Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania inwestycyjnego pn.: „(…)” obejmującego swym zakresem wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków, budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz budowę sieci wodociągowej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina realizuje inwestycję pod nazwą „(…)”, na podstawie złożonego do Urzędu Marszałkowskiego w dniu (…) czerwca 2022 r. wniosku o dofinansowanie dla projektu w ramach PROW i umowy o przyznanie pomocy nr (…) z dnia (…) grudnia 2022 r.

Całkowita wartość zadania – (…) zł, dofinansowanie – (…) zł.

Inwestycja obejmuje swoim zakresem:

a)Koszty inwestycyjne:

-budowę przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscowościach: (…);

-budowę sieci wodociągowej o dł. (…) km w miejscowościach (…).

b)koszty ogólne:

-wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków, o których mowa w pkt a).

Zadanie inwestycyjne pod nazwą „(…)” należy do zadań własnych gminy. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), tj. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Inwestorem zadania jest Gmina (…). Faktury będą wystawiane na gminę (…).

Gmina zawarła umowy z osobami fizycznymi – są to umowy użyczenia. Przedmiotem tej umowy jest użyczenie nieruchomości i określenie warunków użyczenia nieruchomości dla potrzeb realizacji projektu, który swoim zakresem obejmuje budowę przydomowej oczyszczalni ścieków na nieruchomości użyczającego.

Po zakończeniu tej inwestycji powstaną nowe środki trwałe: przydomowe oczyszczalnie ścieków i sieć wodociągowa, które będą przyjęte na stan majątku Gminy. Koszt wykonania dokumentacji projektowej również zostanie wliczony do wartości środków trwałych, co zostanie wskazane w dokumencie OT.

Po okresie trwałości projektu, tj. 5 lat od wypłaty końcowej dofinansowania będą zawierane umowy przekazania przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcom na nieodpłatne użytkowanie. Z tytułu przekazania w nieodpłatne użytkowanie Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat.

Realizacja poszczególnych elementów projektu, tj. budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków i budowa sieci wodociągowej będzie udokumentowana odrębnymi fakturami.

Gmina będzie w stanie przyporządkować bezpośrednio ponoszone wydatki na towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu objętego zakresem wniosku odrębnie do budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, odrębnie do wykonania dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków i odrębnie do budowy sieci wodociągowej.

Spółka gminna, tj. (…) Spółka z o.o., (…) będzie wykorzystywała do świadczenia usług dostawy wody wybudowaną w ramach projektu objętego zakresem wniosku sieć wodociągową.

Sieć wodociągowa zostanie przekazana do użytkowania na podstawie umowy użyczenia. Przekazanie infrastruktury będzie miało charakter nieodpłatny.

Gmina będzie wykorzystywała efekty inwestycji pn.: „(…)” do czynności:

 a) niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług:

-budowa sieci wodociągowej;

-budowa przydomowych oczyszczalni ścieków;

-wykonanie dokumentacji projektowych przydomowych oczyszczalni ścieków.

Mieszkańcy są zobowiązani do spełnienia następujących warunków, aby wybudowana została na ich nieruchomościach przydomowa oczyszczalnia ścieków w ramach inwestycji „(…)”:

-muszą posiadać tytuł prawny do władania nieruchomością, na której planuje się budowę oczyszczalni;

-uporządkować i przygotować teren pod budowę przydomowej oczyszczalni ścieków, w szczególności usunąć wszelkie elementy i przeszkody w obrębie projektowanej oczyszczalni, które utrudniałyby przeprowadzenie robót budowlanych (tj. np. wycinki drzew, usunięcia gruzu, wiat, altanek, składowisk itp.);

-nieodpłatnie udostępnić teren wykonującemu przydomową oczyszczalnię ścieków na czas trwania budowy, w tym umożliwienia:

a)swobodnego dostępu osobom działającym w imieniu Biorącego w użyczenie celem sporządzenia dokumentacji projektowej,

b)wykonania robót sprzętem mechanicznym,

c)wejścia na grunt w celu wykonania podłączenia i montażu przydomowej oczyszczalni ścieków.

Natomiast po zakończeniu inwestycji mieszkańcy będą zobowiązani do:

a)zapewnienia prawidłowego i nieprzerwanego funkcjonowania używanej oczyszczalni oraz poniesienia wszelkich kosztów z tym związanych, a w szczególności kosztów:

-bieżącej eksploatacji,

-zaszczepienia bakterii w formie biopreparatu lub osadu czynnego (jeżeli dotyczy),

-związane z przeprowadzanymi okresowymi przeglądami konserwacyjnymi przydomowej oczyszczalni i wywozem osadów,

b)dokumentowania kosztów eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków i przechowywania przez okres co najmniej 5 lat rachunków i faktur dotyczących poniesionych wydatków, w szczególności dotyczących biopreparatów i wywozu powstałego osadu z oczyszczalni,

c)eksploatacji zgodnie z zaleceniami określonymi przez producenta w książce użytkownika, w tym w szczególności w zakresie wywożenia powstałego osadu z oczyszczalni,

d)umożliwienia przedstawicielom Urzędu Miejskiego w (…) i Samorządu Województwa (…) kontroli eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków, w tym pobierania próbek ścieków surowych i oczyszczonych.

Sieć wodociągowa będzie budowana bez przyłączy do nieruchomości wobec tego właściciele nieruchomości nie są zobowiązani do spełnienia jakichkolwiek warunków w ramach realizacji projektu.

Mieszkańcy nie są zobowiązani do uiszczenia na rzecz Gminy jakichkolwiek opłat własnych związanych z budową przydomowych oczyszczalni ścieków.

Umowę z wykonawcami na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, umowę na wykonanie dokumentacji projektowych oraz umowę na budowę sieci wodociągowej podpisała Gmina (…). W przypadku niezrealizowania inwestycji Gmina (…) będzie zobowiązana do zwrotu środków pieniężnych (dofinansowania) otrzymanego w ramach PROW.

Gmina (…) nie może przeznaczyć dofinansowania otrzymanego w ramach PROW na inny cel. Gmina (…) w trakcie realizacji inwestycji nie otrzyma środków finansowych od instytucji dotującej, gdyż środki finansowe w ramach PROW Gmina otrzyma dopiero w formie refundacji poniesionych kosztów, jako płatność końcową, wypłaconą po zrealizowaniu całości inwestycji. Warunkiem niezbędnym do wypłaty dofinansowania będzie akceptacja przez Urząd Marszałkowski w (…) złożonego zgodnie z terminem wynikającym z umowy o przyznanie pomocy wniosku o płatność końcową wraz z wymaganymi załącznikami, w tym fakturami, dowodami zapłaty.

Gmina (…) nie realizowałaby inwestycji, gdyby nie przyznane dofinansowanie z PROW, z uwagi na ogromne koszty inwestycji.

Według posiadanej na dzisiaj wiedzy, Gmina po wybudowaniu sieci wodociągowej i przekazaniu jej na podstawie umowy użyczenia spółce gminnej, tj. (…) Sp. z o.o. w (…) nie będzie korzystała z sieci wodociągowej. Z sieci wodociągowej będą korzystały osoby fizyczne, które będą płaciły za wodę do spółki komunalnej, tj. (…) Sp. z o.o. w (…).

Według posiadanej na dzisiaj wiedzy po przekazaniu na podstawie umowy użyczenia ww. spółce wybudowanej w ramach projektu sieci wodociągowej, jednostki organizacyjne Gminy nie będą korzystały z sieci wodociągowej.

Koszty utrzymania w odpowiednim stanie sieci wodociągowej oddanej (…) Sp. z o.o. w (…) na podstawie umowy użyczenia będzie pokrywała ww. spółka.

Należy podkreślić, iż 19 października 2022 r. Gmina (…) uzyskała Interpretację indywidualną (...) dla inwestycji pn.: „(…)”, jednakże niniejszym wnioskiem ponownie zwraca się o wydanie interpretacji indywidualnej, gdyż w trakcie realizacji inwestycji zmienił się stan faktyczny i podejście organów podatkowych. Po pierwsze, z uwagi na bardzo wysokie koszty budowy stacji uzdatniania wody na terenie gminy (…), po porozumieniu z Urzędem Marszałkowskim w (…) i zawarciu na tą okoliczność stosownego aneksu do umowy o przyznanie pomocy, Gmina zrezygnowała z realizacji tego zakresu inwestycji i zmieniła się tym samym nazwa i zakres inwestycji. Po drugie wybudowana w ramach projektu sieć wodociągowa zostanie przekazana (…) Sp. z o.o. w (…), na podstawie umowy użyczenia (przekazanie infrastruktury będzie miało charakter nieodpłatny). Wcześniej, we wniosku o wydanie interpretacji podatkowej złożonym 21 lipca 2022 r. wskazano, że sieć wodociągowa zostanie przekazana ww. spółce na podstawie umowy dzierżawy, która miała wskazywać wysokość czynszu z tytułu dzierżawy sieci, jednak obecnie stan faktyczny uległ zmianie.

Ponadto złożony niniejszy wniosek o wydanie interpretacji podatkowej zawiera również dodatkowo opis dotyczący jednego z zakresu obejmującego inwestycję w ramach PROW, a mianowicie wykonanie dokumentacji projektowych przydomowych oczyszczalni ścieków, dlatego też pytanie przyporządkowane do stanu faktycznego przedstawionego w poz. 61 wniosku w pkt 62 odnosi się również do tego zakresu inwestycji (wniosek o wydanie interpretacji podatkowej złożony 21 lipca 2022 r. nie zawierał tego zakresu).

Pytanie

Czy Gminie w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pod nazwą: „(…)” obejmującego swym zakresem wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków, budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz budowę sieci wodociągowej będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją ww. inwestycji, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, Gminie w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pod nazwą: „(…)” obejmującego swym zakresem wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków, budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz budowę sieci wodociągowej nie będzie przysługiwało prawo obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją ww. inwestycji, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej również jako ustawa o VAT), w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Przepis ten wskazuje, że uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego przysługuje, o ile spełnione są następujące warunki:

1)podmiot musi być uznany za podatnika w rozumieniu ustawy o VAT,

2)nabyte towary lub usługi muszą służyć działalności opodatkowanej.

W przypadku zatem nabycia towarów lub usług służących działalności zwolnionej lub niepodlegającej opodatkowaniu, podatnikowi nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT w tym zakresie. Należy przy tym podkreślić, że na gruncie przepisów ww. ustawy, jednostki samorządu terytorialnego w tym gminy mogą występować zarówno w charakterze podatnika VAT, jak i organu władzy publicznej wyłączonego spod reżimu tejże ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przez działalność gospodarczą należy natomiast rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie natomiast do postanowień art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy przepis stanowi implementację art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L z 11.12.2006, nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. Oznacza to, że organ władzy publicznej (w tym jednostki samorządu terytorialnego) będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług, gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wprawdzie wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale dokonuje tego na podstawie umów cywilnoprawnych. W praktyce zatem, organ władzy publicznej na gruncie VAT może z jednej strony posiadać status podatnika VAT jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, jak również tego statusu nie posiadać. Co ważne, z punktu widzenia cytowanego art. 86 ust. 1 ustawy VAT takiemu podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w tej części, w jakiej służy opodatkowanej działalności gospodarczej.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym) oraz wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Mając zatem na uwadze powyższe oraz fakt, że Gmina użyczając sieć wodociągową spółce, tj. (…) Sp. z o.o. w (…) powołanej do realizacji zadań własnych Gmina nie będzie wykonywać żadnych czynności opodatkowanych VAT. Nie działa bowiem w tym zakresie jako podatnik VAT.

Stanowisko takie potwierdzają interpretacje podatkowe takie jak:

·interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 listopada 2021 r. znak 0114-KDIP4-1.4012.624.2021.1.APR,

·interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 października 2023 r., znak 0112-KDIL3.4012.497.2023.2.AK,

·interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 maja 2024 r., znak 0113-KDIPT1-1.4012.192.2024.2.AKA,

·interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 stycznia 2024 r., znak 0112-KDIL1-2.4012.14.2024.1.PM,

·interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 sierpnia 2024 r. znak 0112-KDIL1-2.4012.355.2024.1.DS.

Wskazać należy również na interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 2 maja PT1.8101.1.2023, dotyczącą wprawdzie dostarczania i instalacji systemów OZE, niemniej mająca również znaczenie w niniejszej sprawie zaś wydaną po wyrokach TSUE w sprawach C-612/21 i C-616/21.

W ocenie TSUE wykonywanie przez gminy czynności w zakresie instalacji systemów OZE i w zakresie usuwania wyrobów i odpadów zawierających azbest, w okolicznościach takich, jak rozpatrywane w ww. postępowaniach, nie stanowi zatem działalności gospodarczej, co oznacza, że w takich przypadkach gminy nie działają w charakterze podatników VAT i w konsekwencji wykonywane przez nie czynności nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Wskazać należy również na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 października 2023 r. I FSK 1292/19, zgodnie z którym:

„Gmina w związku z wykonywaniem czynności z zakresu odbierania i oczyszczania ścieków działa jako podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą, aczkolwiek skoro w ciągu pierwszych pięciu lat od nabycia sprzętu do obsługi przydomowych oczyszczalni ścieków nie będzie wykorzystywała go do czynności opodatkowanych, to nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego.”

Podobne stanowisko zawarte zostało w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 kwietnia 2024 r. znak 0114-KDIP4-1.4012.132.2024.2.DP.

Biorąc powyższe pod uwagę Gmina realizując zadanie inwestycyjne pod nazwą „(…)” nie ma możliwości skorzystać z prawa do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, gdyż po zakończeniu realizacji inwestycji powstałe nowe środki, tj. przydomowe oczyszczalnie ścieków i sieć wodociągowa nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Nie będzie prowadzona żadna działalność gospodarcza opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Koszt wykonania dokumentacji projektowej związanej z budową przydomowych oczyszczalni ścieków również zostanie wliczony do wartości środków trwałych i nie będzie ona wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy:

·podatek odlicza podatnik podatku od towarów i usług,

·towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem, który daje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, których nie będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych (czyli czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi).

Art. 88 ustawy zawiera listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są podatnikami VAT w przypadku wykonywanych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Rolę Gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Jak wynika z art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi

Z wniosku wynika, że Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina realizuje inwestycję pod nazwą „(…)”. Inwestycja obejmuje swoim zakresem:

a) koszty inwestycyjne:

-budowę przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscowościach: (…);

-budowę sieci wodociągowej o dł. (…) km w miejscowościach (…).

b) koszty ogólne:

-wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków, o których mowa w pkt a).

Inwestorem zadania jest Gmina. Faktury będą wystawiane na Gminę.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację ww. zadania.

W pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy realizacja części projektu – tj. budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach mieszkańców oraz wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków – będzie przez Państwa wykonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Analizując charakter podjętych przez Państwa działań warto wskazać wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 – Gmina O. przeciwko Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej.

W wyroku tym TSUE wskazał, że:

„(…), aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika”. (pkt 24)

Trybunał zwrócił uwagę na istotne elementy stanu faktycznego, które zaistniały w sprawie będącej przedmiotem ww. postępowania:

„W tym względzie, po pierwsze, należy zauważyć, że podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braãov, C‑655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, jak wynika z postanowienia odsyłającego, że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały. (pkt 36)

Po drugie, z informacji przedstawionych przez sąd odsyłający wynika, że gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za te same dostawę i instalację po cenie rynkowej. (pkt 37)

Tymczasem Trybunał miał już okazję orzec, że jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, jak wskazano w pkt 31 niniejszego wyroku, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku. (pkt 38)

Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane”. (pkt 39)

Na podstawie powyższej analizy TSUE doszedł do wniosku, że:

„W konsekwencji nie wydaje się, z zastrzeżeniem dokonania weryfikacji przez sąd odsyłający, by gmina O. wykonywała w niniejszym przypadku działalność o charakterze gospodarczym w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112. (pkt 40)

Ponieważ gmina O., w świetle powyższych rozważań, nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy”. (pkt 41)

Ostatecznie Trybunał orzekł, że:

„(…) art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych”. (pkt 42)

Aby określić zatem czy budowa przydomowych oczyszczalni ścieków (w tym również wykonanie dokumentacji projektowej) będzie przez Państwa realizowana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy, kluczowa jest analiza przesłanek wskazanych w wyroku TSUE, tj.: brak zarobkowego charakteru podejmowanych czynności – czynność nie ma na celu osiągnięcia stałego dochodu, brak równorzędnego ekwiwalentu ekonomicznego ze strony ostatecznego beneficjenta inwestycji (mieszkańca Gminy), zgoda mieszkańca na wykonanie usługi na jego nieruchomości, uzyskanie dofinansowania oraz zlecenie zrealizowania inwestycji wyspecjalizowanemu podmiotowi trzeciemu.

Realizując zadanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach mieszkańców, mają Państwo na celu realizację zadań własnych określonych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz poprawę jakości życia mieszkańców. Nie mają Państwo na celu osiągania stałego dochodu. Podpiszą Państwo z mieszkańcami umowy regulujące zasady realizacji budowy przydomowych oczyszczalnia ścieków. Z przedstawionych informacji wynika, iż mieszkańcy nie są zobowiązani do uiszczenia na rzecz Gminy jakichkolwiek opłat własnych związanych z budową przydomowych oczyszczalni ścieków. Całkowita wartość zadania – (…) zł, dofinansowanie – (…) zł. Na realizację Projektu otrzymają Państwo dofinansowanie w ramach PROW. Inwestorem zadania jest Gmina. Faktury będą wystawiane na Gminę. Ponadto wskazują Państwo, że Gmina będzie wykorzystywała efekty inwestycji pn.: „(…)” do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powyższych okoliczności sprawy wynika, że analizowany przypadek wykazuje się licznymi analogiami do sprawy, w której TSUE wydał wyrok w sprawie C-612/21 z 30 marca 2023 r.

Podsumowując, w analizowanej sprawie należy stwierdzić, że skoro:

-celem podejmowanych przez Państwa działań proekologicznych w postaci budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie było osiąganie przez Państwa stałego dochodu,

-z zainteresowanymi mieszkańcami zamierzają Państwo podpisać umowy regulujące zasady realizacji budowy przydomowych oczyszczalni ścieków,

-po okresie trwałości projektu, tj. 5 lat od wypłaty końcowej dofinansowania będą zawierane umowy przekazania przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcom na nieodpłatne użytkowanie. Z tytułu przekazania w nieodpłatne użytkowanie Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat,

-realizacja budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków będzie udokumentowane odrębnymi fakturami,

-Mieszkańcy nie są zobowiązani do uiszczenia na rzecz Gminy jakichkolwiek opłat własnych związanych z budową przydomowych oczyszczalni ścieków,

-umowę z wykonawcami na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, umowę na wykonanie dokumentacji projektowych podpisała Gmina.

to w świetle stanowiska TSUE przedstawionego w ww. wyroku oraz związku z realizacją zadań własnych wynikających z art. 7 ust . 1 ustawy o samorządzie gminnym – uznać należy, że podejmowane przez Państwa działania znajdują się poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tj. nie stanowią czynności polegających na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem w omawianej sprawie związek nabytych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny – który stanowi podstawowy warunek odliczenia podatku VAT – nie występuje.

Podsumowując zatem, stwierdzam, że nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków (w tym również wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków).

Z opisu sprawy również wynika, że w ramach zadania pn.: „(…)” będą ponosić Państwo wydatki inwestycyjne związane z budową sieci wodociągowej o dł. (…) km w miejscowościach (…). Wybudowaną w ramach ww. zadania sieć wodociągową będzie wykorzystywała do świadczenia usług dostawy wody Spółka gminna, tj. (…) Spółka z o.o. Sieć wodociągowa zostanie przekazana do użytkowania na podstawie umowy użyczenia. Przekazanie infrastruktury będzie miało charakter nieodpłatny.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Ponadto jak wynika z wniosku Gmina (…) będzie wykorzystywała efekty inwestycji pn.: „(…)” do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług:

-budowa sieci wodociągowej;

-budowa przydomowych oczyszczalni ścieków;

-wykonanie dokumentacji projektowych przydomowych oczyszczalni ścieków.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi, ponieważ – towary i usługi nabyte w związku z realizacją inwestycji polegającej na budowie sieci wodociągowej o dł. (…) km w miejscowościach (…) nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jednoznacznie Państwo wskazali, że ww. infrastruktura zostanie udostępniona nieodpłatnie na mocy umowy użyczenia na rzecz Spółki.

W konsekwencji powyższego ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów towarów i usług nabytych w związku z budową sieci wodociągowej o dł. (…) km w miejscowościach (…).

Podsumowując stwierdzam, że Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pn.: „(…)” obejmującego swym zakresem wykonanie dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków, budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz budowę sieci wodociągowej.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z jego ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.