Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur dokumentujących nabycie towarów/usług w związku z realizacją projektu pn. „...”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Instytut (dalej: Wnioskodawca lub Instytut) jest instytutem badawczym, funkcjonującym na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 poz. 1158, z późn. zm.). Wnioskodawca posiada osobowość prawną. Zgodnie z przepisami ustawy o instytutach badawczych, do podstawowej działalności Instytutu należy prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, przystosowywanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do potrzeb praktyki oraz ich wdrażanie. W związku z prowadzoną działalnością podstawową Instytut może upowszechniać wyniki badań naukowych i prac rozwojowych.

Program badawczy Instytutu obejmuje wszystkie zagadnienia związane z (...).

Instytut może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie określonym w statucie. Działalność gospodarcza jest wyodrębniona pod względem finansowym i rachunkowym z działalności statutowej Instytutu.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Instytut uczestniczy w projekcie: „...” (dalej: Projekt).

Ogólnym celem Projektu jest (...). W ramach Projektu następuje: (...).

Projekt składa się z pakietów roboczych. Wszystkie pakiety są ze sobą ściśle związane i dotyczą (...).

Projekt jest przeprowadzany poprzez konsorcjum projektowe (dalej też jako: Konsorcjum). Konsorcjum jest formą współpracy na potrzeby Projektu - realizacji pakietów roboczych. Poprzez jego zawiązanie nie jest tworzony odrębny podmiot ani spółka.

Liderem konsorcjum projektowego jest pewien uniwersytet z innego państwa UE. Oprócz Wnioskodawcy i Lidera w realizacji Projektu uczestniczy dalszych uczestników - z innych państw UE. Działalność uczestników dotyka spraw rolnictwa. W szczególności są to podmioty badawcze, uniwersytety, instytucje publiczne, stowarzyszenia.

Obowiązki Lidera obejmują koordynację prac prowadzonych przez Partnerów w ramach pakietów roboczych; wewnętrzny nadzór; raportowanie do instytucji dofinansowującej oraz reprezentowanie grupy przed instytucją dofinansowującą.

Instytut jest zobowiązany jedynie do uczestnictwa w niektórych z działań w ramach Projektu. W szczególności, Wnioskodawca koordynuje jeden z pakietów roboczych, dotyczący zaprojektowania i wdrażania zaawansowanych działań transferu wiedzy. W tym zakresie podejmowane są działania polegające na zaangażowaniu w przetestowanie nowych technologii progresywnych użytkowników, wykazujących zainteresowanie ich wdrażaniem, a następnie zbieraniu danych i opinii z ich użytkowania, i wykorzystaniu ich w materiałach informacyjnych i szkoleniowych w celu zainteresowania i zwiększenia stopnia adopcji nowych technologii przez rolników. Oprócz tego, Wnioskodawca uczestniczy we współtworzeniu (...), generowaniu narzędzi szkoleniowych oraz promocji sieci wiedzy.

Z perspektywy Wnioskodawcy celem uczestnictwa w Projekcie jest udział w tworzeniu (...). Celem Projektu jest (...).

Projekt podzielony jest na szczegółowe zadania, przyporządkowane do poszczególnych partnerów. Wnioskodawca uczestniczy jedynie w działaniach badawczych.

Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu, w części realizowanej przez Wnioskodawcę, będą wystawiane na Wnioskodawcę. Koszty, w tym niektóre dokumentowane fakturami, jakie ponosić będzie Instytut w ramach realizacji Projektu to m.in.: materiały biurowe i konferencyjne oraz materiały zużywalne i eksploatacyjne do maszyn używanych w ramach badań.

Projekt jest finansowany dotacją od Komisji Europejskiej - Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Badań Naukowych (REA). Przeprowadzenie Projektu zależy od otrzymania dofinansowania. Konsorcjum nie realizowałoby Projektu w przypadku braku umowy o dofinansowanie.

Każdy z partnerów otrzymuje dofinansowanie na swoje działania. Każdy z partnerów wchodzących w skład konsorcjum powołanego na potrzeby realizacji Projektu, wykonuje przyjęte na siebie zadania i ponosi pełną odpowiedzialność za ich realizację. Każdy z partnerów ponosi koszty kwalifikowalne w zależności od przypisanego zadania we własnym imieniu.

Realizacja Projektu jest podzielona na pakiety robocze. Każdy z partnerów jest zobowiązany do przedłożenia dokumentacji swoich kosztów. Refundacja od REA ma miejsce, jeśli wydatki są zgodne z założeniami Projektu. Agencja nie wypłaca dofinansowania w razie naruszenia warunków dofinansowania (w takiej sytuacji możliwy jest także zwrot wypłaconego wcześniej dofinansowania). Wnioskodawca sam odpowiada za wykonanie przydzielonych mu w ramach Projektu działań.

Z założenia Projekt ma dążyć do stworzenia (...). Projekt nie jest kierowany do określonego grona odbiorców. Upowszechnianie wiedzy w ramach Projektu ma charakter nieodpłatny.

Odpowiednio także, Instytut nie będzie wykorzystywał wyników Projektu w sposób komercyjny. Możliwe jest wykorzystanie wyników realizacji projektu, do dalszych badań naukowych. Instytut w ramach Projektu nie będzie świadczył odpłatnie usług, ani nie będzie dokonywał odpłatnej dostawy towarów w ramach projektu, ani po jego zakończeniu. W szczególności, Instytut nie będzie przeprowadzał odpłatnych szkoleń.

Z istoty Projektu, ma nastąpić upowszechnianie wyników, które będzie się odbywało w sposób nieodpłatny - głównie poprzez (...). Ponadto, w trakcie trwania projektu i po jego zakończeniu, Wnioskodawca będzie upowszechniał wyniki za pośrednictwem stron internetowych, publikacji, plakatów, prezentacji, demonstracji oraz wystąpień na warsztatach i konferencjach dla interesariuszy.

Dofinansowanie stanowi refundację poniesionych przez Instytut kosztów kwalifikowanych Projektu. W ramach Projektu, Instytut nie będzie wykorzystywał zakupionych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych. Podobnie będzie po zakończeniu Projektu.

Z perspektywy Instytutu, wyniki realizacji Projektu to uczestnictwo w procesie nieodpłatnego przekazywania wiedzy. Wnioskodawca nie zamierza przenosić odpłatnie żadnych praw do wyników badań powstałych w związku z realizacją przedmiotowego projektu na rzecz innych podmiotów.

Nieodpłatne rozpowszechnianie wyników (wiedzy) stanowić będzie przejaw działalności statutowej Wnioskodawcy - niebędącej działalnością gospodarczą.

Ponoszone przez Instytut wydatki, związane z realizacją Projektu, nie będą służyły sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT, a efekty Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Pochodzące od REA środki (dofinansowanie) będą przeznaczone na realizacje zadań Instytutu w ramach Projektu i nie mogą być wydatkowane na inne cele.

Prawa do przedmiotów własności intelektualnej, w tym autorskie prawa majątkowe oraz prawa własności przemysłowej, powstałe w wyniku realizacji Projektu przysługują temu członkowi grupy, który je wytworzył w zakresie powierzonych jemu zadań.

Wnioskodawca nie przewiduje, aby ewentualne prawa majątkowe uzyskane poprzez realizację Projektu były przekazywane za wynagrodzeniem do innych podmiotów (w tym pozostałych członków konsorcjum projektowego).

Pytanie

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaki wynika z faktur dokumentujących nabycie towarów/usług w toku realizacji Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie przysługuje mu prawo do odliczenia kwot podatku naliczonego wynikających z otrzymanych faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację Projektu.

W świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Dokonanie odliczenia warunkowane jest więc istnieniem związku pomiędzy danym zakupem, a sprzedażą opodatkowaną.

Należy zatem ustalić, czy zakupy finansowane ze środków Projektu mają być wykorzystane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a więc zasadniczo do odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług.

Powyższa zasada wyklucza skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku zakupów wykorzystywanych do wykonywania czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko podatnikom, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Stosownie do tego przepisu podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT przez działalność gospodarczą rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Status podatnika VAT powinien być weryfikowany w odniesieniu do każdej wykonywanej przez dany podmiot czynności z osobna. Jak wynika bowiem z art. 2 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, opodatkowaniu podlegają, z zasady wyłącznie czynności wykonywane przez podatnika VAT działającego w takim charakterze. Regulacja ta daje podstawy do wyciągnięcia wniosku, że ten sam podmiot część czynności może dokonywać jako podatnik VAT, a części nie działając w takim charakterze. Okoliczność ta została podkreślona w orzecznictwie TSUE, przykładowo w wyroku z 4.10.1995 r., C-291/92.

Poza działalnością gospodarczą Instytut wykonuje także działalność niegospodarczą, w ramach której, w szczególności, przeprowadza badania naukowe.

W odniesieniu do konkretnego Projektu podstawowe znaczenie ma fakt służy on w całości nieodpłatnemu przekazywaniu wiedzy. W rezultacie, czynności Instytutu, jako uczestnika Projektu, nie są związane z odpłatnym świadczeniem usług; nie mają prowadzić do odpłatnego świadczenia usług w przyszłości; wyniki natomiast będą upowszechniane nieodpłatnie.

Dodatkowo, udział w Projekcie wpisuje upowszechnianie wiedzy poprzez publikacje, np. poprzez strony internetowe, publikacje oraz wystąpienia na warsztatach i konferencjach dla interesariuszy.

Z samej istoty nie występują tutaj określone (wybrane) podmioty, do których kierowana jest wiedza. W konsekwencji, trzeba uznać, że działania Wnioskodawcy nie będą miały wyodrębnionych beneficjentów tj. podmiotów, które można byłoby uznać za odbiorców. Z perspektywy Instytutu, Projekt będzie dotyczył nieodpłatnego upowszechniania wiedzy.

Z powyższego wynika, że sposób działania Instytutu w ramach konkretnego Projektu mieści się w ramach nieodpłatnej działalności statutowej - upowszechniania wiedzy; niestanowiącej działalności gospodarczej.

W rezultacie, Instytut w związku z Projektem nie będzie świadczył odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług tj. wyniki badań nie będą odsprzedawane. W konsekwencji, zakupy finansowane ze środków Projektu nie wykazują związku z działalnością opodatkowaną. Nieodpłatne upowszechnianie wiedzy należy do czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W związku z tym, Instytutowi nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W tym miejscu wskazać należy, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym, ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.) w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcjum podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (lider konsorcjum). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez lidera konsorcjum.

Konsorcjum, w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego, nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Zatem, przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Oznacza to, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych.

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony, ponieważ - jak Państwo wskazali - ponoszone przez Instytut wydatki, związane z realizacją Projektu, nie będą służyły sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT, a efekty Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym, Państwa Instytut nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji ww. Projektu. Tym samym Państwa Instytutowi z tego tytułu nie przysługuje prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Reasumując, Państwa Instytutowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów/usług w związku z realizacją projektu pn. „...”, ponieważ efekty Projektu nie są wykorzystywane przez Państwa Instytut do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.