiły w takim wypadku inwestycję w obcym środku trwałym).

W kilka miesięcy po stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego dokonane zostanie zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych zlokalizowanych w jednym i tym samym budynku biurowym (w których Wnioskodawczyni nabyła w drodze spadku udziały wynoszące po ½, a syn Wnioskodawczyni nabył w drodze zapisu windykacyjnego udziały wynoszące również po ½) w ten sposób, że część lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność Wnioskodawczyni, a pozostałe lokale użytkowe przypadną na wyłączną własność syna Wnioskodawczyni. Zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, co będzie wynikać z tego, że łączna wartość lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez Wnioskodawczynię z puli sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności będzie równa łącznej własności lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez syna Wnioskodawczyni. Dodatkowo, wartość nabytych udziałów wynoszących ½ w prawie własności w lokalach nabytych na wyłączną własność Wnioskodawczyni oraz wartość udziałów wynoszących ½ w prawie własności tych lokali użytkowych nabytych wcześniej przez Wnioskodawczynię na podstawie spadku będzie równa łącznej wartości wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, jakie pierwotnie Wnioskodawczyni nabyła w drodze spadku. W okresie współwłasności w częściach ułamkowych sześciu lokali użytkowych syn Wnioskodawczyni poniesie nakłady na te lokale użytkowe, traktując je jako podlegające amortyzacji inwestycje w obcym środku trwałym. Nie wystąpi sytuacja nieodpłatnego przekazania nakładów poczynionych na poszczególnych lokalach użytkowych przez syna Wnioskodawczyni, bowiem przed zniesieniem współwłasności lokali użytkowych syn Wnioskodawczyni wystawi na Wnioskodawczyni fakturę VAT z tytułu niezamortyzowanej do dnia rozliczenia nakładów części poniesionych przez syna Wnioskodawczyni nakładów stanowiących dla syna Wnioskodawczyni inwestycję w obcym środku trwałym przypadających na lokale użytkowe, które w wyniku zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat mają przypaść na wyłączną własność Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do uregulowania kwoty wynikającej z wystawionej przez syna Wnioskodawczyni faktury VAT.

Po zniesieniu współwłasności Wnioskodawczyni będzie wynajmowała synowi lokale użytkowe będące wyłącznie jej własnością i będzie uzyskiwała z tego tytułu czynsz najmu opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni nie będzie w tym okresie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (co będzie wynikać z tego, że wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia będzie ją uprawniać do korzystania ze zwolnienia z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług). Żadne z wyłączeń dotyczących stosowania zwolnienia z art. 113 ust. 1 ust. 9, wskazanych w treści art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług nie wystąpi w sprawie. Syn Wnioskodawczyni zaś będzie zawierał umowy podnajmu tych lokali z osobami trzecimi, zarządzał tymi lokalami, dokonywał niezbędnych remontów traktowanych w trakcie trwania umów najmu zawartych z Wnioskodawczynią jako tzw. inwestycje w obcym środku trwałym. Na tle opisanego stanu faktycznego powstała kwestia uzyskania przez Wnioskodawczynię stanowiska organu w zakresie prawidłowości interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Pytania

1.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawczyni, że w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie Wnioskodawczyni, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, przychody Wnioskodawczyni uzyskiwane z tytułu zawarcia ze swoim synem (…):

umowy dotyczącej wynajęcia dwóch lokali użytkowych, których Wnioskodawczyni będzie wtedy wyłącznym właścicielem,

umowy dotyczącej korzystania z sześciu pozostałych lokali użytkowych, w których będzie wtedy przysługiwał Wnioskodawczyni udział ułamkowy wynoszący ½ w prawie własności każdego z tych sześciu lokali użytkowych,

cesji praw i obowiązków przysługujących Wnioskodawczyni z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS

nie będą przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale jako przychody ze źródła wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będą musiały zostać opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne?

2.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawczyni, że w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie Wnioskodawczyni, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w ten sposób, że część z tych lokali przypadnie na wyłączną własność Wnioskodawczyni, a część na wyłączną własność syna Wnioskodawczyni, przychody Wnioskodawczyni, uzyskiwane z tytułu zawarcia ze swoim synem (…) umów najmu lokali użytkowych stanowiących wyłączną własność Wnioskodawczyni oraz przychody Wnioskodawczyni uzyskane od syna Wnioskodawczyni w następstwie cesji praw i obowiązków przysługujących Wnioskodawczyni z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS nie będą przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale jako przychody ze źródła wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będą musiały zostać opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne?

3.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawczyni, że w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie Wnioskodawczyni, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych w ten sposób, że część z tych lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność Wnioskodawczyni, a część na wyłączną własność syna Wnioskodawczyni, a zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, skutki podatkowe takiego zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat będą takie, że zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w powyższy sposób nie będzie stanowiło dla Wnioskodawczyni przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni – w odniesieniu do pytania nr 1 – w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie Wnioskodawczyni, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, przychody Wnioskodawczyni uzyskiwane z tytułu zawarcia ze swoim synem (…):

umowy dotyczącej wynajęcia dwóch lokali użytkowych, których Wnioskodawczyni będzie wtedy wyłącznym właścicielem,

umowy dotyczącej korzystania z sześciu pozostałych lokali użytkowych, w których będzie wtedy przysługiwał Wnioskodawczyni udział ułamkowy wynoszący ½ w prawie własności każdego z tych sześciu lokali użytkowych,

cesji praw i obowiązków przysługujących Wnioskodawczyni z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS

nie będą przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale jako przychody ze źródła wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będą musiały zostać opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Zgodnie z treścią art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a)     wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)     polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Oznacza to, że w przypadku, gdy dane przychody zostały zaliczone do źródła przychodu wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych („najem i dzierżawa”), to przychody takie nie są przychodami ze źródła „pozarolnicza działalność gospodarcza”.

W uchwale z dnia 24 maja 2021 r., sygn. II FPS 1/21 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że w przypadku przychodów z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy albo umów o podobnym charakterze, o ile nie dotyczą składników majątku związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej, należy je kwalifikować do źródła przychodów określonego w art. 1 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli do źródła „najem i dzierżawa”). W treści uchwały NSA stwierdził, iż kluczowym dla zakwalifikowania przychodu do określonego źródła jest zamiar (decyzja) podatnika ujawniony np. poprzez wprowadzenie lub niewprowadzenie wynajmowanego lokalu lub budynku do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. Z uchwały wynika, że to sami podatnicy powinni decydować, czy wynajmowana nieruchomość należy do majątku osobistego czy też firmowego. Zgodnie z uzasadnieniem uchwały przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, chyba że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. Co istotne uchwała została podjęta w składzie 7 sędziów, co oznacza, że ma moc wiążącą dla wszystkich sądów administracyjnych – nie mogą one wydawać orzeczeń wbrew tej uchwale.

Mając na względzie treść powyższej uchwały NSA, Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że wykorzystywanie przez nią lokali użytkowych lub udziałów w prawie własności sześciu lokali użytkowych w sposób opisany we wniosku nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni nabyła prawo własności dwóch lokali użytkowych oraz udziału wynoszącego po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych w drodze spadku. Sama nie prowadziła, nie prowadzi i nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEiDG.

Także zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat polegające na przyznaniu na wyłączną własność niektórych lokali użytkowych Wnioskodawczyni oraz na przyznaniu na wyłączną własność pozostałych lokali użytkowych na rzecz jej syna, nie stanowi podstawy do stwierdzenia, że wykorzystywanie tych lokali przez Wnioskodawczynię w sposób opisany we wniosku będzie stanowić działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nabyte dwa lokale użytkowe ani też udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych nie były, nie są i nie będą wprowadzone przez Wnioskodawczynię do majątku związanego z działalnością gospodarczą, bowiem takiej działalności zarejestrowanej w CEiDG Wnioskodawczyni nie prowadziła, nie prowadzi i nie będzie prowadzić. W rezultacie przychody z wykorzystywania dwóch lokali użytkowych i udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych oraz przychody z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS (w części przypadającej na Wnioskodawczynię) będą dla Wnioskodawczyni przychodami ze źródła „najem i dzierżawa” objętego zakresem art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jako takie obligatoryjnie podlegać będą opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Zgodnie bowiem z treścią art. 6 ust. 1a powołanej ustawy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni – w odniesieniu do pytania nr 2 – w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie Wnioskodawczyni, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w ten sposób, że część z tych lokali przypadnie na wyłączną własność Wnioskodawczyni, a część na wyłączną własność syna Wnioskodawczyni, przychody Wnioskodawczyni uzyskiwane z tytułu zawarcia ze swoim synem (…) umów najmu lokali użytkowych stanowiących wyłączną własność Wnioskodawczyni oraz przychody Wnioskodawczyni uzyskane od syna Wnioskodawczyni w następstwie cesji praw i obowiązków przysługujących Wnioskodawczyni z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS nie będą przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale jako przychody ze źródła wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będą musiały zostać opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Zgodnie z treścią art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a)     wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)     polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Oznacza to, że w przypadku, gdy dane przychody zostały zaliczone do źródła przychodu wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych („najem i dzierżawa”), to przychody takie nie są przychodami ze źródła „pozarolnicza działalność gospodarcza”.

W uchwale z dnia 24 maja 2021 r., sygn. II FPS 1/21 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że w przypadku przychodów z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy albo umów o podobnym charakterze, o ile nie dotyczą składników majątku związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej, należy je kwalifikować do źródła przychodów określonego w art. 1 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli do źródła „najem i dzierżawa”). W treści uchwały NSA stwierdził, iż kluczowym dla zakwalifikowania przychodu do określonego źródła jest zamiar (decyzja) podatnika ujawniony np. poprzez wprowadzenie lub niewprowadzenie wynajmowanego lokalu lub budynku do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. Z uchwały wynika, że to sami podatnicy powinni decydować, czy wynajmowana nieruchomość należy do majątku osobistego czy też firmowego. Zgodnie z uzasadnieniem uchwały przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, chyba że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. Co istotne uchwała została podjęta w składzie 7 sędziów, co oznacza, że ma moc wiążącą dla wszystkich sądów administracyjnych – nie mogą one wydawać orzeczeń wbrew tej uchwale.

Mając na względzie treść powyższej uchwały NSA, Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że wykorzystywanie przez nią lokali użytkowych stanowiących jej wyłączną własność w drodze zawarcia umów najmu tych lokali użytkowych z synem (…) oraz przychody Wnioskodawczyni uzyskane od syna Wnioskodawczyni w następstwie cesji praw i obowiązków przysługujących Wnioskodawczyni z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS – nie będą stanowić działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni nabyła prawo własności dwóch lokali użytkowych oraz udziału wynoszącego po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych w drodze spadku. Sama nie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEiDG dotyczącej wynajmu tych lokali użytkowych. Także zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat polegające na przyznaniu na wyłączną własność niektórych lokali użytkowych Wnioskodawczyni oraz na przyznaniu na wyłączną własność pozostałych lokali użytkowych na rzecz jej syna nie stanowi podstawy do stwierdzenia, że wykorzystywanie tych lokali stanowić będzie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nabyte w drodze spadku dwa lokale użytkowe ani też nabyte na wyłączną własności w drodze działu spadku i nieodpłatnego zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat nie były, nie są i nie będą wprowadzone przez Wnioskodawczynię do majątku związanego z działalnością gospodarczą, bowiem takiej działalności zarejestrowanej w CEiDG Wnioskodawczyni nie prowadziła, nie prowadzi i nie będzie prowadzić. W rezultacie przychody z wykorzystywania lokali użytkowych stanowiących wyłączną własność Wnioskodawczyni będą dla Wnioskodawczyni przychodami ze źródła „najem i dzierżawa” objętego zakresem art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jako takie obligatoryjnie podlegać będą opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Zgodnie bowiem z treścią art. 6 ust. 1a powołanej ustawy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni – w odniesieniu do pytania nr 3 – w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie Wnioskodawczyni, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEiDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności lokali użytkowych w ten sposób, że część z tych lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność Wnioskodawczyni, a część na wyłączną własność syna Wnioskodawczyni, a zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, skutki podatkowe takiego zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat będą takie, że zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w powyższy sposób nie będzie stanowiło dla Wnioskodawczyni przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

W podatku dochodowym od osób fizycznych nie powstanie dla Wnioskodawczyni przychód podatkowy, bowiem wartość nabytych w wyniku zniesienia współwłasności bez spłat o dopłat lokali użytkowych nie będzie wyższa niż wartość nabytych wcześniej w drodze spadku udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności bez spłat i dopłat.

„Przychody” zostały ogólnie określone w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i są nimi otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej ustawy jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Jak widać, odrębnym źródłem przychodów jest czynność odpłatnego zbycia nieruchomości lub określonych praw do nieruchomości, pod warunkiem że nie jest dokonywana w wykonywaniu działalności gospodarczej (gdyby zbycie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej, przychody należałoby zaliczyć do źródła „pozarolnicza działalność gospodarcza”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT) oraz następuje przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie w przypadku nieruchomości i praw do nieruchomości. Czyli z powyższego wynika, że jeśli odpłatne zbycie (które nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej) jest dokonywane po upływie wskazanego 5-letniego terminu, to nie stanowi źródła przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, zbycie takie nie wiąże się z powstaniem obowiązków podatkowych, w tym podatku po stronie zbywającego.

Zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem rzeczy nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku zniesienia współwłasności, jeżeli: „podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty” lub „wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki współwłaścicielowi przysługuje we współwłasności” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 grudnia 2018 r. o sygnaturze akt: II FSK 3541).

Jak wskazano we wniosku, przedmiotem zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat będzie sześć lokali użytkowych, w których Wnioskodawczyni nabyła w drodze spadku udziały wynoszące po ½, a syn Wnioskodawczyni nabył udziały wynoszące również po ½ w prawie własności tych sześciu lokali użytkowych w drodze zapisu windykacyjnego. Jeżeli zatem wartość nabytych udziałów wynoszących ½ w prawie własności w lokalach użytkowych nabytych na wyłączną własność Wnioskodawczyni łącznie z wartością udziałów wynoszących ½ w prawie własności tych lokali użytkowych nabytych wcześniej przez Wnioskodawczynię na podstawie spadku będzie równa łącznej wartości udziałów wynoszących ½, jakie Wnioskodawczyni przysługiwały we współwłasności sześciu lokali użytkowych w następstwie nabycia w drodze spadku (przed zniesieniem współwłasności), to nie spowoduje to powstania przysporzenia majątkowego po stronie Wnioskodawczyni, a tym samym nie powstanie dla Wnioskodawczyni przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest:

prawidłowe – w części dotyczącej pytania nr 1 i nr 2,

nieprawidłowe – w części dotyczącej pytania nr 3.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny w odniesieniu do pytania nr 1 i nr 2.

W odniesieniu do pytania nr 3 wskazuję, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wątpliwości Pani w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych sprowadzają się do tego, czy nieodpłatne zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat dokonane przez Panią i Pani syna będzie skutkowało powstaniem dla Pani przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak stanowi natomiast art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej – art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego.

Natomiast w myśl art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 Kodeksu cywilnego:

[Podział] Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zgodnie z art. 212 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że w kilka miesięcy po stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego dokonane zostanie zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych w ten sposób, że część lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność Pani, a pozostałe lokale użytkowe przypadną na wyłączną własność Pani syna. Zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, ponieważ łączna wartość lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez Panią z puli sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności będzie równa łącznej własności lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez Pani syna.

W interpretacji indywidualnej z 20 października 2023 r., znak 0111-KDIB2-2.4015.97.2023.4.DR wskazałem m.in., że:

(…) Zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

(…) w wyniku planowanego nieodpłatnego zniesienia współwłasności nie nabędzie Pani nieruchomości (lokali) o wartości przekraczającej wartość Pani udział we wszystkich sześciu lokalach użytkowych sprzed zniesienia współwłasności.

Jednak zgodnie z ww. art. 7 ust. 6 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn, z tytułu planowanego zniesienia współwłasności po Pani stronie nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn – nie otrzyma Pani bowiem wartości rzeczy lub praw majątkowych przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem Pani przysługiwała.

W konsekwencji planowane przez Panią nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości, z uwagi na art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podlega przepisom tej ustawy.

Dlatego też nieodpłatne zniesienie współwłasności w sposób opisany we wniosku, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie spowoduje wystąpienia dla Pani skutków podatkowych w tym podatku.

Reasumując – ponieważ zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat sześciu lokali użytkowych, o których mowa we wniosku, objęte jest regulacją przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, to nie wywoła to zniesienie współwłasności u Pani żadnych skutków podatkowych na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych, które Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pani stanowisko uznałem za nieprawidłowe w części dotyczącej pytania nr 3, ponieważ błędnie uzasadniła Pani własne stanowisko do tego pytania.

Wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług, podatku od spadków i darowizn oraz podatku od czynności cywilnoprawnych podlega odrębnemu rozstrzygnięciu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzeń przyszłych i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym:

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.