Temat interpretacji

Czy istnieje możliwość, aby wnioskodawczyni po śmierci męża, ale przed zakończeniem postępowania spadkowego mogła wynajmować lokale i odprowadzać należny podatek z tego tytułu tak jak zmarły mąż w formie ryczałtu?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 04 maja 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 07 maja 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych najmu nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 07 maja 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych najmu nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 16 lutego 2012 r. zmarł mąż wnioskodawczyni zostawiając jej w zapisie testamentowym (wnioskodawczyni była przy jego sporządzaniu), jako jedynej spadkobierczyni nieruchomość składającą się z budynku mieszkalnego wraz z trzema pomieszczeniami handlowo-usługowymi. Pomieszczenia do chwili śmierci mąż wnioskodawczyni wynajmował pod działalność handlowo-usługową kiosk, sklep mięsny, usługi ksero i sklep komputerowy.

W chwili obecnej trwa postępowanie spadkowe, aby wnioskodawczyni mogła formalnie nabyć prawo do ww. nieruchomości. Wnioskodawczyni wskazała, że do ukończenia postępowania nie jest jeszcze prawowitą właścicielką nieruchomości, mogącą w pełni nią dysponować, a co za tym idzie nadal wynajmować lokale.

Wnioskodawczyni nie chce sprawiać kłopotów wynajmującym zmuszając ich do zawieszenia prowadzonej od wielu lat działalności, a jednocześnie chce być w zgodzie z przepisami podatkowo-skarbowymi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z punktu widzenia prawa podatkowo-skarbowego istnieje możliwość, aby wnioskodawczyni w dalszym ciągu (do czasu zakończenia postępowania spadkowego) mogła wynajmować pomieszczenia, bez narażania się na naruszenie obowiązujących przepisów podatkowo-skarbowych i mogła odprowadzać należny podatek z tego tytułu np. tak jak zmarły mąż w formie ryczałtu...

Zdaniem wnioskodawczyni, może ona nadal wynajmować pomieszczenia oraz odprowadzać należny podatek od dochodu uzyskanego z tego tytułu, jedynego jaki jej pozostał po śmierci męża wnioskodawczyni jest w trakcie starania się o świadczenie rentowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Przychodem zgodnie z art. 11 ust. 1 powołanej ustawy, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wskazać zatem należy, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu tym podatkiem podlega każde przysporzenie majątkowe, które uzyskują osoby fizyczne. Wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w tym m.in. dochód z tytułu najmu.

Skoro zatem w niniejszej sprawie po śmierci męża najemcy pomieszczeń handlowo-usługowych uiszczają czynsz za najem na rzecz wnioskodawczyni nie kwestionując tego, że nabyła ona nieruchomość w wyniku spadkobrania, to wysokość tego czynszu niewątpliwie stanowi dla niej przysporzenie majątkowe, a tym samym generuje przychód w rozumieniu podatkowym. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z tytułu najmu zaliczanego do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc najmu nie stanowiącego pozarolniczej działalności gospodarczej jest wysokość uiszczanego na rzecz wynajmującego czynszu.

W tym miejscu podkreślić jednak należy, że decyzja o tym czy po śmierci małżonka nadal wynajmować pomieszczenia handlowo-usługowe należy do wnioskodawczyni. Wbrew oczekiwaniom wnioskodawczyni nie jest rolą interpretacji indywidualnej określanie czy wnioskodawczyni może nadal pomieszczenia te wynajmować, mimo iż nie zakończyło się jeszcze postępowanie spadkowe i czy może pobierać z tytułu tego najmu czynsz. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie regulują bowiem tych kwestii. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulują wyłącznie skutki podatkowe uzyskiwania przychodu z tytułu najmu. Skoro zatem po śmierci męża to wnioskodawczyni przejęła prawa i obowiązki wynajmującego i z tytułu najmu będzie uzyskiwała przychód to winna go opodatkować. W tym miejscu Organ wyjaśni jedynie, że zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksy cywilnego). Oznacza to, że dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Podobnie nie jest rolą interpretacji indywidualnej wyrażanie zgody przez Organ na płacenie przez wnioskodawczynię ryczałtu. Zadaniem interpretacji indywidualnej jest wykładnia przepisów obowiązujących w przedstawionym stanie faktycznym. Organ wyjaśni zatem poniżej jakie zasady w zakresie wyboru tej formy opodatkowania obowiązują i jakie warunki należy spełnić aby z tych form wyboru skorzystać. Wybór tej formy opodatkowania przychodu z tytułu najmu pomieszczeń handlowo-usługowych należy jednak do wnioskodawczyni.

W związku z powyższym jeżeli po śmierci męża wnioskodawczyni nadal będzie wynajmowała pomieszczenia handlowo-usługowe, to przysporzenie uzyskiwane przez wnioskodawczynię z tytułu tego najmu, które do śmierci w formie ryczałtu opodatkowywał jej mąż będzie stanowiło dla niej źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychody z tego źródła będą mogły być opodatkowane zgodnie z wolą wnioskodawczyni - na zasadach ogólnych określonych w ww. ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Wnioskodawczyni wskazała, że przychody z tytułu najmu chciałaby opodatkowywać w formie ryczałtu, tak jak czynił to jej mąż.

Zgodnie z art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.), ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne uzyskujące przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych o czym stanowi art. 2 ust. 1a ww. ustawy.

Jak stanowi art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% od przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a.

Jednakże, aby skorzystać ze zryczałtowanej formy opodatkowania, o której mowa w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, należy złożyć pisemne oświadczenie o jej wyborze.

O zasadach składania wspomnianego oświadczenia stanowi art. 9 ust. 1 ww. ustawy, w myśl którego, pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, oświadczenie może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a jeżeli podatnik nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów - pisemne oświadczenie składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Natomiast stosownie do art. 9 ust. 4 ww. ustawy w przypadku osiągania przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, przepisy dotyczące oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych stosuje się odpowiednio, z tym że podatnik rozpoczynający osiąganie takich przychodów w trakcie roku podatkowego składa pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.

Zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 wyżej powoływanej ustawy, podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych uzyskanych z tytułu umowy najmu i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień w terminie złożenia zeznania.

Natomiast po zakończeniu roku podatnicy obowiązani są do złożenia zeznania rocznego PIT-28. Należy je złożyć do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym (art. 21 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).

Reasumując, wnioskodawczyni może opodatkować przychód z tytułu najmu pomieszczeń handlowo-usługowych zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w wysokości 8,5%, tak jak czynił to wcześniej jej mąż o ile złożyła stosowne oświadczenie w przewidywanym przepisami terminie o wyborze tej formy opodatkowania.

Tym samym stanowisko wnioskodawczyni, iż może ona przychód z tytułu najmu opodatkowywać w formie ryczałtu należało uznać za prawidłowe, o ile w ustawowym terminie złoży stosowne oświadczenie.

Jeżeli jednak wnioskodawczyni nie zdążyła złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnęła pierwszy przychód z tytułu najmu stosownego oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, to dochód z tego tytułu w roku podatkowym 2012 winna opodatkowywać według skali podatkowej.

Z kolei chcąc w roku podatkowym 2013 r. przychód z tytułu najmu opodatkowywać zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wnioskodawczyni winna nie później niż do dnia 20 stycznia 2013 r. złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za rok podatkowy 2013.

Jednakże jeszcze raz podkreślić należy, że tut. Organ nie odnosił się do tego czy wnioskodawczyni może po śmierci męża wynajmować pomieszczenia handlowo-usługowe, mimo że postępowanie spadkowe jeszcze się nie zakończyło i na jakich warunkach, ale wyłącznie dokonał oceny skutków podatkowych uzyskiwania przychodu z najmu. Przepisy ustaw podatkowych nie regulują bowiem kwestii, czy podatnik po śmierci spadkodawcy a przed zakończeniem postępowania spadkowego może wynajmować pomieszczenia należące do tego spadkodawcy, nie regulują tego, w którym momencie podatnik po śmierci spadkodawcy może zawierać skuteczne umowy najmu, czy może to uczynić przed zakończeniem czy też po zakończeniu postępowania spadkowego i na jakich warunkach. O tym stanowią bowiem przepisy innych ustaw, które w myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie mogą być jednak przedmiotem interpretacji indywidualnej. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulują wyłącznie skutki podatkowe uzyskiwania przychodu z tytułu najmu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 856 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach