Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

12 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT Transakcji sprzedaży aktywów związanych z prowadzoną działalnością w zakresie produkcji betonu (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz

·prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury (lub faktur) wystawionej przez Państwa w zakresie w jakim nabywane składniki podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Uzupełnili go Państwo pismem z 27 grudnia 2024 r. (wpływ 27 grudnia 2024 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 marca 2025 r. (wpływ 21 marca 2025 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowana będąca stroną postępowania:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

2. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest producentem betonu towarowego. Zgodnie z wpisem do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przeważający rodzaj działalności Spółki to produkcja wyrobów budowlanych z betonu, PKD 23.61.Z.

Spółka, poza działem zajmującym się produkcją betonu, posiada także dział prefabrykacji oraz budownictwa przemysłowego/posadzek. W ramach działalności Spółki funkcjonuje Zakładowe Laboratorium współpracujące z akredytowanymi laboratoriami i opracowujące m.in. receptury dot. produkcji betonu.

Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT i prowadzi działalność opodatkowaną na gruncie przepisów Ustawy VAT.

Działalność Spółki nie jest działalnością reglamentowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, w szczególności nie wymaga koncesji, zezwoleń itp.

Zainteresowany prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji betonu i zapraw murarskich oraz świadczenia usług transportu i pompowania betonu. Zgodnie z wpisem do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, przeważający rodzaj działalności Zainteresowanego to produkcja masy betonowej prefabrykowanej, PKD 23.63.Z.

Zainteresowany jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT i prowadzi działalność opodatkowaną na gruncie przepisów Ustawy VAT.

Działalność Zainteresowanego nie jest działalnością reglamentowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, w szczególności nie wymaga koncesji, zezwoleń itp.

Zainteresowany prężnie się rozwija i nieustannie rozszerza obszar terytorialny swojej działalności poprzez budowę nowych zakładów produkcyjnych, jak również zakup istniejących. Zainteresowany produkuje betony w bardzo szerokim zakresie: począwszy od betonów niższych klas, aż po mieszanki wysokowartościowe, również z przeznaczeniem do produkcji prefabrykatów oraz betony na infrastrukturę mostowo-drogową.

Obecnie Spółka planuje sprzedaż trzech (z pięciu) węzłów betoniarskich zajmujących się produkcją betonu (dalej również: „Transakcja”), umiejscowionych w trzech różnych lokalizacjach, tj.: (...) (dalej jako: „Węzeł 1”), (...) (dalej jako: „Węzeł 2”) i (...) (dalej jako: „Węzeł 3”), a Zainteresowany rozważa ich nabycie. Aktualnie trwają negocjacje pomiędzy Wnioskodawcą a Zainteresowanym.

Przedmiot działalności Zainteresowanego pokrywa się zatem z przedmiotem działalności Wnioskodawcy. Zainteresowany zamierza nabyć określone składniki majątku należące do Wnioskodawcy, by nadal prowadzić (kontynuować) dotychczasową działalność związaną z produkcją betonu, a skuteczne przeprowadzenie Transakcji umożliwi Zainteresowanemu zwiększenie zasięgu produkcji o nowe lokalizacje (w których aktualnie funkcjonuje Węzeł 1, 2 oraz 3). Dzięki podjętym działaniom, będzie mógł zwiększyć swoje moce produkcyjne, poszerzyć rynek zbytu (w tym poprzez pozyskiwanie nowych odbiorców z nowych lokalizacji), a nabyte składniki majątku będą wykorzystywane przez Zainteresowanego do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Celem planowanej transakcji jest reorganizacja biznesu Wnioskodawcy spowodowana aktualną trudną sytuacją na rynku produkcji betonu (inflacja, szybko postępująca globalizacja, przejmowanie rynku przez duże międzynarodowe koncerny). W związku z rosnącą konkurencją, z perspektywy Spółki, obecnie nie ma wystarczającego uzasadnienia ekonomicznego dla kontynuowania działalności związanej z produkcją betonu w takim samym zakresie i skali jak dotychczas i Spółka chciałaby się skoncentrować na bardziej perspektywicznych, w jej ocenie, obszarach działalności, związanych z wytwarzaniem posadzek oraz prefabrykacją. Dalszy rozwój Spółki ma więc zostać ukierunkowany na posadzki oraz prefabrykację, gdzie marże są istotnie wyższe, a możliwości rozwoju Spółki na ten moment również duże.

Działalność związana z produkcją betonu w ww. trzech lokalizacjach jest prowadzona na nieruchomościach gruntowych zabudowanych, mających bezpośredni dojazd do drogi publicznej, do których użytkowania Spółka posiada odpowiednio tytuły prawne, tj. prawo własności w przypadku dwóch nieruchomości, na których prowadzona jest przedmiotowa działalność oraz prawo użytkowania na podstawie umowy dzierżawy w przypadku trzeciej lokalizacji.

Działalność związana z produkcją betonu nie jest formalnie wyodrębniona w strukturze organizacyjnej Spółki, w szczególności węzły betoniarskie nie stanowią oddziałów wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dalej również: „KRS”).

Ponadto, Spółka nie wprowadziła statutów, uchwał, regulaminów ani innych dokumentów formalnych, wskazujących na wyodrębnienie poszczególnych Węzłów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zarządzanie strukturą organizacyjną Spółki, w tym działalnością związaną z produkcją betonu, odbywa się na szczeblu centralnym. W roku 2023 zdecydowaną większość stanowili pracownicy na stanowiskach robotniczych.

Spółka posiada zobowiązania finansowe z tytułu umów leasingu oraz umów kredytu (kredyt w rachunku bieżącym oraz inwestycyjny dotyczący nakładów na siedzibę prowadzonej działalności), umowy pożyczki (pożyczka leasingowa), jak również z tytułu gwarancji bankowych. Przedmiotem leasingu są m.in. takie składniki jak np.: betonomieszarka czy pompa do betonu, które są wykorzystywane w działalności związanej z produkcją betonu.

Spółka nie prowadzi odrębnej ewidencji księgowej dla działalności skoncentrowanej na produkcji betonu, ani nie sporządza osobnego bilansu, rachunku zysków i strat, ani nie posiada osobnych rachunków bankowych przypisanych dla tej części działalności. Zasadniczo, przypisanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działalności skoncentrowanej na produkcji betonu byłoby możliwe, natomiast wymagałoby to od pracowników Spółki dodatkowego nakładu pracy i szczególnego zaangażowania.

W ramach planowanej Transakcji będą zbywane następujące składniki majątku wykorzystywane do produkcji betonu:

1.w zakresie Węzła 1:

a)węzeł betoniarski, który zawiera następujące składniki:

·mieszalnik dwuwałowy,

·dozownik szeregowy,

·     kontener z pompami chemii,

·zasobniki kruszyw,

·4 silosy na cement,

·kontener z kotłownią,

·kontener ze sterówką wraz z oprogramowaniem,

b)flota samochodowa: ciągniki siodłowe z naczepą typu: „gruszka” i „pompa”,

c)maszyny budowlane: ładowarka,

d)pozwolenia na użytkowanie.

Nieruchomość gruntowa zabudowana w lokalizacji Węzeł 1, przy czym Spółka nie posiada tytułu własności do przedmiotowej nieruchomości, ale użytkuje ww. nieruchomość na podstawie zawartej umowy dzierżawy z podmiotem trzecim.

W ramach odrębnych uzgodnień Spółki oraz przyszłego Nabywcy z Wydzierżawiającym grunt, najprawdopodobniej zostaną przeniesione prawa i obowiązki wynikające z umowy dzierżawy nieruchomości, na której prowadzona jest działalność betoniarska w tej lokalizacji.

2.w zakresie Węzła 2:

a.nieruchomość gruntowa zabudowana, będąca własnością Spółki;

b.węzeł betoniarski, który zawiera następujące składniki:

·mieszalnik dwuwałowy,

·dozownik szeregowy,

·kontener z pompami chemii,

·zasobniki kruszyw,

·4 silosy na cement,

·kontener z kotłownią,

·kontener ze sterówką wraz z oprogramowaniem,

c.flota samochodowa: ciągniki siodłowe z naczepą typu: „gruszka”,

d.maszyny: ładowarki,

e.pozwolenia na użytkowanie,

f.instalacja fotowoltaiczna,

g.urządzenie do recyklingu betonu,

h.kontenery z pomieszczeniami socjalnymi.

3.w zakresie Węzła 3:

a.nieruchomość gruntowa zabudowana, będąca własnością Spółk;

b.węzeł betoniarski, który zawiera następujące składniki:

·mieszalnik dwuwałowy,

·dozownik szeregowy,

·kontener z pompami chemii,

·zasobniki kruszyw,

·4 silosy na cement,

·kontener z kotłownią,

·kontener ze sterówką wraz z oprogramowaniem,

c.flota samochodowa: ciągniki siodłowe z naczepą typu: „gruszka” i „pompo-gruszka”,

d.maszyny: ładowarka

e.pozwolenia na użytkowanie,

f.instalacja fotowoltaiczna,

g.urządzenie do recyklingu betonu,

h.kontenery z pomieszczeniami socjalnymi.

Ponadto, w ramach Transakcji dojdzie również do przejęcia części pracowników Wnioskodawcy, tj.:

·trzech pracowników Biura Obsługi Klienta, pracujących odpowiednio w Węźle 1, Węźle 2 i Węźle 3;

·trzech pracowników zatrudnionych na stanowisku Operatora węzła, pracujących odpowiednio w Węźle 1, Węźle 2 i Węźle 3;

·trzech pracowników zatrudnionych na stanowisku Operatora ładowarki, pracujący w Węźle 1, Węźle 2 i Węźle 3;

·jeden pracownik zatrudniony jako Przedstawiciel handlowy, pracujący w Węźle 1;

·jeden pracownik zatrudniony jako Laborant, niepowiązany wprost z żadnym z ww. Węzłów;

·piętnastu pracowników zatrudnionych jako Kierowcy.

Wskazani powyżej pracownicy, poza pracownikiem na stanowisku Laborant, powiązani są z ww. Węzłami 1,2 i 3 poprzez świadczenie pracy w tych lokalizacjach, przy czym w przypadku pracowników – Kierowców poprzez przypisanie aktywów wykorzystywanych do świadczenia pracy przez tych pracowników (w postaci środków transportu), odpowiednio do Węzłów 1, 2 i 3, którzy w praktyce rozpoczynają kursy z parkingu znajdującego się na terenie tych Węzłów.

Wskazani pracownicy zostaną przejęci przez Zainteresowanego na podstawie art. 23¹ kodeksu pracy w trybie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę.

W przypadku osoby na stanowisku Laboranta, w drodze porozumienia, dojdzie do rozwiązania dotychczasowej umowy o pracę ze Spółką i nawiązanie nowego stosunku pracy z Zainteresowanym.

W ramach planowanej Transakcji nie będą przenoszone na nabywcę takie składniki majątkowe, jak:

·nazwa ani inne oznaczenia indywidualizujące działalność (tj. firma w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego),

·prawa i obowiązki wynikające z umów rachunków bankowych,

·środki pieniężne,

·księgi rachunkowe czy inne dokumenty finansowe,

·dokumenty (np. handlowe, korporacyjne) związane z prowadzeniem działalności gospodarczej,

·zobowiązania bilansowe i pozabilansowe, w tym zobowiązania handlowe,

·receptury,

·źródła finansowania działalności.

Po dokonaniu planowanej Transakcji Wnioskodawca będzie kontynuował przedmiotową działalność w ramach pozostałych dwóch węzłów betoniarskich, ponieważ Transakcja obejmie trzy spośród pięciu posiadanych Węzłów – i jak wskazano powyżej – Wnioskodawca będzie mógł skoncentrować się w większym stopniu na rozwinięciu działalności związanej z prefabrykacją i produkcją posadzek.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W ramach realizowanej transakcji oprócz wskazanych już we wniosku składników majątku Wnioskodawcy, przedmiotem transakcji będą także kontrakty z dostawcami (tj. część umów zawartych dotychczas przez Wnioskodawcę, dotyczących realizacji dostaw betonu oraz wykonania posadzek na betonie wyprodukowanym przez Wnioskodawcę w trzech opisanych lokalizacjach, a zatem tych związanych z Węzłem 1, Węzłem 2 oraz Węzłem 3).

Pytania

1.Czy planowana Transakcja sprzedaży obejmująca aktywa związane z prowadzoną działalnością w zakresie produkcji betonu, będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niewyłączoną z opodatkowania tym podatkiem w szczególności na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy VAT?

(w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1)

2.Czy Zainteresowanemu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego (zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT), wynikającego z faktury (lub faktur) wystawionej przez Wnioskodawcę (w zakresie w jakim nabywane składniki podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT)?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Planowana Transakcja będzie podlegać opodatkowaniu VAT, jako odpłatna dostawa towarów. W szczególności zaś nie będzie ona podlegała wyłączeniu z opodatkowania VAT jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, o której mowa w art. 6 pkt 1 Ustawy VAT, gdyż nie spełnia łącznie kryterium wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego oraz funkcjonalnego. W konsekwencji, zbywane składniki majątku będą podlegały opodatkowaniu VAT według właściwych stawek VAT.

2.Zainteresowanemu będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury (lub faktur) wystawionej przez Wnioskodawcę, zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT (w zakresie w jakim nabywane składniki podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT).

Wnioskodawca będzie zobowiązany do udokumentowania tej Transakcji fakturą (lub fakturami), zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, ponieważ Wnioskodawca i Zainteresowany są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT, będą stronami Transakcji opodatkowanej VAT, nabyte składniki majątku będą wykorzystywane przez Zainteresowanego do wykonywania czynności opodatkowanych VAT i będą oni występowali w charakterze podatników, o których mowa w art. 15 ust. 1 Ustawy VAT.

Poniżej Spółka przedstawia własne stanowisko w sprawie.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednakże, jak wynika z art. 6 pkt 1 Ustawy VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej jako: ZCP).

Zatem do oceny transakcji na gruncie podatkowym, w szczególności na gruncie Ustawy VAT, kluczowe jest ustalenie czy w ramach Transakcji dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP.

1.Kwalifikacja Transakcji na gruncie VAT – ZCP czy sprzedaż poszczególnych składników majątkowych

Zgodnie z definicją legalną sformułowaną w art. 2 pkt 27e Ustawy VAT, za ZCP uważa się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Kierując się powyższą definicją, o ZCP można mówić wówczas, gdy:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.

W orzecznictwie wskazuje się, że ZCP tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, które łącznie tworzą „zespół”. Nie stanowi bowiem takiej konstrukcji zbiór przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego, w szczególności nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów .

Jednocześnie, brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek, zdaniem organów podatkowych, wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy VAT.

Ad 1 Istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań

ZCP stanowi zespół składników majątkowych, w skład którego wchodzą zarówno składniki materialne i niematerialne. W świetle art. 55(1) Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

a.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

b.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

c.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

d.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

e.koncesje, licencje i zezwolenia;

f.patenty i inne prawa własności przemysłowej;

g.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

h.tajemnice przedsiębiorstwa;

i.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przedsiębiorstwem/ZCP może być różnoraki zespół składników. W orzecznictwie sądowym podkreśla się, że strony mają swobodę, co do tego, jakie elementy objąć przedmiotem sprzedaży, aportu czy innej czynności prawnej. Nie wszystkie wyżej wymienione elementy definiujące przedsiębiorstwo muszą występować łącznie, aby można było rozpoznać transakcję zbycia przedsiębiorstwa. Niemniej, wymagane jest, aby przedmiotem transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego części były, co najmniej takie składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo, a bez których dane przedsiębiorstwo nie mogłoby realizować swoich zadań gospodarczych.

Przeniesienie zespołu składników materialnych, z wyłączeniem składników niematerialnych

Definicję przedsiębiorstwa lub ZCP będzie spełniać jedynie taki zespół składników majątkowych, który cechować się będzie zróżnicowaniem, tj. zawierać będzie zarówno elementy materialne jak i niematerialne.

Wśród składników materialnych stanowiących element ZCP znajdują się m. in. wartości niematerialne i prawne, środki trwałe, należności handlowe, środki pieniężne, zobowiązania handlowe, zobowiązania publicznoprawne, pożyczki. Natomiast, do składników niematerialnych zaliczane są m. in. umowy zawarte z kontrahentami, koncesje, zezwolenia .

Biorąc pod uwagę powyższą definicję „przedsiębiorstwa” zawartą w Kodeksie cywilnym, w ocenie Wnioskodawcy przedmiotem Transakcji nie jest przedsiębiorstwo, gdyż:

1.w szerokiej perspektywie w wyniku Transakcji nie dojdzie do przeniesienia (zbycia) wszystkich elementów majątkowych, za pomocą których jest prowadzona działalność gospodarcza przez Spółkę,

2.w ujęciu węższym, Transakcją nie zostaną objęte istotne elementy składające się na definicję przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego; w szczególności w ramach Transakcji nie zostaną przeniesione żadne składniki niematerialne – w szczególności nie zostaną przeniesione umowy handlowe dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej ani receptury; nie zostaną przeniesione żadne środki pieniężne ani zobowiązania, w tym zobowiązania finansowe (w tym z tytułu umów leasingu oraz umów kredytu) kluczowe z perspektywy prowadzonej przez Spółkę działalności. Ponadto, nie zostaną przeniesione również takie elementy jak: (i) nazwa ani inne oznaczenia indywidualizujące działalność (tj. firma w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego), (ii) prawa i obowiązki wynikające z umów rachunków bankowych, (iii) księgi rachunkowe czy inne dokumenty finansowe.

Zdaniem Wnioskodawcy, wyłączenie przedmiotowych składników (funkcjonalnie istotnych elementów przedsiębiorstwa) powoduje, że w ramach Transakcji nie dojdzie do zbycia elementów masy majątkowej pozwalającej na samodzielne funkcjonowanie wyodrębnionej jednostki. Sam fakt bowiem przeniesienia aktywów takich jak nieruchomość, czy środki trwałe, nawet jeżeli są one kluczowe dla przedmiotu prowadzonej działalności, której część będzie zbywana na rzecz Zainteresowanego, nie powoduje jeszcze, że mamy do czynienia z kompletnym zespołem składników majątkowych, umożliwiającym realizowanie swoich zadań gospodarczych. Brak bowiem elementów wskazanych w pkt 2) powyżej powoduje, że nie będzie możliwe płynne kontynuowanie działalności z wykorzystaniem przejętych składników majątkowych.

Z praktycznego punktu widzenia przy kwalifikacji ZCP istotna jest ocena, czy przenoszony zespół składników umożliwia prowadzenie działalności gospodarczej przez nabywcę. W tym aspekcie istotne jest ustalenie, czy zespół przenoszonych składników majątkowych umożliwia nabywcy samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej z ich wykorzystaniem, a w przypadku wyłączenia z transakcji niektórych aktywów wchodzących uprzednio w skład przedsiębiorstwa, czy takie wyłączenie ma wpływ na funkcjonowanie pozostałych składników objętych transakcją jako przedsiębiorstwo.

Wymaga przy tym podkreślenia, że powyższej oceny należy dokonywać z perspektywy zbywcy, a nie nabywcy. Innymi słowy, zbywany majątek powinien umożliwiać prowadzenie działalności gospodarczej samodzielnie, a nie dopiero w połączeniu z określonymi aktywami, będącymi już w posiadaniu nabywcy. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

W związku z powyższym, dokonując oceny czy dochodzi do zbycia ZCP czy też jedynie zespołu składników, które same nie stanowią przedsiębiorstwa Wnioskodawcy należy mieć na uwadze czy (nabywany zespół składników umożliwia kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę (i) bez konieczności angażowania przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji oraz (ii) bez konieczności podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalność gospodarczej w oparciu o przejęte składniki.

W ocenie Wnioskodawcy, na tak postawione pytanie należy odpowiedzieć przecząco – gdyby bowiem nie fakt, że przedmiot działalności Zainteresowanego pokrywa się z przedmiotem działalności Wnioskodawcy, Zainteresowany nie mógłby prowadzić działalności związanej z produkcją betonu w oparciu o same tylko składniki majątku będące przedmiotem planowanej Transakcji i wymagałoby to podjęcia przez niego szeregu dodatkowych czynności. Innymi słowy, kontynuowanie działalności przez Zainteresowanego w oparciu o składniki majątku, które zostaną przez niego nabyte w ramach planowanej Transakcji będzie wymagało zaangażowania dodatkowych własnych składników majątku i środków oraz podjęcia dodatkowych działań faktycznych i prawnych.

Jednocześnie organy podatkowe zgadzają się, że wyłączenie z danej transakcji istotnych składników majątkowych takich jak prawa z umów , należności, zobowiązania, środki pieniężne , które zostały wprost wymienione w legalnej definicji przedsiębiorstwa, skutkuje brakiem możliwości klasyfikacji przenoszonych składników majątkowych jako ZCP, co ma miejsce w przedmiotowej sprawie.

Brak przeniesienia zobowiązań

Jak wskazano powyżej, jednym ze składników wymienionych bezpośrednio w definicji legalnej ZCP, zawartej w art. 2 pkt 27e Ustawy VAT są zobowiązania. Jest to jeden z istotnych elementów ZCP. Definicja ZCP bowiem jasno wskazuje, jakie elementy muszą być spełnione, aby można było uznać dany zespół składników majątku za ZCP. Pośród tychże elementów wskazano enumeratywnie konieczność wyodrębnienia w majątku przedsiębiorstwa zobowiązań. Wskazuje się przy tym, że ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa muszą przejść wszystkie związane z nią zobowiązania. Zobowiązania (długi) stanowią bowiem niezbędny element każdego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

W związku z powyższym, dodatkowego podkreślenia raz jeszcze wymaga fakt, że w ramach planowanej Transakcji nie zostaną przeniesione żadne zobowiązania, w tym zobowiązania dotyczące finansowania działalności.

W ocenie Wnioskodawcy, brak przejścia zobowiązań dodatkowo przemawia za tym, że przedmiotem Transakcji jest wyłącznie zestaw aktywów, a nie wyodrębniona samodzielnie funkcjonująca jednostka gospodarcza (ZCP). Zobowiązania stanowią integralną część działalności, a brak ich przeniesienia powoduje, że Zainteresowany nie przejmuje pełnego ryzyka i odpowiedzialności związanej z produkcją betonu. W związku z tym zbywana część majątku nie jest wyposażona w pełen zestaw zasobów, które umożliwiałyby samodzielne funkcjonowanie jako ZCP.

W ocenie Wnioskodawcy w ramach Transakcji nie dojdzie więc do zbycia kompletnego zespołu składników materialnych i niematerialnych i tym samym zdolności ZCP do samodzielnego funkcjonowania jak niezależne przedsiębiorstwo, które jest w stanie samodzielnie realizować działalność.

Ad 2 Wyodrębnienie organizacyjne i finansowe

A.Wyodrębnienie organizacyjne

Przepisy podatkowe nie zawierają definicji wyodrębnienia organizacyjnego. Praktyka organów podatkowych wskazuje jednak, że aby mówić o wyodrębnieniu organizacyjnym z przedsiębiorstwa danych składników majątku niezbędne jest, aby składniki te pozostawały we wzajemnych relacjach, pozwalających uznawać je za zespół składników, który może samodzielnie realizować określone zadania. Stanowiska organów podatkowych wskazują, że najistotniejszym elementem determinującym spełnienie tej przesłanki jest istnienie w obrębie przedsiębiorstwa zespołu składników, połączonych w jedną grupę ze względu na rolę jaką odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.

Struktura organizacyjna

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że ZCP powinno mieć swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. – przy czym organizacyjne wyodrębnienie co do zasady powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze (np. uchwały zarządu) . W tym zakresie istotne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności „widocznym z zewnątrz”. Oznacza to, że wyodrębnienie powinno wynikać z określonych decyzji statutowych (zarządczych itp.), które formalnie nadają jednostce wewnętrznej uprawnienia uzasadniające jej wydzielenie organizacyjne. Jednocześnie wskazuje się, iż samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym.

Węzły betoniarskie nie są formalnie wyodrębnione w strukturze organizacyjnej Spółki. Spółka nie podejmowała żadnych uchwał, statutów czy regulaminów na tę okoliczność. Decyzje zarządcze są podejmowane w odniesieniu do całej działalności Spółki na szczeblu centralnym, brak jest pracowników na poziomie kierowniczym, którzy byliby przypisani wyłącznie do poszczególnych Węzłów.

Brak wyodrębnienia w dokumentach wewnętrznych, w ocenie Wnioskodawcy, przy niespełnieniu innych istotnych przesłanek definicji ZCP, stanowi argument przemawiający za uznaniem, że planowana Transakcja dotyczy zbycia poszczególnych składników majątku (assets deal) a nie ZCP.

Kwestie pracownicze

W odniesieniu do kwestii pracowniczych wskazuje się, iż o wyodrębnieniu organizacyjnym świadczy m.in. stworzenie struktury, w ramach której określona grupa pracowników wraz z określonymi składnikami majątkowymi i niemajątkowymi służą wykonywaniu określonego rodzaju zadania. Zasoby kadrowe posiadające wiedzę, umiejętności oraz odpowiednie kompetencje, aby można było kontynuować działalność stanowią kluczowe zasoby każdego przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie organizacyjne wymaga przypisania odpowiednich pracowników do danej jednostki/struktury.

Jak wskazywano w opisie zdarzenia przyszłego w ramach Transakcji dojdzie do przejścia części pracowników na Zainteresowanego (na podstawie art. 23¹ kodeksu pracy w trybie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę).

Nadmienić należy, że z uwagi na tożsamy przedmiot działalności Zainteresowanego oraz posiadanie własnych zasobów kadrowych, kwestia pracownicza nie ma przesądzającego znaczenia dla przeprowadzenia samej Transakcji.

Wymaga przy tym podkreślenia, że nawet, jeżeli dojdzie do przeniesienia pracowników w ramach planowanej Transakcji, to okoliczność ta nie przesądza jeszcze o zaistnieniu ZCP, jeżeli brakuje innych istotnych elementów składających się na definicję legalną ZCP, co w ocenie Wnioskodawcy ma miejsce w przedmiotowej sprawie.

W ramach Transakcji zbywane będą przede wszystkim składniki majątku takie jak: maszyny i urządzenia, flota samochodowa, nieruchomości. W ocenie Wnioskodawcy, przeniesienie ww. pracowników, w tym obsługujących te poszczególne składniki majątku, nie jest wystarczające do uznania, że doszło do wyodrębnienia ZCP w sytuacji, gdy:

·składniki majątkowe zbywane w ramach Transakcji nie zostały wyodrębnione w sposób formalny w strukturze organizacyjnej Spółki;

·decyzje zarządcze są podejmowane na szczeblu centralnym, brak jest przypisania

·odpowiedniej kadry kierowniczej dla poszczególnych Węzłów 1,2 i 3,

·nie będą przenoszone aktywa niematerialne,

·nie można także mówić o wystarczającym wyodrębnieniu finansowym, o czym mowa poniżej.

Innymi słowy, przeniesienie pracowników może wskazywać na powstanie ZCP, ale tylko wówczas, gdy spełnione są także pozostałe kryteria, które w ocenie Wnioskodawcy, nie zostaną spełnione w niniejszej sprawie.

B.Wyodrębnienie finansowe

Wyodrębnienie ZCP na płaszczyźnie finansowej oznacza możliwość przypisania do danego zespołu aktywów określonych wskaźników finansowych w postaci przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań (np. w zakładowym planie kont). Takie przyporządkowanie powinno być możliwe w szczególności przy wykorzystaniu komputerowego systemu wspomagającego zarządzanie przedsiębiorstwem lub systemu księgowo-rachunkowego.

W orzecznictwie podkreśla się przy tym, że „wyodrębnienie finansowe” nie oznacza pełnej samodzielności finansowej ZCP. Nie ma konieczności prowadzenia odrębnej księgowości dla wydzielanej ZCP, podobnie jak prowadzenia odrębnych rachunków bankowych. Zaistnienie przesłanki „wyodrębnienia finansowego” może nastąpić przykładowo za pośrednictwem rozbudowanej ewidencji na kontach analitycznych prowadzonych ksiąg rachunkowych w ramach przedsiębiorstwa.

Natomiast dla wyodrębnienia finansowego ZCP konieczne jest, aby rachunkowość prowadzono w takim układzie, by można było ustalić sytuację majątkową (aktywa i pasywa) oraz zyskowność danej części przedsiębiorstwa. Jednocześnie należy podkreślić, że NSA w wyroku z 12 stycznia 2021 r. (sygn. akt I FSK 299/20) zwrócił przy tym uwagę, że w sytuacji wyodrębnienia finansowego powinno być możliwym oddzielenie finansów przedsiębiorstw od finansów jego zorganizowanej części, bez potrzeby przeprowadzania analiz czy wyliczeń.

Księgi rachunkowe prowadzone są w sposób umożliwiający określenie zysku/straty Spółki w ujęciu rachunkowym oraz podatkowym w stosunku do całego przedsiębiorstwa, którego główny obszar działalności dotyczy produkcji betonu.

Spółka nie prowadzi ewidencji w sposób, który pozwalałby bezpośrednio na podstawie ksiąg rachunkowych ustalić (przypisać) dla poszczególnych Węzłów 1, 2 i 3 przychody i koszty, aktywa i pasywa. Spółka nie sporządzała dla tej działalności odrębnego bilansu, rachunku zysków i strat, jak również nie posiada odrębnego rachunku bankowego.

W ramach Transakcji nie dojdzie do przekazania środków pieniężnych ani zobowiązań.

Jednocześnie należy zauważyć, że każde przedsiębiorstwo powinno posiadać chociażby minimalne środki finansowe na podstawowe bieżące funkcjonowanie, np. na wynagrodzenia dla pracowników, opłaty administracyjne itp. W związku z tym brak jakichkolwiek środków finansowych uniemożliwia funkcjonowanie jako samodzielne niezależne przedsiębiorstwo. Brak przeniesienia własnych zasobów finansowych i zobowiązań , które wiążą się z działalnością objętą planowaną Transakcją powoduje, że zbywane składniki majątku nie posiadają wystarczającej autonomii finansowej, aby uznać je za samodzielną jednostkę gospodarczą.

C.Wyodrębnienie funkcjonalne

Z wyodrębnieniem funkcjonalnym danej jednostki mamy do czynienia, gdy jest ona w stanie przejąć określone zadania gospodarcze oraz samodzielnie funkcjonować na rynku. Oznacza to, że aby wydzielona część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, musi ona posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy.

Składniki majątkowe, materialne i niematerialne, wchodzące w skład danej jednostki muszą zatem umożliwiać nabywcy potencjalne podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

W orzecznictwie podatkowym zwraca się ponadto uwagę na to, czy przenoszony na nowego nabywcę zespół składników majątkowych i niemajątkowych, funkcjonalnie powiązanych ze sobą i przeznaczonych do wykonywania zadań gospodarczych był już u zbywcy odpowiednio wyodrębniony – zarówno organizacyjnie, jak i finansowo.

W ocenie Wnioskodawcy, za brakiem wyodrębnienia funkcjonalnego w odniesieniu do planowanej Transakcji przemawia w szczególności przeniesienie tylko aktywów materialnych, bez przeniesienia zobowiązań oraz kontraktów handlowych (praw z umów), co znacznie ogranicza autonomię działalności i zdolność jej kontynuowania jako niezależna jednostka.

Wobec powyższego przejście pracowników w ramach planowanej Transakcji nie powinno wpłynąć na odmienną kwalifikację Transakcji, zważywszy na fakt, że w ocenie Wnioskodawcy w przypadku zbywanych składników majątkowych brak jest wystarczającego dla powstania ZCP wyodrębnienia organizacyjnego i finansowego.

Podsumowując powyższe, w ocenie Wnioskodawcy przedmiot Transakcji nie będzie stanowić ZCP w rozumieniu Ustawy VAT, ponieważ:

·zbyciu nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa Wnioskodawcy;

·przedmiotem Transakcji będą tylko niektóre składniki przedsiębiorstwa Spółki niezdolne jeszcze do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej;

·przedmiot Transakcji nie będzie stanowił składników majątkowych wydzielonych organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w Spółce, które umożliwiałyby prowadzenie niezależnego przedsiębiorstwa. W związku z tym przedmiot Transakcji nie może funkcjonować jako samodzielny podmiot gospodarczy;

·zbywane składniki nie będą na tyle zorganizowane, aby umożliwiały prowadzenie na nich działalności bez dodatkowych nakładów Zainteresowanego – nie są w stanie samodzielnie funkcjonować, gdyż same w sobie nie posiadają potencjalnej zdolności do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy;

·Zainteresowany (nabywca) nie będzie mógł tylko i wyłącznie w oparciu o te składniki prowadzić działalności gospodarczej. Dopiero w gestii Zainteresowanego będzie leżało takie ich zorganizowanie i dodanie nowych składników, aby mogły być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.

W konsekwencji, skoro przedmiot planowanej Transakcji nie będzie stanowił ani przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jego dostawa nie będzie podlegała wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a tym samym zbywane składniki majątku będą podlegały opodatkowaniu VAT według właściwych stawek VAT.

2.Prawo do odliczenia VAT z tytułu przedmiotowej Transakcji

Wnioskodawca i Zainteresowany będą stronami dokonującymi czynności opodatkowanej VAT i będą występowali w charakterze podatników, o których mowa w art. 15 ust. 1 Ustawy VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, przedmiotowa Transakcja sprzedaży poszczególnych składników majątku – będzie podlegać opodatkowaniu VAT, ponieważ nie będą spełnione przesłanki wyłączające, o których mowa w art. 6 pkt 1 Ustawy VAT.

W związku z powyższym, Wnioskodawca jako zarejestrowany czynny podatnik VAT, będzie zobowiązany do naliczenia i zapłaty podatku VAT przy sprzedaży składników majątku będących przedmiotem Transakcji i udokumentowania tej Transakcji fakturą (lub fakturami), zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT.

W myśl bowiem powyższego przepisu, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów (...) dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W przypadku zrealizowania planowanej Transakcji oraz po otrzymaniu od Wnioskodawcy prawidłowo wystawionych faktur potwierdzających faktyczne dokonanie sprzedaży, Zainteresowanemu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającego z ww. faktury (lub faktur), ponieważ nabywane składniki będą wykorzystywane do jego działalności opodatkowanej VAT.

Co do zasady bowiem, zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, pod warunkiem braku wystąpienia przesłanek wykluczających powyższe prawo, a wymienionych w art. 88 Ustawy VAT. Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 10b oraz ust. 11 Ustawy VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje co do zasady, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (ust. 10b) lub może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych (ust. 11).

W konsekwencji, Zainteresowany jako zarejestrowany czynny podatnik VAT, w przypadku zrealizowania planowanej Transakcji oraz po otrzymaniu od Wnioskodawcy faktury (lub faktur) – będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia przedmiotowych składników majątku, niestanowiących przedsiębiorstwa, ani jego zorganizowanej części, o ile nie będą one zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie odrębnych przepisów Ustawy VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy:

W oparciu o art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, w świetle art. 6 pkt 1 ustawy:

Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem:

W myśl art. 55² Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” – wyrok NSA z 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi, że:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejną fundamentalną przesłanką jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które winno zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

W konsekwencji, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki będące w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

W świetle powyższego, na gruncie ustawy mamy do czynienia z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Zamierzają Państwo sprzedać na rzecz Zainteresowanej, również czynnego podatnika podatku VAT, aktywa związane z prowadzoną działalnością w zakresie produkcji betonu. Sprzedaż obejmować będzie trzy z pięciu węzłów betoniarskich umiejscowionych w trzech różnych lokalizacjach (Węzeł 1-3). W ramach Transakcji będą zbywane następujące składniki majątku:

Węzeł 1:

·węzeł betoniarski, który zawiera następujące składniki:

-mieszalnik dwuwałowy,

-dozownik szeregowy,

-kontener z pompami chemii,

-zasobniki kruszyw,

-4 silosy na cement,

-kontener z kotłownią,

-kontener ze sterówką wraz z oprogramowaniem,

·flota samochodowa: ciągniki siodłowe z naczepą typu: „gruszka” i „pompa”,

·maszyny budowlane: ładowarka,

·pozwolenia na użytkowanie.

Najprawdopodobniej zostaną przeniesione prawa i obowiązki wynikające z umowy dzierżawy nieruchomości, na której prowadzona jest działalność betoniarska w tej lokalizacji.

Węzeł 2:

·nieruchomość gruntowa zabudowana, będąca Państwa własnością,

·węzeł betoniarski, który zawiera następujące składniki:

-mieszalnik dwuwałowy,

-dozownik szeregowy,

-kontener z pompami chemii,

-zasobniki kruszyw,

-4 silosy na cement,

-kontener z kotłownią,

-kontener ze sterówką wraz z oprogramowaniem,

·flota samochodowa: ciągniki siodłowe z naczepą typu: „gruszka”,

·maszyny: ładowarki,

·pozwolenia na użytkowanie,

·instalacja fotowoltaiczna,

·urządzenie do recyklingu betonu,

·kontenery z pomieszczeniami socjalnymi.

Węzeł 3:

·nieruchomość gruntowa zabudowana, będąca Państwa własnością,

·węzeł betoniarski, który zawiera następujące składniki:

-mieszalnik dwuwałowy,

-dozownik szeregowy,

-kontener z pompami chemii,

-zasobniki kruszyw,

-4 silosy na cement,

-kontener z kotłownią,

-kontener ze sterówką wraz z oprogramowaniem,

·flota samochodowa: ciągniki siodłowe z naczepą typu: „gruszka” i „pompo-gruszka”,

·maszyny: ładowarka

·pozwolenia na użytkowanie,

·instalacja fotowoltaiczna,

·urządzenie do recyklingu betonu,

·kontenery z pomieszczeniami socjalnymi.

Ponadto, w ramach Transakcji dojdzie również do przejęcia części pracowników Wnioskodawcy. Wskazani pracownicy zostaną przejęci przez Zainteresowanego na podstawie art. 23¹ kodeksu pracy w trybie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę. W przypadku osoby na stanowisku Laboranta, w drodze porozumienia, dojdzie do rozwiązania dotychczasowej umowy o pracę ze Spółką i nawiązanie nowego stosunku pracy z Zainteresowanym.

W ramach planowanej Transakcji nie będą przenoszone na nabywcę takie składniki majątkowe, jak:

·nazwa ani inne oznaczenia indywidualizujące działalność (tj. firma w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego),

·prawa i obowiązki wynikające z umów rachunków bankowych,

·środki pieniężne,

·księgi rachunkowe czy inne dokumenty finansowe,

·dokumenty (np. handlowe, korporacyjne) związane z prowadzeniem działalności gospodarczej,

·zobowiązania bilansowe i pozabilansowe, w tym zobowiązania handlowe,

·receptury,

·źródła finansowania działalności.

Po dokonaniu planowanej Transakcji będą Państwo kontynuować przedmiotową działalność w ramach pozostałych węzłów betoniarskich.

Działalność związana z produkcją betonu nie jest formalnie wyodrębniona w Państwa strukturze organizacyjnej, w szczególności węzły betoniarskie nie stanowią oddziałów wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Ponadto, nie wprowadzili Państwo statutów, uchwał, regulaminów, ani innych dokumentów formalnych, wskazujących na wyodrębnienie poszczególnych Węzłów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zarządzanie strukturą organizacyjną, w tym działalnością związaną z produkcją betonu, odbywa się na szczeblu centralnym. Posiadają Państwo zobowiązania finansowe z tytułu umów leasingu oraz umów kredytu, umowy pożyczki (pożyczka leasingowa), jak również z tytułu gwarancji bankowych. Przedmiotem leasingu są m.in. takie składniki jak np.: betonomieszarka czy pompa do betonu, które są wykorzystywane w działalności związanej z produkcją betonu.

Nie prowadzą Państwo odrębnej ewidencji księgowej dla działalności skoncentrowanej na produkcji betonu, ani nie sporządzają osobnego bilansu, rachunku zysków i strat, ani nie posiadają osobnych rachunków bankowych przypisanych dla tej części działalności.

Wątpliwości Zainteresowanych dotyczą kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT planowanej Transakcji (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że przedmiot planowanej Transakcji sprzedaży nie będzie stanowił przedsiębiorstwa w rozumieniu powołanego art. 55¹ Kodeksu cywilnego, ponieważ zbyciu nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa Zbywcy.

Odnosząc się do kwestii uznania, czy zbywany przedmiot Transakcji stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.

Okoliczności sprawy nie potwierdzają, że opisany we wniosku przedmiot sprzedaży stanowi w istniejącym przedsiębiorstwie Zbywcy zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy, który by spełnił przesłanki zawarte w art. 2 pkt 27e ustawy. Jak wskazali Zainteresowani Nieruchomość nie jest wyodrębniona w sensie organizacyjnym w strukturze Zbywcy (jako oddział, departament, wydział), nie są dla niej również prowadzone odrębne księgi rachunkowe, bilans ani rachunek zysków i strat. W analizowanym przypadku nie jest również spełniona przesłanka dotycząca wyodrębnienia funkcjonalnego. Intencją Stron jest przeniesienie na Nabywcę konkretnych składników majątku Zbywcy, nie zaś całego przedsiębiorstwa Zbywcy lub jego zorganizowanej części. Brak ww. elementów powoduje, że nie będzie możliwe płynne kontynuowanie działalności z wykorzystaniem przejętych składników majątkowych.

Tak przedstawiony całokształt okoliczności sprawy nie pozwala na stwierdzenie, że przedmiotem Transakcji będzie zespół składników majątkowych pozwalających w dniu sprzedaży na kontynuowanie działalności bez konieczności angażowania przez Nabywcę innych składników majątku bądź podejmowaniu dodatkowych działań faktycznych i prawnych niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o nabyte składniki majątku.

Tym samym z okoliczności sprawy wynika, że przedmiot Transakcji nie stanowi masy majątkowej wydzielonej organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Zbywcy, która umożliwiłaby funkcjonowanie jako niezależne przedsiębiorstwo.

W efekcie, nie zostaną spełnione warunki pozwalające na uznanie, że przedmiotem transakcji będzie przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa. Tym samym, w odniesieniu do planowanej transakcji sprzedaży nie będzie mieć zastosowania wyłączenie z opodatkowania wskazane w art. 6 pkt 1 ustawy. Zatem planowana Transakcja zbycia składników majątkowych będzie stanowić dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, planowana Transakcja będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i nie będzie wyłączona ze stosowania przepisów ustawy na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w kwestii dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku nr 1 uznałem jako prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury (lub faktur) wystawionej przez Państwa w zakresie w jakim nabywane składniki podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, w myśl którego:

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, stosownie do którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast według przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Okoliczności sprawy wskazują, że planowana Transakcja podlegała będzie opodatkowaniu podatkiem VAT. Zainteresowany jest podmiotem zarejestrowanym jako czynny podatnik podatku VAT. Nabyte składniki majątku będą wykorzystywane przez Zainteresowanego do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Podsumowując, stwierdzam, że Zainteresowany po zrealizowaniu Transakcji oraz otrzymaniu od Państwa faktury (lub faktur), będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu nabycia przedmiotowych składników majątku, niestanowiących przedsiębiorstwa, ani jego zorganizowanej części, o ile sprzedaż nie będzie zwolniona od podatku VAT.

Tym samym Państwa stanowisko w kwestii dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku nr 2 uznałem jako prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym i nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być rozpatrzone zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, w myśl którego:

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

(...) (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.