Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 grudnia 2024 r.  o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

  • prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024 w zakresie poniesionych wydatków na realizację inwestycji polegającej na rozbudowie istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej (tłocznej) pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi,
  • sposobu dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024 w zakresie poniesionych wydatków na realizację ww. inwestycji.

Uzupełnili go Państwo pismem z 27 stycznia 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina ... (dalej: Gmina) na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465) posiada osobowość prawną i jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Gmina rozlicza podatek VAT w okresach miesięcznych i składa JPK_VAT. Do zadań własnych Gminy należy m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Wykonując zadania własne Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie umów o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), dalej: ustawa VAT. Jednym z takich obszarów działania Gminy są zadania z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

Gmina ... w latach 2023-2024 dokonała realizacji inwestycji w zakresie „... ...”. W ramach realizacji zadania dokonano rozbudowy istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej (tłocznej) pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi. W ramach zrealizowanej inwestycji dokonano także opracowanie dokumentacji projektowej dla tego zakresu. Wybudowany rurociąg łączy istniejący rurociąg tłoczny przy ul. ... w miejscowości ... z tłocznią ścieków ... w miejscowości ... przy ul. .... Wytworzona sieć składa się z rur ciśnieniowych ... o długości ... m, ...o długości ... m i rurociągu grawitacyjnego z rury ... o długości ... m z zabudowanymi na nich studniami betonowymi, prefabrykowany łączonymi na uszczelki z zabudowaną w nich armaturą odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakową. Tytułem ponoszonych wydatków na realizowaną inwestycję Gmina otrzymała w latach 2023-2024 od kontrahentów faktury zawierające podatek VAT. W momencie otrzymania faktur Gmina nie dokonała odliczenia naliczonego podatku VAT. Wydatki inwestycyjne były bezpośrednio związane z opisaną we wniosku infrastrukturą kanalizacyjną i służyć będą tylko i wyłącznie działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Zrealizowana inwestycja jest związana z działalnością statutową Gminy ... i należy do zadań własnych wskazanych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Wartość zrealizowanej inwestycji wyniosła 1 944 162,00 zł brutto. Inwestycja została zrealizowana przy dofinansowaniu w 76,46 % z Rządowego Funduszu Polski Ład - Program Inwestycji Strategicznych; wkład własny Gminy wyniósł 23,54 % zgodnie z umową.

W dniu 12 lipca 2024 roku Gmina na podstawie dokumentu księgowego OT wprowadziła sieć kanalizacji sanitarnej do prowadzonej ewidencji środków trwałych. Od miesiąca sierpnia 2024 roku Gmina dokonuje comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych przedmiotowego środka trwałego, stosując 4,5 % stawkę amortyzacji, wynikającą z załącznika nr 1 do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Z 2023 r. poz. 2805 ze zm.).

Na podstawie zarządzenia Burmistrza Gminy ... nr ... z dnia ... roku, stawka amortyzacyjna dla przedmiotowej sieci kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą od dnia 1 stycznia 2025 roku wynosić będzie 2,5 %. Obniżenie stawki nastąpi na podstawie art. 16i ust. 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm.), zgodnie z którym podatnicy mogą obniżać podane w „Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych" stawki dla poszczególnych środków trwałych, stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Stosownie do § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 342) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne umarza się lub amortyzuje. Odpisów umorzeniowych lub amortyzacyjnych dokonuje się według zasad przyjętych przez jednostkę zgodnie z przepisami ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.). Ustalając zasady umarzania lub amortyzacji, jednostka może przyjąć stawki określone w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm.) albo stawki określone przez jednostkę nadrzędną albo zarząd jednostki samorządu terytorialnego.

Powodem obniżenia stawki amortyzacyjnej jest przewidywany dłuższy efektywny okres użytkowania gospodarczego sieci kanalizacji sanitarnej aniżeli wynikałoby to przy zastosowaniu ustawowej stawki 4,5 %. Zgodnie z uzasadnionymi przewidywaniami przedmiotowy środek trwały (sieć kanalizacji sanitarnej) będzie użytkowana przez okres co najmniej 40 lat. A zatem właściwą stawką amortyzacyjną jest stawka 2,5% (40 lat x 2,5 % = 100 % amortyzacji środka trwałego). Przy ustawowej stawce amortyzacji wynoszącej 4,5 %, środek trwały zostałby zamortyzowany księgowo już po niespełna 23 latach użytkowania. Środek trwały został wykonany z nowoczesnych materiałów technologicznych, co gwarantuje jego efektywne użytkowanie przez okres co najmniej 40 lat.

Środek trwały od momentu jego oddania do użytkowania w dniu 12.07.2024 r. do dnia 31.12.2024 r. nie służy Gminie do wykonywania czynności zwolnionych ani też nieopodatkowanych przy realizacji nieodpłatnej działalności statutowej.

Z dniem 1 stycznia 2025 roku przedmiotowa sieć kanalizacji sanitarnej zostanie wydzierżawiona na okres co najmniej 10 lat komunalnej spółce prawa handlowego (dalej jako: Spółka), której 100 % udziałowcem jest Gmina. Spółka jest na gruncie ustawy VAT, odrębnym od Gminy czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest m.in. odpłatna działalność w zakresie zbiorowej sprzedaży wody i świadczenia usług odbioru ścieków; Spółka została specjalnie m.in. w tym celu utworzona w dniu 1 stycznia 1997 roku. Z tytułu dzierżawy Gmina będzie pobierać czynsz dzierżawny podlegający opodatkowaniu właściwą stawką podatkiem VAT (aktualna stawka podatku dla przedmiotu dzierżawy wynosi 23 %). Wysokość czynszu będzie skalkulowana w oparciu o poniesione nakłady inwestycyjne i stosowany roczny wskaźnik amortyzacji środka trwałego. Jak podano, wskaźnik amortyzacji dla przedmiotowego środka trwałego będzie wynosić 2,5 % wartości początkowej. Czynsz będzie stały i będzie stanowić iloczyn wartości środka trwałego i stosowany wskaźnik zużycia (amortyzacji). Przy tak skalkulowanej stawce czynszu, zwrot poniesionych nakładów nastąpi po upływie 40 lat. W ramach dzierżawy Spółka (dzierżawca) będzie zobowiązana do utrzymania przedmiotu dzierżawy w należytym stanie, przeprowadzać konserwacje, naprawy i usuwać bieżące awarie. Przez cały okres dzierżawy Gmina pozostanie właścicielem środka trwałego.

W wyniku zawartej umowy dzierżawy, sieć kanalizacji sanitarnej pomiędzy miejscowościami ...-... wraz z infrastrukturą towarzyszącą będzie w całości i wyłącznie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych. W czasie oddania przedmiotowego środka trwałego w dzierżawę, Gmina ani jej jednostki organizacyjne nie będą korzystały z tej infrastruktury i nie będzie służył on nieodpłatnej realizacji zadań własnych Gminy. Po wydzierżawieniu kanalizacji sanitarnej, Spółka zgodnie z ustawą o rachunkowości przyjmie ją do ewidencji środków trwałych i będzie dokonywała odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu 2,5 % stawki amortyzacyjnej. Wysokość stawki amortyzacyjnej wynikać będzie z uwzględnienia długości efektywnej użyteczności gospodarczej danego środka trwałego, a jej konsekwencją będzie zwiększenie możliwości wypracowania przez Spółkę zysków, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Wydzierżawiona sieć kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą będzie wykorzystywana przez Spółkę do zbiorowego odprowadzania ścieków. Świadczone usługi będą wykonywane wyłącznie odpłatnie, stanowiąc czynności opodatkowane właściwą stawką podatku VAT (aktualna stawka VAT wynosi 8 %).

Uzupełnienie wniosku

Na pytania w wezwaniu o treści :

a)Czy budowali Państwo sieć kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi z zamiarem odpłatnego ich udostępniania na rzecz Spółki, tj. z zamiarem ich wykorzystania wyłącznie do czynności opodatkowanych?

b)Jaki jest przewidywany roczny obrót z tytułu dzierżawy sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi?  Należy wskazać kwotę netto i brutto.

c)Czy wysokość czynszu dzierżawnego będzie skalkulowana z uwzględnieniem całości poniesionych nakładów na realizację ww. inwestycji, tj. otrzymanego dofinansowania i Państwa wkładu własnego?

d)W związku ze wskazaniem we wniosku:

Wysokość czynszu będzie skalkulowana w oparciu o poniesione nakłady inwestycyjne i stosowany roczny wskaźnik amortyzacji środka trwałego. Jak podano, wskaźnik amortyzacji dla przedmiotowego środka trwałego będzie wynosić 2,5 % wartości początkowej.

Należy wskazać czy wartość początkowa środka trwałego została ustalona z uwzględnieniem wkładu własnego i otrzymanego dofinansowania na realizację inwestycji. 

e)Czy wysokość czynszu jest skalkulowana z uwzględnieniem realiów rynkowych? Jeśli tak, to jakich konkretnie?

f)Czy wynagrodzenie należne Państwu z tytułu dzierżawy będzie niższe od wartości rynkowej, równe wartości rynkowej, czy wyższe od tej wartości?

g)Jaki % wartości budowy sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi stanowi roczne wynagrodzenie należne Państwu wynikające z umowy dzierżawy wybudowanej kanalizacji i sieci wodociągowej?

h)Czy kwota czynszu za dzierżawę wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej  pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi jest znacząca dla Państwa budżetu?

i)Na jakim poziomie kształtuje się dochód z tytułu dzierżawy wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi w skali roku w stosunku do Państwa dochodów ogółem/dochodów własnych?

Udzielili Państwo następujących odpowiedzi:

Ad a

Gmina ... budowała sieć kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi z zamiarem odpłatnego ich udostępniania na rzecz Spółki, tj. z zamiarem ich wyłącznego wykorzystania do czynności opodatkowanych.

Ad b

Przewidywany aktualnie roczny obrót z tytułu dzierżawy sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi wynosić będzie: .... zł netto, .... zł brutto. Wysokość czynszu ustalono jako iloraz aktualnej wartości początkowej środka trwałego i jego stawki amortyzacyjnej (.... zł x 2,5 %). Aktualna wartość początkowa przedmiotowego środka trwałego stanowi wartość brutto jego wytworzenia, w tym wartość poniesionego podatku VAT na podstawie otrzymanych faktur od kontrahentów. Po dokonaniu uzyskaniu pozytywnej interpretacji w przedmiotowej sprawie i odliczeniu naliczonego podatku VAT, wartość początkowa środka trwałego zostanie pomniejszona o odliczony podatek VAT. A tym samym, wówczas podstawa ustalenia wysokości czynszu zostanie zaktualizowana do wartości początkowej środka trwałego i czynsz wynosić będzie rocznie ..... zł netto, .... zł brutto.

Ad c

Wysokość czynszu dzierżawnego będzie skalkulowana z uwzględnieniem całości poniesionych nakładów na realizację ww. inwestycji, tj. otrzymanego dofinansowania i wkładu własnego Gminy ....

Ad d

Wartość początkowa środka trwałego została ustalona z uwzględnieniem wkładu własnego i otrzymanego dofinansowania na realizację inwestycji.

Ad e

Jak przedstawiono we wniosku, Gmina dokonała kalkulacji czynszu w oparciu o wartość początkową środka trwałego i jego stawkę amortyzacyjną. Gmina nie dokonywała kalkulacji wysokości czynszu w oparciu o inne realia rynkowe. Nie mniej jednak w ocenie Gminy ustalenie czynszu na poziomie wysokości rocznej amortyzacji wypełnia warunek do uzyskania prawa do dokonania odliczenia w całości naliczonego podatku VAT. Ustalenie w taki sposób czynszu będzie rekompensowało amortyzację dzierżawionego majątku, stanowiącej efektywne jego zużycie. Przewidywany zwrot poniesionych nakładów na inwestycję nastąpi po 40 latach dzierżawy. Gmina dokonując kalkulacji czynszu w powyższy sposób, kierowała się utrwalonym orzecznictwem sądowo-administracyjnym z którego wynika, że skalkulowanie czynszu na poziomie co najmniej wysokości amortyzacji umożliwia podatnikowi dokonanie odliczenia podatku VAT z tytułu poniesionych nakładów na nabycie wytworzenie środka trwałego.

Ad f

Gmina nie dokonywała kalkulacji wartości rynkowej czynszu, a zatem nie ma wiedzy na jakim poziomie ustalony czynsz znajduje się w stosunku do wartości rynkowej. Gmina ustalając czynsz brała pod uwagę stawkę amortyzacji majątku, a więc jego zużywanie. W ocenie Gminy ... tak ustalone wynagrodzenie z tytułu dzierżawy na poziomie amortyzacji powinno odpowiadać wartości rynkowej.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uznaje się, że czynsz zostaje na poziomie rynkowym wówczas, gdy został ustalony w wysokości amortyzacji majątku, wyceny rzeczoznawcy lub w wyniku przetargu na dzierżawę.

Sposób ustalenia czynszu miał na celu zwrot (rekompensatę) poniesionych nakładów na wytworzenie środka trwałego w przewidywanym okresie jego użytkowania, uzyskiwaną wraz z amortyzacją środka trwałego.

Realizacja inwestycji miała na celu zaspokajanie potrzeb mieszkańców i lokalnych przedsiębiorców w zakresie kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, stanowiących zadanie własne Gminy określone w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465).

Ad g

Roczne wynagrodzenie należne Gminie ... wynikające z umowy dzierżawy wybudowanej kanalizacji i sieci wodociągowej będzie stanowiło 2,5 % wartości budowy sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi.

Ad h

Kwota czynszu za dzierżawy wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi nie będzie znacząca dla budżetu Gminy ....

Planowane dochody ogółem budżetu Gminy ... w 2025 roku wynoszą ..... zł (ponad .... min zł), natomiast aktualny dochód netto z tytułu czynszu .....zł.

Ad i

Aktualna wartość przedmiotu dzierżawy wynosi.... zł (wartość początkowa - księgowa), natomiast roczny czynsz będzie wynosić .... zł netto, .... brutto. A zatem, dochód netto (czynsz netto) z tytułu dzierżawy w skali roku w stosunku do dochodów gminy ogółem będzie stanowić 0,0158 %, natomiast w stosunku do dochodów własnych 0,0314 %.

Planowane dochody ogółem budżetu Gminy ... w 2025 roku wynoszą ..... zł (ponad ....min zł), w tym dochody własne .... zł.

Pytania

Pytanie 1.

Czy w zaistniałym stanie faktycznym, Gminie ... przysługuje na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024 w zakresie poniesionych wydatków na realizację inwestycji polegającej na rozbudowie istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej (tłocznej) pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi?

Pytanie 2.

Czy Gmina w celu obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024, stosownie do art. 86 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, powinna dokonać korekt deklaracji podatkowych za odpowiednie miesiące 2023 i 2024 roku (skorygowanie odpowiednich plików JPK_VAT), w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych - nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024 w zakresie poniesionych wydatków na realizację inwestycji polegającej na rozbudowie istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej (tłocznej) pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361), dalej ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. A zatem warunkiem niezbędnym do przysługiwania prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest posiadanie przez podatnika statusu VAT czynnego i wykorzystywanie towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych.

Gmina ... posiada status podatnika VAT czynnego, o którym mowa w art. 15 ustawy VAT. Terminy „podatnik" i „działalność gospodarcza" na potrzeby ustalenia obowiązków z zakresu VAT zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy. W świetle tych przepisów podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na jej cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Są to w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Szczególny status na gruncie rozliczeń VAT mają organy władzy publicznej oraz obsługujące je urzędy. Z art. 15 ust. 6 ustawy wynika bowiem, że wspomniane organy i urzędy nie są uznawane za podatników w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których podmioty te zostały powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wykonując zadania własne Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie umów o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Z regulacji prawnych jednoznacznie wynika, że gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej (określoną w art. 15 ust. 2 ustawy), działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Jak przedstawiono w zaistniałym w stanie faktycznym, wytworzona w latach 2023-2024 sieć kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą z dniem 1 stycznia 2025 roku będzie w całości i wyłącznie służyła wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Sieć kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą będzie stanowiła przedmiot dzierżawy przez okres co najmniej 10 lat na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej. Z tytułu umowy dzierżawy Gmina będzie pobierała czynsz opodatkowany właściwą stawką VAT (aktualnie stawką 23 %). Jak przedstawiono w stanie faktycznym, wysokość czynszu będzie skalkulowana w oparciu o poniesione nakłady inwestycyjne i stosowany roczny wskaźnik amortyzacji środka trwałego. Jak podano, wskaźnik amortyzacji dla przedmiotowego środka trwałego będzie wynosić 2,5 % wartości początkowej. Czynsz będzie stały i będzie stanowić iloczyn wartości środka trwałego i stosowany wskaźnik zużycia (amortyzacji). Przy tak skalkulowanej stawce czynszu, zwrot poniesionych nakładów nastąpi po upływie 40 lat, a wysokość czynszu będzie odpowiadała jego wartości rynkowej. W ramach dzierżawy Spółka (dzierżawca) będzie zobowiązana do utrzymania przedmiotu dzierżawy w należytym stanie, przeprowadzać konserwacje, naprawy i usuwać bieżące awarie. Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W ocenie Gminy w zaistniałym stanie faktycznym nie zaistniały przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy wyłączające możliwość odliczenia podatku VAT.

Wskazać również należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jednym z obszarów działalności gospodarczej Gminy są zadania z zakresu wodociągów i kanalizacji. Gmina w latach 2023-2024 poniosła wydatki inwestycyjne związane ze wskazanym obszarem działania na realizację inwestycji polegającej na rozbudowie sieci kanalizacyjnej pomiędzy miejscowościami .... Inwestycja ta została dofinansowana z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych.

Z nowo wybudowanego odcinka kanalizacji nie będą korzystać jednostki organizacyjne Gminy, a także nie będzie ona wykorzystywana do sprzedaży innej niż opodatkowana. Sieć zostanie w całości odpłatnie wydzierżawiona Spółce podlegająca aktualnie opodatkowaniu 23 % stawką VAT. Spółka zaś będzie wykorzystywała przedmiot dzierżawy wyłącznie do odpłatnego świadczenia usług zbiorowego odbioru ścieków podlegających aktualnie opodatkowaniu 8% stawką podatku VAT. Przez cały okres trwania umowy dzierżawy, właścicielem wybudowanej sieci pozostanie Gmina. Faktury dotyczące ponoszonych wydatków na realizację przedmiotowej inwestycji były wystawiane na Gminę. Wydatki inwestycyjne stanowiły wydatki bezpośrednio związane z opisaną infrastrukturą kanalizacyjną i służyć będą od 1 stycznia 2025 roku tylko i wyłącznie działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

W ocenie Gminy przesłankę negatywną do odliczenia podatku VAT nie może stanowić dofinansowanie w 76,46 % w kwocie brutto wydatków na budowę sieci kanalizacyjnej z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych.

Jak wynika z powołanych przepisów prawa, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie powyższe warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT związanego z realizacją inwestycji kanalizacyjnej w ramach wykonanego zadania „... ...”, zostały spełnione. Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, a wydatki będą związane są z wykorzystywaniem ww. inwestycji tylko i wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług - w wyniku zawartej umowy dzierżawy. Nie jest planowane wykorzystanie tego odcinka sieci kanalizacyjnej do innej działalności niż opodatkowana.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o VAT nie wiążą prawa do odliczenia podatku naliczonego ze źródłem pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na zakup towarów i usług, przy nabyciu których podatek został naliczony. Przepisy ustawy nie wyłączają prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku dokonywania zakupów ze środków finansowych pochodzących od podmiotów trzecich. Zatem, dla ustalenia prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego podstawowe znaczenie ma związek dokonanych zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, natomiast bez znaczenia pozostaje źródło pochodzenia środków finansowych na pokrycie ww. zakupów. Przepisy ustawy o podatku VAT nie uzależniają możliwości odliczenia podatku VAT od poniesionych nakładów inwestycyjnych od pozyskania dofinansowania w kwocie brutto od podmiotu zewnętrznego, w przedmiotowej sytuacji z Rządowego Funduszu Polski Ład - Program Inwestycji Strategicznych. Tym samym, zdaniem Gminy nie istnieją negatywne przesłanki, aby Gmina otrzymując środki z Banku Gospodarstwa Krajowego w kwocie brutto nie miała prawa do odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach zakupu.

Z punktu widzenia ustawy o podatku VAT odliczenie podatku VAT nie jest obowiązkiem podatnika lecz uprawnieniem. Nie mniej jednak zaniechanie z przysługującego jej prawa świadczyłoby o niegospodarności Gminy.

W zaistniałym stanie faktycznym, Gminie przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku VAT zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024 w zakresie poniesionych wydatków inwestycyjnych związanych z realizacją rozbudowy istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej tłocznej relacji .... Wydatki te z dniem 1 stycznia 2025 roku będą bezpośrednio służyły wyłącznemu wykonywaniu czynności opodatkowanych.

Reasumując, w ocenie Gminy ... zostały spełnione wszystkie przesłanki pozytywne określone w art. 86 ust. 1 ustawy VAT, umożliwiające obniżenie podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od kontrahentów tytułem ponoszonych wydatków na przedmiotową inwestycję i jednocześnie nie zaistniały przesłanki negatywne wyłączające możliwość odliczenia podatku. Gmina dokonując odliczenia podatku VAT zawartego na fakturach, powinna odpowiednio dokonać obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z wydatkami inwestycyjnymi służącymi czynnościom opodatkowanym.

Ad. 2

Gmina stosownie do art. 86 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, powinna dokonać obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024 poprzez dokonanie korekt deklaracji podatkowych za odpowiednie miesiące 2023 i 2024 roku (skorygowanie odpowiednich plików JPK_VAT), w których to powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych - nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, tytułem ponoszonych wydatków na zrealizowaną inwestycję „... ...", Gmina otrzymała w latach 2023-2024 od kontrahentów faktury zawierające podatek VAT. W momencie otrzymania faktur Gmina nie skorzystała z przysługującego jej prawa i nie dokonała odliczenia naliczonego podatku VAT od wydatków inwestycyjnych, które z dniem 1 stycznia 2025 roku będą służyły wyłącznemu wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Powodem nie odliczenia podatku naliczonego z faktur był brak świadomości o przysługującym prawie. Zamiar przeznaczenia sieci kanalizacji sanitarnej do wyłącznego wykorzystywania do wykonywania czynności opodatkowanych istniał od samego początku powzięcia zamiaru realizacji inwestycji.

Stosownie do art. 86 ust. 10 ustawy VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10,10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej: za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego - nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Mając na uwadze zaistniały stan faktyczny i powyższe przepisy prawa, Gmina w celu skorzystania z przysługującego jej prawa do odliczenia podatku VAT od zrealizowanej w latach 2023-2024 inwestycji, powinna stosownie do art. 86 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, dokonać obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024 poprzez dokonanie korekt deklaracji podatkowych za odpowiednie miesiące 2023 i 2024 (skorygowanie odpowiednich plików JPK_VAT), w których to powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych - nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361, ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są  wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku  należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które  nie są  wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli  w  przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz  niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub  w  części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w  art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do  obniżenia kwoty podatku należnego o  kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z  którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w  sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od  towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług, wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te  są  natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na  podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to więc wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z  2024 r. poz.  1465 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 cyt. ustawy:

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z  innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we  własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w  art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach zadań własnych Gmina w latach 2023-2024 dokonała realizacji inwestycji w zakresie „... ...”. W ramach realizacji zadania dokonano rozbudowy istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej (tłocznej) pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi. Z dniem 1 stycznia 2025 roku przedmiotowa sieć kanalizacji sanitarnej zostanie wydzierżawiona na okres co najmniej 10 lat komunalnej spółce prawa handlowego (dalej jako: Spółka), której 100 % udziałowcem jest Gmina. Spółka jest na gruncie ustawy VAT, odrębnym od Gminy czynnym podatnikiem VAT. Przewidywany aktualnie roczny obrót z tytułu dzierżawy sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi wynosić będzie: .... zł netto, ... zł brutto. Wysokość czynszu ustalono jako iloraz aktualnej wartości początkowej środka trwałego i jego stawki amortyzacyjnej (.... zł x 2,5 %). Przewidywany zwrot poniesionych nakładów na inwestycję nastąpi po 40 latach dzierżawy. Aktualna wartość przedmiotu dzierżawy wynosi .... zł (wartość początkowa - księgowa), natomiast roczny czynsz będzie wynosić ....zł netto, ... brutto.

W niniejszej sprawie w pierwszej kolejności należy dokonać analizy czy odpłatne udostępnienie wybudowanej sieci wodociągowej na podstawie umowy dzierżawy jest  opodatkowane podatkiem od  towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Analiza przywołanego art. 8 ust. 1 ustawy prowadzi do stwierdzenia, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym, do uznania czynności za  usługę, konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Tak więc usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Usługa jest czynnością opodatkowaną, co do zasady, w sytuacji, kiedy jest odpłatna. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za  to świadczenie. Odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają zatem wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze  zm.):

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak  i  dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

W konsekwencji z uwagi na fakt, że dzierżawa jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla zamierzonej czynności Gmina będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Zatem, dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i  podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W związku z tym, w odniesieniu do tej czynności Gmina nie będzie działała jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będzie korzystała z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku Gmina będzie występowała w roli podatnika w rozumieniu art.  15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność, tj. dzierżawa inwestycji, w  postaci wybudowanej sieci wodociągowej – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i  usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na dzierżawie wybudowanej sieci wodociągowej, za którą będziecie Państwo pobierać wynagrodzenie. W związku z czym, usługa ta nie będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT i  w  konsekwencji będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o  kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz  gdy  towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są  wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Analiza treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy,  zostaną spełnione. W analizowanym przypadku Gmina występuje w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a dzierżawa wybudowanej sieci wodociągowej - jako usługa zdefiniowana w art.  8 ust. 1 ustawy - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie korzysta ze zwolnienia od podatku. Zatem wydatki poniesione w  związku z wybudowaną siecią wodociągową będą miały związek wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego, Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024 w zakresie poniesionych wydatków na realizację inwestycji polegającej na rozbudowie istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej (tłocznej) pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi. Prawo to przysługuje Państwu pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych z art. 88 ustawy. 

Maja Państwo również wątpliwości czy w celu obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w latach 2023-2024, stosownie do art. 86 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, Gmina powinna dokonać korekt deklaracji podatkowych za odpowiednie miesiące 2023 i 2024 roku.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy stanowi, że:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w  art. 87 ust. 2-6l ustawy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Jak stanowi art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

W myśl art. 86 ust. 11 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w  ust.  10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w  art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Stosownie do art. 86 ust. 13 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

– nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Powołując art. 99 ust. 1 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

Na podstawie art. 99 ust. 11b ustawy:

Deklaracje, o których mowa w ust. 1-3, 3c-6, 8-9 i 11a, składa się wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Zgodnie z art. 99 ust. 7c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.

W myśl art. 99 ust. 11c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

W kontekście ww. przepisów należy stwierdzić, że prawo do odliczenia powstaje w związku z powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu czynności będącej źródłem podatku naliczonego. Zatem, jeżeli obowiązek podatkowy z tytułu danej czynności powstanie u dostawcy towarów czy usług, to u podatnika będącego odbiorcą tej czynności powstanie także prawo do odliczenia. Jednak możliwość zrealizowania prawa do odliczenia podatku VAT u odbiorcy powstanie dopiero w okresie otrzymania faktury.

W sytuacji, gdy podatnik nie zrealizował prawa do odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy), obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego można dokonać zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy w jednym z trzech kolejnych okresów rozliczeniowych (z wyjątkiem przypadku dotyczącego tzw. małego podatnika).

Natomiast gdy podatnik nie dokona odliczenia, to ma prawo dokonania takiej czynności poprzez skorygowanie deklaracji za okres, w którym to prawo powstało w deklaracji za ten okres rozliczeniowy lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych (z wyłączeniem dotyczącym podatnika wymienionego w art. 99 ust. 2 i 3 ustawy), jednak nie później niż w ciągu 5 lat licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W złożonym wniosku wskazali Państwo, że w latach 2023-2024 Gmina dokonała realizacji inwestycji w zakresie „... ...”. W ramach realizacji zadania dokonano rozbudowy istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej (tłocznej) pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi. W dniu 12 lipca 2024 roku Gmina na podstawie dokumentu księgowego OT wprowadziła sieć kanalizacji sanitarnej do prowadzonej ewidencji środków trwałych. Z dniem 1 stycznia 2025 roku przedmiotowa sieć kanalizacji sanitarnej zostanie wydzierżawiona na okres co najmniej 10 lat komunalnej spółce prawa handlowego (dalej jako: Spółka), której 100 % udziałowcem jest Gmina. W momencie otrzymania faktur Gmina nie dokonała odliczenia naliczonego podatku VAT.

Jak wyżej wskazano, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, Gmina ma możliwość odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki na budowę sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej (tłocznej) pomiędzy miejscowościami ... wraz z odcinkiem kanalizacji grawitacyjnej i studniami odpowietrzająco-napowietrzająco-czyszczakowymi. Z uwagi na fakt, że wcześniej nie dokonywali Państwo odliczenia podatku naliczonego, mają Państwo prawo do złożenia korekt deklaracji na wskazanych powyżej zasadach określonych w art. 86 ust. 13 ustawy, z uwzględnieniem zapisów art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy, w terminach określonych w art. 86 ust. 11 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że niniejsza  interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we  wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.