Interpretacja indywidualna - Interpretacja

Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

- stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych realizacji projektów. Uzupełnili go Państwo pismem z 10 marca 2025 r. (wpływ 10 marca 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej Instytut) jest państwową jednostką organizacyjną zarejestrowaną w rejestrze Instytutów przez Polską Akademię Nauk. Prowadzi działalność statutową polegającą na prowadzeniu badań naukowych, prac badawczo-rozwojowych i szkoleń w zakresie nauk (…) i pokrewnych oraz upowszechnianie wyników tych badań na własne potrzeby, zatem zgodnie z zapisami art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, Instytut nie prowadzi w tym zakresie działalności gospodarczej. Jego działalność podstawowa jest finansowana z subwencji na utrzymanie i rozwój potencjału badawczego. Instytut prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług dla podmiotów zewnętrznych i na zasadach określonych w art. 90 ust. 1 ustawy o VAT w związku z art. 86 ust. 2a dzieli VAT naliczony na bezpośrednio odliczany w związku ze sprzedażą opodatkowaną oraz ten nie związany z działalnością gospodarczą. Instytut jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Instytut pozyskuje również fundusze (granty) poprzez udział w programach poprzez podpisanie umów w zakresie finansowania projektów badawczych z instytucjami finansującymi badania naukowe takimi jak (…).

Programy mają na celu prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych w celu uzyskania wyników, które mogą być następnie zastosowane w obszarze między innymi:

1)onkologii,

2)medycynie regeneracyjnej.

Programy (granty) mają na celu stymulowanie wzrostu innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki (w takich obszarach, jak np. biotechnologia, inżynieria biomedyczna). Zgodnie z warunkami umów o finansowanie Instytut ma obowiązek próby komercjalizacji wyników badań poprzez udzielanie licencji, sprzedaż wyników badań, patentów lub know-how związanego z tymi badaniami. Instytut nie wyklucza również objęcia udziałów w spółce dedykowanej w celu wdrożenia lub przygotowania do wdrożenia Wyników Projektu lub know-how związanego z tymi Wynikami poprzez aport wymienionych wcześniej praw. W tym celu Instytut aktywnie poszukuje klientów komercyjnych między innymi poprzez udział w sieci komercjalizacyjnej prowadzonej przez Instytut (…) oraz Instytut (…).

Instytut na dzień rozpoczęcia projektu nie jest w stanie zapewnić, że badania doprowadzą do sukcesu w postaci uzyskania wiedzy pozwalającej na komercjalizację oraz nie jest w stanie uzyskać pewności, że uzyskane pozytywne wyniki spotkają się z zainteresowaniem przemysłu farmaceutycznego lub branży medycznej albo innych jednostek badawczych pragnących prowadzić dalsze badania na podstawie wyników uzyskanych przez Instytut. Jeżeli doszłoby do sprzedaży licencji praw lub know-how czynności te na podstawie art. 8 ust. 1 w związku z art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług stanowiłyby działalność gospodarczą i podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wyniki prac rozwojowych i badań naukowych są przez Instytut archiwizowane i mogą podlegać sprzedaży niezależnie od tego czy projekt trwa, czy też został już zakończony. Jednakże nigdy nie uzyska pewności, że wyniki zostaną kiedykolwiek sprzedane.

Analiza popytu pozwoliła zidentyfikować potencjalnych odbiorców rezultatów projektu i zakładany popyt na działalność badawczą i rozwojową projektu. Poza beneficjentami bezpośrednimi z rezultatów skorzystają także zewnętrzne jednostki badawcze i rozwojowe w kraju i za granicą, podmioty gospodarcze, które dzięki wynikom badań prowadzonych w projekcie będą mogły zwiększać swoją konkurencyjność poprzez wprowadzenie nowego produktu.

Wydatki poniesione podczas trwania projektów w związku z ich realizacją będą wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

1.Projekty badawcze będące przedmiotem wniosku:

1 (...)
2 [sfinansowany przez (…)]

2.Dokumentowanie wydatków:

Wydatki ponoszone w związku z realizacją wskazanych projektów są w pełni udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Wnioskodawcę.

3.Przypisanie nabywanych towarów i usług do poszczególnych rodzajów działalności:

W ramach każdego z projektów istnieje możliwość precyzyjnego przypisania nabywanych towarów i usług do odpowiednich rodzajów działalności, w tym działalności opodatkowanej podatkiem VAT oraz działalności zwolnionej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

4.Potencjalne przyczyny braku komercjalizacji wyników projektów:

1: Projekt 1 jest częścią programu (…).

Decyzja o niekomercjalizowaniu jego wyników opiera się na charakterze wyników badań i głównym celu projektu: szkoleniu naukowców na wczesnym etapie kariery (ESR). Zaprojektowany jako inicjatywa badawczo-szkoleniowa, projekt koncentrował się na generowaniu podstawowej wiedzy, a nie na opracowywaniu produktów komercyjnych. Wyniki uzyskane podczas realizacji projektu zostały lub zostaną opublikowane w czasopismach naukowych o otwartym dostępie, zgodnie z zachętą organu finansującego, zapewniając ich swobodny dostęp dla społeczności naukowej. W trakcie trwania projektu nie zidentyfikowano żadnej własności intelektualnej o natychmiastowej przydatności komercyjnej. Ponadto, mimo że w projekt zaangażowani byli partnerzy przemysłowi, wspólny charakter badań przedkładał transfer wiedzy dotyczącej komercjalizacji wyników badań a nie faktyczną ich komercjalizację.

Podsumowując, decyzja o niekomercjalizowaniu wyników projektu 1 wynikała przede wszystkim z jego charakteru badawczego, nacisku na rozpowszechnianie otwartego dostępu oraz braku natychmiastowych zastosowań komercyjnych. Jakakolwiek potencjalna komercjalizacja wymagałaby dalszego rozwoju wykraczającego poza zakres projektu i ramy finansowania.

2: Projekt 2 sfinansowany ze środków (…) jest częścią sieci doktoranckiej (…).

Zaprojektowany jako inicjatywa badawcza i szkoleniowa, projekt koncentruje się na generowaniu wiedzy związanej z (…). Badania prowadzone w ramach 2 zaowocują nową własnością intelektualną (IP), z której przynajmniej część może być interesująca dla uczestniczących firm i przedsiębiorstw spoza sieci, w celu licencjonowania i komercjalizacji. Konsorcjum składa się z siedmiu beneficjentów wśród których jest również firma biotechnologiczna. Wspólny charakter badań kładzie nacisk na transfer wiedzy i ewentualną komercjalizację. Wyniki uzyskane podczas realizacji projektu mają na celu poszerzenie naszego zrozumienia podstawowych mechanizmów (…). Zgodnie z zaleceniami instytucji finansującej, wyniki zostaną opublikowane w czasopismach naukowych o otwartym dostępie, zapewniając ich swobodny dostęp dla społeczności naukowej. W czasie trwania projektu istnieje szansa na zidentyfikowanie własności intelektualnej o bezpośredniej przydatności komercyjnej. Natomiast w dokumentacji projektu zatwierdzonym przez organ finansujący komercjalizacja nie jest wymagana do zatwierdzenia realizacji projektu. Kluczowym dla braku komercjalizacji w projekcie może być więc brak bezpośredniego zainteresowania firm wypracowaną wartością intelektualną lub też ograniczoną możliwością bezpośredniego jego zastosowania, gdyż wymagać to może np. dodatkowych badań wykraczających poza zakres projektu, ani też nie przewidziano komercjalizacji we wniosku złożonym i zatwierdzonym przez organ finansujący.

5.Środki trwałe o wartości poniżej 15 000 zł:

W przypadku nabycia środków trwałych o wartości nieprzekraczającej 15 000 zł, podlegają one amortyzacji na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym.

Pytania

1)Czy Instytutowi przysługuje na bieżąco prawo obniżenia kwoty podatku należnego VAT o kwotę podatku naliczonego lub ubieganie się o zwrot VAT od wydatków ponoszonych na realizację projektu w ramach programów, w których istnieje możliwość komercjalizacji projektów bez względu na to, czy dojdzie do wykonania czynności opodatkowanych w postaci sprzedaży lub aportu praw wytworzonych przez jednostkę?

2)Czy w przypadku braku sprzedaży Instytut ma obowiązek skorygować podatek VAT naliczony od nabyć, które uznał za związane z działalnością gospodarczą i po jakim czasie?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1)

Instytutowi przysługuje prawo do odliczania podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych bezpośrednio na realizację projektu, który w założeniu podlega komercjalizacji, ponieważ wydatki te związane są z potencjalną sprzedażą opodatkowaną Instytutu. Sam fakt sprzedaży zależeć będzie od tego, czy wyniki badań zakończą się pozytywnie oraz, czy jednostki komercyjne będą zainteresowane ich stosowaniem, czego w czasie trwania projektu nie da się określić. Działalność ta co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy o VAT.

Z powyższego przepisu wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione następujące warunki:

czynności te dokonuje podatnik podatku od towarów i usług,
nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy podkreślić, iż ustawodawca nie stwierdził, że prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje tylko wówczas, gdy nabywane towary i usługi są bezpośrednio związane z działalnością obecnie prowadzoną. Oznacza to, że dopuszczalne jest prawo odliczenia podatku VAT naliczonego także w przypadku, gdy nabywane towary i usługi będą wykorzystywane do działalności, którą podatnik ma zamiar podjąć.

Biorąc pod uwagę brzmienie art. 86 ust. 1 ustawy VAT należy stwierdzić, że prawo do odliczania podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikowi zawsze, gdy nabywane towary i usługi są bezpośrednio związane z działalnością gospodarczą. Nie ma znaczenia okres, w którym ta działalność będzie wykonywana oraz, czy wszystkie wytworzone przez podatnika produkty lub usługi zostaną sprzedane. Wszystkie wyniki badań Instytutu są dostępne do komercjalizacji. Immanentną cechą działalności innowacyjnej jest ryzyko związane z niepowodzeniem projektów komercjalizacyjnych. Zgodnie z badaniami prowadzonymi przez NCBiR w sprawie wyników programu (…) współczynnik komercjalizacji wyniósł średnio 14%.

Zdaniem Wnioskodawcy podatnik ma prawo odliczenia VAT naliczonego od wydatków bezpośrednio związanych z realizacją projektu, w którym występuje możliwość komercjalizacji jego wyników bez względu na końcowy rezultat badań oraz bez względu na to, czy nastąpi ich faktyczna sprzedaż oraz bez względu na okres, w którym sprzedaż zostanie dokonana.

Ad 2)

Zgodnie z art. 90 ustawy podatnik ma obowiązek dokonać korekty VAT naliczonego w odniesieniu do zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną i nie związanych z taką działalnością stosując faktyczny stosunek sprzedaży opodatkowanej w stosunku do całości obrotów podatnika. Sposób stosowania korekty określa art. 91 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Dotyczy to jednak wyłącznie wydatków, których nie można przyporządkować bezpośrednio wyłącznie żadnemu z rodzajów działalności (gospodarczej lub nie).

Natomiast art. 91 ust. 7, 7a, 7b, 7c i 7d nakazuje podatnikowi skorygować VAT naliczony, który uznał za bezpośrednio związany ze sprzedażą opodatkowaną, jeżeli stan faktyczny ulega zmianie (towar lub usługa przestają służyć sprzedaży opodatkowanej) lub występuje zmiana zamiaru wykorzystania zakupów do celów związanych ze sprzedażą opodatkowaną podatnika. W przypadku Wnioskodawcy wszystkie wyniki badań są dostępne do sprzedaży co najmniej do czasu zakończenia ich ochrony prawnej bądź patentowej. Instytut nie zmienia więc decyzji ani zamiaru wykorzystania wszystkich wydatków związanych z projektem jako wydatków bezpośrednio związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

W związku z tym, Wnioskodawca nie ma obowiązku dokonywać korekty podatku naliczonego odliczonego od wydatków bezpośrednio związanych z projektami podlegającymi komercjalizacji w żadnym czasie, ponieważ nadal służą one potencjalnej sprzedaży opodatkowanej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych, wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ust. 1 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT - spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Należy również wskazać, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa - mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Powyższe regulacje oznaczają, że aby stwierdzić, czy podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy zbadać wyłącznie związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy. Podatnik musi wykazać związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Dyrektywa 2006/112/WE jako fundamentalną cechę podatku od wartości dodanej wskazuje zasadę neutralności podatku. Cechą podatku od wartości dodanej, wskazaną w ust. 2 art. 1 ww. Dyrektywy, jest faktyczne obciążenie ciężarem podatku od wartości dodanej jedynie konsumpcji towarów i usług. Z treści tego przepisu należy wnioskować, że podatek ten nie powinien obciążać podmiotów biorących udział w obrocie towarami i usługami, niebędących ich ostatecznymi odbiorcami. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z postanowieniami art. 1, podatek powinien być naliczany na wszystkich stadiach obrotu, z etapem sprzedaży detalicznej włącznie. Mechanizmem zapewniającym obciążenie podatkiem wyłącznie ostatecznych odbiorców towarów i usług, przy jednoczesnym naliczaniu podatku na każdym etapie obrotu, jest wskazane w ust. 2, prawo do odliczenia od podatku należnego podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Ograniczenie prawa do odliczenia podatku przez podatnika, podobnie jak wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą być wprowadzane jedynie na podstawie wyraźnych przepisów prawa.

Szczegółowe zasady realizacji prawa do odliczenia podatku zawierają przepisy Tytułu X Dyrektywy 2006/112/WE. Z tego powodu należy uznać, że przepisy tego Tytułu należą bez wątpienia do najistotniejszych regulacji ww. Dyrektywy. Neutralność podatku od wartości dodanej dla podatnika wyraża się, m.in. dążeniem do poszukiwania, wdrażania i ochrony rozwiązań legislacyjnych zapewniających stan prawny, w którym wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie zakupywanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej, nie będzie stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu. Podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego związanego ze swoją działalnością opodatkowaną. Wszelkie korzystne dla podatnika konsekwencje wynikające z koncepcji neutralności podatku, są traktowane w doktrynie wspólnego systemu VAT, jako fundamentalne prawo podatnika, nie zaś jako jego przywilej.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE, m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/98 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excise), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur régional des impôts du Nord-Pas-de-Calais). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa do odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

Zatem niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie związku pomiędzy zakupami a konkretną transakcją opodatkowaną. Prawo do odliczenia podatku naliczonego powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim działalność podatnika daje to prawo. Aby odliczenie podatku było dopuszczalne, transakcja powodująca naliczenie podatku winna pozostawać w ścisłym związku z transakcjami, które rodzą prawo do odliczenia. W ten sposób prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług zakłada, że poczynione wydatki stanowią element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzącym prawo do jego odliczenia.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo państwową jednostką organizacyjną zarejestrowaną w rejestrze Instytutów przez Polską Akademię Nauk. Są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Państwa działalność statutowa polega na prowadzeniu badań naukowych, prac badawczo-rozwojowych i szkoleń w zakresie nauk (…) i pokrewnych oraz upowszechnianiu wyników tych badań na własne potrzeby. W tym zakresie nie prowadzą Państwo działalności gospodarczej. Działalność gospodarczą prowadzą Państwo w zakresie świadczenia usług dla podmiotów zewnętrznych i na zasadach określonych w art. 90 ust. 1 ustawy w związku z art. 86 ust. 2a dzielą Państwo VAT naliczony na bezpośrednio odliczany w związku ze sprzedażą opodatkowaną oraz ten nie związany z działalnością gospodarczą.

Pozyskują Państwo również fundusze (granty) poprzez udział w programach poprzez podpisanie umów w zakresie finansowania projektów badawczych z instytucjami finansującymi badania naukowe. Programy (granty) mają na celu stymulowanie wzrostu innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki (w takich obszarach, jak np. biotechnologia, inżynieria biomedyczna). Zgodnie z warunkami umów o finansowanie mają Państwo obowiązek próby komercjalizacji wyników badań poprzez udzielanie licencji, sprzedaż wyników badań, patentów lub know-how związanego z tymi badaniami. Nie wykluczają Państwo również objęcia udziałów w spółce dedykowanej w celu wdrożenia lub przygotowania do wdrożenia Wyników Projektu lub know-how związanego z tymi Wynikami poprzez aport wymienionych wcześniej praw. W tym celu aktywnie poszukują Państwo klientów komercyjnych między innymi poprzez udział w sieci komercjalizacyjnej.

Na dzień rozpoczęcia projektu nie są Państwo w stanie zapewnić, że badania doprowadzą do sukcesu w postaci uzyskania wiedzy pozwalającej na komercjalizację oraz nie mają Państwo pewności, że uzyskane pozytywne wyniki spotkają się z zainteresowaniem przemysłu farmaceutycznego lub branży medycznej albo innych jednostek badawczych pragnących prowadzić dalsze badania na podstawie uzyskanych wyników. Jeżeli doszłoby do sprzedaży licencji praw lub know-how czynności te na podstawie art. 8 ust. 1 w związku z art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług stanowiłyby działalność gospodarczą i podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wyniki prac rozwojowych i badań naukowych są przez Państwa archiwizowane i mogą podlegać sprzedaży niezależnie od tego czy projekt trwa, czy też został już zakończony. Jednakże nigdy nie uzyska pewności, że wyniki zostaną kiedykolwiek sprzedane.

Projekty badawcze będące przedmiotem wniosku:

1: Projekt 1 jest częścią programu (…).

Decyzja o niekomercjalizowaniu wyników projektu 1 wynikała przede wszystkim z jego charakteru badawczego, nacisku na rozpowszechnianie otwartego dostępu oraz braku natychmiastowych zastosowań komercyjnych. Jakakolwiek potencjalna komercjalizacja wymagałaby dalszego rozwoju wykraczającego poza zakres projektu i ramy finansowania.

Projekt 2 jest częścią sieci doktoranckiej (…).

Zaprojektowany jako inicjatywa badawcza i szkoleniowa, projekt koncentruje się na generowaniu wiedzy związanej z (…). Badania prowadzone w ramach 2 zaowocują nową własnością intelektualną (IP), z której przynajmniej część może być interesująca dla uczestniczących firm i przedsiębiorstw spoza sieci, w celu licencjonowania i komercjalizacji. Konsorcjum składa się z siedmiu beneficjentów wśród których jest również firma biotechnologiczna. Wspólny charakter badań kładzie nacisk na transfer wiedzy i ewentualną komercjalizację. Wyniki uzyskane podczas realizacji projektu mają na celu poszerzenie zrozumienia podstawowych mechanizmów (…). Zgodnie z zaleceniami instytucji finansującej, wyniki zostaną opublikowane w czasopismach naukowych o otwartym dostępie, zapewniając ich swobodny dostęp dla społeczności naukowej. W czasie trwania projektu istnieje szansa na zidentyfikowanie własności intelektualnej o bezpośredniej przydatności komercyjnej. Natomiast w dokumentacji projektu zatwierdzonym przez organ finansujący komercjalizacja nie jest wymagana do zatwierdzenia realizacji projektu. Kluczowym dla braku komercjalizacji w projekcie może być więc brak bezpośredniego zainteresowania firm wypracowaną wartością intelektualną lub też ograniczoną możliwością bezpośredniego jego zastosowania, gdyż wymagać to może np. dodatkowych badań wykraczających poza zakres projektu, ani też nie przewidziano komercjalizacji we wniosku złożonym i zatwierdzonym przez organ finansujący.

Wskazali też Państwo, że poniesione podczas trwania projektów w związku z ich realizacją będą wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wydatki te są w pełni udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Państwa.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy przysługuje Państwu na bieżąco prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubieganie się o zwrot VAT od wydatków ponoszonych na realizację projektów w ramach programów, w których istnieje możliwość komercjalizacji tych projektów bez względu na to, czy dojdzie do wykonania czynności opodatkowanych w postaci sprzedaży lub aportu praw wytworzonych przez jednostkę.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Przy czym istotna jest intencja nabycia, tzn. jeśli dany towar służy wykonywaniu czynności opodatkowanych, wówczas po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, pod warunkiem, że nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją dokonującego określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności. Zatem w sytuacji, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie ich nabycia za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych (w analizowanej sytuacji - komercjalizacją wyników badań osiągniętych w toku realizacji projektów).

Jak już zostało wskazane, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego są spełnione. Są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a także - jak Państwo wskazali - wydatki poniesione podczas trwania projektów w związku z ich realizacją będą wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (komercjalizacja wyników badań poprzez udzielanie licencji, sprzedaż wyników badań, patentów lub know-how związanymi z tymi badaniami).

W konsekwencji, z uwagi na spełnienie przesłanek warunkujących prawo do odliczenia podatku naliczonego, określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, mają Państwo prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych podczas trwania projektów: 1 oraz 2. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia ograniczeń wskazanych w art. 88 ustawy. Tym samym, będzie Państwu również przysługiwać prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Nie można się jednak zgodzić z Państwem, że prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków bezpośrednio związanych z realizacją projektów przysługuje Państwu bez względu na końcowy rezultat badań oraz bez względu na to, czy nastąpi ich faktyczna sprzedaż oraz bez względu na okres, w którym sprzedaż zostanie dokonana. Jak bowiem wykazano wyżej - prawo do odliczenia podatku naliczonego uzależnione jest od związku wydatków z czynnościami opodatkowanymi - w przypadku opisanych projektów - z ich komercjalizacją. Zatem, skoro na etapie ponoszenia wydatków związanych z projektami ich efekty miały służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych (komercjalizacji) - przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawa tego są Państwo jednak pozbawieni w sytuacji, gdy do takiej komercjalizacji nie dojdzie, a więc gdy końcowy rezultat badań nie posłuży jednak czynnościom opodatkowanym.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1, zgodnie z którym mają Państwo prawo odliczenia VAT naliczonego od wydatków bezpośrednio związanych z realizacją projektu, w którym występuje możliwość komercjalizacji jego wyników bez względu na końcowy rezultat badań oraz bez względu na to, czy nastąpi ich faktyczna sprzedaż oraz bez względu na okres, w którym sprzedaż zostanie dokonana, oceniane jako całość, jest nieprawidłowe.

Mają Państwo również wątpliwości, czy w przypadku braku sprzedaży (komercjalizacji wyników badań opisanych projektów) mają Państwo obowiązek skorygować podatek VAT naliczony od nabyć, które uznali Państwo za związane z działalnością gospodarczą i po jakim czasie.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 91 ustawy, które określają zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego.

I tak, zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:

Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

W świetle art. 91 ust. 3 ustawy:

Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy:

W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Natomiast, w myśl art. 91 ust. 5 ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

W świetle art. 91 ust. 6 ustawy:

W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1)opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi,

2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

W myśl art. 91 ust. 7 ustawy:

Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:

Z kolei stosownie do art. 91 ust. 7b ustawy:

W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Z kolei stosownie do art. 91 ust. 7c ustawy:

Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje - korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

W myśl art. 91 ust. 7d ustawy:

W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

Jak stanowi ust. 8 powołanego artykułu:

Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.

Podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

Przepisy art. 91 ustawy wprowadzają konstrukcję korekty podatku naliczonego dokonywaną z uwagi na zmianę struktury sprzedaży albo na zmianę pierwotnego przeznaczenia towaru lub usługi (z którą związany jest podatek naliczony). Wprowadzenie procedury korekty związane jest z faktem, że we wspólnym systemie VAT obowiązuje zasada odliczenia niezwłocznego, tzn. w momencie nabycia. W tym momencie czasowym, związek towaru z danym rodzajem czynności (opodatkowane, zwolnione, mieszane) ma zazwyczaj charakter planowany. Do czasu faktycznego wykorzystania nabytego towaru lub usługi, faktyczny związek z danym rodzajem czynności może się zmienić, przekreślając prawo do odliczenia albo uzasadniając dokonanie odliczenia.

Jeśli zatem podatnik nabył towary lub usługi z zamiarem ich wykorzystania do określonych czynności (opodatkowanych lub niepodlegających opodatkowaniu lub zwolnionych od podatku) i nie wykorzystał ich zgodnie z takim zamiarem (zmiana przeznaczenia), wówczas konieczne jest dokonanie korekty podatku. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W analizowanej sprawie stwierdzenie, czy konieczność korekty rzeczywiście zachodzi wymaga zbadania okoliczności, na skutek których nie dojdzie do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak Państwo wskazali, Instytut ma obowiązek próby komercjalizacji wyników badań poprzez udzielanie licencji, sprzedaż wyników badań, patentów lub know-how związanego z tymi badaniami. Nie wykluczają Państwo również objęcia udziałów w spółce dedykowanej w celu wdrożenia lub przygotowania do wdrożenia Wyników Projektu lub know-how związanego z tymi Wynikami poprzez aport wymienionych wcześniej praw. W tym celu aktywnie poszukują Państwo klientów komercyjnych. Na dzień rozpoczęcia danego projektu nie są Państwo jednak w stanie zapewnić, że badania doprowadzą do sukcesu w postaci uzyskania wiedzy pozwalającej na komercjalizację oraz nie mają Państwo pewności, że uzyskane pozytywne wyniki spotkają się z zainteresowaniem przemysłu farmaceutycznego lub branży medycznej albo innych jednostek badawczych pragnących prowadzić dalsze badania na podstawie wyników uzyskanych przez Państwa. Jeżeli doszłoby do sprzedaży licencji praw lub know-how czynności te stanowiłyby działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy i podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wyniki prac rozwojowych i badań naukowych są przez Instytut archiwizowane i mogą podlegać sprzedaży niezależnie od tego czy projekt trwa, czy też został już zakończony. Jednakże nigdy nie uzyskają Państwo pewności, że wyniki zostaną kiedykolwiek sprzedane.

W przypadku projektu 1 wskazali Państwo, że decyzja o niekomercjalizowaniu jego wyników opiera się na charakterze wyników badań i głównym celu projektu: szkoleniu naukowców na wczesnym etapie kariery (ESR). Zaprojektowany jako inicjatywa badawczo-szkoleniowa, projekt koncentrował się na generowaniu podstawowej wiedzy, a nie na opracowywaniu produktów komercyjnych. Wyniki uzyskane podczas realizacji projektu zostały lub zostaną opublikowane w czasopismach naukowych o otwartym dostępie, zgodnie z zachętą organu finansującego, zapewniając ich swobodny dostęp dla społeczności naukowej. W trakcie trwania projektu nie zidentyfikowano żadnej własności intelektualnej o natychmiastowej przydatności komercyjnej. Ponadto, mimo że w projekt zaangażowani byli partnerzy przemysłowi, wspólny charakter badań przedkładał transfer wiedzy dotyczącej komercjalizacji wyników badań a nie faktyczną ich komercjalizację. Decyzja o niekomercjalizowaniu wyników projektu 1 wynikała przede wszystkim z jego charakteru badawczego, nacisku na rozpowszechnianie otwartego dostępu oraz braku natychmiastowych zastosowań komercyjnych. Jakakolwiek potencjalna komercjalizacja wymagałaby dalszego rozwoju wykraczającego poza zakres projektu i ramy finansowania.

W przypadku drugiego projektu, Projekt 2 wskazali Państwo, że zaprojektowany jako inicjatywa badawcza i szkoleniowa, projekt koncentruje się na generowaniu wiedzy związanej z (…). Badania prowadzone w ramach 2 zaowocują nową własnością intelektualną (IP), z której przynajmniej część może być interesująca dla uczestniczących firm i przedsiębiorstw spoza sieci, w celu licencjonowania i komercjalizacji. Wspólny charakter badań kładzie nacisk na transfer wiedzy i ewentualną komercjalizację. Wyniki uzyskane podczas realizacji projektu mają na celu poszerzenie zrozumienia podstawowych mechanizmów (…). Zgodnie z zaleceniami instytucji finansującej, wyniki zostaną opublikowane w czasopismach naukowych o otwartym dostępie, zapewniając ich swobodny dostęp dla społeczności naukowej. W czasie trwania projektu istnieje szansa na zidentyfikowanie własności intelektualnej o bezpośredniej przydatności komercyjnej. Natomiast w dokumentacji projektu zatwierdzonym przez organ finansujący komercjalizacja nie jest wymagana do zatwierdzenia realizacji projektu. Kluczowym dla braku komercjalizacji w projekcie może być więc brak bezpośredniego zainteresowania firm wypracowaną wartością intelektualną lub też ograniczoną możliwością bezpośredniego jego zastosowania, gdyż wymagać to może np. dodatkowych badań wykraczających poza zakres projektu, ani też nie przewidziano komercjalizacji we wniosku złożonym i zatwierdzonym przez organ finansujący.

Zatem, w przypadku obu ww. projektów, na etapie ich realizacji, w związku z planowaną komercjalizacją wyników projektu, przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jednakże, w związku z podjętą decyzją o niekomercjalizowaniu wyników projektu doszło do zmiany przeznaczenia wydatków poniesionych w zw. z ich realizacją. Powyższe skutkuje z kolei koniecznością dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy. Przy czym, w niniejszej sprawie nie będą miały zastosowania te przepisy art. 91 ustawy, które odnoszą się do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji o wartości przekraczającej 15.000 zł (art. 91 ust. 7a). W sprawie nie mamy również do czynienia z towarami i usługami, innymi niż wyżej wymienione, które są wykorzystywane przez Państwa w prowadzonej działalności gospodarczej - nie znajdą więc zastosowania przepisy art. 91 ust. 7b i 7c ustawy o VAT.

Należy zatem stwierdzić, że korekta uprzednio odliczonego podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją obu wskazanych wyżej projektów, będzie następować w oparciu o art. 91 ust. 7d ustawy o VAT. Korekty tej należy dokonać w tym okresie rozliczeniowym, w którym zostanie podjęta przez Państwa decyzja o zmianie wykorzystania towarów i usług nabytych w zw. z realizacją projektów, a więc w okresie rozliczeniowym, w którym zdecydują Państwo o niekomercjalizowaniu wyników projektów.

W konsekwencji, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2, zgodnie z którym nie mają Państwo obowiązku dokonywać korekty podatku naliczonego odliczonego od wydatków bezpośrednio związanych z projektami podlegającymi komercjalizacji w żadnym czasie - jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie