Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w części dotyczącej:

• nieuznania otrzymanego przez Państwa dofinansowania za element podstawy opodatkowania w zakresie organizacji wydarzeń;
• braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu w zakresie organizacji wydarzeń;
• określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w związku z otrzymanym dofinansowaniem

i nieprawidłowe w części dotyczącej:

• nieuznania otrzymanego przez Państwa dofinansowania za element podstawy opodatkowania w zakresie programów inkubacji i akceleracji;
• braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu w zakresie programów inkubacji i akceleracji.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania otrzymanego przez Państwa dofinansowania za element podstawy opodatkowania, braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu oraz określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w związku z otrzymanym dofinansowaniem. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcą jest (…) (dalej: A.). A. jest jednostką samorządu terytorialnego i funkcjonuje na podstawie ustawy (…). A. jest czynnym podatnikiem VAT od 1 maja 2001 r. A. rozlicza VAT wspólnie ze swoimi jednostkami organizacyjnymi jako jeden podatnik, zgodnie z ustawą z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 280) (dalej: Ustawa Centralizacyjna).

Wnioskodawca realizuje zadania m.in. w zakresie szeroko pojętego rozwoju gospodarczego regionu, zgodne z ww. celami, m.in. poprzez liczne projekty i programy, finansowane ze środków własnych Wnioskodawcy oraz środków pochodzących z UE (np. fundusze europejskie), o które Wnioskodawca ubiega się w trybie konkursowym lub pozakonkursowym.

W przyszłości Departament (…) (dalej: S.) planuje zrealizować Projekt opisany poniżej. Projekt ten jest planowany do realizacji w ramach programu (…) dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Poniżej Wnioskodawca zamieszcza opis projektu. Dalej odnosząc się do projektu Wnioskodawca używa pojęcia „Projekt”.

Opis Projektu:

Projekt jest planowany do realizacji w ramach Działania (…). Wniosek o dofinansowanie Projektu został złożony w odpowiedzi na nabór do konkursu do Działania (…), który trwał (…). Instytucją pośrednicząca - w przypadku wyboru projektu do dofinansowania - będzie M. (dalej jako „M.” lub „I.”). Podstawą realizacji będzie uchwała Zarządu (…) w sprawie dofinansowania Projektu.

Planowany budżet projektu to (…) zł brutto. Planowany okres realizacji projektu to (…).

Główna grupa docelowa projektu to przedsiębiorcy (mikro- i mali) prowadzący działalność na terenie (…), działający na rynku (wg stanu na dzień aplikowania do programu) maksymalnie 3 lata (w przypadku programu inkubacji) lub maksymalnie 5 lat (w przypadku programów akceleracji).

Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach projektu, uczestniczących w programach inkubacji i akceleracji, stanowi pomoc de minimis. Będzie to tzw. pomoc udzielana na II poziomie. W projekcie nie wystąpi pomoc publiczna na I poziomie (tj. Wnioskodawca projektu nie będzie beneficjentem pomocy publicznej).

Wsparcie firm w ramach projektu ma charakter niefinansowy. Firmy nie otrzymują żadnej dotacji, grantów itp. W projekcie mają zapewniony dostęp do usług w ramach programów rozwojowych (tj. inkubacji lub akceleracji).

Wnioskodawcą i realizatorem projektu będzie Departament (…) (dalej jako „Departament S.”). Projekt realizowany będzie bez udziału partnerów, tj. jedynym Wnioskodawcą projektu jest A. (…).

W projekcie zaplanowano realizację nw. zadań:

1)programy inkubacyjne i akceleracyjne dla firm;

2)wydarzenia aktywizujące młode firmy;

3)koszty osobowe personelu zaangażowanego merytorycznie w projekt;

4)koszty pośrednie.

Planowany zakres rzeczowy projektu obejmuje:

• Realizację programów inkubacji dla firm na wczesnym etapie rozwoju, funkcjonujących na rynku nie dłużej niż 3 lata, które posiadają innowacyjny pomysł i potrzebują wsparcia w zakresie przygotowania modelu biznesowego, rozwoju produktu/usługi. Program obejmuje 2 fazy:

o    Faza I - szczegółowa analiza potrzeb startupu poprzez: warsztaty poprzedzające inkubację połączone z kick-off meeting programu (ok. 2 dni pracy ze startupami, podczas których przy wsparciu ekspertów firmy analizują swój projekt biznesowy, definiują potrzeby i główne wyzwania w zakresie dalszego rozwoju), pracę managera inkubacji (1:1) z każdą z firm (ok. 5 godz.), która pozwoli zindywidualizować diagnozę potrzeb określoną na warsztatach, dookreślić plan dalszej inkubacji. Efektem I fazy i prowadzonej analizy potrzeb będzie indywidualny plan inkubacji (IPI) dla każdej z firm. Wyznaczy on kierunki dalszego wsparcia w II fazie.

o    Faza II - inkubacja prowadzona wg IPI dla każdej firmy. Łączy ona kompleksowe wsparcie dopasowane do potrzeb, by osiągnąć cele wyznaczone w IPI. W ramach tej fazy programu startup otrzyma kompleksową ofertę wsparcia obejmującą m.in. dostęp do indywidualnie dopasowanych usług, w tym mentoringu (planowane są indywidualne konsultacje z mentorami, ok. 30 godz. na firmę), specjalistycznych szkoleń i warsztatów (realizowane będą szkolenia w tematach wynikających ze zdiagnozowanego zapotrzebowania firm, w tym m.in. zarządzanie firmą, modelowanie biznesowe, strategia biznesowa, marketing, sprzedaż, promocja, pitchowanie, aspekty prawne i finansowe biznesu zw. m.in. z wybranym modelem biznesowym, user/customer experience, customer journey, unique value proposition itp., ok. 6 warsztatów w ramach jednej edycji programu), udziału w wydarzeniach branżowych (pokrywane będą koszty udziału firm w ważnych wydarzeniach w kraju i zagranicą, które pozwolą pozyskać dodatkową wiedzę, nawiązać kontakty, zaprezentować swoją ofertę; koszt udziału jednej firmy w wydarzeniach to ok. 4 tys. zł (w tym zakup biletu na wydarzenie, ewentualny transport, nocleg dla wydarzeń poza (…) i zagranicą, kwota może się zmieniać), usług wynikających z zapotrzebowania przedsiębiorcy i niezbędnych do przeprowadzenia prac nad rozwojem nowego pomysłu biznesowego (określone będą indywidualnie, zgodnie ze zdefiniowanymi potrzebami firm określonymi w IPI, mogą obejmować np. wyspecjalizowane doradztwo, dostęp do infrastruktury niezbędnej do testowania produktu/usługi, prowadzenie badan (np. potrzeb klienta, rynku), przygotowanie pitch decka, opracowanie specjalistycznych założeń dot. planów marketingowych, sprzedażowych i in.; wartość usług dla jednej firmy to ok. 10 tys. zł (kwota może się zmieniać)), opieka managera inkubacji przez cały okres udziału w programie (rolą managerów będzie wsparcie każdej firmy w osiąganiu celów wyznaczonych w IPI i bieżące monitorowanie postępów), udział w spotkaniu podsumowującym program i możliwość zaprezentowania swojego projektu biznesowego. Na zakończenie inkubacji manager przygotuje raport z inkubacji, zawierający m.in. podsumowanie prac firmy w programie, ale też rekomendacje co do dalszych kierunków rozwoju firmy i działań, które pozwolą firmie dalej dynamicznie się rozwijać. W ramach jednej edycji programu planuje się wsparcie ok. 5-8 firm, z każdej firmy udział weźmie 1-2 przedstawicieli. W projekcie planuje się organizację 4 edycji programu inkubacji. Jedna edycja trwać będzie ok. 4-6 miesięcy.

• Realizację programów akceleracji dla firm funkcjonujących na rynku nie dłużej niż 5 lat, które mają już wypracowany prototyp produktu/usługi lub jego minimalną wersję i potrzebują wsparcia by rozwinąć produkt/usługę, poszukiwać odbiorców technologii/rozwiązań, zwiększyć skalę działania. Program obejmuje 2 fazy:

o    Faza I - szczegółowa analiza potrzeb startupu poprzez: warsztaty poprzedzające akcelerację połączone z kick-off meeting programu (ok. 2 dni pracy ze startupami, podczas których przy wsparciu ekspertów firmy analizują swój projekt biznesowy, definiują potrzeby i główne wyzwania w zakresie dalszego rozwoju), pracę managera akceleracji (1:1) z każdą z firm (ok. 5 godz.), która pozwoli zindywidualizować diagnozę potrzeb określoną na warsztatach, dookreślić plan dalszej akceleracji. Efektem I fazy i prowadzonej analizy potrzeb będzie indywidualny plan akceleracji (IPA) dla każdej z firm. Wyznaczy on kierunki dalszego wsparcia w II fazie.

o    Faza II - akceleracja prowadzona wg IPA dla każdej firmy. Łączy ona kompleksowe wsparcie dopasowane do potrzeb, by osiągnąć cele wyznaczone w IPA.W ramach tej fazy programu startup otrzyma kompleksową ofertę wsparcia obejmującą m.in. indywidualny mentoring (planowane są indywidualne konsultacje z mentorami, ok. 30 godz. na firmę), konsultacje, specjalistyczne szkolenia i warsztaty (realizowane będą szkolenia w tematach wynikających ze zdiagnozowanego zapotrzebowania firm, w tym m.in. marketing, sprzedaż, promocja, pitchowanie, finansowanie, user/ customer experience, customer journey, AI w biznesie, budowanie zespołu i rekrutacja, ekspansja i umiędzynarodowienie działalności, strategia dalszego rozwoju, współpraca z partnerami biznes., unique value proposition, badania produktu na różnych etapach itp., ok. 6 warsztatów w ramach jednej edycji programu), wizyty studyjne (planowane są wizyty połączone ze spotkaniami matchmakingowymi, które mają na celu stworzenie przestrzeni do nawiązania kontaktów biznesowych, miejsca wizyt będą każdorazowo dobierane do potrzeb zrekrutowanych firm (mogą to być wizyty np. w kluczowych krajowych i europejskich ośrodkach i ekosystemach innowacji, gdzie startupy uzyskają szansę zaprezentowania swojej oferty np. przed inwestorami, potencjalnymi partnerami), wydarzenia branżowe (pokrywane będą koszty udziału firm w ważnych wydarzeniach w kraju i zagranicą, które pozwolą pozyskać dodatkową wiedzę, nawiązać kontakty, zaprezentować swoją ofertę); koszt udziału jednej firmy w wydarzeniach to ok. 4 tys. zł (w tym zakup biletu na wydarzenie, ewentualny transport, nocleg dla wydarzeń poza (…) i zagranicą, kwota może się zmieniać), usługi wynikające z zapotrzebowania przedsiębiorcy i niezbędne do przeprowadzenia prac nad rozwojem startupu (określone będą indywidualnie, zgodnie ze zdefiniowanymi potrzebami firm, określonymi w IPA, mogą obejmować np. wyspecjalizowane doradztwo, dostęp do infrastruktury niezbędnej do walidacji produktu/usługi, prowadzenie badań (np. potrzeb klienta, rynku), prace B+R, usługi zw. z własnością intelektualną, przygotowanie pitch decka, opracowanie specjalistycznych założeń dotyczących planów marketingowych, strategii sprzedażowych, planu ekspansji zagranicznej, analizy biznesowej dla współpracy z inwestorami czy partnerami biznesowymi i in.); wartość usług dla jednej firmy to ok. 20 tys. zł (kwota może się zmieniać), opieka managera akceleracji przez cały okres udziału w programie (rolą managerów będzie wsparcie każdej firmy w osiąganiu celów wyznaczonych w IPA i bieżące monitorowanie postępów), udział w spotkaniu podsumowującym program i możliwość zaprezentowania swojego projektu biznesowego. Na zakończenie akceleracji manager przygotuje raport z akceleracji, zawierający m.in. podsumowanie prac firmy w programie, ale też rekomendacje co do dalszych kierunków rozwoju firmy i działań, które pozwolą firmie dalej dynamicznie się rozwijać.

W ramach jednej edycji programu planuje się udział 5-8 firm, z każdej firmy udział weźmie 1-2 przedstawicieli. W projekcie planuje się organizację 4 edycji programu akceleracji. Jedna edycja trwać będzie ok. 4-6 miesięcy.

W ramach projektu równolegle będą więc realizowane 2 rodzaje programów dla firm (inkubacyjny i akceleracyjny). Liczba edycji programu oraz wspieranych firm może ulec zmianom w zależności m.in. od wyników rekrutacji.

W związku z realizacją programów inkubacji i akceleracji będą też prowadzone działania promocyjno-informacyjne służące dotarciu z informacją o ofercie programów do zainteresowanych firm, a także ewaluacja każdej edycji programu, by pozyskiwać zwrotne informacje od uczestników (w tym ich opinie o jakości i adekwatności wsparcia), które mogą być istotne dla realizacji kolejnych edycji programów.

• Organizację wydarzeń mających na celu m.in. aktywizację młodych firm i startupów w obszarze przedsiębiorczości, innowacyjności i nowych technologii. Dodatkowo te wydarzenia będą ukierunkowane na wzmocnienie i promowanie postaw przedsiębiorczych i proinnowacyjnych oraz aktywizację osób zainteresowanych szeroko rozumianą przedsiębiorczością. Wydarzenia kierowane będą w szczególności do młodych (…) przedsiębiorców, tj. firm na wczesnym etapie rozwoju i startupów, a więc m.in. do potencjalnych uczestników realizowanych programów rozwojowych - inkubacyjnych i akceleracyjnych. Z uwagi na charakter wydarzeń mogą w nich też uczestniczyć inni odbiorcy, w tym przedstawiciele firm innych niż powyższe, podmiotów działających w obszarze wsparcia przedsiębiorczości i innowacyjności, ale też osoby zainteresowane tematyką przedsiębiorczości, planujące założyć własną działalność. Ich udział będzie bardzo ważny w kontekście przyszłego ich zaproszenia do uczestnictwa np. w programie inkubacji. W ramach projektu planuje się organizację 3 wydarzeń.

Realizacja ww. wydarzeń, zgodnie z dokumentacją konkursową, może stanowić wyłącznie zakres uzupełniający projektu (do 15% kosztów kwalifikowalnych projektu).

Do realizacji działań wymienionych powyżej wybierani będą w drodze przetargu wykonawcy (operatorzy), którzy odpowiadać będą m.in. za obsługę logistyczną i techniczną, zapewnienie ekspertów/mentorów/prelegentów, świadczenie usług na rzecz firm, w tym mentoringowych, szkoleń itp. (w ramach programu inkubacji/akceleracji), zapewnienie sali, poczęstunku itp. Dodatkowo merytorycznie w te działania zaangażowani będą pracownicy Departamentu S., którzy na bieżąco współpracować będą z wykonawcami, angażować w proces rekrutacji firm, organizacji wydarzeń itp. W ramach projektu wyodrębniono zadanie pn. Koszty osobowe personelu zaangażowanego merytorycznie w projekt. Zadanie obejmuje zaangażowanie personelu Wnioskodawcy w merytoryczną realizację projektu. Będą to nw. stanowiska pracy:

• ds. wdrażania programów rozwojowych - łącznie 2,75 etatu, w tym na realizację programów inkubacji i akceleracji, na prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych i upowszechniających programów, a także na prowadzenie ewaluacji wsparcia w ramach programów,
• ds. organizacji wydarzeń - 0,25 etatu.

Ww. osoby będą zaangażowane w realizację projektu od strony merytorycznej, a także współpracować będą z wykonawcami wybranymi do realizacji poszczególnych usług. W projekcie finansowane będą koszty wynagrodzeń ww. osób (w tym kwalifikowalne pochodne od wynagrodzeń, nagrody/dodatki wynikające z regulaminu wynagradzania obowiązującego u Wnioskodawcy, dodatkowe wynagrodzenie roczne), a także koszty delegacji służbowych i szkoleń.

Planowane kategorie kosztów obejmują:

• Wynagrodzenie personelu projektu, tj. członków zespołu projektowego, w tym pracowników beneficjenta. Wynagrodzenia członków zespołu realizującego program inkubacji/akceleracji będą kwalifikowane w kosztach bezpośrednich. Dodatkowo osoby odpowiadające za koordynację i rozliczanie projektu będą finansowane w ramach kosztów pośrednich (ich wynagrodzenia oraz koszty ich delegacji służbowych i szkoleń).
• Koszty usług ekspertów zaangażowanych do realizacji programu inkubacji/akceleracji.
• Koszty usług specjalistycznych zapewnionych w czasie trwania programu inkubacji/akceleracji.
• Koszty organizacji wydarzeń mających na celu aktywizację młodych firm w obszarze przedsiębiorczości, innowacyjności i nowych technologii.
• Koszty działań informacyjno-promocyjnych, w tym koszty organizacji wydarzeń mających na celu pozyskanie uczestników programów rozwojowych.
• Koszty pośrednie rozliczane są wg stawki ryczałtowej w wysokości 7% bezpośrednich wydatków kwalifikowalnych projektu. W kosztach pośrednich rozliczane będą m.in. wynagrodzenia osób odpowiadających za koordynację i rozliczanie projektu.

Maksymalny poziom dofinansowania wynosi 85% - na pozostałe koszty związane z realizacją projektu. Wielkość wkładu własnego wynosi maksymalnie 15% wydatków kwalifikowalnych.

Zgodnie z § 8 ust. 7 Zasad realizacji projektów, dla których Beneficjentem jest A. w ramach programu (…) (dalej jako „Zasady”), będących załącznikiem do uchwały Zarządu (…) w sprawie dofinansowania projektu (dokument ten dotyczy wyłącznie projektów A. i - w przypadku A. - jest odpowiednikiem umowy o dofinansowanie): „w przypadku nieosiągnięcia wskaźników produktu i rezultatu bądź braku możliwości potwierdzenia osiągnięcia w terminie i wysokości wskazanych we wniosku o dofinansowanie, oraz zgodnie z definicjami wskaźników określonych w załączniku nr 7 do Uchwały o dofinansowaniu Projektu - I. ma prawo do nałożenia korekty finansowej lub/i pomniejszenia wartości wydatków kwalifikowalnych”.

W § 8 ust. 8 ww. Zasad wskazane jest, że „w przypadku zidentyfikowania przez Beneficjenta ryzyka nieosiągnięcia wskaźników, zobowiązany jest on niezwłocznie poinformować o tym fakcie I., przedstawić stosowne wyjaśnienia oraz możliwe do wdrożenia środki zaradcze”. We wniosku o dofinansowanie, w części dot. analizy ryzyka, Departament S. przedstawił liczne czynniki ryzyka, które mogą mieć wpływ na realizację projektu, w tym osiągnięcie zakładanej wartości wskaźników. Gdyby więc taka sytuacja zaistniała w trakcie realizacji projektu podejmowane będą każdorazowo indywidualne uzgodnienia z I., które będą mieć na celu wyjaśnienie ew. rozbieżności, w tym w związku z przewidzeniem określonym ryzyk dla projektu. Zawsze ostateczna decyzja będzie należeć do I., dlatego na ten moment nie jest możliwe określenie jakie będą finalne rozstrzygnięcia, gdy taka sytuacja zaistnieje.

Ewentualne obniżenie dofinansowania za nieosiągnięcie wskaźników nie powinno mieć wpływu na ilość i poziom usług świadczonych bezpłatnie.

W § 8 ust. 6 ww. Zasad wskazane jest, że „Beneficjent zobowiązuje się do realizacji pełnego zakresu rzeczowego Projektu oraz do osiągnięcia celów i wskaźników założonych we wniosku o dofinansowanie, zgodnie z definicjami określonymi w załączniku nr 7 do Uchwały o dofinansowaniu Projektu. Wskaźniki uznaje się za osiągnięte, gdy zostaną wykazane przez Beneficjenta i potwierdzone przez I. w przypadku:

1)wskaźników produktu - zgodnie z terminem zakończenia realizacji Projektu najpóźniej z chwilą złożenia wniosku o płatność końcową;

2)wskaźników rezultatu - co do zasady - w okresie 12 miesięcy od zakończenia okresu realizacji projektu określonego w Uchwale o dofinansowaniu Projektu lub, o ile wynika to ze specyfiki projektu, od uruchomienia przedsięwzięcia rozumianego jako data rozpoczęcia realizacji projektu, w sprawozdaniu z realizacji wskaźników lub w okresie trwałości”.

Z tego zapisu wynika, że osiągnięcie wskaźników będzie badane w praktyce na koniec realizacji projektu, gdy usługi dla firm zostaną już zrealizowane. A. planuje w projekcie zrealizowanie (…) edycji programu inkubacyjnego i (…) edycji programu akceleracyjnego. W każdej edycji wstępnie planuje się udział (…) firm. Departament S. uwzględnił w wartości wskaźników będących istotnymi dla rozliczenia projektu liczbę (…) firm na edycję. Jeśli w jednej z edycji weźmie udział mniejsza liczba firm, A. będzie dokładać starań, by w kolejnych edycjach zrekrutować większą liczbę firm, co pozwoli sumarycznie osiągnąć zakładane wskaźniki.

Z uwagi na fakt, iż usługi będą bezpłatne dla firm, powyższe nie wpłynie na cenę usług.

Jeśli dotacja nie zostanie przyznana, projekt nie będzie realizowany, a co za tym idzie - usługi nie będą w ogóle świadczone dla uczestników projektu. Gdyby zaistniała sytuacja, że dotacja zostanie przyznana w wysokości niższej niż wnioskowana, podjęte zostaną indywidualne uzgodnienia z I. mające na celu ew. proporcjonalne zmniejszenie zakresu projektu i wartości wskaźników. To będzie zawsze uzależnione od wielkości ew. zmniejszenia dofinansowania - jeśli będzie znaczne i zaistnieje konieczność zaangażowania dużo wyższego wkładu po stronie A., rozważona będzie zasadność realizacji projektu. Niezależnie jednak od sytuacji Departament S. nie planuje pobierania opłat od uczestników, będą one zawsze nieodpłatne (tj. nawet jeśli kwota dotacji zostanie przyznana w niższej wysokości, nie będą pobierane opłaty od uczestników mające na celu np. „uzupełnienie” tego dofinansowania).

Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów dla Priorytetu (…), Działanie (…) wydatki kwalifikowalne w ramach projektu (…) będą finansowane zgodnie z montażem: 85% stanowią środki z UE, a 15% wkład własny A. Wydatki niekwalifikowalne w 100% będą finansowane z budżetu A. Montaż finansowy (85% UE, 15% A.) jest stały w całym okresie realizacji projektu i ma zastosowanie do każdego wydatku.

Zgodnie z Zasadami będącymi załącznikiem do uchwały Zarządu (…) w sprawie dofinansowania projektu Beneficjent, tj. A. (…), niezwłocznie po podjęciu uchwały przyjmującej projekt do realizacji, otrzymuje środki na realizację projektu w formie zaliczki (pierwszą transzę środków otrzymuje na podstawie złożonego wniosku o płatność zaliczkową, zaraz po jego zatwierdzeniu), w wysokości określonej w harmonogramie składania wniosków o płatność (§ 5 pkt 2 oraz § 5 pkt 16), z zastrzeżeniem, że wysokość jednorazowej zaliczki nie może przekroczyć 30% całkowitej wartości dofinansowania (§ 5 pkt 14). Wypłata kolejnej transzy środków uzależniona jest od złożenia wniosku o płatność częściowo lub w całości rozliczającego ostatnią otrzymaną transzę dofinansowania potwierdzającą realizację projektu i zasadność wypłaty kolejnej transzy oraz zatwierdzeniu przez M. wniosku o płatność rozliczającego przedostania transzę dofinansowania (§ 5 pkt 16).

Pytania

1)Czy prawidłowe jest stanowisko, że otrzymane przez Wnioskodawcę dofinansowanie Projektu opisanego w stanie faktycznym nie stanowi obrotu, w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm. dalej jako: ustawa o VAT), zwiększającego podstawę opodatkowania?

2)Czy prawidłowe jest stanowisko, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Wnioskodawca nie będzie uprawniony do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi w związku z Projektem opisanym w stanie faktycznym?

3)W przypadku uznania przedmiotowej dotacji za opodatkowaną czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że obowiązek podatkowy od takiego dofinansowania należałoby rozpoznać w momencie otrzymania każdej jego części na zasadzie „kasowej”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

1)Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane przez Wnioskodawcę dofinansowanie Projektu nie stanowi obrotu, w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, zwiększającego podstawę opodatkowania.

2)Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Wnioskodawca nie będzie uprawniony do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi w związku z Projektem.

3)Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku uznania przedmiotowej dotacji za opodatkowaną, obowiązek podatkowy należy rozpoznać w momencie otrzymania każdej z części dotacji na zasadzie „kasowej”.

Ad. 1.

Podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, stanowi cała zapłata otrzymana lub należna od nabywcy, usługobiorcy bądź osoby trzeciej, w tym również dotacje, subwencje i inne formy wsparcia finansowego, które mają bezpośredni wpływ na cenę danej usługi lub towaru. Aby uznać, że dotacja podlega opodatkowaniu, konieczne jest więc wykazanie bezpośredniego jej powiązania z ceną sprzedaży.

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy. Stosownie do tego przepisu, podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Powyższa regulacja ustawy o VAT jest implementacją art. 73 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Przepis art. 73 Dyrektywy 2006/112/ WE Rady stanowi, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Z powyższego wynika, że nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu.

Kluczowym dla interpretacji art. 29a ust. 1 ustawy o VAT jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu należy się odwołać przede wszystkim do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Dla przykładu w wyroku C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy, by możliwe było jej ustalenie. Cena, jaką płaci nabywca, musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, że dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy, by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

Natomiast w wyroku C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd.v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW) Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. W opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, do tego wyroku, które zaaprobował Trybunał wskazano, że dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają VAT.

W opinii rzecznika wskazano, że „Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza VAT. Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można - i należy - potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT”.

W efekcie przyjmuje się, że w sytuacji, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawowy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia.

Z kolei dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Generalnie z obszernego dorobku orzecznictwa zarówno sądów krajowych jak i orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE wynika kilka ogólnych wytycznych pomocnych przy kwalifikacji dotacji:

• „jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można - i należy - potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT” (wyrok TSUE C-353/00);
• „dla oceny czy dotacja jest elementem istotnym wpływającym na włączenie jej do podstawy opodatkowania, kluczowe jest stwierdzenie, czy dotacje są przekazywane w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Tylko bowiem w takiej sytuacji można uznać, że stanowią one element wynagrodzenia. Dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, czyli nie zwiększają obrotu. W związku z powyższym, kryterium uznania dotacji za zwiększającą obrót stanowi stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Opodatkowaniu podlegają bowiem jedynie przedmiotowe dotacje do ceny sprzedaży (u dostawcy towaru lub usługi), nie podlegają zaś przedmiotowe dotacje do ceny zakupu (u nabywcy towaru lub usługi)” - tak w wyroku WSA w Białymstoku z 28 lipca 2021 r. I SA/Bk 283/21;
• „dofinansowanie w niniejsze sprawie jest przeznaczone na wydatki niezbędne do wykonania Projektu i pozostaje bez wpływu na świadczenia na rzecz uczestników projektu, które z natury podjętego założenia projektu mają walor nieodpłatnych. Nie występuje zatem bezpośredni związek pomiędzy wysokością przyznanej dotacji, a odpłatnością (nieodpłatnością) świadczeń dla uczestników jako docelowej grupy nabywającej wiedzę i umiejętności na podstawie podjętego przez Instytut działania. Tym samym nieuprawnione jest wywodzenie przez organ opodatkowania takiej dotacji z uwagi na to, że dzięki dofinansowaniu beneficjenci Projektu wzięli w nim udział bezpłatnie, podczas gdy w normalnych warunkach rynkowych wnioskodawca musiałby żądać od uczestników Projektu (MSP) wyższą odpłatność. Chybione jest bowiem upatrywanie w tym bezpośredniego wpływu kwoty dofinansowania na finalną cenę usługi na rzecz uczestników projektu - w niniejszym przypadku 0 zł (por. wyrok NSA z 9 lutego 2022 r., I FSK 2486/21)” - wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 17 lipca 2024 r. I SA/Gd 439/24.
• „dla oceny czy dotacja jest elementem istotnym wpływającym na włączenie jej do podstawy opodatkowania, kluczowe jest stwierdzenie, czy dotacje są przekazywane w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Tylko bowiem w takiej sytuacji można uznać, że stanowią one element wynagrodzenia. Dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o PTU, czyli nie zwiększają obrotu. Jak z powyższego wynika, kryterium uznania dotacji za zwiększającą obrót stanowi stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu podlegają bowiem jedynie przedmiotowe dotacje do ceny sprzedaży (u dostawcy towaru lub usługi). Nie podlegają natomiast opodatkowaniu przedmiotowe dotacje do ceny zakupu (u nabywcy towaru lub usługi)” - wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 lipca 2020 r. I FSK 1600/19;

Szczególnie w tym ostatnim wyroku NSA zaakcentował następującą okoliczność: „Wbrew twierdzeniom Sądu pierwszej instancji dla ujęcia kwoty dotacji w wartości podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o PTU nie jest wystarczające to, że dotacja przeznaczona jest na konkretne zadania wykonywane w ramach projektu polegającego, jak sam to określił wnioskodawca, na wsparcie przedsiębiorstw typu start-up, które są ostatecznymi beneficjentami, usługobiorcami, którzy nie muszą płacić za świadczone im przez Agencję usługi, gdyż ich cena zostaje pokryta przez osobę trzecią, w tym wypadku instytucję pośredniczącą (PARP). Wprawdzie poprzez sfinansowanie kosztów tych usług, stanowiących koszty kwalifikowane, ich odbiorcy - przedsiębiorcy, nie uiszczali kwoty należnej - ceny świadczenia, to jednak otrzymana dotacja nie miała bezpośredniego wpływu na cenę.

Należy bowiem zauważyć, że - jak wskazała we wniosku skarżąca - obniżenie dofinansowania nie będzie miało żadnego wpływu na ilość i poziom wyświadczonych usług (bezpłatnie), zgodnie z umową. W rezultacie niezależnie od finalnie przyznanego skarżącej dofinansowania status uczestników projektu nie ulegnie zmianie. Nadal będą oni mogli korzystać ze świadczonych w ramach projektu usług nieodpłatnie. Wysokość przyznanej dotacji nie ma zatem wpływu, a w szczególności bezpośredniego, na cenę usług świadczonych przez skarżącą w ramach projektu. Mając to uwadze, nie można zgodzić się z sądem pierwszej instancji, że nie ma znaczenia dla wykazania takiego związku między opisaną we wniosku dotacją a kwota należną, okoliczność, że w pewnych sytuacjach przewidzianych w umowie o dofinasowanie, przy niespełnieniu (in minus czy in plus) zakładanych efektów produktu (liczba nowych wspieranych przedsiębiorstw) lub rezultatu (liczba nowych wspartych przedsiębiorstw gotowych do rozpoczęcia działalności rynkowej) wysokość dotacji może ulec zmianie jak to szeroko opisano we wniosku i skardze. Właśnie ta okoliczność wskazuje, że przyznana skarżącej dotacja ma charakter kosztowy i służy pokryciu kosztów realizacji projektu. Nie ma ona jednak wpływu na cenę świadczonych usług. Z wniosku wynika bowiem, że świadczone przez skarżącą usługi pozostają nieodpłatne dla uczestników projektu niezależnie od wysokości przyznanej dotacji, a nawet tego, czy dotacja ostatecznie w ogóle zostanie przyznana. Nie można także zgodzić się z Sądem pierwszej instancji, że dla zależności między dotacją a kwotą należną za świadczone w ramach projektu usługi nie ma znaczenia ustalenie wartości usług doradztwa w oparciu o wartość kosztów kwalifikowanych. Sama okoliczność, że dotacja wypłacana jest skarżącej w celu umożliwienia świadczenia usług doradczych na rzecz przedsiębiorstw, nie implikuje jeszcze jej bezpośredniego wpływu na cenę”.

Mając na uwadze powyższe przesłanki i odnosząc je do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, należy zauważyć, że przedmiotowe dofinansowanie Projektu, które Wnioskodawca chce pozyskiwać przeznaczone jest na realizację zadań Projektu.

Jak wskazano w opisie zdarzenia planowany zakres rzeczowy projektu obejmuje:

• Realizację programów inkubacji dla firm na wczesnym etapie rozwoju, funkcjonujących na rynku nie dłużej niż 3 lata, które posiadają innowacyjny pomysł i potrzebują wsparcia w zakresie przygotowania modelu biznesowego, rozwoju produktu/usługi. Program obejmuje 2 fazy:

o    Faza I - szczegółowa analiza potrzeb startupu poprzez: warsztaty poprzedzające inkubację połączone z kick-off meeting programu (ok. 2 dni pracy ze startupami, podczas których przy wsparciu ekspertów firmy analizują swój projekt biznesowy, definiują potrzeby i główne wyzwania w zakresie dalszego rozwoju), pracę managera inkubacji (1:1) z każdą z firm (ok. 5 godz.), która pozwoli zindywidualizować diagnozę potrzeb określoną na warsztatach, dookreślić plan dalszej inkubacji. Efektem I fazy i prowadzonej analizy potrzeb będzie indywidualny plan inkubacji (IPI) dla każdej z firm. Wyznaczy on kierunki dalszego wsparcia w II fazie.

o    Faza II - inkubacja prowadzona wg IPI dla każdej firmy. Łączy ona kompleksowe wsparcie dopasowane do potrzeb, by osiągnąć cele wyznaczone w IPI. W ramach tej fazy programu startup otrzyma kompleksową ofertę wsparcia obejmującą m.in. dostęp do indywidualnie dopasowanych usług, w tym mentoringu (planowane są indywidualne konsultacje z mentorami, ok. 30 godz. na firmę), specjalistycznych szkoleń i warsztatów (realizowane będą szkolenia w tematach wynikających ze zdiagnozowanego zapotrzebowania firm, w tym m.in. zarządzanie firmą, modelowanie biznesowe, strategia biznesowa, marketing, sprzedaż, promocja, pitchowanie, aspekty prawne i finansowe biznesu zw. m.in. z wybranym modelem biznesowym, user/customer experience, customer journey, unique value proposition itp., ok. 6 warsztatów w ramach jednej edycji programu), udziału w wydarzeniach branżowych (pokrywane będą koszty udziału firm w ważnych wydarzeniach w kraju i zagranicą, które pozwolą pozyskać dodatkową wiedzę, nawiązać kontakty, zaprezentować swoją ofertę; koszt udziału jednej firmy w wydarzeniach to ok. 4 tys. zł (w tym zakup biletu na wydarzenie, ew. transport, nocleg dla wydarzeń poza (…) i zagranicą, kwota może się zmieniać), usług wynikających z zapotrzebowania przedsiębiorcy i niezbędnych do przeprowadzenia prac nad rozwojem nowego pomysłu biznesowego (określone będą indywidualnie, zgodnie ze zdefiniowanymi potrzebami firm określonymi w IPI, mogą obejmować np. wyspecjalizowane doradztwo, dostęp do infrastruktury niezbędnej do testowania produktu/usługi, prowadzenie badań (np. potrzeb klienta, rynku), przygotowanie pitch decka, opracowanie specjalistycznych założeń dot. planów marketingowych, sprzedażowych i in.; wartość usług dla jednej firmy to ok. 10 tys. zł (kwota może się zmieniać)), opieka managera inkubacji przez cały okres udziału w programie (rolą managerów będzie wsparcie każdej firmy w osiąganiu celów wyznaczonych w IPI i bieżące monitorowanie postępów), udział w spotkaniu podsumowującym program i możliwość zaprezentowania swojego projektu biznesowego. Na zakończenie inkubacji manager przygotuje raport z inkubacji, zawierający m.in. podsumowanie prac firmy w programie, ale też rekomendacje co do dalszych kierunków rozwoju firmy i działań, które pozwolą firmie dalej dynamicznie się rozwijać. W ramach jednej edycji programu planuje się wsparcie ok. 5-8 firm, z każdej firmy udział weźmie 1-2 przedstawicieli. W projekcie planuje się organizację 4 edycji programu inkubacji. Jedna edycja trwać będzie ok. 4-6 miesięcy.

• Realizację programów akceleracji dla firm funkcjonujących na rynku nie dłużej niż 5 lat, które mają już wypracowany prototyp produktu/usługi lub jego minimalną wersję i potrzebują wsparcia by rozwinąć produkt/usługę, poszukiwać odbiorców technologii/rozwiązań, zwiększyć skalę działania. Program obejmuje 2 fazy:

o    Faza I - szczegółowa analiza potrzeb startupu poprzez: warsztaty poprzedzające akcelerację połączone z kick-off meeting programu (ok. 2 dni pracy ze startupami, podczas których przy wsparciu ekspertów firmy analizują swój projekt biznesowy, definiują potrzeby i główne wyzwania w zakresie dalszego rozwoju), pracę managera akceleracji (1:1) z każdą z firm (ok. 5 godz.), która pozwoli zindywidualizować diagnozę potrzeb określoną na warsztatach, dookreślić plan dalszej akceleracji. Efektem I fazy i prowadzonej analizy potrzeb będzie indywidualny plan akceleracji (IPA) dla każdej z firm. Wyznaczy on kierunki dalszego wsparcia w II fazie.

o     Faza II - akceleracja prowadzona wg IPA dla każdej firmy. Łączy ona kompleksowe wsparcie dopasowane do potrzeb, by osiągnąć cele wyznaczone w IPA. W ramach tej fazy programu startup otrzyma kompleksową ofertę wsparcia obejmującą m.in. indywidualny mentoring (planowane są indywidualne konsultacje z mentorami, ok. 30 godz. na firmę), konsultacje, specjalistyczne szkolenia i warsztaty (realizowane będą szkolenia w tematach wynikających ze zdiagnozowanego zapotrzebowania firm, w tym m.in. marketing, sprzedaż, promocja, pitchowanie, finansowanie, user/customer experience, customer journey, Al w biznesie, budowanie zespołu i rekrutacja, ekspansja i umiędzynarodowienie działalności, strategia dalszego rozwoju, współpraca z partnerami biznes, unique value proposition, badania produktu na różnych etapach itp., ok. 6 warsztatów w ramach jednej edycji programu), wizyty studyjne (planowane są wizyty połączone ze spotkaniami matchmakingowymi, które mają na celu stworzenie przestrzeni do nawiązania kontaktów biznesowych, miejsca wizyt będą każdorazowo dobierane do potrzeb zrekrutowanych firm (mogą to być wizyty np. w kluczowych krajowych i europejskich ośrodkach i ekosystemach innowacji, gdzie startupy uzyskają szansę zaprezentowania swojej oferty np. przed inwestorami, potencjalnymi partnerami), wydarzenia branżowe (pokrywane będą koszty udziału firm w ważnych wydarzeniach w kraju i zagranicą, które pozwolą pozyskać dodatkową wiedzę, nawiązać kontakty, zaprezentować swoją ofertę; koszt udziału jednej firmy w wydarzeniach to ok. 4 tys. zł (w tym zakup biletu na wydarzenie, ewentualny transport, nocleg dla wydarzeń poza (…) i zagranicą, kwota może się zmieniać), usługi wynikające z zapotrzebowania przedsiębiorcy i niezbędne do przeprowadzenia prac nad rozwojem startupu (określone będą indywidualnie, zgodnie ze zdefiniowanymi potrzebami firm, określonymi w IPA, mogą obejmować np. wyspecjalizowane doradztwo, dostęp do infrastruktury niezbędnej do walidacji produktu/usługi, prowadzenie badań (np. potrzeb klienta, rynku), prace B+R, usługi zw. z własnością intelektualną, przygotowanie pitch decka, opracowanie specjalistycznych założeń dot. planów marketingowych, strategii sprzedażowych, planu ekspansji zagranicznej, analizy biznesowej dla współpracy z inwestorami czy partnerami biznesowymi i in.; wartość usług dla jednej firmy to ok. 20 tys. zł (kwota może się zmieniać), opieka managera akceleracji przez cały okres udziału w programie (rolą managerów będzie wsparcie każdej firmy w osiąganiu celów wyznaczonych w IPA i bieżące monitorowanie postępów), udział w spotkaniu podsumowującym program i możliwość zaprezentowania swojego projektu biznesowego. Na zakończenie akceleracji manager przygotuje raport z akceleracji, zawierający m.in. podsumowanie prac firmy w programie, ale też rekomendacje co do dalszych kierunków rozwoju firmy i działań, które pozwolą firmie dalej dynamicznie się rozwijać.

W ramach jednej edycji programu planuje się udział 5-8 firm, z każdej firmy udział weźmie 1-2 przedstawicieli. W projekcie planuje się organizację 4 edycji programu akceleracji. Jedna edycja trwać będzie ok. 4-6 miesięcy.

W ramach projektu równolegle będą więc realizowane 2 rodzaje programów dla firm (inkubacyjny i akceleracyjny). Liczba edycji programu oraz wspieranych firm może ulec zmianom w zależności m.in. od wyników rekrutacji.

W związku z realizacją programów inkubacji i akceleracji będą też prowadzone działania promocyjno-informacyjne służące dotarciu z informacją o ofercie programów do zainteresowanych firm, a także ewaluacja każdej edycji programu, by pozyskiwać zwrotne informacje od uczestników (w tym ich opinie o jakości i adekwatności wsparcia), które mogą być istotne dla realizacji kolejnych edycji programów.

• Organizację wydarzeń mających na celu m.in. aktywizację młodych firm i startupów w obszarze przedsiębiorczości, innowacyjności i nowych technologii. Dodatkowo te wydarzenia będą ukierunkowane na wzmocnienie i promowanie postaw przedsiębiorczych i proinnowacyjnych oraz aktywizację osób zainteresowanych szeroko rozumianą przedsiębiorczością. Wydarzenia kierowane będą w szczególności do młodych (…) przedsiębiorców, tj. firm na wczesnym etapie rozwoju i startupów, a więc m.in. do potencjalnych uczestników realizowanych programów rozwojowych - inkubacyjnych i akceleracyjnych. Z uwagi na charakter wydarzeń mogą w nich też uczestniczyć inni odbiorcy, w tym przedstawiciele firm innych niż powyższe, podmiotów działających w obszarze wsparcia przedsiębiorczości i innowacyjności, ale też osoby zainteresowane tematyką przedsiębiorczości, planujące założyć własną działalność. Ich udział będzie bardzo ważny w kontekście przyszłego ich zaproszenia do uczestnictwa np. w programie inkubacji. W ramach projektu planuje się organizację 3 wydarzeń.

Realizacja ww. wydarzeń, zgodnie z dokumentacją konkursową, może stanowić wyłącznie zakres uzupełniający projektu (do 15% kosztów kwalifikowalnych projektu).

Do realizacji działań wymienionych powyżej wybierani będą w drodze przetargu wykonawcy (operatorzy), którzy odpowiadać będą m.in. za obsługę logistyczną i techniczną, zapewnienie ekspertów/mentorów/prelegentów, świadczenie usług na rzecz firm, w tym mentoringowych, szkoleń itp. (w ramach programu inkubacji/akceleracji), zapewnienie sali, poczęstunku itp. Dodatkowo merytorycznie w te działania zaangażowani będą pracownicy Departamentu S., którzy na bieżąco współpracować będą z wykonawcami, angażować w proces rekrutacji firm, organizacji wydarzeń itp. W ramach projektu wyodrębniono zadanie pn. Koszty osobowe personelu zaangażowanego merytorycznie w projekt. Zadanie obejmuje zaangażowanie personelu Wnioskodawcy w merytoryczną realizację projektu. Będą to nw. stanowiska pracy:

ods. wdrażania programów rozwojowych - łącznie 2,75 etatu, w tym na realizację programów inkubacji i akceleracji, na prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych i upowszechniających programów, a także na prowadzenie ewaluacji wsparcia w ramach programów,

ods. organizacji wydarzeń - 0,25 etatu.

Ww. osoby będą zaangażowane w realizację projektu od strony merytorycznej, a także współpracować będą z wykonawcami wybranymi do realizacji poszczególnych usług. W projekcie finansowane będą koszty wynagrodzeń ww. osób (w tym kwalifikowalne pochodne od wynagrodzeń, nagrody/dodatki wynikające z regulaminu wynagradzania obowiązującego u Wnioskodawcy, dodatkowe wynagrodzenie roczne), a także koszty delegacji służbowych i szkoleń.

Natomiast planowane kategorie kosztów obejmują w szczególności:

• Wynagrodzenie personelu projektu, tj. członków zespołu projektowego, w tym pracowników beneficjenta. Wynagrodzenia członków zespołu realizującego program inkubacji/akceleracji będą kwalifikowane w kosztach bezpośrednich. Dodatkowo osoby odpowiadające za koordynację i rozliczanie projektu będą finansowane w ramach kosztów pośrednich (ich wynagrodzenia oraz koszty ich delegacji służbowych i szkoleń).
• Koszty usług ekspertów zaangażowanych do realizacji programu inkubacji/akceleracji.
• Koszty usług specjalistycznych zapewnionych w czasie trwania programu inkubacji/akceleracji.
• Koszty organizacji wydarzeń mających na celu aktywizację młodych firm w obszarze przedsiębiorczości, innowacyjności i nowych technologii.
• Koszty działań informacyjno-promocyjnych, w tym koszty organizacji wydarzeń mających na celu pozyskanie uczestników programów rozwojowych.
• Koszty pośrednie rozliczane są wg stawki ryczałtowej w wysokości 7% bezpośrednich wydatków kwalifikowalnych projektu. W kosztach pośrednich rozliczane będą m.in. wynagrodzenia osób odpowiadających za koordynację i rozliczanie projektu.

Z powyższego wynika, że przedmiotowe dofinansowanie przyznawane na realizację Projektu ma charakter celowy - stanowi bowiem ogólną kwotę na pokrycie wszystkich kosztów realizacji Projektu. W ocenie Wnioskodawcy powiązanie pomiędzy dotacją a ceną usługi (tudzież jej brakiem) dla beneficjenta, które rodziłoby konieczność zwiększenia obrotu dla celów opodatkowania VAT, zachodziłoby tylko wówczas, jeśli dotacja byłaby kalkulowana jednostkowo oraz przekazywana z określeniem szczegółowego przeznaczenia. Innymi słowy, gdyby była to tzw. dotacja przedmiotowa. W ocenie Wnioskodawcy w przedmiotowym przypadku niemożliwe jest ustalenie takiej kalkulacji, m.in. z tego względu, że w ramach kosztów Projektu przewidziane są działania skierowane także do nieokreślonego kręgu adresatów (takie jak np. koszt działań informacyjno-promocyjnych; koszty organizacji wydarzeń mających na celu aktywizację młodych firm w obszarze przedsiębiorczości, innowacyjności i nowych technologii), bądź też działania związane stricte z obsługą administracyjno-finansową Projektu (koordynacja i rozliczanie). Dodatkowo koszty obejmują również wynagrodzenie personelu projektu, tj. członków zespołu projektowego (pracowników beneficjenta). Podział kosztów w ramach zadań w projekcie przedstawia się następująco:

1)Zadanie 1 Programy inkubacyjne i akceleracyjne dla firm - łącznie (…) zł brutto, w tym:

a)realizacja programów inkubacyjnych (…) - (…) zł brutto;

b)realizacja programów akceleracyjnych (…) - (…) zł brutto;

c)działania promocyjno-informacyjne dot. realizowanych programów rozwojowych - (…) zł brutto;

d)ewaluacja programów rozwojowych (badania poziomu jakości i efektywności wsparcia) - (…) zł brutto.

2)Zadanie 2 Wydarzenia aktywizujące młode firmy - łącznie (…) zł brutto, w tym:

a)organizacja wydarzeń aktywizujących młode firmy (…) - (…) zł brutto.

3)Zadanie 3 Koszty osobowe personelu zaangażowanego merytorycznie w projekt - łącznie (…) zł brutto, w tym:

a)wynagrodzenia personelu zaangażowanego merytorycznie w projekt oraz koszty delegacji i szkoleń personelu merytorycznego - (…) zł brutto.

4)Zadanie 4 Koszty pośrednie (7% od kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich) - (…) zł brutto.

W rozpoznawanym przypadku przesądzającym argumentem nie może być fakt nieodpłatności świadczeń dla przedsiębiorców (startupów). Uzyskiwane bowiem przez Wnioskodawcę dofinansowanie pokrywa koszty współrealizacji całego Projektu, a nie tylko dostarczanie konkretnych usług. Dotacja stanowi w istocie pokrycie kosztów poniesionych w związku z zarządzaniem projektem i realizacją usług objętych projektem.

Dodatkowo jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego zgodnie z § 8 ust. 7 Zasad realizacji projektów, dla których Beneficjentem jest A. (…) w ramach programu (…), będących załącznikiem do uchwały Zarządu (…) w sprawie dofinansowania projektu (dokument ten dotyczy wyłącznie projektów A. i - w przypadku A. - jest odpowiednikiem umowy o dofinansowanie): „w przypadku nieosiągnięcia wskaźników produktu i rezultatu bądź braku możliwości potwierdzenia osiągnięcia w terminie i wysokości wskazanych we wniosku o dofinansowanie, oraz zgodnie z definicjami wskaźników określonych w załączniku nr 7 do Uchwały o dofinansowaniu Projektu - I. ma prawo do nałożenia korekty finansowej lub/i pomniejszenia wartości wydatków kwalifikowalnych”.

W opinii Wnioskodawcy zapis, iż I. ma prawo pomniejszyć wartość wydatków kwalifikowalnych, a co za tym idzie - wysokość dofinansowania, nie oznacza, że taka sytuacja zawsze nastąpi i - w przypadku nieosiągnięcia zakładanych wskaźników - zawsze będzie to równoznaczne z obniżeniem wydatków. W § 8 ust. 8 Zasad wskazane jest, że „w przypadku zidentyfikowania przez Beneficjenta ryzyka nieosiągnięcia wskaźników, zobowiązany jest on niezwłocznie poinformować o tym fakcie I., przedstawić stosowne wyjaśnienia oraz możliwe do wdrożenia środki zaradcze”. We wniosku o dofinansowanie, w części dot. analizy ryzyka, Departament S. przedstawił liczne czynniki ryzyka, które mogą mieć wpływ na realizację projektu, w tym osiągnięcie zakładanej wartości wskaźników. Gdyby więc taka sytuacja zaistniała w trakcie realizacji projektu podejmowane będą każdorazowo indywidualne uzgodnienia z I. które będą mieć na celu wyjaśnienie ew. rozbieżności, w tym w związku z przewidzeniem określonych ryzyk dla projektu. Zawsze ostateczna decyzja będzie należeć do I., dlatego na ten moment nie jest możliwe określenie jakie będą finalne rozstrzygnięcia, gdy taka sytuacja zaistnieje.

Ewentualne obniżenie dofinansowania za nieosiągnięcie wskaźników nie powinno mieć wpływu na ilość i poziom usług świadczonych bezpłatnie.

Dodatkowo jak wskazano w opisie zdarzenia w § 8 ust. 6 Zasad wskazane jest, że „Beneficjent zobowiązuje się do realizacji pełnego zakresu rzeczowego Projektu oraz do osiągnięcia celów i wskaźników założonych we wniosku o dofinansowanie, zgodnie z definicjami określonymi w załączniku nr 7 do Uchwały o dofinansowaniu Projektu. Wskaźniki uznaje się za osiągnięte, gdy zostaną wykazane przez Beneficjenta i potwierdzone przez I. w przypadku:

1)wskaźników produktu - zgodnie z terminem zakończenia realizacji Projektu najpóźniej z chwilą złożenia wniosku o płatność końcową;

2)wskaźników rezultatu - co do zasady - w okresie 12 miesięcy od zakończenia okresu realizacji projektu określonego w Uchwale o dofinansowaniu Projektu lub, o ile wynika to ze specyfiki projektu, od uruchomienia przedsięwzięcia rozumianego jako data rozpoczęcia realizacji projektu, w sprawozdaniu z realizacji wskaźników lub w okresie trwałości”.

Z tego zapisu wynika, że osiągnięcie wskaźników będzie badane w praktyce na koniec realizacji projektu, gdy usługi dla firm zostaną już zrealizowane. A. planuje w projekcie zrealizowanie kilku edycji zarówno programu inkubacyjnego, jak i akceleracyjnego. W każdej edycji wstępnie planuje się udział 5-8 firm. Departament S. uwzględnił w wartości wskaźników będących istotnymi dla rozliczenia projektu liczbę 5 firm na edycję. Jeśli w jednej z edycji weźmie udział mniejsza liczba firm, A. będzie dokładać starań, by w kolejnych edycjach zrekrutować większą liczbę firm, co pozwoli sumarycznie osiągnąć zakładane wskaźniki.

Z uwagi na fakt, iż usługi będą bezpłatne dla firm, powyższe nie wpłynie na cenę usług. Powyższe okoliczności wskazują, że w opisanym przypadku pomiędzy otrzymywanym przez Wnioskodawcę dofinansowaniem a brakiem odpłatności dla przedsiębiorców nie występuje powiązanie, o którym mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy nie przysługuje mu prawo do odliczenia VAT z tytułu nabywania towarów i usług w ramach realizacji Projektu co wynika z powyższych argumentów.

Stosownie do art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a tej ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Artykuł 87 ust. 1 Ustawy o VAT stanowi w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Z kolei zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 Ustawy o VAT. W świetle art. 88 ust. 4 Ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższych przepisów Ustawy o VAT wynika zatem, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki a mianowicie: odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Z kolei warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W praktyce w kontekście przywołanego przepisu, powszechnie przyjmuje się, że prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje pod warunkiem, że w danej sytuacji zostaną spełnione dwie przesłanki, tj.:

1)nabycie towarów i usług musi być dokonywane przez podatnika VAT, czyli osobę prawną, jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej lub osobę fizyczną, wykonującą samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT) - przy czym jest to swoista przesłanka podmiotowa;

2)nabywane towary i usługi mają być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług - przy czym jest to swoista przesłanka przedmiotowa.

Oba te warunki powinny zostać spełnione jednocześnie, co oznacza, że w odniesieniu do danej czynności konkretny podmiot powinien występować w charakterze podatnika.

Z tego powodu, aby ustalić, czy Wnioskodawca może odliczyć VAT naliczony z tytułu nabycia towarów i usług w ramach realizacji Projektu, należy zweryfikować, czy w przedstawionym stanie faktycznym obie te przesłanki są spełnione.

a. Wnioskodawca jako podatnik VAT.

Co do zasady przyjmuje się, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT.

Zgodnie z przepisami art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje zaś wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na tą ogólną definicję podatnika należy jednak „nałożyć" regulacje szczególną dotyczącą podmiotów publicznych, których sytuacja z uwagi na ich rolę i pełnione funkcję jest bardziej złożona. Zgodnie z art. 15 ust. 6 Ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższe oznacza, że w przypadku, gdy organ władzy publicznej realizuje zadania, nałożone na podstawie odrębnych przepisów prawa, do realizacji których został powołany, a realizacja tych zadań nie odbywa się na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, organ władzy publicznej nie występuje jako podatnik podatku VAT.

Regulacja ta ma na celu rozdzielnie aktywności organu władzy publicznej, działającego w ramach zadań własnych, do których dana jednostka została powołana, od działalności zarobkowej, związanej z nawiązywaniem stosunków cywilnoprawnych (działalność na podstawie umów cywilnoprawnych - opodatkowana VAT).

W ramach prowadzonej przez siebie działalności Wnioskodawca wykonuje zasadniczo zarówno czynności mieszczące się w sferze imperium, jak i czynności przynależne do sfery dominium. Przykładowo do tej pierwszej sfery należy zaliczyć, np. wyrażanie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i nieleśnych na cele nierolnicze i nieleśne oraz pobieranie z tego tytułu opłaty, kary za przejazdy ponadnormatywne bez wymaganego zezwolenia czy też pobieranie opłat za wydanie decyzji na wycinkę drzew lub krzewów.

Do tej drugiej sfery należy natomiast zaliczyć podlegające opodatkowaniu VAT: sprzedaż nieruchomości niezabudowanych, dzierżawę taboru kolejowego, najem lokali, sprzedaż używanych środków trwałych czy też sprzedaż drewna.

Zgodnie z art. (…) ustawy (…).

Samorząd (…).

Jak stanowi art. (…) ustawy (…).

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy realizując projekt nie występuje on w charakterze podatnika VAT. W przedmiotowym przypadku, Wnioskodawca zamierza przeprowadzić Projekt wpisujący się w zakres zadań własnych Wnioskodawcy, tj. działania mającego na celu promocję Wnioskodawcy oraz poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców na terenie (…) i przeciwdziałania bezrobociu rozumianego w sposób szeroki. Tym samym nabywane przez Wnioskodawcę świadczenia będą związane z wypełnianiem zadań własnych (tj. z czynnościami nieobjętymi zakresem ustawy o VAT). W efekcie pierwsza z przesłanek wskazanych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie zostanie spełniona, tj. w przedmiotowym przypadku Wnioskodawca działa w charakterze organu władzy publicznej i w takim celu prowadzony będzie Projekt.

b. Związek z działalnością

Z cytowanego już art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego może zaistnieć pod warunkiem, że występuje związek pomiędzy dokonywanymi nabyciami towarów i usług, a działalnością opodatkowaną VAT. Związek ten może być zarówno bezpośredni, jak i pośredni.

W praktyce powszechnie przyjmuje się, że o związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. W tym sensie więc bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Z kolei z pośrednim związkiem nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika mamy do czynienia wtedy, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez podatnika przychodami (poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczyniają się do generowania przez podmiot obrotów). Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. Nie chodzi tu zatem o jakikolwiek dowolny związek nawet szeroko rozumiany jako „pośredni”.

W ocenie Wnioskodawcy realizacja Projektu jest bezpośrednio związana z działalnością publiczną A. Dodatkowo w ocenie Wnioskodawcy z uwagi na okoliczności opisane we wniosku sama dotacja nie jest dotacją zwiększającą podstawę opodatkowania w tym zakresie również nie zachodzi żaden związek.

W konsekwencji, w przedmiotowym przypadku, również druga z przesłanek prawa do odliczenia VAT nie zostanie spełniona.

W rezultacie, w stosunku do świadczeń nabywanych przez Wnioskodawcę, związanych z przeprowadzeniem Projektu, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku uznania przedmiotowej dotacji za opodatkowaną, obowiązek podatkowy należy rozpoznać w momencie otrzymanie każdej z części dotacji na zasadzie „kasowej". Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1.

Zakładając, że przedmiotowe dofinansowanie zostanie uznane za opodatkowanie na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT wówczas obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania każdej części takiego dofinansowania przez A. - na zasadzie „kasowej”. Nie będzie miało znaczenia, kiedy zostaną wykonane usługi opisane w niniejszym wniosku opisane w ramach Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe w części dotyczącej:

• nieuznania otrzymanego przez Państwa dofinansowania za element podstawy opodatkowania w zakresie organizacji wydarzeń;
• braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu w zakresie organizacji wydarzeń;
• określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w związku z otrzymanym dofinansowaniem

i nieprawidłowe w części dotyczącej:

• nieuznania otrzymanego przez Państwa dofinansowania za element podstawy opodatkowania w zakresie programów inkubacji i akceleracji;
• braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu w zakresie programów inkubacji i akceleracji.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t .j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym zaznaczyć należy, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to - co do zasady - niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności.

Z powołanego powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Oznacza to, że pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady.

Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

TSUE, w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że”

Z kolei, w wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że:

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Wskazać należy, że stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:

Z treści powołanego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi.

W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą, zgodnie z którym:

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotne zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy, by możliwe było jej ustalenie. Cena, jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można - i należy - potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z treści art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę - czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Dotacja podlega opodatkowaniu, jeżeli ma bezpośredni związek z ceną towaru/usługi świadczonej przez otrzymującego dotację. W takiej sytuacji przyjmuje się, że dotacja stanowi składnik tej ceny. Innymi słowy dotacja „uzupełnia” podstawę opodatkowania z tytułu dostawy towaru/usługi i jest opodatkowana na takich samych zasadach jak czynność, której dotyczy.

Biorąc pod uwagę powyższe, wskazać należy, że warunkiem zaliczenia dotacji do podstawy opodatkowania jest jej bezpośredni związek z ceną (wpływ na poziom ceny). Podstawa opodatkowania nie obejmuje zatem dotacji i dopłat o charakterze ogólnym, stanowiących dofinansowanie do ogólnych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej (a nie konkretnej wykonywanej przez podmiot czynności podlegającej opodatkowaniu).

Bezpośredni związek dopłaty z ceną (a więc cenotwórczy charakter tej dopłaty) występuje jedynie w przypadku, gdy w sposób jednoznaczny można określić jej wpływ na poziom ceny konkretnego towaru lub usługi. Jest to możliwe w przypadku, gdy dotację można uznać za „korelat” świadczonej usługi lub dostarczonego towaru, tzn. gdy wypłacana jest tylko w razie świadczenia konkretnych usług lub dostawy konkretnego towaru, kwotowo również zależy od ilości świadczonych usług lub dostarczonych towarów. Także wtedy gdy dopłata ustalana jest jako określony procent poniesionych wydatków (określonej kategorii poniesionych wydatków), ma ona proste przełożenie na cenę świadczenia, gdy powoduje redukcję kwoty należnej od świadczeniobiorcy. W przypadku bowiem nieotrzymania dopłaty, odbiorca usług/towarów musiałby zapłacić cenę wyższą od oferowanej przez świadczeniodawcę, którego koszty (część kosztów) finansowana jest z zewnętrznego źródła.

Otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.

Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług.

Aby otrzymana należność w postaci dopłaty lub dofinansowania zwiększała podstawę opodatkowania stwierdzone winno zostać, że:

1)dofinansowanie związane jest z identyfikowalnym świadczeniem wzajemnym, przy czym nie ma konieczności, by kwota dofinansowania odpowiadała dokładnie zmniejszeniu ceny dostarczanego towaru lub wykonanej usługi. Wystarczy, by korelacja istniejąca między tym zmniejszeniem a dofinansowaniem, które może mieć charakter ryczałtowy, była istotna (wyrok TSUE z 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00 Office des produits wallons ASBL, ECLI:EU:C:2001:629, pkt 17),

2)dopłata przyznawana jest konkretnie po to, aby podmiot dofinansowany dostarczał określonego towaru lub wykonywał określoną usługę (pkt 12 i 13 wyroku TSUE z 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00),

3)nabywcy towarów lub usługobiorcy czerpią zysk z dofinansowania przyznanego beneficjentowi (wyrok TSUE z 15 lipca 2004 r. w sprawie C-463/02 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Szwecji, ECLI:EU:C:2004:455, pkt 34),

4)dofinansowanie przyznawane sprzedawcy lub świadczącemu usługi, pozwala mu obiektywnie na sprzedaż towarów lub świadczenie usług po cenie niższej od tej, której by żądał, gdyby nie otrzymał dofinansowania (pkt 14 wyroku TSUE z 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00).

Wskazać należy, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów albo świadczenie usług - w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy oraz art. 8 ust. 1 ustawy - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zakres działania (…) jako organu władzy publicznej - uregulowany w ustawie o (…) - ma złożony charakter. Główną i dominującą sferę działalności (…) stanowi (…).

Zgodnie z art. (…) ustawy (…).

Na mocy art. (…) ustawy (…).

Stosownie do art. (…) ustawy (…).

W myśl art. (…) ustawy (…).

W tym miejscu należy zauważyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 20 marca 2014 r. wydał postanowienie w sprawie C-72/13 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów, w którym orzekł, że:

Mając na względzie powyższe należy pamiętać, że w każdym przypadku konieczna jest ocena spełniania przesłanek art. 9 i 13 Dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednio art. 15 ustawy) w konkretnych okolicznościach stanu faktycznego sprawy.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii uznania, czy dofinansowanie Projektu nie stanowi obrotu, w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, zwiększającego podstawę opodatkowania. W celu rozstrzygnięcia powyższych wątpliwości konieczne jest zbadanie, czy realizując Projekt korzystają Państwo z wyłączenia podmiotowego, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy.

Zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, w świetle powołanych wyżej przepisów należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że realizacja danej inwestycji ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców (…). Zatem każde działanie podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu tych jednostek, a dotyczące mienia (…), należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

W opisie sprawy podali Państwo informacje, z których wynika, że:

• planują Państwo zrealizować Projekt w ramach (…);
• główna grupa docelowa projektu to przedsiębiorcy (mikro- i mali) prowadzący działalność na terenie (…), działający na rynku (wg stanu na dzień aplikowania do programu) maksymalnie 3 lata (w przypadku programu inkubacji) lub maksymalnie 5 lat (w przypadku programów akceleracji);
• wsparcie dla przedsiębiorców w ramach projektu, uczestniczących w programach inkubacji i akceleracji, stanowi pomoc de minimis;
• wsparcie firm w ramach projektu ma charakter niefinansowy. Firmy nie otrzymują żadnej dotacji, grantów itp. W projekcie mają zapewniony dostęp do usług w ramach programów rozwojowych (tj. inkubacji lub akceleracji);
• w projekcie zaplanowano realizację nw. zadań:

oprogramy inkubacyjne i akceleracyjne dla firm;

owydarzenia aktywizujące młode firmy;

okoszty osobowe personelu zaangażowanego merytorycznie w projekt;

okoszty pośrednie;

• planowany zakres rzeczowy projektu obejmuje:

orealizację programów inkubacji dla firm na wczesnym etapie rozwoju, funkcjonujących na rynku nie dłużej niż 3 lata, które posiadają innowacyjny pomysł i potrzebują wsparcia w zakresie przygotowania modelu biznesowego, rozwoju produktu/usługi. Program obejmuje 2 fazy;

orealizację programów akceleracji dla firm funkcjonujących na rynku nie dłużej niż 5 lat, które mają już wypracowany prototyp produktu/usługi lub jego minimalną wersję i potrzebują wsparcia by rozwinąć produkt/usługę, poszukiwać odbiorców technologii/rozwiązań, zwiększyć skalę działania. Program obejmuje 2 fazy;

oorganizację wydarzeń mających na celu m.in. aktywizację młodych firm i startupów w obszarze przedsiębiorczości, innowacyjności i nowych technologii. W ramach projektu planuje się organizację 3 wydarzeń;

• w związku z realizacją programów inkubacji i akceleracji będą też prowadzone działania promocyjno-informacyjne służące dotarciu z informacją o ofercie programów do zainteresowanych firm, a także ewaluacja każdej edycji programu, by pozyskiwać zwrotne informacje od uczestników, które mogą być istotne dla realizacji kolejnych edycji programów;
• do realizacji działań wybierani będą w drodze przetargu wykonawcy (operatorzy), którzy odpowiadać będą m.in. za obsługę logistyczną i techniczną, zapewnienie ekspertów/mentorów/prelegentów, świadczenie usług na rzecz firm, w tym mentoringowych, szkoleń itp. (w ramach programu inkubacji/akceleracji), zapewnienie sali, poczęstunku itp. Dodatkowo merytorycznie w te działania zaangażowani będą pracownicy Departamentu S., którzy na bieżąco współpracować będą z wykonawcami, angażować w proces rekrutacji firm, organizacji wydarzeń itp.;
• maksymalny poziom dofinansowania wynosi 85% - na pozostałe koszty związane z realizacją projektu. Wielkość wkładu własnego wynosi maksymalnie 15% wydatków kwalifikowalnych;
• w przypadku nieosiągnięcia wskaźników produktu i rezultatu bądź braku możliwości potwierdzenia osiągnięcia w terminie i wysokości wskazanych we wniosku o dofinansowanie, oraz zgodnie z definicjami wskaźników określonych w załączniku nr 7 do Uchwały o dofinansowaniu Projektu - I. ma prawo do nałożenia korekty finansowej lub/i pomniejszenia wartości wydatków kwalifikowalnych;
• ewentualne obniżenie dofinansowania za nieosiągnięcie wskaźników nie powinno mieć wpływu na ilość i poziom usług świadczonych bezpłatnie;
• Beneficjent zobowiązuje się do realizacji pełnego zakresu rzeczowego Projektu oraz do osiągnięcia celów i wskaźników założonych we wniosku o dofinansowanie;
• usługi będą bezpłatne dla firm;
• jeśli dotacja nie zostanie przyznana, projekt nie będzie realizowany, a co za tym idzie - usługi nie będą w ogóle świadczone dla uczestników projektu;
• gdyby zaistniała sytuacja, że dotacja zostanie przyznana w wysokości niższej niż wnioskowana, podjęte zostaną indywidualne uzgodnienia z I. mające na celu ew. proporcjonalne zmniejszenie zakresu projektu i wartości wskaźników;
• Departament S. nie planuje pobierania opłat od uczestników, będą one zawsze nieodpłatne (tj. nawet jeśli kwota dotacji zostanie przyznana w niższej wysokości, nie będą pobierane opłaty od uczestników mające na celu np. „uzupełnienie” tego dofinansowania);
• niezwłocznie po podjęciu uchwały przyjmującej projekt do realizacji, otrzymają Państwo środki na realizację projektu w formie zaliczki, w wysokości określonej w harmonogramie składania wniosków o płatność. Wypłata kolejnej transzy środków uzależniona jest od złożenia wniosku o płatność częściowo lub w całości rozliczającego ostatnią otrzymaną transzę dofinansowania potwierdzającą realizację projektu i zasadność wypłaty kolejnej transzy oraz zatwierdzeniu przez M. wniosku o płatność rozliczającego przedostania transzę dofinansowania.

Należy podkreślić, że wprawdzie zadania własne jednostek samorządu terytorialnego obejmują zaspokajanie wszystkich potrzeb wspólnoty (są to działania zmierzające do przysporzenia korzyści ogółowi mieszkańców stanowiących wspólnotę samorządową), jednak wykonywanie czynności w ramach tych zadań nie oznacza automatycznie, że mają one charakter władczy. Wykonywane czynności mogą bowiem spełniać kryteria wskazane w definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Ponadto należy mieć na uwadze, że wyłączenie podmiotów wskazanych w art. 13 Dyrektywy z grona podatników podatku VAT dotyczy sfery działań o charakterze władczym.

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE):

Ponadto:

Podobnie stwierdził TSUE w orzeczeniu w sprawie C-4/89 - Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza:

Wyłączenie przewidziane w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT ma zastosowanie, gdy podmiot mający status organu władzy publicznej (urzędu obsługującego ten organ) wykonuje czynności o charakterze władczym, które związane są z realizacją zadań nałożonych na ten organ przepisami prawa, do których realizacji został on powołany (działanie w określonym reżimie publiczno-prawnym). Natomiast w odniesieniu do pozostałych czynności, mających cywilnoprawny charakter, organ władzy publicznej, co do zasady, będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Innymi słowy organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach - gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań (co wynika z pierwszej części art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług) oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Stąd też aby uznać, że organ działa w zakresie swoich funkcji ustawowych i jednocześnie nie korzysta z formy cywilistycznej musi zaistnieć sytuacja tego rodzaju, że przy realizacji danego zadania - określonej prawem czynności wykonywanej w interesie publicznym, organ ten wyposażony jest we władztwo publiczne, tj. występuje w pozycji nadrzędnej w stosunku do innych podmiotów uczestniczących w danej czynności.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że:

• Program inkubacji dla firm obejmuje 2 fazy:

o    Faza I - szczegółowa analiza potrzeb startupu poprzez: warsztaty poprzedzające inkubację połączone z kick-off meeting programu (ok. 2 dni pracy ze startupami, podczas których przy wsparciu ekspertów firmy analizują swój projekt biznesowy, definiują potrzeby i główne wyzwania w zakresie dalszego rozwoju), pracę managera inkubacji (1:1) z każdą z firm (ok. 5 godz.), która pozwoli zindywidualizować diagnozę potrzeb określoną na warsztatach, dookreślić plan dalszej inkubacji. Efektem I fazy i prowadzonej analizy potrzeb będzie indywidualny plan inkubacji (IPI) dla każdej z firm.

o   Faza II - inkubacja prowadzona wg IPI dla każdej firmy. Łączy ona kompleksowe wsparcie dopasowane do potrzeb, by osiągnąć cele wyznaczone w IPI. W ramach tej fazy programu startup otrzyma kompleksową ofertę wsparcia obejmującą m.in. dostęp do indywidualnie dopasowanych usług, w tym:

§mentoringu (planowane są indywidualne konsultacje z mentorami, ok. 30 godz. na firmę),

§specjalistycznych szkoleń i warsztatów (realizowane będą szkolenia w tematach wynikających ze zdiagnozowanego zapotrzebowania firm, w tym m.in. zarządzanie firmą, modelowanie biznesowe, strategia biznesowa, marketing, sprzedaż, promocja, pitchowanie, aspekty prawne i finansowe biznesu zw. m.in. z wybranym modelem biznesowym, user/customer experience, customer journey, unique value proposition itp., ok. 6 warsztatów w ramach jednej edycji programu),

§udziału w wydarzeniach branżowych (pokrywane będą koszty udziału firm w ważnych wydarzeniach w kraju i zagranicą, które pozwolą pozyskać dodatkową wiedzę, nawiązać kontakty, zaprezentować swoją ofertę). Koszt udziału jednej firmy w wydarzeniach to ok. 4 tys. zł;

§usług wynikających z zapotrzebowania przedsiębiorcy i niezbędnych do przeprowadzenia prac nad rozwojem nowego pomysłu biznesowego (określone będą indywidualnie, zgodnie ze zdefiniowanymi potrzebami firm określonymi w IPI, mogą obejmować np. wyspecjalizowane doradztwo, dostęp do infrastruktury niezbędnej do testowania produktu/usługi, prowadzenie badań (np. potrzeb klienta, rynku), przygotowanie pitch decka, opracowanie specjalistycznych założeń dot. planów marketingowych, sprzedażowych i in.). Wartość usług dla jednej firmy to ok. 10 tys. zł (kwota może się zmieniać);

§opieka managera inkubacji przez cały okres udziału w programie (rolą managerów będzie wsparcie każdej firmy w osiąganiu celów wyznaczonych w IPI i bieżące monitorowanie postępów), udział w spotkaniu podsumowującym program i możliwość zaprezentowania swojego projektu biznesowego;

• Program akceleracji obejmuje 2 fazy:

oFaza I - szczegółowa analiza potrzeb startupu poprzez: warsztaty poprzedzające akcelerację połączone z kick-off meeting programu (ok. 2 dni pracy ze startupami, podczas których przy wsparciu ekspertów firmy analizują swój projekt biznesowy, definiują potrzeby i główne wyzwania w zakresie dalszego rozwoju), pracę managera akceleracji (1:1) z każdą z firm (ok. 5 godz.), która pozwoli zindywidualizować diagnozę potrzeb określoną na warsztatach, dookreślić plan dalszej akceleracji. Efektem I fazy i prowadzonej analizy potrzeb będzie indywidualny plan akceleracji (IPA) dla każdej z firm;

oFaza II - akceleracja prowadzona wg IPA dla każdej firmy. Łączy ona kompleksowe wsparcie dopasowane do potrzeb, by osiągnąć cele wyznaczone w IPA.W ramach tej fazy programu startup otrzyma kompleksową ofertę wsparcia obejmującą m.in.

§     indywidualny mentoring (planowane są indywidualne konsultacje z mentorami, ok. 30 godz. na firmę), konsultacje,

§     specjalistyczne szkolenia i warsztaty (realizowane będą szkolenia w tematach wynikających ze zdiagnozowanego zapotrzebowania firm, w tym m.in. marketing, sprzedaż, promocja, pitchowanie, finansowanie, user/ customer experience, customer journey, AI w biznesie, budowanie zespołu i rekrutacja, ekspansja i umiędzynarodowienie działalności, strategia dalszego rozwoju, współpraca z partnerami biznes., unique value proposition, badania produktu na różnych etapach itp., ok. 6 warsztatów w ramach jednej edycji programu),

§    wizyty studyjne (planowane są wizyty połączone ze spotkaniami matchmakingowymi, które mają na celu stworzenie przestrzeni do nawiązania kontaktów biznesowych, miejsca wizyt będą każdorazowo dobierane do potrzeb zrekrutowanych firm (mogą to być wizyty np. w kluczowych krajowych i europejskich ośrodkach i ekosystemach innowacji, gdzie startupy uzyskają szansę zaprezentowania swojej oferty np. przed inwestorami, potencjalnymi partnerami),

§     wydarzenia branżowe (pokrywane będą koszty udziału firm w ważnych wydarzeniach w kraju i zagranicą, które pozwolą pozyskać dodatkową wiedzę, nawiązać kontakty, zaprezentować swoją ofertę. Koszt udziału jednej firmy w wydarzeniach to ok. 4 tys. zł;

§     usługi wynikające z zapotrzebowania przedsiębiorcy i niezbędne do przeprowadzenia prac nad rozwojem startupu (określone będą indywidualnie, zgodnie ze zdefiniowanymi potrzebami firm, określonymi w IPA, mogą obejmować np. wyspecjalizowane doradztwo, dostęp do infrastruktury niezbędnej do walidacji produktu/usługi, prowadzenie badań (np. potrzeb klienta, rynku), prace B+R, usługi zw. z własnością intelektualną, przygotowanie pitch decka, opracowanie specjalistycznych założeń dot. planów marketingowych, strategii sprzedażowych, planu ekspansji zagranicznej, analizy biznesowej dla współpracy z inwestorami czy partnerami biznesowymi i in. Wartość usług dla jednej firmy to ok. 20 tys. zł (kwota może się zmieniać);

§     opieka managera akceleracji przez cały okres udziału w programie (rolą managerów będzie wsparcie każdej firmy w osiąganiu celów wyznaczonych w IPA i bieżące monitorowanie postępów), udział w spotkaniu podsumowującym program i możliwość zaprezentowania swojego projektu biznesowego;

• w ramach jednej edycji programu inkubacji planuje się wsparcie ok. (…) firm, z każdej firmy udział weźmie 1-2 przedstawicieli. W projekcie planuje się organizację (…) edycji programu inkubacji;
• w ramach jednej edycji programu akceleracji planuje się udział (…) firm, z każdej firmy udział weźmie 1-2 przedstawicieli. W projekcie planuje się organizację (…) edycji programu akceleracji;
• w związku z realizacją programów inkubacji i akceleracji będą też prowadzone działania promocyjno-informacyjne służące dotarciu z informacją o ofercie programów do zainteresowanych firm, a także ewaluacja każdej edycji programu, by pozyskiwać zwrotne informacje od uczestników (w tym ich opinie o jakości i adekwatności wsparcia), które mogą być istotne dla realizacji kolejnych edycji programów.
• W ramach Projektu planują Państwo także organizację wydarzeń mających na celu m.in. aktywizację młodych firm i startupów w obszarze przedsiębiorczości, innowacyjności i nowych technologii. Dodatkowo te wydarzenia będą ukierunkowane na wzmocnienie i promowanie postaw przedsiębiorczych i proinnowacyjnych oraz aktywizację osób zainteresowanych szeroko rozumianą przedsiębiorczością.
• Wydarzenia kierowane będą w szczególności do młodych (…) przedsiębiorców, tj. firm na wczesnym etapie rozwoju i startupów, a więc m.in. do potencjalnych uczestników realizowanych programów rozwojowych - inkubacyjnych i akceleracyjnych. Z uwagi na charakter wydarzeń mogą w nich też uczestniczyć inni odbiorcy, w tym przedstawiciele firm innych niż powyższe, podmiotów działających w obszarze wsparcia przedsiębiorczości i innowacyjności, ale też osoby zainteresowane tematyką przedsiębiorczości, planujące założyć własną działalność. Ich udział będzie bardzo ważny w kontekście przyszłego ich zaproszenia do uczestnictwa np. w programie inkubacji. W ramach projektu planuje się organizację 3 wydarzeń;
• Realizacja ww. wydarzeń, zgodnie z dokumentacją konkursową, może stanowić wyłącznie zakres uzupełniający projektu (do 15% kosztów kwalifikowalnych projektu).

W rozpatrywanej sprawie w zakresie realizowanych przez Państwa działań w zakresie programów inkubacji i akceleracji, mamy do czynienia z sytuacją, w której w ramach Projektu wystąpią konkretne czynności realizowane przez Państwa na rzecz konkretnego uczestnika (danej firmy objętej programem inkubacji lub akceleracji). Z okoliczności sprawy wynika, że zarówno w ramach programów inkubacji, jak i programów akceleracji zakres i rodzaj świadczonych usług będzie ściśle dostosowany do danego odbiorcy - realizacja tych programów rozpoczyna się od szczegółowej analizy potrzeb każdej uczestniczącej firmy, będą Państwo definiować potrzeby i główne wyzwania w zakresie dalszego rozwoju uczestnika, pozwoli to zindywidualizować diagnozę potrzeb dla danej firmy, a efektem Fazy I realizowanych programów będzie indywidualny plan inkubacji lub indywidualny plan akceleracji dla każdego uczestnika. Faza II programów inkubacji i akceleracji polega na kompleksowym wsparciu, które również jest dopasowane do indywidualnych potrzeb każdego uczestnika objętego danym programem. Usługi świadczone na rzecz uczestnika w Fazie II są dopasowane do odbiorcy w oparciu o przygotowany w I Fazie indywidualny plan inkubacji/akceleracji i mają indywidualny charakter (np. indywidualny mentoring, szkolenia w tematach wynikających ze zdiagnozowanego zapotrzebowania danego uczestnika czy też opieka mentora w zakresie osiągania celów wyznaczonych w IPI/IPA). Zatem należy stwierdzić, że w zakresie tych zadań będzie występował konkretny odbiorca realizowanych przez Państwa świadczeń, a wykonywane przez Państwa działania należy uznać za świadczoną za wynagrodzeniem usługę podlegającą opodatkowaniu.

W zakresie tych czynności nie korzystają Państwo z wyłączenia z grona podatników tego podatku. Świadczą bowiem Państwo w reżimie cywilnoprawnym (a nie publicznoprawnym) odpłatne usługi, a zatem wykonują czynności wskazane w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Należy zatem stwierdzić, że świadcząc usługi inkubacji lub akceleracji na rzecz uczestników Projektu, działają Państwo w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy i w zakresie, w jakim realizują te świadczenia, nie są Państwo objęci regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy.

Realizację przez Państwa czynności na rzecz uczestników w ramach programów inkubacji i akceleracji, należy uznać za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług, bowiem w rozpatrywanej sprawie będą spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Państwa w ramach Projektu czynności za odpłatne usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy planowanym przez Państwa świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za wykonane przez Państwa zadania w związku z realizacją Projektu.

W analizowanym przypadku mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, (tj. odpłatnym świadczeniem na rzecz wybranych przez Państwa uczestników objętych programem akceleracji lub inkubacji). Podkreślany przez Państwa argument, że działają Państwo w charakterze organu władzy publicznej i w takim celu realizowany będzie Projekt, nie jest wystarczający do stwierdzenia, że świadczone usługi można wyłączyć z opodatkowania VAT. W niniejszej sprawie pozyskane przez Państwa środki finansowe będą przeznaczone na realizację konkretnych czynności, dopasowanych dla konkretnego odbiorcy. W konsekwencji, środki te należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Państwa usług na rzecz uczestników, uiszczane przez podmiot trzeci (tj. podmiot dokonujący dofinansowania). Otrzymana dotacja będzie refundowała cenę świadczonych przez Państwa usług. Jak wynika z opisu sprawy, usługi będą bezpłatne dla firm. Skoro więc ostateczny odbiorca usługi nie będzie musiał płacić z wykonane na jego rzecz świadczenia z powodu przyznanego dofinansowania, to należy uznać, że dofinansowanie bezpośrednio wpływa na cenę tych świadczeń. Dotacja pozwoli usługobiorcom korzystać z usług za darmo, a w normalnych warunkach rynkowych musieliby oni zapłacić cenę za usługi w wysokości co najmniej równej wydatkom związanym z ich świadczeniem.

Ponadto, wykonywanie opisanych we wniosku czynności nie podlega szczególnym uregulowaniom publicznoprawnym z użyciem przywilejów władztwa państwowego. Opisane usługi dotyczą sfery działalności (rodzaju usług), w której na rynku działają również inne podmioty, których działalność nie podlega wyłączeniu z zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług. Państwa aktywność w tym zakresie będzie wykraczać poza realizację zadań nałożonych na Państwa jako organ władzy publicznej i w konsekwencji z uwagi na wykonywane w ramach Projektu usługi, będą działać Państwo w charakterze podatnika podatku VAT.

W konsekwencji, mając na uwadze orzecznictwo TSUE, w ramach realizacji Projektu w zakresie programów inkubacji i akceleracji działają Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem w tym zakresie nie działają Państwo jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy. Zatem realizowane na rzecz uczestników Projektu świadczenia - zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przechodząc z kolei do kwestii ustalenia, czy otrzymane przez Państwa dofinansowanie będzie stanowiło podstawę opodatkowania należy wskazać, że jak wynika z 29a ust. 1 ustawy, podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

W zakresie programów inkubacji i akceleracji realizowanych w ramach Projektu mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Analiza przedstawionego opisu sprawy, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi do stwierdzenia, że przekazywane Państwu środki finansowe na realizację Projektu w części dotyczącej programów inkubacji i akceleracji będą stanowić dotację, która ma bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług. Opisany Projekt jest konkretnym zadaniem, wyodrębnionym z ogólnej Państwa działalności. Jak wskazali Państwo w treści wniosku - maksymalny poziom dofinansowania wynosi 85% - na pozostałe koszty związane z realizacją projektu, wielkość wkładu własnego wynosi maksymalnie 15% wydatków kwalifikowalnych. W przypadku nieosiągnięcia wskaźników produktu i rezultatu, bądź braku możliwości potwierdzenia osiągnięcia w terminie i wysokości wskazanych we wniosku o dofinansowanie oraz zgodnie z definicjami wskaźników, I. ma prawo do nałożenia korekty finansowej lub/i pomniejszenia wartości wydatków kwalifikowalnych. Wypłata kolejnej transzy środków uzależniona jest od złożenia wniosku o płatność częściowo lub w całości rozliczającego ostatnią otrzymaną transzę dofinansowania potwierdzającą realizację projektu i zasadność wypłaty kolejnej transzy oraz zatwierdzeniu przez M. wniosku o płatność rozliczającego przedostania transzę dofinansowania. Wskazali Państwo również, że jeśli dotacja nie zostanie przyznana, projekt nie będzie realizowany, a co za tym idzie - usługi nie będą w ogóle świadczone dla uczestników projektu.

Z okoliczności sprawy wynika, że poprzez sfinansowanie kosztów usług inkubacji i akceleracji, odbiorcy nie będą płacić za usługi świadczone na ich rzecz w ramach danego programu. Oznacza to, że ww. pomoc będzie miała przełożenie na cenę usługi, redukując kwotę należną o koszty refundowane dofinansowaniem. Zatem, dofinansowanie to bezpośrednio będzie kształtowało cenę usług świadczonych w ramach programów inkubacji i akceleracji (tj. pokrycie kosztów świadczenia usług z otrzymanej pomocy finansowej będzie pozwalało na ich organizowanie dla odbiorców bezpłatnie), zatem będzie miało charakter cenotwórczy.

Z opisu sprawy wynika, że ewentualne obniżenie dofinansowania za nieosiągnięcie wskaźników nie powinno mieć wpływu na ilość i poziom usług świadczonych bezpłatnie. Jednak, w przypadku przyznania dotacji w niższej wysokości, podjęte zostaną indywidualne uzgodnienia z I. mające na celu ewentualne proporcjonalne zmniejszenie zakresu projektu i wartości wskaźników, tak aby usługi pozostały dla uczestników nieodpłatne. Jeśli zmniejszenie dofinansowania będzie znaczne, rozważona będzie zasadność realizacji projektu. Powyższe wskazuje na związek przyznanego dofinansowania z ceną świadczonych w ramach Projektu usług świadczonych w ramach programów inkubacji i akceleracji.

Zatem otrzymywane przez Państwa środki finansowe stanowiące dofinansowanie na pokrycie wydatków związanych z realizacją Projektu w zakresie inkubacji i akceleracji należy uznać za mające bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych w ramach Projektu. Dzięki dofinansowaniu będą Państwo świadczyć usługi na rzecz firm nieodpłatnie, a w normalnych warunkach rynkowych firmy musiałyby zapłacić pełną cenę za takie usługi, co najmniej równą wydatkom związanym z ich organizacją i przeprowadzeniem.

Ponadto należy podkreślić, że to, na co przeznaczą Państwo przedmiotową dotację, tj. na pokrycie kosztów współrealizacji całego Projektu jest sprawą drugorzędną, bowiem zwykle tak jest, że środki uzyskane przez podmiot świadczący usługi są przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z wykonaniem danej usługi. Istotne w sprawie jest to, że wykonanie usług jest zależne od otrzymania dotacji, co przeczy tezie, że nie będzie ona stanowić ona zapłaty za świadczone usług.

W związku z powyższym otrzymana dotacja w istocie w sposób zindywidualizowany i policzalny związana będzie z wartością danego świadczenia, a więc jego ceną, ustaloną w tym przypadku, na poziomie poniesionych kosztów, bowiem możliwe będzie zidentyfikowanie ekonomicznej i bezpośredniej zależności pomiędzy dotacją, a ostateczną wartością (ceną) wykonanej usługi.

W konsekwencji, otrzymane przez Państwa dofinansowanie Projektu w części dotyczącej programów inkubacji i akceleracji - będzie bezpośrednio kształtowało cenę świadczonych na rzecz uczestników usług i będzie miało charakter cenotwórczy. Tym samym, otrzymane dofinansowanie Projektu przeznaczone na organizację inkubacji i akceleracji zwiększa podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 w zw. z ust. 6 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odnosząc się do uznania dofinansowania Projektu w części dotyczącej organizacji wydarzeń za obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, zwiększający podstawę opodatkowania, należy zauważyć, że wydarzenia kierowane będą w szczególności do młodych (…) przedsiębiorców, mogą w nich też uczestniczyć inni odbiorcy, w tym przedstawiciele firm innych niż powyższe, podmiotów działających w obszarze wsparcia przedsiębiorczości i innowacyjności, ale też osoby zainteresowane tematyką przedsiębiorczości, planujące założyć własną działalność.

Z powyższych informacji wynika, że dla organizacji wydarzeń, z uwagi na otwarty udział dla wszystkich uczestników, brak jest możliwości identyfikacji nabywcy świadczeń. Zatem, w ramach tych działań nie występują skonkretyzowane świadczenia na rzecz uczestników projektu oraz brak jest identyfikacji odbiorcy tego świadczenia. Wobec powyższego, realizując Projekt w części dotyczącej organizacji wydarzeń nie będą Państwo występować w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy oraz nie będą Państwo wykonywać czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, skoro wykonywane przez Państwa czynności w zakresie organizacji wydarzeń w ramach Projektu, nie będą stanowiły świadczenia usług podlegających opodatkowaniu, to również otrzymana w tej części dotacja nie może podlegać opodatkowaniu jako element ceny.

Odnosząc się do Państwa stanowiska - dofinansowania Projektu w części dotyczącej organizacji wydarzeń nie można uznać za obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, zwiększający podstawę opodatkowania.

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Projektu.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy:

Zgodnie natomiast z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W odniesieniu do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Projektu - jak wyżej wskazano - wykonując czynności na rzecz uczestników w zakresie programów inkubacyjnych i akceleracyjnych, działają Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy i wykonują Państwo czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wobec powyższego, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy wykorzystają Państwo nabywane w ramach projektu towary i usługi do czynności podlegających opodatkowaniu, niekorzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, to będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych w związku z realizacją ww. działań. Przy czym prawo do odliczenia podatku VAT będzie przysługiwać, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Natomiast w odniesieniu do wydatków ponoszonych w ramach realizacji Projektu, związanych z organizacją wydarzeń, nie wystąpi związek pomiędzy dokonywanymi zakupami, a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Jak wyżej wskazano, realizując powyższe czynności nie będą Państwo występować w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy oraz nie będą Państwo wykonywać czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem nie będą Państwo mieć prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją Projektu w zakresie organizacji wydarzeń. Powyższe wynika z faktu, że nie zostaną spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. ponoszone wydatki na realizację ww. zadań nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą również określenia, czy obowiązek podatkowy z tytułu uzyskanego dofinansowania należałoby rozpoznać w momencie otrzymania każdej jego części na zasadzie „kasowej”.

Odnosząc się do powyższego należy wskazać, że w myśl art. 19a ust. 1 ustawy:

Przy czym zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy:

Stosownie do art. 19a ust. 6 ustawy:

Powyższe oznacza, że w opisanym przypadku, gdzie dofinansowanie w części przeznaczonej na pokrycie wydatków związanych z programami inkubacji i akceleracji będzie stanowić element podstawy opodatkowania świadczonych przez Państwa usług, obowiązek podatkowy w stosunku do otrzymywanych kwot powstanie w dacie otrzymania części lub całości dotacji. Zatem rozliczenie podatku VAT z tego tytułu powinno nastąpić z chwilą otrzymania przez Państwa każdej części dofinansowania.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W zakresie powołanego przez Państwa orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej należy wskazać, że nie można pominąć roli jaką odgrywa Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w kształtowaniu wykładni wspólnotowej, w tym wykładni prawa podatkowego. Istotę funkcji TSUE należy postrzegać nie tylko przez pryzmat dokonywanej przez niego wykładni konkretnych przepisów prawa wspólnotowego, ale również z punktu widzenia roli jego orzeczeń jako źródła prawa wspólnotowego. TSUE odgrywa kluczową rolę z punktu widzenia jednolitej interpretacji prawa i gwarantuje zarazem, że normy prawa wspólnotowego nie wywołają odmiennych skutków w różnych państwach. Zaznaczyć także należy, że idea ujednolicenia wykładni i stosowania prawa unijnego, jaka stawiana jest działalności TSUE, pokazuje, że intencją Trybunału nie jest, aby wykładnia przez niego przyjęta, była wyłącznie jednokrotnym rozstrzygnięciem prawnym, osadzonym w konkretnym stanie faktycznym, ale także aby przyczyniała się do rozwoju i udoskonalenia prawa wspólnotowego. Wykładnia ta ma także prowadzić do ukształtowania jednolitego rozumienia prawa podatkowego. Działalność TSUE stanowi także istotną rolę „uzupełniającą” w systemie prawa wspólnotowego, co wiąże się z charakterem prawa wspólnotowego, które posiada - często zamierzony - mało precyzyjny charakter wypowiedzi normatywnych. W wyniku tego działania zdefiniowaniu podlegają rozstrzygnięcia o istotnym znaczeniu, co ma miejsce także w przedmiotowej sprawie, stanowiące uzupełnienie systemu prawa wspólnotowego. Wiele pojęć bywa także w drodze wydawanych orzeczeń TSUE odczytanych z mało jasnych przepisów prawa wspólnotowego. Interpretacja przyjęta przez sędziów Trybunału tworzy uzupełnienie przepisów podatkowego prawa wspólnotowego, stanowiąc także ukierunkowanie w procesie tworzenia prawa. Tym samym stanowi także uzasadnienie dla treści aktów prawodawczych. Uzasadnienie może także stanowić wytyczną w sposobie rozumienia określonych przepisów. W konsekwencji powyższych stwierdzeń należy przyjąć, że wspólnotowym prawem podatkowym są w rzeczywistości dopełniające się wzajemnie dyrektywy i orzecznictwo TSUE. W niniejszej sprawie tezy wynikające z powołanych orzeczeń nie stoją w sprzeczności z rozstrzygnięciem zawartym w interpretacji.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Państwa wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego I FSK 1600/19 oraz Wojewódzkich Sądów Administracyjnych: I SA/Bk 283/21 oraz I SA/Gd 439/24 należy zaznaczyć, że dotyczą one innego zakresu realizowanych projektów. Projekty te realizowane są w oparciu o umowy z instytucjami finansowymi, których postanowienia różnią się od przedstawionych w opisie niniejszej sprawy. Zatem z uwagi na odmienne okoliczności, orzeczenia te nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.