Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 2 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działki nr 1 oraz udziału w drodze wewnętrznej i tym samym braku obowiązku rozliczenia podatku VAT. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 lutego 2025 r. (wpływ 14 lutego 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest właścicielem 8 działek oraz drogi wewnętrznej. Jest osobą prywatną, nieprowadzącą działalności gospodarczej, niebędącą podatnikiem VAT. Utrzymuje się z emerytury, ma 81 lat. Od 1978 r. był właścicielem z udziałem wynoszącym 1/2, a od czerwca 2024 r. w wyniku podziału spadku po małżonce jest jedynym ich właścicielem.
Dla ww. działek wydano jeszcze przed ich nabyciem przez Wnioskodawcę w wyniku podziału spadku warunki zabudowy, wydano także pozwolenie na budowę domów jednorodzinnych, wolnostojących. Wnioskodawca posiada także zgodę na podłączenie mediów (woda, ścieki, energia elektryczna).
W związku w koniecznością ponoszenia znacznych wydatków na leczenie przewlekłej choroby, Wnioskodawca rozważa zbycie jednej z ww. działek, następnie ewentualnie kolejnej, w przypadku takiej potrzeby. Ponadto dom, w którym mieszka jest w złym stanie technicznym i wymaga niezwłocznego remontu. Sprzedaż działki lub działek ma na celu pokrycie ww. kosztów.
W uzupełnieniu wniosku na zadane pytania Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi:
1.Wnioskodawca nie posiada statusu ww. rolnika ryczałtowego.
2.Do 1986 r. Wnioskodawca dokonywał sprzedaży płodów rolnych pochodzących z własnego gospodarstwa rolnego, w następnych latach już nie. Nie było wtedy jeszcze, tj. przed 1986 r., podatku VAT.
3.Na pytanie zadane w wezwaniu: „Jakie są numery geodezyjne działki/działek będących przedmiotem planowanej sprzedaży i objętych zakresem postawionego we wniosku pytania?”, Wnioskodawca wskazał, że obecnie sprzedawana będzie 1 działka nr 1 oraz udział 1/8 w drodze wewnętrznej działce 2 – obręb (…) (decyzja o zatwierdzeniu podziału działek z 2024 r. wydana na potrzeby działu spadku – w załączeniu), w przypadku braku potrzebnych środków będzie sprzedawana następna działka.
4.Grunty rolne Wnioskodawca nabył w celu prowadzenia gospodarstwa rolnego, które też prowadził po ich zakupie.
5.Nabycie ww. działki/działek objętych zakresem pytania nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
6.Nabycie ww. działki/działek objętych zakresem pytania nie zostało udokumentowane fakturą VAT. Nie było takiej konieczności, nie było jeszcze podatku VAT w 1978 r.
7.W jaki sposób były/są wykorzystywane działka/działki objęte zakresem pytania, w całym okresie ich posiadania? (odpowiedzi należy udzielić odrębnie w stosunku do każdej z ww. działek będących przedmiotem sprzedaży)?
Do 1986 r. na tych działkach prowadzone były uprawy rolne.
8.Jak wskazano działka/działki objęte zakresem pytania przeznaczone były na własne uprawy rolne. Następnie od 1986 r. Wnioskodawca pracował już na etacie, jako kierowca. Od tego czasu działki nie są wykorzystywane do jakichkolwiek działań, w tym rolniczych, rośnie obecnie na nich trawa (od lat 80-tych, j.w.).
9.Na pytanie Organu: „Czy wykorzystywał Pan działkę/działki objęte zakresem pytania na potrzeby działalności gospodarczej? Jeśli tak, to proszę wskazać w jakiej działalności i w jakim okresie?” podał Pan, że działkę/działki objęte zakresem pytania Strona wykorzystywała jedynie na cele rolne.
10.Działka/działki objęte zakresem pytania nie były, nie są i nie będą udostępniane innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy.
11.W odpowiedzi na pytanie: „Czy znalazł Pan przyszłego nabywcę/nabywców działki/działek objętych zakresem zadanego pytania? Jeżeli tak, to proszę wskazać w jaki sposób nawiązał Pan kontakt z nabywcą/nabywcami ww. działki/działek.”, Wnioskodawca wskazał, że ma potencjalnego kupca z (…) na 1 działkę (nr 1). Jak wskazano we wniosku, otrzymane ze sprzedaży środki przeznaczyć chce w głównej mierze na leczenie i remont domu, w którym mieszka, a który jest w złym stanie technicznym i wymaga natychmiastowej naprawy, jak również na spłatę zobowiązań prywatnych, a także Wnioskodawca po sprzedaży działki, zgodnie z umową, będzie zobowiązany z kwoty sprzedaży doprowadzić wodę, kanalizację oraz prąd tak, by nabywca miał dostęp do mediów (taki postawił warunek), a trzeba wykonać całość instalacji w drodze wewnętrznej – takie są bowiem wymagania MPWiK (…) oraz (…)N.
12.Strona nie planuje współpracować z biurem pośrednictwa nieruchomości. Ewentualna sprzedaż, jeśli do niej dojdzie, będzie miała charakter prywatny (sąsiadowi z …).
13.Wnioskodawca nie przewiduje zawierania umowy przedwstępnej.
14.Wnioskodawca posiada działki nabyte w 1978 r. (udział 1/2) oraz następnie w ramach działu spadku po małżonce, która zmarła w 2022 r. (decyzja o zatwierdzeniu podziału działek z 2024 r. wydana na potrzeby działu spadku w załączeniu).
Jak wskazano powyżej nieruchomości nabyte w 1978 r. miały charakter rolny i tak były wykorzystywane. Nieruchomość jest niezabudowana. Jak wskazano otrzymane środki z ewentualnej sprzedaży działki Wnioskodawca przeznaczyć chce głównie na leczenie i remont domu, w którym mieszka, a który jest w złym stanie technicznym i wymaga natychmiastowej naprawy, a także na konieczne doprowadzenie wody, kanalizacji i prądu w drodze wewnętrznej, co jest niezbędnym warunkiem sprzedaży działki.
15.Wnioskodawca zbył część z nieruchomości nabytych w 1978 r. w ten sposób, że:
-został częściowo wywłaszczony z części gruntu rolnego w ok. 1980 r.,
-sprzedał ziemię rolną w 1983 lub 1984 r.,
-sprzedał ziemię rolną w 2001 r.
Były to wszystko nieruchomości rolne dla tych celów wykorzystywane. Środki przeznaczono na bieżące funkcjonowanie i wydatki prywatne. Nie powstał obowiązek w podatku VAT oraz konieczność do niego rejestracji.
16.Działka/działki objęte zakresem pytania nie były, nie są i na moment sprzedaży nie będą objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
17.Na pytanie o treści: W związku z informacją, którą wskazał Pan we wniosku: „(…) Dla ww. działek wydano jeszcze przed ich nabyciem przez Wnioskodawcę w wyniku podziału spadku warunki zabudowy, wydano także pozwolenie na budowę domów jednorodzinnych, wolnostojących (…)” proszę o wskazanie:
-kto i kiedy wystąpił z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, pozwolenie na budowę domów?
-czy na moment sprzedaży aktualne będą ww. decyzje, pozwolenie? Jeżeli nie, to należy wskazać czy będzie Pan występował o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla ww. działek?
Wnioskodawca wskazał, że warunki zabudowy były wydane na potrzeby podziału spadku po Małżonce Strony w celu ustalenia ich wartości do tego podziału, wystąpił o nie Wnioskodawca. Warunki te nie straciły ważności, Strona nie będzie występowała o pozwolenie na budowę.
18.Działki są niezabudowane. Mają obecnie w rejestrze gruntów nadal status nieruchomości rolnych.
Pytanie (ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy w opisanym we wniosku stanie faktycznym, uzupełnionym pismem, Wnioskodawca przy sprzedaży działki lub działek będzie zobowiązany do opodatkowania tej transakcji podatkiem od towarów i usług? Jednocześnie Wnioskodawca prosi o rozpatrzenie zarówno kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działki/działek, jak również ewentualnie – w przypadku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT ww. sprzedaży – kwestię możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku VAT ww. sprzedaży.
Pana stanowisko w sprawie (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)
Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż nieruchomości nie będzie stanowiło działalności gospodarczej, będzie miało charakter prywatny, w związku z czym nie będzie on występował w charakterze podatnika VAT i nie będzie zobowiązany do rozliczenia tego podatku.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).
Jako, że Wnioskodawca będzie zbywał nieruchomość z majątku prywatnego, niezwiązanego w żaden sposób z jakąkolwiek działalnością gospodarczą, nie będzie w transakcji sprzedaży występował w charakterze podatnika VAT i nie będzie zobowiązany do odprowadzenia tego podatku. W szczególności nie będzie występował w charakterze handlowca, nieruchomości nabył w wyniku podziału spadku, nie zaś z myślą o dalszej odsprzedaży. Sprzedaż działki, jak wskazano, będzie związana z koniecznością ponoszenia kosztów leczenia i remontu domu, który jest w złym stanie technicznym. Sprzedaż działki będzie realizacją prawa własności Wnioskodawcy.
Wskazać warto także na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w polskiej sprawie w wyroku z 15 września 2011 r. (orzeczenie w połączonych sprawach sygn. C-180/10 i C-181/10) uznał, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Również sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego. Jak orzekł Trybunał, zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobiste. W świetle powyższego orzeczenia okoliczność, że przed sprzedażą dokonano podziału gruntu na działki, sama z siebie także nie jest decydująca. Decydującego charakteru nie ma też długość okresu, w jakim te transakcje następowały ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Wszystkie te elementy mogą bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym. Tak też jest w przypadku Wnioskodawcy, sprzedaż działki lub działek będzie niczym innym jak rozporządzeniem majątkiem prywatnym.
Ponownie Wnioskodawca wskazał, że sprzedaż nieruchomości nie będzie stanowiła działalności gospodarczej, będzie miała charakter prywatny, w związku z czym nie będzie on występował w charakterze podatnika VAT i nie będzie zobowiązany do rozliczenia tego podatku, tj. nie będzie podlegał opodatkowaniu tym podatkiem.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowej (działki), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Należy jednak wskazać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy stwierdzam, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
W tym miejscu należy również wskazać, że na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji: (…); dostawa terenu budowlanego.
Zgodnie z art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
W myśl art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze; (…).
Analiza powyższych przepisów prawa wspólnotowego wskazuje, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje poza działalnością gospodarczą nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Trybunał nie uznał za podatnika VAT w rozumieniu prawa UE osoby fizycznej dokonującej sprzedaży gruntu, która prowadziła działalność rolniczą na tym gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, jeżeli nie wykonywała ona dodatkowych czynności (oprócz podziału) w związku z tą sprzedażą.
Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.
Podkreślenia wymaga, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Należy zatem sięgnąć do wykładni wynikającej z orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla celów działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości czy jej części w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE.
Mając powyższe na względzie stwierdzam, że
uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako
podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do
okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowych) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar, z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w niniejszej sprawie należy przeanalizować całokształt działań, jakie Pan podjął w odniesieniu do działki będącej przedmiotem sprzedaży.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pan właścicielem 8 niezabudowanych działek oraz drogi wewnętrznej. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej i nie jest podatnikiem VAT. Nie posiada Pan statusu rolnika ryczałtowego. Od 1978 r. był Pan właścicielem ww. nieruchomości z udziałem wynoszącym 1/2, a od czerwca 2024 r. w wyniku podziału spadku po małżonce – jest jedynym ich właścicielem. Do 1986 r. dokonywał Pan sprzedaży płodów rolnych pochodzących z własnego gospodarstwa rolnego. Grunty rolne nabył Pan w celu prowadzenia gospodarstwa rolnego, które też prowadził po ich zakupie. Nabycie ww. działek nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Działki objęte zakresem pytania nie były, nie są i nie będą udostępniane innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy. Ww. działki nie były, nie są i na moment sprzedaży nie będą objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Na potrzeby podziału spadku po Pana Małżonce zostały wydane warunki zabudowy. Warunki te nie straciły ważności. Nie będzie Pan występował o pozwolenie na budowę. Znalazł Pan potencjalnego kupca na 1 działkę (nr 1). Nie przewiduje Pan zawierania umowy przedwstępnej. Nie planuje Pan współpracować z biurem pośrednictwa nieruchomości. Otrzymane ze sprzedaży środki planuje Pan przeznaczyć w głównej mierze na leczenie i remont domu, w którym mieszka, jak również na spłatę zobowiązań prywatnych. Po sprzedaży działki – niezbędnym warunkiem wynikającym z umowy – będzie doprowadzenie przez Pana wody, kanalizacji oraz prądu tak, by nabywca miał dostęp do tych mediów.
Jak wynika z przytoczonego wyżej wyroku TSUE w sprawie C-291/92 – majątek prywatny to majątek danej osoby fizycznej, który nie jest przez nią wykorzystywany dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, a w całym okresie posiadania tego majątku osoba ta musi wykazywać zamiar wykorzystywania go w ramach majątku osobistego.
Analiza przedstawionych przez Pana okoliczności w świetle przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w przedmiotowej sytuacji – wbrew Pana twierdzeniu - wystąpią okoliczności, które wskazują, że sprzedaż przez Pana działki nr 1 oraz udziału w drodze wewnętrznej, należy uznać za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, która skutkować będzie uznaniem Pana za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Dla oceny planowanej sprzedaży przez Pana działki nr 1 i udziału w drodze wewnętrznej będzie miała znaczenie analiza całokształtu okoliczności sprawy odnoszących się do ww. działek. Powyższe działania podjęte przez Pana świadczą o zorganizowanym charakterze sprzedaży. Dla ww. działek wystąpił Pan o warunki zabudowy. Ponadto – jak wskazał Pan we wniosku – niezbędnym warunkiem sprzedaży działek, o których mowa we wniosku, jest zobowiązanie Pana zgodnie z umową do doprowadzenia wody, kanalizacji i prądu w drodze wewnętrznej po dokonaniu sprzedaży tych działek. Zatem realizacja transakcji sprzedaży ww. działek uwarunkowana jest doprowadzeniem przez Pana mediów do tych działek. Powyższe Pana działania świadczą o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W związku z powyższym, nie będzie korzystał Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem prywatnym. Działania podejmowane przez Pana nie należą bowiem do zakresu czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Dokonując ww. działań uatrakcyjnił Pan działki wydzielone jako towar i przyczynił się Pan do wzrostu ich wartości. Przy czym wskazać należy, że podnoszona przez Pana okoliczność, iż doprowadzenie przez Pana mediów do ww. działek ma nastąpić po dokonaniu sprzedaży pozostaje bez wpływu na ocenę w jakim charakterze będzie Pan działał w ramach tej transakcji.
Mając zatem powyższe na uwadze stwierdzić należy, że planowana sprzedaż działki nr 1 oraz udziału w drodze wewnętrznej będzie dostawą, w odniesieniu do której będzie działał Pan jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy i będzie realizowana w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż ww. działki i udziału w drodze wewnętrznej będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Odnośnie zastosowania zwolnienia od podatku dla dostawy działki nr 1 oraz udziału w drodze wewnętrznej wskazuję, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u którego wartość sprzedaży, z wyłączeniem podatku, nie przekroczyła w poprzednim ani bieżącym roku podatkowym kwoty 200 000 zł.
Stosownie do art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d) ustawy:
Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw terenów budowlanych.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się:
Grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.
Według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):
Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.
W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.
W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania właściwej stawki podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.
Jak wynika z opisu sprawy, wystąpił Pan o warunki zabudowy dla będących przedmiotem sprzedaży działek. W świetle powyższego wskazuję, że ww. działki będące przedmiotem sprzedaży będą spełniać w momencie sprzedaży definicję terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy, a zatem ich dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
W takiej sytuacji nie znajdzie również zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, bowiem zgodnie z ww. art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy, zwolnienie z art. 113 ust. 1 ustawy nie ma zastosowania do podatników dokonujących dostaw terenów budowlanych.
Jeżeli przy zbyciu nieruchomości wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
W celu zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
·towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
·przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
NSA w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że „zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok ETS z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał”.
W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje zatem, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.
Z opisu sprawy wynika, że nabycie ww. działek nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i nie zostało udokumentowane fakturą. Zatem, nie wystąpił podatek VAT naliczony, który mógłby podlegać odliczeniu. Nie można więc uznać, że przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT przy nabyciu nieruchomości, lub że takie prawo nie przysługiwało, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem.
Zatem w omawianej sprawie zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy sprzedaży ww. działki oraz udziału w drodze wewnętrznej nie będzie miało miejsca, ponieważ nie został spełniony warunek przedstawiony w tym przepisie.
W związku z powyższym sprzedaż niezabudowanej działki nr 1 oraz udziału w drodze wewnętrznej będzie opodatkowana podatkiem VAT, według stawki podatku od towarów i usług właściwej dla towaru będącego przedmiotem sprzedaży.
Zatem uznaję Pana stanowisko za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Jednocześnie podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Pana. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.
Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Pana w złożonym wniosku.
Jednocześnie należy wyjaśnić, że zgodnie z wyżej cytowanym art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska Pana jako Wnioskodawcy dotycząca przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego. Nie jestem natomiast uprawniony do analizowania i oceny załączonych do wniosku o interpretację dokumentów, a niniejszą interpretację wydano jedynie w oparciu o opis zdarzenia przyszłego w nim przedstawiony.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.