
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
4 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT otrzymanego przez Sprzedającego świadczenia pieniężnego z tytułu partycypacji Kupującego w kosztach Inwestycji Drogowych oraz prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących ww. partycypację.
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1.Zainteresowany będący stroną postępowania:
A.Spółka z o.o.
2.Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
B. Spółka z o.o.
Opis stanu faktycznego
Zainteresowanym będącym stroną postępowania jest A. sp. z o.o., która na podstawie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzi działalność w zakresie realizacji projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (dalej: „Kupujący”).
Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania jest B. sp. z o.o., która na podstawie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego również prowadzi działalność w zakresie realizacji projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (dalej: „Sprzedający”). Oba wymieniony podmioty zwane łącznie „Zainteresowanymi” są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku VAT.
13 stycznia 2025 r. Zainteresowani zawarli w formie aktu notarialnego umowę przeniesienia prawa użytkowania wieczystego (dalej: „Umowa”) na podstawie, której Sprzedający przeniósł na rzecz Kupującego następujące nieruchomości:
1.Nieruchomość 1 – prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej nieruchomości oznaczonej jako działka nr 1,
2.Nieruchomość 2 – prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej nieruchomości oznaczonej jako działka nr 2,
3.Nieruchomość 3 – prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej nieruchomości oznaczonej jako działka nr 3,
4.Nieruchomość 4 – prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej nieruchomości oznaczonej jako działka nr 4.
Nieruchomość 1, Nieruchomość 2, Nieruchomość 3, Nieruchomość 4 na potrzeby niniejszego wniosku będą łącznie zwane „Nieruchomością A”.
Na Nieruchomości A Kupujący zamierza wybudować dwa budynki wielomieszkaniowe, w których będą znajdowały się lokale mieszkalne oraz lokale usługowe. Zarówno lokale mieszkalne, jak i usługowe będą przeznaczone na sprzedaż (sprzedaż opodatkowana podatkiem VAT).
Nieruchomość A sąsiaduje z nieruchomością Sprzedającego, na której Sprzedający prowadzi swoją inwestycję budowlaną (dalej: „Nieruchomością B”).
Sprzedający jeszcze przed zawarciem Umowy rozpoczął prace projektowe w zakresie przebudowy dróg publicznych wokół Nieruchomości A oraz Nieruchomości B (dalej: „Inwestycje Drogowe”) na podstawie umowy zawartej z Miastem (…) (dalej: „Miasto”). Faktury dokumentujące ponoszone wydatki są wystawiane na Sprzedającego. Z uwagi, że Inwestycje Drogowe są korzystne dla obu Zainteresowanych, w szczególności są niezbędne do prawidłowej komunikacji pomiędzy drogami publicznymi a Nieruchomością A i Nieruchomością B, Kupujący będzie partycypować w kosztach realizacji Inwestycji Drogowych w wysokości 50%.
W wyniku zgodnych ustaleń wynikających z zawartej umowy przedwstępnej sprzedaży, w dniu podpisania umowy, tj. 13 stycznia 2025 r. Kupujący zwrócił Sprzedającemu 50% wszystkich kosztów i wydatków poniesionych przez Sprzedającego w związku z Inwestycjami Drogowymi według stanu na 10 dni roboczych przed podpisaniem Umowy w następujący sposób:
1) Kupujący zwróci Sprzedającemu określoną w umowie kwotę na podstawie wystawionej przez Sprzedającego noty księgowej,
2) Kupujący zapłaci Sprzedającemu określoną w umowie kwotę na podstawie wystawionej przez Sprzedającego faktury VAT. Zwrot na podstawie noty księgowej (pkt 1 powyżej) dotyczy zwrotu 50% poniesionych kosztów związanych z zapłatą przez Sprzedającego określonej kwoty pieniężnej dla Miasta. Natomiast zapłata na podstawie faktury VAT (pkt 2 powyżej) dotyczy zapłaty za wykonane prace dotyczące Inwestycji Drogowych poniesionych do określonego powyżej momentu.
Z uwagi, że Inwestycje Drogowe są i będą w dalszym ciągu prowadzone, Sprzedający będzie wystawiał faktury VAT dla Kupującego co miesiąc w wysokości 50% wszelkich kosztów i wydatków, (w tym między innymi: kosztów projektowania, zarządzania i nadzoru nad procesem oraz kosztów wynikających z waloryzacji wynagrodzeń lub zobowiązań wynikających z realizacji Inwestycji Drogowych) poniesionych przez Sprzedającego w związku z Inwestycjami Drogowymi.
Na podstawie zapisów Umowy, Kupujący jest zaangażowany w wybór wykonawców, inżynierów, konsultantów i innych specjalistów dla Inwestycji Drogowych oraz będzie miał prawo do przeglądu i zatwierdzenia ich kwalifikacji, propozycji, ofert, umów i faktur, a także do monitorowania i kontrolowania ich pracy i wyników.
Realizacja Inwestycji Drogowych zapewni dostępność komunikacyjną Nieruchomości A, bezpieczeństwo i przepustowość komunikacji drogowej, co z kolei przełoży się na wzrost wartości Nieruchomości A, na której Kupujący wybuduje budynki, w których znajdować się będą przeznaczone na sprzedaż lokale mieszkalne i lokale usługowe (sprzedaż opodatkowana podatkiem VAT).
Niniejszy wniosek dotyczy opisanego wyżej świadczenia pieniężnego (dalej: „Świadczenie Pieniężne”) jakie Kupujący zobowiązał się wypłacić Sprzedającemu na podstawie faktury VAT dokumentującej 50% wszystkich kosztów i wydatków poniesionych przez Sprzedającego w związku z Inwestycjami Drogowymi według stanu na 10 dni roboczych przed podpisaniem Umowy oraz jakie zobowiązał się wypłacać co miesiąc Sprzedającemu na podstawie faktur VAT z tytułu kontynuacji realizacji Inwestycji Drogowej w wysokości 50% wszelkich kosztów i wydatków jakie Sprzedający ponosi w związku z realizacją ww. inwestycji
Pytania
1.Czy wskazane wyżej Świadczenie Pieniężne stanowiące partycypację w kosztach Inwestycji Drogowych stanowi wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług przez Sprzedającego na rzecz Kupującego w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z czym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
2.Czy w okolicznościach przedstawionych powyżej, Kupujący może odliczyć podatek VAT z faktur dokumentujących partycypację Kupującego w kosztach Inwestycji Drogowych?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Zainteresowanych wskazane wyżej Świadczenie Pieniężne stanowiące partycypację w kosztach Inwestycji Drogowych stanowi wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług przez Sprzedającego na rzecz Kupującego w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z czym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
W świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie, tj. uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby, jak i zaniechanie, tj. nieczynienie bądź też tolerowanie.
Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy o VAT.
Co wymaga zauważenia, usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący konkretną korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu VAT jedynie, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Powyższe oznacza, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Konieczne jest wystąpienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Wskazać należy, że czynność może być albo odpłatna, albo nieodpłatna.
Na gruncie ustawy o VAT nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna.
Nie ma przy tym żadnego znaczenia czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.
W świetle utrwalonego orzecznictwa dla zakwalifikowania transakcji jako transakcji dokonanej odpłatnie w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. L 347 z 11 grudnia 2006 r. ze zm.) bez znaczenia jest wysokość świadczenia wzajemnego, w szczególności okoliczność, czy jest ona równa kosztom poniesionym przez podatnika w związku ze świadczeniem usługi, czy też od nich wyższa lub niższa.
Taka okoliczność nie może mieć bowiem wpływu na bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem usług, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (m.in. wyrok z 11 marca 2020 r. w sprawie C-94/19 San Domenico Vetraria pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo).
Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przykładowo, w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 TSUE uznał, że:
„określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi a ponadto, gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT”.
Z kolei w orzeczeniu TSUE z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 podkreślono, że:
„usługi świadczone są za wynagrodzeniem wyłącznie, jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy”.
Podsumowując powyższa czynność podlega opodatkowaniu jedynie, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, przy czym jedną stronę tej transakcji można uznać za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Warunkiem jest jednak by związek pomiędzy płatnością a świadczeniem był na tyle wyraźny i bezpośredni, aby nie było wątpliwość, że płatność następuje właśnie w zamian za to świadczenie.
Biorąc pod uwagę okoliczności przedstawionego stanu faktycznego nie powinno być wątpliwości, że istnieje stosunek prawny pomiędzy dwoma podmiotami, które zgodnym zamiarem obejmują określone świadczenie, zachowanie jednego podmiotu (usługodawcy) na rzecz drugiego (usługobiorcy). W ramach zawartej umowy, kwota jaką Sprzedający otrzyma od Kupującego stanowi wynagrodzenie za świadczenie usługi polegającej na tym, że Sprzedający zobowiązał się do realizacji Inwestycji Drogowych w celu zapewnienia Kupującemu niezakłóconego i bezpiecznego dostępu do Nieruchomości A.
W kontekście partycypacji w kosztach budowy warto zwrócić uwagę na interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 października 2023 r. nr 0114-KDIP4-1.4012.422.2023.1 AM.
Z treści okoliczności tej sprawy wynika, że:
„pomiędzy Państwem, a Deweloperem zostało zawarte porozumienie (umowa cywilnoprawna), na podstawie którego Deweloper zobowiązał się współfinansować wykonanie przyłącza (...) i węzła (...) w formie modelu partycypacyjnego, co umożliwi mu realizację jego inwestycji, tj. budynku mieszkalnego i wyposażenie lokali znajdujących się w budynku w (...) sieciowe Tym samym, dla Dewelopera zawarcie umowy jest konieczne w celu zrealizowania (kontynuowania lub dokończenia) inwestycji, tj. budynku mieszkalnego W sytuacji, gdyby nie powstało to przyłącze (...) i węzeł (...), Deweloper nie miałby możliwości podłączenia budynku do (...) sieciowego, a tym samym nie mógłby kontynuować inwestycji, nie byłoby możliwości ogrzania lokali znajdujących się w budynku (...) sieciowym" W takim stanie rzeczy organ podatkowy stwierdził, że „czynność wykonania przez Państwa przyłącza (...) i węzła (...) w celu zapewnienia dostępu do (...) sieciowego w budynku Dewelopera, jest usługą w myśl art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.
Zawarcie przez Kupującego Umowy ze Sprzedającym było konieczne do realizacji inwestycji Kupującego, której zakończeniem będzie opodatkowana podatkiem VAT sprzedaż lokali mieszkalnych i lokali usługowych.
Mając powyższe na względzie wskazane wyżej Świadczenie Pieniężne stanowiące partycypację w kosztach Inwestycji Drogowych stanowi wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług przez Sprzedającego na rzecz Kupującego w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z czym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ad 2
W ocenie Zainteresowanych Kupujący może odliczyć podatek VAT z faktur dokumentujących partycypację Kupującego w kosztach Inwestycji Drogowych.
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
W świetle jego brzmienia, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Tym samym, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że związek pomiędzy poniesionymi kosztami związanymi z realizacją Inwestycji Drogowych jest bezsporny.
Kupujący prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży lokali mieszkalnych/lokali usługowych, z tytułu czego uzyskuje przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Warunkiem ukończenia danej inwestycji deweloperskiej jest zapewnienie do niej drogi dojazdowej dostoswanej do dróg wewnętrznych znajdujących się na Nieruchomości A. Opisane w stanie faktycznym Inwestycje Drogowe są niezbędnym elementem projektu inwestycyjnego zapewniające:
1.dostępność komunikacyjną Nieruchomości A - drogi publiczne sąsiadujące z drogami wewnętrznymi znajdującymi się na Nieruchomości A, zapewniają bezpośredni dostęp do Nieruchomości A, czyli do budynków, w których znajdować się będą lokale mieszkalne i lokale usługowe przeznaczone na sprzedaż (opodatkowaną podatkiem VAT),
2.bezpieczeństwo - drogi publiczne sąsiadujące z drogami wewnętrznymi znajdującymi się na Nieruchomości A pozwalają na optymalną organizację ruchu przekładającą się na zwiększenie bezpieczeństwa przyszłych mieszkańców i zorganizowanie ruchu drogowego w sposób minimalizujący ryzyko wypadków, a także zapewnienie niezakłóconego dostępu dla służb ratunkowych,
3.wzrost wartości Nieruchomości A - drogi publiczne sąsiadujące z drogami wewnętrznymi znajdującymi się na Nieruchomości A wpływają na estetykę osiedla, komfort korzystania z całej infrastruktury Nieruchomości A i pożądaną przez mieszkańców wysoką jakość życia, co z kolei podnosi wartość lokali mieszkalnych i lokali usługowych, a tym samym wpływa na wzrost przychodów z ich sprzedaży.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
Zasada niezwłocznego odliczenia podatku VAT naliczonego oznacza, że podatnik celem skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT, nie musi czekać, aż nabyty towar bądź usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy uznać należy, że związek pomiędzy partycypacją w kosztach realizacji Inwestycjach Drogowych a realizacją przez Kupującego czynności opodatkowanych jest bezsporny.
Kupujący prowadząc działalność deweloperską zamierza uzyskiwać przychody ze sprzedaży lokali mieszkalnych/usługowych w budynkach znajdujących się na Nieruchomości A, przy czym sprzedaż ta w całości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Potwierdzenie swojego stanowiska Zainteresowani znajdują m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 grudnia 2023 r., nr 0114-KDIP1-1.4012 633.2023.2 MŻ, w której organ wskazał w tożsamym stanie faktycznym, że:
„Spółce będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającej z wystawionych przez B faktur dokumentujących zapłatę Partycypacji.”
Mając powyższe na względzie Kupujący może odliczyć podatek VAT z faktur dokumentujących partycypację Kupującego w kosztach Inwestycji Drogowych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.
Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla uznania, że dostawa towarów, czy świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). Przykładowo, w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C‑102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że:
„Określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi a ponadto, gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT”.
Podobnie w orzeczeniu TSUE z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden TSUE podkreślił, że:
„Usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie, jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy”.
Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.
Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę.
Kolejnym czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem, jest określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i jednocześnie wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu.
W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz dostawcy towarów lub świadczącego usługę oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem czynności.
A zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej, zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku, którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z okoliczności wskazanych przez Państwa wynika, że:
- są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a Państwa działalność gospodarcza skupia się na realizacji projektów budowlanych związanych z wznoszeniem budynków,
- Sprzedający – B. sp. z.o.o. – jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie realizacji projektów budowalnych związanych ze wznoszeniem budynków,
- 13 stycznia 2025 r. nabyli Państwo od Sprzedającego, na podstawie aktu notarialnego, prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości A. W skład tej nieruchomości wchodziły: Nieruchomość 1 o numerze działki 1, Nieruchomość 2 o numerze działki 2, Nieruchomość 3 o numerze działki 3 oraz Nieruchomość 4 o numerze działki 4,
- na przedmiotowej Nieruchomości A zamierzają Państwo zrealizować inwestycję polegającą na wybudowaniu budynków wielomieszkaniowych, w których będą znajdowały się lokale mieszkalne oraz usługowe przeznaczone do sprzedaży w ramach czynności opodatkowanych podatkiem VAT,
- Nieruchomość A, sąsiaduje z Nieruchomością B, na której Sprzedający – B. sp. z.o.o. – realizuje własną inwestycję budowlaną,
- prace projektowe dotyczące przebudowy dróg publicznych w okolicach Nieruchomości A oraz Nieruchomości B zostały rozpoczęte przez Sprzedającego przed zawarciem umowy przenoszącej prawo użytkowania wieczystego,
- Inwestycje Drogowe Sprzedający realizuje w związku z zawartą umową z Miastem (...), a wydatki związane z tą inwestycją są udokumentowane fakturą wystawioną na rzecz Sprzedającego,
- Inwestycje Drogowe realizowane przez Sprzedającego przynoszą korzyści obu stronom, a ich realizacja jest kluczowa dla sprawnej komunikacji pomiędzy drogami publicznymi, a Nieruchomością A oraz Nieruchomością B – jak Państwo wskazali - są one niezbędne do prawidłowej komunikacji pomiędzy drogami publicznymi a Nieruchomością A i Nieruchomością B,
- Kupujący tu: A. sp. z.o.o. – jest zaangażowany w wybór wykonawców, inżynierów, konsultantów i innych specjalistów w związku z Inwestycją Drogową związaną z przebudową dróg publicznych przy Nieruchomości A i Nieruchomości B realizowaną przez Sprzedającego,
- Kupujący będzie miał również prawo do przeglądania i zatwierdzania ich kwalifikacji oraz propozycji ofert, a także do monitorowania i oceny ich pracy oraz wyników,
- realizacja Inwestycji Drogowych zapewni dostępność komunikacyjną Nieruchomości A oraz bezpieczeństwo i przepustowość komunikacji drogowej co spowoduje wzrost wartości Nieruchomości A, na której będą realizować projekt budowalny związany z wybudowaniem dwóch budynków mieszkalnych.
Na podstawie ustaleń wynikających z umowy przedwstępnej sprzedaży, w dniu jej podpisania, tj. 13 stycznia 2025 r., Kupujący – tu: A. sp. z o.o. zobowiązał się do zwrotu Sprzedającemu 50% wszystkich kosztów i wydatków poniesionych przez Sprzedającego w związku z Inwestycjami Drogowymi, które zostały ustalone na 10 dni roboczych przed dniem podpisania umowy.
Z uwagi, że Inwestycje Drogowe są i będą w dalszym ciągu prowadzone, Sprzedający będzie wystawiał faktury VAT dla Państwa co miesiąc w wysokości 50% wszelkich kosztów i wydatków, (w tym m.in.: kosztów projektowania, zarządzania i nadzoru nad procesem oraz kosztów wynikających z waloryzacji wynagrodzeń lub zobowiązań wynikających z realizacji Inwestycji Drogowych) poniesionych przez Sprzedającego w związku z Inwestycjami Drogowymi.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy Świadczenie Pieniężne z tytułu partycypacji jakie Państwo wypłacili Sprzedającemu na podstawie faktur dokumentujących 50% wszystkich kosztów i wydatków poniesionych przez Sprzedającego w związku z Inwestycjami Drogowymi oraz jakie będą Państwo wypłacać z tytułu partycypacji w kosztach Inwestycji Drogowych będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy będą mogli Państwo odliczyć podatek od towarów i usług z faktur otrzymanych od Sprzedającego dokumentujących partycypację w kosztach Inwestycji Drogowych.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wcześniej przytoczone przepisy, należy stwierdzić, że w omawianym przypadku zostaną spełnione wszelkie warunki, które pozwolą uznać, że w sprawie będziemy mieli do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Jak wynika z opisu – Sprzedający – czynny podatnik podatku VAT – jeszcze przed zwarciem umowy - realizując własną inwestycję budowlaną na Nieruchomości B rozpoczął Inwestycje Drogowe w zakresie przebudowy dróg publicznych wokół Nieruchomości A i Nieruchomości B. W opisie sprawy podkreślili Państwo, że Inwestycje Drogowe są korzystne dla obu stron i są niezbędne do zapewnienia prawidłowej komunikacji pomiędzy drogami publicznymi a Nieruchomością A i Nieruchomością B. W wyniku osiągniętych wspólnych ustaleń, pokryją Państwo 50% wszystkich kosztów i wydatków poniesionych przez Sprzedającego w związku z realizacją Inwestycji Drogowych. Partycypowanie w kosztach i wydatkach przebudowy dróg publicznych wokół Nieruchomości A i Nieruchomości B jest zatem transakcją wiązaną i korzystną zarówno dla Państwa, jak i Sprzedającego. Realizacja Inwestycji Drogowych zapewni dostępność komunikacyjną Nieruchomości A, bezpieczeństwo i przepustowość komunikacji drogowej, co z kolei przełoży się na wzrost wartości Nieruchomości A, na której będą Państwo realizować wybudowanie budynków, w których znajdować się będą lokale mieszkalne i usługowe, przeznaczone do sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT. W sprawie istnieje więc stosunek prawny pomiędzy Państwem a Sprzedającym, który w wyniku zgodnych ustaleń obejmuje określone świadczenie, polegające na wykonaniu Inwestycji Drogowych wzdłuż Nieruchomości A. W analizowanej sprawie świadczenie pieniężne wypłacane na rzecz Sprzedającego tytułem partycypacji w kosztach Inwestycji Drogowych stanowi więc zapłatę za świadczenie usług, gdyż dochodzi do działania zwrotnego (świadczenia wzajemnego) ze strony Sprzedającego na rzecz Kupującego, polegającym na uzyskaniu niezbędnej komunikacji drogowej do Nieruchomości A.
W konsekwencji, przekazywane przez Państwa Świadczenie Pieniężne tytułem partycypacji w kosztach Inwestycji Drogowych na rzecz Sprzedającego, na podstawie zawartych zgodnych ustaleń będzie stanowić wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług przez Sprzedającego w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznaję za prawidłowe.
Odnosząc się z kolei do Państwa wątpliwości związanych z prawem do odliczenia podatku VAT z faktur otrzymanych od Sprzedającego dokumentujących partycypację w kosztach Inwestycji Drogowych należy zauważyć, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy:
W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powołanych przepisów art. 86 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki:
- odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług,
- towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego),
- faktura dokumentuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, czyli została na niej wskazana kwota podatku.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i będą Państwo realizować Inwestycję wybudowania dwóch budynków wielomieszkaniowych, w których znajdować się będą lokale mieszkalne i usługowe przeznaczone do dalszej sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Z okoliczności wskazanych we wniosku wynika, że aby zrealizować własną inwestycję deweloperską niezbędne jest wykonanie odpowiednich dróg dojazdowych znajdujących się wokół Nieruchomości A. Inwestycje Drogowe w chwili obecnej realizowane są przez Sprzedającego (który prowadzi inwestycję budowlaną) wzdłuż Nieruchomości B i Nieruchomości A w wyniku zgodnych ustaleń, które – jak sami Państwo wskazali są - korzystne są zarówno dla Państwa, jak i Sprzedającego. Inwestycje Drogowe zapewnią dostępność komunikacyjną Nieruchomości A, zwiększą bezpieczeństwo oraz wzrost wartości Nieruchomości A. Dodatkowo, jak wyżej potwierdzono Świadczenie Pieniężne wynikające ze zgodnych ustaleń pomiędzy Państwem a Sprzedającym, otrzymane przez Sprzedającego tytułem partycypacji w kosztach Inwestycji Drogowych stanowi wynagrodzenie za świadczoną usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, i w konsekwencji stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Ponadto, Sprzedający realizując Inwestycje Drogowe jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i będzie wystawiał dla Państwa faktury, na podstawie których udokumentuje otrzymane od Państwa Świadczenie Pieniężne tytułem partycypacji w kosztach Inwestycji Drogowych w wysokości 50% wszystkich kosztów.
Przechodząc zatem do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od Sprzedającego dokumentujących partycypację w kosztach Inwestycji Drogowych wskazać należy, że w opisanej sprawie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający Państwa do odliczenia podatku VAT, ponieważ koszt związany z realizacją Inwestycji Drogowych jest niezbędny do zrealizowania przez Państwa inwestycji budowalnej, polegającej na wybudowaniu budynków wielomieszkaniowych, w których będą znajdować się lokale usługowe i mieszkalne, a tym samym ponoszony będzie w celu wykonywania przez Państwa czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niepodlegających zwolnieniu z VAT.
Ponadto w omawianej sprawie nie zaistnieją przesłanki ograniczające prawo do odliczenia wynikające z art. 88, gdyż faktury otrzymane z tytułu partycypacji kosztów Inwestycji Drogowych dokumentują czynność opodatkowaną podatkiem VAT. W konsekwencji, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur wystawionych przez Sprzedającego dokumentujących partycypację w kosztach Inwestycji Drogowych.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
A. Spółka z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.