Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Usług.

Uzupełnili go Państwo pismem z 12 marca 2025 r. (wpływ 12 marca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie oraz pismem z 20 marca 2025 r. (wpływ 20 marca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(...) S.A. [dalej: Wnioskodawca lub Spółka] jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług [dalej: VAT] z siedzibą działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Spółka jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej (...) [dalej: Grupa], która skupia podmioty z obszaru cyfryzacji biznesu wspierające przedsiębiorstwa w ich obecności w Internecie, automatyzacji procesów biznesowych, komunikacji, marketingu i sprzedaży.

Działalność Grupy zasadniczo składa się z dwóch segmentów, tj.:

(i)segmentu (...) – obejmującego m.in. działalność hostingową, sprzedaż sklepów internetowych, sprzedaż usług kreatora stron internetowych, sprzedaż domen internetowych i ich transferowanie oraz

(ii)segmentu (...) – obejmującego m.in. usługi wielokanałowej komunikacji elektronicznej (sms, e-mail, push etc.).

Narzędzia oferowane przez Grupę są stosowane zarówno do automatyzacji komunikacji transakcyjnej, obejmującej, np. potwierdzenia zamówień, autentykację płatności, powiadomienia o statusie dostawy, jak również do obsługi komunikacji marketingowej. Dodatkowo, Grupa dostarcza również rozwiązania automatyzujące biznes, optymalizujące zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne procesy przedsiębiorstw, takie jak integracje B2B, integracje e-commerce i inne dedykowane rozwiązania software’owe.

Spółka, w ramach swojej działalności gospodarczej, świadczy przede wszystkim usługi opodatkowane VAT z zakresu IT (m.in. świadczenie usług hostingowych, sprzedaż i transfer domen, a także dostarczanie narzędzi do tworzenia, prowadzenia i rozwoju sklepów internetowych), najmu samolotu, a także usługi wsparcia dla spółek z Grupy, takie jak usługi kadrowo-płacowe, prawne czy administracyjne. Wnioskodawca wyjaśnia, że w działalności Spółki występuje również incydentalna sprzedaż zwolniona z VAT, mianowicie głównie odsprzedaż usług medycznych oraz ubezpieczeniowych.

W roku 2020 Spółka, w celu dalszego rozwoju technologicznego Grupy i tym samym zwiększenia sprzedaży opodatkowanej VAT związanej z oferowaniem dedykowanych rozwiązań dla branży hotelarskiej, nabyła akcje spółki akcyjnej z siedzibą działalności na terytorium Polski [dalej: P.], będącej dostawcą aplikacji w modelu SaaS dla hoteli i apartamentów.

Wnioskodawca wyjaśnia, że w kolejnych latach Spółka podjęła jednak decyzję o ukierunkowaniu rozwoju Grupy w stronę e-commerce oraz sztucznej inteligencji (AI), a tym samym o sprzedaży akcji P. [dalej: Akcje], która przestała odpowiadać profilowi/nowej strategii Grupy.

Na potrzeby prawidłowego i optymalnego przeprowadzenia transakcji gospodarczej (tj. sprzedaży Akcji), służącej pozyskaniu środków finansowych na dalsze inwestycje/rozwój działalności opodatkowanej VAT, Spółka nabyła usługi prawne oraz doradcze dotyczące transakcji sprzedaży Akcji [dalej: Usługi], które dokumentowane były fakturami wystawionymi na jej rzecz, zawierającymi kwoty VAT należnego/naliczonego.

Wnioskodawca wyjaśnia, iż Usługi polegały głównie na

(i)przygotowaniu strategii pozyskania inwestora,

(ii)określeniu warunków i struktury transakcji,

(iii)przygotowaniu listy potencjalnych nabywców oraz podmiotów, które wyraziły chęć w udziale w procesie transakcyjnym,

(iv)udziale/wsparciu w negocjacjach,

(v)    przygotowaniu memorandum z niezbędnymi dla realizacji transakcji informacjami, w tym danymi finansowymi,

(v)    zebraniu i opiniowaniu ofert wstępnych oraz finalnych,

(vi)wsparciu w organizowaniu procesu due diligence (w tym zebraniu niezbędnej dokumentacji),

(vii)doradztwie podatkowym,

(viii)analizie materiałów dla potencjalnych inwestorów oraz

(ix)przygotowaniu, opiniowaniu i modyfikacjach umów.

W lipcu 2024 r. sfinalizowano sprzedaż Akcji, która została potraktowana przez Spółkę jako sprzedaż zwolniona z VAT.

Środki ze sprzedaży Akcji Spółka przeznaczyła na rozwój nowych produktów opartych o AI oraz na dalszy rozwój w kierunku sektora e-commerce – co w istocie ma służyć zwiększeniu przychodów opodatkowanych VAT. Mianowicie, dzięki sprzedaży Akcji Spółka zyskała środki m.in. na rozwój a_S służącej do tworzenia sklepów internetowych z wykorzystaniem modułów, zarządzania i kontroli nad nimi oraz n_N będącego zaawansowanym kreatorem stron internetowych [dalej: Narzędzia]. Obecnie Spółka sprzedaje Narzędzia zainteresowanym użytkownikom/odbiorcom, tym samym generuje sprzedaż opodatkowaną VAT.

Środki ze sprzedaży umożliwiły również strategiczny krok w zakresie umocnienia pozycji w sektorze e-commerce jakim było podpisanie przez Wnioskodawcę umowy przedwstępnej nabycia (…)% akcji spółki będącej wiodącym dostawcą narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych.

Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

1.Pytanie „W opisie sprawy wskazali Państwo, że:

Mianowicie, dzięki sprzedaży Akcji Spółka zyskała środki m.in. na rozwój aplikacji (…).

W związku z powyższym proszę wprost wskazać, na jakie jeszcze czynności/wydatki (poza opisanymi we wniosku) zostały spożytkowane środki ze sprzedaży Akcji. Czy były to czynności/wydatki związane z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowanymi podatkiem VAT, zwolnionymi od podatku VAT? Proszę zwięźle wyjaśnić”.

Odpowiedź: Wnioskodawca wyjaśnia, że środki ze sprzedaży Akcji Spółka przeznaczyła na rozwój nowych produktów opartych o AI oraz na dalszy rozwój w kierunku sektora e-commerce. Mianowicie, dzięki sprzedaży Akcji Spółka zyskała środki na:

1)rozwój a_S służącej do tworzenia sklepów internetowych z wykorzystaniem modułów, zarządzania i kontroli nad nimi oraz n_N będącego zaawansowanym kreatorem stron internetowych (które obecnie Spółka sprzedaje zainteresowanym użytkownikom/odbiorcom, tym samym generuje sprzedaż opodatkowaną VAT);

2)umocnienie pozycji w sektorze e-commerce jakim było podpisanie przez Wnioskodawcę umowy przedwstępnej nabycia (...)% akcji spółki będącej wiodącym dostawcą narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych, co również pośrednio przyczyniło się do wzrostu sprzedaży Spółki opodatkowanej VAT (w zakresie sprzedaży narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych).

Tym samym, Spółka wyjaśnia, że nie wystąpiły inne czynności/wydatki, poza opisanymi we Wniosku, na które Spółka przeznaczyła środki ze sprzedaży Akcji.

Spółka wskazuje jednocześnie, że wydatki/czynności, na które Spółka przeznaczyła środki ze sprzedaży Akcji, związane były z czynnościami opodatkowanymi VAT.

2.Pytanie „Czy w ramach wykonywanej działalności są Państwo w stanie przypisać ponoszone przez siebie wydatki do wykonywanych przez Państwa czynności opodatkowanych oraz czynności zwolnionych od podatku VAT”?

Odpowiedź: Wnioskodawca wyjaśnia, że jest w stanie przypisać ponoszone wydatki/koszty odpowiednio do wykonywanych czynności opodatkowanych albo do czynności zwolnionych z VAT. Wnioskodawca stosuje bezpośrednią alokację wydatków do strumienia sprzedaży opodatkowanej VAT albo zwolnionej z VAT, co odbywa się poprzez analizę faktur zakupowych w elektronicznym obiegu dokumentów Spółki oraz konsultacje działu finansów z zarządem. Dla zakupów/wydatków prowadzona jest również oddzielna ewidencja w MS Excel.

3.Pytanie „Czy są Państwo w stanie przypisać poniesione przez Państwa wydatki na zakup Usług prawnych i doradczych do poszczególnych podejmowanych przez Państwa czynności, tj. sprzedaży Akcji i czynności sfinansowanych z tej sprzedaży (z uwzględnieniem czynności wskazanych w odpowiedzi na pytanie nr 1)”?

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że poniesione wydatki na nabycie Usług prawnych i doradczych w całości służyły pozyskaniu – w ramach transakcji sprzedaży Akcji – dodatkowych środków na rozwój działalności opodatkowanej VAT. Innymi słowy, sprzedaż Akcji była technicznym aspektem umożliwiającym pozyskanie kapitału i zainwestowania go w rozwój sprzedaży opodatkowanej VAT Spółki opisanej w odpowiedzi na pytanie nr 1, tj. polegającej na:

1)rozwoju a_S, służącej do tworzenia sklepów internetowych z wykorzystaniem modułów, zarządzania i kontroli nad nimi oraz n_N, będącego zaawansowanym kreatorem stron internetowych, które obecnie Spółka sprzedaje zainteresowanym użytkownikom/odbiorcom, a tym samym generuje sprzedaż opodatkowaną VAT;

2)umocnieniu pozycji Spółki w sektorze e-commerce poprzez podpisanie przez Wnioskodawcę umowy przedwstępnej nabycia (...)% akcji spółki będącej wiodącym dostawcą narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych, co również pośrednio przyczyniło się do wzrostu sprzedaży Spółki opodatkowanej VAT w zakresie sprzedaży narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych.

Tym samym, Wnioskodawca, na podstawie posiadanej/prowadzonej dokumentacji i zestawień, jest w stanie przypisać poniesione na zakup Usług prawnych i doradczych wydatki ze sprzedażą Akcji, a zarazem z czynnościami opodatkowanymi VAT wykonywanymi dzięki środkom pozyskanym z tej sprzedaży (wskazanymi powyżej).

4.Pytanie „Czy proporcja – ustalona zgodnie z art. 90 ww. ustawy – dla Państwa z tytułu wykonywania incydentalnej sprzedaży zwolnionej nie przekroczyła/nie przekroczy 2%? Jeżeli powyższa proporcja nie przekroczyła/nie przekroczy 2%, to czy uznali/uznają Państwo, że proporcja ta wynosi 0%”?

Odpowiedź: Wnioskodawca wyjaśnia, że Spółka nie nabywa towarów i usług, które są wykorzystywane przez nią zarówno do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Wnioskodawca wskazuje bowiem, że w ramach prowadzonej przez niego działalności występują wydatki związane wyłącznie z działalnością opodatkowaną VAT (od których odliczany jest podatek naliczony w pełnej wysokości) oraz wydatki związane wyłącznie z działalnością zwolnioną z VAT (od których nie jest odliczany podatek naliczony w żadnym zakresie).

W rezultacie, Wnioskodawca nie stosuje odliczenia proporcjonalnego, o którym mowa w art. 90 ustawy o VAT.

Pytanie

Czy Spółce przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółce przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Usług.

Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie

Uwagi ogólne.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego stanowi natomiast – w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy VAT – suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Powyższy przepis jest wyrazem fundamentalnej cechy podatku od wartości dodanej, wynikającej z Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, jaką jest neutralność tego podatku dla podatników.

I tak, na gruncie ustawy VAT prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – w szczególności, z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy VAT wynika, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie zaś do art. 86 ust. 10 ustawy VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (nie wcześniej jednak niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny – zgodnie z art. art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy VAT).

Jak wynika z powyższego, na gruncie obowiązujących przepisów ustawy VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w przypadku spełnieniu następujących warunków:

(i)odliczenia dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik VAT [dalej: Warunek 1],

(ii)nabyte towary i usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych [dalej: Warunek 2],

(iii)w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy [dalej: Warunek 3],

(iv)podatnik dysponuje fakturą dokumentującą dokonany przez niego zakup towarów lub usług [dalej: Warunek 4],

(v)    nie znajdują zastosowania negatywne przesłanki skutkujące brakiem możliwości odliczenia podatku naliczonego, wymienione w art. 88 ustawy VAT [dalej: Warunek 5].

Prawo Wnioskodawcy do odliczenia VAT z faktur dokumentujących nabycie Usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących świadczenie Usług.

W pierwszej kolejności Wnioskodawca wskazuje, że nie budzi wątpliwości spełnienie przez niego Warunku 1 – jak bowiem wskazano w opisie stanu faktycznego – Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT (i będzie czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT na moment wykonania prawa do odliczenia).

Po drugie, w ocenie Spółki za spełniony należy uznać również Warunek 2, tj. dotyczący istnienia związku nabytych Usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT. Należy w tym zakresie wskazać, że przepisy ustawy VAT nie precyzują, jakiego rodzaju musi być to związek, aby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia VAT. W praktyce przyjmuje się, iż związek ten może być bezpośredni lub pośredni. I tak, z praktyki interpretacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej [dalej: DKIS] wynika, że:

·bezpośredni związek zakupów z działalnością podatnika występuje w sytuacji, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy;

·pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym VAT.

Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu (por. np. stanowisko DKIS w interpretacji indywidualnej z 29 września 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.236.2023.5.AW czy z 9 października 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.283.2023.2.IG).

Wnioskodawca wskazuje również, iż kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym, a czynnościami opodatkowanymi, jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej [dalej: TSUE] – m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/98 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excise), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur régional des impôts du Nord-Pas-de-Calais). W ww. wyrokach TSUE podkreślał, że, co do zasady, prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże wskazywał również, że brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa do odliczenia VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działalności podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek (bezpośredni lub pośredni) zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego.

Mając na uwadze powyższe uznać należy, że Usługi wykazują pośredni związek z działalnością Spółki opodatkowaną VAT. Jak bowiem wskazano w opisie stanu faktycznego, Usługi zostały zakupione na potrzeby prawidłowego, optymalnego przeprowadzenia transakcji gospodarczej (sprzedaży Akcji) służącej pozyskaniu środków finansowych na dalsze inwestycje/rozwój działalności Spółki opodatkowanej VAT. Wnioskodawca podkreśla, iż dla efektywnego i korzystnego ekonomicznie zarządzania strategią rozwoju działalności gospodarczej Spółki (i całej Grupy) oraz dochowywania należytej staranności przy realizacji operacji gospodarczych (takich jak sprzedaż Akcji), kluczowe/ niezbędne jest korzystanie przez Wnioskodawcę z usług profesjonalnego doradztwa transakcyjnego i prawnego (takich jak Usługi). W przeciwnym wypadku, tj. w sytuacji nieprawidłowego przeprowadzenia ww. operacji gospodarczej, po stronie Wnioskodawcy mogłoby dojść do uszczuplenia przychodów opodatkowanych VAT, jak również innych konsekwencji biznesowych lub prawnych.

Wnioskodawca podkreśla, że nabycie Usług miało na celu przede wszystkim sprawne przeprowadzenie transakcji, aby zmaksymalizować przychody opodatkowane VAT Spółki i pozyskać środki finansowe na rozwój działalności opodatkowanej VAT w sektorze IA oraz e-commerce.

I tak, pozyskane z prawidłowo zrealizowanej transakcji sprzedaży Akcji środki Spółka przeznaczyła przede wszystkim na rozwój Narzędzi, które Spółka aktualnie sprzedaje (i będzie sprzedawać również w przyszłości) zainteresowanym użytkownikom/odbiorcom, a tym samym generuje sprzedaż opodatkowaną VAT. Środki ze sprzedaży Akcji umożliwiły również strategiczny krok w zakresie umocnienia pozycji w sektorze e-commerce, w ramach którego również generowana jest sprzedaż opodatkowana VAT.

Występowanie związku z działalnością opodatkowaną VAT oraz, w konsekwencji, istnienie prawa do odliczenia VAT z faktur dokumentujących usługi doradcze i prawne (analogiczne jak Usługi) nabyte w związku z transakcją sprzedaży akcji, potwierdził DKIS m.in. w interpretacji indywidualnej o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.270.2024.1.ESD z 19 lipca 2024 r. wskazując, że: „(…) skoro nabywane usługi są/będą mieć związek z pozyskaniem inwestora, co wpłynie na rozwój działalności gospodarczej Państwa Spółki, a w rezultacie z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT prowadzoną przez Państwa Spółkę, to przysługuje/będzie przysługiwać Państwa Spółce, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie otrzymanych faktur dokumentujących zakup ww. Usług (…)”.

Również w interpretacji indywidualnej z 30 grudnia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.806.2022.1.WN), dotyczącej prawa do odliczenia przez wnioskodawcę podatku z faktur dokumentujących usługi doradcze nabyte na potrzeby pozyskania inwestora w ramach transakcji sprzedaży udziałów (takie jak koszty doradztwa prawnego, transakcyjnego, finansowego) DKIS wskazał, że: „(…) skoro nabywane usługi doradcze od Doradcy nr 1 i nr 2 oraz Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora, w tym w części obejmującej wynagrodzenie za sukces, nabywane przez Państwa od Doradcy nr 3 są/będą mieć związek z pozyskaniem Inwestora, co wpłynie na rozwój działalności gospodarczej Państwa Spółki, a w rezultacie z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT prowadzoną przez Spółkę, to przysługuje/ będzie przysługiwać Państwu, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie otrzymanych faktur dokumentujących zakup ww. usług”.

Analogiczne rozstrzygnięcie zapadło również w interpretacji indywidualnej DKIS z 10 maja 2023 r. (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.108.2023.1.IG), dotyczącej prawa do odliczenia VAT z faktur dokumentujących nabycie m.in. usług doradczych i prawnych (analogicznych jak Usługi) w związku z transakcją sprzedaży udziałów, w której organ podatkowy wskazał, że: „(…) należy stwierdzić, że w kontekście ponoszonych wydatków na zakup Usług Doradczych, przysługuje i będzie przysługiwać Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Doradców 1, 2, 3, 4 i 5 dokumentujących Wynagrodzenie za Usługi Doradcze opisane we wniosku. (…) W związku z powyższym, skoro nabywane Usługi Doradcze od Doradcy nr 1, 2, 3, 4 i 5 są/będą mieć związek z prowadzoną przez Państwa działalnością opodatkowaną podatkiem VAT, to przysługuje/ będzie przysługiwać Państwu, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie otrzymanych faktur dokumentujących zakup ww. usług”.

Wnioskodawca wskazuje jednocześnie, iż w stanach faktycznych będących przedmiotem ww. interpretacji indywidualnych usługi doradcze i prawne nabywane były przez wnioskodawców w związku z transakcją sprzedaży udziałów/akcji własnych, niemniej zdaniem Wnioskodawcy konkluzje w nich przedstawione (o istnieniu związku z działalnością gospodarczą opodatkowaną VAT) powinny mieć bezpośrednie zastosowanie również w przypadku nabywania usług doradczych i prawnych w związku z transakcją sprzedaży udziałów/akcji innych podmiotów (tak jak ma to miejsce w przypadku Spółki). W obu przypadkach cel nabycia usług doradczych i prawnych jest bowiem ten sam, tj. jest nim prawidłowe zrealizowanie transakcji i pozyskanie dzięki niej środków finansowych na dalszy rozwój działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT).

W związku z powyższym, zdaniem Spółki spełniony jest warunek odliczenia, jakim jest związek nabytych Usług z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy opodatkowaną VAT (tj. Warunek 2)

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy niewątpliwe jest również spełnienie pozostałych warunków uprawniających do odliczenia VAT, tj. Warunku 3 (Wnioskodawca dysponuje bowiem fakturami dokumentującymi świadczenie Usług) oraz Warunku 4 (Usługi zostały już wykonane i powstał względem nich obowiązek podatkowy w VAT).

W omawianym przypadku spełniony będzie ponadto Warunek 5, bowiem przeszkodą w odliczeniu VAT naliczonego przy nabyciu Usług nie jest/nie będzie to, że podatek ten został naliczony nieprawidłowo – na czynności niepodlegającej opodatkowaniu czy też z podatku zwolnionej, tj. okoliczność, o której mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy VAT. W szczególności nie ma w ocenie Wnioskodawcy podstaw aby uznać Usługi za zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy VAT (zgodnie z którym zwalnia się z VAT usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami), bowiem z art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy VAT wynika, że zwolnienie m.in. z ust. 1 pkt 41 nie ma zastosowania do usług doradztwa.

Ustawodawca nie przewidział przy tym definicji „usług doradztwa”, natomiast DKIS w wydawanych interpretacjach indywidualnych (np. z 16 grudnia 2022 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.719.2022.2.JS) wskazuje, iż: „Wobec braku ustawowej definicji tego pojęcia należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1996), pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć tego, „kto doradza”, natomiast pojęcie „doradzić” oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Tak więc doradztwo jest udzielaniem fachowych zaleceń, porad na przykład w zakresie ekonomii, finansów czy też z dziedzin technicznych, a przez doradcę rozumie się tego, kto udziela porad, doradza. Zatem użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć szeroko, przy czym najistotniejszy jest charakter wykonywanych czynności”.

Zatem zdaniem Wnioskodawcy uznać należy, że Usługi, na które składają usługi prawne oraz doradcze, jako niezbędne dla oceny zasadności i zapewnienia prawidłowości przeprowadzonej transakcji, stanowią usługi doradcze i są czynnościami opodatkowanymi VAT według właściwej stawki, zatem na fakturach je dokumentujących zasadnie wykazano VAT.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, zgodnie z którym przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących świadczenie Usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powołanego art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Powyższe regulacje oznaczają, że aby stwierdzić, czy podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy zbadać wyłącznie związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy, lecz niekoniecznie bezpośredni. Podatnik musi jednak wykazać związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 str. 1, ze zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Dyrektywa 2006/112/WE jako fundamentalną cechę podatku od wartości dodanej wskazuje zasadę neutralności podatku. Cechą podatku od wartości dodanej, wskazaną w ust. 2 art. 1 ww. Dyrektywy, jest faktyczne obciążenie ciężarem podatku od wartości dodanej jedynie konsumpcji towarów i usług. Z treści tego przepisu należy wnioskować, że podatek ten nie powinien obciążać podmiotów biorących udział w obrocie towarami i usługami, niebędących ich ostatecznymi odbiorcami. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z postanowieniami art. 1, podatek powinien być naliczany na wszystkich stadiach obrotu, z etapem sprzedaży detalicznej włącznie. Mechanizmem zapewniającym obciążenie podatkiem wyłącznie ostatecznych odbiorców towarów i usług, przy jednoczesnym naliczaniu podatku na każdym etapie obrotu, jest wskazane w ust. 2, prawo do odliczenia od podatku należnego podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Ograniczenie prawa do odliczenia podatku przez podatnika, podobnie jak wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą być wprowadzane jedynie na podstawie wyraźnych przepisów prawa.

Szczegółowe zasady realizacji prawa do odliczenia podatku zawierają przepisy Tytułu X Dyrektywy. Z tego powodu należy uznać, że przepisy tego Tytułu należą bez wątpienia do najistotniejszych regulacji Dyrektywy VAT. Neutralność podatku od wartości dodanej dla podatnika wyraża się, m.in. dążeniem do poszukiwania, wdrażania i ochrony rozwiązań legislacyjnych zapewniających stan prawny, w którym wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie zakupywanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej, nie będzie stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu. Podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego związanego ze swoją działalnością opodatkowaną. Wszelkie korzystne dla podatnika konsekwencje wynikające z koncepcji neutralności podatku, są traktowane w doktrynie wspólnego systemu VAT, jako fundamentalne prawo podatnika, nie zaś jako jego przywilej.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/98 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excise), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur régional des impôts du Nord-Pas-de-Calais). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa do odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

W tym miejscu wskazać należy również na wyrok TSUE z 8 maja 2019 r. w sprawie C-566/17.

W orzeczeniu tym TSUE wskazał, że logika systemu wprowadzonego dyrektywą VAT opiera się na neutralności. Tylko podatek naliczony obciążający towary i usługi wykorzystywane przez podatnika w związku z czynnościami opodatkowanymi podlega odliczeniu. Innymi słowy, odliczenie podatku naliczonego jest związane z poborem podatku należnego.

Ponadto z wyroku tego wynika, że:

1.istnienie prawa do odliczenia zakłada po pierwsze, że podatnik działający w takim charakterze nabywa towary lub usługi i wykorzystuje je na potrzeby swej działalności gospodarczej;

2.aby można odliczyć VAT, transakcje powodujące naliczenie podatku zasadniczo powinny pozostawać w bezpośrednim i ścisłym związku z transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia;

3.prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów lub usług zakłada, że wydatki poczynione celem ich uzyskania stanowiły element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym.

W związku z powyższym podatnik oceniając, czy ma prawo do odliczenia podatku VAT z faktury dot. konkretnej usługi musi ocenić czy usługa ta faktycznie będzie służyła wykonywanej przez niego działalności, czy usługa pozostaje w ścisłym związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz czy wydatki poczynione celem ich uzyskania stanowiły element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym.

Zatem niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie związku pomiędzy zakupami a konkretną transakcją opodatkowaną. Prawo do odliczenia podatku naliczonego powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim działalność podatnika daje to prawo. Aby odliczenie podatku było dopuszczalne, transakcja powodująca naliczenie podatku winna pozostawać w ścisłym związku z transakcjami, które rodzą prawo do odliczenia. W ten sposób prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług zakłada, że poczynione wydatki stanowią element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzącym prawo do jego odliczenia.

Wyrażoną w cyt. wyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają m.in. regulacje zawarte w art. 90 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:

W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W myśl art. 90 ust. 2 ustawy:

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Stosownie do art. 90 ust. 3 ustawy:

Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W myśl art. 90 ust. 4 ustawy:

Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 5 ustawy:

Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.

Na podstawie art. 90 ust. 6 ustawy:

Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:

1)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;

2)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Przepis art. 90 ust. 8 ustawy stanowi, że:

Podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo. Podatnicy są obowiązani zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta proporcja została zastosowana po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.

Według art. 90 ust. 9 ustawy:

Przepis ust. 8 stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna.

Na podstawie art. 90 ust. 9a ustawy:

Przy ustalaniu proporcji zgodnie z ust. 2-6 do obrotu nie wlicza się kwoty podatku.

Na mocy art. 90 ust. 10 ustawy:

W przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

1)przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 10 000 zł - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;

2)nie przekroczyła 2% - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Zgodnie z art. 90 ust. 10a ustawy:

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3-6 i 8-10 stosuje się odpowiednio.

Z kolei, w myśl art. 90 ust. 10b ustawy:

Przez jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 10a, rozumie się:

1)utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządową jednostkę budżetową lub samorządowy zakład budżetowy;

2)urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.

Przepisy zawarte w art. 90 ustawy regulują kwestie związane z prawem do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy podatnik nabyte towary i usługi wykorzystuje zarówno do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje. Z tym, że przez „czynności w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego” należy rozumieć czynności zwolnione od podatku. Przepis art. 90 ustawy określa dla ww. sytuacji zasady proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego w ciągu roku podatkowego na podstawie obrotów osiągniętych w poprzednim roku podatkowym.

W konsekwencji prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Są Państwo jednostką dominującą Grupy. W ramach swojej działalności gospodarczej, świadczą Państwo przede wszystkim usługi opodatkowane VAT z zakresu IT, najmu samolotu, a także usługi wsparcia dla spółek z Grupy, tj. usługi kadrowo-płacowe, prawne czy administracyjne. W Państwa działalności występuje również incydentalna sprzedaż zwolniona z VAT, głównie odsprzedaż usług medycznych oraz ubezpieczeniowych. W roku 2020, w celu dalszego rozwoju technologicznego Grupy i tym samym zwiększenia sprzedaży opodatkowanej VAT związanej z oferowaniem dedykowanych rozwiązań dla branży hotelarskiej, nabyli Państwo Akcje spółki, będącej dostawcą aplikacji w modelu SaaS dla hoteli i apartamentów. W kolejnych latach podjęli Państwo jednak decyzję o sprzedaży Akcji, która przestała odpowiadać profilowi/nowej strategii Grupy. Na potrzeby prawidłowego i optymalnego przeprowadzenia sprzedaży Akcji, służącej pozyskaniu środków finansowych na dalsze inwestycje/rozwój działalności opodatkowanej VAT, nabyli Państwo usługi prawne oraz doradcze dotyczące transakcji sprzedaży Akcji, które dokumentowane były fakturami wystawionymi na Państwa rzecz, zawierającymi kwoty VAT należnego/naliczonego. Usługi polegały głównie na: przygotowaniu strategii pozyskania inwestora, określeniu warunków i struktury transakcji, przygotowaniu listy potencjalnych nabywców oraz podmiotów, które wyraziły chęć w udziale w procesie transakcyjnym, udziale/wsparciu w negocjacjach, przygotowaniu memorandum z niezbędnymi dla realizacji transakcji informacjami, w tym danymi finansowymi, zebraniu i opiniowaniu ofert wstępnych oraz finalnych, wsparciu w organizowaniu procesu due diligence (w tym zebraniu niezbędnej dokumentacji), doradztwie podatkowym, analizie materiałów dla potencjalnych inwestorów oraz przygotowaniu, opiniowaniu i modyfikacjach umów. W lipcu 2024 r. sfinalizowano sprzedaż Akcji, która została potraktowana przez Państwa jako sprzedaż zwolniona z VAT. Środki ze sprzedaży Akcji przeznaczyli Państwo na rozwój nowych produktów opartych o AI oraz na dalszy rozwój w kierunku sektora e-commerce – co w istocie ma służyć zwiększeniu przychodów opodatkowanych VAT. Dzięki sprzedaży Akcji zyskali Państwo środki m.in. na rozwój a_S służącej do tworzenia sklepów internetowych z wykorzystaniem modułów, zarządzania i kontroli nad nimi oraz n_N będącego zaawansowanym kreatorem stron internetowych. Obecnie sprzedają Państwo Narzędzia zainteresowanym użytkownikom/odbiorcom, tym samym generują Państwo sprzedaż opodatkowaną VAT. Środki ze sprzedaży umożliwiły również strategiczny krok w zakresie umocnienia pozycji w sektorze e-commerce jakim było podpisanie przez Państwa umowy przedwstępnej nabycia (...)% akcji spółki będącej wiodącym dostawcą narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych.

Nie wystąpiły inne czynności/wydatki, poza opisanymi we Wniosku, na które przeznaczyli Państwo środki ze sprzedaży Akcji. Wydatki/czynności, na które przeznaczyli Państwo środki ze sprzedaży Akcji, związane były z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Są Państwo w stanie przypisać ponoszone wydatki/koszty odpowiednio do wykonywanych czynności opodatkowanych albo do czynności zwolnionych z VAT. Stosują Państwo bezpośrednią alokację wydatków do strumienia sprzedaży opodatkowanej VAT albo zwolnionej z VAT, co odbywa się poprzez analizę faktur zakupowych w elektronicznym obiegu dokumentów Spółki oraz konsultacje działu finansów z zarządem. Dla zakupów/wydatków prowadzona jest również oddzielna ewidencja w MS Excel.

Poniesione wydatki na nabycie Usług w całości służyły pozyskaniu – w ramach transakcji sprzedaży Akcji – dodatkowych środków na rozwój działalności opodatkowanej VAT. Innymi słowy, sprzedaż Akcji była technicznym aspektem umożliwiającym pozyskanie kapitału i zainwestowania go w rozwój Państwa sprzedaży opodatkowanej VAT, tj. polegającej na:

1)rozwoju a_S, służącej do tworzenia sklepów internetowych z wykorzystaniem modułów, zarządzania i kontroli nad nimi oraz n_N, będącego zaawansowanym kreatorem stron internetowych, które obecnie sprzedają Państwo zainteresowanym użytkownikom/odbiorcom, a tym samym generują Państwo sprzedaż opodatkowaną VAT;

2)umocnieniu Państwa pozycji w sektorze e-commerce poprzez podpisanie przez Państwa umowy przedwstępnej nabycia (...)% akcji spółki będącej wiodącym dostawcą narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych, co również pośrednio przyczyniło się do wzrostu Państwa sprzedaży opodatkowanej VAT w zakresie sprzedaży narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych.

Tym samym, na podstawie posiadanej/prowadzonej dokumentacji i zestawień, są Państwo w stanie przypisać poniesione na zakup Usług prawnych i doradczych wydatki ze sprzedażą Akcji, a zarazem z czynnościami opodatkowanymi VAT wykonywanymi dzięki środkom pozyskanym z tej sprzedaży.

Nie nabywają Państwo towarów i usług, które są wykorzystywane zarówno do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje. W ramach prowadzonej przez Państwa działalności występują wydatki związane wyłącznie z działalnością opodatkowaną VAT oraz wydatki związane wyłącznie z działalnością zwolnioną z VAT. W rezultacie, nie stosują Państwo odliczenia proporcjonalnego, o którym mowa w art. 90 ustawy.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Usług.

Jak zostało wyżej wskazane, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Przy czym istotna jest intencja nabycia, tzn. jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych, wówczas po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, pod warunkiem, że nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wobec powyższego, w każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje, jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć, dokonując tych czynności.

Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika również, że podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich przyporządkowania do określonych rodzajów czynności: opodatkowanych, zwolnionych od podatku, czy też niepodlegających opodatkowaniu. Najistotniejszym bowiem warunkiem umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jedynie w przypadku, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot związanych z czynnościami opodatkowanymi podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W świetle przedstawionego we wniosku opisu sprawy i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że w kontekście poniesionych wydatków na nabycie Usług, przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie Usług w części, w jakiej związane są one z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, wykonywanymi dzięki środkom pozyskanym ze sprzedaży Akcji.

Jak wynika z treści wniosku, są Państwo czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. W lipcu 2024 r. sfinalizowano sprzedaż Akcji, która została potraktowana przez Państwa jako sprzedaż zwolniona od podatku VAT. Środki ze sprzedaży Akcji przeznaczyli Państwo na rozwój nowych produktów opartych o AI oraz na dalszy rozwój w kierunku sektora e-commerce – co w istocie ma służyć zwiększeniu przychodów opodatkowanych VAT. Poniesione wydatki na nabycie Usług w całości służyły pozyskaniu – w ramach transakcji sprzedaży Akcji – dodatkowych środków na rozwój działalności opodatkowanej VAT. Sprzedaż Akcji była technicznym aspektem umożliwiającym pozyskanie kapitału i zainwestowania go w rozwój Państwa sprzedaży opodatkowanej VAT, tj. polegającej na:

1)rozwoju a_S oraz n_N, które obecnie sprzedają Państwo zainteresowanym użytkownikom/odbiorcom, a tym samym generują Państwo sprzedaż opodatkowaną VAT;

2)umocnieniu Państwa pozycji w sektorze e-commerce poprzez podpisanie przez Państwa umowy przedwstępnej nabycia (...)% akcji spółki będącej wiodącym dostawcą narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych, co również pośrednio przyczyniło się do wzrostu Państwa sprzedaży opodatkowanej VAT w zakresie sprzedaży narzędzi do tworzenia i prowadzenia sklepów internetowych.

Jednocześnie we wniosku wskazali Państwo, że na podstawie posiadanej/prowadzonej dokumentacji i zestawień, są Państwo w stanie przypisać poniesione na zakup Usług prawnych i doradczych wydatki ze sprzedażą Akcji, a zarazem z czynnościami opodatkowanymi VAT wykonywanymi dzięki środkom pozyskanym z tej sprzedaży.

W związku z powyższym, skoro Usługi zostały przez Państwa nabyte w celu sprzedaży Akcji, która to stanowiła czynność zwolnioną od podatku VAT, oraz pośrednio w celu rozwinięcia Państwa działalności opodatkowanej, gdyż środki ze sprzedaży tych Akcji przeznaczyli Państwo na inwestycje w rozwój Państwa sprzedaży opodatkowanej, to przysługuje Państwu, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie tych Usług, w części w jakiej są one związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Zatem, jeżeli są Państwo w stanie przypisać poniesione wydatki na zakup Usług odrębnie dla transakcji sprzedaży Akcji oraz dla inwestycji w rozwój a_S oraz n_N, a także nabycia (...)% akcji spółki, wówczas mają Państwo prawo do pełnego odliczenia podatku VAT od tej część poniesionych wydatków, którą mogą Państwo przypisać do ww. czynności opodatkowanych. Z kolei, jeżeli takie wyodrębnienie nie jest możliwe, to są Państwo obowiązani do proporcjonalnego odliczenia podatku VAT naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Podsumowując, stwierdzam, że przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Usług w części, w której są Państwo w stanie przypisać te wydatki do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, wykonywanych dzięki środkom pozyskanym ze sprzedaży Akcji oraz nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego w części, w której wydatki te są Państwo w stanie przypisać do sprzedaży Akcji, która stanowiła czynność zwolnioną od podatku VAT. Jeżeli natomiast nie są Państwo w stanie dokonać bezpośredniej alokacji wydatków poniesionych na Usługi do czynności zwolnionych od podatku VAT i czynności opodatkowanych podatkiem VAT prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje Państwu w części określonej za pomocą sposobu określenia proporcji, zgodnie z art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać całościowo za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji należy wskazać, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano stan faktyczny/zdarzenie przyszłe i stanowisko wnioskodawcy. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa i nie jestem nimi związany.

Natomiast odnośnie powołanych przez Państwa we wniosku wyroków wyjaśniam, że wskazane wyroki zostały potraktowane jako element Państwa argumentacji, są to jednak rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnej sprawy i co do zasady wiążą one stronę postępowania w konkretnych, indywidualnych sprawach, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.