
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 27 listopada 2024 roku o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działki nr 1 oraz gruntu otrzymanego od Gminy. Uzupełnił go Pan pismem z 5 lutego 2025 r. (wpływ 10 lutego 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)
W 1994 r. otrzymał Pan od rodziców z ich majątku własnego aktem darowizny (…) ha pola rolnego we (...) – dzielnica (…), za co Pana mama uzyskała emeryturę z KRUS.
W 2017 r. Rada Miasta (...) podjęła uchwałę (…) o planie przestrzennego zagospodarowania osiedle (...) w dzielnicy (...) i pole otrzymane od rodziców zostało przekwalifikowane na tereny budowlane. Nie występował Pan o sporządzenie tego planu ani nie starał się Pan o zmianę ziemi rolnej na budowlaną. Nadal uprawiał Pan pszenicę, ziemniaki, kukurydzę.
W planie na Pana ziemi wyznaczono drogi, 5 działek budowlanych oraz małą działkę około (…) m2 wzdłuż ul. (...) i ten pasek podzielono na 3 działki po około (…) m2.
Wystąpił Pan o interpretację indywidualną dotyczącą podatku od towarów i usług w sprawie przyszłej sprzedaży jednej dużej działki około (…) m2, a także tych 3 działeczek po (…) m2 (pasek wzdłuż ul. (...)).
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał 28.10.2020 r. interpretację indywidualną oznaczoną: 0113-KDIPT1-2.4012.590.2020.2.AM (…), w której zgodził się z Pana stanowiskiem, że nie powinien Pan stać się podatnikiem VAT, gdyż chce Pan sprzedać majątek osobisty na własne potrzeby. Zatem sprzedaż działek (1 duża (…) m2 i 3 małe po ok (…) m2) nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT.
Po otrzymaniu interpretacji indywidualnej wydzielił Pan ze swojego gruntu 1 dużą działkę i w grudniu 2021 r. sprzedał Pan ją.
Gmina (...) wydzieliła na Pana gruncie drogi i przejęła je.
Znalazł Pan kupca na sprzedaż 3 małych działek po (…) m2 wzdłuż ul. (...), spisał Pan z nim wstępny akt notarialny. Sąsiad, który miał także wąski pasek gruntu ok. (…) m2 przylegający do Pana paska, także spisał wstępną umowę o sprzedaży. Kupiec zwrócił się do Gminy (...) o dokup pasa ziemi od Gminy wzdłuż działek Pana i sąsiada, wtedy na tej ziemi mogłyby powstać 3 działki zgodne z planem przestrzennym zagospodarowania, ale Gmina kategorycznie odmówiła dosprzedaży i musiał Pan wraz z sąsiadem anulować akty notarialne, bo kupiec się wycofał.
W 2023 r. scalił Pan z sąsiadem niesprzedawalne paski – Pana (…) m2 i sąsiada (…) m2 i zamienił Pan z sąsiadem grunt. Pan uzyskał działkę nr 1 obręb (...) (…) m2 a sąsiad uzyskał 2 działki po około (…) m2 z dostępem do ul. (...).
W 2023 r. znalazł Pan kupca na niesamodzielną działkę nr 1 obręb (...), ale żeby działka była zgodna z przestrzennym planem zagospodarowania powinna mieć (…) m2. Wystąpił Pan do Gminy o przyznanie w zamian za odszkodowanie za drogę na Pana gruncie oddaną Gminie pas gruntu (…) m2 wzdłuż Pana działki dla inwestora (notarialnie przekazał Pan inwestorowi prawo do odszkodowania). Gmina wyznaczyła pasek (…) m2, ale odmówiła dokupu za drogę inwestorowi kupującemu Pana działkę informując Pana, że tylko Pan może dokupić ten pasek za odszkodowanie za drogę. Jednocześnie Gmina wyceniła oddaną drogę (…) m2 po (…) zł/m2 a swój grunt (…) m2, który Gmina Panu odda za odszkodowanie (…) zł/m2. W związku z tym, gdyby Pan dopłacił do tej zamiany inwestorowi i sprzedał swoją działkę nr (…) (…) m2 i tę otrzymaną od Gminy (…) m2, to czy nie stanie się Pan podatnikiem podatku VAT?
Nadmienia Pan, że do chwili obecnej nie podejmował Pan inicjatywy w celu uzbrojenia tej działki przy ul. (...) nr 1, ma ona doprowadzoną wodę i kanalizację, ale to uzbrojenie wykonała Gmina (...), bo większość gruntów w tym rejonie jest własnością Gminy i obecnie Gmina je sprzedaje.
Od tej interpretacji indywidualnej zależy jaką Pan podejmie decyzję. Od Gminy nie dostał Pan jeszcze nic oprócz wyceny. Jeśli ta zamiana za odszkodowanie spowoduje, że stanie się Pan płatnikiem podatku VAT, będzie Pan zmuszony zrezygnować z tej sprzedaży.
W piśmie z 5 lutego 2025 r. w odpowiedzi na wezwanie udzielił Pan następujących odpowiedzi:
1)Nie jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Nigdy nie prowadził Pan żadnej działalności gospodarczej.
2)Nie jest Pan i nigdy nie był rolnikiem ryczałtowym.
3)Nigdy nie sprzedawał Pan płodów rolnych.
4)W całym okresie posiadania nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży wykorzystywał ją Pan rolniczo na własne potrzeby – siał Pan pszenicę, kukurydzę, ziemniaki.
5)Na dzień sprzedaży dla działki 1 obręb (...) będącej przedmiotem sprzedaży nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy.
6)Nieruchomość gruntowa działka nr 1 będąca przedmiotem sprzedaży nie była udostępniana innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy.
7)Na pytanie: W związku z informacją zawartą w opisie sprawy, że „Znalazłem kupca na sprzedaż 3 małych działek po (…) m2 wzdłuż ul. (...), spisałem z nim wstępny akt notarialny.”, proszę wskazać:
a)w jaki sposób nawiązał Pan kontakt z nabywcą 3 działek, o których mowa wyżej?
b)do wykonania jakich konkretnych czynności/działań zobowiązał się Pan na rzecz kupującego, aby doszło do podpisania umowy sprzedaży ww. działek?
c)do wykonania jakich konkretnych czynności/działań zobowiązał się kupujący aby doszło do sprzedaży przez Pana ww. działek?
d)jakie konkretnie prawa i obowiązki wynikające z postanowień ww. umowy lub innego dokumentu zawartego z przyszłym nabywcą, ciążyły na Panu, a jakie na kupującym?
e)czy udzielił Pan nabywcy ww. działek pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia) w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących ww. działek? Jeżeli tak, to proszę wskazać:
i.do uzyskania jakich konkretnie decyzji i pozwoleń, udzielił Pan pełnomocnictw nabywcy ww. działek do występowania w Pana imieniu?
ii.jakich konkretnie czynności do momentu sprzedaży dokonał/dokona kupujący w związku z udzielonym przez Pana pełnomocnictwem w zakresie ww. działek?
odpowiedział Pan, że:
a)Kupiec zjawił się sam w Pana domu (mieszka Pan w domu wybudowanym na Pana gruncie) z zapytanie, czyja to ziemia? Jak odpowiedział Pan, że Pana, to wyraził zainteresowanie jej zakupem.
b)Zobowiązał się Pan do wystąpienia do Gminy (...) o skomasowanie Pana nieruchomości z nieruchomością sąsiada i jej podział. Po tym podziale powstała Pana działka nr 1 – (…) m2 i 2 działki sąsiada, ale nadal niesamodzielne, bo za wąskie. Dlatego wystąpił Pan do Gminy w zamian za odszkodowanie za drogę - działka nr 2 – (…) m2, którą przekazał Pan Gminie, zamienić na pasek gruntu Gminy (działki nr 3 – (…) m2 i nr 4 – (…) m2 razem (…) m2). Wtedy Pana działka nr 1 stanie się pełnowymiarową samodzielną działką budowlaną zgodną z Planem Przestrzennego Zagospodarowania Osiedla (...) Uchwała Rady Miasta (...) nr (…).
c)Kupujący skontaktował się z właścicielem pola graniczącego z Pana nieruchomością i wyraził chęć zakupu także jego gruntu po skomasowaniu działek.
d)Wg aktu notarialnego A nr (…) z dnia (…).2023 r. umowa przedwstępna sprzedaży miał Pan doprowadzić do skomasowania gruntu Pana i sąsiada, ponownego podziału na 3 działki – jedna Pana nr 1 – (…) m2 i 2 działki sąsiada z dostępem do ul. (...) oraz wystąpienie do Gminy o przyłączenie do działki nr 1 gruntu Gminy działki nr 3 – (…) m2 i działki nr 4 – (…) m2 razem (…) m2 w zamian za odszkodowanie za drogę - działka nr 2 – (…) m2, którą oddał Pan Gminie. Kupujący sam miał dokupić te (…) m2, ale Gmina się nie zgodziła. Jedynie Pan mógł o to wystąpić w zamian za odszkodowanie.
e)Nie udzielił Pan nabywcy żadnych pełnomocnictw do występowania w Pana imieniu.
8)Pana działka nr 1 obręb (...) (…) m2 jest niesamodzielna, gdyż po komasacji nadal jest zbyt wąska, nie spełnia wymiarów działki budowlanej i jest niezgodna z planem przestrzennym zagospodarowania osiedla (...).
9)Nabywca przyszedł sam do Pana do domu pytając o możliwość zakupu gruntu.
10)Nie poszukiwał Pan nabywcy i nie współpracował Pan z żadnym biurem nieruchomości.
11)Nie podejmował Pan żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży działki, nie dawał Pan ogłoszeń, nie zgłaszał Pan niczego do biur nieruchomości.
12)Na pytanie: Czy zawarł Pan lub planuje Pan zawrzeć z nabywcą (inwestorem) umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości gruntowych objętych zakresem pytania, tj. działki nr 1 oraz gruntu otrzymanego od Gminy (...)? Jeśli tak, to proszę wskazać:
a)do wykonania jakich konkretnych czynności/działań zobowiąże/zobowiązał się Pan na rzecz kupującego, aby doszło do podpisania umowy sprzedaży ww. nieruchomości?
b)do wykonania jakich konkretnych czynności/działań zobowiąże/zobowiązał się kupujący aby doszło do sprzedaży przez Pana ww. nieruchomości?
c)jakie konkretnie prawa i obowiązki wynikające z postanowień ww. umowy lub innego dokumentu zawartego z przyszłym nabywcą, ciążą/będą ciążyć na Panu, a jakie na kupującym?
d)czy udzielił/udzieli Pan nabywcy ww. nieruchomości pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia) w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących ww. nieruchomości? Jeżeli tak, to proszę wskazać:
i.do uzyskania jakich konkretnie decyzji i pozwoleń, udzielił/udzieli Pan pełnomocnictw nabywcy ww. nieruchomości do występowania w Pana imieniu?
ii.jakich konkretnie czynności do momentu sprzedaży dokonał/dokona kupujący w związku z udzielonym przez Pana pełnomocnictwem w zakresie ww. nieruchomości?
Odpowiedź: Zawarł Pan umowę przedwstępną A nr (…) na sprzedaż działki nr 1 oraz jest Pan przed podpisaniem z Gminą porozumienia o zamianie gruntu oddanego na drogę w zamian za odszkodowanie - działka nr 2 – (…) m2 na grunt Gminy działki nr 3 – (…) m2 i 4 – (…) m2 razem (…) m2.
a)Gmina za odszkodowanie za drogę działka nr 2 – (…) m2 doda do Pana działki nr 1 (…) m2 (działki nr 3 i 4). Będzie Pan musiał do tej zamiany za odszkodowanie dopłacić (…) zł, gdyż Gmina Pana drogę wyceniła po (…) zł/m2 a grunt Gminy po (…) zł/m2.
b)Nabywca zobowiązał się, że jeśli Gmina przyzna Panu za odszkodowanie (…) m2 gruntu, to on to kupi.
c)Zgodnie z umową przedwstępną A nr (…) na Panu ciąży obowiązek doprowadzenia działki nr 1 do tego aby była samodzielna i zgodna z planem przestrzennym zagospodarowania.
d)Nie udzielił Pan nabywcy żadnych pełnomocnictw, zgód w celu występowania w Pana imieniu.
13)Inwestor jest osobą fizyczną.
14)Sprzedał Pan 1 działkę nr 5 obręb (...).
a)Działkę nr 5 obręb (...) otrzymał Pan od rodziców z ich majątku własnego aktem darowizny A nr (…) z dnia (…).1994 r. (…) ha pola rolnego działka nr 6 obręb (...), za co Pana mama otrzymała emeryturę z KRUS. Działka nr 5 została wydzielona z działki 6.
b)Nigdy nie nabywał Pan żadnych nieruchomości.
c)Do momentu sprzedaży działki 5 wykorzystywał ją Pan jako pole rolne (pszenica, kukurydza, ziemniaki).
d)Przyczyną sprzedaży działki nr 5 były Pana własne potrzeby – leczenie, remont domu.
e)Została sprzedana 1 działka niezabudowana nr 5 obręb (...).
f)Z tytułu sprzedaży ww. działki nie odprowadzał Pan podatku VAT, nie składał Pan deklaracji VAT-7.
g)Środki ze sprzedaży działki nr 5 przeznaczył Pan na: remont domu, leczenie i rehabilitację syna z porażeniem mózgowym, leczenie stomatologiczne.
15)Nie posiada Pan innych działek budowlanych.
16)Nie ponosił Pan żadnych nakładów w odniesieniu do nieruchomości gruntowej działki nr 1 będącej przedmiotem sprzedaży w celu jej uatrakcyjnienia.
17)Nie otrzymał Pan od Gminy odszkodowania za działkę nr 2 – (…) m2 przekazaną na drogę.
Obecnie jest Pan w trakcie załatwiania zamiany gruntu oddanego na drogę - działka nr 2 – (…) m2 na (…) m2 gruntu Gminy działki nr 3 – (…) m2 i nr 4 – (…) m2 w zamian za odszkodowanie.
Pytanie
Czy nie stanie się Pan płatnikiem podatku VAT, jeśli sprzeda Pan swoją działkę nr 1 obręb (...) oraz (…) m2 gruntu od Gminy (...) otrzymanego w zamian za oddaną drogę, do tej zamiany musi Pan dopłacić, bo Gmina drogę wyceniła po (…) zł/m2 a swój grunt po (…) zł/m2?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien stać się podatnikiem VAT przy tej sprzedaży, gdyż chce Pan sprzedać majątek osobisty na własne potrzeby, a dopłata do wymuszonej zamiany odszkodowania za drogę ((…) m2 po (…) zł) za grunt Gminy ((…) m2 po (…) zł) nie jest handlem ziemią, ale odszkodowaniem za drogę, z powodu wyceny musi Pan do tego dopłacić.
W piśmie z 5 lutego 2025 r. wskazał Pan, że podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji. Pana zdaniem, nie powinien Pan stać się podatnikiem VAT przy tej sprzedaży działki nr 1, gdyż chce Pan sprzedać majątek osobisty na własne potrzeby, a dopłata od wymuszonej zamiany działki nr 2 – (…) m2 za drogę wycena Gminy (…) zł/m2, za grunt Gminy (…) m2 działki nr 3 i 4 wycena Gminy (…) zł/m2 jest odszkodowaniem, do którego musi Pan dopłacić z powodu drastycznej różnicy w wycenie Pana gruntu a gruntu Gminy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.
W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:
Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:
Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy. Jednakże jak wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.
Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi sprzedaży – art. 535 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego:
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 389 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.
§ 2. Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.
Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.
Tym samym, zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego – umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.
Z okoliczności przedstawionych w opisie sprawy wynika, że nie jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i nigdy nie prowadził Pan żadnej działalności gospodarczej. W 1994 r. otrzymał Pan od rodziców z ich majątku własnego aktem darowizny (…) ha pola rolnego. W całym okresie posiadania nieruchomości wykorzystywał ją Pan rolniczo na własne potrzeby – siał Pan pszenicę, kukurydzę, ziemniaki. Nie jest Pan i nigdy nie był rolnikiem ryczałtowym oraz nigdy nie sprzedawał Pan płodów rolnych. Nie udostępniał Pan nieruchomości innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy.
W 2017 r. Rada Miasta (...) podjęła uchwałę o planie przestrzennego zagospodarowania i pole otrzymane od rodziców zostało przekwalifikowane na tereny budowlane. Nie występował Pan o sporządzenie tego planu ani nie starał się Pan o zmianę ziemi rolnej na budowlaną. W planie na Pana ziemi wyznaczono drogi, 5 działek budowlanych oraz małą działkę około (…) m2, która została podzielona na 3 działki po około (…) m2.
Wystąpił Pan o interpretację indywidualną dotyczącą podatku VAT w sprawie przyszłej sprzedaży jednej dużej działki około (…) m2 i 3 działek po (…) m2, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że sprzedaż działek nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT. Po otrzymaniu interpretacji indywidualnej wydzielił Pan ze swojego gruntu 1 dużą działkę i sprzedał Pan ją w grudniu 2021 r.
Następnie zgłosił się do Pana kupiec zainteresowany zakupem Pana nieruchomości oraz działki sąsiada graniczącej z Pana nieruchomością. Spisał Pan z nim wstępny akt notarialny, zgodnie z którym miał Pan doprowadzić do skomasowania gruntu Pana i sąsiada, ponownego podziału na 3 działki – po tym podziale powstała Pana działka nr 1 i 2 działki sąsiada, ale nadal niesamodzielna, tj. niespełniająca wymiarów działki budowlanej i jest niezgodna z planem przestrzennym zagospodarowania. Miał Pan również wystąpić do Gminy o przyłączenie do działki nr 1 gruntu Gminy działki nr 3 i 4 w zamian za odszkodowanie za drogę działka nr 2, którą oddał Pan Gminie. Kupujący sam miał dokupić tę działkę, ale Gmina nie wyraziła zgody, ponieważ jedynie Pan mógł o to wystąpić w zamian za odszkodowanie. Kupiec się wycofał i musiał Pan wraz z sąsiadem anulować akt notarialny. Nie udzielił Pan nabywcy żadnych pełnomocnictw do występowania w Pana imieniu.
W 2023 r. skontaktował się z Panem kupiec – osoba fizyczna - zainteresowany zakupem niesamodzielnej działki nr 1, ale żeby działka była zgodna z przestrzennym planem zagospodarowania powinna mieć (…) m2. Zawarł Pan umowę przedwstępną A nr (…) na sprzedaż działki nr 1, zgodnie z którą na Panu ciąży obowiązek doprowadzenia działki nr 1 do tego aby była samodzielna i zgodna z planem przestrzennym zagospodarowania. Nie udzielił Pan nabywcy żadnych pełnomocnictw, zgód w celu występowania w Pana imieniu. Wystąpił Pan do Gminy, żeby w zamian za odszkodowanie za drogę, którą przekazał Pan Gminie, zamienić na pasek gruntu Gminy (działki nr 3 nr 4). Wtedy Pana działka nr 1 stanie się pełnowymiarową samodzielną działką budowlaną zgodną z Planem Przestrzennego Zagospodarowania. Do tej zamiany będzie Pan musiał dopłacić, gdyż Gmina Pana drogę wyceniła po (…) zł/m2 natomiast grunt Gminy po (…) zł/m2. Nie otrzymał Pan od Gminy odszkodowania za działkę przekazaną na drogę. Obecnie jest Pan w trakcie załatwiania zamiany gruntu oddanego na drogę na grunt Gminy w zamian za odszkodowanie.
Nie poszukiwał Pan nabywcy i nie współpracował Pan z żadnym biurem nieruchomości. Nie podejmował Pan żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży działki.
Nie podejmował Pan inicjatywy w celu uzbrojenia działki nr 1, ma ona doprowadzoną wodę i kanalizację, ale to uzbrojenie wykonała Gmina. Nie ponosił Pan żadnych nakładów w odniesieniu do nieruchomości gruntowej działki nr 1 w celu jej uatrakcyjnienia.
Sprzedał Pan 1 działkę nr 5, którą otrzymał Pan od rodziców z ich majątku własnego aktem darowizny. Do momentu sprzedaży ww. działki wykorzystywał ją Pan jako pole rolne do uprawy pszenicy, kukurydzy, ziemniaków). Przyczyną sprzedaży działki były Pana własne potrzeby – środki ze sprzedaży ww. działki przeznaczył Pan na: remont domu, leczenie i rehabilitację syna z porażeniem mózgowym, leczenie stomatologiczne.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pana aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że planowana przez Pana sprzedaż działki nr 1 wraz z gruntem otrzymanym od Gminy nie będzie stanowić działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie zbycia ww. nieruchomości, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie będzie występować bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa ww. nieruchomości będzie wypełniać przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmował Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.
Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku z planowaną przez Pana sprzedażą ww. nieruchomości, będzie Pan występować w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Pana należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będzie korzystać Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
Zatem dokonując sprzedaży działki nr 1 wraz z gruntem otrzymanym od Gminy w zamian za odszkodowanie za drogę, nie będzie działał Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym ww. sprzedaż nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
W związku z powyższym uznałem Pana stanowisko za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.