Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 18 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej nabycie samochodu dostawczego.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 lutego 2025 r. (wpływ 18 lutego 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą (…), NIP (…), REGON (…), ul. (…), (…).

Działalność jest opodatkowana podatkiem liniowym i zgłoszona jest w rejestrze VAT.

W ramach działalności prowadzi Pan serwis i zaopatrzenie hurtowe przemysłu mechanicznego.

W prowadzeniu działalności pomaga Panu ojciec (…), który jest wpisany w CEiDG jako pełnomocnik w firmie.

PKD działalności to:

46.90.Z  Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana,

14.13.Z  Produkcja pozostałej odzieży wierzchniej,

15.12.Z Produkcja toreb bagażowych, toreb ręcznych i podobnych wyrobów kaletniczych; produkcja wyrobów rymarskich,

33.11.Z  Naprawa i konserwacja metalowych wyrobów gotowych,

33.12.Z  Naprawa i konserwacja maszyn,

33.20.Z  Instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia,

46.14.Z Działalność agentów zajmujących się sprzedażą maszyn, urządzeń przemysłowych, statków i samolotów,

46.63.Z Sprzedaż hurtowa maszyn wykorzystywanych w górnictwie, budownictwie oraz inżynierii lądowej i wodnej,

47.19.Z  Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach,

71.12.Z  Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne,

74.90.Z  Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana,

77.39.Z Wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowane,

95.29.Z  Naprawa pozostałych artykułów użytku osobistego i domowego.

Do wykonywania działalności, dnia 6 grudnia 2022 r., został zakupiony używany samochód dostawczy marki (...). Pojazd zakupiony w firmie (…).

Faktura została opłacona z Pana rachunku firmowego z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Na fakturze zakupu widnieją Pana dane oraz Pana pełnomocnika. Ojca dopisał Pan do faktury, aby uzyskać korzyści przy ubezpieczeniu pojazdu, wynikające z jego zniżek.

Pomimo chęci zakupu na potrzeby działalności faktura została wystawiona bez numeru NIP.

Pana biuro rachunkowe nie przyjęło faktury do rozliczeń ze względu na brak numeru NIP. W związku z tym poprosił Pan firmę (…) o wystawienie faktury korygującej. Odmówiono Panu tłumacząc, że wystarczy wystawienie noty korygującej z Pana strony, co Pan uczynił. Notę korygującą wystawił Pan zgodnie z przepisem art. 106k ust. 3 ustawy o VAT.

Nota korygująca została zaakceptowana przez drugą stronę podpisem w dniu 31 grudnia 2022 r.

W październiku bieżącego roku otrzymał Pan od firmy (…) pismo, w którym wycofują się z podpisanej noty korygującej. Wówczas dowiedział się Pan, że do tej sprzedaży został wystawiony paragon fiskalny bez NIP co uniemożliwia wystawienie faktury korygującej.

W uzupełnieniu wniosku udzielił Pan następujących odpowiedzi, na zadane w wezwaniu pytania:

Na pytanie: „Czy jest Pan oraz był w momencie dokonania zakupu samochodu dostawczego, o którym mowa we wniosku zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT?”

Odpowiedział Pan: „TAK.”

Na pytanie: „Czy wskazane na fakturze dane zawierają dane jednoznacznie identyfikujące Pana i tylko Pana jako nabywcę?”

Odpowiedział Pan: „NIE, na fakturze widnieją dane również mojego pełnomocnika.

W rubryce nabywca są wyszczególnione dwie osoby. Ja oraz ojciec. Identyfikacja numerami PESEL oraz numerami Dowodu Osobistego.”

Na pytanie: „Kto jest faktycznym nabywcą zakupionego samochodu? Czy z faktury wynika, że jest Pan jedynym właścicielem pojazdu? Czy jest Pan współwłaścicielem ww. samochodu – jeśli tak, prosimy wskazać w jakim udziale?”

Odpowiedział Pan: „Jestem faktycznym nabywcą samochodu. Wg faktury nabywców jest dwóch. Dokument nie precyzuje wysokości udziału. Zapłaciłem całą wartość za pojazd.”

Na pytanie: „W związku ze wskazaniem: „Na fakturze zakupu widnieją moje dane oraz mojego pełnomocnika”, prosimy o wskazanie, w którym miejscu na fakturze znajdują się dane Pana pełnomocnika (ojca)?”

Odpowiedział Pan: „Dane pełnomocnika (ojca) widnieją w rubryce nabywcy jako drugi nabywca.”

Pytania

Czy w zaistniałej sytuacji, gdy samochód dostawczy do wykonywania działalności gospodarczej został nabyty bez podania NIP, a faktura nie została skorygowana przez sprzedającego, natomiast błąd w postaci braku numeru NIP skorygował Pan przy zastosowaniu noty korygującej, istnieje możliwość odliczenia podatku VAT od zakupu?

Czy w przypadku zakupu samochodu dostawczego na potrzeby działalności, w przypadku faktury imiennej nie zawierającej numeru NIP, gdzie pozostałe dane pozwalają precyzyjnie określić, że jest Pan nabywcą, a kontrahent wycofał się z podpisanej wcześniej noty korygującej, to zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przysługuje Panu prawo do odliczenia VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług jako podatnik ma Pan prawo do odliczenia VAT z faktur zakupowych pod warunkiem, że nabyte towary i usługi zostaną wykorzystane do czynności opodatkowanej. Odliczenie VAT jest prawem przysługującym przedsiębiorcy. W związku z tym jako osoba prowadząca działalność gospodarczą będąca czynnym podatnikiem VAT, ma Pan prawo odliczyć podatek VAT z faktur zakupowych, w tym faktury za pojazd dostawczy.

Faktura dokumentująca zakup związany z działalnością gospodarczą opodatkowaną, wystawiona bez numeru NIP nabywcy daje możliwość odliczenia podatku naliczonego.

Pana stanowisko potwierdzają między innymi wyrok sądu oraz indywidualne interpretacje wydane w podobnych sprawach.

0113-KDIPT1-3.4012.210.2023.2.JM

0112-KDIL1-1.4012.303.2019.1.AK

0114-KDIP1-3.4012.306.2022.2.KP

wyrok z 27 lutego 2008 r., sygn. akt I SA/Łd 1136/07.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Z treści art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 3a ustawy:

Na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Z treści art. 88 ust. 4 ustawy wynika, że aby zrealizować uprawnienie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej faktury koniecznym jest posiadanie w momencie realizacji tego prawa statusu czynnego podatnika VAT.

Należy zauważyć, że ustawa nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów, o ile występują przesłanki świadczące o tym, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej (lub przyszłej) działalności opodatkowanej. Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny. Zatem, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Natomiast dla realizacji tego prawa konieczne jest m.in. posiadanie statusu podatnika VAT czynnego.

W tym miejscu należy wskazać, że wysokość odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących dokonanie wydatków, związanych z pojazdami samochodowymi reguluje przepis art. 86a ustawy.

Stosownie do art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 86a ust. 2 ustawy:

W myśl art. 86a ust. 3 ustawy:

Na mocy art. 86a ust. 4 ustawy:

Uregulowania dotyczące szczegółowych zasad wystawiania faktur oraz danych, które powinny zawierać, zawarte są w art. 106a-106e ustawy.  

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Na podstawie art. 106e ust. 1 ustawy:

W myśl art. 106k ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 106k ust. 3 ustawy:

Na mocy art. 106k ust. 2 ustawy:

Jak wynika z powyższych regulacji, noty korygujące mogą zostać wystawione przez nabywcę towaru lub usługi, w przypadku, gdy otrzymał on fakturę lub fakturę korygującą zawierającą pomyłki dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze sprzedawcą lub nabywcą lub oznaczeniem towaru lub usługi (z wyjątkiem pomyłek w pozycjach faktury określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15 ustawy).

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 106b ust. 5 ustawy:

Ww. przepis art. 106b ust. 5 ustawy, wprowadza zasadę, zgodnie z którą w przypadku sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, fakturę do paragonu fiskalnego na rzecz nabywcy posługującego się NIP (lub numerem podatku od wartości dodanej) wystawia się tylko w przypadku, gdy paragon dokumentujący tę sprzedaż zawiera ten numer.

Należy podkreślić, że przepisy art. 106b ust. 5 ustawy regulują szczegółowo kwestie dokumentowania transakcji, które zostały uprzednio zewidencjonowane przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Ww. przepisy wymuszają pewną konsekwencję podatnika. To znaczy, jeżeli dokonuje on zakupu jako podatnik, a nie jako konsument, to powinien o tym fakcie poinformować sprzedawcę w momencie dokonywania zakupu i przedstawić sprzedawcy swój numer identyfikujący go na potrzeby podatku w taki sposób, aby sprzedaż towarów lub usług była właściwie udokumentowana – albo fakturą VAT albo paragonem z tym numerem pozwalającym na ewentualne późniejsze prawidłowe wystawienie do tego paragonu faktury zawierającej ten numer.

W przypadku, gdy sprzedawca wystawi na żądanie klienta fakturę niezawierającą NIP nabywcy do paragonu fiskalnego niezawierającego NIP, sprzedawca nie ma prawa do wystawienia faktury korygującej zawierającej NIP lub zaakceptowania noty korygującej wystawionej przez klienta z NIP wskazanym przez klienta i analogicznie, nabywca nie może wystawić noty korygującej.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że 6 grudnia 2022 r. został zakupiony samochód dostawczy.  Zakup został udokumentowany fakturą, na której jako nabywca wskazane są dwie osoby, tj. Pan oraz Pana ojciec. Na fakturze w rubryce nabywca wskazano dane Pana oraz dane Pana ojca z numerami PESEL oraz numerami dowodów osobistych. Ww. faktura nie zawiera Pana numeru NIP. Wystosował Pan do sprzedawcy notę korygującą. Sprzedawca początkowo zaakceptował notę korygującą, następnie jednak wycofał akceptację noty. Jest Pan oraz był w momencie zakupu samochodu dostawczego zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Pana wątpliwości w sprawie dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego z ww. faktury dokumentującej nabycie samochodu dostawczego.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują, tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.

Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwości jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze.

Brak NIP-u przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.

Ponownie należy wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia opisanej we wniosku nieprawidłowości (braku NIP nabywcy) jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia podatku naliczonego (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze).

Zatem brak numeru NIP na fakturze nie przesądza o braku prawa do odliczenia podatku VAT. Jeżeli na podstawie posiadanej faktury jest możliwa identyfikacja podatnika jako nabywcy, mimo nieumieszczenia jego numeru NIP, a jednocześnie zakupiony samochód jest wykorzystywany na cele opodatkowanej działalności gospodarczej, to przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na otrzymanej fakturze VAT z 6 grudnia 2022 r., jednakże tylko w części odnoszącej się do posiadanego przez Pana udziału w samochodzie. Nie przysługuje Panu natomiast prawo do odliczenia podatku naliczonego z ww. faktury dokumentującej nabycie samochodu w części, w jakiej jest on własnością Pana ojca. Pana ojciec jest odrębnym od Pana nabywcą samochodu wskazanym w fakturze jego zakupu, co powoduje, że Pana ojciec jako współwłaściciel (odrębny podmiot prawa) ma względem swego udziału w samochodzie pozycję wyłącznego właściciela i może nim samodzielnie rozporządzać.

Podkreślić również należy, że prawo do odliczenia podatku naliczonego z ww. faktury w części odnoszącej się do posiadanego przez Pana udziału w samochodzie przysługuje Panu na podstawie art. 86 ust. 1 w zakresie, w jakim samochód jest wykorzystywany do czynności opodatkowanych w wysokości zgodnej z przepisami art. 86a ustawy i pod warunkiem niewystąpienia negatywnych przesłanek wynikających z art. 88 ustawy.

Tym samym, oceniając całościowo Pana stanowisko, w myśl którego, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą będąca czynnym podatnikiem VAT ma Pan prawo odliczyć podatek VAT z faktury za pojazd dostawczy, należało uznać je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy wskazać, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.