Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 grudnia 2024 r.  o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

• uznania, że  dofinansowanie przysługujące Państwu na pokrycie wydatków związanych z  wykonaniem przez Państwa usług na rzecz finalnych odbiorców Projektu, nie będzie stanowić podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy,
• braku obowiązku dokumentowania fakturami VAT czynności realizowanych na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców),
• braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywanych towarów i usług służących do realizacji Projektu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Politechnika ... (zwana dalej Wnioskodawcą lub Politechniką) jest  akademicką uczelnią publiczną posiadającą osobowość prawną, stanowiącą część systemu szkolnictwa wyższego w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i  nauce (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz 1571 z późn. zm ). Wnioskodawca działa na podstawie powołanej ustawy aktów wykonawczych na jej podstawie wydanych oraz statutu Politechniki. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 11 pkt 1-5 i pkt 9 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, podstawowymi zadaniami Wnioskodawcy są:

1.prowadzenie kształcenia na studiach,

2.prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia,

3.prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i  technologii do gospodarki,

4.prowadzenie kształcenia doktorantów,

5.kształcenie i promowanie kadr uczelni,

6.upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i  udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych.

Działalność Wnioskodawcy obejmuje zarówno obszar podlegający opodatkowaniu podatkiem od  towarów i usług, jak również obszar niepodlegający opodatkowaniu (będący poza zakresem ustawy o VAT) oraz zwolniony z opodatkowania (czynności korzystające ze zwolnienia od podatku VAT). Działalność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (będąca poza zakresem ustawy o VAT) to przede wszystkim nieodpłatne czynności kształcenia oraz badania własne naukowe finansowane z subwencji oraz innych różnego typu dofinansowań. Odpłatna działalność Wnioskodawcy to głównie odpłatne usługi kształcenia, które korzystają ze zwolnienia od podatku od  towarów i usług oraz odpłatne usługi noclegowe świadczone na rzecz studentów i doktorantów Wnioskodawcy, które także korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Wnioskodawca prowadzi również działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, polegającą m.in.  na  odpłatnym wynajmie lokali użytkowych odpłatnych badaniach wykonywanych na zlecenie, odpłatnych noclegach świadczonych na rzecz osób innych niż studenci/doktoranci, odpłatnej sprzedaży wydawnictw czy też innej sprzedaży opodatkowanej tym podatkiem. Działalność opodatkowana podatkiem od towarów i usług to także tzw. komercjalizacja wyników badań (czyli  sprzedaż wyników badań, odpłatne udzielanie licencji do wyników prac badawczych, rozwojowych, wdrożeniowych, etc. lub też inne formy odpłatnego ich udostępniania).

W ramach realizowanej działalności Wnioskodawca realizuje różnego przedsięwzięcia. Realizacja tego typu przedsięwzięć wymaga ponoszenia znacznych wydatków finansowych. Wydatki te  pokrywane są ze środków własnych Uczelni, subwencji, dotacji, dofinansowań oraz różnego typu grantów finansowych.

Na obszarze województwa ... podmioty chcące realizować różnego typu przedsięwzięcia mogą skorzystać z dofinansowań w ramach Funduszy Europejskich dla ... 2021-2027. Funkcję Instytucji Zarządzającej (zwanej dalej także IZ) dla programu Funduszy Europejskich dla  ... w latach 2021-2027 pełni Zarząd Województwa ... . Instytucjami Pośredniczącymi (zwanymi dalej także IP) są natomiast ...  oraz  Wojewódzki Urząd Pracy.

Zarząd Województwa ..., jako Instytucja Zarządzająca programem Fundusze Europejskie dla ... 2021-2027, za pośrednictwem ... ogłosił nabór wniosków o dofinansowanie projektów w ramach Priorytetu 1, Działanie 1.5 ... (zwanych dalej we  wniosku Projektem lub Operacja).

W ramach ww. priorytetu (Priorytet 1) wspierane jest:

(...)

Działanie 1.5 ... dotyczy przedsięwzięcia ... . Przedsięwzięcie stanowi operację o znaczeniu strategicznym w rozumieniu art. 2 pkt 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021  r. (Dz. U. UE. L. z 2021 r. Nr 231, str. 159 z późn. zm.).

Nabór do Projektu miał tzw. charakter niekonkurencyjny, a jedynym podmiotem uprawnionym do  aplikowania o środki było Województwo ... - ... (zwanej dalej Partnerem Wiodącym).

Projekt realizowany będzie w formie partnerstwa. Wybór partnerów do realizacji Projektu został dokonany w drodze otwartego naboru partnerów zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 20.05.2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1079 z późn. zm.). Decyzją podjętą w formie uchwały Zarząd Województwa ... wybrał czterech partnerów do realizacji Projektu: Wnioskodawcę, dwie inne uczelnie publiczne oraz instytut naukowy (zwanymi dalej Partnerami lub Partnerem).

Partner Wiodący złożył wniosek o dofinansowanie Projektu, a w dniu ...  Zarząd Województwa ... podjął decyzję o zatwierdzeniu wyników oceny oraz wyborze Projektu do dofinansowania.

W celu realizacji Projektu Partner Wiodący wraz Partnerami biorącymi udział w Projekcie, w tym z  Wnioskodawcą, zawarli w dniu ...  umowę partnerską (zwaną dalej Umową Partnerską), która reguluje zasady współpracy na linii Partner Wiodący - Partnerzy oraz między poszczególnymi Partnerami.

Celem Projektu jest ... . Wspieranie ... przedsiębiorców będzie odbywało się przy wsparciu Województwa ... i za pośrednictwem ... (...), które będą realizowały usługi proinnowacyjne dla  ... przedsiębiorców. Usługi proinnowacyjne skierowane do przedsiębiorców realizowane będą w ramach obszarów wskazanych w ... .

Okres realizacji Projektu zaplanowano na czas od ...  do ... . Maksymalny procent dofinansowania wynosi 95%, wymagany wkład własny każdego Partnera wynosi 5%. Projekt realizowany będzie w 100% ze środków publicznych.

Zadaniem Partnera Wiodącego w Projekcie będzie: (...) .

... będzie odpowiedzialne za (...). Zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie, Partnerzy odpowiedzialni będą za świadczenie proinnowacyjnych usług, tj.:

1.(...)

Wnioskodawca będzie realizował usługi doradcze dla przedsiębiorstw działających w branży ... . Zadanie to zakłada: (...). Audyty technologiczne obejmują co najmniej (...) . W ramach ..., Wnioskodawca ma zapewnić personel Projektu umożliwiający efektywną realizację zadań, w tym eksperta merytorycznego wewnętrznego, brokera, specjalistę ds. rozwoju, eksperta merytorycznego wewnętrznego oddelegowanego.

Powyższe czynności będą realizowane na rzecz przedsiębiorców z województwa ..., z  którymi zostanie nawiązana współpraca przez każdego z Partnerów. Partner wiodący, za  pośrednictwem punktu kontaktowego, będzie wspierał Partnerów w nawiązywaniu współpracy z  przedsiębiorcami. Na etapie złożenia wniosku o dofinansowanie oraz zawierania Umowy Partnerskiej, Wnioskodawca nie ma wiedzy ilu przedsiębiorców skorzysta z jego wsparcia, nie  ma  możliwości zidentyfikowania kto będzie finalnym (konkretnym) odbiorcą świadczenia oraz  jakie usługi Wnioskodawca będzie realizował na rzecz konkretnego przedsiębiorcy.

Odpowiedzialnymi za nawiązywanie kontaktów z przedsiębiorcami oraz za dalszą współpracę z  przedsiębiorcami będą odpowiedzialni pracownicy zatrudnieni do realizacji Projektu, np. brokerzy.

Wnioskodawca nie będzie świadczył żadnych usług na rzecz Partnera Wiodącego ani na rzecz pozostałych Partnerów Projektu.

Wykonanie czynności w ramach Projektu na rzecz danego przedsiębiorcy będzie odbywało się  na  podstawie umowy zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a tym przedsiębiorcą. Będzie to umowa o świadczenie usług doradczych po przeprowadzeniu audytu wstępnego, w którym ustalone zostaną potrzeby danego przedsiębiorcy. Warunki umów będą jednakowe dla wszystkich przedsiębiorców. Zawierane umowy będą różniły się jedynie zakresem usług realizowanych przez Wnioskodawcę.

Zgodnie ze wzorem umowy o świadczenie usług doradczych, usługi świadczone na rzecz przedsiębiorców realizowane będą nieodpłatnie. Jednocześnie wartość usługi netto stanowi pomoc de minimis (§ 2 ust 2 umowy o świadczenie usług). Przedsiębiorcy zobowiązani będą jedynie ewentualnie do zapłaty kwoty podatku VAT wyliczonego od wartości netto usług świadczonych w  ramach umowy (§ 2 ust. 4 umowy o świadczenie usług). W umowie o świadczenie usług zostanie wskazana łączna wartość usług realizowanych na rzecz danego przedsiębiorcy, a w załączniku do  umowy zostanie wyszczególnione zestawienie tych usług.

Powyższy zapis dotyczący zapłaty kwoty podatku VAT przez przedsiębiorcę stanowi zabezpieczenie na wypadek, gdyby w ramach wydanej Wnioskodawcy interpretacji indywidualnej uznano, że  otrzymane dofinansowanie do kosztów realizowanego przedsięwzięcia jednakże podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Wnioskodawca stoi na stanowisku (o czym w dalszej części niniejszego dokumentu), że uzyskane dofinansowanie nie podlega opodatkowaniu. W związku z czym nie istnieje konieczność pobierania od przedsiębiorców środków pieniężnych tytułem ewentualnego podatku VAT. W przypadku uznania, że dofinansowanie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, postanowienia dotyczące zapłaty nie będą stosowane.

Zgodnie z § 3 umowy o świadczenie usług, Wnioskodawca obowiązany jest świadczyć usługi audytu technologicznego (wstępnego i/lub pogłębionego), usługi w zakresie transferu technologii oraz  szkolenia dla przedsiębiorców. Przy każdej usłudze wyszczególniono jej całkowity koszt oraz  wartość pomocy de minimis, w tym: wartość dotacji oraz ewentualnego wkładu własnego przedsiębiorcy.

We wniosku o dofinansowanie został rozpisany podział zadań realizowanych przez poszczególnych Partnerów. Każdy z Partnerów ma określony budżet na realizację zadań przydzielonych im.  We  wniosku o dofinansowanie zadania i samodzielnie ponosi wydatki związane z ich realizacją. Budżet przewidziany dla każdego Partnera został przygotowany w podziale na rodzaj kosztów i  kategorie, jakie muszą zostać poniesione, aby całe przedsięwzięcie zostało zrealizowane, a nie w podziale na realizowane usługi.

Finansowo Projekt będzie rozliczany na zasadach refundacji. Poniesione przez Partnerów wydatki będą refundowane w wysokości 95% kosztów uznanych za kwalifikowane. Pozostała część wynosząca 5% będzie stanowić wkład własny danego Partnera. W przypadku Wnioskodawcy środki zaplanowane w budżecie zostaną przeznaczone na wynagrodzenia personelu projektu, wynagrodzenia ekspertów merytorycznych zewnętrznych, pokrycie kosztów delegacji personelu projektu, pokrycie kosztów szkoleń i podnoszenia kompetencji personelu projektu, amortyzację sprzętu i wartości niematerialnych i prawnych.

W Projekcie każdy z Partnerów zobowiązany jest zasadniczo do osiągnięcia określonego wskaźnika dotyczącego ilości wspartych przedsiębiorstw. Każdy z Partnerów jest zobowiązany do udzielenia wsparcia 60 przedsiębiorcom (każdy Partner zobowiązany pozyskać 60 numerów identyfikacji podatkowej przedsiębiorców, którym udzielą wsparcia). Przy zadaniach przydzielonych Wnioskodawcy przyjęto założenie, że Wnioskodawca przeprowadzi:

-...

1. ekspert merytoryczny ...;

2. broker: ...;

3. specjalista ds. rozwoju: ...;

4. eksperci wewnętrzni oddelegowani do zadań - ...;

5. eksperci merytoryczni zewnętrzni - ... .

W ramach audytu ... : planowana ilość delegacji ok. 10 (szacunkowy koszt 1 delegacji ... zł). Do obliczeń kosztów realizacji zadania „...” oprócz kosztów personelu, ekspertów zewnętrznych oraz delegacji przyjęto w ramach kategorii „Inne”: ... zł. W kalkulacji wzięto pod uwagę koszty dotyczące szkoleń i podnoszenia kompetencji personelu projektu: kwota przypadająca na dane działanie: ... zł - około 45 usług w ramach usługi w zakresie ..., przy szacunkowym średnim koszcie jednej usługi wynoszącym ... zł (przyjęto następujące stawki):

1.ekspert merytoryczny wewnętrzny: ...;

2.broker: ...;

3.specjalista ds. rozwoju: ...;

4.eksperci merytoryczni wew. oddelegowani do zadań - ...;

5.eksperci merytoryczni zewnętrzny - ... .

W ramach ... planuje się delegacje związane z przeprowadzaniem usług doradczych w siedzibie przedsiębiorcy: planowana ilość delegacji ok. 5 (szacunkowy koszt 1 delegacji ... zł). Do obliczeń kosztów realizacji zadania „...” oprócz kosztów personelu, ekspertów zewnętrznych oraz delegacji przyjęto w ramach kategorii "Inne": ... zł. W kalkulacji wzięto pod uwagę koszty dotyczące szkoleń i podnoszenia kompetencji personelu projektu: kwota przypadająca na dane działanie: ... zł. - około 15 usług w ramach działania szkolenia dla przedsiębiorców przy szacunkowym średnim koszcie jednej usługi wynoszącym ... zł. W ramach szkoleń dla przedsiębiorców planuje się delegacje personelu związane z  przeprowadzaniem szkoleń: planowana ilość delegacji ok. 15 (szacunkowy koszt 1 delegacji ...  zł).

Projekt przewiduje także koszty pośrednie, które rozliczane są stawką ryczałtową liczoną jako 15% kwalifikowanych bezpośrednich kosztów personelu.

Powyższe założenie ma charakter szacunkowy i może podlegać odchyleniom - i to w obie strony - część usług będzie realizowana w większej wysokości niż oszacowana, część w mniejszej.

Dla potrzeb wniosku o dofinansowanie Wnioskodawca oszacował wartość danej usługi przede wszystkim według osobogodzin, czyli szacunkowego czasu poświęconego na wykonanie danych czynności przez określony personel zaangażowany w realizację Projektu. Wartości te mają charakter szacunku przyjętego na potrzeby budżetu określającego koszty przeprowadzenia czynności przypisanych do Wnioskodawcy. Ostateczne rozliczenie otrzymanej dotacji opierać się będzie w  oparciu o udokumentowane koszty poniesione przez Wnioskodawcę w celu realizacji świadczenia, a nie na podstawie liczby świadczonych usług. Cenniki zostały przyjęte na potrzeby wydania zaświadczeń de minimis.

Przedsiębiorcy będą mieli możliwość skorzystania z określonego katalogu świadczeń realizowanych w  ramach Projektu. Zakres świadczeń realizowanych na rzecz każdego przedsiębiorcy uzależniony będzie od jego finalnych potrzeb. Konfiguracja usług przeznaczona dla danego konkretnego odbiorcy będzie wynikała ze wstępnej oceny jego potrzeb (taka ocena zostanie dokonana na etapie audytu wstępnego) i nie jest znana obecnie. Wnioskodawca nie miał (a także nie ma obecnie) pewności, jaką  finalnie ilość usług zrealizuje - we wniosku podane są ilości szacunkowe, deklarowane (ilość ta  jest podana w oparciu o istniejące w chwili składania wniosków moce osobowo-rzeczowe każdego z Partnerów).

Świadczenie usług przez Partnerów odbywa się bez zysku. Partnerzy pełnią rolę ... . Mają za zadanie ... .

Faktycznymi odbiorcami pomocy i podmiotami, którzy uzyskują w tym przypadku korzyść są  przedsiębiorcy z terenu województwa ... korzystający ze wsparcia realizowanego w ramach Projektu. Przedsiębiorcy ci osiągną korzyść ekonomiczną stanowiącą pomoc de minimis, a  przekazane im wsparcie zostanie każdorazowo potwierdzone zaświadczeniem o udzieleniu pomocy de minimis. Z tego względu Wnioskodawca na etapie wniosku o dofinansowanie musiał przyjąć wycenę świadczeń realizowanych na rzecz przedsiębiorców, ponieważ takiej wyceny wymagają przepisy regulujące instytucję pomocy de minimis. Wartość wsparcia wskazanego w  zaświadczeniu de minimis ma jednak charakter szacunkowy i wynika z kalkulacji budżetu złożonego we wniosku o dofinansowanie. Wartości te w każdej chwili mogą się zmienić w zależności od wysokości rzeczywistych kosztów poniesionych w trakcie realizacji Projektu.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 Umowy Partnerskiej, zadaniem Partnera Wiodącego jest:

a)prowadzenie ...;

b)działania informacyjno-promocyjne wspierające …;

c)działania brokerskie wspierające Partnerów w pozyskiwaniu przedsiębiorców, poprzez uczestnictwo m.in. w targach branżowych, spotkaniach networkingowych, konferencjach krajowych oraz innych aktywnościach;

d)działania koordynujące całość projektu, monitoring realizacji celów, rezultatów i zakresu rzeczowego oraz całościowe rozliczanie projektu.

Według § 3 ust. 1 Umowy Partnerskiej, Partner Wiodący odpowiedzialny jest także za:

1)reprezentowanie Partnerów przed IP w procesie ubiegania się o dofinansowanie projektu, a  po podjęciu Uchwały Zarządu Województwa ... w sprawie podjęcia decyzji o  dofinansowaniu Projektu, dla którego Beneficjentem jest Województwo ..., reprezentowanie Partnerów w trakcie realizacji projektu;

2)koordynowanie (w tym monitorowanie i nadzorowanie) prawidłowości działań Partnerów przy realizacji zadań zawartych w projekcie;

3)zapewnienie udziału Partnerów w podejmowaniu decyzji i realizacji zadań, na zasadach określonych w niniejszej umowie;

4)wsparcie Partnerów w realizacji powierzonych zadań;

5)zapewnienie sprawnej komunikacji pomiędzy Partnerami oraz IP;

6)przygotowywanie i przedkładanie wniosków o płatność do IP w celu rozliczenia wydatków w  projekcie oraz otrzymania środków na dofinansowanie zadań Partnera Wiodącego i  Partnerów;

7)pozyskiwanie, gromadzenie i archiwizację dokumentacji związanej z realizacją projektu;

8)zgłaszanie do IP wszelkich niezbędnych zmian koniecznych do prawidłowej realizacji projektu;

9)gromadzenie informacji o odbiorcach ostatecznych projektu i przekazywanie ich do IP;

10)informowanie IP o problemach w realizacji projektu;

11)monitorowanie i kontrola udzielanej przez Partnerów pomocy de minimis poprzez sprawowanie nadzoru nad procesem transferowania przez Partnerów całości otrzymanej dotacji na rzecz ostatecznych odbiorców;

12)monitorowanie jakości świadczonych usług;

13)monitorowanie Partnerów w zakresie realizowanych przez nich działań;

14)koordynację działań w ramach projektu na rzecz upowszechniania informacji o nim i jego celach;

15)wypełnianie obowiązków wynikających z zasad realizacji projektów, dla których Beneficjentem jest Województwo ... w ramach programu Fundusze Europejskie dla  ... 2021-2027, stanowiących załącznik do Uchwały Zarządu Województwa ... w  sprawie podjęcia decyzji o dofinansowaniu projektu, dla którego Beneficjentem jest  Województwo ... .

Pozostali Partnerzy realizują zadania zgodnie z założeniami przyjętymi we wniosku o dofinansowanie, przy czym każdy z nich ponosi odpowiedzialność za prawidłową realizację Projektu w zakresie powierzonego zadania (§ 4 ust. 1 Umowy Partnerskiej).

Na mocy § 4 ust. 2 Umowy Partnerskiej, Partnerzy zobowiązani są także do:

1)zapoznania się przestrzegania i realizacji projektu zgodnie z Zasadami realizacji projektów, dla  których Beneficjentem jest Województwo ... w ramach programu Fundusze Europejskie dla ... 2021-2027;

2)realizacji projektu z należytą starannością, w szczególności ponosząc wydatki celowo, rzetelnie, racjonalnie i oszczędnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa wspólnotowego i krajowego, reguł i zasad wynikających z Programu i ... 2021-2027, wytycznych, dla których Beneficjentem jest Województwo ... w ramach programu Fundusze Europejskie dla ... 2021-2027 oraz w sposób, który zapewni prawidłową i  terminową realizację projektu oraz osiągnięcie celów i wskaźników zakładanych we wniosku o dofinansowanie projektu;

3)każdy z Partnerów, w sytuacji wystąpienia obowiązku opodatkowania dotacji podatkiem od  towarów i usług, zobowiązany jest do rozliczenia z urzędem skarbowym we własnym zakresie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa;

4)aktywnego uczestnictwa i współpracy w działaniach partnerstwa mających na celu realizację projektu;

5)osiągnięcia zaplanowanych we wniosku o dofinansowanie wskaźników projektu w ramach realizowanego przez Partnera zadania (wykaz wskaźników zawiera Załącznik nr 5 do umowy). W razie stwierdzenia nieosiągnięcia założonych wartości wskaźników lub w razie wystąpienia ryzyka nieosiągnięcia założonych wartości wskaźników. Partner Wiodący zastrzega sobie prawo do negocjowania z Partnerami zapisów umowy i uznania części wydatków za  niekwalifikowalne;

6)stosowania przyjętego systemu przepływu informacji i komunikacji między Stronami umowy;

7)udzielania Partnerowi Wiodącemu informacji i wyjaśnień, co do zadań realizowanych w  ramach projektu, w terminie i formie umożliwiającej wywiązanie się przez Partnera Wiodącego z jego obowiązków informacyjnych względem IP;

8)niezwłocznego informowania Partnera Wiodącego o przeszkodach przy realizacji zadań, w  tym o ryzyku zaprzestania realizacji zadań;

9)poddania się kontroli w trakcie trwania projektu, jak i po jego zakończeniu, w zakresie prawidłowej realizacji zadań w projekcie przeprowadzonej przez Partnera Wiodącego, IP  oraz  inne uprawnione do kontroli podmioty, w tym w szczególności:

a)wgląd w dokumenty, w tym dokumenty księgowe, związane z realizacją zadań wykonywanych bezpośrednio przez Partnera lub przez wyłonionych przez Partnera wykonawców;

b)umożliwienie uprawnionym podmiotom przeprowadzenia czynności kontrolnych, w tym dostępu do swojej siedziby i miejsca realizacji zadań wykonywanych bezpośrednio przez Partnera lub przez wyłonionych przez Partnera wykonawców;

c)informowania odbiorców ostatecznych projektu o obowiązku poddania się czynnościom kontrolnym;

10)współpracy z podmiotami zewnętrznymi, realizującymi badanie ewaluacyjne na zlecenie Instytucji Zarządzającej lub Instytucji Pośredniczącej poprzez udzielanie każdorazowo na  wniosek tych podmiotów lub Partnera Wiodącego dokumentów i informacji na temat realizacji projektu, niezbędnych do przeprowadzenia badania ewaluacyjnego;

11)wykorzystania środków finansowych wyłącznie na realizację zadań powierzonych na mocy umowy oraz zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie;

12)informowania odbiorców ostatecznych projektu o pochodzeniu środków przeznaczonych na  realizację zadań powierzonych na mocy umowy;

13)oznaczenie materiałów promocyjnych, edukacyjnych, informacyjnych i szkoleniowych związanych z realizacją zadania powierzonego na mocy umowy, informacją o otrzymaniu wsparcia z Unii Europejskiej, w tym EFRR oraz z programu ... 2021- 2027;

14)wykorzystywania materiałów informacyjnych i wzorów dokumentów przekazanych przez  Partnera Wiodącego;

15)aktywnej współpracy z Partnerem Wiodącym w zakresie realizacji działań informacyjno-promocyjnych;

16)wydatkowania środków zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych i/lub zasadą konkurencyjności, o ile zasada ta ma zastosowanie do Partnerów.

Zgodnie z § 5 ust. 2 Umowy Partnerskiej, środki finansowe przekazywane Partnerom przez Partnera Wiodącego stanowią finansowanie kosztów ponoszonych przez Partnerów w związku z wykonaniem zadań określonych w umowie oraz wynikających z zapisów wniosku o dofinansowanie projektu.

W świetle 5 ust. 1 Umowy Partnerskiej, wszystkie wydatki ponoszone przez Partnerów muszą być niezbędne dla realizacji projektu, tj.:

1)muszą mieć bezpośredni związek z celami projektu,

2)muszą być racjonalne i efektywne, tj. niezawyżone w stosunku do cen i stawek rynkowych,

3)muszą spełniać wymogi efektywnego zarządzania finansami,

4)muszą być faktycznie poniesione i udokumentowane (z wyjątkiem kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem),

5)muszą być zgodne z zatwierdzonym budżetem projektu, zgodne z Wytycznymi dotyczącymi kwalifikowałności wydatków na lata 2021-2027, ... oraz odrębnymi przepisami prawa krajowego i wspólnotowego.

Partner Wiodący przekazuje Partnerom środki na finansowanie kosztów realizacji zadań w formie refundacji poniesionych kosztów przez Partnerów. Środki na finansowanie kosztów realizacji zadań przekazywane są zgodnie z harmonogramem płatności stanowiącym załącznik do Umowy Partnerskiej (§ 5 ust. 8 Umowy Partnerskiej). Pierwsza transza wypłacana jest Partnerom do  wysokości i w terminie określonym w harmonogramie płatności pod warunkiem złożenia do  Partnera Wiodącego i wstępnego zatwierdzenia przez niego zestawienia poniesionych wydatków w danym kwartale. Przekazanie kolejnych transz dotacji dla Partnera każdorazowo uzależnione jest  od:

1)rozliczenia poniesionych kosztów kwalifikowalnych zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie do  wysokości kosztów wynikających z wykonanych usług dla przedsiębiorców,

2)otrzymania transzy przez Partnera Wiodącego z Instytucji Pośredniczącej i od dostępności środków na wyodrębnionym rachunku bankowym Partnera Wiodącego. Przez rozliczenie rozumie się przedstawienie wydatków do Partnera Wiodącego, przy założeniu, że  kwalifikowalność wydatku zostanie ostatecznie potwierdzona przez IP.

Dowodem poniesienia wydatku jest opłacona faktura lub inny dokument księgowy o równoważnej wartości dowodowej wraz z dowodami zapłaty. W przypadku płatności gotówkowej wystarczającym dowodem jest faktura lub inny dokument księgowy o równoważnej wartości dowodowej ze  wskazaniem, że zapłacono gotówką (§ 5 ust. 12 Umowy Partnerskiej).

Zgodnie z § 5 ust. 14 Umowy Partnerskiej, Partnerzy zobowiązani są dostarczyć do Partnera Wiodącego następujące dokumenty dotyczące realizowanej przez każdego z nich części projektu:

1)trzymiesięczne zestawienia poniesionych wydatków do wysokości udzielonej pomocy de  minimis,

2)zestawienie wystawionych zaświadczeń o udzielonej pomocy de minimis wraz  z  wystawionymi zaświadczeniami,

3)informację o postępie realizacji projektu za okres tożsamy za jaki składany jest wniosek o  płatność,

4)ewidencję czasu pracy personelu projektu zgodnie z wymaganiami Instytucji Pośredniczącej,

5)wymagane do wniosku o płatność oświadczenia.

Zgodnie z § 5 ust. 25 Umowy Partnerskiej, partnerzy zobowiązani się do rozliczenia całości przyznanego dofinansowania. W przypadku nieprzedłożenia do rozliczenia wydatków na kwotę przyznanego dofinansowania, ostateczna kwota dofinansowania będzie niższa od przyznanego dofinansowania i równa poniesionym wydatkom uznanym za kwalifikowalne.

W świetle § 6 ust. 1 Umowy Partnerskiej, w przypadku, gdy IP zażąda zwrotu części lub całości otrzymanego dofinansowania zgodnie z zasadami realizacji projektów, dla których Beneficjentem jest  Województwo ... w ramach ... na lata 2021-2027, w części dotyczącej działań realizowanych przez Partnera, Partner Wiodący zobowiązany jest bezzwłocznie powiadomić Partnera o zaistniałej sytuacji poprzez przekazanie Partnerowi kopii pisma zawierającego żądanie zwrotu środków. Ponadto Partner Wiodący pisemnie poinformuje Partnera o wysokości i terminie zwrotu środków, które powinien przekazać na konto Partnera Wiodącego w związku z żądaniem zwrotu, o  którym mowa w zdaniu pierwszym.

W przypadku stwierdzenia na jakimikolwiek etapie realizacji projektu, jak również po zakończeniu realizacji projektu - nieprawidłowego wydatkowania środków przez Partnerów Projektu (dotyczy środków zrefundowanych), na wezwanie Partnera Wiodącego środki finansowe podlegają zwrotowi wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych. Odsetki dla takiej zaległości liczy się od dnia wpływu transzy na konto transferowe Partnera Wiodącego (§ 6 ust. 3 Umowy Partnerskiej).

W przypadku wystąpienia/powstania w trakcie realizacji projektu wydatków niekwalifikowalnych, Partnerzy zobowiązani są ponosić je ze środków własnych (§ 6 ust. 4 Umowy Partnerskiej).

Zgodnie z § 7 ust. 1 Umowy Partnerskiej, wartość usług będących wsparciem dla przedsiębiorców stanowi pomoc de minimis w części nie mniejszej niż wysokość udzielonego dofinansowania. Usługi mogą zostać udzielone z częściową odpłatnością. Odpłatność nie może przekroczyć 23% wartości usługi świadczonej na rzecz przedsiębiorcy, która wynika z cennika usług świadczonych przez  Partnera. Pomimo iż Umowa Partnerska umożliwia wprowadzenie częściowej odpłatności za  czynności wykonywane na rzecz przedsiębiorców, w chwili obecnej Wnioskodawca nie zamierza wprowadzać odpłatności za czynności realizowane w ramach Projektu. Taka ewentualność zostanie rozważona w przypadku konieczności opodatkowania otrzymanego dofinansowania po stronie Partnerów. Wówczas Wnioskodawca będzie rozważał pobieranie od przedsiębiorcy (na rzecz którego realizowana jest usługa) kwoty, która stanowi równowartość 23% wysokości określonej w cenniku usług (kwoty przypadającego na koszty usługi podatku VAT).

Zdaniem Wnioskodawcy, realizowane przez niego czynności na rzecz przedsiębiorców, będą  stanowiły świadczenia nieodpłatne. Mocą dofinansowania będzie Wnioskodawcy zwrócony jedynie koszt ich realizacji. Jednocześnie, na potrzeby określenia wysokości pomocy de minimis każdy z Partnerów został zobowiązany do przygotowania, tzw. cennika usług. Cenniki te mają jedynie charakter szacunkowy i zostają przyjęte dla celów realizacji Projektu w rozumieniu przepisów regulujących pomoc de minimis. Nie są to cenniki w powszechnym tego słowa znaczeniu i nie mogą być wykorzystane w celach komercyjnego świadczenia usług. Wartość świadczeń (określona dla  celów pomocy de minimis) i ich zakres znane są już na etapie zawarcia umowy o świadczenie usług z przedsiębiorcą. Rzeczywista wartość uzależniona od zakresu współpracy z danym konkretnym przedsiębiorcą a przede wszystkim kosztów, które będzie musiał ponieść Wnioskodawca w celu wykonania czynności na jego rzecz.

W § 16 ust. 1 Umowy Partnerskiej przewidziano regulację na wypadek konieczności zwrotu środków finansowania. W przypadku naruszenia postanowień umowy, które skutkować będą żądaniem przez  Partnera Wiodącego względem Partnerów lub IP względem Partnera Wiodącego zwrotu całości lub części kwoty dofinansowania, Partnerzy projektu zobligowani są niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie do 10 dni od wezwania przez Partnera Wiodącego, do zwrotu Partnerowi Wiodącemu środków przekazanych im na realizację projektu, wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków finansowych na  konto Partnera Wiodącego, do dnia zwrotu środków przez Partnera Wiodącego. W ust. 2 tego paragrafu wskazano, że każdy z Partnerów jest zobowiązany do zwrotu środków, o których mowa w  ust. 1, wyłącznie w kwocie wynikającej z nieprawidłowości w wydatkach poniesionych przez niego lub rozliczeniu albo wykorzystaniu pobranej przez niego dotacji choćby do nieprawidłowości doszło bez jego winy. Obowiązek ten rozciąga się również na nieprawidłowości stwierdzone u Partnera Wiodącego, jeżeli są one skutkiem działania lub zaniechania tego Partnera.

Zdaniem Wnioskodawcy, dofinansowanie, jakie będzie otrzymywał w ramach Projektu, będzie miało tzw. charakter zakupowy/kosztowy - będzie przeznaczone na wydatki niezbędne do realizacji Projektu. Dofinansowanie otrzymywane przez Wnioskodawcę może być przeznaczone wyłącznie na  pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją przez Wnioskodawcę działań w ramach Projektu (nie może być przeznaczone na inne cele).

Realizacja Projektu będzie w pełni uzależniona od otrzymania dofinansowania. W przypadku, gdyby  Wnioskodawca nie otrzymał dotacji na realizację czynności w ramach Projektu, czynności te  nie byłyby przez niego wykonywane. W przypadku braku dofinansowania nie doszłoby bowiem do powstania ... w opisanym we wniosku kształcie. W przypadku niezrealizowania czynności dla przedsiębiorców przez Wnioskodawcę, wypłata dotacji nie jest możliwa, albowiem wówczas Wnioskodawca nie poniesie kosztów związanych z realizacją czynności. Poniesienie kosztów jest bowiem warunkiem uzyskania dofinansowania, które ma formę refundacji Niemniej jednak, samo zrealizowanie czynności nie jest jedynym warunkiem otrzymania dotacji. Otrzymanie dotacji uzależnionej jest od spełnienia szeregu warunków związanych przede wszystkim uznaniem poniesionych kosztów za kwalifikowalne. Weryfikowana będzie zwłaszcza celowość wydatków - tego czy dany wydatek został poniesiony w związku realizacją Projektu. Poniesienie wydatku, który zostanie uznany za niewłaściwy (niecelowy) będzie skutkował uznaniem go  za  niekwalifikowalny. W takim przypadku Partner będzie musiał sfinansować go z własnych środków (wydatek nie zostanie zrefundowany).

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, wnioskowane dofinansowanie w ramach Projektu (dotacja) ma charakter kosztowy i w całości przeznaczone jest na pokrycie wydatków niezbędnych do realizacji projektu. Określony budżet stanowi pewną pulę do wykorzystania, która nie może zostać przekroczona. Rozliczanie kosztów poszczególnych zadań wykonywanych przez Wnioskodawcę w  ramach Projektu odbywa się natomiast na podstawie rzeczywiście poniesionych wydatków na  podstawie faktur lub innych dokumentów księgowych.

Celem realizacji Projektu Wnioskodawca będzie nabywał towary i usługi. Świadczenia te będą nabywane we własnym imieniu i na własną rzecz. Wydatki będą potwierdzane fakturami wystawionymi na Wnioskodawcę (Wnioskodawca będzie ujęty w fakturach jako nabywca świadczenia). Towary oraz usługi nabyte przez Wnioskodawcę będą mogły być wykorzystane wyłącznie w celu realizacji Projektu.

Pytania

1.Czy otrzymywane przez Wnioskodawcę środki finansowe (dofinansowanie) na pokrycie wydatków kwalifikowanych związanych z realizacją czynności na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców) będą stanowić podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT?

2.Czy w związku z realizacją czynności na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców) Wnioskodawca będzie zobligowany do wystawiania faktur?

3.Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego względem nabywanych towarów oraz usług służących realizacji Projektu (dokumentowanych fakturami)?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, środki finansowe (dofinansowanie) na pokrycie wydatków kwalifikowanych związanych z realizacją czynności na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców) nie będą stanowiły podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i  innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Artykuł 29a ust. 1 ustawy o VAT stanowi implementację art. 73 Dyrektywy VAT, w myśl którego w odniesieniu do dostaw towarów i  świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za  dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej włącznie z  subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Jak czytamy w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 lipca 2004 r. w sprawie C-144/02, do podstawy opodatkowania podatkiem VAT zalicza się w przypadkach, które określa art.  73 Dyrektywy VAT, m.in. przyznane podatnikom subwencje bezpośrednio związane z ceną dostawy lub świadczenia. Przepis ten zmierza do obciążenia podatkiem VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji. Trybunał wskazywał wielokrotnie, że aby subwencja była uznana za bezpośrednio związaną z ceną danej transakcji powinna być przyznawana podmiotowi subwencjonowanemu po to, aby dostarczał określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a  w  związku z tym podlegać opodatkowaniu (pkt 28 wyroku w sprawie C-144/02). Subwencje związane bezpośrednio z ceną interpretuje się jako kwoty, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług i które są płacone przez stronę trzecią sprzedawcy lub dostawcy (tak podał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-184/00 pkt 18). Niezbędne jest aby cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca była  ustalona w taki sposób, aby zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi. Inaczej aby stanowiła element determinujący cenę,  jakiej sprzedawca żąda (pkt 29 wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-144/02). Warto również przywołać stanowisko Trybunału w sprawie C-353/00 (wyrok z dnia 13  czerwca 2002 r.), gdzie wyrażono pogląd, że niezależnie od tego czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej.

Analiza art. 29a ust. 1 ustawy o VAT oraz przywołanego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje, że o uznaniu różnego typu dofinansowań za kategorię zaliczaną do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług decyduje to, że dofinansowanie dokonywane jest  na  sfinansowanie konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i  usług. Natomiast dofinansowania niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Dla takiego zaliczenia dofinansowania obojętne jest od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę - czy od nabywcy czy od osoby trzeciej. Ważne jest aby było to wynagrodzenie za daną konkretną usługę lub za daną konkretna dostawę. Musi być to związek konkretny i policzalny.

Również polskie sądy administracyjne wskazują, że kryterium uznania dotacji za zwiększającą obrót stanowi stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu podlegają bowiem jedynie przedmiotowe dotacje do ceny sprzedaży u dostawcy towaru lub usługi (przykładowo wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 listopada 2018 r., sygn. akt I FSK 1947/16; 12 kwietnia 2018 r., sygn. akt I FSK 2056/17; 21 marca 2019 r., sygn. akt I FSK 1363/18).

W przypadku opisanego w stanie faktycznym niniejszej sprawy dofinansowania takiej tezy postawić nie można.

Zasadniczo, czynności na rzecz ostatecznych odbiorców będą realizowane przez Wnioskodawcę (i  pozostałych Partnerów) nieodpłatnie.

We wniosku konkursowym dokonano podziału czynności dokonywanych przez każdego Partnera. Każdy z Partnerów (również Wnioskodawca) wskazał, ilu szacunkowo małym i średnim przedsiębiorstwom - w ramach otrzymanego dofinansowania - ma możliwość wyświadczyć nieodpłatnie usługi (po rozpoznaniu swoich mocy organizacyjno-technicznych). Każdy z Partnerów podał także, jakie koszty szacuje ponieść, aby zrealizować przypisane do niego czynności. Opisane w  stanie faktycznym dofinansowanie ma zaś zapewnić pokrycie tych kosztów.

Z góry założono, że czynności na rzecz ostatecznych odbiorców będą realizowane przez Wnioskodawcę (i pozostałych Partnerów) nieodpłatnie. Co prawda, na potrzeby dofinansowania, świadczenia te musiały zostać wycenione (musiał zostać wprowadzony szacunkowy cennik świadczeń). Jednakże wycena ta wynika z przepisów regulujących tzw. pomoc de minimis. Kwota podawana na potrzeby obliczania wysokości udzielonej finalnemu beneficjentowi pomocy publicznej to, co do zasady, wypadkowa kosztów kwalifikowanych Projektu, czyli wydatków, jakie Wnioskodawca musi ponieść, aby zrealizować Projekt. Otrzymane dofinansowanie ma w istocie pokryć koszty, jakie Wnioskodawca ponosi, aby zrealizować przypisane do Wnioskodawcy zadania. Koszty we wniosku aplikacyjnym o dofinansowanie Projektu zostały ujęte rodzajowo. Wylistowane zostały kwoty, jakie przewiduje się jako opłata pracy personelu, koszty ewentualnego podwykonawstwa, podróży i  utrzymania w czasie podróży oraz pozostałych towarów i usług niezbędnych do realizacji usług.

Na etapie składania wniosku konkursowego wartość konkretnej usługi (zrealizowanej na rzecz konkretnego przedsiębiorcy) nie była oraz nie jest znana. Tym samym nie jest także znana obecnie rzeczywista wartość dofinansowania, które otrzyma Wnioskodawca. Oszacowane zostały koszty (nie  ceny, a koszty) jakie Wnioskodawca poniesie w związku z realizacją przyszłych świadczeń. Nie  można zatem uznać, że dofinansowanie otrzymywane jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ewentualna jakakolwiek "wycena" świadczeń nastąpi jedynie na potrzeby obliczania pomocy de minimis (jako cena rynkowa świadczeń otrzymanych nieodpłatnie ze środków publicznych).

Należy podkreślić, że stanowisko o braku opodatkowania dofinansować uzyskiwanych w podobnych do opisanego w stanie faktycznym sprawy programach potwierdzają również sądy administracyjne. Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 16 kwietnia 2024 r., sygn. akt I SA/Po 876/23 uznał, że takie dofinansowanie; „jest przeznaczone na wydatki niezbędne do  wykonania Projektu i pozostaje bez wpływu na świadczenia na rzecz uczestników projektu, które  z natury podjętego założenia projektu mają walor nieodpłatnych. Nie występuje zatem bezpośredni związek pomiędzy wysokością przyznanej dotacji, a odpłatnością (nieodpłatnością) świadczeń dla uczestników jako docelowej grupy nabywającej wiedzę i umiejętności na podstawie podjętego przez Instytut działania. Tym samym nieuprawnione jest wywodzenie przez organ opodatkowania takiej dotacji z uwagi na to, że dzięki dofinansowaniu beneficjenci Projektu wzięli w  nim udział bezpłatnie, podczas gdy w normalnych warunkach rynkowych wnioskodawca musiałby żądać od uczestników Projektu (MSP) wyższą odpłatność. Chybione jest bowiem upatrywanie w tym bezpośredniego wpływu kwoty dofinansowania na finalną cenę usługi na rzecz uczestników projektu - w niniejszym przypadku [...] zł (por. wyrok NSA z 9 lutego 2022 r., I FSK 2486/21)”.

Orzeczenie to dotyczyło stanu faktycznego, w którym dofinansowanie stanowiło „pomoc (odpowiednio publiczną z G. A. oraz de minimis z Umowy) udzielaną łącznie do 100% intensywności kosztów kwalifikowanych pod warunkiem zapewnienia pełnego transferowania wydatków na usługi, tj. na poziom ostatecznych odbiorców. Otrzymany z Programu Cyfrowa Europa i środków krajowych grant umożliwi pokrycie całości kosztów kwalifikowalnych związanych ze świadczeniem usług dla małych i średnich przedsiębiorców do wysokości górnej granicy finansowania. Model finansowania opiera się na mechanizmie refinansowania kosztów usług świadczonych końcowym beneficjentom. Do kosztów kwalifikowanych zalicza się: koszty pośrednie w wysokości do 7% wysokości kwoty grantu; zakup i amortyzację wyposażenia i infrastruktury służącej do świadczenia usług (zarówno hardware, jak i software): wynagrodzenia zatrudnionych na umowę o pracę przez Lidera projektu oraz Partnerów ekspertów, bezpośrednio i trwale zaangażowanych w działalność Konsorcjum oraz  wynagrodzenie za realizację usług dla ekspertów będących pracownikami partnerów ad hoc, koszty delegacji ponoszone przez ekspertów. W przypadku zmiany kwoty wydatków kwalifikowanych kwota przyznanego dofinansowania ulega zmianie. Ponadto Instytut zaznaczył, że nie ma możliwości wskazania ścisłej, konkretnej grupy odbiorców. Wiadome jest, iż będą to MSP i że będzie świadczyć usługi nieodpłatnie udzielając pomocy de minimis. Wysokość pomocy de minimis stanowić będzie 50% kosztu usługi będącej przedmiotem umowy pomiędzy Konsorcjum a MŚP. Różnica pomiędzy kosztem usług a wartością pomocy de minimis, zostanie pokryta z Programu Europa Cyfrowa w  ramach G. A. Konsorcjanci zobowiązali się do wykonywania przedsięwzięcia w sposób non-profit, tj. w oparciu o koszty rzeczywiste (+7% kosztów pośrednich) i bez generowania zysku. Zwrócił też  uwagę, że otrzymana dotacja uzależniona jest od szeregu kryteriów wskazanych co do zasady, w  umowie o realizacji Projektu. Dofinansowanie będzie otrzymywane na poniesione koszty zrealizowanych zadań oraz nabycia towarów i usług z nimi związanych. Wnioskodawca z  otrzymanych środków finansowych będzie rozliczać się z Liderem Projektu. Środki pieniężne są  otrzymywane dopiero po poniesieniu kosztów przetransferowanych na świadczenia. Wnioskodawca zauważył, że nie da się oddzielić kwestii finansowania od realizacji projektu. Bez  dofinansowania Projekt nie byłby realizowany i czynności nie byłyby wykonywane na rzecz beneficjentów”.

Stan faktyczny jest bardzo zbliżony jak objęty niniejszym wnioskiem o interpretację. Wojewódzki Sąd Administracyjny podkreślił w ww. orzeczeniu, że: „dla ujęcia kwoty dofinansowania w wartości podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 u.p.t.u. nie jest wystarczające przyjęcie, że  skoro środki pieniężne są otrzymywane dopiero po poniesieniu kosztów przetransferowanych na  świadczenia, to takie okoliczności wskazują na cenotwórczy charakter otrzymanej przez Instytut dotacji. Ponadto fakt, że dotacja przeznaczona jest na konkretne zadania wykonywane w ramach Projektu polegającego na wsparciu MŚP, którzy nie muszą płacić za świadczone im usługi, nie  świadczy o bezpośrednim związku dotacji z ceną”.

W Umowie Partnerstwa każdy z Partnerów zobowiąże się do realizacji projektu z należytą starannością, w szczególności ponosząc wydatki celowo, rzetelnie, racjonalnie i oszczędnie. Partnerzy będą także zobowiązani do osiągnięcia określonych celów i wskaźników. Zgłoszone wskaźniki projektu będą jednak podlegały odchyleniom - i to w obie strony - część usług będzie realizowana w  większej wysokości niż oszacowana, część w mniejszej. Finalny koszt poniesiony przez Wnioskodawcę, w przeliczeniu na jednego odbiorcę świadczeń (czy na inny deklarowany wskaźnik), może ulec (i zapewne ulegnie) zmianie. W chwili przyznawania dofinansowania nie jest spełnione kryterium identyfikacji odbiorcy usługi (w chwili przyznawania dotacji nie jest znana ani finalna liczba odbiorców tych świadczeń, ani ich finalny profil). Identyfikacja odbiorców nastąpi dopiero na  późniejszym etapie, kiedy przedsiębiorcy nawiążą współpracę z Wnioskodawcą. Zakres każdej usługi zostanie określony po audycie wstępnym. Natomiast finalna liczba odbiorców będzie znana dopiero po zakończeniu Projektu.

Tym samym dofinansowanie w związku z realizacją Projektu nie będzie odnosić się do ceny, lecz  będzie miało charakter ogólny - odnosić się będzie do realizacji Projektu, jako całości.

Biorąc zatem pod uwagę uregulowania ustawy o VAT, orzecznictwo TSUE oraz polskich sądów administracyjnych należy uznać, że otrzymywane przez Wnioskodawcę środki na pokrycie wydatków kwalifikowanych związanych z realizacją czynności na rzecz finalnych odbiorców Projektu nie będą stanowić podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją czynności na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców) Wnioskodawca nie będzie zobligowany do wystawiania faktur.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą m.in. sprzedaż dokonaną przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od  wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Przez sprzedaż, na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, rozumie się odpłatną dostawę towarów i  odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (Polski), eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Jak wynika z uzasadnienia Wnioskodawcy do stanowiska ujętego w pkt 1 niniejszego wniosku, otrzymywane przez Wnioskodawcę środki na pokrycie wydatków kwalifikowanych związanych z realizacją czynności na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców) nie będą stanowić podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o  VAT. Świadczenia te realizowane będą bowiem na rzecz finalnych odbiorców Projektu nieodpłatnie. Partner Wiodący zwracać będzie jedynie Wnioskodawcy koszty, jakie Wnioskodawca poniesie, aby zrealizować przypisane do niego czynności (kosztów tych nie można zaś utożsamiać z  należną zapłatą za realizowane usługi - są to pojęcia odrębne, nieporównywalne).

Tym samym należy uznać, że Wnioskodawca w związku z wykonaniem czynności na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców) nie powinien tych świadczeń dokumentować fakturami - nie wykonuje bowiem czynności objętych obowiązkiem dokumentowania fakturami.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy, względem nabywanych towarów oraz usług służących realizacji Projektu (dokumentowanych fakturami) Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do  wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są  wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany (tylko) z transakcjami opodatkowanymi podatkiem VAT. Wskazana zasada wyłącza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (będących poza zakresem ustawy o  VAT).

Jak wynika ze stanu faktycznego sprawy, dofinansowanie otrzymywane przez Wnioskodawcę będzie mogło być przeznaczone wyłącznie na pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją przez Wnioskodawcę działań w ramach Projektu (nie może być przeznaczone na inne cele). Jednocześnie, jak wynika z uzasadnienia Wnioskodawcy do stanowiska ujętego w pkt 1 niniejszego wniosku, otrzymywane przez Wnioskodawcę środki na pokrycie wydatków kwalifikowanych związanych z  realizacją czynności na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców) nie będą stanowić podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Tym samym, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących zakupy związane z tym Projektem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z  dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i  świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż  nie  obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się  od  dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się  od  działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako  usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub  usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów  i  świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy  są  wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz  w  art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za  wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub  ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z 28  listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr  347 str. 1, ze  zm.), zwanej dalej dyrektywą. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i  funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

TSUE w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen–NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że:

W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de  l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez  świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za  odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi  istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a  otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do  wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za  wykonanie tego świadczenia.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:

Z treści powołanego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są  opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że  dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna  dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub  świadczeniem usługi.

W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub  świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z  tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z  którym:

Opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie  wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do  wniosku, że  tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotne zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W  szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z  ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy  dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie  później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do  jej  otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy, by możliwe było jej ustalenie. Cena, jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w  proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z  funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po  niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je  tylko  w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i  wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i  usług.

Z treści art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to  wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Należy w tym miejscu wskazać również na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z  4  lipca 2024 r. w sprawie C-87/23 Biedrība „Latvijas Informācijas un komunikācijas tehnoloģijas asociācija” przeciwko Valsts ieņēmumu dienests. Wprawdzie okoliczności, których  dotyczy ten  wyrok nie są identyczne z niniejszą sprawą, ale jednak TSUE wskazuje w nim na  uwzględnienie kwoty dotacji w podstawie wymiaru opodatkowania. W powołanym wyroku Trybunał wskazał, że: 

Dalej TSUE wskazał, że:

Trybunał stwierdził również, że:

Dalej, odwołując się do treści art. 9 Dyrektywy TSUE wskazał, że:

Podsumowując Trybunał doszedł do wniosku, że:

Odnosząc się do kwestii objętej zakresem zadanego we wniosku pytania nr 1 należy jeszcze raz podkreślić, że dotacja podlega opodatkowaniu, jeżeli ma bezpośredni związek z ceną dostarczonego towaru/usługi świadczonej przez otrzymującego dotację. W takiej sytuacji przyjmuje się, że dotacja stanowi składnik tej ceny. Innymi słowy dotacja „uzupełniając” podstawę opodatkowania z tytułu dostawy towaru/świadczenia usługi jest opodatkowana na takich samych zasadach jak czynność, której dotyczy.

Analizując zatem kwestię, czy otrzymywana dotacja podlega opodatkowaniu, należy rozważyć, czy  występują konkretne podlegające opodatkowaniu czynności (dostawa towarów lub świadczenie usług) wykonywane przez Państwa, z którymi związane są środki z otrzymanego dofinansowania.

Jak wynika z opisu sprawy, w celu realizacji  projektu ..., zawarli Państwo umowę partnerską, która reguluje zasady współpracy na linii Partner Wiodący - Partnerzy oraz między poszczególnymi Partnerami. Celem Projektu jest ... . Zadanie to zakłada: (...). Audyty technologiczne obejmują co najmniej (...) . Wykonanie czynności w ramach Projektu na rzecz danego przedsiębiorcy będzie odbywało się  na  podstawie umowy zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a tym przedsiębiorcą. Będzie to umowa o świadczenie usług doradczych po przeprowadzeniu audytu wstępnego, w którym ustalone zostaną potrzeby danego przedsiębiorcy. Warunki umów będą jednakowe dla wszystkich przedsiębiorców. Zawierane umowy będą różniły się jedynie zakresem usług realizowanych przez Wnioskodawcę. Finansowo Projekt będzie rozliczany na zasadach refundacji. Poniesione przez Partnerów wydatki będą refundowane w wysokości 95% kosztów uznanych za kwalifikowane. Pozostała część wynosząca 5% będzie stanowić wkład własny danego Partnera. Zgodnie z umową, środki finansowe przekazywane Partnerom przez Partnera Wiodącego stanowią finansowanie kosztów ponoszonych przez Partnerów w związku z wykonaniem zadań określonych w umowie oraz wynikających z zapisów wniosku o dofinansowanie projektu. Wszystkie wydatki ponoszone przez Partnerów muszą być niezbędne dla realizacji projektu, tj.:

1)muszą mieć bezpośredni związek z celami projektu,

2)muszą być racjonalne i efektywne, tj. niezawyżone w stosunku do cen i stawek rynkowych,

3)muszą spełniać wymogi efektywnego zarządzania finansami,

4)muszą być faktycznie poniesione i udokumentowane (z wyjątkiem kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem),

5)muszą być zgodne z zatwierdzonym budżetem projektu, zgodne z Wytycznymi dotyczącymi kwalifikowałności wydatków na lata 2021-2027, ... oraz odrębnymi przepisami prawa krajowego i wspólnotowego.

Partner Wiodący przekazuje Partnerom środki na finansowanie kosztów realizacji zadań w formie refundacji poniesionych kosztów przez Partnerów. Środki na finansowanie kosztów realizacji zadań przekazywane są zgodnie z harmonogramem płatności stanowiącym załącznik do Umowy Partnerskiej. Realizowane przez Wnioskodawcę czynności na rzecz przedsiębiorców będą stanowiły świadczenia nieodpłatne. Mocą dofinansowania będzie Wnioskodawcy zwrócony jedynie koszt ich  realizacji. Dofinansowanie, jakie będzie otrzymywał w ramach Projektu będzie miało tzw.  charakter zakupowy/kosztowy - będzie przeznaczone na wydatki niezbędne do realizacji Projektu. Dofinansowanie otrzymywane przez Wnioskodawcę może być przeznaczone wyłącznie na  pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją przez Wnioskodawcę działań w ramach Projektu (nie może być przeznaczone na inne cele). Realizacja Projektu będzie w pełni uzależniona od  otrzymania dofinansowania. W przypadku, gdyby Wnioskodawca nie otrzymał dotacji na  realizację czynności w ramach Projektu czynności te nie byłyby przez Wnioskodawcę wykonywane. W przypadku niezrealizowania czynności dla przedsiębiorców przez Wnioskodawcę, wypłata dotacji nie jest możliwa, albowiem wówczas Wnioskodawca nie poniesie kosztów związanych z realizacją czynności. Poniesienie kosztów jest bowiem warunkiem uzyskania dofinansowania, które  ma formę refundacji.

Jak wyżej wskazano, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest  dostawa towarów lub  świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy w kontekście orzecznictwa TSUE prowadzi do wniosku, że  w  analizowanym przypadku mamy do czynienia z  sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Przekazywane Państwu środki  finansowe na realizację powierzonych Państwu zadań w ramach realizowanego Projektu należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług. Otrzymane  środki nie zostaną  przeznaczone na Państwa ogólną działalność, lecz mogą być wykorzystane – jak Państwo wskazali - wyłącznie na pokrycie wydatków ponoszonych w związku z  realizacją przez Państwa działań w ramach Projektu (nie może być przeznaczone na inne cele).

We wniosku wskazali Państwo, że realizacja Projektu będzie w pełni uzależniona od otrzymania dofinansowania. W przypadku, gdyby Wnioskodawca nie otrzymał dotacji na realizację czynności w  ramach Projektu, czynności te nie byłyby przez niego wykonywane. W przypadku niezrealizowania czynności dla przedsiębiorców przez Wnioskodawcę, wypłata dotacji nie jest możliwa albowiem wówczas Wnioskodawca nie poniesie kosztów związanych z realizacją czynności. Poniesienie kosztów jest bowiem warunkiem uzyskania dofinansowania, które ma formę refundacji.

Zatem otrzymane przez Państwa dofinansowanie - przysługujące Państwu na realizację zadań w  ramach zawartej umowy – będą stanowić zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej za świadczone przez Państwa usługi na rzecz przedsiębiorców. Okoliczności sprawy jednoznacznie wskazują, że  w  ramach realizacji Projektu będą Państwo świadczyć wymienione we wniosku usługi na rzecz … przedsiębiorców. Jak  wskazali Państwo we wniosku - faktycznymi odbiorcami pomocy i  podmiotami, które uzyskują w  tym przypadku korzyść, są przedsiębiorcy z terenu województwa … korzystający ze  wsparcia realizowanego w ramach Projektu. Przedsiębiorcy ci osiągną korzyść ekonomiczną stanowiącą pomoc de minimis. Nie można zatem uznać, że otrzymane dofinansowanie będzie miało charakter zakupowy/kosztowy. Wyraża bowiem wartość otrzymanej przez odbiorców usług pomocy w postaci konkretnych usług.

W chwili obecnej nie zamierzają Państwo wprowadzać odpłatności za czynności realizowane w  ramach Projektu. Realizowane przez Państwa czynności na rzecz przedsiębiorców, będą stanowiły świadczenia nieodpłatne. Mocą dofinansowania będzie Państwu zwrócony koszt ich realizacji.

Zatem dzięki dofinansowaniu uczestnicy projektu - przedsiębiorcy będą korzystać ze świadczeń realizowanych przez Państwa w ramach Projektu nieodpłatnie, a w normalnych warunkach rynkowych musieliby zapłacić cenę za usługi w wysokości co najmniej równej wydatkom związanym z  ich świadczeniem.

Uczestnicy Projektu (finalni odbiorcy - przedsiębiorcy) nie będą ponosić kosztów świadczonych dla  nich usług, czyli  w  rzeczywistości pokrywają Państwo cenę usług z otrzymanego dofinansowania. Należne Państwu dofinansowanie, przypadające na czynności realizowane przez  Państwa, kształtuje zatem bezpośrednio cenę usług określoną przez Państwa na rzecz finalnych odbiorców - przedsiębiorców (tj. pozwala na bezpłatne organizowanie ww. świadczeń dla  ich odbiorców) i w związku z tym ma charakter cenotwórczy.

Nie ulega zatem wątpliwości, że należne Państwu dofinansowanie dotyczy konkretnych świadczeń realizowanych przez Państwa na rzecz uczestników Projektu, tj. przedsiębiorców.

Podkreślenia jednocześnie wymaga, że z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę. Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w rozpatrywanej sprawie. Fakt, że Państwo będą wykonywać określone czynności na rzecz przedsiębiorców nie pobierając od nich odpłatności nie oznacza, że ww. świadczenia wykonają Państwo nieodpłatnie, gdyż zapłatą za te świadczenia będą przekazane na Państwa rzecz środki zwane dotacją (dofinansowaniem), a – jak już wskazałem – nie ma znaczenia, od kogo dostawca towaru bądź świadczący usługę otrzymuje zapłatę.

W rozpatrywanej sprawie w zakresie wykonywania przez Państwa czynności w ramach Projektu mamy więc do czynienia z sytuacją, w której w ramach Projektu wystąpią konkretne czynności realizowane przez Państwa na rzecz konkretnych beneficjentów (przedsiębiorców). W zakresie tych  usług wystąpi konkretny odbiorca realizowanych przez Państwa świadczeń, a wykonywane przez Państwa działania należy uznać za świadczone za wynagrodzeniem usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Z uwagi na powyższe, dofinansowanie przysługujące Państwu na pokrycie wydatków związanych z  wykonaniem przez Państwa usług na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców), będzie  stanowić podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy z  uwzględnieniem z art. 29a ust. 6 ustawy, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznałem za nieprawidłowe.

Odnosząc się do kwestii obowiązku dokumentowania fakturami VAT czynności realizowanych na  rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców) wskazania wymaga, że zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 106b ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 106b ust. 3 ustawy:

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz  sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.

Jak wynika z wniosku, są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i  usług. W ramach Projektu będą Państwo realizować usługi doradcze dla przedsiębiorstw działających w branży … . Ponadto – jak wyżej rozstrzygnąłem - dofinansowanie przysługujące Państwu na pokrycie wydatków związanych z wykonaniem przez Państwa usług na rzecz finalnych odbiorców Projektu (przedsiębiorców), będzie stanowić podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy z uwzględnieniem z art. 29a ust. 6 ustawy, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Uwzględniając powyższe okoliczności sprawy stwierdzenia wymaga, że będą Państwo zobowiązani do udokumentowania wyświadczonych na rzecz przedsiębiorców usług, poprzez wystawienie faktury, z uwzględnieniem uregulowań zawartych w art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy.

Zatem, stanowisko Państwa w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 również jest  nieprawidłowe.

Odnosząc się z kolei do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywanych towarów i usług służących realizacji Projektu wskazania wymaga, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, który stanowi, że:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z  których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust.  1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten  określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Zgodnie natomiast z art. 88 ust. 4 ustawy:

Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od  towarów i usług. Na potrzeby realizacji Projektu będą Państwo nabywać towary i usługi, które – jak Państwo wskazali - będą wykorzystane wyłącznie w celu realizacji Projektu. Jednocześnie – jak  wskazałem w uzasadnieniu do pytania nr 1, dotacja będzie stanowiła pokrycie ceny usług świadczonych przez Państwa w ramach Projektu i będzie po Państwa stronie dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość tych usług. Będzie stanowiła wynagrodzenie otrzymane od podmiotu trzeciego za świadczenia usług wykonywane przez Państwa, które to czynności, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, będzie przysługiwało Państwu prawo do  odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywanych towarów i usług służących do realizowanych przez Państwa zadań w ramach Projektu. Przy czym prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który  obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we  wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że niniejsza  interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we  wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnośnie powołanych przez Państwa we wniosku wyroków wyjaśniam, że powołane wyroki są  rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i  tylko do nich się zawężają. Zatem wskazane we wniosku wyroki nie mają wpływu na podjęte w  niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.