Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT sprzedaży działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym. Uzupełnili go Państwo pismem z 30 stycznia 2025 r. (wpływ 31 stycznia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie oraz pismem z 4 lutego 2025 r. (wpływ 10 lutego 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest rolniczą spółdzielnią produkcyjną.

Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług (dalej jako: „VAT”) od dnia 31 grudnia 2001 r.

Przedmiotem przeważającej działalności Wnioskodawcy jest – zgodnie z odpisem aktualnym KRS – PKD 01.11.Z. „Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu”. Ponadto Wnioskodawca wskazał również na kod PKD 68.20.Z. „Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi”.

Wnioskodawca planuje sprzedaż nieruchomości. Poniżej opisuje on historię i przedstawia informacje dotyczące tej nieruchomości.

Nieruchomość jest objęta księgą wieczystą o numerze (…), prowadzoną przez Sąd Rejonowy (…). W dziale II tej księgi wieczystej, jako właściciel jest ujawniony Wnioskodawca. Dział III „Prawa, roszczenia i ograniczenia” oraz dział IV „Hipoteka” są puste (brak wpisów), tak samo w przypadku działu I-SP „Spis praw związanych z własnością”. Z działu I-O „Oznaczenie nieruchomości” księgi wieczystej wynika, że nieruchomość obejmuje 1 (jedną) działkę ewidencyjną.

Numer tej działki to 1. Jest ona położona w obrębie ewidencyjnym (…).

Ponadto z działu I-O księgi wieczystej wynika, że sposób korzystania z nieruchomości gruntowej został oznaczony, jako „R – grunty orne”. Powierzchnia całej nieruchomości to (…)ha.

Przez działkę nr 1 przebiega napowietrzna sieć telekomunikacyjna oraz podziemna sieć wodociągowa. Nie stanowią one własności Wnioskodawcy. Stanowią one własność innych podmiotów. Obrys działki w niewielkim zakresie obejmuje też położoną przy niej drogę publiczną o nawierzchni asfaltowej. Wąski pas drogi asfaltowej nachodzi na działkę od strony ulicy.

Ponadto na działce nr 1 znajduje się budynek mieszkalny, który spełnia definicję budynku z art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 z późn. zm.), dalej: „u.p.b.”. Na działce tej znajduje się również obiekt gospodarczy, który posiada fundamenty i ściany, ale nie posiada dachu. Budynek mieszkalny nie stanowi odrębnej nieruchomości w znaczeniu prawa cywilnego.

Działka nr 1 jest położona na obszarze, który zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, dalej: „MPZP”, ma następujące przeznaczenie:

1)U4.R – tereny rolnicze;

2)U14.MN1 – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej;

3)KDL_19 – drogi lokalne.

Według uchwały nr (…) Rady Miejskiej (…) dane symbole wskazują na następujące przeznaczenie podstawowe terenu:

1.U4.R: Podstawowym przeznaczeniem terenów R są uprawy polowe oraz rolnicze użytki zielone, uprawy ogrodnicze i sady;

2.U14.MN1: Podstawowym przeznaczeniem terenów MN1 jest:

1)zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna z możliwością wydzielenia w budynku mieszkalnym lokalu na cele usługowe, zgodnie z przepisami odrębnymi;

2)zabudowa i zagospodarowanie towarzyszące zabudowie, o której mowa w pkt 1 i funkcjonalnie z nią związane, w tym:

a)budynki garażowe, gospodarcze,

b)altany i wiaty,

c)zieleń urządzona,

d)niewydzielone na rysunku planu drogi, dojazdy, dojścia do budynków, miejsca postojowe,

e)obiekty małej architektury,

f)ogrodzenia, przyłącza i urządzenia instalacyjne do budynków.

3.KDL_19: Podstawowym przeznaczeniem jest lokalizacja dróg (ulic), z wyposażeniem dostosowanym do klasy i przeznaczenia drogi (ulicy) w obszarze (jezdnie, chodniki, ścieżki rowerowe, pasy i zatoki postojowe, pasy zieleni, przejścia piesze, przejazdy rowerowe, zatoki przystankowe, zadaszenia przystankowe, perony przystankowe) wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną (odwodnienie – w tym rowy odwadniające – jako kanały zamknięte lub rowy otwarte), oświetlenie, urządzenia, zabezpieczenia, oznakowania i sterowania ruchem oraz służące ograniczaniu uciążliwości komunikacyjnej.

Działka nr 1 wraz ze znajdującymi się na niej zabudowaniami została nabyta przez Wnioskodawcę na własność na mocy decyzji z (…) 1980 r. Naczelnika Miasta i Gminy (…). W decyzji tej postanowiono, że Wnioskodawcy przekazuje się nieruchomość (…) nieodpłatnie na czas nieokreślony, położoną (…) nr działki 1 o pow. (…) ha wraz ze znajdującymi się na niej budynkami z przeznaczeniem na cele rolnicze. Poza tym w sentencji tej decyzji wskazano na klasy gruntów, określono wartość zabudowań znajdujących się na działce ((…)zł) oraz określono termin przekazania nieruchomości.

W dniu (…) 1980 r. w Polsce nie obowiązywał podatek od towarów i usług. Stąd nabycie nieruchomości przez Wnioskodawcę nie mogło mu podlegać.

W uzasadnieniu wskazano, iż decyzja została wydana na wniosek Wnioskodawcy.

W latach 80 i 90 XX w. budynek mieszkalny położony na działce nr 1 był zamieszkiwany przez pracowników Wnioskodawcy. Poza tym działka nr 1 i położone na niej budynki nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę do jakiejkolwiek działalności (gospodarczej czy też statutowej), pole za domem nie było przez Wnioskodawcę uprawiane. Wnioskodawca nie poniósł od momentu nabycia działki nr 1 do dzisiaj żadnych nakładów na zabudowania położone na niej. Zarówno grunt, jak i zabudowania, nie stanowiły środka trwałego w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Wnioskodawcy. Nie były one także traktowane, jako towar handlowy.

Końcowo należy wskazać, że sprzedaż działki nr 1 nastąpi na rzecz podmiotu niepowiązanego z Wnioskodawcą w rozumieniu art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.), dalej: „ustawa o VAT”.

Wnioskodawca zastanawia się nad skutkami sprzedaży działki nr 1 w VAT, w szczególności interesuje go to, czy sprzedaż działki nr 1 będzie zwolniona od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Doprecyzowanie opisu sprawy (przedstawione w piśmie z 4 lutego 2025 r.)

W piśmie z 4 lutego 2025 r., w odpowiedzi na pytania Organu, wskazali Państwo poniższe informacje:

1.Czy obiekt gospodarczy znajdujący się na działce nr 1 stanowi budynek lub budowlę w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 lub pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.)?

Odpowiedzieli Państwo, że ten obiekt gospodarczy wskazany w stanie faktycznym, który nie posiada pokrycia dachowego, nie jest budynkiem ani budowlą w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 lub pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).

2.Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynku/budowli oraz budynku mieszkalnego posadowionych na działce nr 1 w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą? Informację proszę podać odrębnie dla ww. obiektów.

Odpowiedzieli Państwo, że – jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego w latach 80 i 90 XX w. budynek mieszkalny położony na działce nr 1 był zamieszkiwany przez pracowników Wnioskodawcy. Poza tym działka nr 1 i położone na niej budynki nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę do jakiejkolwiek działalności (gospodarczej czy też statutowej), pole za domem nie było przez Wnioskodawcę uprawiane.

Tym samym – zdaniem Wnioskodawcy i zgodnie z treścią przedstawionego przez niego własnego stanowiska (które pozostaje bez zmian) doszło do pierwszego zasiedlenia.

3.Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynku/budowli oraz budynku mieszkalnego a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata? Informację proszę podać odrębnie dla ww. obiektów.

Odpowiedzieli Państwo, że – jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego – nie poniósł od momentu nabycia działki nr 1 do dzisiaj żadnych nakładów na zabudowania położone na niej. Zarówno grunt, jak i zabudowania, nie stanowiły środka trwałego w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Wnioskodawcy, więc zdaniem Wnioskodawcy, nie mogły one podlegać ulepszeniu, a zatem również i ponownemu zasiedleniu. Nie były one także traktowane jako towar handlowy.

Tym samym – zdaniem Wnioskodawcy i zgodnie z treścią przedstawionego przez niego własnego stanowiska (które pozostaje bez zmian) upłynęły już 2 lata od pierwszego zasiedlenia.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż sprzedaż działki nr 1 będzie zwolniona od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, sprzedaż działki nr 1 będzie zwolniona od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Uzasadnienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej

Sprzedaż działki nr 1 będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów na terytorium kraju, czyli czynność opodatkowaną VAT.

Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez odpłatną dostawę towarów na terytorium kraju rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, pod pojęciem towarów rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Rzeczy – zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 z późn. zm.), dalej: „k.c.” – dzielą się na rzeczy ruchome oraz nieruchomości.

Pod pojęciem nieruchomości rozumie się części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 k.c.).

Warto przy tym dostrzec, że w myśl art. 48 k.c., do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Zatem działka nr 1 oraz położone na niej zabudowania stanowią towary w rozumieniu ustawy o VAT.

W wyniku sprzedaży działki nr 1 dojdzie zarazem do przeniesienia prawa do rozporządzania nią oraz położonymi na niej zabudowaniami, jak właściciel.

Wynika to stąd, że zgodnie z art. 155 § 1 k.c., umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo, że strony inaczej postanowiły.

Prawo własności obejmuje zaś w szczególności uprawnienie do rozporządzania rzeczą (art. 140 k.c.).

Dostawa ta będzie miała przy tym charakter odpłatny, albowiem odpłatność w postaci zapłaty ceny jest cechą definicyjną umowy sprzedaży.

W myśl bowiem art. 535 § 1 k.c., przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Dostawa ta nastąpi przy tym na terytorium kraju, bowiem zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, miejscem dostawy towarów niewysyłanych ani nietransportowanych jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy.

Odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju zasadniczo podlega opodatkowaniu VAT wedle stawki podstawowej (23%), zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT w zw. z art. 146ef ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Niemniej jednak w przypadku odpłatnej dostawy towarów, która ma za przedmiot nieruchomość gruntową należy wziąć pod uwagę kilka zwolnień podatkowych uregulowanych w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT. Poniżej zostaną one omówione wedle kolejności, w jakiej należy je rozważać.

W pierwszej kolejności należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia podatkowego z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. W myśl powołanego przepisu zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Dla pełnego zrozumienia treści tego przepisu należy powołać jeszcze definicję terenu budowlanego.

W myśl art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, terenami budowlanymi są grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W ustawie o VAT brak jest definicji terenu niezabudowanego. Taką jednak można zrekonstruować na podstawie wykładni systemowej oraz przy pomocy lektury orzecznictwa i interpretacji indywidualnych.

W myśl art. 3 pkt 1 u.p.b., pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie się budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Terenem niezabudowanym będzie więc taka działka, na której nie znajduje się żaden budynek, budowla i obiekt małej architektury.

Powyższe potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 2 sierpnia 2023 r. (znak: 0111-KDIB3-1.4012.402.2023.2.KO). Wskazano w niej, iż: „w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest obiekt małej architektury połączony z gruntem w sposób trwały, niestanowiący własności zbywcy, to mimo, iż ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości – w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt (jako grunt zabudowany). Mając na uwadze przedstawiony stan prawny i opis sprawy należy stwierdzić, że skoro na nieruchomości gruntowej tj. działce nr 1 posadowiony jest obiekt małej architektury połączony z gruntem w sposób trwały (który jak wskazali Państwo jest nakładem na cudzym gruncie), to przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt. Jednak dostawa działki nr 1 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w przedstawionej sytuacji grunt ten jest zabudowany obiektem małej architektury połączonej z gruntem w sposób trwały (krzyżem)”.

Podobne stanowisko wyraził WSA w Łodzi w prawomocnym wyroku z dnia 14 czerwca 2022 r. (sygn. akt I SA/Łd 265/22), w którym stwierdzono, że: „Użyte w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT pojęcie »terenów niezabudowanych« należy rozumieć jak brak na działce »zabudowy«, a więc »obiektów budowlanych«, które mogą być wzniesione, gdy pozwala na to plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o warunkach zabudowy (art. 59 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). W pojęciu »obiektu budowlanego«, zdefiniowanego w art. 3 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane, nie mieszczą się natomiast »urządzenia techniczne«, o których mowa w art. 3 pkt 9 tej ustawy, do którego to przepisu odwołała się skarżąca usiłując zakwalifikować płot betonowy jako rodzaj zabudowy. Było to nieuprawnione, bowiem »obiekt budowlany« to budynek, budowla bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Jak z tego wynika, częściowe ogrodzenie działki płotem betonowym nie oznacza, że działka była zabudowana. Wręcz przeciwnie, nie daje to podstaw do zmiany jej kwalifikacji jako niezabudowanego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT”.

Dodatkowo w orzecznictwie i szeregu interpretacji indywidualnych wskazuje się, że przy ocenie czy dany grunt jest zabudowany ma znaczenie jedynie sfera faktów, nie sfera prawa. To znaczy, że należy skupić się przede wszystkim na tym czy dany teren jest faktycznie zabudowany, a nie czy właściciel działki jest również właścicielem położonych na niej zabudowań. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdzie przez grunt lub nad nim przebiegają różne sieci (np. wodociągowe lub telekomunikacyjne). Poniżej Wnioskodawca wskazuje na stanowiska, które potwierdzają słuszność takiego podejścia:

1.Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 października 2024 r. [znak: 0113-KDIPT1-3.4012.684.2024.2.KS]:

„[…] w sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest budynek/budowla, niestanowiący własności zbywcy, to mimo, iż ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości – w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt (jako grunt zabudowany). W niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją zbycia przez Państwa działek nr A oraz nr B, na których znajdują się naniesienia stanowiące – w świetle ustawy – Prawo budowlane – budowle w postaci sieci wodociągowych, które nie stanowią Państwa własności, lecz – jak Państwo wskazali – wodociągi stanowią własność Gminy (...) i stanowią główną magistralę wodną zaopatrującą Miasto i Gminę (...) w wodę pitną i użytkową. Wobec tak przedstawionego opisu oraz obowiązujących przepisów prawa należy stwierdzić, że skoro znajdujące się na działkach budowle w postaci sieci wodociągowej, wyszczególnione przez Państwa w opisie sprawy, nie są Państwa własnością, to nie sposób przyjąć, że dokonają Państwo dostawy gruntów wraz ze znajdującymi się na nich naniesieniami. To ww. podmioty trzecie, a nie Państwo jako zbywający, znajdują się w faktycznym posiadaniu naniesień i korzystają z nich jak właściciele. Zatem, dostawa sieci nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy. Tak więc w przypadku dostawy nieruchomości w drodze zamiany ww. działek nr A i B, przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt, którego jednak nie można uznać za grunt niezabudowany, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, bowiem posadowione są na nim budowle. Dostawa działki nr A oraz działki nr B nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w przedstawionej sytuacji grunt ten jest już zabudowany”.

2.Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 października 2024 r. (znak: 0113-KDIPT1-3.4012.705.2024.1.MWJ): „(…) w sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest budynek/budowla, niestanowiący własności zbywcy, to mimo, iż ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości – w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt (jako grunt zabudowany). W niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją zbycia przez Państwa gruntu, na którym znajdują się naniesienia – budowle w postaci sieci energetycznej oraz wodociągowej, niebędących Państwa własnością, lecz podmiotów trzecich – przedsiębiorstw przesyłowych. Wobec tak przedstawionego opisu oraz obowiązujących przepisów prawa stwierdzam, że skoro znajdujące się na nieruchomości gruntowej (działce nr 1) budowle w postaci sieci energetycznej oraz wodociągowej są własnością przedsiębiorstw przesyłowych, nie sposób przyjąć, że dokonają Państwo dostawy gruntu wraz ze znajdującymi się na nim naniesieniami. To ww. podmioty trzecie, a nie Państwo jako zbywający, znajdują się w faktycznym posiadaniu naniesień i korzystają z nich jak właściciele. Zatem, dostawa fragmentów sieci nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy. Tak więc, w przypadku dostawy ww. wywłaszczonej nieruchomości gruntowej, przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt, którego jednak nie można uznać za grunt niezabudowany, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, bowiem posadowione są na nim budowle. Dostawa działki nr 1 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę, a w przedstawionej sytuacji grunt ten jest już zabudowany”.

3.Wyrok WSA w Krakowie z dnia 25 listopada 2020 r. (sygn. akt I SA/Kr 1149/20): „(…) za tereny niezabudowane należy uznać takie tereny, na których nie mieszczą się żadne obiekty budowlane, czyli budynki i budowle. Takie rozumienie jest również najbardziej intuicyjne dla obywatela. Na marginesie można tutaj zauważyć, że sformułowanie »zabudowanie« gruntu znaczeniowo odrywa się od ustawowego rozumienia prawa do zabudowy i funkcjonuje całkowicie osobno, ponieważ dotyczy obiektywnego stanu zabudowy nieruchomości. W świetle powyższych rozważań za prawidłowe należało uznać stwierdzenie, że pojęcie »teren zabudowany« to teren, na którym znajdują się budynki lub budowle. Bez znaczenia dla rozważań pozostaje kwestia, że urządzenia nie stanowią własności sprzedającego jak również, że przedmiotem dostawy jest tylko grunt, a nie znajdująca się na nim infrastruktura przesyłowa. Reasumując należy zauważyć, że infrastruktura przesyłowa, jako budowla stanowi o zabudowanym charakterze nieruchomości. W takiej sytuacji nie istnieje możliwość powołania się na zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ przedmiotowa nieruchomość stanowi teren zabudowany w rozumieniu tego przepisu”.

Przenosząc powyższe na grunt opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, należy zauważyć, iż działka nr 1 stanowi teren zabudowany. Wynika to stąd, że znajdują się na niej następujące obiekty budowlane:

1.Budynek mieszkalny, który to jest budynkiem w rozumieniu art. 3 pkt 2 u.p.b.

2.Napowietrzna sieć telekomunikacyjna, czyli budowla będąca obiektem liniowym (art. 3 pkt 3 i pkt 3a u.p.b.).

3.Podziemna sieć wodociągowa, czyli budowla będąca obiektem liniowym (art. 3 pkt 3 i pkt 3a u.p.b.).

4.Droga publiczna o nawierzchni asfaltowej, czyli budowla będąca obiektem liniowym (art. 3 pkt 3 i pkt 3a u.p.b.).

Z uwagi na powyższe nie jest zasadne dalsze analizowanie możliwości zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. Wynika to stąd, że konstrukcja tego przepisu nakazuje najpierw zbadać czy dany teren jest zabudowany, czy nie. Tylko do terenów niezabudowanych może znaleźć zastosowanie omawiane zwolnienie. Jest to pierwszy człon koniunkcji, jaki powinien być spełniony (pierwsza przesłanka).

Należy przejść zatem do analizy zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. W myśl powołanego przepisu zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Analizę pod kątem cytowanego przepisu należy poprzedzić przywołaniem definicji pierwszego zasiedlenia. Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, pierwsze zasiedlenie to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W tym miejscu można już przejść do analizy możliwości zastosowania omawianego zwolnienia w opisanym zdarzeniu przyszłym.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że Wnioskodawca dokona na rzecz kupującego dostawy budynku mieszkalnego położonego na działce nr 1. Skoro jest on bowiem właścicielem nieruchomości gruntowej obejmującej działkę nr 1, to jest on również właścicielem występujących na niej budynków. Wynika to z regulacji k.c.

Mianowicie zgodnie z art. 48 k.c., do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

W myśl zaś art. 47 § 1 k.c., część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Dla kompletności należy jeszcze powołać art. 191 k.c., zgodnie z którym, własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową.

Zatem kupujący w wyniku zawarcia umowy sprzedaży z Wnioskodawcą uzyska nie tylko prawo do rozporządzania gruntem, jak właściciel, ale także prawo do rozporządzania położonym na nim budynkiem, jak właściciel.

W tej sytuacji z przepisów ustawy o VAT wynika dyrektywa oceniania transakcji z perspektywy budynku, a nie z perspektywy gruntu.

Mianowicie w art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, postanowiono, iż w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Następuje więc swego rodzaju odwrócenie zasady superficies solo cedit. Inaczej mówiąc o ile na gruncie prawa cywilnego mamy do czynienia ze sprzedażą gruntu wraz z budynkami, o tyle na gruncie VAT mamy do czynienia raczej z dostawą budynku wraz z gruntem. Sposób opodatkowania budynku rzutuje na sposób opodatkowania gruntu (ich dostawy).

Jednocześnie w opisanym zdarzeniu przyszłym brak podstaw do uznania, iż z powodów ekonomicznych przedmiotem dostawy mimo wszystko jest grunt. Nie wskazano bowiem np., że Wnioskodawca zobowiązał się do wyburzenia budynku mieszkalnego (i to wyburzenie trwa) czy też przy okazji nabycia rozlicza on nakłady z wydzierżawiającym. Jednocześnie warto zauważyć, iż działka nr 1 znajduje się w części na terenach przeznaczonych w MPZP pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, iż pierwsza przesłanka zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT jest spełniona – Wnioskodawca dokona dostawy budynku. Druga przesłanka również jest spełniona. Od pierwszego zasiedlenia budynku minęły już bowiem 2 lata. W opisie zdarzenia przyszłego wskazano bowiem, że w latach 80 i 90 w budynku mieszkalnym jednorodzinnym położonym na działce nr 1 mieszkali pracownicy Wnioskodawcy. W ten sposób doszło do pierwszego zasiedlenia.

W tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w następujących interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

1.Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 lipca 2017 r. (znak: 0114-KDIP1-1.4012.118.2017.2.RR): „Analizując informacje zawarte w opisie sprawy w kontekście definicji pierwszego zasiedlenia – w rozumieniu nadanym przepisami Dyrektywy 2006/112/WE Rady oraz orzecznictwem TSUE – należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie w odniesieniu do opisanych lokali mieszkalnych nr (…), które zostały wydzielonych z całości poddasza – nastąpiło ich pierwsze zasiedlenie. Powyższe wynika z faktu, że w odniesieniu do ww. obiektów nastąpiło ich pierwsze zajęcie. Lokal mieszkalny nr (…) wykorzystywany był jako pokoje gościnne od lat 90 do 2010 r., lokal niemieszkalny nr (…) wykorzystywany był na potrzeby pobytu delegacyjnego pracowników Wnioskodawcy, w lokalu tym nadal prowadzony jest wynajem pokoi gościnnych. Lokale niemieszkalne nr (…), które powstały z wydzielenia z całości poddasza, które przed podziałem stanowiło jednolitą całość i znajdowały się tam pokoje dla pracowników, były wykorzystywane na cele socjalne do końca lat 80-tych. W istocie w odniesieniu wszystkich wyżej wymienionych lokali doszło do ich pierwszego zasiedlenia. Jednocześnie, jak wynika z wniosku pomiędzy pierwszym zajęciem a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Ponadto jak wynika z opisu analizowanej sprawy Wnioskodawca nie poniósł wydatków na ulepszenie lokali nr (…), które przekraczałyby 30% ich wartości początkowej. W konsekwencji powyższego dla dostawy wskazanych lokali, spełnione są przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Należy zaznaczyć, że zwolnienie będzie miało zastosowanie do całej transakcji, a więc obejmie również sprzedaż udziału w części wspólnej oraz w gruncie, stosownie do zapisu art. 29a ust. 8. ustawy o VAT. Jednocześnie wskazać należy, że Wnioskodawca i nabywca, przy spełnieniu warunków ustanowionych w art. 43 ust. 10 ustawy, będą mieli możliwość rezygnacji z niniejszego zwolnienia od podatku i wyboru opodatkowania transakcji według stawki podatku VAT 23%. W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe”.

2.Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 maja 2019 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.232.2019.1.IZ): „Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa, z uwzględnieniem wskazanego wyżej orzecznictwa, należy stwierdzić, że doszło do pierwszego zasiedlenia zarówno lokalu użytkowego 1, lokalu mieszkalnego 2, poddasza znajdujących się w budynku niemieszkalnym (użytkowomieszkalnym) oraz budynku niemieszkalnego (gospodarczego) i od momentu ich pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Jak wskazano bowiem w treści wniosku lokal użytkowy 1 oraz poddasze w latach 1960-1987 były wykorzystywane na potrzeby działalności statutowej Spółki. Ponadto lokal użytkowy 1 od 2008 r. oddany był w najem podmiotom trzecim. Lokal mieszkalny nr 2 od 1960 r. oddany jest w najem podmiotom trzecim. Również budynek niemieszkalny (gospodarczy) był w latach 1960-1997 wykorzystywany na potrzeby działalności statutowej Spółki, a część pomieszczeń przynależnych do lokalu użytkowego 1 i lokalu mieszkalnego 2 są przedmiotem umów najmu od 2013 r. Na żaden z przedmiotowych budynków nie poniesiono i Spółka nie planuje ponieść nakładów na ich ulepszenie, które przekroczyły 30% ich wartości początkowej. W konsekwencji sprzedaż budynku niemieszkalnego (lokalu użytkowego 1, lokalu mieszkalnego 2, poddasza) oraz budynku niemieszkalnego (gospodarczego) korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, a z uwagi na treść art. 29a ust. 8 ustawy zwolnieniem od podatku objęte jest również zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym przedmiotowe budynki (lokale) są posadowione. W tym miejscu dodać należy, że Spółka może również skorzystać z opcji opodatkowania dostawy przedmiotowej nieruchomości przy zachowaniu warunków określonych w wyżej powołanych przepisach art. 43 ust. 10 i art. 43 ust. 11 ustawy. Tym samym stanowisko Spółki, że sprzedaż nieruchomości zabudowanej w postaci działki oznaczonej w ewidencji gruntów nr 389/2 korzystała będzie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT uznać należy za prawidłowe”.

3.Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 czerwca 2017 r. (znak: 0114-KDIP1-1.4012.143.2017.1.KBR): „Pierwsze zasiedlenie należy rozumieć jako pierwsze zajęcie budynku, używanie. Aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynku, budowli lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, przez które można rozumieć m.in. objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub użytkownika. Należy zauważyć, że w kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 maja 2015 r. o sygn. I FSK 382/14. W wyroku tym NSA stwierdził, że (...) definicja »pierwszego zasiedlenia (zajęcia)« zawarta w dyrektywie 112 ma charakter autonomiczny. Zatem nie było konieczne jej definiowanie w ustawie o VAT, poza przypadkami wskazanymi w treści art. 12 ust. 2 zdanie drugie dyrektywy 112 czyli przebudowy budynku. Z powyższego wynika, że polski ustawodawca nie miał uprawnienia do precyzowania warunków zastosowania kryterium pierwszego zasiedlenia w odniesieniu do sytuacji zaistniałych po wybudowaniu budynku. Polski ustawodawca zdecydował się na doprecyzowanie ww. pojęcia celem wyjaśnienia zakresu zwolnienia z VAT. Porównując zakresy definicji »pierwszego zasiedlenia« wynikające z ustawy o VAT i dyrektywy 112 należy stwierdzić, że ustawodawca polski dokonał zawężenia ww. definicji w porównaniu do definicji unijnej. Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako »pierwsze zajęcie budynku, używanie«. Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Sąd krajowy celem zapewnienia skuteczności normom dyrektywy 112 stwierdził zatem częściową niezgodność art. 2 pkt 14 lit. a ustawy o VAT z art. 12 ust. 1 lit. a i 2 dyrektywy 112, jak też art. 135 ust. 1 lit. j dyrektywy 112. Mowa tu o części dotyczącej użytego w treści art. 2 pkt 14 lit. a ustawy o VAT warunku »w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu«. Warunek ten w istocie doprowadza do sztucznego różnicowania sytuacji podmiotu gospodarczego, który po wybudowaniu budynku część oddał w najem a część budynku wykorzystywał na potrzeby własnej działalności gospodarczej albowiem w obydwóch przypadkach doszło do korzystania z budynku. W pozostałym zaś zakresie należy dokonać wykładni prounijnej art. 2 pkt 14 lit. a ustawy o VAT i skorygować treść w następujący sposób: pod pojęciem pierwszego zasiedlenia – rozumie się przez to użytkowanie przez pierwszego nabywcę lub użytkownika budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu. Zatem „pierwsze zasiedlenie” budynku (po jego wybudowaniu) należy rozumieć szeroko, jako pierwsze zajęcie budynku, używanie, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej. Powyższa kwestia przedstawia się inaczej w sytuacji, gdy budynek został ulepszony, a wydatki na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej obiektu. Wówczas bowiem aby nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynku – zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy w zw. z art. 12 ust. 2 zdanie drugie Dyrektywy 2006/112/WE – musi dojść do oddania obiektu po ulepszeniu do użytkowania w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu (np. w najem). Jak wskazano w treści wniosku, lokal użytkowy nie był/jest przedmiotem najmu, dzierżawy ani żadnej innej umowy o podobnym charakterze. Wykorzystywany był wyłącznie w działalności statutowej Wnioskodawcy: zarówno do wykonywania czynności zwolnionych, jak i opodatkowanych podatkiem VAT. Wnioskodawca nie ponosił żadnych wydatków na jego ulepszenie. Zatem opisany lokal użytkowy funkcjonujący w przeszłości jako placówka, obecnie stanowiący pustostan wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku spełnił warunki pierwszego zasiedlenia, a od daty pierwszego zasiedlenia do daty dostawy minął okres dłuższy niż dwa lata. Dodatkowo, co istotne, nie były ponoszone nakłady na ulepszenie przedmiotowego lokalu. Tym samym dostawa wskazanej nieruchomości, tj. lokalu użytkowego wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku położonym na gruncie objętym prawem wieczystego użytkowania, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT w zw. z art. 29a ust. 8 tej ustawy. Przy czym należy wskazać, że jeżeli obie strony transakcji będą czynnymi zarejestrowanymi podatnikami VAT, to Wnioskodawca będzie mógł również skorzystać z możliwości rezygnacji z ww. zwolnienia od podatku i wyboru opcji opodatkowania dostawy przedmiotowej nieruchomości zgodnie z art. 43 ust. 10 w związku z art. 43 ust. 11 cyt. ustawy”.

Wnioskodawca powołując powyższe stanowiska chce przy tym zaznaczyć, iż pierwszym zasiedleniem było zamieszkanie w budynku mieszkalnym położonym na działce nr 1 przez jego pracowników. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą do pierwszego zasiedlenia nie musi dojść w wykonaniu czynności opodatkowanej VAT. Pojęcie to należy rozumieć, jako „pierwsze zajęcie” nieruchomości, a nie rozporządzenie nią.

Jednocześnie Wnioskodawca nie doprowadził do tzw. ponownego pierwszego zasiedlenia (tj. 30-procentowe ulepszenie), albowiem w opisie zdarzenia przyszłego wskazano, że nie ponosił on jakichkolwiek nakładów w zakresie działki nr 1 i położonych na niej obiektów. Poza tym budynek nie stanowił środka trwałego Wnioskodawcy.

Zatem, dostawa działki nr 1 (w istocie dostawa położonego na niej budynku) będzie podlegała zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Z uwagi na powyższą konkluzję nie jest zasadne analizowanie przez Wnioskodawcę zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT (przesłanka w postaci: „nieobjęta zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10”) oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

W kontekście tego drugiego zwolnienia (art. 43 ust. 1 pkt 2) i tak Wnioskodawca nie mógłby go zastosować, albowiem nabycie przez niego nieruchomości w ogóle nie było opodatkowane VAT (VAT wówczas, tj. w latach 80, nie funkcjonował w RP). Tak też stwierdził WSA w Poznaniu, który w wyroku z dnia 19 lutego 2020 r. (sygn. akt I SA/Po 982/19) wyjaśnił, że: „(…) zwolnienie od podatku dostawy towaru na podstawie art. 42 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. nie ma zastosowania, jeżeli nabycie tego towaru przez podatnika nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług”.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zadanego pytania powinno zostać uznane za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki oraz budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej przedsiębiorstwa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo rolniczą spółdzielnią produkcyjną. Są Państwo zarejestrowani jako czynny podatnik podatku od towarów i usług od dnia 31 grudnia 2001 r. Planują Państwo sprzedaż nieruchomości – działki nr 1. Na działce nr 1 znajduje się budynek mieszkalny, który spełnia definicję budynku z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane. Na działce tej znajduje się również obiekt gospodarczy, który posiada fundamenty i ściany, ale nie posiada dachu. Obiekt gospodarczy nie jest budynkiem ani budowlą w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 lub pkt 3 ustawy. Działka nr 1 wraz ze znajdującymi się na niej zabudowaniami została nabyta przez Państwa na własność na mocy decyzji z dnia 3 listopada 1980 r. Naczelnika Miasta i Gminy. Nabycie nieruchomości przez Państwa nie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT. W latach 80 i 90 XX w. budynek mieszkalny położony na przedmiotowej działce był zamieszkiwany przez Państwa pracowników. Poza tym działka nr 1 i położone na niej budynki nie były wykorzystywane przez Państwa do jakiejkolwiek działalności (gospodarczej czy też statutowej), pole za domem nie było przez Państwa uprawiane. Nie ponieśli Państwo od momentu nabycia ww. działki żadnych nakładów na zabudowania położone na niej. W odniesieniu do budynku mieszkalnego doszło do pierwszego zasiedlenia. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynku mieszkalnego a jego dostawą upłynęły już 2 lata od pierwszego zasiedlenia.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do zastosowania zwolnienia od podatku VAT – na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy – dla dostawy działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku, budowli lub ich części do użytkowania. Zatem aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynek, budowlę lub ich część oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej – bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do korzystania z budynku, budowli lub ich części.

Zatem, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Tak więc, aby dostawa budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, muszą być spełnione łącznie dwa warunki występujące w tym artykule.

Natomiast jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku dla sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie może przysługiwać dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanie się bezzasadne.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli i ich części prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Ponadto, zauważyć należy, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

Z okoliczności sprawy wynika, że planują Państwo sprzedać działkę nr 1 zabudowaną m.in. budynkiem mieszkalnym. Nie ponieśli Państwo od momentu nabycia ww. działki żadnych nakładów na zabudowania położone na niej. W odniesieniu do budynku mieszkalnego doszło do pierwszego zasiedlenia. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynku mieszkalnego a jego dostawą upłynęły już 2 lata.

W konsekwencji, spełnione zostaną przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Zatem sprzedaż ww. budynku mieszkalnego posadowionego na działce nr 1, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W tej sytuacji – uwzględniając zapis art. 29a ust. 8 ustawy – zbycie działki nr 1, na której znajduje się ww. budynek mieszkalny, również będzie zwolnione od podatku VAT.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że skoro ww. dostawa budynku znajdującego się na przedmiotowej działce, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to analiza zwolnienia tej dostawy wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a i art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy jest bezzasadna.

Podsumowując, sprzedaż działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym będzie zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w związku z art. 29a ust. 8 ustawy.

Zatem, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.