W zakresie określenia stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla świadczonych usług. - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.961.2022.4.MT

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 28 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.961.2022.4.MT

Temat interpretacji

W zakresie określenia stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla świadczonych usług.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest  prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 października 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 11 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy określenia stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla świadczonych usług.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 listopada 2022 r. (data wpływu 18 listopada 2022 r.), pismem z 6 grudnia 2022 r. (data wpływu 6 grudnia 2022 r.) oraz pismem z 19 grudnia 2022 r. (data wpływu 19.12.2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Świadczy Pan usługi na rzecz biura rachunkowego (dalej: BR) prowadzonego w formie spółki komandytowej, w której jest Pan jednym z reprezentantów komplementariusza. Usługi świadczone są w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym. BR angażuje zespół pracowników i współpracowników (dalej: pracowników), w skład którego wchodzą:

a)księgowi,

b)asystenci księgowych,

c)osoby realizujące zadania inne niż księgowe, np. wystawianie faktur sprzedaży lub przygotowywanie przelewów w imieniu klientów,

d)osoby zajmujące się sprawami kadrowo-płacowymi,

e)osoby wspierające BR w obszarze zagadnień informatycznych, tzn. odpowiedzialnych za parametryzację systemu księgowego, systemów wspierających, utrzymanie infrastruktury informatycznej,

f)Pana wspólnik (drugi reprezentant komplementariusza), który pełni rolę sprzedażową, posprzedażowych dot. utrzymywania relacji z klientami oraz administracyjną.

Usługi świadczone przez Pana na rzecz BR są następujące:

1)usługi konsultingowe/doradcze ukierunkowane na wsparcie pracowników BR przy rozwiązywaniu zagadnień problematycznych z obszaru rachunkowości oraz rozliczeń podatkowych (nie dotyczy doradztwa podatkowego), a także z zakresu rozwiązywania napięć z klientami (np. w przypadku popełnionego błędu) - wsparcie to ma najczęściej formę ustną, rzadziej pisemną poprzez korespondencję mailową, PKWiU: 74.90.20 Pozostałe usługi profesjonalne, techniczne i handlowe, gdzie indziej niesklasyfikowane,

2)usługi doradcze na rzecz klientów BR polegające na doradzaniu lub wsparciu przy rozwiązywaniu zagadnień problematycznych z obszaru finansów przedsiębiorstw (np. dotyczące efektywnego zarządzania ryzykiem płynności, funkcja dyrektora finansowego) lub prowadzenia biznesu (np. opiniowanie lub przygotowywanie umów od strony biznesowej), z wyłączeniem doradztwa podatkowego, PKWiU: 70.22.12 Usługi doradztwa związane z zarządzaniem finansami, z wyłączeniem podatków,

3)usługi analizy wymagań biznesowych związanych z wdrożeniem nowych funkcjonalności w systemie księgowym oraz w innych wspierających systemach informatycznych wykorzystywanych przez BR (dalej: systemy), modelowania i projektowania w systemach automatyzacji procesów wdrożeniowych nowych funkcjonalności, PKWiU: 62.01.12 Usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych,

4)usługi wsparcia wiedzą oraz pomocą w rozwiązywaniu problemów zgłaszanych przez klientów lub pracowników BR w zakresie optymalnego wykorzystania narzędzi informatycznych:

a)omawianie z klientami oraz pracownikami BR a także z osobami wspierającymi BR w obszarze zagadnień informatycznych wymagań biznesowych, koncepcji rozwiązań a także koncepcji integracji systemowych między systemami BR, a systemami klientów BR,

b)testy nowych funkcjonalności (sprawdzenie wraz z osobami wspierającymi BR w obszarze zagadnień informatycznych oraz z księgowymi, czy funkcjonalność, która została stworzona nie posiada błędów i działa zgodnie z założeniami),

c)raportowanie błędów do osób wspierających BR w obszarze zagadnień informatycznych,

d)kopiowanie stworzonych przez osoby wspierające BR w obszarze zagadnień informatycznych nowych funkcjonalności do poszczególnych baz klientów BR znajdujących się w systemie księgowym BR,

e)tworzenie i dystrybuowanie do klientów i pracowników BR instrukcji obsługi przez użytkowników nowych funkcjonalności

PKWiU: 62.02.30 Usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego.

Nie jest Pan programistą i ekspertem w dziedzinie oprogramowania. Czynności, które wykonuje Pan i opisane w pkt 3) i 4) nie dotyczą tym samym usług związanych z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania (PKWiU 62.01.11) oraz doradztwem w zakresie oprogramowania komputerowego (PKWiU 62.02.20),

5)usługi administracyjne polegające na wysyłaniu deklaracji podatkowych, JPK oraz sprawozdań finansowych do odpowiednich organów administracji publicznej, PKWiU: 82.19.13 Usługi przygotowania dokumentów i pozostałe specjalistyczne usługi wspomagające prowadzenie biura.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

1.Przedmiotem Pana zapytania jest 2023 r.

2.Bezpośrednio nie jest Pan wspólnikiem spółki komandytowej, dla której wykonuje Pan usługi. Jest Pan natomiast wspólnikiem spółki z o.o. będącej wspólnikiem (komplementariuszem) ww. spółki komandytowej.

3.Spółki komandytowe nie posiadają Zarządu, to też nie jest Pan członkiem Zarządu ww. spółki komandytowej. Jest Pan natomiast prezesem zarządu spółki z o.o. będącej wspólnikiem komplementariuszem ww. spółki komandytowej.

4.Zakres usług wykonywanych w ramach działalności gospodarczej na rzecz spółki nie pokrywa się z Pana obowiązkami jako wspólnika bądź członka zarządu. Są to zupełnie odrębne czynności, które z powodzeniem mogłyby być realizowane przez osobę trzecią.

5.Przy prowadzeniu ww. usług nie zatrudnia Pan pracowników na umowę o pracę, umowę zlecenie, umowę o dzieło lub inną umowę o podobnym charakterze. Usługi realizuje Pan samodzielnie.

6.Działalność gospodarczą, o której mowa we wniosku prowadzi Pan od 1 września 2007 r.

7.Nie złożył Pan właściwemu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego oświadczenia o wyborze formy opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W chwili obecnej Pana działalność opodatkowana jest podatkiem liniowym. Zamierza Pan natomiast złożyć przedmiotowe oświadczenie w styczniu 2023 r. dla potrzeb rozliczeń podatkowych za rok 2023 r.

8.Oprócz wskazanej działalności gospodarczej uzyskuje Pan dochody z umowy o pracę zawartej z podmiotem niepowiązanym w rozumieniu przepisów podatkowych (T.U.W., (…)).

9.Co najmniej jeden wspólnik spółki komandytowej musi pełnić rolę komplementariusza, czyli, w uproszczeniu wspólnika, który prowadzi sprawy spółki i ponosi związane z tym ryzyko. Wspólnikiem tym jest A. Sp. z o.o. (…). Pan jest prezesem zarządu spółki A. Sp. z o.o. (zarząd jest dwuosobowy), reprezentuje Pan tę spółkę i tym samym odpowiada Pan wraz z Pana wspólnikiem za prowadzenie spraw spółki A. Sp. z o.o. Sp.k. (poprzez A. Sp. z o.o.).

10.W wykonywanej przez Pana działalności nie mają/nie będą miały zastosowania wyłączenia zawarte w art. 8 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 1993, ze zm.).

11.Nie uzyskuje i nie będzie uzyskiwał Pan przychodów ze świadczenia usług związanych z wydawaniem: pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie online, pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1), pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2), oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line.

12.Pana przychód nie przekroczył w roku 2022 i nie przekroczy w roku 2023 limitu określonego wart. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

13.Prowadzi Pan ewidencję umożliwiającą określenie przychodów z każdego rodzaju działalności.

14.Czynności/zadania, które wykonuje Pan w ramach świadczonych przez Pana usług sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 62.01.12., to:

a)Charakter czynności

Biura rachunkowe konkurują na rynku m. in. poprzez maksymalnie automatyczne procesy, szczególnie przy coraz bardziej komplikującym się otoczeniu prawnym.

Biuro rachunkowe, o którym mowa we wniosku, korzysta z czterech kluczowych narzędzi informatycznych (dalej: narzędzia) zakupionych od dostawców zewnętrznych:

-system księgowy (…) (Oprogramowanie (…) dla firm – (…) – narzędzie do kompleksowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, ksiąg przychodów i rozchodów, obsługi kadrowo-płacowej oraz rozliczeń podatkowych klientów biura rachunkowego, o którym mowa;

-system ((…) - platforma dla biur rachunkowych i firm) – narzędzie do komunikacji z klientami biura rachunkowego, o którym mowa we wniosku, w zakresie przekazywanych przez nich dokumentów kosztowych i przychodowych oraz do komunikacji dotyczącej ich rozliczeń podatkowych;

-(...) (Logowanie do usługi ( ...) | (...)) – pakiet narzędzi biurowych, np. (...), (...), (...), (...), itp.

-(…) ((…) – usługi IT dla biznesu) – narzędzia, tzw. roboty, dostarczane na zlecenie biura rachunkowego, o którym mowa we wniosku, automatyzujące w sposób niestandardowy procesy realizowane przez to biuro rachunkowe.

Pana rolą jest identyfikowanie procesów księgowych opartych o w/w narzędzia i realizowanych przez biuro rachunkowe, o którym mowa we wniosku, które mogą być wykonywane efektywniej, tzn. szybciej/taniej i lepiej jakościowo. Poprawa efektywności dokonywana jest najczęściej poprzez lepszą automatyzację.

Przykład: automatyzacja czasochłonnego, złożonego i tym samym podatnego na błędy ludzkie procesu przygotowania do zaksięgowania wyciągów bankowych klientów biura rachunkowego, o którym mowa we wniosku. Dzięki temu tysiące operacji są księgowane w bardzo krótkim czasie, dokładniej pod względem księgowych zapewniając tym samym lepszą jakość rozrachunków klientów biura rachunkowego, o którym mowa we wniosku. Zważywszy, że rodzajów operacji płatniczych jest wiele ich obsługa jest bardzo złożona. Aby usprawnić proces należy więc opracować algorytmy logiczne, które będą identyfikowały odpowiednie cechy danej transakcji, sprawdzały poprawność przypisania kontrahentów i zależnie od tego dobierały odpowiedni schemat księgowy.

b)Na czym one polegają,

Czynności, które wykonuje Pan w ramach w/w roli polegają na:

-analizie czasochłonności poszczególnych procesów wykorzystywanych w działalności biura rachunkowego, którego wniosek dotyczy (identyfikacja potencjalnych procesów, które mogą być wykonywane efektywniej),

-analizie opłacalności biznesowej, tzn. sprawdzenia czy korzyści ze zwiększonej efektywności / automatyzacji danego procesu przewyższą koszt jej wdrożenia – robi Pan to przy współpracy z osobami realizującymi przedmiotowe procesy w biurze rachunkowym, o którym mowa we wniosku,

-(w przypadku decyzji pozytywnej) zaprojektowaniu wymagań biznesowych do nowego, efektywniejszego rozwiązania (algorytmów logicznych) i ich przekazanie do realizacji przez osoby o kompetencjach informatycznych (Pan ich nie posiada), które oprogramowują oczekiwania biznesowe w ww. narzędziach,

-testowaniu poprawności oprogramowania stworzonego przez ww. osoby o kompetencjach informatycznych i przekazywanie do nich wniosków z przeprowadzonych testów,

-(w przypadku pozytywnych wyników testów) wdrożeniu nowego rozwiązania w życie, w tym poprzez przygotowanie instrukcji obsługi i krótkie szkolenie pracowników biura rachunkowego, którego wniosek dotyczy.

c)Czego dotyczą

Czynności, które wykonuje Pan w ramach w/w roli dotyczą:

-procesów wykorzystywanych w działalności biura rachunkowego, o którym mowa we wniosku, które mogą być realizowane efektywniej, tzn. szybciej/taniej i lepiej jakościowo,

-narzędzi wykorzystywanych w działalności biura rachunkowego, o którym mowa we wniosku.

d)Efektem Pana pracy jest bardziej efektywny / zautomatyzowany proces wykorzystywany w działalności biura rachunkowego, którego wniosek dotyczy, który działa szybciej/taniej i lepiej jakościowo.

e)Nie tworzy Pan oprogramowania, gdyż nie ma Pan takich kompetencji. Pracuje Pan na oprogramowaniu klienta, tzn. biura rachunkowego, o którym mowa we wniosku.

15.Usługi świadczone przez Pana w ramach działalności gospodarczej nie są i nie będą świadczone przez Pana w ramach wolnego zawodu. Ne pełni Pan bowiem żadnych ról wymienionych w ww. przepisie.

16.Usługi opisane we wniosku pod nr 3 - o PKWiU 62. 01.12 zamierza Pan opodatkować stawką 12% ryczałtu zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, gdyż:

a)usługi PKWiU ex 62.01.1, o których mowa z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b ww. ustawy to usługi związane z oprogramowaniem,

b)nie projektuje Pan kodów oprogramowania ani tym bardziej nie tworzy oprogramowania, lecz przygotowuje Pan dla programisty analizę biznesową, czyli w skrócie definiuje w mailu lub osobnym pliku (...) (…) szczegółowe wymagania, jakie oprogramowanie stworzone przez programistę winno spełnić. Dopiero na podstawie tych opisowych materiałów programista może zaprojektować kody i zbudować odpowiednie oprogramowanie. Tym samym więc Pana usługi są związane z oprogramowaniem lecz Pan jego nie projektuje i nie tworzy.

Na czym dokładnie polega Pana usługa opisał Pan szeroko (uzupełniająco) w pkt II.14.b). W opisie tym nie znajduje się nic na temat projektowania, programowania i rozwoju oprogramowania. Należy podkreślić jeszcze raz, że przy przeprowadzaniu analizy biznesowej nie korzysta Pan z narzędzi programistycznych a jedynie z maila lub pliku (...) (…).

17.„Testy nowych funkcjonalności” dotyczą testów poprawności działania kodów programistycznych zaprojektowanych i wytworzonych przez programistę na podstawie wymagań biznesowych dostarczonych przez Pana. Programista dostarcza wymagane oprogramowanie zaś Pan przygotowuje testy i je wykonuje osobiście lub z udziałem większego zespołu pracowników biura rachunkowego, którego dotyczy wniosek. W tym drugim przypadku koordynuje Pan przeprowadzanie testów przez inne osoby. Tym samym więc sprawdza Pan osobiście lub za pośrednictwem innych osób, czy oprogramowanie wytworzone przez programistę spełnia oczekiwania wymagań biznesowych. Testy są przygotowywane przez Pana według kryteriów szczegółowych specyficznych dla wytwarzanego przez programistę oprogramowania. Nie ma z góry określonych kryteriów. Jedynym ogólnym kryterium jest takie działanie oprogramowania, aby spełniało wymagania określone przez Pana w analizie biznesowej. Na przykład w przypadku budowy oprogramowania do efektywniejszej obsługi wyciągów bankowych kryteriami testowania jest to, aby oprogramowanie zachowywało się zgodnie z ok. 50-cioma scenariuszami wskazanymi przez Pana w dostarczonych programiście wymaganiach.

18.Tworzy Pan instrukcję w mailu lub w pliku (...) lub (...) (...) dołączonym do maila. Dotyczy ona zawsze zasad obsługi nowego oprogramowania (nowych funkcjonalności systemów wykorzystywanych przez klientów lub pracowników/współpracowników biura rachunkowego, którego wniosek dotyczy), tzn. kodów programistycznych zaprojektowanych i wytworzonych przez programistę. Tym samym więc instrukcja obsługi ściśle dotyczy wytworzonego przez programistę oprogramowania. W/w mail wysyłany jest przez Pana odpowiednio do klientów lub pracowników/współpracowników biura rachunkowego, którego wniosek dotyczy.

19.Identyfikowanie przez Pana procesów księgowych polega na:

a)analizie czasochłonności poszczególnych procesów realizowanych przez biuro rachunkowe, którego wniosek dotyczy - pracownicy/współpracownicy biura rachunkowego ewidencjonują w pliku (...) codziennie i dokładnie czas pracy poszczególnych procesów, które wykonują w ciągu dnia na rzecz poszczególnych Klientów,

b)wyborze tych procesów, które charakteryzują się największą czasochłonnością,

c)przeprowadzeniu przez Pana dyskusji z pracownikami/współpracownikami biura rachunkowego, którego wniosek dotyczy, nad pomysłami potencjalnie umożliwiającymi skrócenie czasochłonności przy jednoczesnym wzmocnieniu jakości wykonywanych procesów, m.in. dzięki ich potencjalnej automatyzacji,

d)jeżeli w efekcie dyskusji powstanie wniosek, że dany proces można istotnie skrócić i/lub poprawić jego jakość wówczas proces ten jest kierowany do szczegółowej analizy biznesowej wykonywanej przez Pana celem przekazania programiście szczegółowych wymagań odnośnie wytworzenia w przyszłości przez programistę odpowiedniego dodatkowego oprogramowania.

20.To Pan opracowuje algorytmy logiczne. W tym celu otwiera Pan mail lub plik (...) lub (...) (...) i opisuje programiście słownie wymagania biznesowe, które winny być spełnione przez wytworzone przez programistę oprogramowanie. Opis polega na wykorzystaniu zasad logiki, której jeszcze nie dawno uczono w szkole średniej, w stylu „Jeżeli ‘TO’, to ‘TO’, Jeżeli ‘NIE TO’, to ‘TAMTO’. Jest to opis słowny. Nie jest to kod programistyczny. To programista przetwarza język opisowy na kod programistyczny.

21.Zaprojektowanie wymagań biznesowych polega na otwarciu maila lub pliku (...) lub (...) (...) i opisaniu programiście słownie szczegółowych wymagań biznesowych, które winny być spełnione przez wytworzone przez programistę oprogramowanie. Opis polega na wykorzystaniu zasad logiki, w stylu „Jeżeli ‘TO’, to ‘TO’, Jeżeli ‘NIE TO’, to ‘TAMTO’). Jest to opis słowny. Nie jest to kod programistyczny. Efekty pracy są przekazywane programiście w formie maila.

22.Testowanie poprawności oprogramowania stworzonego przez osoby o kompetencjach informatycznych polega na testowaniu nowych funkcjonalności, co zostało opisane w punkcie 17 powyżej. Jeżeli testy wskażą, że wytworzone przez programistę oprogramowanie nie spełnia oczekiwań wówczas przekazuje Pan do programisty wnioski z przeprowadzonych testów wskazujące na błędy działania wytworzonego przez programistę oprogramowania. Wnioski te przekazywane są w formie maila. W wyniku powyższych wniosków programista wprowadza zmiany do oprogramowania i program jest ulepszany.

23. Wdrażanie nowego rozwiązania w życie polega na:

a)kopiowaniu wytworzonego przez programistę oprogramowania do poszczególnych baz księgowych Klientów biura rachunkowego, którego wniosek dotyczy – narzędzie księgowe (Oprogramowanie (…) dla firm – (…)) umożliwia tę czynność przez osoby nie będące programistami,

b)przygotowaniu instrukcji obsługi - „tworzenie i dystrybuowanie do klientów i pracowników BR instrukcji obsługi przez użytkowników nowych funkcjonalności” zostało opisane w pkt 18) powyżej,

23.krótkie szkolenie pracowników/współpracowników biura rachunkowego, którego wniosek dotyczy – organizuje Pan spotkanie z tymi osobami poprzez aplikację (...) i omawia ustnie uprzednio przygotowaną i rozdystrybuowaną instrukcję obsługi.

24.Osobiście wdraża Pan nowe rozwiązania w życie.

25.Rozwiązania dotyczą oprogramowania wytworzonego przez programistę.

26.Instrukcja obsługi nowego rozwiązania przygotowywana jest przez Pana w formie maila lub załącznika z plikiem (...) lub (...) (...) do maila.

27.Poszczególne usługi są odrębnymi usługami, za które spółka komandytowa będzie płaciła Panu wyodrębnione wynagrodzenie.

28.Umowa ze spółką komandytową określa różne stawki ryczałtowe wynagrodzenia, wyodrębnione dla każdej z usług wymienionych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z osobna. Stawka za godzinę jest taka sama (gdyż Pana czas jest tak samo cenny niezależnie od tego, która usługa jest w danym momencie realizowana), jednakże czas przeznaczony na daną usługę jest różny. Stąd wynagrodzenia za poszczególne usługi są różne.

Pytanie

Jaką stawkę podatkową powinien Pan zastosować do świadczonych usług, opisanych we wniosku w oparciu o art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne?

Pana stanowisko w sprawie

Zważywszy, że żadna z wymienionych usług nie mieści się w definicji wolnego zawodu, o którym mowa w art. 4 pkt 11 i tym samym w art. 12 ust. 1 pkt 1 opodatkowanych stawką 17%, świadczone przez Pana usługi winny być opodatkowane następująco:

-usługa 1 (PKWiU: 74.90.20) opodatkowana jest stawką 8,5% na podstawie art. 12 ust. 1 pkt. 5 lit. a,

-usługa 2 (PKWiU: 70.22.12) opodatkowana jest stawką 15% na podstawie art. 12 ust. 1 pkt. 2 lit. m,

-usługa 3 (PKWiU 62.01.12) opodatkowana jest stawką 12% na podstawie art. 12 ust. 1 pkt. 2b lit. b,

-usługa 4 (PKWiU 62.02.30) opodatkowana jest stawką 8,5% na podstawie art. 12 ust. 1 pkt. 5 lit. a,

-usługa 5 (PKWiU: 82.19.13) opodatkowana jest stawką 8,5% na podstawie art. 12 ust. 1 pkt. 5 lit. a.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z postanowieniami art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne(t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.):

Ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.

Przy czym w myśl art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Użyte w ustawie określenie pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.

Stosownie do treści art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2022 r. poz. 2647):

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z kolei, zgodnie z treścią art. 5b ust. 1 tej ustawy:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Zgodnie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Użyte w ustawie określenie działalność usługowa oznacza pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem są czynności zaliczone do usług zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. poz. 1676, z 2017 r. poz. 2453, z 2018 r. poz. 2440, z 2019 r. poz. 2554 oraz z 2020 r. poz. 556), z zastrzeżeniem pkt 2 i 3.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e i 1f, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.

W myśl art. 6 ust. 4 pkt 1 tej ustawy:

Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności wymienionej w ust. 1, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy:

a)uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2 000 000 euro, lub

b)uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 2 000 000 euro.

Natomiast zgodnie z treścią art. 6 ust. 4 pkt 2 cytowanej ustawy:

Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności wymienionej w ust. 1, jeżeli rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej – bez względu na wysokość przychodów.

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przewiduje również wyłączenia z tej formy opodatkowania.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy:

Opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, z zastrzeżeniem art. 6 ust. 1b, nie stosuje się do podatników:

1)opłacających podatek w formie karty podatkowej na zasadach określonych w rozdziale 3;

2)korzystających, na podstawie odrębnych przepisów, z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego;

3)osiągających w całości lub w części przychody z tytułu:

a)prowadzenia aptek,

b)(uchylona)

c)działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,

d)(uchylona)

e)(uchylona)

f)działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych;

4)wytwarzających wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii;

5)podejmujących wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:

a)samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,

b)w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,

c)samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka

– jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach;

6) (uchylony).

Ponadto w art. 8 ust. 2 ww. ustawy wskazano:

Jeżeli podatnik prowadzący działalność samodzielnie lub w formie spółki, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, uzyska z tej działalności przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników:

1) wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub

2) wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym

 – w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i, poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego, opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Jednocześnie należy wskazać, że warunkiem skorzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania jest złożenie oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku - według ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego przedsiębiorcy, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zależą od tego, z jakiego rodzaju działalności podatnik uzyskuje przychody. Zostały one określone w art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. m) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne normuje, że:

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 15% przychodów ze świadczenia usług firm centralnych (...); usług doradztwa związanych z zarządzaniem (PKWiU ex dział 70), z wyjątkiem usług doradztwa związanych z zarządzaniem rynkiem rybnym (PKWiU 70.22.16.), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.:

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 12% przychodów ze świadczenia usług:

a) związanych z wydawaniem:

- pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line,

- pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1),

- pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2),

- oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line,

b) związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0),  związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1).

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) ww. ustawy:

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z zastrzeżeniem pkt 1-4 oraz 6-8.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Jeżeli podatnik obowiązany do prowadzenia ewidencji przychodów prowadzi działalność, z której przychody są opodatkowane różnymi stawkami określonymi w ust. 1, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności, pod warunkiem, że ewidencja przychodów jest prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności. W przypadku, gdy podatnik, o którym mowa w zdaniu poprzednim, nie prowadzi ewidencji w sposób zapewniający ustalenie przychodów dla każdego rodzaju działalności, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów, z tym, że w przypadku osiągania również przychodów, o których mowa w:

1)ust. 1 pkt 1, ryczałt wynosi 17%;

2)ust. 1 pkt 2, ryczałt wynosi 15%;

2a) ust. 1 pkt 2a, ryczałt wynosi 14%;

2b) ust. 1 pkt 2b, ryczałt wynosi 12%;

3)ust. 1 pkt 3, ryczałt wynosi 10%;

4)ust. 1 pkt 4, ryczałt wynosi 12,5%.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że ilekroć w ustawie używa się oznaczenia „ex” przy symbolu danego grupowania PKWiU oznacza to, że zakres wyrobów lub usług jest węższy niż określony w tym grupowaniu – o czym stanowi art. 4 ust. 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Oznaczenie „ex” dotyczy zatem tylko określonej usługi z danego grupowania. Umieszczenie tego dopisku przy konkretnym symbolu statystycznym ma na celu zawężenie stosowania przepisu tylko do tej nazwy grupowania.

Ponadto zauważyć należy, że możliwość opłacania oraz wysokość stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzyskanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zależy wyłącznie od faktycznego rodzaju świadczonych w ramach tej działalności usług. Zatem konieczne jest każdorazowe przypisanie rodzaju wykonywanych czynności do określonego grupowania PKWiU. Przy czym klasyfikacji tej do określonego symbolu PKWiU dokonuje sam podatnik.

Odnosząc się do wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. m) usług doradztwa związanych z zarządzaniem (PKWiU ex dział 70), zauważamy, że symbol „ex” oznacza, że w ramach grupowania 70 opodatkowaniu stawką 15% podlegają wyłącznie usługi wymienione w tym przepisie, tj. usługi doradztwa związane z zarządzaniem, a pozostałe usługi opodatkowane będą stawką 8,5%.

Pozostałe usługi, klasyfikowane według rozporządzenia Rady Ministrów z 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) w dziale 70 nie zostały wymienione w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. m) ustawy o ryczałcie.

Zatem opodatkowaniu stawką ryczałtu 15% podlegają usługi, tj.:

klasa 70.10 – usługi firm centralnych (...) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych,

kategoria 70.22.1 – usługi doradztwa związane z zarządzaniem wraz z zawartymi w klasyfikacji podkategoriami i pozycjami z wyłączeniem usług doradztwa związanych z zarządzaniem rynkiem rybnym (PKWiU 70.22.16.).

Natomiast stawką 8,5% opodatkowane będą pozostałe usługi wymienione w Dziale 70 niezwiązane z ,,usługami firm centralnych (...)’’ a także ,,usługami doradztwa związanymi z zarządzaniem” tj.:

klasa 70.21 – usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji,

kategoria 70.22.2 – pozostałe usługi zarządzania projektami, z wyłączeniem projektów budowlanych,

kategoria 70.22.3 – pozostałe usługi doradztwa związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Grupowanie PKWiU 62.01.1 obejmuje: „Usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych”. W ramach tego grupowania mieści się:

1)PKWiU 62.01.11.0 „Usługi związane z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania”. Wyjaśnienia do PKWiU 2015 wskazują, że:

Grupowanie to obejmuje usługi związane z projektowaniem struktury i/lub zapisu kodu komputera, włączając uaktualnianie i wstawki korekcyjne, niezbędne do tworzenia i/lub wdrożenia aplikacji programowej, takie jak:

projektowanie struktury i zawartości stron internetowych i/lub zapisu kodu komputerowego, niezbędnego do tworzenia i/lub wdrożenia stron internetowych,

projektowanie struktury i zawartości bazy danych i/lub zapisu kodu komputerowego, niezbędnego do tworzenia i/lub wdrożenia bazy danych (magazynu danych),

projektowanie struktury i zapisu kodu komputerowego niezbędnego do zaprojektowania i rozwinięcia aplikacji programowej na życzenie klienta, inne niż programowanie stron internetowych, baz danych lub zintegrowanych pakietów programowych,

wykonanie aplikacji na indywidualne zamówienie, łączenie w całość, przystosowanie (modyfikowanie, konfigurowanie itp.) i instalowanie istniejącej aplikacji tak, aby była funkcjonalna w środowisku informatycznym klienta.

2)PKWiU 62.01.12.0 „Usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych”. Wyjaśnienia do PKWiU 2015 wskazują, że:

Grupowanie to obejmuje:

usługi związane z projektowaniem, rozwojem i wdrażaniem sieci klienta, takich jak: intranet, ekstranet i wirtualne sieci prywatne,

usługi związane z projektowaniem i rozwojem bezpieczeństwa sieci, tj. projektowanie, rozwój i wdrażanie oprogramowania, sprzętu komputerowego i procedur sterowania dostępem do danych i programami pozwalającymi na bezpieczną wymianę informacji w ramach sieci.

Dział 62 - Usługi związane z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki i usługi powiązane - obejmuje:

dostarczanie ekspertyz w zakresie technologii informatycznych,

pisanie, modyfikowanie, badanie i wspomaganie oprogramowania, planowanie i projektowanie systemów komputerowych, które łączą sprzęt komputerowy, oprogramowanie i sprzęt komunikacyjny,

zarządzanie i obsługa systemów komputerowych i/lub urządzeń przetwarzania danych należących do klienta w miejscu ich zainstalowania,

pozostałe profesjonalne i techniczne usługi związane z informatyką.

Natomiast grupowanie 62.02.30.0 - Usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego obejmuje usługi pomocy technicznej mające na celu rozwiązanie problemów klienta w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego, takie jak:

udzielanie pomocy klientowi w uruchamianiu i usuwaniu usterek w oprogramowaniu,

usługi zastępowania nowszą wersją oprogramowania,

udzielanie pomocy klientowi w użytkowaniu i usuwaniu usterek sprzętu komputerowego, włączając testowanie podstawowego oprogramowania oraz naprawę sprzętu informatycznego,

udzielanie pomocy technicznej w przenoszeniu systemu komputerowego klienta na nowe miejsce,

udzielanie pomocy klientowi w użytkowaniu i usuwaniu usterek dla kombinacji sprzęt komputerowy i oprogramowanie,

udzielanie pomocy technicznej w celu rozwiązania problemów klienta związanych z użytkowaniem systemu komputerowego, tj. usługi w zakresie kontroli lub oceny działania komputera, włączając usługi w zakresie kontroli, oceny i dokumentowania serwera, sieci lub technologii dla elementów, wydajności lub bezpieczeństwa.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że nie zaistniały negatywne przesłanki wykluczające możliwość opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zatem uzyskiwane przez Pana przychody z tytułu działalności gospodarczej w 2023 r. ze świadczenia usług sklasyfikowanych według PKWiU pod symbolami :

74.90.20, 82.19.13 oraz 62.02.30 będą mogły być opodatkowane 8,5% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

70.22.12 winny być opodatkowane 15% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. m ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

62.01.12, z uwagi na fakt, że są one związane z oprogramowaniem powinny być opodatkowane 12% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Wobec powyższego, Pana stanowisko jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Organ nie jest uprawniony do przyporządkowywania formalnego usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. Kwestie dotyczące zaklasyfikowania usługi do właściwego grupowania statystycznego nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Tak więc interpretację wydano na podstawie wskazanych przez Pana we wniosku grupowań PKWiU. Niniejsza interpretacja odnosi się do treści zadanego pytania, obejmującego konkretny rodzaj usług wg wskazanego we wniosku PKWiU, nie dotyczy innych kwestii podanych w opisie sprawy.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. 2022 r. poz. 2651). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. 2022 r. poz. 2651).