Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 21 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych związanych z udzieleniem pożyczek. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą pod firmą „A.A. (...)”, NIP (...). Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, posiada w Polsce niegraniczony obowiązek podatkowy z uwagi na stałe miejsce zamieszkania.

Zgodnie z wpisem do CIEDG przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest:

• 64.19.Z Pozostałe pośrednictwo pieniężne,
• 47.91.Z Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet,
• 66.19.Z Pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,
• 70.22.Z Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.

Zakres świadczonych usług był realizowany niezmiennie od czasu założenia działalności gospodarczej, z tym, że poszczególne usługi są z biegiem lat świadczone w różnych zakresach, w zależności od uwarunkowań biznesowych w danym roku podatkowym. Obecnie Wnioskodawca ograniczył świadczenie usług w branży finansowej, bowiem planuje skupić się na rozwoju innej działalności.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. W 2022 r. Wnioskodawca złożył do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Wobec czego Wnioskodawca opodatkowuje przychody z prowadzonej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Obecnie Wnioskodawca prowadzi ewidencję przychodów, zgodnie z wymogami ustalonymi dla opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, wyodrębniając odpowiednie kategorie przychodów i przypisując do nich odpowiednie stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca nie zatrudnia innych osób fizycznych.

Łączne przychody Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w 2024 r. nie przekroczyły 2 000 000 euro i zgodnie z przewidywaniami w 2025 r. również nie przekroczą wyżej wskazanej kwoty.

W 2024 r. Wnioskodawca zawarł dwie umowy pożyczek działając w roli pożyczkodawcy:

1.Umowa z Y. Sp. z o.o. z 16 maja 2024 r., na kwotę 50.000 zł, oprocentowanie 8% w skali roku, termin spłaty 30 listopada 2024 r. Zgodnie z umową spłata kapitału, odsetek oraz dodatkowego wynagrodzenia nastąpiła jednorazowo do 30 listopada 2024 r.;

2.Umowa z D. Sp. jawna z 29 sierpnia 2024 r. na kwotę 220.000 zł, oprocentowanie 14% w skali roku, termin spłaty kapitału i odsetek zgodnie z harmonogramem w miesięcznych ratach począwszy od października 2024 r. do września 2025 r., natomiast wypłata dodatkowego wynagrodzenia nastąpi do 1 września 2025 r.

W obu umowach pożyczek wskazano dane Wnioskodawcy jako osoby prywatnej, a nie dane prowadzonej działalności gospodarczej.

W przypadku obu umów przewidziano, że na zabezpieczenie spłaty zostało udzielone poręczenie.

Przed udzieleniem pożyczek Wnioskodawca wykonał szereg czynności przygotowawczych, w tym w zakresie oceny zdolności finansowych, oceny dokumentacji spółki Pożyczkobiorców, przygotowania dokumentów pożyczki. Wnioskodawca podjął dodatkowe czynności przygotowawcze, które polegały na zweryfikowaniu kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz osób ich zarządzających, sprawdzenie w bazie BIK osób zasiadających w zarządzie jak i BIK firma, zweryfikowanie zdolności kredytowej w oparciu o dokumenty finansowe klienta. Z tytułu tych czynności przygotowawczych Wnioskodawcy jako Pożyczkodawcy przysługuje dodatkowe wynagrodzenie, które w umowie określono w kwocie brutto. Kwota dodatkowego wynagrodzenia jest płatna w terminie zwrotu pożyczki.

Finansowanie zostało udzielane przedsiębiorcom (spółkom), na cele związane z ich działalnością gospodarczą. Pożyczkobiorcami były w tym przypadku podmioty zainteresowane uzyskaniem środków pieniężnych w sytuacji, w której nie mogły skorzystać z kredytów bankowych lub usług instytucji pożyczkowych ze względu na długość i stopień sformalizowania postępowań.

Wnioskodawca udzielając pożyczek działa we własnym imieniu i na własny rachunek, udziela finansowania z własnych środków. Nie działa jako pośrednik, agent lub reprezentant banków, instytucji pożyczkowych lub innych podmiotów.

Wnioskodawca wskazuje, że w związku z otrzymaniem spłaty kapitału pożyczki z 16 maja 2024 r. wraz z odsetkami i dodatkowym wynagrodzeniem przyjął, że działa w charakterze podatnika VAT oraz jako osoba prowadząca działalność w zakresie udzielenia pożyczek. W związku z tym, Wnioskodawca wystawił fakturę, w której kwota otrzymanych odsetek oraz dodatkowego wynagrodzenia została wykazana jako podstawa opodatkowania z tytułu wykonanej usługi. Jednocześnie Wnioskodawca uznał, że usługi te podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT. Wnioskodawca ujął wystawioną fakturę w pliku JPK złożonym za listopad 2024 r.

Jednocześnie w związku z otrzymaniem pierwszej oraz drugiej raty spłaty kapitału pożyczki z 29 sierpnia 2024 r. odpowiednio w październiku i listopadzie 2024 r., Wnioskodawca analogicznie postąpił w przypadku uzyskania tych spłat odsetek, ujmując je w pliku JPK jako świadczenie usług zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, odpowiednio w październiku i listopadzie 2024 r. Przy czym usługa udzielania pożyczki nie została w tym przypadku udokumentowana fakturą, gdyż Pożyczkobiorca nie zgłosił takiego żądania. Podatnik udzielający pożyczki nie ma bezwzględnego obowiązku wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT (w myśl art. 106b ust. 2 ustawy o VAT). Obowiązek wystawienia faktury powstanie tylko wtedy, gdy zażąda tego nabywca usługi (stosownie do treści art. 106b ust. 3 ustawy).

Wnioskodawca wskazuje, że nie złożył zawiadomienia o rezygnacji ze zwolnienia usług finansowych z opodatkowania, o którym mowa w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.

Wnioskodawca wskazuje, że otrzymane odsetki oraz otrzymane dodatkowe wynagrodzenie z tytułu pożyczki z 16 maja 2024 r. zakwalifikował do przychodów z działalności gospodarczej, odprowadzając należny podatek od tych przychodów. Również otrzymane dotychczas odsetki od pożyczki z 29 sierpnia 2024 r. Wnioskodawca zakwalifikował do przychodów z działalności gospodarczej, odprowadzając należny podatek od tych przychodów. W obu przypadkach Wnioskodawca zastosował stawkę ryczałtu w wysokości 15%. Wnioskodawca wskazuje przy tym, że wynagrodzenie w postaci odsetek od pożyczek i dodatkowe wynagrodzenie zostało mu przekazane na prywatny rachunek bankowy, gdyż taki został wskazany w treści umowy pożyczki. Nie zmienia to jednak faktu, że Wnioskodawca odsetki te i dodatkowe wynagrodzenie na gruncie VAT potraktował jako wynagrodzenie otrzymane przez niego jako podatnika VAT z tytułu świadczenia usług, a na gruncie podatku dochodowego jako przychody z działalności gospodarczej podlegające opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Środki na udzielenie pożyczki pochodziły ze sprzedaży majątku prywatnego (gruntów).

Wnioskodawca wskazuje, że spółki będące pożyczkodawcami są podmiotami, w których udziały posiadają znajomi Wnioskodawcy. Tym samym Wnioskodawca nie podejmował aktywnych działań mających na celu pozyskanie pożyczkodawców, w szczególności nie korzystał z profesjonalnego pośrednictwa ani portali do poszukiwania pożyczkodawców.

Odnosząc się do planowanego przeznaczenia środków z odsetek i dodatkowego wynagrodzenia od udzielonych pożyczek, Wnioskodawca wskazuje, że część środków zostanie przeznaczona na prywatne inwestycje (Wnioskodawca rozważa np. nabycie akcji). Ponadto Wnioskodawca nie wyklucza, że również w przyszłości udzieli ponownie pożyczek różnym podmiotom, w tym z wykorzystaniem środków pochodzących z odsetek i dodatkowego wynagrodzenia od udzielonych pożyczek. Przy czym Wnioskodawca wskazuje, że udzielanie pożyczek nie jest jego głównym źródłem utrzymania i zarobkowania.

Wnioskodawca wskazuje, że w przeszłości nie udzielał pożyczek.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej dotychczas świadczył głównie usługi w zakresie doradztwa finansowego polegające na analizie oraz przygotowaniu klienta pod wybrany typ finansowania (kredyty bankowe, pożyczki unijne/dotacje itp.).

Obecnie Wnioskodawca ograniczył działalność w tym zakresie. Zamierza skupić się na działalności polegającej na obrocie używanymi towarami. Wobec czego, udzielanie pożyczek nie było i nie będzie głównym przedmiotem działalności i źródła przychodów Wnioskodawcy. Udzielanie pożyczek nie stanowi zasadniczej działalności Wnioskodawcy. Jest dodatkowym źródłem dochodów. Wnioskodawca nie zamierza rozszerzyć działalności gospodarczej o świadczenie usług w zakresie udzielania pożyczek. Nawet jeśli udzieli pożyczek w przyszłości, będą to raczej sporadyczne transakcje, uzależnione m.in. od stanu posiadania środków w ramach działalności czy opłacalności pożyczek (rynkowego oprocentowania jako możliwego do uzyskania zysku). Udzielanie pożyczek jest czynnością pomocniczą i nie stanowi bezpośredniej i koniecznej konsekwencji działalności gospodarczej. Pożyczki nie wpłynęły na podstawową działalność gospodarczą Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie zamierza tworzyć rozwiązań zapewniających regularność udzielania pożyczek.

Wnioskodawca ponadto wskazuje, że % wartość wynagrodzenia otrzymanego przez niego z tytułu udzielonych pożyczek w relacji do wielkości obrotu podlegającego VAT, w okresie w którym udzielał pożyczek (tj. dotychczas wyłącznie 2024 r.) wynosi:

• 0,34% - przy ujęciu transakcji odpłatnego zbycia nieruchomości, która jednak była transakcją jednorazową,
• 5,97% - bez ujmowania transakcji odpłatnego zbycia nieruchomości, co przedstawia skalę działalności pożyczkowej Wnioskodawcy w odniesieniu do pozostałej działalności operacyjnej.

Usługi przedstawione w stanie faktycznym i będące przedmiotem wniosku Wnioskodawca samodzielnie sklasyfikował pod symbolami:

• PKWiU 64.99.19 - Usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych), gdzie indziej niesklasyfikowane;
• PKWiU 64.19.30 - Pozostałe pośrednictwo pieniężne, gdzie indziej niesklasyfikowane;
• PKWiU 64.92.19 - Pozostałe usługi udzielania kredytów (z wyłączeniem udzielanych przez instytucje monetarne), gdzie indziej niesklasyfikowane;
• PKWiU 66.19.99 - Pozostałe usługi wspomagające usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych.

Wnioskodawca nie występował o nadanie kodu PKWiU odnoszącego się do świadczonych usług przez Główny Urząd Statystyczny.

Działalność Wnioskodawcy jest działalnością usługową w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Do wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności nie będą miały zastosowania wyłączenia zawarte w art. 8 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Złożony wniosek dotyczy roku 2024 oraz wszystkich kolejnych lat podatkowych, w trakcie których Wnioskodawca będzie opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Pytania (oznaczone we wniosku nr 3 i 4)

3.Czy czynności udzielania pożyczek dokonywane są przez Wnioskodawcę jako przez osobę działającą w charakterze podatnika VAT, a w konsekwencji czy udzielenie pożyczek korzysta ze zwolnienia w VAT?

4.Czy udzielanie pożyczek można uznać za działalność pomocniczą, a tym samym czy Wnioskodawca nie był i nie będzie zobowiązany do ustalenia proporcji w zakresie prawa do odliczenia?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na względzie okoliczności przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji czynności udzielania pożyczek dokonywane są przez Wnioskodawcę jako przez osobę działającą w charakterze podatnika VAT, a w konsekwencji udzielenie pożyczek korzysta ze zwolnienia w VAT.

Działanie w charakterze podatnika VAT

Dostawa towarów podlega opodatkowaniu VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika VAT i działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów uznanie, że osoba fizyczna udzielając pożyczek działa jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą, wymaga ustalenia, że jej działalność ma charakter zawodowy (profesjonalny), stały (charakteryzujący się powtarzalnością czynności) i zorganizowany.

Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga każdorazowo oceny dokonanej na gruncie stanu faktycznego konkretnej sprawy. Oznacza to, że do oceny charakteru działania danego podmiotu w konkretnej sprawie, niezbędne jest każdorazowo ustalenie, czy zbywca podjął aktywne działania angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej podlegającej oprocentowaniu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielenie pożyczki przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy ta czynność nie znajduje się w jej zakresie przedmiotowym.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną będącą podatnikiem VAT czynnym w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca udzielił dwóch oprocentowanych pożyczek, za które uzyskał wynagrodzenie w postaci odsetek oraz dodatkowego wynagrodzenia. Wnioskodawca nie wyklucza, że również w przyszłości udzieli pożyczek. Dotychczas Wnioskodawca działał na rynku usług finansowych, jednak nie udzielał pożyczek. Wskazać jednak należy, że wykorzystuje wiedzę i doświadczenie zdobyte w dotychczas prowadzonej działalności. Ponadto Wnioskodawca podjął dodatkowe czynności przygotowawcze, które polegały na zweryfikowaniu kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz osób ich zarządzających, sprawdzenie w bazie BIK osób zasiadających w zarządzie jak i BIK firma, zweryfikowanie zdolności kredytowej w oparciu o dokumenty finansowe klienta, co świadczy o wykorzystaniu know-how zdobytego przez okres prowadzenia działalności. Ponadto zdaniem Wnioskodawcy można uznać, że udzielanie pożyczek jest elementem całej działalności w zakresie doradztwa finansowego. Co prawda wcześniej świadczone przez Wnioskodawcę usługi w zakresie doradztwa finansowego nie polegały na udzielaniu finansowania, jednak oceniając całokształt dotychczasowej działalności na tym rynku można przyjąć, że wykorzystuje wiedzę i umiejętności posiadane z uwagi na zaangażowanie w tej branży, można zatem uznać, że udzielanie pożyczek jest elementem ogólnej działalności (tym bardziej uwzględniając fakt dodatkowego wynagrodzenia). Na uwagę zasługuje również fakt, że Strony dokonały stosownego zabezpieczenia spłaty umów pożyczek, w tym przypadku poręczenia. Poręczenie jako forma zabezpieczenia spłaty zobowiązań dostępna jest zarówno dla inwestorów prywatnych, jak i profesjonalnych, jednak częściej wszelkie formy zabezpieczeń wykorzystywane są w profesjonalnym obrocie.

W konsekwencji wskazane we wniosku czynności udzielenia przez Wnioskodawcę odpłatnych pożyczek jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie zdaniem Wnioskodawcy, również w przypadku udzielenia pożyczek w przyszłości, należy uznać, że jako pożyczkodawca będzie działał w charakterze podatnika VAT, świadcząc odpłatne usługi.

Wnioskodawca zauważa, że zdaniem organów podatkowych, zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w wydawanych interpretacjach, podmiot będący podatnikiem VAT, który udziela pożyczki ze swoich środków pieniężnych zaangażowanych w działalność działa w tym zakresie jako podatnik VAT, co powoduje, że udzielenie pożyczki może być traktowane jako świadczenie usługi.

Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 31 sierpnia 2022 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.414.2022.4.WN Dyrektor KIS wskazał, że: „czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym”.

Z kolei w interpretacji z 16 grudnia 2021 r., znak 0114-KDIP1-1.4012.685.2021.2.MM Dyrektor KIS zauważył: „czynność polegająca na udzieleniu oprocentowanej pożyczki przez Wnioskodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy (niezależnie od tego czy w przedmiocie działalności Wnioskodawcy w KRS/w umowie Spółki figuruje udzielanie pożyczek, kredytów czy inna tego typu działalność), stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy”.

W interpretacji z 7 lipca 2023 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.257.2023.4.MG: „W konsekwencji należy uznać, że niezależnie od tego czy podatnik zajmuje się działalnością gospodarczą polegająca na udzielaniu pożyczek czy też czynność ta ma charakter wyłącznie jednorazowy, jeżeli pożyczka ma charakter odpłatny należy uznać, że podlega ona pod regulacje dot. podatku VAT”.

Analogicznie w interpretacjach: z 29 stycznia 2021 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.986.2020.2.KO, z 3 października 2022 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.617.2022.3.AMA, z 3 października 2022 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.608.2022.3.IO, z 30 września 2022 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.698.2022.2.IO, z 14 września 2022 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.545.2022.2.IO, z 30 czerwca 2022 r., znak 0113-KDIPT1-2.4012.297.2022.2.AM, z 12 marca 2024 r., znak 0113-KDIPT1-2.4012.897.2023.3.KW.

Ponadto w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 kwietnia 2023 r. (sygn. III FSK 1989/21), Sąd stwierdził, że udzielanie pożyczek może stanowić działalność gospodarczą pod warunkiem, iż nie jest dokonywane sporadycznie oraz nie ogranicza się jedynie do zarządzania prywatnym portfelem inwestycyjnym. Dla objęcia pożyczek reżimem przepisów o VAT, czynności te należy realizować w celach gospodarczych z zamiarem maksymalizacji zwrotu na inwestycji.

Mając na względzie przedstawione okoliczności, zdaniem Wnioskodawcy czynność udzielania pożyczek przez Wnioskodawcę spełnia przesłanki uznania za czynności podlegające opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

Zwolnienie z opodatkowania

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwolnione z podatku są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Tak więc usługa udzielenia pożyczek co do zasady jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Wskazać jednak należy, że od zasady wskazującej na zwolnienie pożyczek z VAT istnieje wyjątek pozwalający na rezygnację z tego zwolnienia.

Zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

• jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
• złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

W myśl art. 43 ust. 23 ustawy o VAT, podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Podatnik może zatem zrezygnować ze zwolnienia z opodatkowania usług udzielania pożyczek na okres dwóch lat, pod warunkiem złożenia stosownego zawiadomienia. Po okresie tych dwóch lat ponownie może rozpocząć korzystanie ze zwolnienia.

Wnioskodawca wskazuje jednak, że nie złożył zawiadomienia o rezygnacji ze zwolnienia usług finansowych z opodatkowania, o którym mowa w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.

W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że czynność udzielania odpłatnych pożyczek przez Pożyczkodawcę, stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie - usługi udzielania pożyczek przez Pożyczkodawcę korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu. Jednocześnie zdaniem Wnioskodawcy ze zwolnienia z opodatkowania korzysta zarówno wynagrodzenie w postaci odsetek, jak i wynagrodzenie za dodatkowe czynności objęte umową.

Stanowisko w zakresie pytania nr 4

Zdaniem Wnioskodawcy, pożyczki należy uznać za usługę pomocniczą z art. 90 ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT i w związku z tym może zaniechać ustalania proporcji.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

Wobec powyższego przedsiębiorca, który prowadzi działalność opodatkowaną i zwolnioną posiada prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków na działalność gospodarczą z tym, że:

• prawo do odliczenia 100% podatku VAT naliczonego (50% w przypadku samochodów osobowych używanych do celów mieszanych) przysługuje od wydatków przeznaczonych wyłącznie na sprzedaż opodatkowaną VAT,
• prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego (50% w przypadku samochodów osobowych używanych do celów mieszanych) w wysokości ustalonej przy pomocy współczynnika VAT przysługuje od wydatków przeznaczonych na sprzedaż opodatkowaną i zwolnioną z VAT,
• przedsiębiorca w odniesieniu do wydatków przeznaczonych w całości na sprzedaż zwolnioną z VAT nie posiada w ogóle prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur zakupu dotyczących tych wydatków.

Wyrażoną w cyt. wyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają między innymi regulacje zawarte w art. 90 ustawy dotyczące ustalania współczynnika odliczenia.

Na mocy art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Stosownie do art. 90 ust. 2 ustawy, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Do obowiązków podatnika należy w pierwszej kolejności przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju działalności, z którym wydatki te są związane. Podatnik jest zatem zobowiązany do odrębnego określania, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych od podatku.

W sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że zasadę proporcjonalnego odliczenia, o której mowa w art. 90 ust. 2 należy zastosować do tych wydatków, których nie można jednoznacznie przypisać do konkretnego rodzaju sprzedaży, czyli do wydatków określanych jako „zakupy związane ze sprzedażą zwolnioną i opodatkowaną”.

Przepisy dość lakonicznie podchodzą do kwestii, jak ma zachować się podatnik, który rozpoczął (obok prowadzenia działalności opodatkowanej VAT) wykonywanie czynności zwolnionych.

Wydaje się, że zastosowanie proporcji po raz pierwszy zasadniczo powinno mieć miejsce w miesiącu, kiedy to pierwszy raz wystąpiła sprzedaż zwolniona.

Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Jednocześnie zgodnie z art. 90 ust. 8 cyt. ustawy, podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo. Podatnicy są obowiązani zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta proporcja została zastosowana po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.

Jednocześnie jednak należy wskazać, że zgodnie z art. 90 ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT, przy wyliczaniu proporcji sprzedaży do obrotu nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących usług wymienionych m.in. w art. 43 ust. 1 pkt 38, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

W wyroku z 27 kwietnia 2021 r., sygn. I FSK 737/18, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że pomocnicze transakcje finansowe, to transakcje, które:

1)nie są wykonywane jako element podstawowej działalności gospodarczej podatnika,

2)nie wiążą się (lub wiążą się w sposób marginalny) z wykorzystaniem składników majątkowych oraz usług, które przy zakupie podlegają opodatkowaniu,

3)nie stanowią bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia działalności podatnika.

Zatem, jeżeli pożyczki udzielane przez podatnika mają charakter pomocniczy, nie wlicza się ich do obrotu zwolnionego z VAT.

Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 25 lipca 2024 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.267.2024.3.MG: „dokonywanie niektórych transakcji zarówno opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku nie wpływa na wysokość podatku naliczonego podlegającego proporcjonalnemu rozliczeniu”.

Należy wskazać, że ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy o podatku od towarów i usług nie zdefiniował pojęcia „charakter pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, która jest podstawą komunikacji z adresatem normy. Dopiero kiedy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych wykładni.

Według słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego „pomocniczy” to „służący jako pomoc, wspomagający co, współdziałający w czym ubocznie, dodatkowo; posiłkowy, dodatkowy”.

Należy zauważyć, że przepis art. 174 (1) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.) wskazuje, w jaki sposób w oparciu o dane dotyczące struktury wszystkich transakcji podatnika, należy obliczyć kwotę odliczeń przysługujących podatnikowi wykonującemu czynności wywierające różne skutki w zakresie prawa do odliczenia podatku. Natomiast zgodnie z przepisem art. 174 (2) Dyrektywy 2006/112/WE, niektóre kategorie przychodów wyłączane są z obrotów uwzględnianych przy obliczeniu proporcji, o której mowa w ust. 1.

Oznacza to, że dokonywanie niektórych transakcji zarówno opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku nie wpływa na wysokość podatku naliczonego podlegającego proporcjonalnemu rozliczeniu.

Na podstawie przepisu art. 174 (2) Dyrektywy 2006/112/WE:

Przy obliczaniu proporcji podlegającej odliczeniu nie uwzględnia się następujących kwot:

a)wysokości obrotu uzyskanego z dostaw dóbr inwestycyjnych używanych przez podatnika do potrzeb jego przedsiębiorstwa;

b)wysokości obrotu uzyskanego z transakcji związanych z pomocniczymi transakcjami w zakresie nieruchomości i z pomocniczymi transakcjami finansowymi;

c)wysokości obrotu uzyskanego z transakcji, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b)-g), jeżeli są to transakcje pomocnicze.

Przepisy unijnej dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” wg Słownika języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN (wydanie internetowe: sjp.pwn.pl) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”, natomiast termin „uboczny” oznacza „dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy”. Transakcje o charakterze „incydentalnym” oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie „incydentalności” odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika.

Tak więc, przy bardzo nieostrych granicach podlegającego wykładni pojęcia „incydentalnych (pomocniczych) transakcji finansowych” (...) nie powinien decydować jeden wskaźnik, punkt odniesienia czy też jedno tylko kryterium, ale ich całokształt wyznaczający miejsce, znaczenie i zakres danych transakcji w całokształcie działalności gospodarczej podatnika. Chodzi więc zasadniczo o to, aby tego rodzaju transakcje (przy obliczaniu proporcji stosowanej do odliczenia podatku naliczonego) nie zniekształcały obrazu i istoty działalności danego podmiotu (czynności opodatkowane i zwolnione) rzutujących na zakres prawa do odliczania podatku naliczonego (...).

Interpretując termin transakcji pomocniczych należy także wskazać, na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie Empresa de Desenvolvimento Mineiro (C-77/01) Trybunał rozstrzygał kwestię możliwości uznania za transakcje incydentalne (pomocnicze) w rozumieniu art. 19 ust. 2 (który był odpowiednikiem art. 174 ust. 2 w VI Dyrektywie) różnych transakcji finansowych, dokonywanych przez spółkę holdingową. Transakcje finansowe, które były przedmiotem rozważań TSUE obejmowały udzielanie pożyczek, lokowanie środków na rachunkach depozytów bankowych lub w papierach wartościowych, takich jak bony skarbowe lub certyfikaty depozytowe, przy czym wysokość wpływów z takiej działalności finansowej przewyższała wpływy z działalności operacyjnej.

W świetle powyższego wyroku, najważniejszą przesłanką uznania transakcji za pomocniczą w rozumieniu art. 174 Dyrektywy, a tym samym art. 90 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy, powinien być niewielki poziom wykorzystywania zasobów przedsiębiorstwa, przy czym dotyczy to generalnie tych zasobów, których nabycie wiązało się z powstaniem podatku naliczonego.

Ponadto jak wskazał Trybunał w wyroku z 11 lipca 1996 r. w sprawie Regie Dauphinoise (C-306/94) transakcje pomocnicze w rozumieniu art. 174 Dyrektywy, a tym samym art. 90 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy, nie mogą być to transakcje, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności podatnika. Jeżeli więc działalność finansowa lub związana z transakcjami nieruchomościowymi stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze.

Zaznaczyć przy tym należy, że Trybunał orzekał na tle konkretnego stanu faktycznego, indywidualnego dla danej sprawy. Jakkolwiek więc w obu tych orzeczeniach Trybunał sformułował określone tezy, to jednak nie można stwierdzić, aby kwestia rozumienia i zakresu stosowania przepisów odnoszących się do czynności sporadycznych, była już w orzecznictwie ustalona w sposób jednoznaczny. Ocena omawianego pojęcia „pomocniczości” świadczonych usług nie jest pojęciem uniwersalnym, dającym się odnieść do ogólnych okoliczności w analizowanej sprawie, lecz opiera się na wielu różnorodnych przesłankach. Tak więc, przy bardzo nieostrych granicach podlegającego wykładni pojęcia „incydentalnych (pomocniczych) transakcji finansowych”, co wynika również z przytoczonych orzeczeń TSUE, nie powinien decydować jeden wskaźnik, punkt odniesienia, czy też jedno tylko kryterium, ale ich całokształt wyznaczający miejsce, znaczenie i zakres danych transakcji w całokształcie działalności gospodarczej podatnika.

Zatem transakcje pomocnicze w rozumieniu art. 90 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy, to transakcje, które nie wiążą się (lub wiążą się w sposób marginalny) z wykorzystaniem składników majątkowych oraz usług, które przy zakupie podlegają opodatkowaniu.

Drugim z kryteriów ukształtowanym przez orzecznictwo TSUE jest warunek, aby nie mogły być to transakcje, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności podatnika.

Jeżeli zatem, działalność finansowa stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze. Ani ilość udzielanego finansowania w formie poręczeń, gwarancji, pożyczek, ani rodzaje zawieranych transakcji na instrumentach finansowych, czy też liczba kontrahentów, którym udzielono tego finansowania, same w sobie nie świadczą o tym, czy można i należy traktować ww. czynności, jako czynności incydentalne (pomocnicze) w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy. Aby dojść do wniosku, że czynności te mają taki charakter, konieczne jest ich zestawienie według różnorakich kryteriów. Trzeba wziąć zatem pod uwagę wartość, ilość, częstotliwość czynności, stopień zaangażowania aktywów podatnika itd., na tle całokształtu jego działalności. Innymi słowy, aby ocenić, czy czynność jest incydentalna należy wziąć pod uwagę całokształt działalności podatnika. Jeśli okoliczności wskazują, że podatnik wykonuje dany typ transakcji jako element prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, wówczas należy uznać, że transakcje takie nie są pomocnicze. Transakcjami, które nie mogą być uznane za pomocnicze będą takie, które z założenia mają być wykonane jako element prowadzonej działalności.

Uwzględniając kryteria, które powinny być brane pod uwagę przy ocenie czy mamy do czynienia z transakcjami pomocniczymi (sporadycznymi), o których mowa w art. 90 ust. 6 ustawy o VAT należy uznać, że liczba udzielonych przez Wnioskodawcę pożyczek, stopień zaangażowania zasobów Wnioskodawcy, a także stopień powiązania tych czynności z podstawową działalnością (opodatkowaną) Wnioskodawcy, przemawia za uznaniem tych czynności za pomocnicze (sporadyczne) w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu.

W przypadku udzielonych pożyczek, stopień zaangażowania zasobów własnych jest niewielki. Wysokość obrotu z tych transakcji w porównaniu do całego obrotu Wnioskodawcy jest znikomy. Nie można też przyjąć, by liczba udzielonych pożyczek była znacząca, co istotne pożyczki były udzielane jedynie dotychczas na rzecz dwóch podmiotów. Świadczona usługa udzielania pożyczek nie wymagała od Wnioskodawcy zaangażowania dodatkowych pracowników czy zleceniobiorców.

Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, nie planuje on rozszerzać działalności gospodarczej o świadczenie usług w zakresie udzielania pożyczek, przy czym nie wyklucza jednak, że w przyszłości udzieli kolejnych incydentalnych pożyczek.

Wobec czego, zdaniem Wnioskodawcy, transakcje udzielania pożyczek nie są wykonywane jako element podstawowej działalności, a stanowią jedynie jej element pomocniczy, realizowany niejako przy okazji posiadania wolnych środków. Wobec powyższego należy uznać, że czynności te nie stanowią bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Tym samym skoro udzielone przez Wnioskodawcę pożyczki nie były związane z jego zasadniczą działalnością gospodarczą oraz nie stanowią bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia jego działalności gospodarczej, to oceniając ich charakter należy uznać je za pomocnicze.

W konsekwencji, świadczone przez Wnioskodawcę usługi dotyczące udzielania pożyczek spełniają i spełniać będą w przyszłości kryteria uznania ich za transakcje pomocnicze, o których mowa w art. 90 ust. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, że uzyskany z nich obrót w postaci wynagrodzenia nie powinien być uwzględniany przy wyliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na względzie całokształt charakteru pożyczek, Wnioskodawca uważa, że spełniają one charakter usług pomocniczych zgodnie z ww. definicjami.

Podobnie wyraził się KIS w interpretacji indywidualnej znak 0111-KDIB3-1.4012.606.2022.5.IO z 18 listopada 2022 r.: „W związku z tym stwierdzić należy, że działalność w zakresie świadczenia usług finansowych nie została zaplanowana z góry i nie jest regularna, bowiem jak wyjaśniono we wniosku, udzielenie pożyczki jest związane z wyjątkową sytuacją gospodarczą i ekonomiczną oraz sposobnością nabycia nieruchomości gruntowych przez Spółkę 2. Tym samym, czynności te nie stanowią bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia Państwa działalności. Oceniając charakter wykonywanych przez Państwa transakcji finansowych należy uznać, że wyżej opisane okoliczności uzasadniają stanowisko co do pomocniczości (sporadyczności) wykonywanych przez Państwa usług finansowych”.

Podobne wnioski należy wyciągnąć z interpretacji z 25 lipca 2024 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.267.2024.3.MG, w której organ wskazał, że „Uwzględniając kryteria, które powinny być brane pod uwagę przy ocenie czy mamy do czynienia z transakcjami pomocniczymi (sporadycznymi), o których mowa w art. 90 ust. 6 ustawy o VAT należy uznać, że liczba udzielonych pożyczek, stopień zaangażowania Państwa zasobów, a także stopień powiązania tych czynności z Państwa podstawową działalnością (opodatkowaną), przemawia za uznaniem tych czynności za pomocnicze (sporadyczne) w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu. W przypadku udzielonych pożyczek, stopień zaangażowania zasobów własnych jest niewielki. Wysokość obrotu z tych transakcji w porównaniu do Państwa całego obrotu jest znikomy. Nie można też przyjąć, by liczba udzielonych pożyczek była znacząca, co istotne pożyczki były udzielane jedynie (...) - członkom Państwa Spółdzielni. Świadczona usługa udzielania pożyczek nie wymagała od Państwa dużego zaangażowania pracowników. Ponadto, wskazali Państwo, że nie przewidują udzielać pożyczek innym podmiotom, ani nie mają Państwo w planach rozszerzenia działalności gospodarczej o świadczenie usług w zakresie udzielania pożyczek, a udzielenie ww. pożyczki miało charakter incydentalny. (…) W konsekwencji, świadczone przez Państwa usługi dotyczące udzielania pożyczek na rzecz (...) - członków spółdzielni, na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, spełniają kryteria uznania ich za transakcje pomocnicze, o których mowa w art. 90 ust. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, że uzyskany z nich obrót w postaci wynagrodzenia nie powinien być uwzględniany przy wyliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Mając na względzie okoliczności przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji, zdaniem Wnioskodawcy świadczone przez niego usługi dotyczące udzielania pożyczek spełniają kryteria uznania ich za transakcje pomocnicze, o których mowa w art. 90 ust. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, że uzyskany z nich obrót w postaci wynagrodzenia nie powinien być uwzględniany przy wyliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia (wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie art. 15 ust. 2 ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. Przedmiotem Pana działalności gospodarczej jest:

• 64.19.Z Pozostałe pośrednictwo pieniężne,
• 47.91.Z Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet,
• 66.19.Z Pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,
• 70.22.Z Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.

Zakres świadczonych usług był przez Pana realizowany niezmiennie od czasu założenia działalności gospodarczej, z tym, że poszczególne usługi są z biegiem lat przez Pana świadczone w różnych zakresach, w zależności od uwarunkowań biznesowych w danym roku podatkowym. Obecnie ograniczył Pan świadczenie usług w branży finansowej, bowiem planuje Pan skupić się na rozwoju innej działalności.

W 2024 r. zawarł Pan dwie umowy pożyczek działając w roli pożyczkodawcy:

1.Umowa ze Sp. z o.o. z 16 maja 2024 r., na kwotę 50.000 zł, oprocentowanie 8% w skali roku, termin spłaty 30 listopada 2024 r. Zgodnie z umową spłata kapitału, odsetek oraz dodatkowego wynagrodzenia nastąpiła jednorazowo do 30 listopada 2024 r.;

2.Umowa ze Sp. jawną z 29 sierpnia 2024 r. na kwotę 220.000 zł, oprocentowanie 14% w skali roku, termin spłaty kapitału i odsetek zgodnie z harmonogramem w miesięcznych ratach począwszy od października 2024 r. do września 2025 r., natomiast wypłata dodatkowego wynagrodzenia nastąpi do 1 września 2025 r.

W obu umowach pożyczek wskazano Pana dane jako osoby prywatnej, a nie dane prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku obu umów przewidziano, że na zabezpieczenie spłaty zostało udzielone poręczenie.

Przed udzieleniem pożyczek wykonał Pan szereg czynności przygotowawczych, w tym w zakresie oceny zdolności finansowych, oceny dokumentacji spółki Pożyczkobiorców, przygotowania dokumentów pożyczki. Podjął Pan dodatkowe czynności przygotowawcze, które polegały na zweryfikowaniu kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz osób ich zarządzających, sprawdzenie w bazie BIK osób zasiadających w zarządzie jak i BIK firma, zweryfikowanie zdolności kredytowej w oparciu o dokumenty finansowe klienta. Z tytułu tych czynności przygotowawczych, jako Pożyczkodawcy, przysługuje Panu dodatkowe wynagrodzenie, które w umowie określono w kwocie brutto. Kwota dodatkowego wynagrodzenia jest płatna w terminie zwrotu pożyczki.

Finansowanie zostało udzielane przedsiębiorcom (spółkom), na cele związane z ich działalnością gospodarczą. Pożyczkobiorcami były w tym przypadku podmioty zainteresowane uzyskaniem środków pieniężnych w sytuacji, w której nie mogły skorzystać z kredytów bankowych lub usług instytucji pożyczkowych ze względu na długość i stopień sformalizowania postępowań.

Udzielając pożyczek działa Pan we własnym imieniu i na własny rachunek, udziela finansowania z własnych środków. Nie działa Pan jako pośrednik, agent lub reprezentant banków, instytucji pożyczkowych lub innych podmiotów.

Uznał Pan, że usługi udzielenia pożyczek podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT. Nie złożył Pan zawiadomienia o rezygnacji ze zwolnienia usług finansowych z opodatkowania, o którym mowa w art. 43 ust. 22 ustawy.

Wynagrodzenie w postaci odsetek od pożyczek i dodatkowe wynagrodzenie zostało przekazane Panu na prywatny rachunek bankowy, gdyż taki został wskazany w treści umowy pożyczki. Nie zmienia to jednak faktu, że odsetki te i dodatkowe wynagrodzenie na gruncie VAT potraktował Pan jako wynagrodzenie otrzymane przez Pana jako podatnika VAT z tytułu świadczenia usług.

Środki na udzielenie pożyczki pochodziły ze sprzedaży majątku prywatnego (gruntów).

Planuje Pan, że część środków z odsetek i dodatkowego wynagrodzenia od udzielonych pożyczek zostanie przeznaczona na prywatne inwestycje (rozważa Pan np. nabycie akcji). Ponadto nie wyklucza Pan, że również w przyszłości udzieli Pan ponownie pożyczek różnym podmiotom, w tym z wykorzystaniem środków pochodzących z odsetek i dodatkowego wynagrodzenia od udzielonych pożyczek. Przy czym wskazuje Pan, że udzielanie pożyczek nie jest jego głównym źródłem utrzymania i zarobkowania. W przeszłości nie udzielał Pan pożyczek.

W ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej dotychczas świadczył Pan głównie usługi w zakresie doradztwa finansowego polegające na analizie oraz przygotowaniu klienta pod wybrany typ finansowania (kredyty bankowe, pożyczki unijne/dotacje itp.). Obecnie ograniczył Pan działalność w tym zakresie. Zamierza skupić się Pan na działalności polegającej na obrocie używanymi towarami. Wobec czego, udzielanie pożyczek nie było i nie będzie głównym przedmiotem działalności i źródła Pan przychodów. Udzielanie pożyczek nie stanowi zasadniczej Pana działalności. Jest dodatkowym źródłem dochodów. Nie zamierza Pan rozszerzyć działalności gospodarczej o świadczenie usług w zakresie udzielania pożyczek. Nawet jeśli udzieli Pan pożyczek w przyszłości, będą to raczej sporadyczne transakcje, uzależnione m.in. od stanu posiadania środków w ramach działalności czy opłacalności pożyczek (rynkowego oprocentowania jako możliwego do uzyskania zysku). Udzielanie pożyczek jest czynnością pomocniczą i nie stanowi bezpośredniej i koniecznej konsekwencji działalności gospodarczej. Pożyczki nie wpłynęły na Pana podstawową działalność gospodarczą. Nie zamierza Pan tworzyć rozwiązań zapewniających regularność udzielania pożyczek.

Wskazał Pan, że procentowa wartość wynagrodzenia otrzymanego przez Pana z tytułu udzielonych pożyczek w relacji do wielkości obrotu podlegającego VAT, w okresie w którym udzielał Pan pożyczek (tj. dotychczas wyłącznie 2024 r.) wynosi:

• 0,34% - przy ujęciu transakcji odpłatnego zbycia nieruchomości, która jednak była transakcją jednorazową,
• 5,97% - bez ujmowania transakcji odpłatnego zbycia nieruchomości, co przedstawia skalę Pana działalności pożyczkowej w odniesieniu do pozostałej działalności operacyjnej.

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy czynności udzielania pożyczek dokonywane są przez Pana jako przez osobę działającą w charakterze podatnika VAT, a w konsekwencji czy udzielenie pożyczek korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

Charakter i cechy usługi udzielenia pożyczki wskazują, że czynność ta mieści się w definicji pojęcia „działalność gospodarcza”. W świetle art. 15 ust. 2 zdanie drugie działalność gospodarcza „obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”. Niewątpliwie przekazanie środków pieniężnych (a zatem wartości o charakterze niematerialnym) na rzecz pożyczkobiorcy, na określony okres czasu, za ustalonym wynagrodzeniem (oprocentowaniem), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Usługa tego rodzaju mieści się zatem w pojęciu „działalność gospodarcza” zdefiniowanym w art. 15 ust. 2 ustawy.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielania pożyczek, będzie spełniać przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku od towarów i usług, zaś Pana (pożyczkodawcę) uznać za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji wskazane we wniosku czynności udzielania przez Pana pożyczek, stanowią/będą stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, które podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział w odniesieniu do niektórych czynności zwolnienie od podatku. Regulacje w zakresie zwolnień od podatku zostały zawarte m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

W myśl art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy:

Przytoczony przepis Dyrektywy dotyczy tylko ściśle wymienionych rodzajów czynności, których charakter pozwala na zakwalifikowanie ich do kategorii usług związanych z obrotem bankowym i finansami. W związku z tym należy uznać, że wszelkie inne czynności niewymienione w tym przepisie nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu.

Należy wskazać, że ww. zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi - cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianych zwolnień wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Zatem podkreślić należy, że wystarczającą przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej związku ze wskazanymi w ww. przepisach czynnościami, przy czym związek ten musi być wyraźny i nie odbiegać od świadczenia usług finansowych, wypaczając przez to istotę przewidzianego zwolnienia.

Nadmienić również należy, że powyższe zwolnienie będzie miało zastosowanie pod warunkiem, że dla tej czynności nie wybierze Pan opcji opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, w myśl którego:

Stosownie do art. 43 ust. 23 ustawy:

Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku - w tym m.in. właśnie usług udzielania pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych, a także zarządzania pożyczkami pieniężnymi przez pożyczkodawcę, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Zatem, w odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, należy wskazać, że udzielanie przez Pana odpłatnych pożyczek, mieści się/będzie się mieścić w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi udzielania pożyczek mieszczą się/będą się mieścić w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie, to usługi udzielania przez Pana pożyczek korzystają/będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Ponadto należy wskazać, że zwolnieniu od podatku VAT określonemu w powyższym przepisie podlegają jedynie usługi wprost w nim wymienione.

Warto w tym miejscu przywołać np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 18 kwietnia 2012 r. sygn. I SA/Wr 189/12, w którym Sąd wskazał:

Zaznaczenia wymaga, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) całe świadczenie kompleksowe podlega takim regulacjom opodatkowania VAT, w tym w zakresie stosowania właściwej stawki VAT, jakie dotyczą świadczenia głównego. Oznacza to, że opodatkowanie świadczeń pomocniczych, składających się na świadczenie kompleksowe, podlega takim samym zasadom opodatkowania, jakim podlega świadczenie główne. Pogląd taki został ukształtowany np. w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C‑349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP) przeciwko Commissioners of Customs & Excise, w którym Trybunał uznał, że każde świadczenie usług powinno być, co do zasady, traktowane jako świadczenie odrębne i niezależne. Jeżeli jednak dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej.

Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu - do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne czynności pomocnicze. Natomiast czynność należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza czynność traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia czynności pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez czynności pomocniczej usługi głównej. Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

W odniesieniu do zasad kwalifikacji usług jako jednolitego świadczenia należy uznać, że usługę udzielenia pożyczki można uznać za kompleksową składającą się z kombinacji różnych czynności. Do takich zaliczyć należy czynności wykonywane przed faktycznym udzieleniem pożyczki, których celem jest tylko i wyłącznie zrealizowanie usługi zasadniczej. Usługa zasadnicza w postaci udzielenia pożyczki nie mogłaby być wykonana bez czynności „przygotowawczych”. Działania przygotowawcze nie stanowią celu samego w sobie, lecz są środkiem do pełnego i należytego wykonania usługi zasadniczej. Zatem można w przypadku świadczeń, które wykonywane są przed faktycznym udzieleniem pożyczki mówić o jednym świadczeniu głównym - udzieleniu pożyczki, na które składają się inne świadczenia pomocnicze, które uznać można za usługi „przygotowawcze”. Przygotowawcze usługi jako usługi pomocnicze mają ścisły związek z udzieleniem pożyczki i ich funkcjonowanie samoistne, w oderwaniu od usługi udzielenia pożyczki pozbawione byłoby sensu. Ponadto oddzielenie świadczeń „przygotowawczych” od usługi zasadniczej (udzielenia pożyczki) miałoby charakter sztuczny.

W przedstawionych przez Pana okolicznościach należy dokonać analizy wykonywania szeregu czynności przygotowawczych przed udzieleniem pożyczek w kontekście ustalenia, czy czynności te będą stanowiły elementy kompleksowej usługi udzielenia pożyczki, które nie stanowią celu samego w sobie i nie mają charakteru samoistnej usługi.

Z opisu sprawy wynika, że przed udzieleniem pożyczek wykonał Pan szereg czynności przygotowawczych, w tym w zakresie oceny zdolności finansowych, oceny dokumentacji spółki Pożyczkobiorców, przygotowania dokumentów pożyczki. Podjął Pan dodatkowe czynności przygotowawcze, które polegały na zweryfikowaniu kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz osób ich zarządzających, sprawdzenie w bazie BIK osób zasiadających w zarządzie jak i BIK firma, zweryfikowanie zdolności kredytowej w oparciu o dokumenty finansowe klienta. Z tytułu tych czynności przygotowawczych, jako Pożyczkodawcy, przysługuje Panu dodatkowe wynagrodzenie, które w umowie określono w kwocie brutto. Kwota dodatkowego wynagrodzenia jest płatna w terminie zwrotu pożyczki.

Analiza powyższego prowadzi do wniosku, że dodatkowe wynagrodzenie z tytułu dokonaniu szereg czynności przygotowawczych przed udzieleniem pożyczek, w tym w zakresie oceny zdolności finansowych, oceny dokumentacji spółki Pożyczkobiorców, przygotowania dokumentów pożyczki, stanowi/będzie stanowiło wynagrodzenie za czynności związane z samym udzieleniem pożyczki, nie stanowi/nie będzie stanowiło celu samego w sobie, lecz będzie środkiem do pełnego i należytego wykonania usługi zasadniczej. W związku z powyższym, ww. dodatkowe wynagrodzenie z tytułu dokonaniu szereg czynności przygotowawczych przed udzieleniem pożyczek, stanowi/będzie stanowiło wynagrodzenie za czynności korzystające ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Pana stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą również ustalenia, czy udzielanie pożyczek można uznać za działalność pomocniczą, a tym samym czy nie był i nie będzie Pan zobowiązany do ustalenia proporcji w zakresie prawa do odliczenia.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

W przypadkach, gdy podatnik wykonuje czynności uprawniające do odliczenia VAT i nieuprawniające do tego odliczenia, i nie ma możliwości przyporządkowania ponoszonych wydatków do czynności opodatkowanych lub zwolnionych, zastosowanie znajduje przepis art. 90 ustawy, który ma na celu określenie wartości podatku naliczonego, służącego wyłącznie czynnościom opodatkowanym, z pominięciem tej części podatku naliczonego, w jakiej nabyte towary i usługi będą wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności zwolnionych od podatku.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 90 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 90 ust. 3 ustawy:

W myśl art. 90 ust. 4 ustawy:

Na podstawie art. 90 ust. 6 ustawy:

Analiza powołanych wyżej przepisów wskazuje zatem, że na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, występuje obowiązek wyodrębnienia kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Tym samym, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona w ww. przepisie zasada, wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na podstawie powołanych uregulowań należy stwierdzić, że podatnik dokonujący zakupów towarów i usług wykorzystywanych zarówno do czynności opodatkowanych jak i zwolnionych od podatku, w celu prawidłowej realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego może zastosować metodę proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy. Zasada proporcjonalnego odliczania podatku ma zastosowanie do tej kategorii zakupów, których nie da się jednoznacznie w całości lub w części przypisać do konkretnego rodzaju sprzedaży.

Co istotne, dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku pomiędzy dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością opodatkowaną generującą podatek należny.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być bezpośredni bądź pośredni. O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa - mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu.

W analizowanej sprawie należy ustalić, czy czynność udzielenia przez Pana pożyczek ma/będzie miała charakter pomocniczy wobec prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej oraz nie stanowi/nie będzie stanowić jej elementu.

Ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy o podatku od towarów i usług nie zdefiniował pojęcia charakter „pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, która jest podstawą komunikacji z adresatem normy. Dopiero kiedy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych wykładni. Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa: https://www.synonimy.pl/synonim/pomocniczy/), synonimami do słowa „pomocniczy” są pojęcia: „wspomagający, posiłkowy, usługowy, rezerwowy, doradczy, orientacyjny, towarzyszący, dodatkowy, uzupełniający, służebny”.

Przepis art. 174 (1) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazuje, w jaki sposób w oparciu o dane dotyczące struktury wszystkich transakcji podatnika, należy obliczyć kwotę odliczeń przysługujących podatnikowi wykonującemu czynności wywierające różne skutki w zakresie prawa do odliczenia podatku. Natomiast zgodnie z przepisem art. 174 (2) Dyrektywy 2006/112/WE, niektóre kategorie przychodów wyłączane są z obrotów uwzględnianych przy obliczeniu proporcji, o której mowa w ust. 1.

Oznacza to, że dokonywanie niektórych transakcji zarówno opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku nie wpływa na wysokość podatku naliczonego podlegającego proporcjonalnemu rozliczeniu.

Na podstawie przepisu art. 174 (2) Dyrektywy 2006/112/WE:

Przepisy unijnej dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” wg Słownika języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN (wydanie internetowe: sjp.pwn.pl) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”, natomiast termin „uboczny” oznacza „dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy”. Transakcje o charakterze „incydentalnym” oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie „incydentalności” odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika.

Interpretując termin transakcji pomocniczych należy także wskazać na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie Empresa de Desenvolvimento Mineiro (C-77/01) Trybunał rozstrzygał kwestię możliwości uznania za transakcje incydentalne (pomocnicze) w rozumieniu art. 19 ust. 2 (który był odpowiednikiem art. 174 ust. 2 w VI Dyrektywie) różnych transakcji finansowych, dokonywanych przez spółkę holdingową. Transakcje finansowe, które były przedmiotem rozważań TSUE obejmowały udzielanie pożyczek, lokowanie środków na rachunkach depozytów bankowych lub w papierach wartościowych, takich jak bony skarbowe lub certyfikaty depozytowe, przy czym wysokość wpływów z takiej działalności finansowej przewyższała wpływy z działalności operacyjnej.

W świetle powołanego wyroku, najważniejszą przesłanką uznania transakcji za pomocniczą w rozumieniu art. 174 Dyrektywy, a tym samym art. 90 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy, powinien być niewielki poziom wykorzystywania zasobów przedsiębiorstwa, przy czym dotyczy to generalnie tych zasobów, których nabycie wiązało się z powstaniem podatku naliczonego.

Ponadto jak wskazał Trybunał w wyroku z 11 lipca 1996 r. w sprawie Regie Dauphinoise (C-306/94) transakcje pomocnicze w rozumieniu art. 174 Dyrektywy, a tym samym art. 90 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy, nie mogą być to transakcje, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności podatnika. Jeżeli więc działalność finansowa lub związana z transakcjami nieruchomościowymi stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze.

Zaznaczyć przy tym należy, że Trybunał orzekał na tle konkretnego stanu faktycznego, indywidualnego dla danej sprawy. Jakkolwiek więc w obu tych orzeczeniach Trybunał sformułował określone tezy, to jednak nie można stwierdzić, aby kwestia rozumienia i zakresu stosowania przepisów odnoszących się do czynności sporadycznych, była już w orzecznictwie ustalona w sposób jednoznaczny. Ocena omawianego pojęcia „pomocniczości” świadczonych usług nie jest pojęciem uniwersalnym, dającym się odnieść do ogólnych okoliczności w analizowanych sprawach, lecz opiera się na wielu różnorodnych przesłankach. Tak więc, przy bardzo nieostrych granicach podlegającego wykładni pojęcia „incydentalnych (pomocniczych) transakcji finansowych”, co wynika również z przytoczonych orzeczeń TSUE, nie powinien decydować jeden wskaźnik, punkt odniesienia, czy też jedno tylko kryterium, ale ich całokształt wyznaczający miejsce, znaczenie i zakres danych transakcji w całokształcie działalności gospodarczej podatnika.

Zatem transakcje pomocnicze w rozumieniu art. 90 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy, to transakcje, które nie wiążą się (lub wiążą się w sposób marginalny) z wykorzystaniem składników majątkowych oraz usług, które przy zakupie podlegają opodatkowaniu.

Drugim z kryteriów ukształtowanym przez orzecznictwo TSUE jest warunek, aby nie mogły być to transakcje, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności podatnika.

Jeżeli zatem, działalność finansowa stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze. Ani ilość udzielanego finansowania w formie poręczeń, gwarancji, pożyczek, ani rodzaje zawieranych transakcji na instrumentach finansowych, czy też liczba kontrahentów, którym udzielono tego finansowania, same w sobie nie świadczą o tym, czy można i należy traktować ww. czynności, jako czynności incydentalne (pomocnicze) w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy. Aby dojść do wniosku, że czynności te mają taki charakter, konieczne jest ich zestawienie według różnorakich kryteriów. Trzeba wziąć zatem pod uwagę wartość, ilość, częstotliwość czynności, stopień zaangażowania aktywów podatnika itd., na tle całokształtu jego działalności. Innymi słowy, aby ocenić, czy czynność jest incydentalna należy wziąć pod uwagę całokształt działalności podatnika. Jeśli okoliczności wskazują, że podatnik wykonuje dany typ transakcji jako element prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, wówczas należy uznać, że transakcje takie nie są pomocnicze. Transakcjami, które nie mogą być uznane za pomocnicze będą takie, które z założenia mają być wykonane jako element prowadzonej działalności.

W odniesieniu do Pana wątpliwości należy jeszcze raz podkreślić, że w świetle orzecznictwa TSUE aby ocenić, czy dane czynności mogą być uznane za „pomocnicze” konieczne jest ich zestawienie według różnych kryteriów (wartości, ilości, częstotliwości, wielkości zaangażowanych środków itd.) z całokształtem Pana działalności gospodarczej. Jak już wskazano, przy bardzo nieostrych granicach wykładni pojęcia „incydentalnych” (pomocniczych) transakcji finansowych, nie powinien decydować jeden wskaźnik, czy też jedno kryterium, ale ich całokształt wyznaczający miejsce, znaczenie i zakres danych transakcji w całokształcie Pana działalności gospodarczej.

Uwzględniając kryteria, które powinny być brane pod uwagę przy ocenie czy mamy do czynienia z transakcjami pomocniczymi (sporadycznymi), o których mowa w art. 90 ust. 6 ustawy o VAT należy uznać, że liczba udzielonych pożyczek, stopień zaangażowania Pana zasobów, a także stopień powiązania tych czynności z Pana podstawową działalnością (opodatkowaną), przemawia za uznaniem tych czynności za pomocnicze (sporadyczne) w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu. W przypadku udzielonych pożyczek, stopień zaangażowania zasobów własnych jest niewielki. Procentowa wartość wynagrodzenia otrzymanego przez Pana z tytułu udzielonych pożyczek w relacji do wielkości obrotu podlegającego VAT, w okresie w którym udzielał Pan pożyczek (tj. dotychczas wyłącznie 2024 r.) nie jest znaczący (jedynie 0,34% - przy ujęciu transakcji odpłatnego zbycia nieruchomości, która jednak była transakcją jednorazową oraz 5,97% - bez ujmowania transakcji odpłatnego zbycia nieruchomości). Środki na udzielenie pożyczki pochodziły ze sprzedaży majątku prywatnego (gruntów). Spółki będące pożyczkodawcami są podmiotami, w których udziały posiadają Pana znajomi. Tym samym nie podejmował Pan aktywnych działań mających na celu pozyskanie pożyczkobiorców.

Udzielanie pożyczek nie było i nie będzie głównym przedmiotem działalności i źródła Pan przychodów. Udzielanie pożyczek nie stanowi zasadniczej Pana działalności. Jest dodatkowym źródłem dochodów. Nie zamierza Pan rozszerzyć działalności gospodarczej o świadczenie usług w zakresie udzielania pożyczek. Nawet jeśli udzieli Pan pożyczek w przyszłości, będą to raczej sporadyczne transakcje, uzależnione m.in. od stanu posiadania środków w ramach działalności czy opłacalności pożyczek (rynkowego oprocentowania jako możliwego do uzyskania zysku). Ponadto wskazał Pan, że udzielanie pożyczek jest czynnością pomocniczą i nie stanowi bezpośredniej i koniecznej konsekwencji działalności gospodarczej. Pożyczki nie wpłynęły na Pana podstawową działalność gospodarczą. Nie zamierza Pan tworzyć rozwiązań zapewniających regularność udzielania pożyczek.

W związku z powyższym, czynności udzielenia przez Pana pożyczek nie można/nie będzie można powiązać z Pana podstawową działalnością, którą była dotychczas działalność w zakresie doradztwa finansowego, a teraz będzie to działalność polegająca na obrocie używanymi towarami. Należy zatem stwierdzić, że udzielanie pożyczek nie jest/nie będzie wykonywane jako element Pana podstawowej działalności gospodarczej. Zatem wpływ takich transakcji na Pana ogólną sytuację finansową nie jest istotny.

W związku z tym stwierdzić należy, że działalność w zakresie świadczenia usługi finansowej w postaci udzielenia pożyczek nie została zaplanowana z góry i nie jest regularna, bowiem jak wyjaśniono we wniosku, finansowanie zostało udzielane przedsiębiorcom (spółkom), na cele związane z ich działalnością gospodarczą. Pożyczkobiorcami były w tym przypadku podmioty zainteresowane uzyskaniem środków pieniężnych w sytuacji, w której nie mogły skorzystać z kredytów bankowych lub usług instytucji pożyczkowych ze względu na długość i stopień sformalizowania postępowań. Ponadto, nawet jeśli udzieli Pan pożyczek w przyszłości, będą to raczej sporadyczne transakcje, uzależnione m.in. od stanu posiadania środków w ramach działalności czy opłacalności pożyczek (rynkowego oprocentowania jako możliwego do uzyskania zysku). Tym samym, czynności te nie stanowią/nie będą stanowić bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia Pana działalności.

Oceniając charakter wykonywanych przez Pan transakcji finansowych należy uznać, że wyżej opisane okoliczności uzasadniają stanowisko co do pomocniczości (sporadyczności) wykonywanej przez Pana usługi finansowej polegającej na udzieleniu pożyczek.

Wobec tego, świadczone przez Pana usługi dotyczące udzielania pożyczek, spełniają/będą spełniały kryteria uznania ich za transakcje pomocnicze, o których mowa w art. 90 ust. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, że uzyskany z nich obrót w postaci wynagrodzenia (odsetek i dodatkowego wynagrodzenia) nie powinien być uwzględniany przy wyliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Pana stanowisko w zakresie pytania nr 4 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

• stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
• zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...), ul. (...), (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.