
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 grudnia 2024 r. za pośrednictwem ePUAP wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i importu towarów oraz ustalenia proporcji, według której należy określić podatek VAT do odliczenia w zakresie Zakupów. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 lutego 2025 r. (wpływ za pośrednictwem ePUAP 27 lutego 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Informacje o X
A. Limited (dalej również jako: „X”, „Wnioskodawca”) jest rezydentem podatkowym w Wielkiej Brytanii oraz podatnikiem podatku analogicznego do podatku od wartości dodanej nakładanego na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej (dalej: „brytyjski VAT”), zarejestrowanym w Wielkiej Brytanii przez (…) (w skrócie HMRC, tj. brytyjski organ podatkowy). X podlega nadzorowi przez Financial Conduct Authority (będącego brytyjskim odpowiednikiem polskiego Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego; dalej: „FCA”). FCA na mocy brytyjskiej ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych z 2011 roku upoważniła X do określonych działań (nr referencyjny (…)).
X została założona w (...) i rozpoczęła działalność (...) jako podmiot z branży technologii finansowych z siedzibą w (…), w Wielkiej Brytanii. X zajmuje się technologiami finansowymi oraz posiada licencję na świadczenie usług płatniczych. Oferuje szeroki zakres usług płatniczych, inwestycyjnych i ubezpieczeniowych dla osób prywatnych, a także klientów biznesowych na całym świecie. Oprócz typowych usług płatniczych, jedną z kluczowych funkcji oferowanych przez X jest aplikacja mobilna (...), umożliwiająca użytkownikom łatwe i szybkie zarządzanie swoimi finansami, dokonywanie i otrzymywanie płatności, dokonywanie inwestycji i wykonywanie innych operacji finansowych.
X należy do grupy podatkowej utworzonej zgodnie z regulacjami prawa brytyjskiego i zarejestrowanej w Wielkiej Brytanii, analogicznej do polskiej grupy VAT (dalej: „Grupa VAT (...)”). X wchodzi w skład grupy i na gruncie brytyjskich przepisów podatkowych Grupa VAT (...) stanowi jednego podatnika na potrzeby brytyjskiego VAT (w miejsce pojedynczych podmiotów wchodzących w skład tej grupy). Grupa VAT dokonuje dostaw towarów oraz świadczenia usług, jak też otrzymuje towary oraz usługi. X jest członkiem brytyjskiej grupy VAT od 1 października 2020 roku.
Grupa VAT (...), której przedstawicielem jest X, działa jak jeden podatnik w świetle brytyjskich regulacji dotyczących tworzenia oraz funkcjonowania grup VAT, tj. Grupa VAT (...) rozlicza się i składa deklaracje podatkowe posługując się nadanym numerem identyfikacji podatkowej jako jeden podatnik. X, która jest członkiem Grupy VAT nie jest odrębnym podatnikiem tego podatku i nie rozlicza czynności opodatkowanych jako odrębny podatnik – transakcje te są rozliczane przez Grupę VAT (...).
X posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, w tym stałych pracowników, powierzchnię biurową oraz fizyczne aktywa w Polsce stanowiące stałe miejsce prowadzenia działalności, w postaci Oddziału.
Oddział został założony w dniu 30 czerwca 2016 r. (data wpisu do Rejestru Przedsiębiorców) jako oddział X i rozpoczął swoją działalność w dniu 26 lipca 2016 r. X, działająca za pośrednictwem Oddziału, złożyła formularz rejestracyjny VAT-R i od 1 sierpnia 2021 jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.
Działalność X
X, w ramach swojej działalności, dokonuje zakupu kart płatniczych, które dostarcza lub będzie dostarczać klientom końcowym w następujący sposób:
a)w ramach samodzielnej dostawy określonych usług związanych z kartami płatniczymi (np. specjalnej dostawy, personalizacji zgodnie z wymogami klienta itp.) dla własnych klientów (z Wielkiej Brytanii oraz innych państw spoza UE), za którą X pobiera opłaty opodatkowane brytyjskim VAT. Dotyczy to wszelkich kart płatniczych dostarczanych samodzielnie, takich jak dodatkowe karty powiązane z rachunkiem bankowym / płatniczym lub spersonalizowane karty inne niż standardowe karty otrzymywane przy otwieraniu konta bankowego lub płatniczego;
b)w ramach usługi otwarcia rachunku płatniczego dla klientów (z Wielkiej Brytanii oraz innych państw spoza UE), w ramach której klient otrzymuje kartę płatniczą bezpłatnie;
c)w ramach dostarczania kompleksowych usług pozyskiwania klientów i obsługi rachunków bankowych / płatniczych klientów świadczonych przez X na rzecz innych podmiotów z grupy kapitałowej (...) (z Wielkiej Brytanii, innych państw spoza UE oraz z UE) (dalej: „podmioty (...)”).
Czynności opisane powyżej stanowią:
- odpłatne świadczenie usług, które byłoby opodatkowane VAT, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium Polski lub
- odpłatne świadczenie usług, które mogłyby stanowić usługi zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT jako usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług
(dalej łącznie jako „Usługi”).
Klienci X i klienci innych podmiotów (...) co do zasady nie uiszczają żadnych opłat za karty płatnicze, gdyż karty są im dostarczane w ramach świadczenia usług finansowych przez X. W takim przypadku, dostawa kart nie jest samodzielną dostawą, ale częścią świadczenia złożonego. To świadczenie złożone ma swoją podstawę w (i) usługach płatniczych świadczonych na rzecz klientów X lub (ii) usługach polegających na pozyskiwaniu klientów i prowadzeniu rachunków bankowych / płatniczych świadczonych na rzecz innych podmiotów (...). W związku z tym dostawa kart jest opodatkowana VAT w taki sposób jak świadczenia złożone świadczone przez X na rzecz klientów lub innych podmiotów (...).
W przypadku jednakże specjalnych kart płatniczych lub specjalnych dostaw kart, klienci uiszczają dodatkową opłatę na rzecz X lub innego podmiotu (...). Wszystkie podmioty (...) obsługujące klientów dokonują opłat na rzecz X za usługi, które obejmują między innymi usługi zarządzania działalnością kartową.
X dokonuje nabycia usług i towarów od podmiotów powiązanych oraz niepowiązanych – czynnych podatników VAT. Nabyte usługi i towary są wykorzystywane do świadczenia wspomnianych powyżej usług X. X posiada umowy z producentami, na podstawie których nabywa karty, które są wysyłane do lokalizacji w Polsce. Zakupy kart płatniczych dokonywane przez X należą do jednej z poniższych kategorii:
a)nabycie kart przez X w Polsce tj. krajowa dostawa towarów przez producenta/dostawcę kart płatniczych,
b)wysyłka kart z innego państwa członkowskiego UE do Polski, tj. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
c)wysyłka kart od producenta spoza UE do Polski, tj. import towarów.
Ad a)
Nabywanie towarów (kart płatniczych) w Polsce
X może dokonywać zakupu kart płatniczych od dostawców zlokalizowanych w Polsce. Przy tego rodzaju transakcjach sprzedawca nalicza 23% VAT.
Ad b)
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (kart płatniczych)
X współpracuje z dostawcą z siedzibą w Łotwie, który dokonuje dostaw kart płatniczych na rzecz X z Łotwy do Polski.
Transakcja stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, zatem X, jako nabywca, rozlicza podatek VAT należny.
Ad c)
Import towarów (kart płatniczych)
W zakresie importu towarów, X korzysta z usług zewnętrznego dostawcy w celu dokonania odprawy celnej towarów i przeprowadzenia wszystkich formalności importowych (dalej: „Agencja celna”). W przeszłości to Agencja celna używała własnego numeru EORI do odprawy kart w polskich urzędach celnych, w związku z czym została oznaczona jako importer w części dokumentów celnych (od marca 2022 r. X posiada własny numer EORI, a od maja 2023 r. to X wskazana jest w dokumentacji celnej jako importer).
Agencja celna nie posiada żadnego stosunku umownego z producentami kart i nie jest prawnym właścicielem kart w żadnym momencie, ani nie wykorzystuje kart do dalszych dostaw (w przeciwieństwie do X). Agencja celna świadczy jedynie usługi agenta celnego oraz usługi w zakresie personalizacji kart, które dokumentuje fakturami VAT wystawianymi na X (usługi te nie są przedmiotem niniejszego wniosku). Usługi te są opodatkowane w mechanizmie odwrotnego obciążenia w Wielkiej Brytanii, gdzie zespół X zarządzający kartami odbiera i korzysta z tych usług.
Agencja celna nie odliczała VAT naliczonego w związku z powyższymi czynnościami.
Poniżej przedstawiamy diagramy ilustrujące przebieg dostaw, a także fizyczny przepływ kart zgodnie z powyższym opisem:
Podsumowanie dokonywanych dostaw i świadczenia usług (schemat)
Uwagi wspólne dot. zakupów X w Polsce
Faktury VAT dotyczące dostaw z tytułów wymienionych powyżej wystawiane są przez dostawców na X.
Wnioskodawca wskazuje, że zakupy kart są dokonywane przez X w Polsce, niemniej nie mają związku z działalnością prowadzoną poprzez Oddział w Polsce.
Nie dochodzi do dostawy towarów (tj. kart płatniczych) z Oddziału do X, ponieważ karty są wysyłane z lokalizacji w Polsce bezpośrednio do klientów X lub innych podmiotów (...) obsługujących klientów. Ponadto, nie dochodzi do przeniesienia tytułu prawnego do kart z Oddziału na X, ponieważ X i Oddział są jednym podmiotem prawnym. Nie dochodzi również do świadczenia usług przez Oddział na rzecz X w związku z zakupionymi kartami, ponieważ w Oddziale nie funkcjonuje zespół ds. kart zaangażowany w którykolwiek z etapów procesu zarządzania kartami. Podatek VAT naliczony od zakupionych kart jest zatem związany z dostawami dokonywanymi przez X na rzecz jej własnych klientów i innych podmiotów (...).
Zatem płatności za nabywane karty płatnicze (niezależnie od sposobu dostawy) dokonuje wyłącznie X, wyłącznie w związku z prowadzoną przez siebie działalnością kartową, polegającą na dostarczaniu kart klientom oraz świadczeniu usług płatniczych. Opodatkowanie VAT dostaw towarów w Polsce jest wynikiem stosowania zasad ustalania miejsca opodatkowania dla tego typu czynności (w przypadku dostaw będących przedmiotem niniejszego wniosku jest to Polska).
X składa niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej celem potwierdzenia prawa do odliczenia VAT naliczonego w związku z zakupami X (w ramach krajowej dostawy towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz importu towarów) w okresie od 1 sierpnia 2021 r. (tj. rejestracji VAT X działającej za pośrednictwem Oddziału w Polsce), obecnie oraz w przyszłości, przy założeniu utrzymania przedstawionych w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego okoliczności.
Zakup kart w Polsce, wewnątrzwspólnotowe nabycie kart w Polsce oraz import kart do Polski (w przypadku, gdy X jest importerem wymienionym jako faktyczny odbiorca towarów w dokumentach celnych lub również w przypadku, gdy korzysta z usług Agencji celnej w tym zakresie i to ona jest wskazana w ww. dokumentach) będą dalej dla celów niniejszego wniosku określane również jako „Zakupy”.
Uzupełnienie wniosku
1.Czy na Spółce ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości? Odpowiedzi należy udzielić odrębnie dla sytuacji gdy w dokumentacji celnej jako importer wskazana jest X i oddzielnie gdy wskazana jest Agencja celna.
Wnioskodawca wskazuje następująco:
Sytuacje, w których importerem wskazanym w dokumentacji celnej jest X
W takich sytuacjach zewnętrzny agent celny świadczy usługi odprawy celnej dla X i działa w charakterze „pośredniej reprezentacji” w imieniu X w zakresie importu towarów do Polski. Zgodnie z umową między X a agentem celnym, agent celny jest odpowiedzialny za zapłatę wszelkich ceł i podatków w imieniu X podczas importu towarów do Polski, a X dodatkowo zwraca agentowi celnemu te koszty. X jest zobowiązana zwrócić agentowi celnemu tylko cła i podatki faktycznie zapłacone przez agenta celnego w imieniu X. Jeśli takie cła i podatki nie są należne, zgodnie z lokalnymi przepisami lub są zawieszone, wówczas Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty takich kwot. Wnioskodawca wskazuje, że X nie stosuje żadnego specjalnego reżimu, zwolnienia ani zawieszenia w związku z importem towarów (tj. kart) do Polski.
Sytuacje, w których importerem wskazanym w dokumentacji celnej jest Agencja celna
Podobnie jak w scenariuszu powyżej, w tych sytuacjach, X korzysta również z usług zewnętrznego agenta celnego w celu odprawy celnej towarów i przeprowadzenia wszystkich formalności importowych, jednak w tym przypadku zewnętrzny agent celny jest oznaczony jako importer, a nie X. Zgodnie z umową między dostawcą a Centralą, wszelkie cła i koszty VAT zapłacone przez dostawcę są zwracane przez X.
Podobnie jak w powyższym, X jest zobowiązana do zwrotu wyłącznie cła i podatków faktycznie zapłaconych przez dostawcę w związku z towarami importowanymi na rzecz X. Jeśli takie cła i podatki nie są należne, zgodnie z lokalnymi przepisami lub są zawieszone, wówczas Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty takich kwot. Wnioskodawca wskazuje, że X nie stosuje żadnego specjalnego reżimu, zwolnienia ani zawieszenia w związku z importem towarów (tj. kart) do Polski.
2.Czy posiadają Państwo dokument celny, z którego wynika kwota podatku VAT? Odpowiedzi należy udzielić odrębnie dla sytuacji gdy w dokumentacji celnej jako importer wskazana jest X i oddzielnie gdy wskazana jest Agencja celna.
Wnioskodawca wskazuje następująco:
Sytuacje, w których importerem wskazanym w dokumentacji celnej jest X.
Tak, X posiada dokument celny wskazujący kwotę VAT w takich sytuacjach. Jest on uzyskiwany przez agenta celnego X i dostarczany X na żądanie.
Sytuacje, w których importerem wskazanym w dokumentacji celnej jest Agencja celna
Tak, X posiada dokument celny wskazujący kwotę VAT w takich sytuacjach. Jest on uzyskiwany przez producenta za pośrednictwem jego agenta celnego i dostarczany X na żądanie.
3.Kim są klienci, na rzecz których Spółka świadczy usługi związane z kartami płatniczymi? Należy wyjaśnić, w tym wskazać czy są to osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej czy są to podatnicy, o których mowa w art. 28a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.).
(...) X świadczy następujące rodzaje usług w związku z kartami płatniczymi:
a)samodzielne świadczenie określonych usług związanych z kartami (np. specjalna dostawa, specjalna personalizacja itp.) dla własnych klientów (z Wielkiej Brytanii i spoza UE), za które X pobiera opłaty i również nalicza należny brytyjski podatek VAT. Dotyczy to wszelkich kart dostarczanych samodzielnie, takich jak dodatkowe karty powiązane z kontem bankowym/debetowym lub spersonalizowane karty inne niż standardowe karty, które otrzymujesz po otwarciu konta bankowego lub debetowego. Klienci otrzymujący te usługi mogą być albo i) osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, albo ii) podatnikami zgodnie z definicją zawartą w artykule 28a ustawy o VAT, zauważając, że mogą to być dowolne rodzaje podatników;
b)usługi otwierania rachunków płatniczych dla klientów (Wielka Brytania i spoza UE), w ramach których klient otrzymuje kartę bezpłatnie. Klienci otrzymujący te usługi mogą być albo i) osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, albo ii) podatnikami zgodnie z definicją zawartą w artykule 28a ustawy o VAT, zauważając, że mogą to być wszyscy podatnicy;
c)świadczenie kompleksowych usług pozyskiwania klientów i obsługi kont bankowych/ płatniczych świadczonych przez X innym podmiotom (...) (z UE i spoza UE). Odbiorcami tej usługi są wyłącznie podatnicy zdefiniowani w artykule 28a ustawy o VAT, w szczególności inne podmioty obsługujące klientów (...).
4.Gdzie, w jakim kraju, klienci Spółki posiadają siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej dla którego wykonywana jest transakcja lub miejsce zamieszkania w przypadku osób fizycznych?
Biorąc pod uwagę, że usługi świadczone przez Spółkę są regulowane, jej klienci mogą być zarejestrowani wyłącznie w krajach, w których Spółka posiada zezwolenie regulacyjne na świadczenie swoich usług. Przed Brexitem, tj. przed 1 stycznia 2021 r., obejmowało to Wielką Brytanię, UE i kilka innych krajów spoza UE (np. Szwajcarię). Po Brexicie, tj. po 1 stycznia 2021 r., obejmowało to tylko Wielką Brytanię i inne kraje spoza UE, takie jak Szwajcaria.
Lokalizacje te odnoszą się do miejsca, w którym klient ma swoją siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, w którym przeprowadzane są transakcje, lub ma miejsce zamieszkania – we wszystkich przypadkach zgodnie z ustaleniami w ramach procesów rejestracji klienta i powiązanych procesów KYC. Należy pamiętać, że dotyczy to samodzielnych dostaw określonych usług związanych z kartami opisanych w punkcie 3a) powyżej oraz usług otwierania rachunków płatniczych opisanych w punkcie 3b) powyżej. Należy również pamiętać, że dotyczy to zarówno klientów będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, jak i klientów będących podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT.
Jeśli chodzi o kompleksowe usługi pozyskiwania klientów oraz obsługi kont bankowych/płatniczych świadczone przez X innym podmiotom (...), należy pamiętać, że takie podmioty (...) mają siedzibę w różnych krajach UE i poza UE. Miało to miejsce zarówno przed, jak i po Brexicie, zgodnie z harmonogramem tworzenia podmiotów (...).
Pytania
1)Czy w związku z nabywaniem kart płatniczych w Polsce, wewnątrzwspólnotowym nabyciem kart w Polsce oraz importem kart w Polsce, w przypadku których X wskazana jest w dokumentacji celnej jako importer, wykorzystywanych w celu świadczenia Usług X przysługiwało, przysługuje i będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w Polsce?
2)Czy w związku z importem kart płatniczych w celu świadczenia Usług, w przypadku którego Agencja celna jest oznaczona w dokumentacji celnej jako importer, X przysługiwało, przysługuje i będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego?
3)Jeśli odpowiedź na co najmniej jedno z pytań nr 1 i 2 będzie prawidłowa, czy proporcja, według której należy określić podatek VAT naliczony możliwy do odliczenia w zakresie Zakupów, powinna być kalkulowana w oparciu o obrót X (tj. jako obrót z czynności dających prawo do odliczenia VAT wykonywanych przez X w Wielkiej Brytanii przy wykorzystaniu Zakupów podzielony przez obrót z czynności dających i nie dających prawa do odliczenia VAT wykonywanych przez X w Wielkiej Brytanii przy wykorzystaniu Zakupów)?
Państwa stanowisko w sprawie
Stanowisko w zakresie pytania 1
W związku z nabywaniem kart płatniczych w Polsce, wewnątrzwspólnotowym nabyciem kart w Polsce oraz importem kart w Polsce, w przypadku których X wskazana jest w dokumentacji celnej jako importer, wykorzystywanych w celu świadczenia Usług, X przysługiwało, przysługuje i będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w Polsce.
Stanowisko w zakresie pytania 2
W związku z importem kart płatniczych w celu świadczenia Usług, w przypadku którego Agencja celna jest oznaczona w dokumentacji celnej jako importer, X przysługiwało, przysługuje i będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.
Stanowisko w zakresie pytania 3
Jeśli podatek VAT naliczony w związku z zakupem kart płatniczych w Polsce, wewnątrzwspólnotowym nabyciem kart w Polsce oraz importem kart do Polski (zarówno w przypadku, gdy X wskazana jest w dokumentacji celnej jako importer, jak i gdy Agencja celna wskazana jest w dokumentacji celnej jako importer) podlega odliczeniu, proporcja, według której należy określić podatek VAT naliczony możliwy do odliczenia w zakresie Zakupów, powinna być kalkulowana w oparciu o obrót X (tj. jako obrót z czynności dających prawo do odliczenia VAT wykonywanych przez X w Wielkiej Brytanii przy wykorzystaniu Zakupów podzielony przez obrót z czynności dających i nie dających prawa do odliczenia VAT wykonywanych przez X w Wielkiej Brytanii przy wykorzystaniu Zakupów).
Uzasadnienie w zakresie pytania 1
Głównym mechanizmem, poprzez który zagraniczny podmiot może odzyskać podatek VAT naliczony w Polsce, jest wniosek złożony na podstawie Dyrektywy Rady 2008/9/EC, jeżeli podmiot zagraniczny ma siedzibę w państwie członkowskim UE innym niż Polska lub na podstawie XIII Dyrektywy Rady 86/560/EWG, jeżeli podmiot zagraniczny ma siedzibę w państwie nienależącym do Unii Europejskiej. W obu przypadkach wniosek o zwrot może zostać zgłoszony tylko wtedy, gdy podmiot zagraniczny nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim, w którym naliczony został podatek VAT. Z uwagi na to, że X posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, tj. Oddział, X nie ma możliwości złożenia takiego wniosku w zakresie VAT naliczonego przy zakupie kart płatniczych w Polsce.
W związku z powyższym, jedynym dostępnym dla X mechanizmem odzyskania podatku VAT naliczonego w Polsce jest rejestracja do celów VAT w Polsce z uwagi na działalność prowadzoną za pośrednictwem Oddziału, w ramach której ewidencjonowane są wszystkie pozostałe działania Oddziału. Jednakże, jak wskazano opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, zakupy nie mają związku z działalnością prowadzoną poprzez Oddział w Polsce. Ponadto, X i Oddział są niezależnymi podatnikami w związku z tym, że X jest częścią Grupy VAT (...) (w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach Skandia America Corp. (USA), filial Sverige przeciwko Skatteverket, sygn. C-7/13 oraz Danske Bank A/S, Danmark, Sverige Filial, nr kat. C-812/19).
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 9 ustawy o VAT, podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą czynności zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz pkt 37-41, wykonywanych na terytorium kraju, w przypadku gdy miejscem świadczenia tych usług zgodnie z art. 28b lub art. 28l jest terytorium państwa trzeciego lub gdy usługi dotyczą bezpośrednio towarów eksportowanych, pod warunkiem że podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
W zakresie importu towarów, w świetle ustawy VAT podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu importu towarów, o ile spełnione zostaną łącznie następujące, dodatkowe warunki:
- podatnik jest podatnikiem z tytułu importu towarów na terytorium Polski (art. 17 ust. 1 pkt 1-2 oraz art. 26a ustawy VAT),
- zaimportowane towary są związane z czynnościami opodatkowanymi VAT (art. 86 ust. 1 ustawy VAT) lub zrównanymi z nimi czynnościami wykonywanymi poza terytorium Polski (art. 86 ust. 8 pkt 1 i art. 86 ust. 9 ustawy VAT),
- w stosunku do zaimportowanych towarów powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy VAT), tj. dług celny (art. 19a ust. 9 ustawy VAT) albo zamknięcie procedury uszlachetniania czynnego (art. 19a ust. 10a ustawy VAT) albo wymagalność opłat wyrównawczych lub opłat o podobnym charakterze (art. 19a ust. 11 ustawy VAT),
- podatnik otrzymał dokument celny, z którego wynika kwota podatku VAT naliczonego (art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy VAT) albo w stosunku do podatku VAT z importu rozliczanego na zasadach wskazanych w art. 33a ustawy VAT, podatnik wykazał podatek należny z tytułu importu.
Mając na uwadze powyższe, w tym spełnienie wskazanych warunków, zdaniem Wnioskodawcy, X ma prawo odliczyć podatek VAT naliczony przy zakupie kart płatniczych w Polsce, wewnątrzwspólnotowym nabyciu kart w Polsce oraz imporcie kart w Polsce w przypadku gdy X wskazana jest w dokumentacji celnej jako importer, w zakresie, w jakim te karty służą X do:
- świadczenia Usług, które - gdyby były świadczone na terytorium Polski - podlegałyby opodatkowaniu VAT w Polsce i dawałyby prawo do odliczenia (prawo do odliczenia na podstawie art. 86 ust. 8 ustawy o VAT),
- świadczenia Usług zwolnionych z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz pkt 37-41 ustawy o VAT poza terytorium UE (prawo do odliczenia na podstawie art. 86 ust. 9 ustawy o VAT).
Podsumowując, w związku z nabywaniem kart płatniczych w Polsce, wewnątrzwspólnotowym nabyciem kart w Polsce oraz importem kart w Polsce, w przypadku których X wskazana jest w dokumentacji celnej jako importer, wykorzystywanych w celu świadczenia Usług, X przysługiwało, przysługuje i będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w Polsce.
Uzasadnienie w zakresie pytania 2
W interpretacji indywidualnej z 5 maja 2023 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.104.2023.1.JO Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, że „jedną z fundamentalnych zasad konstrukcji VAT jest prawo podatnika do odliczenia podatku zapłaconego w cenie nabycia towarów i usług związanych z działalnością gospodarczą. Podstawowa zasada wspólnotowego systemu VAT, jaką jest zasada neutralności podatku, jest rozumiana jako stosowanie podatku VAT na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. Wszelkie ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego wpływają na neutralność tego podatku i mogą wynikać jedynie z wyraźnej regulacji ustawowej.”
Organ ten wskazał też, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że podatek naliczony stanowi podatek wynikający z dokumentu celnego, zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych wykonywanych przez podatnika (dokonującego importu) oraz pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawie o VAT.
Wnioskodawca wskazuje również na stanowisko prezentowane przez TSUE oraz doktrynę – w monografii pt. „Dobra wiara w podatku od wartości dodanej” odnośnie do przesłanek formalnoprawnych odliczenia VAT wskazano, że „Oceniając ich wpływ na realizację prawa do odliczenia, uznał, że brak ich spełnienia nie może mieć decydującego znaczenia w okolicznościach wypełnienia przez podatnika przesłanek materialnoprawnych” (tak. P. Grzybowski, 2.1.1. Prawo do odliczenia podatku naliczonego [w:] Dobra wiara w podatku od wartości dodanej, Warszawa 2020).
Na poparcie tej tezy należy wskazać w szczególności wyroki TSUE z 21 października 2010 r., C-385/09, Nidera Handelscompagnie BV przeciwko Valstybinė mokesčių inspekcija prie Lietuvos Respublikos finansų ministerijos, EU:C:2010:627, a także z 22 grudnia 2010 r., C-438/09, Bogusław Juliusz Dankowski przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Łodzi, EU:C:2010:818.
Na szczególną uwagę zdaniem Wnioskodawcy zasługuje również pkt 35 wyroku TSUE z 6 lutego 2014 r., C-424/12, SC Fatorie SRL przeciwko Direcţia Generală a Finanţelor Publice Bihor, EU:C:2014:50, w którym wskazano, że „Trybunał orzekł już, że w ramach systemu odwrotnego obciążenia zasada neutralności podatkowej wymaga, aby odliczenie naliczonego podatku VAT zostało przyznane, jeżeli zostały spełnione wymogi materialne, nawet wówczas gdy niektóre wymogi formalne zostały pominięte przez podatników (wyrok z dnia 8 maja 2008 r. w sprawach połączonych C-95/07 i C-96/07 Ecotrade, Zb.Orz. s. I-3457, pkt 63 i ww. wyrok w sprawie Uszodaépítő, pkt 39)”.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, w zakresie części importowanych towarów (tj. kart płatniczych) to Agencja celna, a nie Wnioskodawca, była wskazana na dokumentach celnych.
Niezależnie od tej okoliczności, w przypadku każdego importu kart płatniczych to X ma umowę z producentem na zakup tych kart, a także ma umowę (i) z własnymi klientami na świadczenie usług płatniczych, w tym wysyłkę kart, lub (ii) z innymi podmiotami (...) na świadczenie kompleksowych usług pozyskiwania klientów i obsługi rachunków bankowych klientów, w tym działań związanych z zarządzaniem kartami. X jest zatem uprawniona do odzyskania podatku VAT naliczonego w związku z importem kart, jako bezpośrednio związanych z czynnościami opodatkowanymi VAT.
W przeszłości, zarówno X jak i Agencja celna nie dokonywały odliczenia VAT naliczonego z tytułu importu towarów.
Mając jednak na uwadze argumenty wskazane w powołanym powyżej orzecznictwie, zdaniem Wnioskodawcy, podstawowa zasada systemu podatku VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, nakazuje przyjęcie, że Wnioskodawcy, jako podmiotowi wykorzystującemu importowane karty płatnicze do czynności opodatkowanych VAT (lub które byłyby opodatkowane VAT, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju), przysługuje prawo od odliczenia VAT naliczonego z tytułu importu towarów.
W konsekwencji, w zakresie, w jakim importowane karty płatnicze służą X w celu świadczenia Usług, X przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu importu towarów, na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 i art. 86 ust. 9 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do świadczenia Usług. Zastosowanie znajduje w tym zakresie argumentacja przedstawiona w uzasadnieniu do stanowiska w zakresie pytania nr 1.
Uzasadnienie w zakresie pytania 3
Dla określenia prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z Zakupami, zdaniem Wnioskodawcy, wnioski wynikające z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-165/17 Morgan Stanley nie znajdą zastosowania, ponieważ Oddział nie świadczy usług na rzecz X w związku z nabywanymi kartami. Sprawa Morgan Stanley dotyczyła podatku VAT naliczonego przez oddział i wykorzystanego do świadczenia usług na rzecz siedziby głównej, za które oddział otrzymywał wynagrodzenie, tj. oddział „świadczył usługi na rzecz zakładu głównego znajdującego się w Zjednoczonym Królestwie, w zamian za które otrzymywał przelewy pieniężne”. W sprawie Morgan Stanley zakupy dokonywane przez oddział (i związany z nimi VAT naliczony) były faktycznie wykorzystywane do świadczenia usług na rzecz siedziby głównej, które to usługi były pomijane dla celów VAT jako transakcje wewnątrzzakładowe, a zatem naliczony VAT był ostatecznie powiązany z transakcjami opodatkowanymi VAT realizowanymi przez siedzibę główną.
W analizowanym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, jak szczegółowo opisano powyżej, nie występuje dostawa towarów ani świadczenie usług realizowane przez Oddział na rzecz X w związku z nabywanymi kartami, a X nie dokonuje płatności na rzecz Oddziału w związku z tymi kartami. Zakup kart jest dokonywany i opłacany bezpośrednio przez X i podlega opodatkowaniu polskim podatkiem VAT ze względu na zasady dotyczące miejsca dostawy towarów. Co więcej, X jest częścią brytyjskiej grupy VAT, co nie miało miejsca w sprawie Morgan Stanley.
Podsumowując, aby określić prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z Zakupami, konieczna jest analiza prawa do odliczenia VAT X w Wielkiej Brytanii, niezależnie od pozycji Oddziału w zakresie prawa do odliczenia VAT. Byłoby tak również w przypadku, gdyby polski VAT naliczony mógł zostać odliczony przez X zgodnie z mechanizmami dostępnymi na gruncie dyrektyw VAT UE, o których mowa w uzasadnieniu do stanowiska w zakresie pytania nr 1.
Art. 86 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że VAT naliczony może być odliczony tylko w takim zakresie, w jakim służy do dokonywania dostaw podlegających opodatkowaniu: „W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi (…) przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (…)”.
W analizowanym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, VAT naliczony w związku z Zakupami jest płacony przez X w Polsce, ale jest wykorzystywany wyłącznie do realizacji dostaw przez jednostkę w Wielkiej Brytanii (tj. X), całkowicie niezależnie od polskiego Oddziału. Ponieważ prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego zawsze określane jest w odniesieniu do realizowanych dostaw, zdaniem Wnioskodawcy, proporcja, według której VAT powinien być odliczany powinna być kalkulowana w odniesieniu do proporcji X w Wielkiej Brytanii (wyłącznie). Na tej podstawie, proporcja powinna być zatem obliczona jako obrót z czynności wykonywanych przy użyciu Zakupów przez X, które dają prawo do odliczenia VAT w Wielkiej Brytanii podzielony przez obrót z czynności wykonywanych przy użyciu Zakupów przez X, które dają oraz nie dają prawa do odliczenia VAT w Wielkiej Brytanii.
Na poparcie powyższego stanowiska należy odwołać się m.in. do interpretacji indywidualnych z dnia 1 marca 2022 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.575.2021.2.RD, 8 listopada 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.411.2023.2.AGM, 11 marca 2022 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.576.2021.2.JO, 21 czerwca 2023 r., sygn. akt 0114-KDIP1-2.4012.105.2023.2.RD.
W interpretacjach tych, organy podatkowe potwierdziły możliwość odliczenia przez oddział podatku VAT naliczonego w zakresie zakupów związanych z usługami wsparcia świadczonymi na rzecz X, w oparciu o obrót X z działalności, z którą związane są wydatki polskiego oddziału. Organy podatkowe zgodziły się, że w sytuacji, gdy X prowadzi działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT i zwolnioną z VAT, a wydatki na towary i usługi dokonywane na poziomie oddziału nie mogą być przyporządkowane, w całości lub w części, do działalności X podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT lub zwolnionej z VAT, w celu odliczenia podatku naliczonego w Polsce proporcja powinna być ustalana jako proporcja rocznego obrotu siedziby głównej z działalności, z którą związane są wydatki oddziału (bezpośrednio lub pośrednio) i w związku z którą oddział ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (działalność opodatkowana), w odniesieniu do całkowitego rocznego obrotu siedziby głównej uzyskanego z działalności, z którą związane są wydatki oddziału (bezpośrednio lub pośrednio), w związku z którą istnieje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (działalność opodatkowana), oraz w związku z którą siedziba główna nie ma takiego prawa (działalność zwolniona).
W interpretacji indywidualnej z dnia 8 listopada 2023 r. sygn. KDIP1-2.4012.411.2023.2.AGM, Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej wyjaśnił, że „Zatem Współczynnik proporcji odliczenia podatku naliczonego przedstawiony przez Państwa jest prawidłowy i zgadzamy się z tym, że do obrotu uwzględnianego w liczniku proporcji powinniście zaliczyć: obrót (…) jednostki macierzystej oraz Oddziału z tytułu czynności, w związku z którymi Bankowi przysługuje prawo do obniżenia kwot podatku naliczonego (…). Przy tym należy wskazać, że w liczniku powinny być uwzględniane te transakcje jednostki macierzystej uprawniające do odliczenia gdyby czynności te przez X dzięki usługom wsparcia wykonywane były w Polsce również uprawniałyby do odliczenia podatku.”
Choć powyższe interpretacje odnoszą się do innego stanu faktycznego (prawo oddziału do odliczenia VAT), to w ocenie Wnioskodawcy przedstawione podejście powinno mieć zastosowanie do stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego w niniejszym wniosku.
Mając na uwadze powyższe, w celu odliczenia podatku VAT naliczonego w Polsce proporcja VAT X powinna być ustalana jako proporcja rocznego obrotu X z działalności, z którą związane są Zakupy i w związku z którą X ma prawo do obniżenia kwoty należnego podatku (czynności opodatkowane), w stosunku do łącznego rocznego obrotu X uzyskanego z działalności, z którą związane są Zakupy, w związku z którą przysługuje prawo do obniżenia kwoty należnego podatku (czynności opodatkowane), jak i w związku z którymi X nie przysługuje takie prawo (czynności zwolnione).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powołanego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 1, 3 i 5 ustawy:
Przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
Przez terytorium Unii Europejskiej rozumie się terytoria państw członkowskich Unii Europejskiej (...).
Przez terytorium państwa trzeciego rozumie się terytorium państwa niewchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a ust. 1 i 3.
Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy:
Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
W myśl art. 9 ust. 2 ustawy:
Przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że:
1) nabywcą towarów jest:
a) podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika,
b) osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a
- z zastrzeżeniem art. 10;
2) dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w pkt 1 lit. a.
Według art. 25 ust. 1 ustawy:
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu.
Na podstawie art. 2 pkt 7 ustawy:
Przez import towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej.
Stosownie do art. 28a ustawy:
Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:
1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
a. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6;
b. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy, która ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.
Stosownie zaś do art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy:
Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Jednocześnie, w myśl art. 19a ust. 9, ust. 10a i ust. 11 ustawy:
9. Obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego, z zastrzeżeniem ust. 10a i 11.
10a. W przypadku objęcia towarów procedurą uszlachetniania czynnego obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą zamknięcia procedury uszlachetniania czynnego zgodnie z art. 324 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz.Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 558, z późn. zm.)17), zwanego dalej „rozporządzeniem 2015/2447”.
11. W przypadku objęcia towarów procedurą: składowania celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem z należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego, tranzytu, wolnego obszaru celnego, jeżeli od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze, obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą wymagalności tych opłat.
Z powołanych przepisów wynika, że w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych powstaje dług celny w związku z dopuszczeniem towarów do obrotu wówczas także, co do zasady, powstanie obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu importu tych towarów.
Zgodnie z art. 26a ust. 1 ustawy:
Miejscem importu towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej.
Ponadto, w myśl art. 5 pkt 15, 18, 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego Unijny Kodeks Celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10 października 2013 r. str. 1 ze zm.) – zwanym dalej UKC:
- „zgłaszający” oznacza osobę, która składa zgłoszenie celne, deklarację do czasowego składowania, przywozową deklarację skróconą, wywozową deklarację skróconą, zgłoszenie do powrotnego wywozu lub powiadomienie o powrotnym wywozie we własnym imieniu, albo osobę, w której imieniu takie zgłoszenie, deklaracja lub powiadomienie są składane;
- „dług celny” oznacza nałożony na określoną osobę obowiązek zapłaty stosownej kwoty należności celnych przywozowych lub wywozowych, określonej dla danych towarów na mocy obowiązujących przepisów prawa celnego;
- „dłużnik” oznacza każdą osobę odpowiedzialną za dług celny.
Stosownie do art. 77 UKC:
1. Dług celny w przywozie powstaje w wyniku objęcia towarów nieunijnych podlegających należnościom celnym przywozowym jedną z następujących procedur celnych:
a) dopuszczenia do obrotu, w tym na mocy przepisów o końcowym przeznaczeniu;
b) odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem z należności celnych przywozowych.
2. Dług celny powstaje w chwili przyjęcia zgłoszenia celnego.
3. Dłużnikiem jest zgłaszający. W przypadku przedstawicielstwa pośredniego dłużnikiem jest również osoba, na której rzecz dokonuje się zgłoszenia celnego. (...)
Z powołanych regulacji wynika, że dług celny powstaje w chwili przyjęcia zgłoszenia celnego, natomiast dłużnikiem, czyli podmiotem odpowiedzialnym za dług celny jest zgłaszający. Obowiązek uiszczenia cła związany jest z ciążącym na określonym podmiocie długiem celnym. Zatem, w przypadku importu towarów podatnikiem jest ten podmiot, który jest dłużnikiem celnym, czyli co do zasady podmiot dokonujący zgłoszenia celnego lub podmiot, na rzecz którego działa przedstawiciel pośredni.
Z wniosku wynika, że Wnioskodawca (X) jest rezydentem podatkowym w Wielkiej Brytanii oraz podatnikiem podatku analogicznego do podatku od wartości dodanej nakładanego na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej (brytyjski VAT). Od 1 października 2020 roku Wnioskodawca należy do grupy podatkowej - Grupy VAT (...), która została utworzona i zarejestrowana w Wielkiej Brytanii (analogicznie do polskiej grupy VAT). Wnioskodawca jest przedstawicielem Grupy VAT (...). Grupa VAT (...) rozlicza się i składa deklaracje podatkowe posługując się nadanym numerem identyfikacji podatkowej jako jeden podatnik. Wnioskodawca, jako członek Grupy VAT nie jest odrębnym podatnikiem tego podatku i nie rozlicza czynności opodatkowanych jako odrębny podatnik. Transakcje te są rozliczane przez Grupę VAT (...). Wnioskodawca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, w postaci Oddziału, który został utworzony w 2016 r. Od 2021 r. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny w Polsce.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca nabywa karty płatnicze, które dostarcza/będzie dostarczać klientom końcowym w ramach:
a)samodzielnej dostawy usług związanych z kartami płatniczymi (np. specjalnej dostawy, personalizacji zgodnie z wymogami klienta itp.) dla swoich klientów z Wielkiej Brytanii i innych państw spoza UE, za którą pobiera opłaty i nalicza należny brytyjski podatek VAT. Dotyczy to wszelkich kart dostarczanych samodzielnie, takich jak dodatkowe karty powiązane z kontem bankowym/debetowym lub spersonalizowane karty inne niż standardowe, które otrzymuje się po otwarciu konta bankowego/debetowego. Klienci otrzymujący te usługi mogą być osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, albo podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy;
b)usługi otwarcia rachunku płatniczego dla klientów z Wielkiej Brytanii i innych państw spoza UE, w ramach której klient otrzymuje kartę płatniczą bezpłatnie. Klienci otrzymujący te usługi mogą być osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej lub podatnikami, zgodnie z art. 28a ustawy;
c)świadczenia kompleksowych usług pozyskiwania klientów i obsługi rachunków bankowych/płatniczych świadczonych przez X na rzecz innych podmiotów (...) z UE i spoza UE. Odbiorcami tej usługi są wyłącznie podatnicy zdefiniowani w artykule 28a ustawy o VAT, w szczególności inne podmioty obsługujące klientów (...) (Usługi).
Usługi świadczone przez Spółkę są regulowane, w związku tym klienci mogą być zarejestrowani wyłącznie w krajach, w których Spółka posiada zezwolenie regulacyjne na świadczenie swoich usług. Przed Brexitem (przed 1 stycznia 2021 r.) obejmowało to Wielką Brytanię, UE i kilka innych krajów spoza UE (np. Szwajcarię) natomiast po Brexicie (po 1 stycznia 2021 r.) - tylko Wielką Brytanię i inne kraje spoza UE (np. Szwajcaria). Co do zasady, klienci nie uiszczają opłat za karty płatnicze. Wynika to z faktu, że ww. karty nie są przedmiotem samodzielnej dostawy, lecz stanowią element świadczenia złożonego w postaci usług finansowych i opodatkowane VAT w taki sposób jak świadczenia złożone realizowane przez Wnioskodawcę na rzecz klientów lub podmiotów (...). Klienci uiszczają dodatkową opłatę na rzecz Wnioskodawcy lub podmiotu (...) w przypadku specjalnych kart płatniczych lub specjalnych dostaw kart. Podmioty (...) obsługujące klientów dokonują opłat na rzecz Wnioskodawcy za usługi, które obejmują m.in. usługi zarządzania działalnością kartową. Wnioskodawca nabywa usługi i towary od czynnych podatników VAT (podmioty powiązane i niepowiązane) i wykorzystuje je do świadczenia opisanych usług.
Karty nabywane są przez Wnioskodawcę na podstawie umów z producentami i przysyłane do Polski. Wnioskodawca nabywa karty płatnicze w ramach krajowej dostawy towarów dokonanej przez producenta/dostawcę kart płatniczych, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz w ramach importu towarów (wewnątrzwspólnotowe nabycie kart w Polsce oraz import kart do Polski, dalej jako „Zakupy”). Dostawcy dokumentują dostawy fakturami wystawionym na Wnioskodawcę.
Ad 1 i 2
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w Polsce w związku z wewnątrzwspólnotowym nabyciem oraz importem kart w Polsce. Przy czym, w przypadku prawa do odliczenia z tytułu importu towarów przedstawione wątpliwości dotyczą przypadku, gdy w dokumentacji celnej jako importer wskazana jest X oraz sytuacji, gdy w dokumencie celnym wskazana jest Agencja celna.
Odnosząc się do przedstawionych wątpliwości należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Z treści art. 86 ustawy, wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Przy czym, należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi w przypadku importu towarów - kwota podatku wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c) ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9.
Ponadto, w myśl art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2024 r. ustawy:
Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Natomiast, zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2025 r.:
Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, innych niż te, do których stosuje się zwolnienie, o którym mowa w art. 113b ust. 1, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Jednocześnie, według art. 86 ust. 10 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Na podstawie art. 86 ust. 10b ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w:
1) ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny;
2) ust. 2 pkt 4 lit. c - powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem że podatnik:
a) (uchylona),
b) uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek;
3) ust. 2 pkt 4 lit. a, b i d - powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.
Z powołanego art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy wynika, że podatnik podatku od towarów i usług, który dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, zachowuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, pod warunkiem, że wykonując takie czynności na terytorium kraju miałby również prawo do odliczenia.
Istotne pozostaje również to, że omawiany przepis nie wprowadza odrębnej definicji podatnika. Oznacza to, że za podatnika w rozumieniu tego przepisu uznać należy każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą (w rozumieniu ustawy), niezależnie od tego, gdzie ma on „rezydencję” podatkową. Zatem, prawo do odliczenia podatku naliczonego w takiej sytuacji przysługuje zarówno podatnikom z kraju, jak i z innych państw.
Ponadto, zgodnie z art. 86 ust. 9 ustawy:
Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą czynności zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz pkt 37-41, wykonywanych na terytorium kraju, w przypadku gdy miejscem świadczenia tych usług zgodnie z art. 28b lub art. 28l jest terytorium państwa trzeciego lub gdy usługi dotyczą bezpośrednio towarów eksportowanych, pod warunkiem że podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Wskazane warunki dotyczące skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług odzwierciedlają zapisy art. 168 i art. 169 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, str. 1, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 168 Dyrektywy:
Jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony, w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, do odliczenia następujących kwot od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić:
a. VAT należnego lub zapłaconego w tym państwie członkowskim od towarów i usług, które zostały mu dostarczone lub które mają być mu dostarczone przez innego podatnika;
b. VAT należnego od transakcji uznanych za dostawy towarów i świadczenie usług zgodnie z art. 18 lit. a) i art. 27;
c. VAT należnego od wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. b) pkt (i);
d. VAT należnego od transakcji uznanych za wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów zgodnie z art. 21 i 22;
e. VAT należnego lub zapłaconego z tytułu importu towarów na terytorium tego państwa członkowskiego.
Ponadto, w myśl art. 169 lit. a) Dyrektywy:
Poza prawem do odliczenia, o którym mowa w art. 168, podatnik ma prawo do odliczenia VAT określonego w tym artykule, jeżeli towary i usługi są wykorzystywane do następujących celów transakcji podatnika związanych z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, dokonywanych poza terytorium państwa członkowskiego, w którym podatek jest należny lub został zapłacony, w odniesieniu do których VAT podlegałby odliczeniu, gdyby zostały one dokonane na terytorium tego państwa członkowskiego.
Regulacja ta rozszerza prawo podatnika do dokonywania odliczeń wyłącznie podatku związanego z działalnością opodatkowaną podatnika, wyrażoną w art. 168, o prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych następnie w takich transakcjach podatnika, które w ogóle nie podlegają opodatkowaniu VAT w kraju nabycia (kraju odliczenia podatku naliczonego). Transakcjami, które nie podlegają opodatkowaniu w kraju nabycia, mogą być zarówno czynności wykonane za granicą w związku z prowadzoną tam działalnością gospodarczą, jak i czynności wykonane w ramach działalności prowadzonej w kraju zakupu, w stosunku do których za miejsce powstania obowiązku podatkowego uważana jest zagranica.
Z wniosku wynika, że od 1 października 2020 roku Wnioskodawca należy do grupy podatkowej utworzonej zgodnie z regulacjami prawa brytyjskiego i zarejestrowanej w Wielkiej Brytanii, analogicznej do polskiej grupy VAT (Grupa VAT (...)). W Polsce Wnioskodawca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, w postaci Oddziału. Oddział został założony 30 czerwca 2016 r. Wnioskodawca działający za pośrednictwem Oddziału, złożył formularz rejestracyjny VAT-R i od 1 sierpnia 2021 roku jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Wskazać należy, że kwestie dotyczące funkcjonowania oddziału podmiotu zagranicznego działającego w Polsce regulują przepisy ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 89), zwanej dalej ustawą o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 3 pkt 4 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Oddział stanowi wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności.
Na podstawie art. 15 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Przedsiębiorca zagraniczny w ramach oddziału może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą.
W myśl art. 19 pkt 1 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył oddział, jest obowiązany używać do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”.
W świetle powołanych regulacji, podmiot zagraniczny prowadzący działalność na terytorium Polski w formie oddziału, zarejestrowany dla potrzeb podatku od towarów i usług, traktowany jest jako jeden podmiot – przedsiębiorca zagraniczny. Rejestracja tego oddziału jest jednoznaczna z rejestracją przedsiębiorcy zagranicznego. Oddział posiada więc jedynie samodzielność organizacyjną (jest wydzielony ze struktur firmy macierzystej), nie ma jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek. Działalność prowadzona przez Oddział stanowi jedynie część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego. Zatem, pomimo utworzenia i funkcjonowania oddziału w Polsce, podmiotem prowadzącym działalność w Polsce pozostaje przedsiębiorca zagraniczny. W kontekście posiadanej podmiotowości prawnej należy stwierdzić, że oddział nie jest odrębnym podmiotem w stosunku do jednostki macierzystej, lecz jest jej częścią.
Tym samym, oddział nie stanowi odrębnego podatnika podatku od towarów i usług. Przedsiębiorstwo zagraniczne rejestrując swój oddział w Polsce nie dokonuje rejestracji odrębnego podatnika, lecz rejestracji własnego przedsiębiorstwa. Mimo, że na terytorium kraju funkcjonuje oddział przedsiębiorcy zagranicznego, to podatnikiem podatku od towarów i usług pozostaje przedsiębiorca zagraniczny prowadzący działalność za pośrednictwem utworzonego w tym celu oddziału. Natomiast czynności wykonywane pomiędzy oddziałem a macierzystym podmiotem zagranicznym mają charakter tzw. czynności wewnątrzzakładowych (realizowanych na rzecz jednostki macierzystej).
Pogląd ten jest zgodny z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Przykładowo, w wyroku z 23 marca 2006 r. w sprawie FCE Bank, sygn. C-210/04, Trybunał stwierdził, że stały zakład mający siedzibę w innym państwie członkowskim, niebędący pod względem prawnym podmiotem odrębnym od spółki (będącej nierezydentem), do której należy (…) pozbawiony jest niezależności i stanowi jedynie część składową spółki. Tak więc spółkę oraz jej oddział należy uznać za jednego i tego samego podatnika w rozumieniu art. 4 ust. 1 Szóstej Dyrektywy.
Tezy powyższego wyroku zostały doprecyzowane w wyroku w sprawie C-7/13 Skandia America Corp. wydanym 17 września 2014 r., w którym TSUE wskazał, że od zasady ogólnej przedstawionej w przytoczonym powyżej wyroku C-210/04, zgodnie z którą świadczenia między X podatnika i jego oddziałami pozostają poza zakresem VAT, istnieje wyjątek. Wyjątek ten dotyczy specyficznej sytuacji, gdy oddział jest członkiem tzw. grupy VAT. Wówczas rozliczenia pomiędzy X podatnika z państwa trzeciego i jego oddziałem powinny być objęte opodatkowaniem VAT.
Z kolei orzeczenie TSUE z 11 marca 2021 r. C-812/19 Danske Bank dotyczyło sposobu klasyfikacji w ramach UE świadczeń pomiędzy X firmy należącą do grupy VAT, a jej oddziałem. Trybunał uznał, iż obie jednostki organizacyjne to odrębni podatnicy dla potrzeb rozliczeń z tytułu VAT.
Tym samym, TSUE podtrzymał tok rozumowania wyrażony w sprawie C-7/13 Skandia America (który dotyczył relacji z podmiotem spoza UE). TSUE m.in. wskazał, że artykuł 9 ust. 1 i art. 11 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że do celów podatku od wartości dodanej (VAT) zakład główny spółki znajdujący się w danym państwie członkowskim, który należy do utworzonej na podstawie owego art. 11 grupy VAT, oraz oddział tej spółki, który ma siedzibę w innym państwie członkowskim, należy uznać za odrębnych podatników, gdy ów zakład główny świadczy na rzecz wspomnianego oddziału usługi, których koszty przypisuje temu oddziałowi.
Natomiast na podstawie art. 15a ust. 1 ustawy:
Podatnikiem, o którym mowa w art. 15, może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT.
Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 47 ustawy:
Przez grupę VAT - rozumie się przez to grupę podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowaną jako podatnik podatku.
W myśl art. 2 pkt 48 ustawy:
Przez przedstawiciela grupy VAT rozumie się podmiot reprezentujący grupę VAT w zakresie obowiązków tej grupy.
Według art. 15a ust. 1 i 2 ustawy:
Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:
1) posiadający siedzibę na terytorium kraju lub
2) nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.
Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:
1) posiadający siedzibę na terytorium kraju lub
2) nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.
Grupę VAT mogą więc utworzyć podmioty, które mają ze sobą jednocześnie powiązania o charakterze finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym. Obowiązki związane z rozliczaniem podatku VAT takiej grupy przejmuje przedstawiciel, a transakcje pomiędzy członkami grupy nie podlegają opodatkowaniu.
Na podstawie art. 8c ustawy:
1. Dostawa towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT nie podlegają opodatkowaniu.
2. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz podmiotu spoza tej grupy VAT uważa się za dokonane przez tę grupę VAT.
3. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz członka grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy VAT uważa się za dokonane na rzecz tej grupy VAT.
4. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez oddział będący członkiem grupy VAT na rzecz:
1) podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział,
2) innego oddziału podatnika, o którym mowa w pkt 1, położonego poza terytorium kraju
- uważa się za dokonane przez grupę VAT na rzecz podmiotu, który do niej nie należy.
5. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT przez:
1) podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział,
2) inny oddział podatnika, o którym mowa w pkt 1, położony poza terytorium kraju
- uważa się za dokonane na rzecz grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy.
6. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT utworzonej w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska, przez podatnika posiadającego siedzibę na terytorium kraju, który utworzył ten oddział, uważa się za dokonane na rzecz tej grupy VAT.
7. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez oddział będący członkiem grupy VAT utworzonej w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska, na rzecz podatnika posiadającego siedzibę na terytorium kraju, który utworzył ten oddział, uważa się za dokonane przez tę grupę VAT.
Wnioskodawca uważa, że w związku z Zakupami kart płatniczych w Polsce (dostawy krajowe, wewnątrzwspólnotowe nabycie i import towarów), ma/będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w Polsce (zarówno w przypadku gdy jako importer w dokumentach celnych wskazany jest Wnioskodawca jak i w sytuacji, gdy jako importer wskazana jest Agencja celna), na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy lub na podstawie art. 86 ust. 9 ustawy. Swoje stanowisko Wnioskodawca uzasadnia tym, że ww. karty płatnicze nabyte w Polsce wykorzystuje do świadczenia Usług opisanych we wniosku. Wnioskodawca podkreśla przy tym, że zakupy kart dokonywane są w Polsce, niemniej jednak nie mają związku z działalnością polskiego Oddziału. Wnioskodawca zwraca również uwagę, że z uwagi na to, że jest częścią brytyjskiej Grupy VAT (...), to jest niezależnym podatnikiem od Oddziału. Podatek VAT naliczony w związku z Zakupami jest płacony przez Wnioskodawcę w Polsce, ale wykorzystywany jest wyłącznie do realizacji dostaw przez jednostkę w Wielkiej Brytanii (tj. X), niezależnie od polskiego Oddziału.
Aby móc odpowiedzieć na Państwa wątpliwości związane z prawem do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów kart płatniczych dokonanych w Polsce, należy w pierwszej kolejności rozważyć jak należy traktować na gruncie podatku VAT transakcje pomiędzy Wnioskodawcą, który działa w Polsce poprzez swój Oddział i Grupą VAT w Wielkiej Brytanii, której Wnioskodawca jest członkiem. Ma to istotne znaczenie, w kontekście świadczeń pomiędzy podmiotami wchodzącymi do Grupy VAT i nie będącymi członkami Grupy VAT. Wskazówki, w tym zakresie, dają powołane orzeczenia TSUE. Wynika z nich, że transakcje pomiędzy centralą a oddziałami co do zasady nie podlegają opodatkowaniu - są traktowane jako czynności wewnątrzzakładowe. Wyjątkiem jest sytuacja gdy transakcje dokonywane są pomiędzy podmiotami, które należą do grupy VAT i tymi nie należącymi do tej grupy.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Grupa VAT (...), do której należy Wnioskodawca stanowi jednego podatnika na potrzeby brytyjskiego VAT (w miejsce pojedynczych podmiotów wchodzących w skład tej grupy). Wskazali Państwo, że Grupa VAT (...) rozlicza się i składa deklaracje podatkowe posługując się nadanym numerem identyfikacji podatkowej, jako jeden podatnik. Państwo, jako członek Grupy VAT nie jesteście odrębnym podatnikiem tego podatku i nie rozliczają Państwo czynności opodatkowanych jako odrębny podatnik. Transakcje te są rozliczane przez Grupę VAT (...). Z kolei w Polsce utworzyli Państwo Oddział. Działając za pośrednictwem Oddziału, złożyli Państwo formularz rejestracyjny VAT-R i od 1 sierpnia 2021 roku jesteście Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT czynny.
Jak wskazałem, podmiot zagraniczny prowadzący działalność na terytorium Polski w formie oddziału, zarejestrowany dla potrzeb podatku VAT traktowany jest jako jeden podmiot, tj. jako przedsiębiorca zagraniczny. Przedsiębiorstwo zagraniczne rejestrując swój oddział w Polsce nie dokonuje rejestracji odrębnego podatnika, lecz rejestruje własne przedsiębiorstwo. Odnosząc powyższe do Państwa sytuacji należy zatem uznać, że pomimo tego, że utworzyli Państwo Oddział w Polsce, to podatnikiem podatku VAT pozostaje przedsiębiorca zagraniczny prowadzący działalność w Polsce za pośrednictwem utworzonego w tym celu Oddziału. Zatem, w Polsce nie funkcjonują dwa odrębne podmioty, tj. Oddział i X lecz przedsiębiorca zagraniczny funkcjonujący za pośrednictwem Oddziału posługujący się jednym numerem identyfikacji podatkowej, składający jedną deklarację VAT.
W związku z powyższym, w analizowanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której Wnioskodawca jako zarejestrowany podatnik VAT w Polsce nabywa na terytorium kraju towary (karty płatnicze), w ramach dostaw krajowych, wewnątrzwspólnotowego nabycia i importu towarów. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy regulującymi miejsce opodatkowania dostaw towarów, transakcje te podlegają opodatkowaniu w Polsce. Mając na uwadze terytorialność Grupy VAT w Wielkiej Brytanii, to Wnioskodawca jako przedsiębiorca zagraniczny zarejestrowany w Polsce jako czynny pod VAT nabywa te towary na terytorium Polski i zobowiązany jest do rozliczenia podatku z tytułu tych transakcji w polskiej deklaracji VAT.
W kontekście wątpliwości związanych z prawem do odliczenia podatku naliczonego w Polsce w związku z dokonanymi Zakupami istotne jest, że Państwo nie wykorzystują towarów nabytych w Polsce do wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii. Zakupu kart płatniczych w Polsce dokonuje polski podatnik VAT, tj. przedsiębiorca zagraniczny działający poprzez Oddział w Polsce. Karty te jednak nie służą polskiemu podatnikowi do czynności opodatkowanych. Karty płatnicze zakupione w Polsce przez przedsiębiorcę zagranicznego działającego poprzez Oddział w Polsce, wykorzystuje Grupa VAT (...), której Spółka jest członkiem. Wnioskodawca działający poprzez Oddział w Polsce i Grupa VAT (...) w Wielkiej Brytanii, do której Państwo należą są odrębnymi podmiotami. Jak sami Państwo wskazują, jako członek Grupy VAT nie jesteście odrębnym podatnikiem tego podatku i nie rozliczają Państwo czynności opodatkowanych jako odrębny podatnik. Transakcje te rozlicza Grupa VAT (...). Nie można zatem, zgodzić się z Wnioskodawcą, że dokonuje płatności za nabywane karty, wyłącznie w związku z prowadzoną przez siebie działalnością polegającą na dostarczaniu kart klientom oraz świadczeniu usług płatniczych. Działalność w tym zakresie prowadzi bowiem Grupa VAT, tj. podmiot odrębny od Wnioskodawcy. Skoro więc Wnioskodawca - podmiot zagraniczny działający w Polsce poprzez Oddział i Grupa VAT (...) w Wielkiej Brytanii, której Wnioskodawca jest członkiem są odrębnymi podmiotami, należy uznać, że transakcje, których dokonują pomiędzy sobą należy traktować jako dokonywane pomiędzy odrębnymi podatnikami. Prawo do odliczenia podatku VAT mogłoby wystąpić jedynie w sytuacji wykorzystania nabytych kart do czynności opodatkowanych realizowanych przez Wnioskodawcę np. w postaci dostawy kart przez Wnioskodawcę na rzecz Grupy VAT w Wielkiej Brytanii. Taka okoliczność nie wynika jednak z opisanego we wniosku zdarzenia.
Wnioskodawca wskazał, że nabywa karty płatnicze m.in. od dostawcy z siedzibą w Łotwie. Transakcja ta stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów w Polsce. Natomiast odnośnie transakcji stanowiących import towarów wskazali Państwo, że w celu dokonania odprawy celnej towarów i przeprowadzenia wszystkich formalności importowych korzystają Państwo z usług Agencji celnej. W przeszłości, do odprawy kart w polskich urzędach celnych, Agencja celna używała własnego numeru EORI. W związku z tym, w części dokumentów celnych Agencja celna została oznaczona jako importer. Państwo posiadają własny numer EORI od marca 2022 r., i od maja 2023 r. wskazywani jesteście w dokumentacji celnej jako importer.
W przypadkach, gdy importerem wskazanym w dokumentacji celnej jest Wnioskodawca, Agencja celna świadczy usługi odprawy celnej dla Wnioskodawcy i działa w jego imieniu, w zakresie importu towarów do Polski, w charakterze „pośredniej reprezentacji”. Agencja celna odpowiedzialna jest za zapłatę cła i podatków w imieniu Wnioskodawcy. Zarówno w przypadku tych transakcji, gdy w dokumentacji celnej jako importer wskazana jest Wnioskodawca jak i wtedy, gdy w dokumentacji celnej jako importer wskazana jest Agencja celna – Wnioskodawca zwraca Agencji celnej cła i podatki, które faktycznie opłaciła w Jego imieniu. Agencja celna nie wykorzystuje kart do dalszych dostaw i nie odliczała VAT naliczonego w związku z powyższymi czynnościami. Przedstawione okoliczności pozwalają przyjąć, że niezależnie od tego czy w dokumentach celnych jako importer widnieje Wnioskodawca czy Agencja celna, to Wnioskodawca jest podatnikiem z tytułu importu towarów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy. Jednocześnie jak wynika z wniosku, Wnioskodawca posiada dokument celny, z którego wynika kwota podatku VAT.
Jak wskazano, kwestia prawa do odliczenia VAT z tytułu importu towarów uregulowana została w art. 86 ustawy, zgodnie z którym podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przy czym - stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy - w przypadku importu towarów kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego. Jednocześnie, jak wskazał TSUE w wyroku z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie C-187/14 DSV Road, koszt świadczeń powodujących naliczenie podatku powinien być włączony w cenę poszczególnych transakcji objętych podatkiem należnym lub w cenę towarów lub usług świadczonych przez podatnika w ramach jego działalności gospodarczej.
Zatem, aby podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z otrzymanych dokumentów celnych, warunkiem koniecznym jest wykorzystanie importowanego towaru do działalności opodatkowanej tego podatnika. Oznacza to, że podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku VAT należnego lub zapłaconego w związku z importem towarów do państwa członkowskiego, w którym przeprowadza on transakcje podlegające opodatkowaniu w zakresie, w jakim te (importowane) towary są wykorzystywane do celów tych opodatkowanych transakcji.
Jak wskazałem, Wnioskodawca nie wykorzystuje kart zakupionych w Polsce do czynności opodatkowanych. Karty zakupione przez Wnioskodawcę wykorzystywane są przez odrębny od Wnioskodawcy podmiot, tj. przez Grupę VAT (...) z Wielkiej Brytanii. Jak już wskazano wcześniej, prawo do odliczenia podatku VAT mogłoby wystąpić jedynie w sytuacji wykorzystania nabytych kart do czynności opodatkowanych realizowanych przez Wnioskodawcę np. w postaci dostawy kart przez Wnioskodawcę na rzecz Grupy VAT w Wielkiej Brytanii. Taka okoliczność nie wynika jednak z opisanego we wniosku zdarzenia.
Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz powołane orzecznictwo należy uznać, że w sytuacji opisanej we wniosku, Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego w Polsce z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz importu towarów (zarówno wtedy, gdy w dokumentach celnych jako importer wskazana jest Agencja celna jak i wtedy gdy w dokumentach celnych jako importer wskazana jest X) na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy oraz art. 86 ust. 9 ustawy.
Podsumowując, należy wskazać, że stanowisko w zakresie pytania 1 i 2, z których wynika, że Spółka ma/będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego w Polsce z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz importu towarów (zarówno wtedy, gdy w dokumentach celnych jako importer wskazana jest Agencja celna jak i wtedy gdy w dokumentach celnych jako importer wskazana jest X)
- na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy - w przypadku gdy zakupione karty są/będą wykorzystywane do odpłatnego świadczenia usług, które byłoby opodatkowane VAT, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium Polski oraz
- na podstawie art. 86 ust. 9 ustawy - w przypadku gdy zakupione karty są/będą wykorzystywane do odpłatnego świadczenia usług, które mogłyby stanowić usługi zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT jako usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług
jest nieprawidłowe.
Z uwagi na to, że jak wskazałem, Spółka nie ma prawa do odliczenia podatku w Polsce z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz importu towarów (zarówno wtedy, gdy w dokumentach celnych jako importer wskazana jest Agencja celna jak i wtedy gdy w dokumentach celnych jako importer wskazana jest X) na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy oraz art. 86 ust. 9 ustawy odpowiedź na pytanie 3 dotyczące ustalenia proporcji, według której należy określić podatek naliczony możliwy do odliczenia w zakresie Zakupów jest bezprzedmiotowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Podkreślam, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.