Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT czynności sprzedaży samochodu na złom.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 stycznia 2025 r. (wpływ 30 stycznia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (...) (dalej: „Gmina” lub „(...)”) jest jednostką samorządu terytorialnego, będącą osobą prawną, która prowadzi głównie działalność publiczną niepodlegającą opodatkowaniu VAT, ale realizuje również działalność gospodarczą podlegającą regulacjom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT i w związku z tym jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, przy czym z dniem 1 stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT ze swoimi jednostkami budżetowymi oraz Urzędem Miasta (...).

Gmina (...) dokonała sprzedaży na złom zużytego pojazdu samochodowego marki (...), która to czynność została zrealizowana w następującym stanie faktycznym:

• samochód, o którym wyżej mowa, nabyła Gmina (Urząd Miasta (...)) w dniu 20 grudnia 2007 r., a nabycie to dokumentuje faktura VAT nr (...);
• z tytułu nabycia ww. pojazdu Gmina nie dokonała odliczenia podatku VAT;
• wskazany samochód został ujęty w ewidencji środków trwałych Urzędu Miasta (...), przy czym w dokumencie przyjęcia środka trwałego wskazano, że jest on przeznaczony dla A;
• po dokonaniu zakupu pojazdu, w dniu 11 stycznia 2008 r. Gmina (...) zawarła umowę z Fundacją (...), zgodnie z którą nieodpłatnie użyczyła tej Fundacji wskazany wyżej pojazd samochodowy dla potrzeb prowadzenia A, a w treści umowy Gmina zapewniła, że ww. użyczony pojazd odpowiada obowiązującym w Polsce warunkom technicznym, jest sprawny – fabrycznie nowy;
• A istnieje od (...) r. i znajduje się na terenie (...), A jest prowadzony przez Fundację (...), a Gmina jest jej fundatorem;
• wskazany wyżej pojazd samochodowy do października 2024 r. był użytkowany przez ww. Fundację i ona ponosiła wszelkie koszty związane z jego eksploatacją i użytkowaniem;
• w dniu 14 października 2024 r. Gmina sprzedała ww. pojazd na złom (przekazała go do demontażu) do Zakładu (...), na udokumentowanie czego wystawiona została faktura VAT nr (...) na kwotę brutto: (...) zł, w tym wartość netto: (...)
• fakt demontażu pojazdu został potwierdzony zaświadczeniem wydanym na podstawie art. 24 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyclingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Finalnie na wniosek Urzędu Miasta (...), w dniu 18 października 2024 r. Prezydent Miasta (...) wydał decyzję nr (…) o wyrejestrowaniu ww. pojazdu marki (…) z powodu demontażu (w oparciu o art. 79 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym).

Dodać należy, że przedmiotowy pojazd nie był przedmiotem najmu, ani dzierżawy przez Gminę, nie był nabyty z takim przeznaczeniem, ani też faktycznie do takich celów nigdy Gminie nie służył. Przez cały okres posiadania jego własności przez Gminę był przedmiotem umowy nieodpłatnego użyczenia na rzecz ww. Fundacji. Jedynym przychodem Gminy, w związku z prawem własności tego pojazdu było uzyskanie środków pieniężnych z tytułu sprzedaży go na złom (do demontażu).

W tym stanie faktycznym zrodziła się wątpliwość, czy sprzedaż zużytego pojazdu samochodowego na złom, którego Gmina nie wykorzystywała dla potrzeb swojej działalności w żaden sposób – winna być opodatkowana podatkiem VAT.

W uzupełnieniu do wniosku, w odpowiedzi na pytania wskazali Państwo, że:

Pytanie nr 1:

Czy przy nabyciu samochodu przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług?

Odpowiedź:

Gmina informuje, że nie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem samochodu (…) i – jak wskazano we wniosku – nie dokonała odliczenia tego podatku VAT.

Pytanie nr 2:

W związku z informacją, że: „(…) przez cały okres posiadania jego własności przez Gminę był przedmiotem umowy nieodpłatnego użyczenia na rzecz ww. Fundacji” oraz „(…) którego Gmina nie wykorzystywała dla potrzeb swojej działalności w żaden sposób” proszę o jednoznaczne wskazanie, czy przedmiotowy samochód był wykorzystywany wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT? Jeżeli nie, to wskazać należy do jakich czynności ww. samochód był wykorzystywany, tj.:

a)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT;

b)opodatkowanych podatkiem VAT;

c)zwolnionych od podatku VAT? Jeżeli tak, proszę podać podstawę prawną zwolnienia (konkretny punkt przepisu).

Odpowiedź:

Jak wskazano w przedmiotowym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, samochód (…) nie służył Gminie w żadnym momencie do prowadzenia jakiejkolwiek działalności (zarówno gospodarczej jak i publicznej). Gmina po dokonaniu zakupu przedmiotowego pojazdu przekazała go do nieodpłatnego użytkowania przez inny podmiot, tj. Fundację (…), co nastąpiło na mocy umowy użyczenia. Czynność ta nie podlegała opodatkowaniu VAT. W kontekście powyższych okoliczności – odpowiadając na Państwa pytanie – należy stwierdzić, że przedmiotowy samochód był związany z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pytanie nr 3:

Czy samochód był przez Państwa wykorzystywany wyłącznie do zadań własnych Gminy? Jeśli tak, to proszę wskazać, do jakich oraz wskazać konkretny punkt przepisu ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.)?

Odpowiedź:

Jak opisano we wniosku o wydanie interpretacji, Gmina nieodpłatnie użyczyła przedmiotowy pojazd samochodowy Fundacji (…) dla potrzeb prowadzenia A. Fundacja ta – której fundatorem jest Gmina – wykonuje wyłącznie zadania własne Gminy. Zadania te są przedmiotem umowy łączącej Fundację z Gminą i obejmują następujące zadania własne wymienione w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

-ochrony środowiska i przyrody (art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy),

-edukacji publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy),

-kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy),

-zieleni gminnej i zadrzewień (art. 7 ust. 1 pkt 12 ww. ustawy),

-utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy).

W kontekście powyższego, Gmina informuje, że przedmiotowy samochód był wykorzystywany wyłącznie do zadań własnych Gminy (...), tyle że nie przez nią, lecz przez ww. Fundację i są to zadania wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1, 8, 10, 12 i 15 ww. ustawy. Zauważyć przy tym należy, że zadania, o których wyżej mowa, Fundacja realizuje m.in. w ramach działalności gospodarczej polegającej na odpłatnym udostępnianiu wstępu (sprzedaży biletów wstępu) do A, zlokalizowanego w (…).

Pytanie nr 4:

Czy Fundacja (...) jest Państwa jednostką organizacyjną, która podlega centralizacji rozliczeń w zakresie podatku VAT, czy odrębnym od Państwa podmiotem posiadającym osobowość prawną?

Odpowiedź:

Fundacja (...) nie jest jednostką organizacyjną Gminy (…) podlegającą centralizacji rozliczeń w zakresie podatku VAT w (...). Fundacja została ustanowiona przez Gminę, która jest jej fundatorem, ale stanowi ona odrębny od Gminy podmiot posiadający własną osobowość prawną.

Pytanie

Czy sprzedaż na złom (odpłatne przekazanie do demontażu) zużytego pojazdu samochodowego opisanego we wniosku stanowiła czynność podlegającą VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, sprzedaż na złom (odpłatne przekazanie do demontażu) zużytego pojazdu opisanego we wniosku nie stanowiła czynności podlegającej VAT.

Uzasadnienie

Uzasadniając powyższe stanowisko wskazać należy, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Stosownie natomiast do art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, przy czym – jak wynika z art. 2 pkt 6 tej ustawy – przez towary (dla celów stosowania ustawy o VAT), rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Co istotne, dostawa towarów (podobnie jak i świadczenie usług) podlegają opodatkowaniu jeżeli mają charakter odpłatny. Tylko pozytywne ustalenia w powyższych aspektach upoważniają do stwierdzenia, że miała miejsce transakcja podlegająca opodatkowaniu.

Podkreślenia wymaga jednak to, iż odpłatna dostawa towarów (podobnie jak i odpłatne świadczeni usług), podlega opodatkowaniu, jeżeli są wykonywane przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego, należy zauważyć, iż w świetle orzecznictwa TSUE czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą być kwalifikowane jako działalność gospodarcza (por. np. wyrok z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10). Nie jest bowiem zgodne z zasadą neutralności, aby opodatkować VAT czynność zbycia towarów niewykorzystywanych na potrzeby działalności opodatkowanej VAT. W tych okolicznościach również zbycie takich składników majątkowych powinno być poza VAT. Przykładowo, w wyroku NSA sygn. akt I FSK 254/15 z dnia 27 października 2017 r. stwierdzono: „Gmina wskazała, że nie pozyskała mienia w konkretnym celu, np. prowadzenia działalności gospodarczej, zaś samo nieodpłatne jego nabycie i posiadanie nie jest wystarczające do uznania, iż konstytuuje ono działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT”.

Ponadto, w orzecznictwie sądów administracyjnych panuje zgoda co do tego, iż Gminy z tytułu czynności polegających na odpłatnym przekazywaniu pojazdów do demontażu nie jest podatnikiem VAT, ponieważ nie prowadzi działalności gospodarczej w tym zakresie (por. wyroki NSA z dnia 20 kwietnia 2016 r. sygn. akt I FSK 1970/14 i sygn. akt I FSK 1971/14). Podobne stanowisko prezentują również władze skarbowe odnośnie sprzedaży przez jednostki samorządu terytorialnego mienia (np. samochody pożarnicze), które nie służyło im do wykonywania działalności gospodarczej, a jedynie działalności podejmowanej w charakterze organu władzy publicznej.

Przykładowo w interpretacji nr 0112-KDIL2-2.4012.559.2018.1.LS z dnia z 20 grudnia 2018 r. Dyrektor KIS uznał, że: „Skoro samochody specjalne o przeznaczeniu pożarniczym są/były wykorzystywane przez Ochotniczą Straż Pożarną w ramach realizacji zadań własnych Gminy, nie zostały zakupione na potrzeby działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, są/były użytkowane dla realizacji celów, które stanowią działalność niepodlegającą opodatkowaniu (realizacja celów zadań własnych Gminy) i Wnioskodawcy przy nabyciu przedmiotowych samochodów nie przysługiwało/nie będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, to Gmina sprzedając przedmiotowe samochody nie działa/nie będzie działać w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Zatem powyższa czynność nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Podsumowując, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że sprzedaż przez Gminę samochodów pożarniczych wykorzystywanych wyłącznie w ramach zadań własnych Gminy nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług” (tak również: interpretacja indywidualna nr 2461-IBPP1.4512.103.2017.1.AP z dnia 21 marca 2017 r. i nr 0111-KDIB3-2.4012.119.2017.1.ASZ z dnia 11 lipca 2017 r.).

Z kolei w interpretacji indywidualnej nr 2461-IBPP1.4512.85.2017.1.MŁ z dnia 21 marca 2017 r., Dyrektor KIS uznał: „Jak wynika z opisu sprawy przedmiotowy pojazd byt wykorzystywany przez Wnioskodawcę do celu przewozu dzieci i młodzieży niepełnosprawnych do placówek oświatowych Gminy. Usługi świadczone były nieodpłatnie. Wnioskodawca przy zakupie nie dokonał odliczenia podatku naliczonego. Mając na uwadze treść przytoczonych przepisów oraz opis sprawy wskazać należy, że Gmina wykorzystując przedmiotowy pojazd do przewozu dzieci i młodzieży niepełnosprawnej do placówek oświatowych w Gminie w tym do (…) wykonywała zadania własne z zakresu edukacji publicznej. W związku z powyższym należy uznać, że samochód nie został nabyty na potrzeby działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, lecz jako służący do wykonywania zadań własnych Gminy. Zatem sprzedając ww. pojazd Gmina nie działa dla tej czynności w charakterze podatnika, co oznacza, że sprzedaż tego pojazdu nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Ponadto, podobne stanowisko wynika z interpretacji Dyrektora KIS w zakresie sprzedaży innego rodzaju mienia gmin wycofanego z eksploatacji. Przykładowo:

• w interpretacji nr 0113-KDIPT1-3.4012.595.2023.1.KS z 11 grudnia 2023 r. wskazano: „sprzedając zdemontowane metalowe elementy (zakwalifikowane jako złom) uzyskane w wyniku likwidacji drobnego wyposażenia wykorzystywanego wyłącznie do celów działalności statutowej DPS, nie działają Państwo w charakterze podatnika podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy i w zakresie, w jakim realizują Państwo ww. zadania są Państwo objęci regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy. Tym samym sprzedaż ta nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT”.
• w interpretacji nr 0112-KDIL1-1.4012.307.2022.1.JKU z 9 sierpnia 2022 r. stwierdzono, że: „Sprzedaży przedmiotowego złomu, wykorzystywanego w ramach władztwa publicznego Gminy nie sposób traktować w kategorii działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że sprzedaż ww. złomu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W świetle powyższego uznać należy, iż Gmina dokonując sprzedaży przedmiotowego złomu, powstałego po demontażu infrastruktury drogowej, nie będzie działała jako podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a tym samym ww. sprzedaż należy traktować jako czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT”;
• w interpretacji nr 0112-KDIL1-1.4012.325.2017.1.MW z dnia 3 października 2017 r. uznano: „Skoro przedmiotowy ploter był użytkowany wyłącznie na potrzeby wydziału realizującego zadania przypisane staroście w zakresie geodezji i kartografii i nie był wykorzystywany do świadczenia usług komercyjnych, zatem był wykorzystywany do działalności publicznoprawnej pozostającej poza zakresem uregulowanym przepisami o podatku od towarów i usług (...) Powiat, przy jego planowanej sprzedaży nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a tym samym sprzedaż ww. plotera nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Odnosząc zatem powyższe do okoliczności stanu faktycznego opisanego we wniosku, należy zwrócić uwagę, że wynika z niego przede wszystkim, iż:

-Gmina nie dokonała odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia przedmiotowego pojazdu samochodowego (…),

-po zakupie pojazdu Gmina nie użytkowała go dla potrzeb własnej działalności, tylko nieodpłatnie użyczyła ww. pojazd na rzecz Fundacji (…) na mocy umowy użyczenia z dnia 11 sierpnia 2008 r. dla potrzeb prowadzenia A,

-ww. umowa została zawarta na czas nieoznaczony, a finalnie był on użytkowany przez tę Fundację do października 2024 r.,

-w dniu 14 października 2024 r. Gmina sprzedała ww. pojazd na złom (przekazała go do demontażu) do Zakładu (…) co zostało potwierdzone zaświadczeniem o demontażu pojazdu otrzymanym od ww. podmiotu, które to zaświadczenie to wydano na podstawie art. 24 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyclingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.

W ocenie Gminy, sprzedaż na złom (odpłatne przekazanie do demontażu) zużytego pojazdu samochodowego opisanego we wniosku nie stanowiło zatem czynności podlegającej VAT. Gmina nie działała bowiem jako podatnik VAT (w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT) ani w chwili nabycia tego pojazdu, ani w chwili jego zbycia. Pojazd ten nie został nabyty przez nią do celów prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, ani też nie służył Gminie w żadnym momencie do prowadzenia jakiejkolwiek działalności (zarówno gospodarczej jak i publicznej).

Przedmiotowy pojazd nie był wykorzystywany przez Gminę w sposób ciągły dla celów zarobkowych (nie zakupiono go celem uzyskiwania stałego dochodu z tytułu najmu lub dzierżawy, ani też faktycznie do takich celów nigdy Gminie nie służył). Jedynym przychodem Gminy w związku z prawem własności tego pojazdu było uzyskanie środków pieniężnych z tytułu oddania go do złomowania (do demontażu).

W świetle powołanego orzecznictwa sądów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnych nie jest zgodne z zasadą neutralności VAT, aby zbycie towarów (tu: zużytego pojazdu/złomu) niewykorzystywanych na potrzeby działalności opodatkowanej VAT danego podmiotu – było opodatkowane VAT.

Dla objęcia systemem VAT nie wystarczy bowiem, by dana czynność (cywilnoprawna) spełniała przesłanki uznania jej za dostawę w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, lecz niezbędne jest, by dostawa ta została wykonana w ramach działalności gospodarczej.

Gmina nabyła pojazd w celu udostępnienia go nieodpłatnie na rzecz Fundacji, której była fundatorem. Samo nabycie pojazdu i jego posiadanie nie jest natomiast wystarczające do uznania, że konstytuuje on działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonana przez podatnika działającego w takim charakterze.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Przepis art. 15 ust. 2 ustawy stanowi natomiast, że:

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

-dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,

-odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powołany wyżej przepis art. 15 ust. 6 ustawy, jak i cytowany przepis Dyrektywy, wyłączają z opodatkowania organy podlegające prawu publicznemu, jeżeli prowadzą daną działalność jako organy publiczne, nawet wtedy, gdy pobierają z tytułu tej działalności wynagrodzenie.

Czynności, w których organy te uczestniczą jako organy publiczne, to określone prawem czynności wykonywane w interesie publicznym. Zatem czynności, w stosunku do których organy publiczne nie są traktowane jako podatnicy, to czynności wykonywane przez nie w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, a także czynności, do których wykonywania są uprawnione wyłącznie organy publiczne.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, należy stwierdzić, iż generalnie organy władzy publicznej są uznawane za podatników. Dotyczy to jednakże tylko tej sfery, w której faktycznie występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego.

Kryterium decydującym o uznaniu organu władzy publicznej za podatnika podatku od towarów i usług jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne czynności lub bardzo zbliżone czynności bądź też transakcje mogą być wykonywane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców).

Należy nadmienić, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1, 8, 10, 12 i 15 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W świetle powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców Gminy. Obowiązywanie tej zasady powoduje, że każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia Gminy należy uznać za działanie publiczne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez Gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 20 marca 2014 r. w sprawie C-72/13 Gmina (…) przeciwko Ministrowi Finansów, w którym TSUE orzekł, że „(…) dyrektywę 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się ona opodatkowaniu podatkiem VAT transakcji takich jak te zamierzone przez Gminę Wrocław, o ile sąd odsyłający stwierdzi, iż transakcje te stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 tej dyrektywy oraz iż nie są wykonywane przez rzeczoną gminę w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu art. 13 ust. 1 akapit pierwszy owej dyrektywy. Jeśli jednak należałoby uznać te transakcje za wykonywane przez wspomnianą gminę działającą w charakterze organu władzy publicznej, przepisy dyrektywy 2006/112 nie sprzeciwiałyby się ich opodatkowaniu, gdyby sąd odsyłający stwierdził, że ich zwolnienie mogłoby prowadzić do znaczących zakłóceń konkurencji w rozumieniu art. 13 ust. 2 tej dyrektywy”.

W świetle powołanych unormowań, za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Mając na względzie powyższe należy każdorazowo badać, czy sprzedaż majątku jednostki samorządu terytorialnego podlega wyłączeniu z VAT. Należy pamiętać, że w każdym przypadku konieczna jest ocena spełniania przesłanek art. 9 i 13 dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednio art. 15 ustawy) w konkretnych okolicznościach faktycznych sprawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowani jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Dokonali Państwo sprzedaży na złom zużytego pojazdu samochodowego marki (...), która to czynność została zrealizowana w następującym stanie faktycznym:

• samochód, o którym wyżej mowa, nabyli Państwo w dniu 20 grudnia 2007 r., a nabycie to dokumentuje faktura VAT nr (...);
• nie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem samochodu (…), jak również z tytułu nabycia ww. pojazdu nie dokonali Państwo odliczenia podatku VAT;
• wskazany samochód został ujęty w ewidencji środków trwałych Urzędu Miasta, przy czym w dokumencie przyjęcia środka trwałego wskazano, że jest on przeznaczony dla A;
• po dokonaniu zakupu pojazdu, w dniu 11 stycznia 2008 r. zawarli Państwo umowę z Fundacją (...), zgodnie z którą nieodpłatnie użyczyli Państwo tej Fundacji wskazany wyżej pojazd samochodowy dla potrzeb prowadzenia A;
• A istnieje od (...) r. i znajduje się na terenie (...). A jest prowadzony przez Fundację (...), a Państwo są jej fundatorem;
• wskazany wyżej pojazd samochodowy do października 2024 r. był użytkowany przez ww. Fundację i ona ponosiła wszelkie koszty związane z jego eksploatacją i użytkowaniem;
• w dniu 14 października 2024 r. sprzedali Państwo ww. pojazd na złom (przekazali go Państwo do demontażu).

Przedmiotowy pojazd nie był przedmiotem najmu, ani dzierżawy przez Państwa, nie był nabyty z takim przeznaczeniem, ani też faktycznie do takich celów nigdy Państwu nie służył, przez cały okres posiadania jego własności przez Państwa był przedmiotem umowy nieodpłatnego użyczenia na rzecz ww. Fundacji. Jedynym przychodem Państwa, w związku z prawem własności tego pojazdu było uzyskanie środków pieniężnych z tytułu sprzedaży go na złom (do demontażu). Po dokonaniu zakupu przedmiotowego pojazdu przekazali go Państwo do nieodpłatnego użytkowania przez inny podmiot, tj. Fundację (...), co nastąpiło na mocy umowy użyczenia. Czynność ta nie podlegała opodatkowaniu VAT. Tym samym, przedmiotowy samochód był związany z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Fundacja ta – której fundatorem są Państwo – wykonuje wyłącznie zadania własne Gminy. Zadania te są przedmiotem umowy łączącej Fundację z Gminą i obejmują następujące zadania własne wymienione w art. 7 ust. 1 ustawy:

-ochrony środowiska i przyrody (art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy),

-edukacji publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy),

-kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy),

-zieleni gminnej i zadrzewień (art. 7 ust. 1 pkt 12 ww. ustawy),

-utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy).

Przedmiotowy samochód był wykorzystywany wyłącznie do Państwa zadań własnych, tyle że nie przez Państwa, lecz przez ww. Fundację i są to zadania wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1, 8, 10, 12 i 15 ww. ustawy. Fundacja (...) nie jest jednostką organizacyjną Gminy (…) podlegającą centralizacji rozliczeń w zakresie podatku VAT w (...). Fundacja została ustanowiona przez Państwa, ale stanowi ona odrębny od Gminy podmiot posiadający własną osobowość prawną.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy sprzedaż na złom (odpłatne przekazanie do demontażu) zużytego pojazdu samochodowego stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zauważyć w tym miejscu należy, że stosownie do art. 353⁽¹⁾ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Ponadto, zgodnie z art. 710 Kodeksu cywilnego:

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Przedstawione okoliczności sprawy na tle przywołanych przepisów pozwalają stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie należy uznać Gminę za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą samochodu na złom uprzednio wykorzystywanego w działalności gospodarczej prowadzonej przez Fundację.

Trzeba bowiem mieć na względzie, że aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ona wykonana przez podatnika działającego w takim właśnie charakterze. Ta ogólna zasada ma zastosowanie również do jednostek samorządu terytorialnego wykonujących zarówno zadania o charakterze publicznym służące zaspakajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, jak i prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem w przypadku sprzedaży majątku należącego do jednostek samorządu terytorialnego konieczne jest każdorazowe badanie konkretnych okoliczności faktycznych dokonywanych transakcji, a w szczególności ocena spełnienia przesłanek wynikających z art. 9 i 13 Dyrektywy w sprawie VAT (tj. odpowiednio art. 15 ust. 1, 2 i 6 ustawy o VAT). Jak wskazał bowiem TSUE w postanowieniu z 20 marca 2014 r. w sprawie C-72/13 odnoszącym się do zbycia przez Gminę składników jej majątku należy ustalić, czy transakcje dokonywane w tym zakresie przez Gminę stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy oraz nie są wykonywane przez Gminę w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu art. 13 ust. 1 akapit pierwszy Dyrektywy. Jeżeli należałoby uznać, że transakcje te są wykonywane w charakterze organu władzy publicznej, to konieczne jest ustalenie, czy wyłączenie ich z opodatkowania mogłoby prowadzić do znaczących zakłóceń konkurencji.

W świetle powyższego należy podkreślić, że kluczowe znaczenie dla opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży ruchomego majątku gminnego ma ustalenie, czy zbywany przez Gminę majątek służył tylko działalności publicznoprawnej, czy również działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Albowiem poza zakresem VAT pozostaje tylko sprzedaż tego majątku Gminy, który został nabyty do celów prowadzonej działalności publicznoprawnej i był faktycznie wykorzystywany wyłącznie do takich celów.

W analizowanej sprawie – jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego – sprzedany na złom pojazd samochodowy, będący własnością Gminy i użyczony Fundacji, był wykorzystywany wyłącznie do zadań własnych Gminy, ale zadań realizowanych przez Fundację m.in. w ramach działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży biletów wstępu do A. Gmina wprawdzie wskazała we wniosku, że przedmiotowy pojazd nie był przedmiotem najmu, ani dzierżawy przez Gminę, nie był nabyty z takim przeznaczeniem, a więc Gmina nie wykorzystywała go dla potrzeb swojej działalności, to jednak samochód ten faktycznie służył działalności gospodarczej prowadzonej przez Fundację, której fundatorem jest Gmina.

Zatem, w kontekście okoliczności wskazanych we wniosku, samochód ten nie był faktycznie wykorzystywany wyłącznie do realizacji działalności publicznoprawnej Gminy pozostającej poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, ale służył on do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy prowadzonej przez Fundację, której Gmina użyczyła ten pojazd. W konsekwencji, przekazanie przez Gminę za odpłatnością zużytego pojazdu samochodowego do demontażu stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy oraz opis sprawy przedstawiony we wniosku, stwierdzam, że sprzedając na złom pojazd samochodowy (odpłatnie przekazując go do demontażu), działają Państwo w charakterze podatnika podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy i w zakresie, w jakim realizują Państwo ww. zadania nie są Państwo objęci regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy. Tym samym, sprzedaż ta jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem, Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego, w szczególności na informacjach, że:

-„Gmina informuje, że nie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem samochodu (…) i – jak wskazano we wniosku – nie dokonała odliczenia podatku VAT”,

-„Gmina po dokonaniu zakupu przedmiotowego pojazdu przekazała go do nieodpłatnego użytkowania przez inny podmiot, tj. Fundację (…), co nastąpiło na mocy umowy użyczenia”,

-„Fundacja ta – której fundatorem jest Gmina – wykonuje wyłącznie zadania własne Gminy. Zadania te są przedmiotem umowy łączącej Fundację z Gminą i obejmują następujące zadania własne wymienione w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.) (…)”,

-„(…) przedmiotowy samochód był wykorzystywany wyłącznie do zadań własnych (...), tyle że nie przez nią, lecz przez ww. Fundację i są to zadania wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1, 8, 10, 12 i 15 ww. ustawy. Zauważyć przy tym należy, że zadania, o których wyżej mowa, Fundacja realizuje m.in. w ramach działalności gospodarczej polegającej na odpłatnym udostępnianiu wstępu (sprzedaży biletów wstępu) do A”.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Natomiast odnośnie przywołanych przez Państwa wyroków sądów administracyjnych należy zauważyć, że wyroki sądów to rozstrzygnięcia w konkretnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroku zamyka się w obrębie sprawy, w której została wydana.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.