Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania nieodpłatnego przekazania całego przedsiębiorstwa Spółki na rzecz jednego z jej wspólników za czynność wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem, które wpłynęło do Organu 19 lutego 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Dwóch przedsiębiorców w ramach spółki cywilnej od roku 2001 prowadzi działalność gospodarczą. Obecnie jest dwóch wspólników - syn A.A. oraz ojciec B.B. Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotem działalności Spółki od samego początku jest PKD 32.12.Z Produkcja wyrobów jubilerskich i podobnych.

Wspólnik Spółki – A.A. - będzie prowadzić również jednoosobową działalność gospodarczą, zarejestruje się jako czynny podatnik VAT. Drugi Wspólnik B.B. zamierza zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Spółki, w związku z tym Spółka zostanie rozwiązana.

Przed rozwiązaniem ww. Spółki cywilnej, wspólnicy zamierzają dokonać nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa tej Spółki na rzecz wspólnika Wnioskodawcy, tj. A.A., który zamierza kontynuować jej działalność w formie indywidualnej działalności gospodarczej. Wspólnik będzie na dzień nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Majątek spółki cywilnej, który będzie przekazany na rzecz wspólnika Wnioskodawcy, tj. A.A., będzie stanowić przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ k.c.

Kontynuacja prowadzonej działalności w formie jednoosobowej działalności gospodarczej A.A. będzie odbywać się w tym samym zakresie, w jakim jest aktualnie prowadzona w ramach spółki cywilnej. Do kontynuacji działalności wystarczą przekazane składniki przedsiębiorstwa i nie trzeba będzie angażować żadnych dodatkowych składników w celu kontynuacji działalności. Spółka cywilna nie zatrudnia pracowników.

W skład przedsiębiorstwa będącego przedmiotem przekazania wchodzą:

• umowa najmu miejsca prowadzonej działalności gospodarczej,
• pełne wyposażenie obiektu (zgodnie z zestawieniem środków trwałych),
• zobowiązania i należności.

Ponadto, wspólnikowi A.A. zostaną przekazane wszystkie składniki majątku przedsiębiorstwa.

Pytanie

Czy przekazanie całego przedsiębiorstwa tej Spółki wraz z towarami na rzecz jednego z jej wspólników będzie podlegało przepisom ustawy o VAT na mocy artykułu 6 pkt 1?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. Nr 17, poz. 1221 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do ust. 2 ww. artykułu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;

2)wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” wykorzystuje się regulację zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jeżeli warunki, o których mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, zostaną spełnione, to zbycie takiego przedsiębiorstwa do innego podmiotu, nie będzie podlegało przepisom ustawy.

W myśl art. 55² ww. ustawy, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że zbywany majątek musi stanowić na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wspólnicy prowadzą działalność gospodarczą w dwuosobowej Spółce cywilnej. Spółka (Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem VAT. Jeden ze wspólników ww. Spółki zamierza zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Spółki, w związku z tym Spółka zostanie rozwiązana. Drugi ze wspólników zamierza kontynuować działalność Spółki pod swoim imieniem i w ramach indywidualnego numeru identyfikacji podatkowej. Przedmiot indywidualnej działalności będzie tożsamy z działalnością Spółki.

Przed rozwiązaniem ww. Spółki cywilnej, wspólnicy zamierzają dokonać nieodpłatnego jej przekazania na rzecz wspólnika, który zamierza kontynuować jej działalność w formie indywidualnej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje wprost w opisie sprawy podając, że przekazanie obejmie wszystko, co wchodzi w skład Spółki, w tym w szczególności: nazwę, własność rzeczy, zobowiązania i należności, a na dzień rozwiązania nie będzie ona miała żadnego majątku, albowiem przejdzie on na wspólnika, w ramach prowadzonej przez niego indywidualnej działalności gospodarczej. Ponadto, we wniosku wskazano, że wspólnik, na rzecz którego ma dojść do przekazania przedsiębiorstwa, zamierza kontynuować działalność prowadzoną przez Spółkę w formie indywidualnej działalności gospodarczej.

Zatem, czynność nieodpłatnego przekazania przez Spółkę wspólnikowi Spółki całego przedsiębiorstwa spełniającego wymogi określone w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie wyłączona spod działania tej ustawy i w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z powyższym Spółka prawidłowo wywodzi, że transakcję przekazania tej Spółki można uznać za transakcję zbycia przedsiębiorstwa, która nie podlega opodatkowaniu na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Reasumując, przy przekazaniu całego majątku Spółki cywilnej przed jej rozwiązaniem jednemu ze wspólników - temu, który chce samodzielnie kontynuować działalność gospodarczą - dojdzie do przeniesienia własności przedsiębiorstwa, która to czynność jest neutralna dla VAT (zbycie przedsiębiorstwa nie podlega temu podatkowi na podstawie art. 6 ustawy o VAT).

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacjach: z 9 marca 2012 r. IPPP1/443-1731/11-4/EK oraz z 28 marca 2018 r. 0111-KDIB3-2.4012.58.2018.1.MN.

Potwierdzeniem powyższego jest miedzy innymi interpretacja z 27 lutego 2020 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zgodnie z którym:

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Ponadto, przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że:

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5(8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Należy podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W złożonym wniosku wskazali Państwo, że Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotem działalności Spółki jest produkcja wyrobów jubilerskich i podobnych. Wspólnicy Spółki zamierzają dokonać nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa tej Spółki na rzecz jednego ze wspólników – A.A., który będzie prowadził jednoosobową działalność gospodarczą i zarejestruje się jako czynny podatnik VAT. Drugi wspólnik – B.B. – zamierza zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Spółki, w związku z czym Spółka zostanie rozwiązana.

W skład przedsiębiorstwa będącego przedmiotem przekazania wchodzą:

• umowa najmu miejsca prowadzonej działalności gospodarczej,
• pełne wyposażenie obiektu (zgodnie z zestawieniem środków trwałych),
• obowiązania i należności.

Ponadto, wspólnikowi A.A. zostaną przekazane wszystkie składniki majątku przedsiębiorstwa. Wskazali Państwo również, że Spółka nie zatrudnia pracowników.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy nieodpłatne przekazanie całego przedsiębiorstwa Spółki wraz z towarami na rzecz jednego z jej wspólników będzie stanowiło czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że jak wynika z powołanego art. 55² Kodeksu cywilnego, strony (poza wyłączeniami wynikającymi z przepisów szczególnych) mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa (art. 55¹ Kodeksu cywilnego). Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.

Wskazać należy, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy.

Jak wskazali Państwo we wniosku, przedmiotem nieodpłatnego przekazania na rzecz jednego ze wspólników będą wszystkie składniki majątku przedsiębiorstwa.

Co istotne w sprawie, A.A. zamierza kontynuować działalność Spółki w formie indywidualnej działalności gospodarczej. Działalność prowadzona przez A.A. w formie jednoosobowej działalności gospodarczej będzie odbywać się w tym samym zakresie, w jakim jest aktualnie prowadzona w ramach Spółki cywilnej. Do kontynuacji działalności wystarczą przekazane składniki przedsiębiorstwa i nie trzeba będzie angażować żadnych dodatkowych składników.

W analizowanej sprawie należy więc zgodzić się z Państwem, że przedmiot planowanego nieodpłatnego przekazania na rzecz wspólnika będzie stanowić przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, a tym samym jego przeniesienie na rzecz wspólnika będzie czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.