Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 28 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie nr …, …, …, …, …, .. oraz działek powstałych w wyniku podziału działek o dużej powierzchni. Uzupełnił go Pan pismem z 31 stycznia 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca - Pan … - w 2013 r. odziedziczył po zmarłej matce gospodarstwo rolne na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia. Spadek obejmował 1/6 udziału w działkach o łącznej powierzchni … ha, położonych we wsi …, gmina …, działki nr: …, …, …, ..., …, …, …, …, dla których prowadzona jest księga wieczysta nr …. Dodatkowo, spadek obejmował 1/6 udziału w działkach o powierzchni … ha, położonych w miejscowościach …, …., …., …, …, …, … oraz … (gmina …), nr działek: …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, dla których prowadzona jest księga wieczysta nr …. Wnioskodawca odziedziczył również 1/2 udziału w zabudowanej działce nr … o powierzchni … ha, objętej księgą wieczystą nr …. Udział wnioskodawcy w całym spadku wyniósł 3/16.

Gospodarstwo do 2000 roku specjalizowało się w hodowli trzody chlewnej oraz produkcji owoców i roślin. Z powodu niskiej opłacalności hodowli współwłaściciele zdecydowali o jej likwidacji i skoncentrowaniu się na rozwoju sadów owocowych. Na tym gruncie doszło do konfliktu między matką Wnioskodawcy z rodzeństwem, którego część nie chciała dopuścić jej do uprawiania i czerpania pożytków ze wspólnie posadzonego sadu owocowego. Z tego powodu matka Wnioskodawcy wraz z pozostałymi wykluczonymi członkami rodziny wystąpiła do sądu o ustalenie zasad korzystania z nieruchomości, w wyniku czego doszło do podziału quoad usum, gdzie każdy współwłaściciel otrzymał swoją część gospodarstwa do samodzielnego użytkowania. Wnioskodawca razem z rodzicami i bratem zaczęli uprawiać ziemię, która została im przyznana przez sąd w ramach powyższego podziału. Po śmierci matki Wnioskodawca starał się zażegnać konflikt z jej rodzeństwem i doprowadzić do zniesienia współwłasności, co pozwoliłoby każdemu z osobna na samodzielny rozwój prowadzonego własnego gospodarstwa rolnego.

W tym samym czasie młodsza siostra Wnioskodawcy popadła w problemy natury prawnej oraz trudności finansowe spowodowane zaciągniętymi licznie kredytami oraz pożyczkami-chwilówkami. Z powodu trudności w spłacie zobowiązań zwróciła się do Wnioskodawcy o pomoc finansową. Od 2017 roku Wnioskodawca regularnie spłacał jej długi, a w celu ochrony rodzinnego majątku siostra przekazała mu w darowiźnie swój udział w gospodarstwie (również 3/16), zobowiązując Wnioskodawcę do zapewnienia jej potrzeb mieszkaniowych, m.in. poprzez budowę dla niej domu. Zobowiązanie to w późniejszym okresie zostało przez zainteresowane strony ustalone w innej formie, tj. że Wnioskodawca przekaże siostrze 8 działek lub ich równowartość, w dowolnej formie (np. poprzez kupno mieszkania, czy też regulując jej zobowiązania finansowe).

Równocześnie stan zdrowia ojca Wnioskodawcy nieustannie się pogarszał. Zmagał się on z licznymi chorobami, takimi jak niewydolność oddechowa, choroba wieńcowa, POChP oraz dolegliwościami spowodowanymi przebytymi zawałami serca. Od 23 stycznia 2019 r. został uznany przez ZUS za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji. Wnioskodawca osobiście się nim opiekował oraz samodzielnie finansował jego leczenie, m.in. zakup leków, specjalistyczną opiekę oraz wynajem sprzętu medycznego, jak również samodzielnie pokrywał coraz wyższe koszty jego utrzymania. Konflikt z rodzeństwem matki trwał do 2019 roku, kiedy to Wnioskodawca doprowadził do zgodnego zniesienia współwłasności gospodarstwa przed Sądem Rejonowym w …, bez konieczności spłat i dopłat. Na mocy postanowienia z 12 listopada 2019 roku, Wnioskodawca otrzymał 3/8 udziałów w działkach nr: …, …, …, … w …, działce nr … w .. nad …, działkach nr: …, …, … w … przy …, działkach nr: …, …, …, … w …, działkach nr: …, …, … w …, działce nr … w …, działce nr … w … oraz działce nr … w …, a także … udziału w działce nr … w ….

Dążąc do pełnego uregulowania stanu prawnego nieruchomości, Wnioskodawca, wraz z ojcem i rodzeństwem, 9 kwietnia 2020 r. dokonali zniesienia współwłasności działek opisanych powyżej. Bez spłat i dopłat, Wnioskodawca stał się wyłącznym właścicielem działek: nr … w …, nr … i … w … przy …, nr … i … w …, nr … w …, nr … w … o łącznej powierzchni .. ha oraz działki oraz nr … w … o powierzchni … ha. Dla przedmiotowych nieruchomości nie został ustanowiony Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego.

W tym okresie stan zdrowia ojca Wnioskodawcy nadal się pogarszał. Rosnące koszty utrzymania oraz opieki medycznej nad chorym rodzicem, jak również zobowiązanie Wnioskodawcy do spłaty zadłużenia młodszej siostry oraz wybudowania dla niej domu, doprowadziły go do podjęcia decyzji o podziale wybranych nieruchomości oraz ich sprzedaży celem pokrycia niezbędnych wydatków.

Z uwagi brak Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla miejsca położenia nieruchomości oraz wymogi formalnoprawne związane z uzyskaniem Warunków Zabudowy (tj. wymogu aby istniejące albo projektowane uzbrojenie terenu było wystarczające dla zamierzenia budowlanego), Wnioskodawca w pierwszej kolejności wystąpił o Warunki Zabudowy i w dniu 2 lutego 2021 r. została wydana decyzja ustalająca warunki zabudowy dla działki nr …, obejmująca budowę budynku mieszkalnego, a w dniu 3 lutego 2021 r. decyzja o warunkach zabudowy dla działek nr …, … oraz …, która również obejmowała budowę budynków mieszkalnych na ich terenie.

Z uwagi na dużą powierzchnię działek Wnioskodawca wystąpił o ich podział, aby ułatwić sprzedaż w celu pozyskania środków niezbędnych na pokrycie bieżących wydatków. W dniu 22 kwietnia 2021 r. zostały wydane decyzje o podziale działki nr … o powierzchni całkowitej … ha na działki o numerach ... (… ha) oraz ... (… ha) oraz o podziale działki .. o powierzchni całkowitej … ha na działki o numerach od … do ….

Następnie, dnia 13 września 2021 r. Wnioskodawca dokonał zbycia działki nr ..., a w dniu 24 września 2021 r. działki nr .... Wystąpił również o warunki zabudowy dla działki nr ..., dla której w dniu 24 listopada 2021 r. uzyskał decyzję dotyczącą budowy 11 budynków mieszkalnych. Wymaga zaznaczenia, że Wnioskodawca w żadnym momencie aktywnie nie poszukiwał potencjalnych nabywców, nie korzystał z usług pośrednictwa agencji nieruchomości, ani też nie zamieszczał regularnie ofert sprzedaży działek w Internecie. Nie podejmował także działań mających na celu podniesienie atrakcyjności zbywanych terenów, takich jak utwardzenie drogi dojazdowej, ogrodzenie terenu, doprowadzenie do działek mediów (wykonany został jedynie projekt wodociągu dla działki ... oraz doprowadzono wodociąg w drodze gminnej do działki …, który miał służyć rodzinie). Wnioskodawca parokrotnie zamieścił ogłoszenie sprzedaży działek w serwisie ...., były to natomiast działania sporadyczne na przestrzeni wszystkich lat, a nabywców na 5 z 7 sprzedanych działek znalazła siostra Wnioskodawcy. Sprzedaż działek była podyktowana koniecznością pozyskania środków na pokrycie bardzo wysokich kosztów utrzymania i opiekę nad ciężko chorym ojcem oraz budowę domu dla siostry.

Z powodu zagrożenia dla życia i zdrowia osób postronnych Wnioskodawca dokonał uprzątnięcia i zabezpieczenia terenu na działce nr …, na której znajdowały się zabudowania po PGR. Budynki te były opuszczone i nie były użytkowane od ponad 20 lat, przez co popadły w ruinę, a ich stan techniczny groził zawaleniem. W budynkach nielegalnie przebywała młodzież i osoby bezdomne. Z tego też powodu Wydział Prewencji Komendy Miejskiej Policji w … wystosował wniosek o zabezpieczenie terenu z uwagi na zagrożenie życia i zdrowia osób tam przebywających. Wnioskodawca zwrócił się do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o wyłączenie budynków z ewidencji zabytków, który po zapoznaniu się z ich ówczesnym stanem technicznym w listopadzie 2020 r. wyraził na to zgodę, po której nastąpiła rozbiórka zabudowań.

Po uzyskaniu w grudniu 2021 r. pozwolenia na budowę domu, Wnioskodawca zakładając konieczność sprzedaży kolejnych nieruchomości w celu zebrania środków niezbędnych do rozpoczęcia budowy, w kwietniu 2022 r. wystąpił o wydanie WZ dla działek nr …, … i … oraz w sierpniu 2022 r. o podział działki .. na 9 działek (o numerach od ... do …) oraz we wrześniu 2022 r. o podział działki ... na 12 działek (o numerach od ... do ...). Również w kwietniu 2022 r. Wnioskodawca dokonał na rzecz siostry darowizny pieniężnej w kwocie 50 000 zł.

Sprzedaż kolejnych działek miała miejsce dopiero w grudniu 2023 r. Wnioskodawca sprzedał wówczas łącznie 5 działek (działki o numerach ewidencyjnych ..., ..., ..., ..., ...). Środki uzyskane ze sprzedaży działek ...-... zostały w całości przeznaczone na zakup mieszkania dla siostry, które Wnioskodawca przekazał jej w formie darowizny. Natomiast środki uzyskane ze sprzedaży działki nr ... zostały częściowo przeznaczone na spłatę zadłużenia siostry, a w pozostałej części przekazane jej w formie darowizny pieniężnej.

W 2024 r. Wnioskodawca dokonał na rzecz siostry darowizny dwóch działek powstałych z podziału działek … oraz … (tj. działki nr ... i ...), jak również uzyskał warunki zabudowy dla działek ... i ... oraz wystąpił z wnioskiem o ich podział. Z uwagi na planowaną zmianę przepisów dotyczących zasad wydawania warunków zabudowy, Wnioskodawca nie wyklucza wystąpienia o warunki zabudowy dla kolejnych działek oraz złożenia wniosku o podział działek o większej powierzchni. Wnioskodawca na ten moment nie planuje sprzedaży kolejnych działek, nie wyklucza natomiast możliwości ich zbycia w przypadku pojawienia się dalszych problemów finansowych lub konieczności zapewnienia środków finansowych na pokrycie bieżących wydatków.

Podsumowując, niniejszy wniosek o wydanie interpretacji podatkowej dotyczy:

1.sprzedaży działek gruntu o numerach ewidencyjnych ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., które zostały nabyte w drodze dziedziczenia udziału w gospodarstwie rolnym i późniejszego zniesienia współwłasności;

2.ewentualnej sprzedaży części pozostałych działek powstałych w wyniku podziału nieruchomości gruntowych o dużej powierzchni;

3.Wnioskodawca nie jest i nigdy nie był czynnym podatnikiem VAT;

4.Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej i nie wykorzystywał posiadanych nieruchomości do jej prowadzenia;

5.Wnioskodawca nie nabył nieruchomości w celach inwestycyjnych - do nabycia doszło w wyniku dziedziczenia oraz darowizny od członka najbliższej rodziny, nieruchomości cały czas stanowiły jego majątek osobisty;

6.Od momentu nabycia nieruchomości do chwili sprzedaży pierwszej działki upłynęło 10 lat;

7.Przyczyną sprzedaży działek były okoliczności natury osobistej i rodzinnej, tj. konieczność zapewnienia środków na utrzymanie i leczenia ojca oraz zadbanie o problemy finansowe młodszej siostry poprzez spłatę jej zadłużenia;

8.Wnioskodawca w celu sprzedaży działek nie zawarł umowy pośrednictwa w sprzedaży z agencją nieruchomości, nie podejmował także żadnych działań mających na celu uatrakcyjnienie zbywanych nieruchomości;

9.Wnioskodawca dokonał podziału działek z uwagi na brak zainteresowania zakupem działek o tak dużej powierzchni oraz z uwagi na brak Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego wystąpił o wydanie warunków zabudowy - mając na względzie chęć ich zbycia po cenie rynkowej;

10.Wnioskodawca nie uzbrajał terenu, razem z sąsiadem przygotował jedynie projekt wodociągu dla działki nr … oraz doprowadził razem z siostrą wodociąg do działki nr …, która miała służyć rodzinie;

11.W warunkach Zabudowy wydanych dla działek, które nie sąsiadują bezpośrednio z drogą gminną organ administracyjny określił konieczność zaplanowania dojazdów wewnętrznych, co znalazło odzwierciedlenie w decyzjach o podziale, w których zostały wydzielone drogi wewnętrzne i określone służebności;

12.Wnioskodawca środki uzyskane ze sprzedaży działek przeznaczył na leczenie i utrzymanie chorego ojca, spłatę zobowiązań finansowych młodszej siostry, darowiznę pieniężną oraz kupno mieszkania dla niej;

13.Wnioskodawca planuje wystąpienie z wnioskiem o wydanie warunków zabudowy dla kolejnych działek gruntu oraz bierze pod uwagę możliwość podzielenia działek o większej powierzchni;

14.Wnioskodawca rozważa ewentualność sprzedaży kolejnych działek, jeżeli okoliczności życiowe spowodują konieczność zgromadzenia dodatkowego kapitału z uwagi na rosnące koszty utrzymania oraz chęć stworzenia zabezpieczenia finansowego dla swojej najbliższej rodziny.

W uzupełnieniu wniosku udzielił Pan odpowiedzi na pytania:

Pytanie:

Numery działek, które objęte są pytaniem nr 2, tj. działek które zamierza Pan sprzedać.

Odpowiedź:

Na dzień dzisiejszy Podatnik nie ma planów co do sprzedaży konkretnych działek. Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, dotychczasowa sprzedaż miała charakter spontaniczny, Wnioskodawca nie poszukiwał aktywnie sprzedawców, nie zamieszczał ogłoszeń sprzedaży konkretnych działek ani też nie korzystał z pośrednictwa agencji nieruchomości. Odpowiadając zatem na pytanie dotyczące numerów działek, które Wnioskodawca zamierza sprzedać, należy wskazać, że może to być zasadniczo potencjalnie dowolna z działek znajdujących się w jego posiadaniu, dla których zostały wydane warunki zabudowy lub też ich nie posiadająca.

Pytanie:

W jaki sposób działki nr …, …, …, …, …, …, … były wykorzystywane przez Pana od dnia nabycia do dnia sprzedaży?

Odpowiedź:

Działka o numerze … od dnia nabycia do dnia sprzedaży nie była w żaden sposób wykorzystywana przez Wnioskodawcę ponieważ grunty objęte numerem ewidencyjnym tej działki stanowią wyłącznie nieużytki.

Natomiast działki o numerach …, ..., …, …, …, … były wykorzystywane przez Wnioskodawcę na prowadzenie działalności rolniczej (m.in. do hodowli zboża, marchwi, brokułów, ziemniaków).

Pytanie:

W jaki sposób działki, które zamierza Pan sprzedać są/będą wykorzystywane przez Pana od dnia nabycia do dnia sprzedaży?

Odpowiedź:

Odpowiadając na to pytanie Wnioskodawca w pierwszej kolejności wskazuje, że nie ma planów dotyczących sprzedaży konkretnych działek. Natomiast w sytuacji, gdy pojawi się osoba zainteresowana zakupem jednej posiadanych przez niego działek gruntu, Wnioskodawca jest gotowy rozważyć jej sprzedaż. W tych okolicznościach trudno jednoznacznie odnieść się do pytania Organu z uwagi na brak możliwości skonkretyzowania jego treści i odniesienia do poszczególnych nieruchomości gruntowych będących w posiadaniu Wnioskodawcy.

Podatnik pragnie natomiast udzielić odpowiedzi tut. Organowi w możliwie jak najdokładniejszy sposób odnosząc jego treść do wszystkich nieruchomości gruntowych objętych wnioskiem o wydanie interpretacji. Tym samym Wnioskodawca informuje, że na dzień dzisiejszy nie wykorzystuje posiadanych działek gruntu w żaden sposób, natomiast nie wyklucza ich wykorzystania do produkcji rolnej, w zależności od aktualnych potrzeb własnych i rodzinnych.

Pytanie:

Czy działki nr ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... były udostępniane innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych? Jeżeli tak, to należy wskazać od-rębnie dla każdej działki:

a.w jakim okresie (kiedy) były one udostępniane osobom trzecim?

b.na podstawie jakiej umowy (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) były one udostępniane osobom trzecim?

c.czy udostępnienie było czynnością odpłatną czy bezpłatną?

Odpowiedź:

Działki o numerach …, …, …, …, …, …, … nie były udostępniane innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych.

Pytanie:

Czy działki, które zamierza Pan sprzedać są/będą udostępniane innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych? Jeżeli tak, to należy wskazać odrębnie dla każdej działki:

a.w jakim okresie (kiedy) są/będą one udostępniane osobom trzecim?

b.na podstawie jakiej umowy (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) są/będą one udostępniane osobom trzecim?

c.czy udostępnienie jest/będzie czynnością odpłatną czy bezpłatną?

Odpowiedź:

Działki, które potencjalnie mogą zostać zbyte przez Wnioskodawcę w przyszłości nie będą udostępniane innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych.

Pytanie:

Czy przed sprzedażą działek, które zamierza Pan sprzedać do działek zostaną doprowadzone media lub zostaną wydane decyzje/warunki dotyczące uzbrojenia działek?

Odpowiedź:

Wnioskodawca nie zamierza dokonywać żadnych nakładów na przedmiotowe działki w celu podniesienia ich atrakcyjności, w tym nie planuje doprowadzać do nich mediów ani uzyskiwać decyzji o warunkach ich uzbrojenia.

Pytanie:

Jakie pozwolenia, decyzje, warunki techniczne, umowy itp. będą wydane przed sprzedażą działek, które zamierza Pan sprzedać i z czyjej inicjatywy nastąpi wydanie/uzyskanie tych pozwoleń/decyzji, itp.?

Odpowiedź:

Wnioskodawca nie planuje występować o żadne pozwolenia, decyzje, warunki techniczne, ani zawierać jakichkolwiek umów dotyczących działek, które w przyszłości potencjalnie mogą zostać przez niego sprzedane.

Pytanie:

Czy przed sprzedażą działek, które zamierza Pan sprzedać zamierza Pan poczynić jakiekolwiek działania, dotyczące zwiększenia wartości przedmiotowych działek?

Odpowiedź:

Wnioskodawca nie zamierza podejmować żadnych działań mających na celu zwiększenie wartości działek, które w przyszłości potencjalnie mogą być przez niego zbyte.

Pytanie:

Czy przed sprzedażą działek, które zamierza Pan sprzedać udzieli Pan Nabywcom ww. działek (lub innemu podmiotowi) pełnomocnictwa (zgód, upoważnień) w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowych działek? Jeżeli tak, to należy podać:

a.przedmiot oraz zakres ww. pełnomocnictw/zgód,

b.jakie konkretnie czynności nabywca/inny podmiot będzie mógł wykonać w ramach udzielonego pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia).

Odpowiedź:

Wnioskodawca przed zbyciem działek nie planuje udzielać pełnomocnictwa, zgód ani upoważnień potencjalnym nabywcom w celu występowania w jego imieniu w sprawie przedmiotowych działek.

Pytania

1.Czy w opisanym w stanie faktycznym sprzedaż działek powstałych w wyniku podziału działki o numerze ewidencyjnym … oraz … (tj. działek nr …, …, …, …, …, …, ..) podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

2.Czy sprzedaż przez Wnioskodawcę kolejnych działek stanowiących jego majątek prywatny, powstałych w wyniku podziału działek o dużej powierzchni, dla których - z uwagi na brak MPZP - Wnioskodawca uzyskał (lub w przyszłości uzyska) warunki zabudowy, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pana stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż działek nabytych w spadku nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dotyczy to zarówno działek, które już zostały przez niego sprzedane, jak i działek, które może sprzedać w przyszłości. Sprzedaż działek następuje bowiem poza działalnością opodatkowaną VAT oraz z uwagi na okoliczności wynikające z warunków ekonomicznych i zobowiązań rodzinnych Wnioskodawcy. Nieruchomości nie były wykorzystywane do celów prowadzenia działalności gospodarczej, jak również nie były uatrakcyjniane przez Wnioskodawcę poprzez doprowadzenie mediów, wydzielenie dróg wewnętrznych itp.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm., dalej zwanej ustawą o VAT lub ustawą), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części a także wszelkie postacie energii. Przez sprzedaż natomiast, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1. rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Zatem warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czynność wykonywana jest przez podmiot, który w stosunku do tej czynności działa w charakterze podatnika VAT.

Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zbycie nieruchomości gruntowej (działki), dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podatnikami - według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Z przywołanego przepisu wynika, że przynajmniej w przypadku osób fizycznych - dla uznania, że w danym przypadku przysługuje danej osobie status podatnika VAT na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, konieczne jest każdorazowe ustalenie, czy w związku z konkretną czynnością działa ona w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy, w tym podmiotu pozyskującego zasoby naturalne, rolnika albo osoby wykonującej wolny zawód (pogląd jest konsekwentnie prezentowany przez sądy administracyjne - tak m.in. wyrok składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I EPS 3/07).

Wobec tego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw do uznania, iż sprzedaż nieruchomości wskazanych w opisie stanu faktycznego była dokonana przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W szczególności zaś nie jest możliwe uznanie, iż dokonując ww. sprzedaży działał on w charakterze handlowca. W tym miejscu należy odwołać się do kryteriów pozwalających na uznanie transakcji sprzedaży nieruchomości przez osobę fizyczną za wykonywaną ramach działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT, które zostały sformułowane w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 wydanego w wyniku złożenia wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożonego przez Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku tym Trybunał stwierdził, że: „Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, należy uznać ją za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej. Okoliczność, iż osoba ta jest „rolnikiem ryczałtowym” w rozumieniu art. 295 ust. 1 pkt 3 dyrektywy 2006/112, jest w tym zakresie bez znaczenia”.

Trybunał zwrócił uwagę na to, że: „Należy dodać, że sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w niniejszej sprawie nie ma charakteru decydującego. Jak orzekł Trybunał, zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Wellcome Trust, pkt 37). Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy VAT. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności”.

Na powyższe orzeczenie konsekwentnie powołują się polskie sądy administracyjne - tak m.in. wyrok NSA z dnia 15 grudnia 2011 r., sygn. akt I FSK 1695/11, który w stanie faktycznym, w którym skarżący „wskazał, że w 1996 r. zakupił, jako osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej na potrzeby osobiste, grunt przeznaczony w planach zagospodarowania przestrzennego na cele gospodarki rolnej. W 1997 r. w planie zagospodarowania przestrzennego zmieniono jego klasyfikację na grunt przeznaczony pod zabudowę letniskową. W 1999 r. podzielił grunt na 64 działki, które sukcesywnie są sprzedawane osobom fizycznym. Pierwsze zbycie nieruchomości nastąpiło w roku 2000. W odpowiedzi na wezwanie organu z dnia 23 października 2007 r. Skarżący oświadczył, że nabył opisane grunty rolne, z zamiarem prowadzenia nań gospodarstwa rolnego i takie gospodarstwo w latach 1996-1998 prowadził. (...) stwierdził, że sprzedaż nieruchomości nie podlega opodatkowaniu VAT”. Zdaniem NSA, „istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Strona w celu dokonania spornej sprzedaży gruntów podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej, czy też sprzedaż ta nastąpiła w ramach zarządu jej majątkiem prywatnym. Fakt podjęcia, np. takich czynność jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych uraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży dziatek, wykraczające poza zwykle formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną. Na taki rodzaj działalności wskazywać mogą także takie działania jak uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, zwłaszcza w sytuacji gdy sprzedawca jest już podatnikiem w zakresie usług budowlanych, developerskich czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Na wskazane wyżej okoliczności skarżący organ w skardze kasacyjnej nie wskazywał, nie wynikały one też z przedstawionego we wniosku o interpretację stanu faktycznego. Strona nabyła grunty rolne w 1996 r., zakupiła je, jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, na potrzeby osobiste, grunt był przeznaczony w planach zagospodarowania przestrzennego na cele gospodarki rolnej. W 1997 r. w planie zagospodarowania przestrzennego zmieniono jego klasyfikację na grunt przeznaczony pod zabudowę letniskową. W 1999 r. podzielił grunt na 64 działki, które sukcesywnie są sprzedawane osobom fizycznym”.

Podobne stanowisko zajmują również organy podatkowe tak m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora izby Skarbowej w Poznaniu nr ILPP1/443-736/11/12-S/KG z dnia 2 sierpnia 2012 r., który w następującym stanie faktycznym „Zainteresowany wskazał, ze: gospodarstwo rolne przejął od rodziców na podstawie umowy darowizny sporządzonej aktem notarialnym w dniu 10 sierpnia 1984 r., prowadził i prowadzi działalność rolniczą jako rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, nie świadczy żadnego rodzaju usług, gospodarstwo rolne nigdy nie było udostępniane, ani oddawane w dzierżawę osobom trzecim. Wnioskodawca nie zawierał żadnych umów cywilno-prawnych dotyczących przedmiotowego gruntu, nie jest zamiarem Wnioskodawcy sprzedaż wszystkich działek w określonym okresie czasu, będzie się ich pozbywał sukcesywnie w miarę potrzeb swojej rodziny, oraz wynikających z rozwoju i modernizacji własnego gospodarstwa. Wnioskodawca dokonywał i dokonuje sprzedaży produktów rolnych pochodzących z jego gospodarstwa”.

Z punktu widzenia możliwości zakwalifikowania transakcji sprzedaży nieruchomości przez osobę fizyczną jako wykonanej w ramach „działalności gospodarczej” w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT istotne znaczenie mają zatem czynności podejmowane przez niego w stosunku do konkretnej nieruchomości, świadczące o prowadzeniu (lub podjęciu) przez sprzedawcę profesjonalnej działalności w zakresie obrotu nieruchomościami - takie jak działania marketingowe, uzbrojenie terenu. W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca nie wykonywał żadnych czynności mających na celu uatrakcyjnienie nieruchomości nabytych w drodze spadku, takich jak wydzielenie dróg wewnętrznych, czy też uzbrojenie terenu. Wskazane w opisie stanu faktycznego sytuacje związane z wykonaniem projektu wodociągu dla działki nr ... oraz doprowadzeniem wodociągu w drodze gminnej do działki nr … były podyktowane względami praktycznymi oraz rodzinnymi. W pierwszym bowiem przypadku Wnioskodawca skorzystał z okazji, aby podzielić wydatek związany z wykonaniem projektu wodociągu (który ostatecznie nawet nie został wybudowany). Z kolei w drugim przypadku wodociąg został doprowadzony do działki nr … z powodów rodzinnych oraz dla celów osobistych Wnioskodawcy i jego siostry, bowiem na tamten czas Wnioskodawca planował budowę domu dla młodszej siostry, a starsza siostra wzniesienie domu na własne potrzeby.

Z uzasadnienia orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawach C-180/10 i C-181/10 wynika, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, producenta, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich. Wystąpienie pojedynczej czynności, np. samo wystąpienie o warunki zabudowy nie może być kryterium decydującym, które z automatu determinuje działalność gospodarczą (tak również NSA w orzeczeniu z 6 lipca 2018 roku, I FSK 1986/16) Trybunał orzekł również, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. W przypadku, gdy brak jest przestanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem zbycie nieruchomości nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Odnosząc powyższe rozważania do przedstawionego stanu faktycznego, nie można uznać, że sprzedaż działek nastąpiła w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Wnioskodawca wykorzystywał bowiem nieruchomości nabyte w drodze spadku na własne cele - ziemia ta była uprawiana przez niego wraz z ojcem i rodzeństwem. Nie ulega również wątpliwości, że nieruchomości te nie zostały nabyte w celach handlowych - za czym przemawiają następujące okoliczności: ich nabycie nastąpiło w drodze spadku, a od nabycia spadku do momentu sprzedaży pierwszej działki upłynęło 10 lat. Wnioskodawca w celu sprzedaży działek nie uzbrajał terenu, nie wydzielał dróg wewnętrznych, nie podpisał umowy pośrednictwa sprzedaży z biurem nieruchomości, nie prowadził działań marketingowych w celu pozyskania kupca nieruchomości, nie publikował regularnie ogłoszeń sprzedaży, a sama sprzedaż miała charakter okazjonalny i była podyktowana okolicznościami natury osobistej (sytuacją finansową wynikającą z choroby ojca oraz chęcią zadbania o młodszą siostrę poprzez uregulowanie jej zobowiązań i zapewnienie miejsca zamieszkania).

Jak słusznie wskazują organy podatkowe, jeżeli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Całokształt przedstawionych okoliczności powoduje więc, że w związku ze sprzedażą nieruchomości Wnioskodawcy nie będzie przysługiwał status podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Zdaniem Wnioskodawcy powyższa konstatacja dotyczy również przyszłych sprzedaży odziedziczonych nieruchomości, które zostaną dokonane w analogicznych okolicznościach faktycznych (tj. Wnioskodawca nie będzie podejmował działań mających na celu uatrakcyjnienie posiadanych nieruchomości poprzez uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych itp.).

Przemawia to za uznaniem za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy, iż dotychczasowe sprzedaże nieruchomości nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, oraz że sprzedaż wybranych działek w przyszłości również nie będzie stanowiła czynności opodatkowanych VAT.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że:

W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż działek otrzymanych w spadku nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dotyczy to zarówno działek, które już zostały przez niego sprzedane, jak i działek, które może sprzedać w przyszłości. Sprzedaż działek następuje bowiem poza działalnością opodatkowaną VAT oraz z uwagi na okoliczności wynikające z warunków ekonomicznych i zobowiązań rodzinnych Wnioskodawcy. Nieruchomości nie były wykorzystywane do celów prowadzenia działalności gospodarczej, jak również nie były uatrakcyjniane przez Wnioskodawcę poprzez np. doprowadzanie mediów, ich uzbrojenie itp. Wnioskodawca nie wykorzystywał działek do prowadzenia działalności gospodarczej (część z nich była wykorzystywana wyłącznie do prowadzenia działalności rolniczej), jak również nie udostępniał ich innym podmiotom na podstawie umów cywilnoprawnych (jak umowa najmu, dzierżawy itp.).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku, wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży przedmiotowej działki podejmowała/będzie podejmował Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi  Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE orzekł w tej sprawie, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Ze wskazanych regulacji należy wywnioskować, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan właścicielem działek nr …, …, …, …, …, …, … oraz działki nr ..... Podjął Pan decyzję o podziale wybranych nieruchomości oraz ich sprzedaży. Doprowadził Pan w drodze gminnej wodociąg do działki nr …, który docelowo miał służyć rodzinie. Wystąpił Pan o Warunki Zabudowy działek nr …, …, …, …. Z uwagi na dużą powierzchnię działek wystąpił Pan o ich podział. Zostały wydane decyzje o podziale działki nr … na działki nr … i … oraz o podziale działki … na działki o numerach od … do …. Następnie, dokonał Pan zbycia działek nr ... i nr .... Wystąpił Pan również o warunki zabudowy dla działki nr .... Nie poszukiwał Pan potencjalnych nabywców, nie korzystał z usług pośrednictwa agencji nieruchomości, ani też nie zamieszczał regularnie ofert sprzedaży działek w Internecie. Nie podejmował Pan także działań mających na celu podniesienie atrakcyjności zbywanych terenów, takich jak utwardzenie drogi dojazdowej, ogrodzenie terenu, doprowadzenie do działek mediów (wykonany został jedynie projekt wodociągu dla działki ... oraz doprowadzono wodociąg w drodze gminnej do działki …, który miał służyć rodzinie). Po uzyskaniu pozwolenia na budowę domu, wystąpił Pan o wydanie WZ dla działek nr …, … i … oraz o podział działki … na 9 działek (o numerach od ... do …) oraz o podział działki ... na 12 działek (o numerach od ... do ...). Sprzedał Pan wówczas łącznie 5 działek (działki o numerach ewidencyjnych ..., ..., ..., ..., ...). W 2024 r. Uzyskał Pan warunki zabudowy dla działek ... i ... oraz wystąpił z wnioskiem o ich podział. Nie jest i nigdy nie był Pan czynnym podatnikiem VAT. Nie prowadzi działalności Pan gospodarczej i nie wykorzystywał posiadanych nieruchomości do jej prowadzenia. Nie nabył Pan nieruchomości w celach inwestycyjnych - do nabycia doszło w wyniku dziedziczenia oraz darowizny od członka najbliższej rodziny, nieruchomości cały czas stanowiły Pana majątek osobisty. Dokonał Pan podziału działek z uwagi na brak zainteresowania zakupem działek o tak dużej powierzchni oraz z uwagi na brak Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego wystąpił o wydanie warunków zabudowy - mając na względzie chęć ich zbycia po cenie rynkowej. Środki uzyskane ze sprzedaży działek przeznaczył Pan na leczenie i utrzymanie chorego ojca, spłatę zobowiązań finansowych młodszej siostry, darowiznę pieniężną oraz kupno mieszkania dla niej. Zamierza Pan sprzedać kolejne działki powstałe w wyniku podziału działek o dużej powierzchni, dla których – z uwagi na brak MPZP - uzyskał Pan (lub w przyszłości uzyska) warunki zabudowy. Działki te nie będą udostępniane innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych. Nie zamierza Pan dokonywać na te działki żadnych nakładów w celu podniesienia ich atrakcyjności, w tym nie planuje Pan doprowadzać do nich mediów ani uzyskiwać decyzji o warunkach ich uzbrojenia. Nie planuje Pan udzielać pełnomocnictwa, zgód ani upoważnień potencjalnym nabywcom tych działek w celu występowania w Pana imieniu. Nie zamierza Pan podejmować żadnych działań mających na celu zwiększenie wartości przedmiotowych działek oraz nie planuje występować o żadne pozwolenia, decyzje, warunki techniczne, ani zawierać jakichkolwiek umów.

Z okoliczności sprawy wynika, że poza dokonaniem podziału działek oraz uzyskaniu decyzji o warunkach zabudowy nie dokonywał/nie będzie Pan dokonywał innych czynności względem gruntu poza doprowadzeniem wodociągu do działki nr …, który docelowo miał służyć rodzinie. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej i nie wykorzystywał posiadanych nieruchomości do jej prowadzenia. Nie nabył Pan nieruchomości w celach inwestycyjnych - do nabycia doszło w wyniku dziedziczenia oraz darowizny. W świetle wyroku TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 nie zaangażował Pan środków podobnych do wykorzystywanych przez handlowców wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. W sprawie można mówić tylko o czynności, o której mowa w wyroku TSUE C-180/10 i C-181/10, polegającej na podziale działek, oraz o uzyskaniu decyzji o warunkach zabudowy, nie mamy natomiast do czynienia z ciągiem przytoczonych w tym orzeczeniu okoliczności, które mogłyby przemawiać za uznaniem Pana za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu tej sprzedaży. Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy nie jest/nie będzie Pan zatem podatnikiem VAT w związku ze sprzedażą działek nr …, …, …, …, …, …, … oraz sprzedażą działek powstałych w wyniku podziału działek o dużej powierzchni, gdyż – w świetle wskazanych przez Pana okoliczności sprawy - nie wystąpił / nie wystąpi ciąg czynności świadczący o zorganizowanym i celowym działaniu z zamierzeniem sprzedaży ww. nieruchomości.

Uznać należy zatem, że działki, które Pan sprzedał/zamierza Pan sprzedać stanowiły/stanowią dla Pana majątek osobisty. Dokonując sprzedaży przedmiotowych działek korzystał/będzie korzystał Pan z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz powołane regulacje ustawy o podatku od towarów i usług stwierdzić należy, że sprzedaż działek nr …, …, …, …, …, …, … oraz planowana sprzedaż działek powstałych w wyniku podziału działek o dużej powierzchni, nie podlega/nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy, z uwagi na fakt, że z tytułu tych transakcji nie działał/nie będzie Pan działał w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Tym samym uznałem Pana stanowisko za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.

Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.