
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 11 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania, czy z tytułu sprzedaży udziału w działkach nr 1, 2 i 3 występować Pan będzie w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 12 i 14 marca 2025 r. (wpływ 17 marca 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego (doprecyzowany w uzupełnieniach)
Wspólnie z żoną (…) jest Pan właścicielem na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej niezabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w (…) o łącznym obszarze 0,3890 ha (trzy tysiące osiemset dziewięćdziesiąt m2), składającej się z działek oznaczonych numerami ewidencyjnymi: 1 o powierzchni 0,1214 ha i sposobie korzystania - Rlllb, nr 2 o powierzchni 0,0177 ha i sposobie korzystania - dr oraz nr 3 o powierzchni 0,2499 ha i sposobie korzystania Bp - zurbanizowane tereny niezabudowane, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w (…) VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW Nr (…).
1. Działka nr 3 została nabyta aktem notarialnym z dnia 29 kwietnia 2004 r. Z przedłożonej do tego aktu notarialnego opinii o przeznaczeniu w planie zagospodarowania przestrzennego wynika, że działka nr 3 w planie zagospodarowania przestrzennego miasta (…) oznaczona została symbolem „MW-36”, tzn. zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna. Na mocy ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994 r. plany zatwierdzone przed 1995 r. straciły moc prawną.
Obecnie działka nr 3 stanowi użytek Bp-zurbanizowane tereny niezabudowane i jest położona na terenie, który nie jest objęty obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego.
Dla działki nr 3 została wydana decyzja Nr (…) o warunkach zabudowy z dnia (…) 2024 r. dla inwestycji obejmującej budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z garażami w bryle budynku wraz z zagospodarowaniem terenu.
2. Działki nr 1 i nr 2 zostały nabyte aktem notarialnym z dnia 28 grudnia 2018 r. Zgodnie z wydanym zaświadczeniem położone są na terenie objętym obowiązującym „miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego między (…), część B”, uchwalonym Uchwałą Nr (…) Rady Miasta (…) z dnia (…) 2017 r. , w którym oznaczone są zapisem - tereny zieleni izolacyjnej (symbol „14ZI”) - przeznaczenie podstawowe: zieleń izolacyjna, przeznaczenie uzupełniające: ciągi piesze i rowerowe.
Nieruchomość, którą stanowią działki nr 1, 2 i 3, ma być przedmiotem sprzedaży jednemu nabywcy.
Od czasu nabycia wszystkie działki w żaden sposób nie były użytkowane.
Nieruchomość ta nie była przedmiotem najmu ani dzierżawy.
Urząd Miasta (…) do działek nr 3 i 2 nalicza podatek od nieruchomości, a od działki nr 1 podatek rolny.
W stosunku do działek tych nie były podejmowane żadne czynności w celu ich uatrakcyjnienia. Ich stan nie zmienił się od chwili ich nabycia.
Warunki zabudowy, które zostały wydane dla działki nr 3 potwierdziły tylko jej wcześniejsze przeznaczenie w nieobowiązującym planie zagospodarowania przestrzennego i w ewidencji gruntów i budynków jako tereny przeznaczone pod zabudowę.
W chwili obecnej jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, która nie obejmuje kupna i sprzedaży nieruchomości. Żona nie jest podatnikiem podatku VAT i nie prowadzi działalności gospodarczej.
Nie podejmował Pan czynności polegających na wykorzystaniu towarów i wartości materialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych. Jedynie sporadycznie w różnych okresach czasu sprzedawaliście Państwo nieruchomości z waszego wspólnego majątku osobistego.
Poniżej przedstawia Pan wykaz wcześniej dokonanych sprzedaży nieruchomości z Państwa majątku osobistego:
a)działki niezabudowane nr 4 o powierzchni 1185 m2 i nr 5 o powierzchni 1258 m2, położone w miejscowości (…), oznaczone w ewidencji gruntów jako użytki rolne RV, nie objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i warunkami zabudowy - sprzedane 31 marca 2017 r. jednemu nabywcy;
b)spółdzielcze własnościowe prawo do garażu nr 6 o powierzchni 17 m2, położonego w zespole garażowym przy ul. (…), należącego do zasobu Spółdzielni Mieszkaniowej. Umowa sprzedaż z dnia 28 kwietnia 2017 r.;
c)działki niezabudowane nr 7 i nr 8, obręb (…) miasta (…) o łącznej powierzchni 0,0784 ha, położone w (…) przy ul. (…) o sposobie korzystania Bp - zurbanizowane tereny niezabudowane, stanowiące jedną działkę budowlaną. W momencie nabycia były objęte obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (…), uchwalonym przez Radę Miasta (…) uchwałą Nr (…) z dnia 22 czerwca 2005 r. i określone symbolami „41MNj” - przeznaczenie podstawowe: zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna wolnostojąca - sprzedane 18 października 2019 r. jednemu nabywcy.
Od momentu nabycia do momentu sprzedaży ww. działek nie były podejmowane żadne czynności wymagające własnych środków finansowych w celu podniesienia wartości tych nieruchomości i ich uatrakcyjnienia. Przy sprzedaży nie były wykorzystane biura pośrednictwa. Sprzedaż nieruchomości przygotowana była we własnym zakresie poprzez ogłoszenia w prasie lub na portalu internetowym.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu wskazał Pan, że:
1.Działkę nr 3 nabył Pan w 2004 r. na cele prywatne do wykorzystania jej w przyszłości pod budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego na potrzeby własne i Pana rodziny.
Teren działki stanowi użytek gruntowy zaliczany do zurbanizowanych terenów niezabudowanych. Faktycznie na gruncie jest to odłogowany teren rolny. Od dnia nabycia działki, grunt ten nie był i nie jest zagospodarowany, a także wykorzystywany w żadnym możliwym celu.
Ponieważ sprawy rodzinne oraz zdrowotne nie pozwoliły Panu na zrealizowanie zaplanowanej inwestycji, zdecydował się Pan na sprzedaż działki nr 3 razem z działkami nr 1 i 2.
2.Nabycie to nie było transakcją opodatkowaną podatkiem VAT, udokumentowaną fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT.
3.Z tytułu tego nabycia nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego i nie dokonał Pan tego odliczenia.
4.Niezabudowane działki nr 1 i 2 nabył Pan w 2018 r. na cel prywatny. Działki te bezpośrednio przylegają do działki nr 3. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego stanowią tereny zieleni, w ewidencji gruntów są to użytki rolne, więc przewidywał Pan ich wykorzystanie jako ogród przydomowy. Od nabycia teren ww. działek nie był i nie jest zagospodarowany oraz wykorzystywany w żadnym celu.
5.Nabycie to nie było transakcją opodatkowaną podatkiem VAT, udokumentowaną fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT.
6.Z tytułu tego nabycia nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego i nie dokonał Pan tego odliczenia.
7.Z potencjalnym nabywcą nie zawarł Pan i nie planuje zawrzeć warunkowej umowy sprzedaży niezabudowanej nieruchomości stanowiącej działki nr 3, 1 i 2.
8.Ponieważ nie przewiduje Pan zawierać warunkowej umowy sprzedaży, to nie będzie Pan udzielał jakiegokolwiek pełnomocnictwa wynikającego z tej umowy.
9.Prowadzi Pan działalność gospodarczą, ale nie obejmuje ona kupna i sprzedaży nieruchomości.
10.Nieruchomości stanowiące działki nr 3, 1 i 2 nie były przez Pana wykorzystywane w prowadzonej działalności.
11.Z tytułu wcześniejszej sprzedaży nieruchomości nie występował Pan jako podatnik VAT.
Pytanie
Czy sprzedaż nieruchomości, którą stanowią działki nr 3, dla której istnieje możliwość zabudowy oraz działek nr 1 i nr 2 przeznaczonych w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, jako tereny zieleni izolacyjnej, jednorazowo jednemu nabywcy, nie będzie działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, jako sprzedaż z majątku osobistego i czy w zakresie tej sprzedaż nie będziemy podatnikami VAT?
Pana stanowisko w sprawie
Ponieważ czynność jednorazowej sprzedaży będzie dokonana przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej ze wspólnego majątku osobistego, w celu niezwiązanym z wykonywaniem działalności handlowej, nie powinna być objęta podatkiem VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z przedstawionymi wyżej przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej: Kodeks cywilny.
Zgodnie z art. 195 ww. ustawy - Kodeks cywilny:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasność nieruchomości), stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. sygn. akt I FPS 2/11.
Jak wynika z art. 196 § 1 ustawy - Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 198 ustawy - Kodeks cywilny:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Podkreślić więc należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela, a rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
W myśl art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu cywilnego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału w nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.
W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.
Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.
Jeżeli zatem przedmiotem dokonywanej dostawy/lub świadczonej usługi jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy lub świadczy usługę we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik podatku VAT.
W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług.
W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych.
„Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
W kontekście niniejszej sprawy, należy zwrócić uwagę na treść definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).
Z okoliczności wskazanych przez Pana we wniosku wynika, że:
- wspólnie z żoną jest Pan właścicielem na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej niezabudowanej nieruchomości gruntowej składającej się działek oznaczonych numerami ewidencyjnymi: nr 1 o powierzchni 0,1214 ha, nr 2 o powierzchni 0,0177 ha i nr 3 o powierzchni 0,2499 ha,
- od czasu nabycia wszystkie ww. działki w żaden sposób nie były użytkowane, nie były przedmiotem najmu ani dzierżawy, nie były i nie są wykorzystywane w działalności gospodarczej, którą Pan obecnie prowadzi i z tytułu, której jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT,
- w stosunku do działek tych nie były podejmowane żadne czynności w celu ich uatrakcyjnienia, i ich stan nie zmienił się od chwili ich nabycia,
- nie podejmował Pan czynności polegających na wykorzystaniu towarów i wartości materialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych, a jedynie sporadycznie, w różnych okresach czasu sprzedawał Pan nieruchomości ze wspólnego majątku, przy czym z tytułu tych dostaw nie występował Pan jako podatnik VAT,
- działkę nr 3 nabył Pan w 2004 r. na cele prywatne do wykorzystania jej w przyszłości pod budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego na potrzeby własne i Pana rodziny, jednakże sprawy rodzinne oraz zdrowotne nie pozwoliły Panu na zrealizowanie zaplanowanej inwestycji, od dnia nabycia grunt ten nie był i nie jest zagospodarowany, a także wykorzystywany w żadnym możliwym celu.
- nabycie działki nr 3 nie było transakcją opodatkowaną podatkiem VAT, udokumentowaną fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT, z tytułu nabycia nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego i nie dokonał Pan tego odliczenia,
- niezabudowane działki nr 1 i 2 sąsiadujące z działką nr 3 nabył Pan w 2018 r. na cel prywatny, od nabycia teren działek nie był i nie jest zagospodarowany oraz wykorzystywany w żadnym celu,
- nabycie ww. działek nie było transakcją opodatkowaną podatkiem VAT, udokumentowaną fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT, z tytułu ich nabycia nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego i nie dokonał Pan tego odliczenia,
- od momentu nabycia do momentu sprzedaży ww. działek nie były podejmowane żadne czynności wymagające własnych środków finansowych w celu podniesienia wartości tych nieruchomości i ich uatrakcyjnienia, przy sprzedaży nie były i nie są wykorzystane biura pośrednictwa, sprzedaż nieruchomości przygotowana była we własnym zakresie poprzez ogłoszenia w prasie lub na portalu internetowym,
- sprzedaż działek nastąpi na rzecz jednego nabywcy, z którym nie zawarł Pan i nie planuje zawrzeć warunkowej umowy sprzedaży, tak więc nie będzie Pan udzielał jakiegokolwiek pełnomocnictwa nabywcy na podstawie takiej umowy.
Pana wątpliwości w sprawie dotyczą wskazania, czy dokonując sprzedaży działek o nr 1, 2 i 3, w części w jakiej należą one do Pana jako współwłaściciela, będzie Pan uznany za podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo.
Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie należy przeanalizować całokształt działań jakie Wnioskodawca podjął/podejmie w odniesieniu do planowanej sprzedaży działek.
Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE prowadzi do wniosku, że dostawa działek nr 1, 2 i 3 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z ta transakcją uznać Pana za podatnika tego podatku.
Skala Pana zaangażowania, w odniesieniu do sprzedaży ww. działek nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży ww. nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem taki ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądziłby, że sprzedaż przez Pana opisanych działek wypełni przesłanki działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W stosunku do działek, jak wynika z opisu sprawy, nie ponosił i nie zamierza Pan ponosić jakichkolwiek nakładów w celu ich uatrakcyjnienia, nie podejmował Pan aktywnych działań marketingowych, nie dzierżawił ich Pan oraz ich nie wynajmował, nie czerpał Pan z nich żadnych pożytków, nie wykorzystywał ich Pan w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Ponadto, przy sprzedaży nie korzysta Pan z biura pośrednictwa, sprzedaż przygotowywana była we własnym zakresie poprzez ogłoszenia w prasie lub na portalu internetowym. Sprzedaż działek nastąpi na rzecz jednego nabywcy, z którym nie zawarł Pan i nie planuje zawrzeć warunkowej umowy sprzedaży, tak więc nie będzie Pan udzielał jakiegokolwiek pełnomocnictwa nabywcy na podstawie takiej umowy. Wszystkie działki nabył Pan na cele prywatne, a jednym z nich była budowa budynku mieszkalnego jednorodzinnego na potrzeby własne i Pana rodziny. Sprawy rodzinne oraz zdrowotne nie pozwoliły Panu jednak na zrealizowanie zaplanowanej inwestycji.
Stwierdzić zatem należy, że w tym konkretnym przypadku w całym okresie posiadania działek nr 1, 2 i 3 , nie podjął i nie zamierza Pan podjąć aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Brak jest w sprawie przesłanek do uznania, że mamy tu do czynienia z działalnością o charakterze zawodowym, stałym i zorganizowanym.
W konsekwencji, dokonując sprzedaży działek nr 1, 2 i 3 w części przypadającej na Pana jako ich współwłaściciela, nie będzie Pan działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym sprzedaż udziałów wymienionych we wniosku działkach nie będzie czynnością objętą dyspozycją art. 5 ust. 1 ustawy.
Stanowisko, zgodnie z którym sprzedaż Pana udziałów w działkach nie powinna być objęta podatkiem VAT, uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
- zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Przedmiotowa interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem Pana, a nie wywiera skutku prawnego dla Pana małżonki jako współwłaścicielki gruntu. W zakresie uznania Pana żony za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą posiadanych przez Nią udziałów w opisanych we wniosku działkach zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym i zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.