Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją zadania pn. „…”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina  posiada osobowość prawną oraz status zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku od towarów i usług VAT (prowadzi sprzedaż opodatkowaną, związaną m.in. z usługami najmu, dzierżawy, użytkowania wieczystego, sprzedażą gruntów i budynków itp.).

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego działającą na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.), zgodnie z którą wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Gmina wykonuje zadania własne samodzielnie lub poprzez własne jednostki budżetowe (od dnia 1 stycznia 2017 r. dokonuje rozliczenia podatku VAT wspólnie ze swoimi jednostkami organizacyjnymi).

Zgodnie z zapisami ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej m.in. w zakresie:

-ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1),

-gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2).

Gmina i złożyła wniosek o dofinansowanie projektu pn….

Zgodnie ze złożonym wnioskiem o dofinansowanie:

Projekt polega na rozbudowie drogi wewnętrznej łączącej ul. …….. z drogą powiatową nr.. w miejscowości ….. Omawiany odcinek stanowi drogę publiczną gminną klasy D (dojazdowa). Kategoria obciążania ruchem KR3. W ciągu projektowanej drogi poruszają się pojazdy komunikacji zbiorowej.

Celem projektu był rozwój i udoskonalanie zrównoważonej, odpornej na zmiany klimatu, inteligentnej i intermodalnej mobilności na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym, w tym poprawę dostępu do TEN-T oraz mobilności transgranicznej. Projekt jest realizowany w granicach woj. ……..

Pozostałe cele projektu to:

a)poprawa powiązania lokalnej sieci dróg z siecią dróg krajowych;

b)zwiększenie dostępności transportowej analizowanego obszaru;

c)likwidacja tzw. „wąskich gardeł” w sieci drogowej regionu poprzez zwiększenie prędkości przejazdu na odcinku rozbudowanym;

d)wypełnienie braków w sieci dróg regionu - inwestycja spowoduje zwiększenie dobrej jakości ciągów komunikacyjnych w regionie i włączenie ich do istniejącej sieci transportowej;

e)poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego w województwie;

f)polepszenie stanu układu drogowego przy jednoczesnym zwiększeniu bezpieczeństwa jego użytkowników;

g)zapewnienie standardu nawierzchni zdolnej do przenoszenia ruchu pojazdów o nacisku 115 kN/oś;

h)znacząca minimalizacja kosztów eksploatacji pojazdów mechanicznych, a także zapobieżenie ich nadmiernemu zużyciu;

i)poprawa komfortu przemieszczania się;

j)zmniejszenie emisji substancji szkodliwych do powietrza atmosferycznego;

k)obniżenie poziomu hałasu komunikacyjnego - poprawa klimatu akustycznego;

l)poprawa wizerunku analizowanego obszaru;

m)zmniejszenie uciążliwości społecznych.

Zakres prac:

W wyniku realizacji projektu powstała jezdnia o szer. 5,50 m, utwardzone pobocze o szer. 0,75 m, całkowita długość drogi wyniesie 0,89 km.

Obecne natężenie ruchu szacowane jest na ok. 60 pojazdów dziennie, dominują pojazdy osobowe. Po wdrożeniu inwestycji ruch to ok. 90 pojazdów na dobę (zakłada się nieznaczne zwiększenie natężenia ruchu z uwagi na poprawę warunków i komfortu użytkowania drogi po jej rozbudowie, a co za tym idzie większe zainteresowanie przejazdem tą drogą przez uczestników ruchu lokalnego). Zakłada się, że roczna liczba użytkowników rozbudowanej w wyniku realizacji projektu drogi lokalnej wyniesie ....pasażerokilometrów/rok.

Planowany odcinek drogi będzie stanowił brakujące połączenie z terenami inwestycyjnymi.

Planuje się wykorzystanie zielono-niebieskiej infrastruktury - wody opadowe odprowadzane będą na tereny zielone w pasie drogowym, odwodnienie poprzez pobocza gruntowe poprzez infiltrację wód opadowych do gruntu.

Projekt jest realizowany w całości na obszarze wiejskim.

Projekt będzie miał charakter gosp. o obiegu zamkniętym poprzez ponowne wykorzystanie materiałów w ramach inwestycji - wykorzystana zostanie istniejąca podbudowa jezdni poprzez jej wyrównanie i jej wzmocnienie poprzez dołożenie kolejnych warstw podbudowy.

Data rozpoczęcia realizacji projektu: 2021-10-01. Data zakończenia realizacji projektu: 2025-06-30. (W chwili obecnej droga jest już wybudowana).

Grupą docelową projektu są użytkownicy indywidualni i przedsiębiorcy korzystający z infrastruktury - tj. głównie mieszkańcy Gminy, a także powiatu, zgodnie z danymi GUS w roku 2022 ich liczba wynosi 74.361.

Oszacowano, że roczna liczba użytkowników rozbudowanej w wyniku realizacji projektu drogi powiatowej wyniesie .... pasażerokilometrów/rok. Projekt ma charakter neutralny pod względem równych szans kobiet i mężczyzn. Grupą docelową projektu są użytkownicy drogi - zarówno mężczyźni jak i kobiety. Biorąc pod uwagę wszystkie elementy i uciążliwości, które mogą wystąpić przy realizowaniu projektów inwestycyjnych, można stwierdzić, iż projektowana inwestycja - zarówno w fazie realizacji, jak i w fazie eksploatacji będzie miała neutralny wpływ na promowanie równości szans kobiet i mężczyzn.

Projekt realizuje zasadę równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami w ramach projektu zastosowano mechanizmy uwzględniające wszystkich użytkowników. Na planowanym odcinku nie występuje przejście dla pieszych. Zaplanowano poprawę szorstkości nawierzchni jezdni na skrzyżowaniach, montaż znaku aktywnego, malowanie linii akustycznowibracyjnych przed skrzyżowaniem, montaż punktowych elementów odblaskowych aktywnych na krawędzi jezdni w miejscu niebezpiecznym.

Strona www projektu będzie zawierała przyjazne treści, zarówno dla starszych użytkowników, których sprawność zmienia się wraz z wiekiem, jak i dla każdego innego użytkownika.

Wszystkie treści dotyczące niniejszego projektu, które będą publikowane w Internecie będą zgodnie z zasadami i wytycznymi dotyczącymi ergonomii, postrzegalności, funkcjonalności, zrozumiałości i solidności. Strona będzie spełniała warunki…. Produkty audiowizualne i tekstowe będą posiadały możliwość powiększenia czcionki, odpowiedni dobór kolorów i kontrastu, łatwą do zrozumienia treść. Przy tworzeniu materiałów nie będą wykorzystywane animowane elementy, poruszające się teksty, ponieważ rozpraszają one wszystkich użytkowników nie tylko niepełnosprawnych. Niektóre, szczególnie agresywnie i szybko animowane grafiki, mogą stanowić zagrożenie dla osób cierpiących na padaczkę fotogenną.

Informacje umieszczone na stronie www zostaną dostosowane do potrzeb OzN, zgodnie z ustawą z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Informacje zamieszczone na stronie internetowej będą dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami poprzez zmianę kontrastu, skali szarości i rozmiaru tekstu. Tablice informacyjne/pamiątkowe zostaną zamontowane na odpowiedniej wysokości, tak by informacja była czytelna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.

Zgodnie z zapisami wytycznych dotyczących realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027 dostęp do rezultatów projektu uzyskają zarówno kobiety jak i mężczyźni na równych zasadach.

Gmina w ramach prowadzonej działalności jak i w realizacji projektu podejmie wszelkie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć działając tym samym na rzecz osiągnięcia stanu, w którym kobietom i mężczyznom przypisuje się taką samą wartość społeczną, równe prawa i równe obowiązki oraz gdy mają oni równy dostęp do zasobów, z których mogą korzystać. Kryterium płci nie będzie brane pod uwagę przy rekrutacji na stanowiska pracy i/lub realizacji zadań projektowych, nie będzie również wpływać na szanse rozwoju ani warunki finansowe pracowników. Pracownicy będą mieli zapewnione elastyczne godziny pracy - tak by mieli możliwość łączenia życia prywatnego z zawodowym. Zarówno przy wyborze osób tworzących strukturę zarządzania, jak i wykonawców rzeczowych inwestycji, nie było i nie będzie brane pod uwagę kryterium płci. O ich wyborze zadecydują w głównej mierze takie czynniki jak doświadczenie w realizacji podobnych przedsięwzięć, kompetencje i przygotowanie zawodowe.

Opis i uzasadnienie zadania

W ramach zadania nastąpiła budowa odcinka drogi wewnętrznej o długości 0,89 km, stanowiącej dojazd do terenów inwestycyjnych - połączenie ul. …z drogą powiatową nr ……. w miejscowości ……. Przewidziano roboty ziemne, wykonanie podbudowy i nawierzchni.

Nie przewiduje się wycinki drzew, ani wykonywania nasadzeń. Prace nie przewidują również wykonywania zjazdów. Wody opadowe będą odprowadzane powierzchniowo na przyległe tereny zielone w granicach pasa drogowego.

Wykonawca robót budowlanych został wyłoniony w trybie przetargu nieograniczonego zgodnie z Ustawą PZP (w 2021 roku). Za realizację zadania odpowiedzialna będzie Gmina oraz wybrany Wykonawca. W zadaniu nie występują koszty niekwalifikowalne.

W ramach prac zaplanowano wykonanie elementów bezpieczeństwa ruchu, poprawę szorstkości jezdni na skrzyżowaniu na odcinku 50 mb (275 m²), montaż znaku aktywnego A-7 - 1 szt., montaż punktowych elementów odblaskowych aktywnych - solarnych na krawędzi jezdni - 60 sztuk, malowanie linii akustycznowibracyjnych na skrzyżowaniu.

Wykonawca prac zostanie wybrany w trybie zapytania ofertowego w 2024 roku. W projekcie nie przewidziano wydatków związanych z opracowaniem …. i projektu dla etapu II (finansowanie ze środków własnych Gminy).

W ramach kosztów pośrednich Gmina będzie finansowała działania wymienione w wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027 z dnia 18.10.2022 roku oraz zgodne z zasadami kwalifikowania wydatków w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla ….. 2021-2027.

W ramach kosztów pośrednich zostanie sfinansowane zarządzanie projektem - tj. dodatki dla pracowników Urzędu Miejskiego odpowiedzialnych m.in. za: wprowadzanie zmian do podpisanych umów, informowaniu IZ o dokonywanych zmianach, rozliczanie przyznanego wsparcia, monitorowanie wydatków, realizację projektu zgodnie z harmonogramem, przygotowanie postępowania przetargowego, dokumentów do kontroli, udział w kontrolach projektu. Ponadto Gmina będzie finansowała działania promocyjne i informacyjne, które będą miały na celu zwiększenie jawności i publicznej świadomości o realizowanym projekcie oraz źródłach jego finansowego wsparcia oraz dostarczenie szczegółowych informacji o uzyskanych dotacjach.

Na promocję projektu składać się będą następujące działania:

a)wszystkie dokumenty wytwarzane w związku z realizowanym projektem (korespondencja, dokumentacja przetargowa, ogłoszenia, analizy, raporty, wzory umów, wzory wniosków, etc.) oznaczone zostaną zgodnie z wytycznymi dotyczącymi zasad promocji,

b)informacje o projekcie zostaną zamieszczone na stronie Internetowej,

c)wykonanie tablicy informacyjno-pamiątkowej na/przy UM - będzie informować o realizowanym projekcie i źródłach jego finansowania.

Zakres związany z bieżącym oznakowaniem dokumentacji projektowej oraz zamieszczeniem informacji na stronie internetowej będzie zrealizowany bezkosztowo i będzie realizowany bezpośrednio w ramach zasobów własnych. Pozostałe działania będą realizowane przez podmiot zewnętrzny wyłoniony zgodnie z zasadą konkurencyjności.

Za realizację zadania będą odpowiedzialni pracownicy Urzędu Miejskiego i zewnętrzne podmioty wyłonione w postępowaniach. Wartość kosztów pośrednich nie przekroczy 7% wartości kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich zgodnie z zapisami Regulaminu konkursu. Wydatki kwalifikowane stanowią 100% nakładów projektu. W ramach środków własnych w budżecie Gminy zostanie zabezpieczona kwota stanowiąca 15% kosztów kwalifikowanych. Pozostała kwota wydatków zostanie sfinansowana z funduszy UE. Prognoza sytuacji finansowej Gminy wskazuje na zdolność podmiotu do zabezpieczenia finansowego inwestycji. Założone źródła finansowania pokryją wszystkie wydatki dotyczące inwestycji. Sytuacja finansowa umożliwia zrealizowanie projektu i utrzymanie jego efektów.

Analiza trwałości finansowej projektu wykazała, że zasoby finansowe niezbędne do realizacji przedmiotowej inwestycji zostały zagwarantowane w wymaganej wysokości i są wystarczające zarówno do pokrycia kosztów realizacji projektu, jak i w okresie późniejszej jego eksploatacji. Założone źródła finansowania projektu pokryją wszystkie wydatki dotyczące przedmiotowej inwestycji zarówno w okresie realizacji, jak i eksploatacji i utrzymania trwałości (skumulowane przepływy pieniężne są nieujemne we wszystkich latach analizy).

Sytuacja finansowa umożliwia zrealizowanie planowanego projektu i utrzymanie jego efektów w przyjętym horyzoncie czasowym. Środki na funkcjonowanie jednostki pochodzą z dochodów własnych takich jak podatki i opłaty lokalne, dochody z majątku gminy, a także z subwencji i dotacji celowych przekazywanych gminom przez Ministerstwo Finansów.

Prognozy rachunków zysków i strat oraz przepływów pieniężnych wykazują, że przedsięwzięcie jest zasadne i możliwe do wykonania. Gmina zapewni trwałość projektu finansowanego ze środków funduszy strukturalnych przez okres 5 lat od daty przekazania płatności końcowej.

Oznacza to zachowanie celów projektu oraz nie poddanie go znaczącej modyfikacji, tj. modyfikacji mającej wpływ na charakter lub warunki realizacji projektu lub powodującej uzyskanie nieuzasadnionej korzyści oraz wynikającej ze zmiany charakteru własności elementu infrastruktury albo z zaprzestania działalności produkcyjnej.

Wskazane w budżecie koszty zostały oszacowane prawidłowo, na podstawie badania rynku. Gmina posiada opracowany projekt budowlany oraz wszystkie wymagane przepisami prawa pozwolenia – w tym pozwolenie na realizację inwestycji drogowej wydane przez Starostę (decyzja nr ….).

Dla II etapu nie jest wymagane pozwolenie na budowę jak również zgłoszenie.

Dla przedmiotowej inwestycji nie było konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (droga poniżej 1 km).

Gmina jest gotowa do realizacji projektu, posiada wszystkie dokumenty niezbędne do rozpoczęcia inwestycji, nie jest konieczne pozyskanie innych dokumentów niż umowa o dofinansowanie projektu. Za realizację i koordynację projektu odpowiedzialni będą pracownicy UM, którzy będą koordynować prace związane z wdrożeniem projektu, posiadają oni stosowne doświadczenie w zarządzaniu projektami dofinansowanymi z UE. Nad prawidłowością wdrożonych rozwiązań czuwał Inspektor nadzoru - zostało zapewnione profesjonalne monitorowanie postępów prac dzięki usłudze nadzoru inwestorskiego. Wykonawca robót budowlanych został wybrany w procedurze przetargu nieograniczonego zgodnie z PZP.

Pozostali wykonawcy zostaną wybrani z wykorzystaniem procedury zapytania ofertowego. Działania promocyjne będą prowadzone od podpisania umowy o dofinansowanie przez cały okres realizacji projektu.

Przeanalizowano typowe obszary prawa mogące zaw. kolizje poszczególnych przepisów z pomyślnym przebiegiem inwestycji:

1.Przepisy z zakresu prawa ochrony środowiska - nie stwierdzono przeszkód w realizacji inwestycji ze strony przepisów prawa ochrony środowiska. Inwestycja ma pozytywny wpływ na środowisko naturalne ze względu na ograniczenie wpływu klimatu - odwodnienia zgodne z zielono-niebieską księgą.

2.Przepisy z zakresu prawa ochrony dóbr kultury - nie stwierdzono przeszkód ze strony prawa ochrony zabytków i dóbr kultury.

3.Licencje, własność intelektualna, prawa pokrewne - w toku inwestycji nie będzie użyte żadne rozwiązanie techniczne ani technologiczne wymagające nabycia licencji, lub nabycia w innej formie praw własności intelektualnej do rozwiązania technicznego.

4.Uwarunkowania ze strony prawa własności - nie zachodzi kolizja z własnością innych podmiotów. Nie stwierdzono nieuregulowanych kwestii własnościowych, które mogłyby zaburzyć przebieg procesu inwestycyjnego. Gmina posiada prawo do dysponowania działkami/nieruchomościami na cele projektu. Po zakończeniu inwestycji i jej odbiorze, w okresie trwałości projektu, tj. 5 lat od daty płatności końcowej powstały majątek będzie należał do Gminy.

Analiza aktualnej sytuacji Gminy wskazuje, iż obecnie funkcjonująca struktura organizacyjna jednostki organizacyjnej - Urzędu Miejskiego jest adekwatna do zadań, jakie realizuje gmina oraz warunków i charakteru prowadzonej działalności. Podmiot ten dysponuje zdolnościami organizacyjnymi oraz posiada środki finansowe i materialne do realizacji oraz późniejszego utrzymania projektu przez co najmniej pięć lat od dnia otrzymania płatności końcowej.

Projekt jest zgodny celami dokumentu ….. wpływa na zwiększenie spójności i efektywności systemu transportowego, przyczynia się do rozwoju obszaru o ograniczonej dotychczas, dostępności transportowej a planowany odcinek drogi umożliwia dojazd do terenów inwestycyjnych. Spełnia cel strategiczny wpływając na poprawę bezpieczeństwa systemu transportowego (zaplanowano poprawę szorstkości nawierzchni jezdni na skrzyżowaniach, montaż znaku aktywnego, malowanie linii akustyczno-wibracyjnych przed skrzyżowaniem, montaż punktowych elementów odblaskowych aktywnych na krawędzi jezdni w miejscu niebezpiecznym). Przedmiotowa inwestycja wynika z …… - została ujęta w pozycji 34 drogi lokalne: Likwidacja wykluczenia komunikacyjnego - budowa i modernizacja dróg powiatowych i gminnych. Dla terenu gminy wiejskiej nie opracowano planu zrównoważonego rozwoju transportu publicznego - tym samym realizacja projektu nie koliduje z zapisami….

Planuje się wykorzystać dobre praktyki wypracowane w ramach projektów międzynarodowych poprzez wykonanie pasów wibracyjno-akustycznych (najazd na pasy powodują wibracje i hałas) co zapoczątkowano w ….. jako element spowalniający prędkość i jest to stosowane przede wszystkim przed przejściami dla pieszych oraz na dojeździe do skrzyżowań z drogą z pierwszeństwem - ten element został opisany w dokumencie opracowanym w 2010 roku z inicjatywy Unii Europejskiej pt. „……”.

Gmina zastosuje zielone zamówienia. Zamawiający przy konstruowaniu opisu przedmiotu zamówienia, zarówno w zakresie dotyczącym specyfikacji technicznych, jak również warunków realizacji zamówienia, będzie korzystać ze specyfikacji technicznych zawartych w kryteriach środowiskowych, które zostały opracowane na poziomie unijnym.

W opisie przedmiotu zamówienia znajdzie się odwołanie do oznakowania związanego z wymaganiami środowiskowymi. Poszukiwane rozwiązania będą musiały propagować technologie środowiskowe sprzyjające gospodarce o obiegu zamkniętym poprzez ich podatność na proces recyklingu tj. wymagane będzie np. przygotowanie dokumentacji technicznej na papierze ekologicznym. Ponadto, wykonawca prac zobowiązany będzie (warunek w ….. stanowiącym załącznik do ……) do używania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych robót. Sprzęt będący własnością Wykonawcy lub wynajęty do wykonania robót, ma być utrzymywany w dobrym stanie technicznym i w gotowości do pracy. Sprzęt budowlany używany do realizacji projektu musi posiadać niezbędne badania techniczne oraz być zasilany/ładowany ze źródeł OZE. W związku z tym wykonawca powinien wykorzystywać narzędzia m.in. zasilane elektrycznie i/lub posiadające akumulatory elektryczne, które będą ładowane energią elektryczną z OZE (np. fotowoltaika lub biogaz).

Projekt zakłada likwidację zatorów komunikacyjnych poprzez budowę brakującego połączenia Strefy Ekonomicznej z drogą powiatową nr ……..w miejscowości …. co pozwoli na ograniczenie liczby pojazdów z dojeżdżających do Strefy Ekonomicznej poprzez ulice miejskie, które z uwagi na dynamiczny rozwój strefy i powstawanie nowych zakładów znacznie zwiększyło się natężenie ruchu na ulicach stanowiących dotychczas dojazd do strefy Ekonomicznej a w szczególności w ulicy ……. Budowa przedmiotowej drogi pozwoli na połączenie strefy ekonomicznej od strony północnej.

Planując ww. projekt Gmina podjęła się realizacji zadań własnych gminy, określonych w art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.), tj. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty obejmujących sprawy: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, -gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, związanych z realizowaną inwestycją, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) „w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15 ww. ustawy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego...” i nie będzie mogła odzyskać w całości ani w części podatku od towarów i usług poniesionego na zrealizowaną inwestycję.

Informacje dodatkowe:

Faktury dokumentujące poniesione wydatki w związku z realizowaną inwestycją będą wystawiane na Gminę. Nabyte podczas realizacji inwestycji towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania pn. „…” (czy Gmina będzie miała możliwość odzyskania naliczonego podatku od towarów i usług w całości lub w części zarówno w trakcie realizacji inwestycji, jak i po jej zakończeniu)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r., poz. 361, z późn. zm.): w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy: kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Art. 87 ust. 1 ustawy stanowi: w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 - ust. 6 ustawy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy: obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy: podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy: działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 15 ust. 6 ustawy: nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym: Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r., poz. 1465, z późn. zm.): gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym: do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy o samorządzie gminnym: zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

W tym miejscu należy przytoczyć przepis art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2024 r., poz. 320, z późn. zm.), zgodnie z którym: Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

W świetle art. 2 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy o drogach publicznych: drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1)drogi krajowe;

2)drogi wojewódzkie;

3)drogi powiatowe;

4)drogi gminne.

Ulice leżące w ciągu dróg wymienionych w ust. 1 należą do tej samej kategorii co te drogi.

Według art. 2a ust. 2 cyt. ustawy o drogach publicznych: drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy.

W myśl art. 7 ust. 1 - ust. 3 ustawy o drogach publicznych:

1.Do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych.

2.Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.

3.Ustalenie przebiegu istniejących dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy.

Na podstawie art. 19 ust. 1 cyt. ustawy o drogach publicznych: organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Jak wynika z art. 19 ust. 2 ww. ustawy o drogach publicznych: zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:

1)krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;

2)wojewódzkich - zarząd województwa;

3)powiatowych - zarząd powiatu;

4)gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Zgodnie z art. 20 pkt 3 i pkt 11 ww. ustawy o drogach publicznych: do zarządcy drogi należy w szczególności:

-pełnienie funkcji inwestora,

-wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających.

Jak stanowi art. 21 ust. 1 ustawy o drogach publicznych: zarządca drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 2-4 i ust. 5, może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę gminy. Jeżeli jednostka taka nie została utworzona, zadania zarządu drogi wykonuje zarządca.

Przywołane powyżej regulacje prawne w sposób jednoznaczny wskazują, że budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga.

Działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez te jednostki władztwa publicznoprawnego.

Jak już wskazano wcześniej, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Mając na uwadze powyższe uregulowania, należy stwierdzić, że w przypadku udostępniania dróg publicznych ogółowi użytkowników, Gmina nie użytkuje ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym w powyższym zakresie Gmina nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W omawianych okolicznościach sprawy nie występuje więc związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z wydatkami w ramach omawianego projektu (Gmina będzie bowiem ponosić wydatki związane z przebudową drogi, która służy realizacji zadań publicznych).

Podkreślić należy, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ efekty realizacji przedmiotowego zadania nie są/nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zatem, Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją ww. zadania. Z tego tytułu nie przysługuje również Gminie prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Reasumując: Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia w całości lub części podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją zadania pn. „….” zarówno w trakcie realizowania ww. inwestycji, jak i po jej zakończeniu, ponieważ nabyte podczas realizacji inwestycji towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto, realizowana inwestycja należy do zadań własnych Gminy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym, co oznacza, że w odniesieniu do tych czynności Gmina występuje jako organ władzy publicznej i na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy nie jest uznawana za podatnika. Tym samym, Gminie z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.