
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu kwoty wadium przekształconego w zaliczkę.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca (zwany dalej również „Spółką”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, prowadzącą działalność głównie w zakresie (…).
Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Spółka podjęła decyzję o zbyciu swojego składnika majątkowego i w związku z tym dokonała ogłoszenia o zamiarze sprzedaży należącej do niej niezabudowanej nieruchomości gruntowej.
Postanowienie zawarte w pkt IV ppkt 1 „(…)” (zwanego dalej „Ogłoszeniem”), przewidywało dla osób zamierzających wziąć udział w przetargu, obowiązek uiszczenia wadium, którego wpłata na rachunek Spółki warunkowała udział w przetargu i rozpatrzenie składanej oferty. Wysokość wadium została ustalona na kwotę (…) zł.
Zgodnie z postanowieniem zawartym w pkt IV ppkt 2 „Ogłoszenia”, wadium wpłacone przez oferenta, którego oferta została wybrana miało zostać zaliczone na poczet ceny sprzedaży nieruchomości.
Postanowienie pkt IV ppkt 3 „Ogłoszenia” stanowiło zaś, że wadium podlega zwrotowi w następujących przypadkach: wyboru oferty innego oferenta, cofnięcia oferty, zamknięcia przetargu bez wybrania nabywcy, zamknięcia (odwołania) przetargu, upływu terminu związania ofertą, lub nieprzystąpienia przez sprzedającego do zawarcia umowy sprzedaży z wybranym oferentem pomimo wezwania przez tego oferenta do zawarcia umowy w terminie związania ofertą.
Zdaniem Spółki, wadium staje się częścią zapłaty w momencie rozstrzygnięcia przetargu. Przetarg zaś uznaje się za rozstrzygnięty po łącznym spełnieniu warunków przewidzianych w przepisach wewnętrznych regulujących działalność Spółki oraz przepisach powszechnie obowiązujących.
Przepisy wewnętrzne regulujące działalność Spółki, w tym umowa Spółki, przewidują, że aby doszło do rozstrzygnięcia przetargu, muszą zostać spełnione następujące warunki:
·wskazanie przez Spółkę oferenta, którego oferta została wybrana;
·wyrażenie przez Zarząd Spółki zgody na zbycie nieruchomości;
·uzyskanie opinii Rady Nadzorczej w przedmiocie zbycia nieruchomości;
·uzyskanie zgody Zgromadzenia Wspólników na sprzedaż nieruchomości.
Należy przy tym wskazać, że ze względu na charakter prowadzonej przez Spółkę działalności, regulowanej również przez (…), aby doszło do zbycia nieruchomości przez Spółkę, konieczne jest uzyskanie dokumentu (…).
(…), Spółka udostępniła (…), zawierającą wskazanie nabywcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą.
Następnie Spółka, zgodnie z dominującym dotychczas stanowiskiem organów podatkowych, w ramach przezorności, ustaliła moment powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu zaliczki na moment wyłonienia nabywcy i zapłaciła należną kwotę podatku od towarów i usług.
31 października 2024 r. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zostało wydane pismo prezentujące odmienne od wskazanego powyżej stanowisko, wskazujące jako moment powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług – „dzień podjęcia decyzji o wyborze oferenta przez Zarząd Spółki. Jeżeli z uwagi na kwotowość transakcji wymagana jest dodatkowa zgoda Rady Nadzorczej, obowiązek podatkowy przesuwa się na dzień podjęcia takiej uchwały. Jeśli akceptacja przetargu wymaga dodatkowo zgody Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, obowiązek podatkowy powstanie dopiero w momencie uzyskania takiej zgody” (pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 października 2024 r., 0111-KDIB3-1.4012.532.2024.1.KO).
W związku z treścią cytowanego pisma, Spółka powzięła wątpliwość dotyczącą momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług tytułem wadium przekształconego w zaliczkę na poczet ceny nieruchomości i uznała, że konieczne może okazać się złożenie korekty deklaracji podatkowej dla podatku od towarów i usług z tego tytułu.
Pytanie
W jakim momencie powstaje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu kwoty wadium przekształconego w zaliczkę, wpłaconej przez oferenta, który wygrał przetarg na sprzedaż nieruchomości, czy:
·w momencie wyłonienia nabywcy,
·czy w momencie zrealizowania ostatniej z czynności wymaganych przez przepisy prawa wewnętrznego regulujące działalność Spółki oraz przepisy prawa obowiązującego erga omnes, w tym przypadku (…), jeżeli dopiero realizacja wszystkich tych czynności warunkuje możliwość sprzedaży nieruchomości przez Spółkę?
Państwa stanowisko w sprawie
Datą powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu przekształcenia w zaliczkę wadium wpłaconego przez oferenta, który wygrał przetarg na sprzedaż nieruchomości jest dzień, w którym zostanie zrealizowana ostatnia z czynności wymaganych przez przepisy prawa wewnętrznego regulujące działalność Spółki oraz przepisy prawa obowiązującego erga omnes – w tym przypadku (…), ponieważ dopiero realizacja wszystkich tych czynności warunkuje prawną możliwość sprzedaży nieruchomości przez Spółkę.
Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Z treści art. 19a ust. 1 ustawy wynika, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.
Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 (art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług).
Według art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:
a.dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
b.świadczenia usług:
·telekomunikacyjnych,
·wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
·najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
·ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
·stałej obsługi prawnej i biurowej,
·dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.
W myśl cyt. wyżej przepisów art. 19a ust. 1 i ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów powstaje z chwilą dokonania dostawy tych towarów, tj. z chwilą przeniesienia prawa do rozporządzania nimi jak właściciel. Co do zasady, w przypadku sprzedaży nieruchomości, będzie to miało miejsce w chwili podpisania aktu notarialnego. Jeżeli jednak przed podpisaniem aktu będzie miało miejsce wydanie tych towarów, obowiązek podatkowy powstanie z tym właśnie dniem. Natomiast, jeżeli przed dokonaniem dostawy zostanie uiszczona całość lub część należnej zapłaty, obowiązek powstanie z tą chwilą i w części otrzymanej zapłaty.
W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z cyt. wcześniej art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (...).
Jak wynika zaś z art. 70(4) § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodek cywilny, w warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium).
Zdaniem Spółki, wadium staje się częścią zapłaty w momencie rozstrzygnięcia przetargu, a przetarg uznaje się za rozstrzygnięty po łącznym spełnieniu następujących warunków przewidzianych w przepisach wewnętrznych regulujących działalność Spółki:
·wskazaniu przez Spółkę oferenta, którego oferta została wybrana,
·wyrażeniu przez Zarząd Spółki zgody na zbycie nieruchomości,
·uzyskaniu opinii Rady Nadzorczej w przedmiocie zbycia nieruchomości,
·uzyskaniu zgody Zgromadzenia Wspólników na sprzedaż nieruchomości,
oraz, ze względu na charakter prowadzonej przez Spółkę działalności, regulowanej również przez (…):
·uzyskanie dokumentu (…).
Zgodnie z powołanym wyżej przepisem art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, przyjęcie w zasadzie każdej płatności przed dokonaniem czynności opodatkowanej w obrocie krajowym, poza przypadkami wyraźnie wskazanymi w ustawie – niezależnie od jej wielkości – powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Nie ulega wątpliwości, że pomiędzy otrzymaniem przez podatnika takiej należności, a czynnością opodatkowaną (dostawą towarów lub wykonaniem usługi) musi istnieć bezpośredni związek. Część należności ma bowiem stanowić wynagrodzenie związane z wykonaniem czynności, za którą jest należna. W innym przypadku, sam transfer pieniędzy – następujący bez związku z przyszłą czynnością opodatkowaną, na poczet której jest dokonywany – pozostaje obojętny na gruncie podatku od towarów i usług (nie stanowi opodatkowanej zaliczki, przedpłaty, raty itp.).
Reasumując, w przypadku wpłaconego wadium, momentem jego przekształcenia w zaliczkę, a tym samym datą powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu zaliczki, będzie co do zasady dzień, w którym spełniony zostanie ostatni z wyżej wymienionych warunków.
W istniejącym stanie faktycznym nie zostały spełnione jeszcze dwa poniższe warunki:
1.uzyskanie zgody Zgromadzenia Wspólników na sprzedaż nieruchomości oraz
2.uzyskanie dokumentu (…).
Wobec powyższego, w ocenie Spółki, należy uznać, że chwilą przekształcenia wadium w zaliczkę, czyli datą powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu otrzymanej zaliczki będzie dzień, w którym spełnione zostaną łącznie dwa wyżej wymienione warunki.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy „dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każdą inną transakcję, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).
Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.
Innymi słowy, pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy. Jednocześnie należy podkreślić, że dla celów powstania obowiązku podatkowego dokonanie czynności następuje z chwilą jej faktycznego dokonania, za wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy określają wprost ten moment. W konsekwencji postanowienia umów cywilnoprawnych o uznaniu dostawy towarów za dokonaną pozostają bez znaczenia dla celów powstania obowiązku podatkowego, mogą pełnić jedynie funkcję pomocniczą w przypadku zaistnienia wątpliwości.
W oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z powołanych przepisów wynika, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi – co do zasady – usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla uznania, iż dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Należy więc stwierdzić, iż czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę.
Kolejnym czynnikiem decydującym o tym czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem, jest określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i jednocześnie wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu.
W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
A zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług, rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie, w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Według art. 29a ust. 2 ustawy:
W przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie tej dostawy towarów.
Na mocy ogólnej zasady wyrażonej w art. 19a ust. 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.
Natomiast na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy:
Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:
1)dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;
2)dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.
W myśl cyt. wyżej przepisów art. 19a ust. 1 i ust. 8 ustawy, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów powstaje z chwilą dokonania dostawy tych towarów, tj. z chwilą przeniesienia prawa do rozporządzania nimi jak właściciel. Natomiast jeżeli przed dokonaniem dostawy zostanie uiszczona całość lub część należnej zapłaty, obowiązek powstanie z tą chwilą i w części otrzymanej zapłaty.
Według art. 704 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodek cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
§ 1.W warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium).
§ 2.Jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, organizator aukcji albo przetargu może pobraną sumę zachować albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od zawarcia umowy, ich uczestnik, którego oferta została wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podjęli Państwo decyzję o zbyciu swojego składnika majątkowego i w związku z tym dokonali Państwo ogłoszenia o zamiarze sprzedaży należącej do Państwa niezabudowanej nieruchomości gruntowej. Ogłoszenie przewidywało dla osób zamierzających wziąć udział w przetargu, obowiązek uiszczenia wadium, którego wpłata na Państwa rachunek warunkowała udział w przetargu i rozpatrzenie składanej oferty. Zgodnie z Ogłoszeniem, wadium wpłacone przez oferenta, którego oferta została wybrana miało zostać zaliczone na poczet ceny sprzedaży nieruchomości. Ogłoszenie stanowiło, że wadium podlega zwrotowi w następujących przypadkach: wyboru oferty innego oferenta, cofnięcia oferty, zamknięcia przetargu bez wybrania nabywcy, zamknięcia (odwołania) przetargu, upływu terminu związania ofertą, lub nieprzystąpienia przez sprzedającego do zawarcia umowy sprzedaży z wybranym oferentem pomimo wezwania przez tego oferenta do zawarcia umowy w terminie związania ofertą. Wadium staje się częścią zapłaty w momencie rozstrzygnięcia przetargu. Przetarg zaś uznaje się za rozstrzygnięty po łącznym spełnieniu warunków przewidzianych w przepisach wewnętrznych regulujących Państwa działalność oraz przepisach powszechnie obowiązujących. Przepisy wewnętrzne regulujące Państwa działalność, w tym Państwa umowa, przewidują, że aby doszło do rozstrzygnięcia przetargu, muszą zostać spełnione następujące warunki: wskazanie przez Państwa oferenta, którego oferta została wybrana; wyrażenie przez Państwa Zarząd zgody na zbycie nieruchomości; uzyskanie opinii Rady Nadzorczej w przedmiocie zbycia nieruchomości; uzyskanie zgody Zgromadzenia Wspólników na sprzedaż nieruchomości. Ze względu na charakter prowadzonej przez Państwa działalności, regulowanej również przez (…), aby doszło do zbycia nieruchomości przez Państwa, konieczne jest uzyskanie dokumentu (…).
Państwa wątpliwości dotyczą momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu kwoty wadium przekształconego w zaliczkę.
Zgodnie z powołanym powyżej art. 19a ust. 8 ustawy, przyjęcie w zasadzie każdej płatności przed dokonaniem czynności opodatkowanej powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Nie ulega wątpliwości, że pomiędzy otrzymaniem przez podatnika takiej należności, a czynnością opodatkowaną (dostawą towarów lub wykonaniem usługi) musi istnieć bezpośredni związek. Część należności ma bowiem stanowić wynagrodzenie związane z wykonaniem czynności, za którą jest należna. W innym przypadku sam transfer pieniędzy, następujący bez związku z przyszłą czynnością opodatkowaną, na poczet której jest dokonywany, pozostaje obojętny na gruncie podatku VAT (nie stanowi opodatkowanej zaliczki, przedpłaty, raty itp.).
Jeżeli zatem wadium pieniężne oferenta, którego oferta została przyjęta, zostaje zarachowane na poczet ceny nabycia, na co wybrany nabywca, poprzez przystąpienie do przetargu, wyraża zgodę, to niewątpliwie w tym momencie następuje zapłata części ceny za dostawę towaru (lub świadczenie usługi) będących przedmiotem przetargu. Wskutek zaliczenia wadium na poczet ceny nabycia nie traci ono swoich dotychczasowych funkcji, podobnie zresztą jak zadatek czy zaliczka.
Wybór w przetargu oferenta stanowi jednoznaczne określenie dostawy towaru pod względem podmiotowo-przedmiotowym, a gdy towarzyszy mu zaliczenie wadium na poczet ceny nabycia, oznacza uiszczenie części ceny przed wykonaniem dostawy towaru lub świadczeniem usługi, co – stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy – rodzi w podatku od towarów i usług powstanie obowiązku podatkowego z tego tytułu. W konsekwencji, z chwilą wygrania przetargu wadium oferenta, którego oferta została przyjęta, zostaje zarachowane na poczet ceny nabycia, tym samym przybiera postać zaliczki na przyszłą dostawę, z tytułu której powstaje obowiązek podatkowy zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy. Zatem, z tytułu wpłaconego wadium, w ramach przetargu z tytułu sprzedaży, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą rozstrzygnięcia przetargu, tzn. wyboru i zatwierdzenia oferenta, w myśl art. 19a ust. 8 ustawy.
W Państwa sprawie, jak wynika z wniosku, wadium staje się częścią zapłaty w momencie rozstrzygnięcia przetargu. Przetarg zaś uznaje się za rozstrzygnięty po łącznym spełnieniu warunków przewidzianych w:
·przepisach wewnętrznych regulujących Państwa działalność (aby doszło do rozstrzygnięcia przetargu, muszą zostać spełnione następujące warunki: wskazanie przez Państwa oferenta, którego oferta została wybrana; wyrażenie przez Państwa Zarząd zgody na zbycie nieruchomości; uzyskanie opinii Rady Nadzorczej w przedmiocie zbycia nieruchomości; uzyskanie zgody Zgromadzenia Wspólników na sprzedaż nieruchomości) oraz
·przepisach powszechnie obowiązujących (aby doszło do zbycia nieruchomości przez Państwa, konieczne jest uzyskanie dokumentu (…)).
W przypadku gdy kwota wadium w momencie rozstrzygnięcia przetargu (tj. po łącznym spełnieniu ww. warunków przewidzianych w przepisach wewnętrznych regulujących Państwa działalność oraz przepisach powszechnie obowiązujących) zostaje zaliczona, jak wynika z wniosku, na poczet ceny sprzedaży nieruchomości, należy przyjąć, że z tą chwilą kwota wadium przekształca się w zaliczkę (ceny) nieruchomości, rodząc na gruncie ustawy obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy.
Przepis ten wiąże powstanie obowiązku podatkowego z momentem zapłaty całości lub części należności z tytułu dostawy towarów – nieruchomości. Zatem, kiedy następuje rozstrzygniecie przetargu obowiązek podatkowy powstanie w dacie jego rozstrzygnięcia, zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy, tj. z chwilą zaliczenia kwoty wadium na poczet ceny nabycia nieruchomości, mając na uwadze, że wcześniej nie wystąpi dokonanie dostawy towaru na rzecz kupującego (oferenta, który wygrał przetarg na sprzedaż nieruchomości), zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy.
Podsumowując, stwierdzam, że obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu kwoty wadium, wpłaconej przez oferenta, który wygrał przetarg na sprzedaż nieruchomości, powstaje w momencie przekształcenia tej kwoty wadium w zaliczkę, tj. w momencie zrealizowania ostatniej z czynności wymaganych przez przepisy prawa wewnętrznego regulujące Państwa działalność oraz przepisy prawa obowiązującego erga omnes, w tym przypadku (…), jeżeli dopiero realizacja wszystkich tych czynności warunkuje możliwość sprzedaży nieruchomości przez Państwa.
W związku z powyższym, Państwa stanowisko w powyższym zakresie jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zatem, należy zaznaczyć, że interpretacja indywidualna opiera się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu fatycznego. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.