Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lutego 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją projektu pn.: „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) jest jednostką samorządu terytorialnego. Gmina (…) posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest właścicielem mienia i innych praw majątkowych oraz samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu.

Gmina (…) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, składającym do urzędu skarbowego pliki JPK_V7M, składające się z części ewidencyjnej i deklaracyjnej, w których wykazuje m.in. podatek należny VAT z tytułu czynszów, refakturowania energii oraz dzierżawy.

Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, prowadzi działalność niepodlegającą podatkowi od towarów i usług oraz działalność gospodarczą opodatkowaną i zwolnioną.

Na mocy ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 280), w dniu 1 stycznia 2017 r. doszło do scentralizowania rozliczeń VAT Gminy (…) i jej jednostek budżetowych. Jednostki organizacyjne nie stanowią odrębnych od Gminy podatników VAT – obroty osiągane przez jednostki są wykazywane w łącznych rozliczeniach VAT Gminy.

W strukturze Gminy (…) funkcjonują następujące jednostki budżetowe:

1)Gminny Klub (…),

2)Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w (…),

3)Szkoła Podstawowa (…),

4)Szkoła Podstawowa (…),

5)Środowiskowy Dom Samopomocy w (…).

Gmina realizuje swoje ustawowe zadania wynikające z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465, poz. 1572), który stanowi, że gminy wykonują zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gmin należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W 2025 r. będzie realizowany projekt pn.: „(…)”, którego celem jest poprawa retencji wód opadowych w miejscowości (…), poprzez zwiększenie zagospodarowania wody deszczowej na sołectwa (…) poprzez budowę zbiornika retencyjnego.

Na realizację zadania Gmina otrzyma dofinansowanie ze środków Programu Rozwoju Obszarów wiejskich na podstawie podpisanej umowy z Samorządem Województwa (…): Umowa o przyznaniu pomocy (...) na kwotę (…), tj. do (…)% poniesionych kosztów kwalifikowalnych operacji. Dofinansowanie będzie przekazane jako refundacja po zakończeniu realizacji zadania.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy:

1. Budowy zbiornika retencyjnego służącego do gromadzenia wód opadowych i roztopowych w miejscowości (…). Projektowany zbiornik będzie zlokalizowany na działce nr 1 w miejscowości (…) – nieruchomość stanowi własność Gminy (…).

W projekcie przewiduje się budowę zbiornika o powierzchni docelowej (…) m² oraz głębokości do (…) m. Teren przyległy na działce zostanie uporządkowany i wyrównany. Teren przyległy zostanie wyrównany urobkiem z terenu objętego budową. Pozostała część urobku zostanie wywieziona w miejsce wskazane przez Gminę (…).

W ramach zadania wykonawca zostanie zobowiązany do opracowania dokumentacji projektowej (o ile wymagane), m.in.: opracowanie karty informacyjnej przedsięwzięcia, wykonanie niezbędnych inwentaryzacji, opracowanie mapy do celów projektowych, uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, wykonanie zgłoszenia lub pozwolenia wodno-prawnego zgodnie z Ustawą Prawo Wodne, uzyskanie innych wymaganych prawem uzgodnień, opinii i decyzji administracyjnych, opracowanie dokumentacji powykonawczej.

Zakres zadań został określony w programach funkcjonalno-użytkowych. Wykonawcy dla poszczególnych zadań zostaną wybrani zgodnie z przepisami ustawy o zamówieniach publicznych. Majątek powstały w wyniku realizacji projektu należeć będzie do Gminy (…). Za wykonane zadanie Gmina dokona zapłaty na podstawie faktury VAT wystawionej przez wykonawcę.

Planowane budowy zbiorników retencyjnych w miejscowości (…) ma na celu gromadzenie i zatrzymywanie nadmiaru wody deszczowej lub roztopowej. Jest to ważny element infrastruktury wodnej, który pomaga w ograniczaniu ryzyka zalania terenów. Jednocześnie wpłynie na poprawę estetyki zagospodarowania terenu. Ponadto, zbiornik retencyjny będzie pełnił również funkcję dostarczania wody w okresach jej niedoboru. Utworzenie takich zbiorników retencyjnych ma także znaczący wpływ na poprawę stanu lokalnego środowiska naturalnego.

Powstała infrastruktura w żaden sposób nie będzie wykorzystana do czynności opodatkowanych. Gmina nie będzie pobierać żadnych opłat, ani też nie będzie uzyskiwać z tego tytułu innych dochodów.

Nabyte towary i usługi w ramach realizacji zadania będą to czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina – realizując powyższe zadanie – pomimo że jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, a wydatki związane z realizacją ww. zadania nie będą wykorzystywane do celów zarobkowych.

Realizowane czynności w ramach zadania należą do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym. Wydatki Gminy będą dotyczyły realizacji zadań publicznych niebędących działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i niepodlegającą opodatkowaniu tym podatkiem.

Pytanie

Czy Gminie (…) będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pn.: „(…)” realizowanego w ramach Programu (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, Gminie (…) nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pn.: „(…)”.

Planowana budowa zbiornika retencyjnego ma na celu gromadzenie i zatrzymywanie nadmiaru wody deszczowej lub roztopowej. Jest to ważny element infrastruktury wodno-ściekowej, który pomaga w ograniczaniu ryzyka zalania terenów. Jednocześnie wpłynie na poprawę estetyki zagospodarowania terenu. Ponadto, zbiornik retencyjny będzie pełnił również funkcję dostarczania wody w okresach jej niedoboru. Utworzenie takiego zbiornika wody ma także znaczący wpływ na poprawę stanu lokalnego środowiska naturalnego. Zbiornik nie będzie wykorzystany w żaden sposób do czynności opodatkowanych, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Gmina nie będzie pobierać żadnych opłat, ani też nie będzie uzyskiwać z tego tytułu innych dochodów.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W tej sytuacji, warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ zadanie nie będzie służyć do wykonywania czynności opodatkowanych, a realizowane będzie w ramach działalności statutowej Gminy.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i obejmuje sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Gmina, realizując powyższe zadanie, pomimo że jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, nie spełnia warunku wskazanego w art. 86 ust. 1 ustawy, uprawniającego do odliczenia, gdyż nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, a wydatki związane z realizacją ww. zadania nie będą wykorzystywane do celów zarobkowych. Wszystkie towary i usługi nabywane na potrzeby realizacji projektu nie będą mieć żadnego związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Wobec tego, Gmina – nabywając towary i usługi, nie dokona ich zakupu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co oznacza, że w tym przypadku nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z tym przepisem:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie, np. w zakresie zadań własnych nałożonych na Gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w 2025 r. Gmina będzie realizowała projekt pn.: „(…)”, którego celem jest poprawa retencji wód opadowych poprzez zwiększenie zagospodarowania wody deszczowej.

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą ustalenia, czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie, warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – planowana budowa zbiornika retencyjnego ma na celu gromadzenie i zatrzymywanie nadmiaru wody deszczowej lub roztopowej. Powstała infrastruktura w żaden sposób nie będzie wykorzystana do czynności opodatkowanych. Gmina nie będzie pobierać żadnych opłat, ani też nie będzie uzyskiwać z tego tytułu innych dochodów, a wydatki związane z realizacją ww. zadania nie będą wykorzystywane do celów zarobkowych. Nabyte towary i usługi w ramach realizacji zadania wykorzystywane będą do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Realizowane czynności w ramach zadania należą do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym. Wydatki Gminy będą dotyczyły realizacji zadań publicznych niebędących działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Tym samym, w odniesieniu do przedmiotowego projektu – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie będą mieli Państwo możliwości odliczenia podatku naliczonego.

Podsumowując stwierdzam, że Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pn.: „(…)”, realizowanego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zauważam, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto wskazuję, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu wydanej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym, nie zająłem stanowiska w tej sprawie.

Jednocześnie podkreślam, że ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.