
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu nieruchomości.
Uzupełnili go Państwo pismem z 24 stycznia 2025 r. (wpływ 27 stycznia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
A. Sp. z o.o. (dalej „Wnioskodawca”) jest polskim rezydentem podatkowym i prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomościami na własny rachunek, zarządzania nieruchomościami, czy wynajmu przestrzeni biurowej. Zakres działalności Wnioskodawcy ujawniony w umowie Spółki obejmuje także następujące kody według nomenklatury Polskiej Klasyfikacji Działalności: 68.31.Z (Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami), 68.32.Z (Zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie), 68.20.Z (Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi).
Wnioskodawca jest właścicielem kilku innych nieruchomości, a dodatkowo prowadzi w obrębie wynajmowanych przez siebie nieruchomości i lokali, ich dalszy podnajem w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zakres działalności Wnioskodawcy obejmuje także działalności oznaczone kodami PKD 42.99.Z (Roboty związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane), 46.38.Z (Sprzedaż hurtowa pozostałej żywności, włączając ryby, skorupiaki i mięczaki), 47.23.Z (Sprzedaż detaliczna ryb, skorupiaków i mięczaków prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach).
Wnioskodawca planuje zakupić na cele prowadzonej działalności działkę położoną w miejscowości (…), stanowiącą działkę gruntu nr 1, z obrębu (…), dla której Sąd Rejonowy (…) Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr (…) („Nieruchomość”).
Nieruchomość wchodzi w skład masy upadłości spółki pod firmą B. Spółka Akcyjna w upadłości z siedzibą (…) („Upadły”). Upadły jest podatnikiem podatku od towarów i usług, niepodlegającym zwolnieniu od VAT.
Wnioskodawca przystąpił do przetargu na sprzedaż prawa własności Nieruchomości organizowanego przez syndyka masy upadłości („Syndyk”). Zgodnie z regulaminem przetargu i aukcji na sprzedaż z wolnej ręki, oferowana cena nie mogła być niższa niż (…) zł. Wnioskodawca złożył ofertę i 9 lipca 2024 r. wpłacił wadium w wysokości (…) zł. Oferta Wnioskodawcy została ostatecznie wybrana przez Syndyka. W ramach przetargu ostateczna łączna cena nabycia Nieruchomości uzgodniona Syndykiem wyniosła (…) zł („cena sprzedaży Nieruchomości”). W regulaminie przetargu, o którym mowa powyżej, ani w innej dokumentacji udostępnionej przez Syndyka w związku z przetargiem nie wskazano, czy kwota ta jest ceną netto, czy brutto.
17 października 2024 r., Wnioskodawca i Syndyk zawarli w formie aktu notarialnego umowę nabycia warunkowego Nieruchomości, a Wnioskodawca przelał na rachunek bankowy prowadzony dla masy upadłości Upadłego pozostałą kwotę ceny sprzedaży Nieruchomości w wysokości (…) zł.
Zawarcie umowy o skutkach rozporządzających uzależnione jest od skorzystania przez Skarb Państwa i inne podmioty uprawnione z prawa pierwokupu. Wnioskodawca i Syndyk zamierzają zawrzeć umowę rozporządzającą po upływie terminów do zgłoszenia wykorzystania prawa pierwokupu przez podmioty uprawnione.
Nieruchomość jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy (…) zatwierdzonym uchwałą Rady Gminy (…) z 14 sierpnia 2009 roku, ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Województwa (…) z 4 września 2009 roku (…). Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, działka ma dostęp do drogi gminnej i jest położona na terenie oznaczonym symbolami „KLs”, „R”, „UE” i „16WZ”.
Z treści zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wynika, że tereny oznaczone symbolem „KLs” to tereny przeznaczone głównie pod kompleksy leśne, z możliwością rozbudowy i użytkowania istniejących zabudowań w sposób dotychczasowy lub jako zabudowania zagrodowe, mieszkaniowe jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz gospodarstwa agroturystyczne. Dopuszcza się na terenach przewidzianych do zalesienia - lecz jeszcze nie zalesionych, realizację farm hodowlanych, zagród rolniczych przy spełnieniu warunku dopuszczenia lokalizacji zagrody kolonijnej, jak również rozbudowę zagród istniejących.
Natomiast tereny oznaczone symbolem „R” to tereny upraw rolniczych, na których dopuszcza się m.in.:
- realizację ferm hodowlanych, za wyjątkiem korytarzy ekologicznych, Obszaru Chronionego Krajobrazu, Obszaru Natura 2000;
- realizację budynków - stodół, wiat, magazynów itp. - niezbędnych dla obsługi gospodarstwa rolnego;
- lokalizację zagród dla gospodarstw rolnych, pod warunkiem iż powierzchnia gospodarstwa przekracza średnią gospodarstwa na terenie gminy oraz zagród przebudowywanych ma inne miejsce lub rozbudowywanych;
- budowę masztów przekaźnikowych telefonii bezprzewodowej, obiektów do pozyskiwania energii odnawialnej - elektrowni wiatrowych, biogazowni - za wyjątkiem korytarzy ekologicznych Obszaru Chronionego Krajobrazu i Obszaru Natura 2000 - co znajduje odzwierciedlenie w operacie szacunkowym określającym wartość rynkową nieruchomości przygotowanego przez rzeczoznawcę majątkowego.
Dodatkowo, Dyrektor Wydziału (...) - z upoważnienia Starosty (…) - wydał ostateczną decyzję o pozwoleniu na wybudowanie (…) stawów (…) - decyzja nr (…) z 14 kwietnia 2015 roku, znak: (…) na rzecz Upadłego. Budowa jest zgodna z decyzją wydaną z upoważnienia Starosty (…) - przez Wicestarostę 12 lutego 2015 roku, znak: (…), na podstawie której udzielono Upadłemu pozwolenia wodnoprawnego na m.in. wykonanie (…) stawów (…), z urządzeniami towarzyszącymi (...).
W 2018 r. Upadły zawarł umowę dzierżawy Nieruchomości na czas określony do 2018 r., na mocy której dzierżawca zobowiązał się do zapłaty czynszu dzierżawnego. Na mocy tej umowy dzierżawy, dzierżawca jest uprawniony do realizacji - na własny koszt i ryzyko - ww. inwestycji na Nieruchomości, polegającej na budowie (...) stawów (…). Zgodnie z umową dzierżawy, Dzierżawca ponosił wstępne nakłady na rozpoczęcie tej inwestycji. Pewne prace budowlane zostały co prawda rozpoczęte, jednak nie zostały zakończone i nie toczyły się według stanu na dzień zawarcia przez Wnioskodawcę.
Po zawarciu umowy rozporządzającej Wnioskodawca zamierza wykorzystywać Nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej i wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Nabycie przedmiotowej Nieruchomości jest zatem związane z opisywaną działalnością Wnioskodawcy i ma przede wszystkim cel inwestycyjny, ale Wnioskodawca nie wyklucza możliwości prowadzenia innej działalności opodatkowanej na terenie Nieruchomości. Wnioskodawca otrzymał od Syndyka fakturę dokumentującą sprzedaż Nieruchomości, na której widnieje adnotacja, że sprzedaż podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług (VAT) na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), dalej: „ustawa o VAT”.
W związku z tym, Wnioskodawca powziął wątpliwość odnośnie do sposobu opodatkowania umowy nabycia Nieruchomości oraz do swoich obowiązków jako podatnika podatku od towarów i usług zgodnie z ustawą VAT, w szczególności ewentualnej możliwości naliczenia podatku naliczonego przy nabyciu Nieruchomości.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.
Decyzja o pozwoleniu na wybudowanie (…) stawów (…) i pozwolenie wodnoprawne, o których mowa we Wniosku, zostały wydane na rzecz Upadłego w 2015 r.
Działka, której dotyczyły ww. decyzje została wcześniej podzielona na dwie odrębne działki, tzn. na:
- Nieruchomość opisaną we Wniosku, która jest przedmiotem umowy warunkowego nabycia Nieruchomości zawartej przez Wnioskodawcę z Syndykiem (numer księgi wieczystej: (…) oraz
- inną działkę (numer księgi wieczystej: (…), która nie jest przedmiotem Wniosku. Działka ta została już zbyta przez Upadłego na rzecz podmiotu trzeciego w grudniu 2023 r., czyli przed zawarciem umowy między Wnioskodawcą i Syndykiem.
Wnioskodawca doprecyzowuje, że (…) stawów zostały wybudowane właśnie na tej drugiej działce, niebędącej przedmiotem Wniosku. Natomiast na Nieruchomości, której dotyczy Wniosek miał zostać wybudowany jeden staw (…).
Zgodnie z oświadczeniem Syndyka złożonym w umowie warunkowego nabycia Nieruchomości zawartej w formie aktu notarialnego, Nieruchomość opisana we Wniosku, będąca przedmiotem zapytania Wnioskodawcy:
- nie jest zabudowana,
- zostały rozpoczęte prace budowlane mające na celu wybudowanie stawu (…) (na podstawie decyzji administracyjnych, o których mowa powyżej),
- nie jest uzbrojona ani ogrodzona.
Zgodnie ze stanem wiedzy Wnioskodawcy, staw nie został jeszcze wybudowany na Nieruchomości będącej przedmiotem Wniosku oraz nie będzie wybudowany ani oddany do użycia na dzień sprzedaży.
Mając na uwadze powyższe, obiekt znajdujący się na Nieruchomości na dzień sprzedaży nie będzie stanowić budowli lub części budowli w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy nie mają zastosowania pytania a)-c) w wezwaniu.
Jednocześnie Wnioskodawca zaznacza, że jego zdaniem kwalifikacja prawna obiektów znajdujących się na Nieruchomości wykracza poza opis stanu faktycznego i jest elementem oceny prawnej stanu faktycznego.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) przewiduje, że dostawa budynków, budowli lub ich części pod pewnymi warunkami może być zwolniona od opodatkowania, przy czym przepisy te nie przewidują definicji „budowli”.
Zgodnie z zasadami wykładni, w tej sytuacji należy odwołać się do definicji w innych aktach prawnych.
Ustawa Prawo budowlane zawiera definicję budowli w art. 3 pkt 3, zgodnie z którą przez budowlę należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak np. zbiornik, przy czym przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Niespełnienie przez dany obiekt przesłanek uznania za budowlę w rozumieniu Prawa budowlanego jest warunkiem uznania sprzedaży Nieruchomości za transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, kwalifikacja prawna obiektu jako budowli lub jej części na gruncie ustawy Prawo budowlane wpływa na powstanie obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem wskazane przepisy ustawy Prawo budowlane są przepisami prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 ust. pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa. Interpretacji przepisów podatkowych, zgodnie z art. 14b in fine ustawy Ordynacja podatkowa, dokonuje Dyrektor, a nie Wnioskodawca.
Pytania
1)Czy sprzedaż Nieruchomości objętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz art. 2 pkt 33 ustawy o VAT według stawki 23%, a tym samym nie jest objęta zwolnieniem od tego podatku?
2)Czy w związku z nabyciem Nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towaru i usług, na podstawie faktury wystawionej przez sprzedawcę na kwotę brutto równą cenie sprzedaży Nieruchomości?
Państwa stanowisko w sprawie
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1
Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż Nieruchomości objętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz art. 2 pkt 33 ustawy o VAT według stawki 23%, a tym samym nie jest objęta zwolnieniem od tego podatku.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2
Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z nabyciem Nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawcy, będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towaru i usług, na podstawie faktury wystawionej przez sprzedawcę na kwotę brutto równą cenie sprzedaży Nieruchomości.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i usług i odpłatne świadczenie usług. W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, „towary” to rzeczy oraz ich części, a także wszystkie postacie energii. Sprzedaż Nieruchomości stanowi zatem odpłatną dostawę towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumnie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Z powyższych przepisów wynika, że nieruchomość, zarówno gruntowa, jak i zabudowana, spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Według art. 15 ust. 6 ustawy o VAT - nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Sprzedaż Nieruchomości Upadłego będącego czynnym podatkiem od towarów i usług, dokonaną przez syndyka masy upadłościowej należy zatem uznać za sprzedaż przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.
Sprzedaż nieruchomości (towaru), która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana właściwą stawką podatku albo być zwolniona od tego podatku.
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy - stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i ust. 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie, w oparciu o przepis art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Art. 41 ust. 2 w zw. z ust. 12 ustawy o VAT przewidują możliwość zastosowania preferencyjnej stawki VAT dla dostawy dotyczącej obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, jednak Nieruchomość w oczywisty sposób nie spełnia warunków zastosowania tej stawki.
Natomiast zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.), reguluje zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej. Art. 4 ust. 1 tej ustawy stanowi, że ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen - „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę. Zatem w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
Aktualny miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla działki, na której znajduje się Nieruchomość, dopuszcza przeznaczenie terenu do rozbudowy i użytkowania w sposób dotychczasowy lub m.in. jako zabudowania zagrodowe, mieszkaniowe jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz gospodarstwa agroturystyczne. Natomiast na terenach przewidzianych do zalesienia dopuszcza się realizację farm hodowlanych, zagród rolniczych przy spełnieniu warunku dopuszczenia lokalizacji zagrody kolonijnej, jak również rozbudowanie zagród istniejących. Z kolei na terenach przewidzianych w ww. planie jako teren upraw rolniczych, dopuszcza się (z pewnymi warunkami) realizację ferm hodowlanych, realizację budynków - stodół, wiat, magazynów itp., lokalizację zagród dla gospodarstw rolnych, masztów przekaźnikowych telefonii bezprzewodowej, czy obiektów do pozyskiwania energii odnawialnej.
Z przytoczonych wyżej przepisów ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że opodatkowaniu podatkiem podlega zbycie nieruchomości niezabudowanych, gdy są one przeznaczone pod zabudowę. Przepisy jednak nie precyzują o jakie formy zabudowy chodzi ani nie wskazują, czy dotyczy to jedynie głównego przeznaczenie terenu, czy także dopuszczalnego przeznaczenie danego fragmentu terenu. Zdaniem Wnioskodawcy, należy przyjąć, że pojęcie „tereny przeznaczone pod zabudowę” obejmuje obszary, na których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje różne formy zabudowy.
Ustawodawca nie uzależnił bowiem charakteru terenu dla celów przepisu art. 43 ust. 9 ustawy o VAT od głównego przeznaczenia terenu. Przeciwnie, zwolnienie od opodatkowania VAT zależy od możliwości dokonania zabudowy terenu wskazanego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Uwzględnić bowiem należy również zapisy dotyczące przeznaczenia dopuszczalnego tego terenu, w którym ustalono możliwość lokalizacji obiektów budowlanych. Możliwość wybudowania na gruncie obiektów budowlanych, wynikająca z przeznaczenia terenu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oznacza, że grunt ten w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy stanowi teren budowlany. Pogląd ten znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach Dyrektora KIS wydawanych w przeszłości w podobnych stanach faktycznych, np. w piśmie z 17 września 2021 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.536.2021.1.AA), czy z 23 czerwca 2021 r. 0114-KDIP1-3.4012.248.2021.2.KP).
Zatem skoro przeznaczenie terenów, na których położona jest Nieruchomość według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego daje możliwość zabudowy, a dodatkowo dla Nieruchomości wydano już pozwolenie na budowę stawu i rozpoczęto budowę, to uznać należy, że Nieruchomość spełnia definicję terenów budowlanych z art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Tym samym, sprzedaż nie podlega zwolnieniu od VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT i powinna być opodatkowana tym podatkiem według stawki 23%.
Wnioskodawca zaznacza, że ukończony staw (...) zasadniczo spełnia warunki uznania za „budowlę” w rozumieniu art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm., dalej: „ustawa - Prawo budowlane”), co potwierdza NSA w swoim orzecznictwie, (np. w wyroku z 28 kwietnia 2020 r., znak: II OSK 1661/19, czy z 22 czerwca 2022 r., znak II OSK 1089/21). Skoro zatem miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla Nieruchomości przewiduje możliwości zabudowy, a właściwy organ administracji wydał pozwolenie na budowę stawu na Nieruchomości i budowa obiektu została rozpoczęta, to Nieruchomość powinna być uznana za teren budowlany w rozumieniu ustawy o VAT.
Zatem do skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów należy ocenić przeznaczenie gruntu. Jak stwierdził Dyrektor KIS w piśmie z dnia 8 maja 2019 r. (sygn. 0112-KDIL2-3.4012.il 5.2019.2.ZD): „przy ocenie, czy pozostała część przedmiotowej nieruchomości (...) stanowi teren budowlany, nie wystarczy analiza podstawowego przeznaczenia określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako (…). Uwzględnić należy również zapisy dotyczące przeznaczenia towarzyszącego tego terenu, w którym przewidziano możliwość lokalizacji sieci i urządzeń infrastruktury technicznej, które - jak wskazał sam Wnioskodawca - stanowią budowle oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. (...) elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane”.
A zatem sama możliwość wybudowania wskazanych obiektów oznacza, że działka stanowi grunt przeznaczony pod zabudowę. Analogiczne stanowisko zostało powtórzone m.in. w pismach z 19 kwietnia 2021 r. (sygn.: 0114-KDIP4-1.4012.163.2021.1.APR), czy z 10 stycznia 2024 r. (sygn.: 0114-KDIP4-3.4012.512.2023.2.APR).
Ustawa o VAT przewiduje także inne przepisy, na podstawie których sprzedaż gruntu może być zwolniona od VAT, w szczególności art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a, a także pkt 2, których zastosowanie w niniejszej sprawie wymaga osobnej analizy Wnioskodawcy w kontekście sprzedaży Nieruchomości.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Stosownie do art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, pierwsze zasiedlenie to oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Jak wynika z opisu sprawy, przedmiotem sprzedaży będzie nieruchomość gruntowa, objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dopuszczającym zabudowę i na której rozpoczęto prace budowalne mające na celu wzniesienie budowli w postaci (...) stawu (...). Prace są na wczesnym etapie, w związku z czym nie doszło do powstania obiektu budowlanego w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.) - dalej „ustawa - Prawo budowlane”.
Art. 3 pkt 1 ustawy - prawo budowlane stanowi, że przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy - prawo budowlane, przez „budowlę” należy natomiast rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Przepisy te jednoznacznie wskazują, że zbiornik może być uznany z budowlę tylko, pod warunkiem, że zostanie wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych a także będzie zapewniał możliwość użytkowania zgodnie z jego przeznaczeniem. Samo rozpoczęcie prac nad wznoszeniem stawu nie może być równoznaczne ze stwierdzeniem, że doszło do powstania budowli w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane.
Dostawa gruntu, na którym jedynie rozpoczęto prace budowlane zgodnie z wydanym pozwoleniem na budowę, nie może być zwolniona od podatku VAT, ponieważ zwolnienie nie obejmuje „potencjalnych” budowli (tzn. gruntów, na których rozpoczęto wznoszenie obiektów mogących w przyszłości stanowić budowlę lub budynek), a jedynie obiekty rzeczywiście spełniające warunki ustawowe.
Przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT jest odstępstwem od ogólnej zasady, zgodnie z którą dostawa towarów podlega opodatkowaniu VAT. W omawianym przepisie, jedynie jako wyjątek zwolniono dostawę budynku, budowli lub ich części w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, a także gdy pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynął okres krótszy niż 2 lata. Zgodnie z regułami wykładni prawa, przepis prawa będący wyjątkiem od ogólnej zasady nie może być interpretowany rozszerzające. Pojęcia „budynku, budowli lub ich części” oraz „obiektu budowlanego” posiadają swoją definicję w osobnym akcie prawnym. Nie można zatem - posługując się ogólnie przyjętymi zasadami interpretacji - dojść do wniosku, że pojęcia te należałoby rozumieć także jako obiekty, które nie zostały jeszcze wzniesione, nie mają jeszcze niezbędnych cech wyróżniających określonych dla budynków lub budowli, ani żadnej wartości użytkowej. W tym sensie, teren wstępnie przygotowany pod staw nie może być zbiornikiem, a np. same fundamenty przygotowane pod budowę domu nie mogą być budynkiem w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane (która wymaga także istnienia przestrzeni wydzielonej za pomocą przegród budowlanych oraz posiadania dachu).
Przechodząc do analizy potencjalnego zwolnienia do podatku przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. a) ustawy o VAT - na podstawie tego przepisu zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Wnioskodawca ponownie zwraca uwagę, że zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT objęte są jedynie budynki, budowle lub ich części, które po wybudowaniu lub ulepszeniu nadają się do oddania do użytkowania. Jeżeli obiekt nie spełnia warunków uznania za budynek lub budowlę, to nie ma podstaw, aby twierdzić, że zbycie gruntu z takim obiektem może być w ogóle uznane za dostawę budynków lub budowli (co potwierdza NSA w swoim orzecznictwie, m.in. w wyroku z 18 maja 2017 r., znak: I FSK 1691/15). Przepis ten zatem również nie będzie miał zatem zastosowania do sprzedaży Nieruchomości, ponieważ na Nieruchomości nie znajdują się obecnie budowle ani budynki w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane.
Z powołanych wyżej przepisów i z opisu zdarzenia przyszłego jednoznacznie wynika, że sprzedaż Nieruchomości nie może być zwolniona od VAT na podstawie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy o VAT z uwagi na wczesny poziom zaawansowania prac budowlanych na Nieruchomości i brak budowli nadającej się do - chociażby częściowego użytkowania.
Dla dostawy nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie ww. przepisów, ustawodawca przewidział także możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem „zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego”.
W konsekwencji, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
1)towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej,
2)przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków uniemożliwia zwolnienie dostawy towarów od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z oświadczeniem Syndyka, Upadły nie podlegał zwolnieniu z VAT, Nieruchomość była w 2018 r. oddana w odpłatną dzierżawę, a Upadły nie prowadził działalności zwolnionej od VAT na Nieruchomości. W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 także nie będzie miał zastosowania przy kwalifikacji sprzedaży Nieruchomości na gruncie podatku od towarów i usług.
Podsumowując, mając na uwadze, że przepisy ustawy o VAT dotyczące zwolnienia od podatku sprzedaży towarów nie będą mieć zastosowania do sprzedaży Nieruchomości, sprzedaż ta - zdaniem Wnioskodawcy - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 23%, w związku z czym Syndyk powinien wystawić fakturę z VAT, a nie ze zwolnieniem od VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2
Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem przepisów art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 (przepisy wymienione w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT in fine nie mają zastosowania do działalności Wnioskodawcy).
Jak wspomniano w opisie stanu faktycznego niniejszego wniosku, Wnioskodawca prowadzi działalność m.in. w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek, a także zarządzania nieruchomościami. W zakres działalności Wnioskodawcy wchodzą także działalności oznaczone kodami PKD 42.99.Z (Roboty związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane), PKD 46.38.Z (Sprzedaż hurtowa pozostałej żywności, włączając ryby, skorupiaki i mięczaki), PKD 47.23.Z (Sprzedaż detaliczna ryb, skorupiaków i mięczaków prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach).
Nabycie Nieruchomości jest związane przede wszystkim z działalnością inwestycyjną Wnioskodawcy, choć dopuszcza on prowadzenie innej działalności na terenie Nieruchomości. Ponieważ nabywana Nieruchomość będzie wykorzystywana przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności opodatkowanych, Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Nieruchomości. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 23 czerwca 2021 r. (sygn.: 0114-KDIP1 -3.4012.248.2021.2.KP).
Kwota podatku naliczonego podlegającego odliczeniu powinna wynikać z faktur otrzymanych przez Wnioskodawcę z tytułu nabycia Nieruchomości lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem (zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT).
Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
- sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem,
- otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy Nieruchomości powstał u sprzedawcy w momencie otrzymania zapłaty za nabycie Nieruchomości - zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT.
Jednocześnie, zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Upadły (a w praktyce Syndyk) powinien zatem wystawić fakturę najpóźniej w terminie 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzyma całość zapłaty od Wnioskodawcy. Zakładając, że stanowisko Wnioskodawcy w pytanie nr 1 niniejszego wniosku będzie uznane za poprawne, to faktura powinna zawierać kwotę VAT obliczonego przy zastosowaniu stawki 23%. Zgodnie z art. 106e ustawy o VAT, faktura powinna zwierać m.in.: datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub datę otrzymania zapłaty, cenę jednostkową towaru bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto), stawkę podatku, kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto oraz kwotę należności ogółem.
Jak wspomniano w opisie stanu faktycznego, cena Nieruchomości wynosiła (…) zł., przy czym Syndyk na żadnym etapie postępowania przetargowego nie wskazał, czy jest to kwota netto (bez uwzględnienia VAT), czy brutto (z uwzględnieniem VAT).
W tej sytuacji, przy ustaleniu kwoty podstawy opodatkowania i podatku należnego zastosowanie będą miały przepisy ustawy z 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 168 ze zm.).
Zgodnie z art. 1 tej ustawy, ustawa określa sposób informowania o cenach oferowanych towarów i usług oraz skutki nieprzestrzegania jej uregulowań. Jednocześnie, przepisów tej ustawy nie stosuje się do informowania o cenach w obrocie między osobami fizycznymi, z których żadna nie jest przedsiębiorcą, a także do informowania o cenach uregulowanego na podstawie odrębnych ustaw (art. 2 tejże ustawy).
Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, określenie „cena” oznacza wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Ustęp 2 tego przepisu stanowi z kolei, że w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru lub usługi podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym.
Jak wskazano, Wnioskodawca jest przedsiębiorcą, a w regulaminie przetargu i w złożonej przez Wnioskodawcę ofercie cena nabycia Nieruchomości została określona w kwocie (…) zł. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, stosując przepisy ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, cena ustalona z Syndykiem uwzględnia podatek od towarów i usług należny przy sprzedaży Nieruchomości. W celu zadośćuczynienia przepisom ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług oraz ustawy o VAT, faktura za zakup Nieruchomości powinna zatem zawierać cenę jednostkową netto Nieruchomości, stawkę podatku, kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto oraz kwotę należności ogółem. W ten sposób Wnioskodawca będzie w stanie ustalić kwotę podatku naliczonego do obniżenia kwoty podatku należnego Wnioskodawcy.
Podsumowując, w związku z nabyciem Nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawcy, będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towaru i usług, na podstawie faktury dokumentującej sprzedaż, która to faktura powinna być wystawiona z VAT na kwotę brutto równą cenie sprzedaży Nieruchomości.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z przedstawionymi przepisami grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zaznaczenia wymaga, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do przepisu art. 51 ust. 1 pkt 6 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 794 ze zm.):
Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym określa, czy funkcję sędziego-komisarza oraz zastępcy sędziego-komisarza będzie pełnił sędzia czy referendarz sądowy, oraz wyznacza syndyka.
Na podstawie art. 61 ustawy Prawo upadłościowe:
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego.
Z kolei, na mocy art. 62 ustawy Prawo upadłościowe:
W skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego, z wyjątkami określonymi w art. 63-67a.
W myśl art. 75 ust. 1 ww. ustawy:
Z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim.
Zgodnie z art. 157 ust. 1 ww. ustawy Prawo upadłościowe:
Funkcję syndyka może pełnić osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i licencję doradcy restrukturyzacyjnego oraz ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
Jak stanowi art. 160 ust. 1 ww. ustawy Prawo upadłościowe:
W sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego.
Na podstawie art. 173 ustawy Prawo upadłościowe:
Syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.
W świetle cytowanych przepisów, upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, jednakże ta okoliczność nie pozbawia upadłego statusu podatnika, do którego to stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych.
We wszelkich postępowaniach, stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły – to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach; jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika ze wszystkimi prawnymi tego stanu rzeczy konsekwencjami. W świetle powyższego, syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizację wszystkich obowiązków podatnika i płatnika przez upadłego.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że planują Państwo zakupić działkę nr 1, wchodzącą w skład masy upadłości spółki pod firmą B. Spółka Akcyjna w upadłości. Upadły jest podatnikiem podatku od towarów i usług, niepodlegającym zwolnieniu od VAT. Przystąpili Państwo do przetargu na sprzedaż prawa własności Nieruchomości organizowanego przez syndyka masy upadłości. 17 października 2024 r., zawarli Państwo z Syndykiem umowę nabycia warunkowego Nieruchomości.
Państwa wątpliwości dotyczą m.in. ustalenia, czy sprzedaż ww. Nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz art. 2 pkt 33 ustawy o VAT oraz czy w związku z nabyciem Nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej, będzie Państwu przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie faktury wystawionej przez sprzedawcę na kwotę brutto równą cenie sprzedaży Nieruchomości.
Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.
Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:
Przez tereny budowlane – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.
W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):
Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie gminnych aktów planowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych ustalonych przez organ inny niż minister właściwy do spraw transportu, należy do zadań własnych gminy.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy:
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
W myśl art. 4 ust. 2 ww. ustawy:
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.
W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 – Gemeente Emmen przeciwko Belastingdienst Grote Ondernemingen:
Teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.
Tym samym, również w świetle orzeczeń TSUE za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
Wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług art. 2 pkt 33 ustawy, odpowiada więc także treści orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.
Jak wyżej wskazano, zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z powyższej definicji wynika, że jeżeli miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (lub decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu) dopuszcza możliwość zabudowy – definicja w ustawie o VAT nie wskazuje na rodzaj budynków lub budowli, jak również na to, czy możliwość zabudowy wynika z podstawowego przeznaczenia, czy z zapisów dotyczących przeznaczenia dopuszczalnego (uzupełniającego) – taki teren należy uznać za budowlany.
Przy określaniu charakteru gruntu jako terenu budowlanego lub terenu niezabudowanego innego niż teren budowlany, należy oprócz analizy podstawowego przeznaczenia terenu określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, uwzględnić również zapisy szczegółowe tego planu dotyczące przeznaczenia uzupełniającego tego terenu, które dopuszczają możliwość jego zabudowy. Należy przyjąć, że grunt, w przypadku którego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego terenu dopuszczono jego zabudowę np. określonymi budynkami, budowlami, obiektami, urządzeniami i sieciami infrastruktury technicznej – stanowi teren budowlany, w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy.
W związku z powyższym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.
Podkreślić należy, że analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) innych niż tereny budowlane.
Jeżeli przy zbyciu nieruchomości niezabudowanej wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia jej dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
Wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów (w tym nieruchomości), spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
- towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
- brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, nie może mieć zastosowania do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli towar od momentu jego nabycia do momentu zbycia nie służył wyłącznie działalności zwolnionej.
Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budowli”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
W myśl art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:
Pod pojęciem budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Z opisu sprawy wynika, że Nieruchomość objęta jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i jest położona na terenie oznaczonym symbolami „KLs”, „R”, „UE” i „16WZ”. Z zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wynika, że tereny oznaczone symbolem „KLs” to tereny przeznaczone głównie pod kompleksy leśne, z możliwością rozbudowy i użytkowania istniejących zabudowań w sposób dotychczasowy lub jako zabudowania zagrodowe, mieszkaniowe jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz gospodarstwa agroturystyczne. Dopuszcza się na terenach przewidzianych do zalesienia - lecz jeszcze nie zalesionych, realizację farm hodowlanych, zagród rolniczych przy spełnieniu warunku dopuszczenia lokalizacji zagrody kolonijnej, jak również rozbudowę zagród istniejących. Tereny oznaczone symbolem „R” to tereny upraw rolniczych, na których dopuszcza się m.in.: realizację ferm hodowlanych, realizację budynków - stodół, wiat, magazynów itp. - niezbędnych dla obsługi gospodarstwa rolnego, lokalizację zagród dla gospodarstw rolnych, pod warunkiem że powierzchnia gospodarstwa przekracza średnią gospodarstwa na terenie gminy oraz zagród przebudowywanych ma inne miejsce lub rozbudowywanych, budowę masztów przekaźnikowych telefonii bezprzewodowej, obiektów do pozyskiwania energii odnawialnej - elektrowni wiatrowych, biogazowni. Dodatkowo, wydana została ostateczna decyzję o pozwoleniu na wybudowanie (…) stawów (...) na rzecz Upadłego. Na Nieruchomości, miał zostać wybudowany jeden staw (...). Zgodnie z oświadczeniem Syndyka, Nieruchomość nie jest zabudowana, zostały rozpoczęte prace budowlane mające na celu wybudowanie stawu (...). Zgodnie ze stanem Państwa wiedzy, staw nie został jeszcze wybudowany na Nieruchomości oraz nie będzie wybudowany ani oddany do użycia na dzień sprzedaży. Obiekt znajdujący się na Nieruchomości na dzień sprzedaży nie będzie stanowić budowli lub części budowli w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
Co do charakteru sprzedawanego gruntu, to z cytowanego wcześniej art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, wynika, że tereny budowlane to takie tereny, które są przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zatem w świetle powołanych powyżej przepisów, działka nr 1 będąca przedmiotem sprzedaży, stanowi teren budowlany. Wobec tego sprzedaż ww. Nieruchomości jako dostawa terenu budowlanego, nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Skoro wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia opisanej dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
W omawianej sprawie, zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy sprzedaży działki nr 1 nie będzie miało miejsca, ponieważ nie został spełniony jeden z warunków sformułowanych w tym przepisie, tj. działka od momentu nabycia do momentu zbycia nie służyła wyłącznie działalności zwolnionej. Z opisu sprawy wynika bowiem, że w 2018 r. Upadły zawarł umowę dzierżawy Nieruchomości, na mocy której dzierżawca zobowiązał się do zapłaty czynszu dzierżawnego.
Wobec braku spełnienia jednego z warunków zwolnienia od podatku wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla sprzedaży działki nr 1 nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie tego przepisu.
W konsekwencji, sprzedaż Nieruchomości – działki nr 1 nie jest objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy. W związku z powyższym, sprzedaż działki nr 1 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z zastosowaniem właściwej stawki podatku.
A zatem Państwa stanowisko w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości, należało uznać za prawidłowe.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Z opisu sprawy wynika, że zamierzają Państwo wykorzystywać Nieruchomość – działkę nr 1 do prowadzenia działalności gospodarczej i wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Nabycie Nieruchomości jest związane z opisywaną Państwa działalnością i ma przede wszystkim cel inwestycyjny, ale nie wykluczają Państwo możliwości prowadzenia innej działalności opodatkowanej na terenie Nieruchomości.
Zatem, będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupem Nieruchomości - działki nr 1. Wynika to z faktu, że w analizowanym przypadku będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż nabyta przez Państwa Nieruchomości będzie służyła czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, będą Państwo uprawnieni do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Sprzedającego w związku ze sprzedażą działki nr 1.
Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
W myśl art. 106e ust. 1 pkt 9, 11-15 ustawy:
Faktura powinna zawierać:
9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem (…).
Na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy, w myśl którego:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie do podstawy opodatkowania.
Jednocześnie należy wskazać, że przepisy prawa podatkowego nie regulują wysokości kwoty należnej od nabywcy, czyli ceny sprzedaży. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, które regulują konsekwencje publiczno-prawne dokonania sprzedaży towaru lub wyświadczenia usługi – nie mogą mieć wpływu na wysokość ceny ustalonej przez strony umowy cywilnej. Regulują bowiem, co stanowi podstawę opodatkowania, ale nie mają i nie mogą mieć wpływu na sposób jej ustalenia.
W prawodawstwie polskim obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. W związku z tym, przy ustalaniu wysokości należności ustawodawca nie ingeruje w sferę podejmowania decyzji, co do sposobu określenia należności (ceny – tj. czy winna być ona uzgodniona w zawartej pomiędzy kontrahentami umowie jako wartość bez podatku VAT, tzw. cena netto, czy też wartość z podatkiem VAT, tzw. cena brutto) za sprzedawany towar, a wszelkie spory pomiędzy stronami transakcji w tym zakresie są rozstrzygane na gruncie prawa cywilnego, a nie podatkowego.
Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa TSUE, podstawą opodatkowania dostawy towarów lub świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tego tytułu. Owo wynagrodzenie jest zatem wartością subiektywną, czyli rzeczywiście otrzymaną, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Ponadto wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu (zob. wyrok z 19 grudnia 2012 r. w sprawie C-549/11, z 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09).
Jeżeli wartość ta nie jest kwotą pieniędzy uzgodnioną między stronami, powinna ona, jako wartość subiektywna, odpowiadać wartości, jaką dla odbiorcy ma usługa będąca wynagrodzeniem za dostawę towarów, oraz kwocie, jaką byłby on skłonny za tę usługę zapłacić (wyrok z 2 czerwca 1994 r. w sprawie C-33/93).
Wobec powyższego w przypadku dostawy towaru za podstawę opodatkowania należy uznać, zgodnie z ogólnymi zasadami wynikającymi z art. 29a ust. 1 ustawy, wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tytułu dostawy towaru, które stanowi wartość subiektywną stanowiącą odzwierciedlenie wartości, jaką dla odbiorcy ma towar będący wynagrodzeniem za dostawę towaru (kwota, jaką byłby on skłonny zapłacić).
Podstawą opodatkowania przy przeniesieniu prawa własności nieruchomości dokonywanego w ramach umowy sprzedaży zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy pomniejszone o kwotę podatku.
Jeśli zatem w umowie zostanie określona wartość (cenę) dostarczanego towaru, to podstawą opodatkowania ww. dostawy w ramach umowy sprzedaży będzie wartość pieniężna ustalona przez strony umowy sprzedaży stanowiąca zapłatę.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 168):
Cena oznacza wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę.
W myśl art. 3 ust. 2 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług:
W cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru lub usługi podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również stawkę taryfową.
Z przytoczonych regulacji ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podstawą opodatkowania jest zapłata z tytułu dokonanej dostawy, pomniejszona o kwotę należnego podatku, tj. wartość netto (bez podatku). Przy czym to strony (a nie organ podatkowy) dokonujące czynności cywilnoprawnych określają w zawieranych przez siebie umowach wartość – cenę, za którą dokonują transakcji. Zatem analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych, a zwłaszcza kwestii wartości planowanych transakcji oraz dokumentów z jakich one mają wynikać, nie mieści się w ramach postępowania określonego w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.
Tym samym, mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że skoro - jedynym wynagrodzeniem Sprzedającego od Państwa jest otrzymana w wyniku sprzedaży działki nr 1 ostateczna łączna cena nabycia Nieruchomości uzgodniona z Syndykiem wynosząca (…) zł, to ta wartość pomniejszona o kwotę należnego podatku, będzie stanowiła - zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy - podstawę opodatkowania. Ta kwota stanowi zatem ustalone wynagrodzenie (zapłatę) dla Sprzedającego. W konsekwencji, jeśli kwota ta stanowi jedyną kwotę należną, to ustalona kwota – stanowi kwotę brutto zawierającą należny podatek VAT.
A zatem w związku z nabyciem Nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej, będzie Państwu przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towaru i usług, na podstawie faktury dokumentującej sprzedaż, która to faktura powinna zawierać dane, o których w art. 106e ust. 1 ustawy.
W świetle powyższego, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja rozstrzyga w przedmiocie podatku od towarów i usług wyłącznie w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu nieruchomości.
Zgodnie z art. 14b § 1a ustawy Ordynacja podatkowa, nie wydajemy interpretacji indywidualnych w zakresie określenia stawki podatku VAT dla towarów i usług. Kwestie określenia stawki podatku VAT dotyczące stanu prawnego od 1 lipca 2020 r. rozstrzygane są w ramach odrębnej instytucji – wiążącej informacji stawkowej, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku od towarów i usług.
W myśl art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność. W przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.