Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 30 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży licytacyjnej zabudowanej działki nr 1 oraz niezabudowanych działek nr 2, 3, 4.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 lutego 2025 r. (wpływ 18 lutego 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Stan faktyczny:

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym „C” – jako sądowy organ egzekucyjny – pod sygn. Km (…) prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikom (i jednocześnie małżonkom): „A” oraz „B”. W ramach niniejszego postępowania egzekucyjnego, prowadzona jest egzekucja sądowa z nieruchomości gruntowej stanowiącej własność dłużników (w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej), położonej w miejscowości (…), dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr (…). W skład niniejszej nieruchomości wchodzą cztery działki gruntu, tj. działka nr 2 o pow. 0,0594 ha; działka nr 3 o pow. 0,0482 ha; działka nr 1 o pow. 0,0414 ha i działka nr 4 o pow. 0,0604 ha.

Dla terenu, na którym zlokalizowana jest niniejsza nieruchomość nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Działki nr 2, 3 i 4 są niezabudowane i zgodnie z zapisami widniejącymi w ewidencji gruntów prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w (…), oznaczone są one symbolem Bz, tj. jako tereny rekreacyjno-wypoczynkowe. Dla niniejszych działek nie wydano decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Na działce nr 1 posadowiono natomiast budynek gospodarczy, a także drugi budynek – sklasyfikowany jako niemieszkalny. Zgodnie z zapisami ewidencji gruntów działka ta jest oznaczona symbolem Bi, tj. jako inne tereny zabudowane.

Budynki posadowione na działce nr 1 nie zostały wybudowane przez dłużników, tj. aktualnych właścicieli nieruchomości. Zgodnie z zapisami widniejącymi w Ewidencji gruntów i budynków, budynki te zostały bowiem wybudowane w 1998 r. Przedmiotowa nieruchomość została natomiast nabyta przez dłużników w ramach nabycia gospodarstwa rolnego (jako jedna z kilku nieruchomości) na mocy aktu notarialnego, tj. Umowy przeniesienia własności i oświadczenia o ustanowieniu hipotek z dnia (...) września 2007 r., Repertorium A nr (…).

Z treści niniejszego aktu notarialnego wynika, że nabycie gospodarstwa rolnego (w tym przedmiotowej nieruchomości) nastąpiło w ramach prowadzonej przez dłużnika „B” indywidualnej działalności gospodarczej pod firmą „D”.

Zgodnie z zapisami widniejącymi w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, działalność ta była zarejestrowana w okresie: (...) grudnia 2006 r. – (...) stycznia 2017 r.

Zgodnie z klasyfkacją PKD, przedmiotem wykonywana niniejszej działalności było:

-hotele i podobne obiekty zakwaterowania (55.10.Z) – jako działalność przeważająca;

-restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne (56.10.A);

-niespecjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych (81.21.Z);

-specjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych (81.22.Z).

Poczyniono także ustalenia, że w okresie: (...) lutego 2007 r. – (...) stycznia 2008 r. „B” była zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Ustalono ponadto, że w chwili obecnej „B” nie posiada zarejestrowanej działalności gospodarczej, ani nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT. Jednocześnie ustalono także, że drugi z dłużników, tj. „A” nie prowadzi i nie prowadził działalności gospodarczej, a także nie jest i nie był zarejestrowany jako podatnik VAT.

Wg poczynionych ustaleń, po zakupie przedmiotowej nieruchomości, budynki posadowione na działce nr 1, były wykorzystywane przez dłużnika „B” w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, tj. część budynku niemieszkalnego funkcjonowała jako turystyczny obiekt z miejscami noclegowymi na wynajem, a druga część tego budynku funkcjonowała jako obiekt gastronomiczny dla gości wynajmujących niniejsze miejsca noclegowe. Budynek gospodarczy służył natomiast jako sanitariat i pralnia dla gości wynajmujących niniejsze miejsca noclegowe.

Aktualnie oba budynki są opuszczone i w żaden sposób niewykorzystywane. Komornik poczynił ustalenia, że taki stan faktyczny utrzymuje się co najmniej od 2017 r., a od tego czasu nie były także prowadzone w budynkach żadne prace remontowe, które wiązałyby się z poniesieniem wydatków na ulepszenie tych budynków.

Z uwagi na brak kontaktu z dłużnikami, a także z uwagi na brak dostępu do stosownej dokumentacji, komornik nie zdołał natomiast ustalić, czy w ramach zakupu przedmiotowej nieruchomości „B” przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a także czy przedmiotowa nieruchomość została przez dłużnika wprowadzona do ewidencji środków trwałych. Na potrzeby wydania niniejszej interpretacji indywidualnej, Komornik wnosi jednakże o przyjęcie w stanie faktycznym założenia, że w ramach zakupu przedmiotowej nieruchomości, „B” skorzystała z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, a także, że wprowadziła niniejszą nieruchomość do ewidencji środków trwałych.

Zdarzenie przyszłe

W ramach egzekucji prowadzonej przeciwko dłużnikom: „B” i „A”, w trybie licytacji publicznej (regulowanej przepisami ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego – dalej kpc), dokonana może zostać sprzedaż licytacyjna przedmiotowej nieruchomości. W myśl treści art. 999 § 1 kpc, z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości na rzecz nabywcy licytacyjnego, własność nieruchomości przenoszona jest na nabywcę licytacyjnego. Z chwilą tą nastąpi zatem odpłatna dostawa nieruchomości.

Doprecyzowanie opisu sprawy

1.Wszystkie niezabudowane działki gruntu, tj. działki nr 2, nr 3 i nr 4 tworzą całość gospodarczą z zabudowaną działką gruntu nr 1 – wszystkie wymienione działki graniczą bowiem ze sobą i nie są oddzielone od siebie innymi działkami gruntu. Każda z wymienionych niezabudowanych działek była zatem wykorzystana przez „B” w ramach prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej – jako tereny rekreacyjne i „przechodnie” dla gości prowadzonego w ramach tej działalności obiektu noclegowego i gastronomicznego, który jest posadowiony na działce nr 1.

„A”, jako osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, korzystał natomiast z niniejszych niezabudowanych działek analogicznie do gości obiektu noclegowego i gastronomicznego, tj. jako tereny rekreacyjne i „przechodnie”.

2.Niezabudowane działki gruntu nr 2, 3 i 4 nie były udostępniane osobom trzecim na podstawie umów najmu i dzierżawy.

Pytania

1.Czy sprzedaż nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy (…) Wydział (...) prowadzi księgę wieczystą o nr (…), po upływie wielu lat od zakończenia wykonywania indywidualnej działalności gospodarczej przez „B”, będzie opodatkowana podatkiem VAT? Sprzedaż nieruchomości nastąpi bowiem nie wcześniej, aniżeli w końcowej fazie 2025 r. Działalność gospodarcza dłużnika została natomiast wykreślona z ewidencji (...) stycznia 2017 r.

2.Czy Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym „C” dokonując sprzedaży licytacyjnej zabudowanej działki nr 1, wchodzącej w skład nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w (…) Wydział (...) prowadzi księgę wieczystą o nr (…), będzie zobowiązany (jako płatnik podatku VAT) do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego, czy też dostawa niniejszej działki gruntu skorzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT?

3.Czy Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym „C” dokonując sprzedaży licytacyjnej niezabudowanych działek nr 2, 3 i 4, wchodzących w skład nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w (…) Wydział (...) prowadzi księgę wieczystą o nr (…), będzie zobowiązany (jako płatnik podatku VAT) do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego, czy też dostawa niniejszych działek gruntu skorzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w zaistniałym stanie faktycznym (w części przyjętym na podstawie założenia, że „B” skorzystała z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, a także, że wprowadziła niniejszą nieruchomość do ewidencji środków trwałych) sprzedaż przedmiotowej nieruchomości gruntowej dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr (…) będzie opodatkowana podatkiem VAT na podstawie treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Dokonując sprzedaży licytacyjnej niniejszej nieruchomości, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym „C” nie będzie jednakże zobowiązany do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT. Dostawa niniejszej nieruchomości skorzysta bowiem ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT:

-w zakresie zabudowanej działki nr 1 na podstawie treści art. 43 ust. 1 pkt 10 tejże ustawy;

-w zakresie niezabudowanych działek nr 2; 3 i 1 na podstawie treści art. 43 ust. 1 pkt 9 tejże ustawy.

Uzasadnienie stanowiska

Zgodnie z treścią art. 18 ustawy, Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została natomiast zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Treść przywołanych przepisów oznacza zatem, że w przypadku sprzedaży przez komornika sądowego towarów stanowiących własność dłużnika sprzedaż ta będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku natomiast, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

W związku z tym, w stanie faktycznym, którego dotyczy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej Komornik poczynił działania zmierzające do ustalenia, czy w odniesieniu do egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości, dłużnicy będą uznani za podatników podatku VAT. W tym celu komornik dokonał sprawdzenia statusu podatników. Komornik ustalił w ten sposób, że dłużnicy nie są czynnymi podatnikami VAT, tj. „A” nigdy nie był czynnym podatnikiem VAT, zaś „B” była czynnym podatnikiem VAT w okresie (...) lutego 2007 r. – (...) stycznia 2008 r. Status ten posiadała zatem w momencie zakupu przedmiotowej nieruchomości. Sam zakup nieruchomości nastąpił natomiast w ramach prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej, o czym poczyniono wzmiankę w treści aktu notarialnego przenoszącego własność nieruchomości.

Nie budzi także wątpliwości Komornika, że sprzedaż nieruchomości w swej istocie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Na podstawie bowiem treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej zwanej ustawą), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl treści art. 2 pkt 6 ustawy, jako towar rozumie się zaś rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, a na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy, jako sprzedaż rozumie się m.in. odpłatną dostawę towarów.

Z uwagi na zaistniałe okoliczności, Komornik nie jest natomiast w stanie ustalić, czy w ramach zakupu przedmiotowej nieruchomości „B” przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a także czy przedmiotowa nieruchomość została przez dłużnika wprowadzona do ewidencji środków trwałych. Na potrzeby wydania interpretacji indywidualnej, Komornik zwrócił się zatem o przyjęcie założenia, że okoliczności te zaistniały. Informacje te zostaną natomiast w miarę możliwości zweryfikowane w przyszłości, w razie zaistnienia takiej potrzeby.

W ocenie Komornika, w tak przyjętym stanie rzeczy, dłużnicy powinni być uznani za podatników podatku VAT przy egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości.

Pomimo zakończenia działalności gospodarczej przez „B” wiele lat temu, w myśl treści art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy i ust. 3, opodatkowaniu podatkiem podlegają bowiem towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku zaprzestania przez podatnika wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, jak i w przypadku, gdy podatnik nie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu przez 10 miesięcy, z zastrzeżeniem (w myśl ust. 4 tego przepisu), że przepisy te stosuje się do towarów w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (co komornik założył na potrzeby wydania niniejszej interpretacji indywidualnej).

W tym stanie rzeczy, w ocenie Komornika, spełnione zostaną zatem łącznie dwie przesłanki, na podstawie których dłużnicy powinni zostać uznani za podatników VAT, tj. po pierwsze dostawa nieruchomości ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a po drugie czynność ta zostanie dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem tego podatku.

W ocenie Komornika, dostawa przedmiotowej nieruchomości będzie jednakże w całości (tj. w stosunku do zabudowanej działki nr 1, jak i niezabudowanych działek nr 2; 3 i 4) korzystała ze zwolnień ustawowych od opodatkowania podatkiem VAT.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się bowiem od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Wskazać także należy, że w przypadku nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się bowiem od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części należy zatem przywołać definicję pierwszego zasiedlenia zawartą w ustawie o VAT.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich: a) wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W stanie faktycznym, którego dotyczy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, oddanie do użytkowania budynków posadowionych na działce nr 1 nastąpiło w 1998 r. – po ich wybudowaniu przez ówczesnego właściciela nieruchomości. W ocenie Komornika wówczas nastąpiło pierwsze zasiedlenie nieruchomości. Komornik nie ma natomiast wiedzy, czy dłużnicy po zakupie nieruchomości dokonywali ulepszeń budynków, ponosząc na ten cel wydatki stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej budynków – co w myśl treści art. 2 pkt 14 lit. b ustawy spowodowałoby ponowne pierwsze zasiedlenie. Komornik ustalił jednakże, że bezsprzecznie wydatki takie nie były ponoszone przez dłużników co najmniej od 2017 r. Od tego czasu budynki są bowiem opuszczone, nieremontowane i niewykorzystywane w żaden sposób. W tym stanie faktycznym Komornik stwierdził, że sprzedaż licytacyjna nieruchomości nie nastąpi zatem w ramach pierwszego zasiedlenia, ani przed nim. Sprzedaż ta nie może także nastąpić przed upływem 2 lat od pierwszego zasiedlenia, bowiem w stosunku do pierwszego zasiedlenia z 1998 r. termin ten upłynął, a w przypadku ewentualnego ponownego pierwszego zasiedlenia wskutek dokonania przez dłużników ulepszeń (co mogło nastąpić jedynie przed 2017 r.) termin ten również upłynął.

Ponadto, na podstawie treści art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki, budowle lub ich części na nim posadowione. Oznacza to, że grunt dzieli w VAT los podatkowy ww. obiektów, które się na nim znajdują. Zatem w sytuacji, kiedy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

Na podstawie powyższych przesłanek, w ocenie Komornika, dostawa zabudowanej budynkami działki nr 1 będzie korzystała zatem ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W odniesieniu natomiast do gruntów niezabudowanych, Komornik wskazuje na treść art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Zgodnie z treścią niniejszego przepisu, zwalnia się od podatku od towarów i usług dostawę terenów niezabudowanych innych, niż tereny budowlane.

Zgodnie zaś z treścią art. 2 pkt 33 ustawy, za tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Na podstawie zebranych informacji, Komornik ustalił natomiast, że dla terenu, na którym zlokalizowane są wchodzące w skład przedmiotowej nieruchomości działki nr 2, 3 i 4, nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Komornik ustalił także, że dla niniejszych działek nie zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W ewidencji gruntów, niniejsze działki figurują jako tereny oznaczone symbolem Bz, tj. jako tereny rekreacyjno-wypoczynkowe.

W ocenie Komornika, na podstawie tych przesłanek, wymienionych niezabudowanych działek gruntu, nie można zatem uznać za tereny budowlane w rozumieniu przepisów ustawy, a co za tym idzie dostawa tych nieruchomości skorzysta ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Wskazać należy także na Interpretację Ogólną Ministra Finansów z dnia 18 czerwca 2013 r., nr PT10/033/12/207/WLI/13/RD 58639 w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy terenów niezabudowanych w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W konkluzji tejże interpretacji ogólnej wprost wskazano bowiem, że dostawa takich terenów podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111):

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle powołanych powyżej przepisów budynki, budowle oraz grunt spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (t. j. Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

Na mocy art. 195 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Jak stanowi art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Na podstawie art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:

W świetle art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przepis art. 198 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W ujęciu cywilistycznym istotą umowy sprzedaży jest to, że sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Art. 45 Kodeksu cywilnego definiuje rzeczy jako przedmioty materialne.

Zatem, w zakresie pojęcia towarów jako budynków, budowli i ich części jak również gruntów, mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec powyższego, towarem jest część budynku lub budowli, a także udział w prawie własności nieruchomości.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że właściciel udziału jest równocześnie właścicielem części ułamkowej wspólnego prawa (prawa własności). W przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie, w jakim uprawniała go do tego wysokość jego udziału.

Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W tym miejscu zauważyć należy, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zauważyć należy, że samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu (w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy) nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług. Istotnym jest, aby w ramach określonych transakcji podmiot działał w charakterze podatnika.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z treści cytowanych powyżej przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Komornik) jako sądowy organ egzekucyjny prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikom (małżonkom): „A” oraz „B”. W ramach tego postępowania egzekucyjnego, prowadzona jest egzekucja sądowa z nieruchomości gruntowej stanowiącej własność dłużników (w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej). W skład nieruchomości wchodzą cztery działki gruntu, tj. działka nr 2 o pow. 0,0594 ha; działka nr 3 o pow. 0,0482 ha; działka nr 1 o pow. 0,0414 ha i działka nr 4 o pow. 0,0604 ha.

Dla terenu, na którym zlokalizowana jest niniejsza nieruchomość nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Działki nr 2, 3 i 4 są niezabudowane. Dla niniejszych działek nie wydano decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Wszystkie niezabudowane działki gruntu, tj. działki nr 2, nr 3 i nr 4 tworzą całość gospodarczą z zabudowaną działką gruntu nr 1 – wszystkie wymienione działki graniczą bowiem ze sobą i nie są oddzielone od siebie innymi działkami gruntu. Każda z wymienionych niezabudowanych działek była wykorzystana przez „B” w ramach prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej – jako tereny rekreacyjne i „przechodnie” dla gości prowadzonego w ramach tej działalności obiektu noclegowego i gastronomicznego, który jest posadowiony na działce nr 1. „A”, jako osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, korzystał natomiast z niniejszych niezabudowanych działek analogicznie do gości obiektu noclegowego i gastronomicznego, tj. jako tereny rekreacyjne i „przechodnie”. Niezabudowane działki gruntu nr 2, 3 i 4 nie były udostępniane osobom trzecim na odstawie umów najmu i dzierżawy.

Na działce nr 1 posadowiono natomiast budynek gospodarczy, a także drugi budynek – sklasyfikowany jako niemieszkalny.

Budynki posadowione na działce nr 1 nie zostały wybudowane przez dłużników, tj. aktualnych właścicieli nieruchomości. Zgodnie z zapisami widniejącymi w Ewidencji gruntów i budynków, budynki te zostały bowiem wybudowane w 1998 r. Przedmiotowa nieruchomość została natomiast nabyta przez dłużników w ramach nabycia gospodarstwa rolnego (jako jedna z kilku nieruchomości) na mocy aktu notarialnego, tj. Umowy przeniesienia własności i oświadczenia o ustanowieniu hipotek z dnia (...) września 2007 r.

Z treści aktu notarialnego wynika, że nabycie gospodarstwa rolnego (w tym przedmiotowej nieruchomości) nastąpiło w ramach prowadzonej przez dłużnika „B” indywidualnej działalności gospodarczej pod firmą „D”.

Zgodnie z zapisami widniejącymi w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, działalność ta była zarejestrowana w okresie: (...) grudnia 2006 r. – (...) stycznia 2017 r.

W okresie od (...) lutego 2007 r. do (...) stycznia 2008 r. „B” była zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. W chwili obecnej „B” nie posiada zarejestrowanej działalności gospodarczej, ani nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT. Drugi z dłużników, tj. „A” nie prowadzi i nie prowadził działalności gospodarczej, a także nie jest i nie był zarejestrowany jako podatnik VAT.

Po zakupie przedmiotowej nieruchomości, budynki posadowione na działce nr 1, były wykorzystywane przez dłużnika „B” w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, tj. część budynku niemieszkalnego funkcjonowała jako turystyczny obiekt z miejscami noclegowymi na wynajem, a druga część tego budynku funkcjonowała jako obiekt gastronomiczny dla gości wynajmujących niniejsze miejsca noclegowe. Budynek gospodarczy służył natomiast jako sanitariat i pralnia dla gości wynajmujących niniejsze miejsca noclegowe.

Aktualnie oba budynki są opuszczone i w żaden sposób niewykorzystywane. Komornik poczynił ustalenia, że taki stan faktyczny utrzymuje się co najmniej od 2017 r., a od tego czasu nie były także prowadzone w budynkach żadne prace remontowe, które wiązałyby się z poniesieniem wydatków na ulepszenie tych budynków.

Pana wątpliwości w analizowanej sprawie, w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy sprzedaż licytacyjna działki zabudowanej nr 1 oraz działek niezabudowanych nr 2, 3, 4, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i czy dłużnicy w związku ze sprzedażą ww. działek będą podatnikami.

Aby ustalić czy Pan, jako komornik sądowy, będzie zobowiązany do opodatkowania sprzedaży ww. działek, należy dokonać analizy, czy dłużnicy w okolicznościach opisanych we wniosku są podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Jak wskazano wyżej, autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Zatem nie każda czynność, która wywołuje skutki na gruncie prawa cywilnego, będzie takie skutki wywoływała na gruncie prawa podatkowego.

W rozpatrywanej sprawie, pomimo że nieruchomość została nabyta przez obu małżonków, to jednak cała nieruchomość (tj. działka zabudowana nr 1 oraz działki niezabudowane nr 2, 3 i 4) została nabyta i wykorzystywana w ramach prowadzonej przez dłużnika „B” indywidualnej działalności gospodarczej. Natomiast „A” nie prowadzi i nie prowadził działalności gospodarczej, a także nie jest i nie był zarejestrowany jako podatnik VAT.

Zatem, cała nieruchomość była wykorzystywany przez dłużnika „B” do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Powyższe oznacza, że to „B” miała nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną.

Skoro cała nieruchomość (tj. działka zabudowana nr 1 oraz działki niezabudowane nr 2, 3 i 4) była wykorzystywana przez dłużnika „B” do prowadzonej przez Nią działalności, to należy stwierdzić, że to Ona w sensie ekonomicznym jest właścicielem tej nieruchomości i to Ona dokona w efekcie dostawy nieruchomości – przeniesienia prawa do rozporządzania nią jak właściciel.

Uwzględniając powyższe w kontekście analizowanej sprawy należy stwierdzić, że to „B” jako prowadząca działalność gospodarczą, wypełni przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. W konsekwencji dostawa tej nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Przedmiotowa transakcja będzie dokonana przez podatnika podatku od towarów i usług w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie należy stwierdzić, że „B” w odniesieniu do sprzedaży całej nieruchomości wykorzystywanej w działalności gospodarczej działa jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a sprzedaż tej nieruchomości przez Pana – komornika sądowego – w drodze postępowania egzekucyjnego podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, zgodnie z którym „spełnione zostaną łącznie dwie przesłanki, na podstawie których dłużnicy powinni zostać uznani za podatników VAT, tj. po pierwsze dostawa nieruchomości ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a po drugie czynność ta zostanie dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem tego podatku” jest prawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą również wskazania, czy sprzedaż licytacyjna działki zabudowanej nr 1 oraz działek niezabudowanych nr 2, 3, 4, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Podkreślić jednak należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowane właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Dla dostawy gruntów niezabudowanych ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym itp.

Według art. 2 pkt 33 ustawy:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku, decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Ponadto, w art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających określone w tych przepisach warunki.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest więc ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich nastąpiło pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Jednocześnie wskazać należy, że w przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle bądź ich części, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Ponadto, jeżeli do dostawy nieruchomości (gruntów, budynków, budowli) nie znajdą zastosowania zwolnienia, o których mowa w powołanych wcześniej przepisach, należy rozważyć zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W celu zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie może przysługiwać dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Odnosząc się do Pana wątpliwości dotyczących możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT do sprzedaży licytacyjnej zabudowanej działki nr 1, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków znajdujących się na tej działce i jaki upłynął okres od tego momentu.

Z wniosku wynika, że na działce nr 1 znajduje się budynek gospodarczy, a także drugi budynek – sklasyfikowany jako niemieszkalny. Budynki te zostały wybudowane w 1998 r. Przedmiotowa nieruchomość została natomiast nabyta przez dłużników (...) września 2007 r. Ww. budynki, były wykorzystywane przez dłużnika „B” w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Od 2017 r. oba budynki są opuszczone i w żaden sposób niewykorzystywane. Od tego czasu nie były także prowadzone w budynkach żadne prace remontowe, które wiązałyby się z poniesieniem wydatków na ulepszenie tych budynków.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz treść powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że sprzedaż licytacyjna działki nr 1, na której znajduje się budynek gospodarczy, a także drugi budynek – sklasyfikowany jako niemieszkalny będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ponieważ spełnione zostaną warunki wymienione w tym przepisie. W stosunku do wyżej opisanych budynków doszło do ich pierwszego zajęcia (użytkowania), najpóźniej w 2007 r. Od pierwszego zasiedlenia ww. budynków minął okres dłuższy niż 2 lata, budynki, były wykorzystywane przez dłużnika „B” od momentu ich nabycia, tj. 2007 r. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto, od 2017 r. w budynkach tych nie były prowadzone żadne prace remontowe, które wiązałyby się z poniesieniem wydatków na ulepszenie tych budynków

Wobec zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, w związku dostawą ww. budynków, sprzedaż gruntu, na którym posadowione są te budynki również będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy.

Zatem nie jest konieczna dalsza analiza możliwości korzystania ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2, gdyż zwolnienia te mają zastosowanie do dostawy budynku, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W konsekwencji stwierdzić należy, że sprzedaż licytacyjna zabudowanej działki nr 1, wchodzącej w skład nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy (…) Wydział (...) prowadzi księgę wieczystą o nr (…), jest/będzie zwolniona od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytanie oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą również wskazania, czy sprzedaż licytacyjna niezabudowanych działek nr 2, 3 i 4 będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Z wniosku wynika, że działki nr 2, 3 i 4 są niezabudowane. Dla terenu, na którym są one zlokalizowane nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Dla działek tych nie wydano również decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Tym samym, skoro niezabudowane działki nr 2, 3 i 4 nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz nie została dla nich wydana decyzja ustalająca warunki zabudowy i zagospodarowania terenu, to działki te nie stanowią terenu budowlanego, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy, a więc ich dostawa korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując stwierdzić należy, że sprzedaż licytacyjna niezabudowanych działek nr 2, 3 i 4, wchodzących w skład nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w (…) Wydział (...) prowadzi księgę wieczystą o nr (…), jest/będzie zwolniona od podatku VAT na podstawie w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu zaistnienia zdarzenia,

-zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.