Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług:

-w zakresie braku opodatkowania świadczonych czynności oraz braku konieczności wykazania ich w rejestrze VAT i deklaracji VAT – jest nieprawidłowe,

-w zakresie braku konieczności wykazania czynności w informacji podsumowującej – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 6 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania świadczonej czynności oraz konieczności wykazania jej w rejestrze VAT, deklaracji VAT oraz informacji podsumowującej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A to przedsiębiorstwo prowadzone w formie jednoosobowej działalności gospodarczej w branży (...). Wnioskodawca jest obywatelem polskim i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT oraz podatnik VAT UE.

Podatnik, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, specjalizuje się w produkcji (...), w tym produkuje (...). (...) sprzedawane są na rynku europejskim, zarówno w Polsce jak i za granicą. Realizując dostawy do zagranicznych odbiorców Podatnik stosuje powszechnie przyjęte standardy ofertowania, w tym weryfikacji kontrahentów, organizacji transportu oraz regulowania należności.

Podatnik ma zawartą umowę faktoringu pełnego w ramach, którego co do zasady ceduje wierzytelności na faktora. Jeśli kontrahent Podatnika w określonym terminie potwierdzi transakcję, to należność z tytułu dokonanej dostawy Podatnik otrzymuje od faktora, który następnie dochodzi wierzytelności bezpośrednio od kontrahenta Podatnika.

W listopadzie 2024 r. Podatnik otrzymał zapytanie ofertowe z Francji na wyprodukowanie i dostawę (...) od nowego kontrahenta. Z treści zapytania ofertowego wynikało, że odbiorcą ma być duży podmiot francuski spółka B.

Dotychczas Podatnik nie dokonywał istotnej sprzedaży do podmiotów z Francji, więc postrzegał realizację tego zlecenia jako szansę otwarcia nowych rynków zbytu. Podatnik oczekiwał, iż zlecenie może być początkiem współpracy na większą skalę, a zatem zaakceptował warunek, iż płatność będzie dokonana już po wysłaniu zamówionego towaru.

Wnioskodawca dokonał na rzecz spółki B dostaw w dwóch transportach, co zostało udokumentowane fakturami wystawionymi w grudniu 2024 r. i w styczniu 2025 r. Na wystawionych fakturach VAT została wskazana jako nabywca spółka B, która jest czynnym podatnikiem VAT we Francji – adres i numer podatkowy nabywcy został przez Podatnika zweryfikowany w systemie VIES.

Podatnik był odpowiedzialny za zorganizowanie transportu i poniósł koszt transportu. Dokumenty wystawione przez Podatnika, w tym faktury VAT i potwierdzenie odbioru towarów zostały podpisane przez osobę podającą się za reprezentanta B, w tym opatrzone pieczęcią tej spółki. Ponadto, do Podatnika wróciły dokumenty przewozowe CMR, na których zostały złożone podpisy osób podających się za reprezentanta B wraz z pieczęcią B.

Dostawy zostały dokonane do innej lokalizacji niż siedziba B, co nie budziło podejrzeń Podatnika, gdyż powszechną praktyką gospodarczą jest posiadanie przez duże podmioty, a takim jest B wiele różnych lokalizacji, w tym magazynów w innym miejscu niż siedziba spółki.

Faktury wystawione przez Podatnika były objęte umową faktoringu. W odniesieniu do faktur wystawionych w grudniu 2024 r. ze względu na to, że odbiorca towarów nie potwierdził transakcji w określonym w umowie faktoringowej terminie faktor nie uregulował należności na konto Podatnika, natomiast w odniesieniu do faktur wystawionych w styczniu 2025 r. ze względu na to, że dostawa dokumentowana tymi fakturami została potwierdzona w terminie faktor uregulował na konto Podatnika 90% należności.

Po upływie terminu płatności za dostarczone towary Podatnik skontaktował się z firmą B celem otrzymania płatności. Podatnik otrzymał informację, że spółka ta nigdy nie zamawiała u niego żadnych (...) żadne (...) nie dotarły do magazynów tej spółki, osoby które przedstawiły się Podatnikowi jako przedstawiciele tej spółki nigdy w niej nie pracowały, a do spółki nie wpłynęły żadne dokumenty dotyczące dostawy od Podatnika. Jednocześnie przedstawiciele B poinformowali, że już słyszeli o oszustach podszywających się pod ich firmę.

Podatnik ustalił, że miejsce dostawy towarów nie jest magazynem B, a podpisy i pieczęcie złożone na otrzymanych przez niego dokumentach prawdopodobnie zostały sfałszowane. W tej sytuacji Podatnik stwierdził, że ktoś dopuścił się wobec niego oszustwa w wyniku którego doszło do kradzieży towarów Podatnika.

Wnioskodawca zgłosił to zdarzenie zarówno policji w Polsce, jak i we Francji. Podatnik dysponuje dokumentacją potwierdzającą fakt zgłoszenia organom ścigania podejrzenia popełnienia wobec niego czynu zabronionego.

Dla Podatnika powstała wątpliwość jak, i czy w ogóle, powinien wykazać to zdarzenie w rejestrze VAT i deklaracji VAT. Pierwotnie ze względu na to, że nie miał żadnych podejrzeń odnośnie nabywcy towarów opisane zdarzenie ujął w rejestrze VAT jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Po ustaleniu jednak, iż doszło do wyłudzenia/kradzieży towarów, Podatnik stwierdził, że w istocie to zdarzenie nie było wewnątrzwspólnotową dostawą towarów i postanowił je usunąć z rejestru VAT.

Konsekwentnie nie wykazał również tego zdarzenia ani w deklaracji VAT ani w informacji podsumowującej.

Pytania

1.Czy w opisanym w złożonym wniosku stanie faktycznym doszło do czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w szczególności czy wystąpiła wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów?

2.Czy Podatnik powinien wykazać opisane zdarzenie w rejestrze VAT, deklaracji VAT oraz informacji podsumowującej?

Pana stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1:

W ocenie Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym nie wystąpiła żadna z czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w szczególności opisane w stanie faktycznym zdarzenie nie stanowiło wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2:

W ocenie Wnioskodawcy, opisane zdarzenie nie podlega wykazaniu przez Podatnika ani w rejestrze VAT, ani w deklaracji VAT ani w informacji podsumowującej.

Uzasadnienie Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1:

Swoje stanowisko Wnioskodawca wyprowadza z brzmienia poniższych przepisów ustawy o VAT.

Art. 2 pkt 22 ustawy o VAT: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Art. 5 ust. 1 ustawy o VAT: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1.odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.eksport towarów;

3.import towarów na terytorium kraju;

4.wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Art. 7 ust. 1 ustawy o VAT: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Art 13 ust. 1 ustawy o VAT: Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Art 6 pkt 2 ustawy o VAT: Przepisów ustawy nie stosuje się do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Ustawa o VAT zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Uwzględniając, że opisane zdarzenie polegało na wywozie towarów do kraju członkowskiego innego niż Polska (do Francji) należy rozważyć czy zdarzenie to można uznać za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z definicji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów wynika wprost, że wywóz towarów musi być dokonany w ramach dostawy, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT, czyli w ramach przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Uwzględniając, że intencją Wnioskodawcy było przeniesienie prawa własności towarów na podmiot B, to niemożliwe było, żeby jednocześnie prawo do rozporządzania towarem jak właściciel zostało przeniesione na inny, całkowicie nieznany Wnioskodawcy podmiot.

Niemożliwe jest bowiem w obrocie gospodarczym przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel na podmiot niezidentyfikowany przez dostawcę, a takim właśnie podmiotem niezidentyfikowanym (oszustem) jest podmiot, który odebrał od firmy transportowej towary.

Mimo, że Wnioskodawca zamierzał dokonać dostawy na rzecz istniejącego podatnika VAT (co wynikało z podjętych przez Podatnika działań mających na celu weryfikację kontrahenta w systemie VIES), to w wyniku oszustwa dokonał dostawy na rzecz bliżej nieokreślonego podmiotu wbrew własnej woli. Skoro w opisanym zdarzeniu zabrakło woli po stronie Podatnika to stwierdzić należy że Wnioskodawca nie przeniósł na odbiorcę towarów w żadnym zakresie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a w konsekwencji odbiorca towarów dysponuje tymi towarami bezprawnie.

Zatem przesłanki wskazane powyżej w definicji dostawy towarów (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT) nie zostały spełnione. W konsekwencji w opisanym zdarzeniu faktycznym nie doszło do dostawy towarów opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Podobne stanowisko zaprezentował przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 26 stycznia 2023 r. (sygn. I SA/Kr 1154/22), w którym stwierdził, że: „Co prawda w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym nie doszło do klasycznej kradzieży, jednakże ekonomiczny sens oszustwa jakiemu padła Spółka pozwala na zastosowanie w tym przypadku przedstawionych wyżej poglądów. Spółka, na skutek wprowadzenia w błąd co do podmiotu będącego kupującym towar, nie przeniosła prawa do rozporządzania towarem na podmiot francuski, znany na rynku i wiarygodny, lecz wydała towar oszustowi. (…) Ponadto z punktu widzenia systemu VAT istotne jest to, by adresat dostawy był znany. Nie można bowiem przenieść prawa do rozporządzania towarem na nieustaloną osobę (podmiot), gdyż wykracza to poza sferę woli podmiotu wykonującego dostawę, a ponadto uniemożliwia kontrolę obrotu i rozliczeń podatkowych w systemie VAT. Należy również podkreślić, że nie do pomyślenia jest w demokratycznym państwie prawa przekonanie, że w wyniku przedmiotowej czynności przeniesiono prawo do rozporządzania towarem na rzecz oszusta. Zaakceptowanie tego oczywiście niezasadnego poglądu prowadziłoby wprost do uznania, że uprawnienie to można nabyć za pomocą czynu zabronionego, co jest nie do przyjęcia. Wykraczałoby to poza granice art. 2 Konstytucji RP i godziło w pewność obrotu gospodarczego”.

Na marginesie warto zaznaczyć, że dla oceny czy wystąpiła wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów czynnikiem przesądzającym nie jest okoliczność czy dostawca otrzymał należność z tytułu dostawy.

W sytuacji, gdy wierzytelność Wnioskodawcy była objęta umową faktoringową i Wnioskodawca otrzymał część należności od faktora, to nadal przesłanka wzajemności ze strony potencjalnego nabywcy towaru nie jest spełniona (dostawa do oszusta nadal pozostaje świadczeniem niewzajemnym).

Podstawą ewentualnej zapłaty, którą Podatnik otrzymał w przedstawionym stanie faktycznym była bowiem nie transakcja dostawy towarów do określonego (znanego) nabywcy, ale umowa łącząca go z faktorem stanowiąca swoiste zabezpieczenie wierzytelności Podatnika poprzez przeniesienie ryzyka niewypłacalności jego dłużników na faktora.

Ponadto, skoro w opisanym stanie faktycznym zachodzi istotne prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego to okoliczność ta wyłącza możliwość wykazania tego zdarzenia jako czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Czyn zabroniony jakim jest wyłudzenie czy kradzież nie może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, a zatem zarówno wyłudzenie, jak i kradzież już ze swojej istoty nie podlegają ustawie o VAT, co potwierdza brzmienie art. 6 ust. 2 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza również orzecznictwo unijne. Przykładowo w wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 14 lipca 2005 r. (C-435/03) sąd stwierdził, że: „kradzież towarów nie może być zakwalifikowana jako odpłatna dostawa ani też uznana za czynność z nią zrównaną na mocy art. 5 ust. 6 i 7 szóstej dyrektywy”.

Reasumując, do wydania towaru przez skarżącą doszło na skutek oszustwa, a zatem nie doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, a towarami w wyniku ich wydania dysponował niezidentyfikowany podmiot, który wszedł w ich posiadanie w warunkach wskazujących na popełnienie przestępstwa, czyli w konsekwencji nie wystąpiła żadna czynność podlegająca opodatkowaniu VAT, w szczególności nie wystąpiła wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Uzasadnienie Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2:

Zarejestrowany podatnik VAT zobowiązany jest do prowadzenia rejestru VAT, w którym wykazuje się faktury dokumentujące czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Podobnie w deklaracji VAT wykazuje się czynności podlegające opodatkowaniu VAT, natomiast w informacji podsumowującej wykazuje się podlegające opodatkowaniu VAT transakcje wewnątrzwspólnotowe.

Uwzględniając, że jak to zostało wykazane powyżej, opisane w stanie faktycznym zdarzenie nie było czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT, to zdarzenie to nie powinno zostać wykazane ani w rejestrze VAT, ani w deklaracji VAT ani w informacji podsumowującej.

W sytuacji, gdy opisane w stanie faktycznym zdarzenie zostało pierwotnie omyłkowo wykazane przez Podatnika jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT w rejestrze VAT, to po stwierdzeniu przez Podatnika, że zdarzenie to miało znamiona czynu zabronionego, a w konsekwencji nie było czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT Podatnik powinien pierwotnie wykazane zdarzenie usunąć z rejestru VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

-    nieprawidłowe – w zakresie braku opodatkowania świadczonych czynności oraz braku konieczności wykazania ich w rejestrze VAT i deklaracji VAT,

-  prawidłowe – w zakresie braku konieczności wykazania czynności w informacji podsumowującej.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Według art. 2 pkt 1 ustawy:

Na mocy art. 2 pkt 3 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z definicją zawartą w ustawie, istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy zaznaczyć, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym podkreślić, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”, lecz jako własność ekonomiczną. Własność ekonomiczna to sytuacja, w której – z punktu widzenia aspektów ekonomicznych oraz w rozumieniu potocznym – należałoby uznać kogoś za właściciela rzeczy, np. posiadacza nieruchomości, której wydaniu nie towarzyszyło przeniesienie własności w formie aktu notarialnego. W przypadku przejścia własności ekonomicznej ma miejsce dostawa towarów. Przy czym, czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym. Dostawa towarów nie ogranicza się więc wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88.

W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Z kolei według art. 13 ust. 1 ustawy:

Z art. 6 pkt 2 ustawy wynika, że:

Natomiast, zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 13 ust. 6 ustawy:

Zatem gdy następuje wywóz towarów z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej w wyniku dokonania dostawy towarów z ustalonym nabywcą, tj. przeniesienia na konkretny podmiot prawa do dysponowania wywożonym towarem jak właściciel, co do zasady, zachodzi wówczas transakcja wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w sprzedaży, której po stronie nabywcy odpowiada wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów w zakupie.

Jednocześnie, w myśl art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Natomiast stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan przedsiębiorstwo w formie jednoosobowej działalności gospodarczej w branży (...). Jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik VAT oraz podatnik VAT UE.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, specjalizuje się Pan w produkcji (...), w tym produkuje (...). (...) sprzedawane są na rynku europejskim, zarówno w Polsce jak i za granicą. Realizując dostawy do zagranicznych odbiorców stosuje Pan powszechnie przyjęte standardy ofertowania, w tym weryfikacji kontrahentów, organizacji transportu oraz regulowania należności.

Ma Pan zawartą umowę faktoringu pełnego w ramach którego, co do zasady, ceduje wierzytelności na faktora. Jeśli Pana kontrahent w określonym terminie potwierdzi transakcję, to należność z tytułu dokonanej dostawy otrzymuje Pan od faktora, który następnie dochodzi wierzytelności bezpośrednio od Pana kontrahenta.

W listopadzie 2024 r. otrzymał Pan zapytanie ofertowe z Francji na wyprodukowanie i dostawę (...) od nowego kontrahenta. Z treści zapytania ofertowego wynikało, że odbiorcą ma być duży podmiot francuski spółka B.

Dotychczas nie dokonywał Pan istotnej sprzedaży do podmiotów z Francji, więc postrzegał realizację tego zlecenia jako szansę otwarcia nowych rynków zbytu. Oczekiwał Pan, iż zlecenie może być początkiem współpracy na większą skalę, a zatem zaakceptował warunek, iż płatność będzie dokonana już po wysłaniu zamówionego towaru.

Dokonał Pan na rzecz spółki B dostaw w dwóch transportach, co zostało udokumentowane fakturami wystawionymi w grudniu 2024 r. i w styczniu 2025 r. Na wystawionych fakturach VAT została wskazana jako nabywca spółka B, która jest czynnym podatnikiem VAT we Francji – adres i numer podatkowy nabywcy został przez Pana zweryfikowany w systemie VIES.

Był Pan odpowiedzialny za zorganizowanie transportu i poniósł koszt transportu. Dokumenty wystawione przez Pana, w tym faktury VAT i potwierdzenie odbioru towarów zostały podpisane przez osobę podającą się za reprezentanta B, w tym opatrzone pieczęcią tej spółki. Ponadto, wróciły do Pana dokumenty przewozowe CMR, na których zostały złożone podpisy osób podających się za reprezentanta B wraz z pieczęcią B.

Dostawy zostały dokonane do innej lokalizacji niż siedziba B, co nie budziło Pana podejrzeń, gdyż powszechną praktyką gospodarczą jest posiadanie przez duże podmioty a takim jest B wiele różnych lokalizacji, w tym magazynów w innym miejscu niż siedziba spółki.

Faktury wystawione przez Pana były objęte umową faktoringu. W odniesieniu do faktur wystawionych w grudniu 2024 r. ze względu na to, że odbiorca towarów nie potwierdził transakcji w określonym w umowie faktoringowej terminie faktor nie uregulował należności na Pana konto, natomiast w odniesieniu do faktur wystawionych w styczniu 2025 r. ze względu na to, że dostawa dokumentowana tymi fakturami została potwierdzona w terminie, faktor uregulował na Pana konto 90% należności.

Po upływie terminu płatności za dostarczone towary skontaktował się Pan z firmą B celem otrzymania płatności. Otrzymał Pan informację, że spółka ta nigdy nie zamawiała u niego żadnych (...), żadne (...) nie dotarły do magazynów tej spółki, osoby które przedstawiły się Panu jako przedstawiciele tej spółki nigdy w niej nie pracowały, a do spółki nie wpłynęły żadne dokumenty dotyczące dostawy od Pana. Jednocześnie przedstawiciele B poinformowali, że już słyszeli o oszustach podszywających się pod ich firmę.

Ustalił Pan, że miejsce dostawy towarów nie jest magazynem B, a podpisy i pieczęcie złożone na otrzymanych przez Pana dokumentach prawdopodobnie zostały sfałszowane. W tej sytuacji stwierdził Pan, że ktoś dopuścił się wobec Pana oszustwa w wyniku którego doszło do kradzieży towarów.

Zgłosił Pan to zdarzenie zarówno policji w Polsce, jak i we Francji. Dysponuje Pan dokumentacją potwierdzającą fakt zgłoszenia organom ścigania podejrzenia popełnienia wobec Pana czynu zabronionego.

Pana wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy doszło do czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w szczególności czy wystąpiła wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że w ramach prowadzonej działalności dokonał Pan dostawy towarów, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie miała miejsce wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 13 ust. 1 i art. 7 ust. 1 ustawy.

Z okoliczności sprawy wynika, że została zrealizowana dostawa towarów, w ramach której nastąpił wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego UE (Francja). Co prawda dostawa ta nastąpiła na rzecz innego podmiotu niż wskazuje na to prowadzona przez Pana korespondencja, a w konsekwencji wystawione przez Pana faktury. Niemniej jednak nie zmienia to faktu, że dostawa towaru miała miejsce. Okoliczność, że nie otrzymał Pan zapłaty za dokonaną dostawę, gdyż osoba zamawiająca towar podszyła się pod firmę, która zamówienia nie dokonała, nie wpływa na opodatkowanie samej czynności. Ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania czynności od otrzymania zapłaty. W analizowanym przypadku sama dostawa towarów, rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, miała miejsce, co potwierdza Pan wskazując, że dokumenty wystawione przez Pana, w tym faktury i potwierdzenie odbioru towarów zostały podpisane przez osobę podającą się za reprezentanta B. Ponadto, wróciły do Pana dokumenty przewozowe CMR. Zatem podmiot, który zamówił towar, uzyskał de facto możliwość korzystania z tych towarów tak jak właściciel. Ponadto, ujawnienie okoliczności, że najprawdopodobniej padł Pan ofiarą oszustwa nastąpiło po dokonaniu transakcji i po tym jak towary zostały przemieszczone z Polski na terytorium innego państwa członkowskiego UE. Tym samym dokonanej transakcji nie można uznać za czynność niebędącą przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Należy zatem stwierdzić, że w niniejszej sprawie została zrealizowana dostawa towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy na rzecz podmiotu innego niż ten, na który została wystawiona faktura. Przy tym, w wyniku dokonanej dostawy nastąpił wywóz towarów na terytorium państwa członkowskiego UE inne niż terytorium kraju. Zatem doszło do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy.

Zgodnie z art. 41 ust. 3 ustawy:

Stosownie do art. 42 ust. 1 ustawy:

Według art. 42 ust. 1a ustawy:

W myśl art. 42 ust. 3 ustawy:

Natomiast w świetle art. 42 ust. 11 ustawy:

Brzmienie art. 42 ust. 3 ustawy wskazuje na podstawowy katalog dokumentów, potwierdzających dokonanie wywozu towarów i ich dostawę do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego, który może być uzupełniony dodatkowymi dokumentami określonymi w art. 42 ust. 11 ustawy. Nie oznacza to jednak, że dla potwierdzenia tej okoliczności wymagane jest „łączne” posiadanie wszystkich typów dokumentów wymienionych w powyższych przepisach, o ile posiadane dokumenty jednoznacznie potwierdzają dostarczenie nabywcy towarów na terytorium innego państwa członkowskiego.

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy należy wskazać, że nie może Pan zastosować stawki podatku VAT w wysokości 0% względem dokonanej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy.

Wskazać należy, że istotą transakcji wewnątrzwspólnotowych jest opodatkowanie dostawy towaru w państwie przeznaczenia (do którego towar jest docelowo przemieszczany). Dostawa, która następuje na terytorium państwa dostawcy towarów, co do zasady, jest opodatkowania stawką VAT 0%. Natomiast w państwie nabywcy dostawa podlega opodatkowaniu według stawki podatku obowiązującej w tym państwie. Taki sposób opodatkowania transakcji ma na celu uniknięcie zakłócania konkurencji, powodowanego podwójnym opodatkowaniem lub brakiem opodatkowania.

Z powołanych przepisów wynika, że aby wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlegała opodatkowaniu według stawki podatku VAT w wysokości 0% muszą być spełnione warunki, o których mowa w art. 42 ust. 1 ustawy, tj. nabywca towarów powinien posiadać i podać sprzedawcy właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej (art. 42 ust. 1 pkt 1 ustawy). Natomiast dostawca przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, powinien posiadać w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy). Jednocześnie, dostawca składając deklarację podatkową, w której wykazuje wewnątrzwspólnotową dostawę towarów powinien być zarejestrowany jako podatnik VAT UE (art. 42 ust. 1 pkt 3 ustawy). Co istotne warunki, o których mowa w art. 42 ust. 1 ustawy, muszą być spełnione łącznie. Spełnienie tych warunków ma zagwarantować, że nastąpił wywóz towarów z jednego państwa członkowskiego (z kraju) i jego przemieszczenie na terytorium innego państwa członkowskiego oraz, że czynność ta zostanie potraktowana jako wewnątrzwspólnotowe nabycie w kraju odbiorcy i tam faktycznie opodatkowana.

Z wniosku wynika, że dokonał Pan na rzecz spółki B dostaw w dwóch transportach, co zostało udokumentowane fakturami wystawionymi w grudniu 2024 r. i w styczniu 2025 r. Na wystawionych fakturach VAT została wskazana jako nabywca spółka B, która jest czynnym podatnikiem VAT we Francji – adres i numer podatkowy nabywcy został przez Pana zweryfikowany w systemie VIES. Dokumenty wystawione przez Pana, w tym faktury VAT i potwierdzenie odbioru towarów zostały podpisane przez osobę podającą się za reprezentanta B, w tym opatrzone pieczęcią tej spółki. Ponadto, wróciły do Pana dokumenty przewozowe CMR, na których zostały złożone podpisy osób podających się za reprezentanta B wraz z pieczęcią B. Po upływie terminu płatności za dostarczone towary skontaktował się Pan z firmą B celem otrzymania płatności i otrzymał informację, że spółka ta nigdy nie zamawiała u Pana żadnych (...), żadne (...) nie dotarły do magazynów tej spółki, osoby które przedstawiły się Panu jako przedstawiciele tej spółki nigdy w niej nie pracowały, a do spółki nie wpłynęły żadne dokumenty dotyczące dostawy od Pana. Ustalił Pan, że miejsce dostawy towarów nie jest magazynem B, a podpisy i pieczęcie złożone na otrzymanych przez niego dokumentach prawdopodobnie zostały sfałszowane. W tej sytuacji stwierdził Pan, że ktoś dopuścił się wobec Pana oszustwa.

Zatem, pomimo że w analizowanym przypadku doszło do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy, to nie można uznać, że są spełnione warunki uprawniające Pana do zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 0%, wskazane w art. 42 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy. W analizowanym przypadku nabywca towarów (podmiot inny niż ten, na który wskazuje prowadzona korespondencja, a w konsekwencji wystawione przez Pana faktury) nie podał Panu swojego właściwego i ważnego numeru identyfikacyjnego dla transakcji wewnątrzwspólnotowych zawierającego dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej, nadanego mu przez właściwe państwo członkowskie, jak również nie można uznać, że posiada Pan dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy towarów (podmiotu innego niż ten, na który wskazuje prowadzona korespondencja, a w konsekwencji wystawiona przez Pana faktura) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.

Odnosząc się do kwestii dotyczącej możliwości zastosowania stawki podatku VAT 0% w odniesieniu do wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów udokumentowanych fakturami wystawionymi na rzecz firmy B, należy zatem uznać, że pomimo iż nastąpiło przemieszczenie towaru z Polski do innego państwa członkowskiego UE, to towar nie trafił do podmiotu, na rzecz którego dostawa została zafakturowana. Powyższe skutkuje brakiem możliwości opodatkowania tej dostawy stawką podatku VAT w wysokości 0%. W konsekwencji, dokonana przez Pana dostawa towarów podlega opodatkowaniu z zastosowaniem stawki podatku VAT właściwej dla sprzedawanych towarów.

Podsumowując stwierdzić należy, że opisane w stanie faktycznym wydanie towarów podmiotowi podszywającemu się pod kontrahenta stanowi dostawę towarów opodatkowaną podatkiem od towarów i usług w kraju, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, którą należy potraktować jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, jednakże bez możliwości opodatkowania tej dostawy stawką podatku w wysokości 0%.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest nieprawidłowe.

W dalszej kolejności Pana wątpliwości dotyczą wskazania, czy powinien Pan wykazać opisane zdarzenie w rejestrze VAT, deklaracji VAT oraz informacji podsumowującej.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 99 ust. 7c ustawy:

Jak stanowi art. 99 ust. 11c ustawy:

W myśl art. 109 ust. 3 ustawy:

Zgodnie z art. 109 ust. 3b ustawy:

Powyższy przepis obliguje czynnych podatników podatku VAT do wykazywania określonych czynności w ewidencji oraz do przesyłania do urzędu skarbowego ewidencji prowadzonej na potrzeby podatku od towarów i usług, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji, za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Z uwagi na to, że podatek od towarów i usług należy do grupy podatków powstających z mocy prawa, który pobierany jest w trybie tzw. samoobliczenia, dlatego też szczególnie istotną rolę w tym podatku odgrywają deklaracje podatkowe (plik JPK_VAT z deklaracją). Przy ich pomocy podatnik określa i zgłasza organowi podatkowemu (deklaruje) wysokość zobowiązania podatkowego. Deklaracja podatkowa (plik JPK_VAT z deklaracją) stanowi zatem opis zdarzeń, zaistniałych w określonym przedziale czasowym, który w efekcie ma doprowadzić do wykonania przez podatnika obowiązku zapłaty podatku lub zrealizowania swojego uprawnienia w postaci uzyskania zwrotu podatku od organu podatkowego.

Jednocześnie wskazać należy, że każdy wywóz towarów z Polski na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE, który ma miejsce w wyniku dokonania transakcji z ustalonym nabywcą, w związku z przeniesieniem na konkretny podmiot prawa do rozporządzania wywożonym towarem jak właściciel stanowi wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Każda z tych transakcji musi spełniać warunki określone w art. 42 ustawy, aby podatnik mógł do nich zastosować stawkę VAT w wysokości 0%.

Natomiast w przypadku, gdy transakcja nie spełnia warunków określonych w art. 42 ustawy, umożliwiających zastosowanie stawki 0% przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów, powinien opodatkować transakcje z zastosowaniem stawek podatku właściwych dla danego towaru w kraju.

Jak wskazano wyżej, dla przedmiotowych dostaw nie można uznać, że są spełnione warunki uprawniające Pana do zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 0%, wskazane w art. 42 ustawy. Tym samym dostawy te opodatkowane będą stawką właściwą dla danego towaru.

Zatem, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy oraz powołane wyżej przepisy powinien Pan wykazać w deklaracji VAT (pliku JPK VAT) będące przedmiotem wniosku dostawy jako dostawę krajową opodatkowaną wg właściwej dla danego towaru stawki VAT.

Odnosząc się natomiast do konieczności wykazywania tych transakcji w informacji podsumowującej, wskazać należy, że stosownie do art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Tym samym, jeżeli do dokonywanych przez Pana dostaw towarów nie ma zastosowania stawka podatku, o której mowa w art. 42 ust. 1 ustawy, to nie należy ich wykazać w informacji podsumowującej VAT UE. Zatem prawidłowo wskazał Pan, że opisane zdarzenie nie podlega wykazaniu w informacji podsumowującej.

Podsumowując, stwierdzić należy, że powinien Pan wykazać opisane zdarzenie w rejestrze VAT oraz deklaracji VAT, natomiast nie podlega ono wykazaniu w informacji podsumowującej.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest:

-nieprawidłowe w zakresie braku konieczności wykazania czynności w rejestrze VAT i deklaracji VAT,

-prawidłowe w zakresie braku konieczności wykazania czynności w informacji podsumowującej.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.