Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją zadania pn.: „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) jest jednostką samorządu terytorialnego, która działa zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, realizuje zawarte w tej ustawie zadania publiczne oraz jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń podatku od towarów i usług wraz z gminnymi jednostkami organizacyjnymi. Począwszy od 1 stycznia 2017 r. stanowi jednego podatnika VAT.

W związku z realizowanym projektem pn.: „(…)” w ramach operacji typu „(…)” w ramach poddziałania „(…)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich, Gmina występuje o wydanie indywidualnej interpretacji w sprawie możliwości prawnej odzyskania podatku od towarów i usług, który zostanie poniesiony w związku prowadzoną inwestycją.

Zakres wniosku i realizowanych obecnie prac dotyczy budowy otwartego zbiornika retencyjnego służącego do gromadzenia wód opadowych i roztopowych w miejscowości (...). Realizowany zbiornik otwarty będzie miał wymiar (...). Ponadto, zaplanowano ogrodzenie zbiornika z siatki stalowej (...).

Zakres zadania został określony w dokumentacji projektowej. Wykonawca zadania został wybrany zgodnie z przepisami ustawy o zamówieniach publicznych. Majątek powstały w wyniku realizacji projektu należeć będzie do Gminy. Za wykonane zadanie Gmina dokona zapłaty za faktury VAT Wykonawcy. Gmina ubiega się o dofinansowanie inwestycji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na poziomie 100% kosztów. Zbiornik nie będzie posiadał dopływu i odpływu – będzie zasilany wodami opadowymi, roztopowymi oraz wodami podskórnymi, co pozwoli na jego naturalne funkcjonowanie i wpisanie się w ekosystem lokalny. Nowy zbiornik wodny będzie pełnił funkcję retencyjną, gromadząc wody opadowe i roztopowe, co pozwoli na skuteczne zapobieganie miejscowym podtopieniom. Jest to szczególnie istotne w kontekście zmieniających się warunków klimatycznych oraz rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych. Inwestycja ta ma kluczowe znaczenie dla lokalnej gospodarki wodnej i ochrony przeciwpowodziowej.

Powstały zbiornik w żaden sposób nie będzie wykorzystany do czynności opodatkowanych. Gmina nie będzie pobierać opłat, ani też nie będzie uzyskiwać z tego tytułu innych dochodów. Nabyte towary i usługi w ramach realizacji zadania będą to czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina realizując powyższe zadanie pomimo, że jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, a wydatki związane z realizacją powyższego zadania nie będą wykorzystywane do celów zarobkowych.

Realizowanie czynności w ramach zadania należą do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym. Wydatki Gminy będą dotyczyły realizacji zadań publicznych niebędących działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i niepodlegającą opodatkowaniu tym podatkiem.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pn.: „(...)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pn.: „(...)”.

Prowadzona budowa zbiornika retencyjnego ma na celu gromadzenie oraz zatrzymywanie nadmiaru wody deszczowej lub roztopowej. Nowy zbiornik wodny będzie pełnił funkcję retencyjną, gromadząc wody opadowe i roztopowe, co pozwoli na skuteczne zapobieganie miejscowym podtopieniom.

Ponadto zbiornik retencyjny wpłynie na poprawę stanu lokalnego środowiska naturalnego. Zbiornik w żaden sposób nie będzie wykorzystany do czynności opodatkowanych, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Gmina nie będzie pobierać opłat, ani też nie będzie uzyskiwać z tego tytułu innych dochodów.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W tej sytuacji warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ zadanie nie będzie służyć do wykonywania czynności opodatkowanych, a realizowane będzie w ramach działalności statutowej Gminy.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i obejmuje sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Gmina realizując powyższe zadanie pomimo, że jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT nie spełnia warunku wskazanego w art. 86 ust. 1 uprawniającego do odliczenia, gdyż nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, a wydatki związane z realizacją ww. zadania nie będą wykorzystywane do celów zarobkowych. Wszystkie towary i usługi nabywane na potrzeby realizacji projektu nie będą mieć żadnego związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Wobec tego, Gmina nabywając towary i usługi nie dokona ich zakupu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co oznacza, że w tym przypadku nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z tym przepisem:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie,  np. w zakresie zadań własnych nałożonych na Gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że realizują Państwo projekt pn.: „ (...)”. Zakres wniosku i realizowanych obecnie prac dotyczy budowy otwartego zbiornika retencyjnego służącego do gromadzenia wód opadowych i roztopowych w miejscowości (...).

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą ustalenia, czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – zadanie będzie polegało na budowie zbiornika retencyjnego, który będzie pełnił funkcję retencyjną, gromadząc wody opadowe i roztopowe, co pozwoli na skuteczne zapobieganie miejscowym podtopieniom. Powstały zbiornik w żaden sposób nie będzie wykorzystany do czynności opodatkowanych. Nabyte towary i usługi w ramach realizacji zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z realizacją projektu, Gmina nie będzie pobierać opłat, ani też nie będzie uzyskiwać z tego tytułu innych dochodów. Tym samym, w odniesieniu do przedmiotowego projektu – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie będą Państwo mieli możliwości odliczenia podatku naliczonego.

Podsumowując stwierdzam, że Gminie nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją projektu pn.: „(...)”.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zauważam, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.