Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu oraz udokumentowania tej czynności jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej zwany też Spółdzielnią) jest spółdzielnią mieszkaniową i zamierza wybudować budynek mieszkalny wielorodzinny. W budynku zostaną wykonane lokale mieszkalne, z których żaden nie będzie miał powierzchni użytkowej większej niż 150 m2. Na poziomie -1 zostanie wykonana hala garażowa, w której będą znajdowały się miejsca postojowe.

Po wybudowaniu budynku spółdzielnia będzie ustanawiała na rzecz osób, które jednocześnie uzyskają członkostwo w Spółdzielni, spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych znajdujących się w wybudowanym budynku. W związku z faktem, że ilość miejsc postojowych znajdujących się w hali garażowej będzie mniejsza niż ilość lokali mieszkalnych w budynku, Spółdzielnia przydzieliła do niektórych lokali miejsca postojowe w hali garażowej, w związku z czym prawa do korzystania z poszczególnych miejsc postojowych będą przynależeć do określonych lokali mieszkalnych, przy czym z uwagi na opisaną powyżej okoliczność (więcej lokali niż miejsc postojowych) w budynku będą również lokale mieszkalne, do których nie będzie przynależało prawo do korzystania z miejsca postojowego.

Inwestycja będzie finansowana w części z kredytu udzielonego Spółdzielni przez Bank Gospodarstwa Krajowego (w 75 %) oraz z wpłat osób, z którymi będą zawierane umowy o budowę lokalu i ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu i na rzecz których będą w przyszłości ustanawiane spółdzielcze lokatorskie prawa do lokalu (w 25 %). Osoby, na rzecz których będzie ustanawiane spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, będą wpłacały na rzecz Spółdzielni przed ustanowieniem na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu wkład mieszkaniowy w wysokości 25 % wartości lokalu (w przypadku lokali, do których nie będzie przynależeć prawo do korzystania z miejsca postojowego) lub w wysokości 25 % sumy wartości lokalu i wartości prawa do korzystania z miejsca postojowego (w przypadku lokali, do których będzie przynależeć prawo do korzystania z miejsca postojowego). Pozostała część wkładu mieszkaniowego (75 % wartości ustalonej w sposób, o którym mowa w zdaniu poprzednim) wraz z kosztami udzielenia kredytu (oprocentowaniem) będzie spłacana przez osoby, na rzecz których ustanowione będzie spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, w ratach, wraz z wnoszonymi w cyklach miesięcznych opłatami za eksploatację lokalu.

Cała nieruchomość wraz z wybudowanym na niej budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym stanowić będzie własność Spółdzielni, nie będzie ustanawiana odrębna własność lokali mieszkalnych, ani odrębna własność lokalu niemieszkalnego w postaci hali garażowej, tym samym ani lokale mieszkalne, ani hala garażowa nie będą również stanowiły nieruchomości wspólnej osób, na rzecz których będą ustanowione spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych znajdujących się w budynku.

Pytanie oznaczone we wniosku nr 2

Czy Spółdzielnia powinna wystawić fakturę VAT przyszłym Członkom Spółdzielni z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu (dostawy towaru) na pozostałe 75% wartości lokalu, mimo, że faktyczna spłata następować będzie w ratach, w okresach przyszłych wnoszonych z miesięcznymi opłatami za eksploatację lokalu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt. 5 przez dostawę towarów rozumie się ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, zatem naszym zdaniem z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu Spółdzielnia winna wystawić fakturę VAT ze stawką 8% na pozostałe 75% wartości lokalu.

Ocena stanowiska

Stanowisko w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu oraz udokumentowania tej czynności, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powołany art. 19a ust. 1 ustawy formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Natomiast w myśl art. 19a ust. 8 ustawy:

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Powyższy przepis wskazuje, że w przypadku wpłaty zaliczek przed dostawą towarów lub świadczeniem usług, VAT staje się wymagalny w momencie otrzymania wpłaty i naliczany jest od wartości otrzymanej wpłaty.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo spółdzielnią mieszkaniową. Zamierzają Państwo wybudować budynek mieszkalny wielorodzinny. Po wybudowaniu będą Państwo ustanawiać na rzecz osób, które jednocześnie uzyskają członkostwo w Spółdzielni, spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych znajdujących się w wybudowanym budynku. Inwestycja będzie finansowana w części z kredytu udzielonego Spółdzielni przez Bank (w 75 %) oraz z wpłat osób, z którymi będą zawierane umowy o budowę lokalu i ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu i na rzecz których będą w przyszłości ustanawiane spółdzielcze lokatorskie prawa do lokalu (w 25 %). Osoby, na rzecz których będzie ustanawiane spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, będą wpłacały na rzecz Spółdzielni przed ustanowieniem na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu wkład mieszkaniowy w wysokości 25 % wartości lokalu (w przypadku lokali, do których nie będzie przynależeć prawo do korzystania z miejsca postojowego) lub w wysokości 25 % sumy wartości lokalu i wartości prawa do korzystania z miejsca postojowego (w przypadku lokali, do których będzie przynależeć prawo do korzystania z miejsca postojowego). Pozostała część wkładu mieszkaniowego (75 % wartości ustalonej w sposób, o którym mowa w zdaniu poprzednim) wraz z kosztami udzielenia kredytu (oprocentowaniem) będzie spłacana przez osoby, na rzecz których ustanowione będzie spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, w ratach, wraz z wnoszonymi w cyklach miesięcznych opłatami za eksploatację lokalu.

Jak wynika z art. 9 ust. 1-4 ustawy z dnia 15 grudnia 2020 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 558):

1.Przez umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zobowiązuje się oddać osobie, na rzecz której ustanowione jest prawo, lokal mieszkalny do używania, a osoba ta zobowiązuje się wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być ustanowione na rzecz członka spółdzielni albo członka spółdzielni i jego małżonka.

2.Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być ustanowione w budynku stanowiącym własność lub współwłasność spółdzielni.

3.Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.

4.Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje z chwilą zawarcia między osobą ubiegającą się o ustanowienie tego prawa a spółdzielnią umowy, o której mowa w ust. 1. Umowa powinna być zawarta pod rygorem nieważności w formie pisemnej.

Zatem spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje z chwilą zawarcia ze spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, przez którą spółdzielnia zobowiązuje się oddać danej osobie określony lokal mieszkalny do używania.

W myśl art. 106b ust. 1 ustawy o VAT:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Stosownie do art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT:

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,

b) czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4.

Skoro spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu powstaje z chwilą zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, to co zasady, również w tym momencie powstaje obowiązek podatkowy (zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT).

W przedmiotowej sprawie po ustanowieniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, osoby na rzecz których ustanowione będzie to prawo będą spłacać pozostałą do spłaty część wkładu mieszkaniowego.

Zatem w przedstawionych okolicznościach, z uwagi na to, że wpłaty będą dotyczyć wkładów budowlanych z tytułu już posiadanego spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu – obowiązek podatkowy powstanie z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu i udokumentować ten fakt fakturą VAT.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu oraz udokumentowania tej czynności należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu oraz udokumentowania tej czynności.

Wskazujemy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania oznaczonego we wniosku nr 2). Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Ponadto ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie stawki podatku wkładu mieszkaniowego w przypadku gdy dotyczy on ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego do którego przynależy prawo do korzystania z miejsca postojowego w garażu podziemnym (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.