Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 11 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży nieruchomości.

Uzupełnił go Pan pismem z 7 lutego 2025 r. (wpływ 9 lutego 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca – Pan A (…) po skończeniu szkoły zawodowej posiadający status rolnika otrzymał od Rodziców B i C w drodze darowizny przeznaczoną na cele rolnicze zabudowaną nieruchomość rolną znajdującą się (…) – małe, powojenne gospodarstwo rolne, w skład którego wchodziły: grunty rolne położone na wydzielonych geodezyjnie działkach: 1, 2,3, 4, 5, 6 o całkowitej powierzchni (…) ha wraz z siedliskiem zabudowanym domem mieszkalnym, oborą, oraz dwoma stodołami drewnianymi. Darowizna obejmowała również inwentarz martwy i inwentarz żywy (…).

Darowizna ta obciążona została dożywotnią nieodpłatną służebnością osobistą mieszkania na rzecz B i C polegającą na prawie do zajmowania jednego pokoju i kuchni od północnej strony domu z prawem swobodnego poruszania się po całej nieruchomości. Służebność obejmowała także prawo do zajmowania miejsca w oborze (...) oraz korzystania z drewnianej szopy w celu składowania opału, a także prawo użytkowania 0,30 ha gruntu w miejscu dowolnie wybranym przez uprawnionych. Warto również zaznaczyć, iż dom mieszkalny wymagał kapitalnego remontu oraz rozbudowy o łazienkę i toaletę, której do tej pory nie posiadał.

Gospodarstwo to z chwilą jego przejęcia przez Wnioskodawcę było zaniedbane i wymagało zatem modernizacji oraz wielu nowych inwestycji, w tym przeprowadzenia remontów oraz zakupu nowoczesnego sprzętu rolniczego, albowiem budynki gospodarskie były bardzo wyeksploatowane, a brak nowej generacji maszyn rolniczych nie pozwalał na prawidłową i efektywną uprawę ziemi.

Wnioskodawca zamieszkując z Rodzicami (Ojcem zmarłym w roku (…) i Matką zmarłą (…)) otaczał Ich stałą troską i opieką. W roku (…) przymuszony złą sytuacją ekonomiczną Wnioskodawca podjął stałe zatrudnienie poza rolnictwem pracując na umowę o pracę w trybie zmianowym, jako operator pakowni w (…).

Z powodu niskich zarobków z pracy w fabryce oraz złej koniunktury w rolnictwie (co miało bezpośredni wpływ na brak jakichkolwiek możliwości rozwijania działalności rolniczej poprzez jej doinwestowanie), Wnioskodawca zaczął sukcesywnie wyprzedawać wydzielone z gospodarstwa działki gruntów rolnych planując pozyskanie w ten sposób środków finansowych na rozwój pozostałej części gospodarstwa rolnego.

Trzeba również podkreślić, iż w tym czasie część dochodów z wyzbywania się własnego majątku Pan A był zmuszony także przeznaczać na bieżące uzupełnianie domowego budżetu.

W pierwszym okresie Wnioskodawca przeznaczył do sprzedaży wyłącznie części najmniej przydatnych w gospodarstwie rolnym gruntów, które tylko w niewielkim stopniu były przez niego wykorzystywane dla potrzeb działalności rolniczej. Wszystkie te nieruchomości nie miały podłączonych mediów, były nieogrodzone.

Działanie takie było wynikiem ograniczonych możliwości rozwoju gospodarstwa, a nawet przymusem ekonomicznym. Było przy tym jednak przemyślane i racjonalne z punktu widzenia gospodarowania posiadanymi zasobami w postaci gruntów rolnych. Należy przyznać, że stało to jednak w pewnej sprzeczności z zasadami Wnioskodawcy i pierwotnym planem podźwignięcia całego (otrzymanego w darowiźnie) gospodarstwa będącego w ruinie.

Konieczność wyzbywania się osobistego majątku otrzymanego od Rodziców była dla Wnioskodawcy trudna i bolesna. Dla rolnika – gospodarza – sprzedaż ziemi zwykle rodzi silny wewnętrzny konflikt moralny przez poczucie winy, że wyzbywa się dziedzictwa pokoleń i zdradza wartości, które są dla niego fundamentalne.

Usprawiedliwieniem dla Wnioskodawcy był przede wszystkim fakt, iż z tych źródeł finansował w pierwszej kolejności wydatki na remonty i modernizację budynków gospodarczych, a później dopiero budynku mieszkalnego – siedliska, gdzie koncentrowały się Jego czynności życiowe, jako rolnika oraz Jego Rodziny – gdzie zaspakajano elementarne potrzeby życiowe.

Finansowe potrzeby Wnioskodawcy istotnie wzrosły wraz z założeniem przez niego własnej rodziny w roku (…) i pojawieniem się dziecka, co spowodowało konieczność sprzedaży działki nr 4 31 maja 2000 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego – (…) (umowa przedwstępna (…)).

Na przestrzeni lat 2006-2015 Wnioskodawca sprzedał następujące działki:

1.Na mocy umowy sprzedaży zawartej 29 listopada 2006 r. sprzedał działkę nr 1/2 oraz udział wynoszący ¹/₂ w działce nr 1/3 za cenę (…), (umowa przedwstępna (…));

2.Na mocy umowy przeniesienia własności zawartej 29 listopada 2006 r., zbył prawo własności niezabudowanej działki nr 1/4 oraz udział wynoszący ¹/₂ w działce nr 1/3 za cenę (…) (umowa przedwstępna (…));

3.Na mocy umowy sprzedaży zawartej 5 marca 2010 r., sprzedał działkę nr 7, położoną (…);

4.Na mocy umowy sprzedaży zawartej 2 lutego 2011 r. sprzedał niezabudowaną działkę nr 6/1, (…);

5.Na mocy umowy sprzedaży zawartej 26 października 2012 r., sprzedał niezabudowaną działkę nr 1/7, (…);

6.Na mocy umowy sprzedaży zawartej 26 lutego 2014 r. sprzedał niezabudowaną działkę nr 1/5 (…);

7.Na mocy umowy sprzedaży zawartej 5 sierpnia 2014 r., sprzedał niezabudowaną działkę nr 6/2, (…);

8.Na mocy umowy sprzedaży zawartej 11 maja 2015 r., niezabudowaną działkę nr 3, (…).

Dodatkowo należy podkreślić, iż wszystkie (trzy) wskazane wcześniej umowy przedwstępne uzależniały zbycie przedmiotowych działek od skorzystania przez (…) z prawa pierwokupu oraz, że zawarte zostały z inicjatywy nabywców a także, że na mocy tych umów przyszłym nabywcom nie były udzielane żadne pełnomocnictwa oraz nie było udostępniane prawo do korzystania z nieruchomości.

Problemy rodzinne i rozwód Wnioskodawcy w roku (…) spowodowały konieczność spłaty żony w wyniku działu małżeńskiego majątku dorobkowego. Do tego doszły alimenty na syna oraz podjęcie się przez Wnioskodawcę finansowania dodatkowych potrzeb syna, takich jak: korepetycje, uzupełniające zajęcia pozaszkolne, dodatkowe materiały edukacyjne, wycieczki, ubrania, koszty specjalistycznej opieki zdrowotnej, wyjazdy wakacyjne itp.

W tym czasie Wnioskodawca nie zakupił jakiejkolwiek nieruchomości.

Nagromadzenie się ww. niekorzystnych zdarzeń i trudne do udźwignięcia ciężary finansowe negatywnie odbiły się na stanie zdrowia Wnioskodawcy. Wieloletnie zmagania z trudną sytuacją życiową oraz zaniedbania w trosce o zdrowie, w tym o stan psychiczny, doprowadziły Wnioskodawcę do depresji i pojawienia się u niego kłopotów urologicznych, kardiologicznych i gastrycznych.

Wnioskodawca ze względu na brak sił i trapiące go choroby desperacko podjął trudną decyzję o ograniczeniu prowadzenia gospodarstwa rolnego i wyprzedaży najpierw domu rodzinnego wraz z budynkami gospodarskimi i przynależną do nich ziemią, a następnie sukcesywnej sprzedaży pozostałych gruntów rolnych gospodarstwa podzielonych na mniejsze działki, o co sam występował.

Była to jego jedyna droga i szansa na przetrwanie i odzyskanie kontroli nad własnym życiem. Decyzja o ograniczeniu prowadzenia gospodarstwa rolnego była dla niego trudna i bolesna zwłaszcza, że dotyczyła miejsca, z którym był przez całe życie ściśle związany emocjonalnie. Był to jednak krok w dobrym kierunku dający możliwość zmniejszenia obciążeń fizycznych, którym nie mógł już podołać oraz psychicznych i organizacyjnych powiązanych z zarządzaniem całym nierentownym gospodarstwem, co nie dawało już satysfakcji i perspektyw na przyszłość.

Okolicznością sprzyjającą takiemu rozwiązaniu była korzystna koniunktura wynikająca ze zmian ekonomicznych i społecznych (…), w której mieszkał. Przez kilka ostatnich dekad miejscowość ta stopniowo traciła swój rolniczy charakter i ze względu na położenie na obrzeżach większego miasta jakim jest (…) stała się atrakcyjnym miejscem na tworzenie osiedli mieszkaniowych zwykle w zabudowie jednorodzinnej.

Tak więc, na mocy umowy sprzedaży zawartej 19 lutego 2016 r. (…) Wnioskodawca sprzedał zabudowaną jego domem rodzinnym i budynkami gospodarskimi działkę nr 1/6, położoną (…) za kwotę (…) zł.

Sprzedaż ta umożliwiła Panu A spłatę niespłaconego do tego czasu kredytu (…) i zwolnienie hipoteki tej nieruchomości.

Ta nowa sytuacja stawiała przed Wnioskodawcą kolejne wyzwania i konieczność przeorganizowania swojej sytuacji życiowej i racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia zabezpieczenie i zagospodarowywanie środków finansowych, które mógłby uzyskać z rozsądnego zarządzania posiadanym majątkiem z myślą o sobie oraz planowanej przyszłej rodzinie.

Pierwszą decyzją, jaką podjął Wnioskodawca było nabycie na własne cele mieszkaniowe 27 stycznia 2017 r. od D lokalu mieszkalnego w stanie deweloperskim nr 1 w budynku przy ul. (…) wraz z przynależnym pomieszczeniem (piwnicą) oraz prawem własności do nieruchomości wspólnej (grunt oraz część budynku z urządzeniami) (…).

Zakup ten Pan A sfinansował częściowo z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży domu oraz zaciągniętego dodatkowo kredytu bankowego w wysokości (…) zł potrzebnego na wykończenie i wyposażenie tego mieszkania.

Na uzupełnienie ceny na zakup ww. lokalu nr 2 przy ul. (…) oraz zakup innego lokalu w tym samym budynku z myślą o zabezpieczeniu siebie na stare lata oraz o potrzebach przyszłej rodziny, Wnioskodawca sprzedał 21 października 2020 r. kolejną działkę, tj. działkę nr 2/2 oraz udziały w działkach (drogi) nr 8/1 i nr 8/2), (…).

Na ten sam cel, tj. sfinansowanie całkowitej kwoty zakupu obu lokali, tj. lokalu za (…) zł oraz innego lokalu w tym samym budynku za cenę (…) zł Wnioskodawca 30 kwietnia 2021 r. sprzedał kolejną działkę, tj. nr 2/4 i udziały w działkach (drogi) nr 8/1 oraz nr 2/16, (…).

Podjęte decyzje i działania spowodowały mobilizację życiową Wnioskodawcy. Nowe wyzwania i brak poczucia beznadziei wzmocniły w nim poczucie wartości i dodały energii do podejmowania nowych inicjatyw.

Poza kontynuowaniem swojego zatrudnienia na umowę o pracę w (…) w systemie zmianowym w (…) Wnioskodawca podjął działalność gospodarczą w zakresie wykonawstwa drobnych usług budowlanych. W międzyczasie, tj. w roku (…) Pan A rozpoczął wspólne życie z nową partnerką z planami wzięcia ślubu i założenia nowej rodziny, co zobligowało Go do podejmowania decyzji w poczuciu odpowiedzialności za zabezpieczenie także podstaw ekonomicznych ich przyszłego wspólnego życia.

Wnioskodawca kierując się racjonalnymi przesłankami sukcesywnie wyzbywał się pozostałych otrzymanych w darowiźnie od Rodziców w roku (…) gruntów rolnych według zasad rachunku ekonomicznego oraz bieżących jak i perspektywicznych potrzeb zachowania bezpieczeństwa finansowego jego, przyszłej żony, jej dwójki dzieci oraz syna z poprzedniego małżeństwa.

Biorąc pod uwagę sytuację rynkową sprzyjającą większemu zainteresowaniu potencjalnych nabywców poszukujących miejsc na budowę domów jednorodzinnych w pobliżu (…) Wnioskodawca doszedł do wniosku, iż mniejsze działki będą w większym stopniu odpowiadać zainteresowaniu ewentualnych nabywców i w tym celu złożył Wnioski o podział nw. nieruchomości, tj.:

·    Działka nr 1 została podzielona na działki o numerach: 1/1, 1/2, 1/3, 1/4 na mocy decyzji Wójta Gminy (…). Kolejno decyzją Wójta Gminy (…) dokonano podziału działki nr 1/1 na działki o numerach: 1/5, 1/6 oraz 1/7.

·    Działka nr 2 została podzielona na 17 działek, o numerach kolejno: od 2/1 do 2/17, na mocy decyzji Wójta Gminy (…). Działki nr 2/1, nr 2/16 i nr 2/17 stanowią drogi.

·    Działka nr 6 została podzielona na działki o numerach 6/1, 6/2 oraz 6/3 na mocy decyzji Wójta Gminy (…). Kolejno decyzją nr (…) Wójta Gminy (…) dokonano podziału działki nr 6/3 na działki o numerach: 6/4, 6/5, 6/6, 6/7, 6/8, 6/9 oraz 6/10.

Niesprzedane działki powstałe z wyżej wymienionych podziałów służą nadal Wnioskodawcy do celów rolniczych.

Wnioskodawca nie zamierza dokonać podziału pozostałych działek składających się na gospodarstwo rolne.

Celem Wnioskodawcy, szczególnie w pierwszym okresie, było, jak wynika z przedstawionych wcześniej dowodów, ponoszenie wydatków na doinwestowanie (podniesie z ruiny i zmodernizowanie) gospodarstwa rolnego, a także na bieżące uzupełnianie środków na życie. Natomiast później (po załamaniu się perspektyw dotyczących gospodarowania na roli) i sprzedaży domu, takie zagospodarowywanie pieniędzy (uzyskiwanych ze sprzedaży pozostałych gruntów nierentownego gospodarstwa rolnego), które wobec wysokiej inflacji stwarzało nadzieję i szansę zachowania realnej wartości nabywczej tych środków w dłuższej perspektywie czasowej.

Nabycie lokali mieszkalnych na własne cele mieszkaniowe jak i najbliższej rodziny oraz zainwestowanie wolnych środków w lokale mieszkalne z przeznaczeniem na ich wynajem zdaniem Wnioskodawcy nie spełnia przesłanek uznania takiego postępowania za zorganizowaną działalność gospodarczą lecz raczej za racjonalne gospodarowanie, zarządzanie własnym majątkiem.

4 maja 2021 r. Wnioskodawca nabył (zaliczkowany wcześniej) lokal nr 2 (…) wraz z piwnicą i udziałem w nieruchomości wspólnej od D za wymienioną wcześniej cenę (…).

W tym samym dniu, tj. 4 maja 2021 r. Wnioskodawca nabył również lokal nr 3 (wraz z piwnicą i udziałem w nieruchomości wspólnej) w tym samym budynku, tj. przy ul. (…) od D za cenę (…).

Następnie Wnioskodawca sprzedał:

·9 grudnia 2021 r. działkę nr 2/15 i udziały w działkach (drogi) nr 8/1 oraz nr 2/16, (…);

·27 stycznia 2022 r. prawo własności działki nr 2/3 oraz udziały w działkach (drogi) nr 8/1 i nr 2/16 , (…);

·11 lipca 2022 r., działkę nr 2/6 i udziały w działkach (drogi) nr 8/1 oraz nr 2/16, (…);

·11 lipca 2022 r. działkę nr 2/5 i udziały w działkach (drogi) nr 8/1 oraz nr 2/16, (…).

Na mocy umowy z 29 czerwca 2023 r. Wnioskodawca nabywa od D lokal mieszkalny nr 4 (…).

Na mocy umowy z 29 września 2023 r. Wnioskodawca nabywa wraz ze swoim synem E lokal mieszkalny nr 5 (…) wraz z udziałem w części nieruchomości wspólnej w proporcji ⁶⁰/₁₀₀ A, ⁴⁰/₁₀₀ E za cenę (…). Cena do zapłaty przypadająca na Wnioskodawcę to (…).

Dla pozyskania dodatkowych środków na wywiązanie się z obowiązku zapłaty ceny za nabycie ww. lokalu mieszkalnego Wnioskodawca sprzedał 12 października 2023 r. działkę nr 2/7 i udziały w działkach (drogi) nr 8/1 oraz nr 2/16, (…).

Wnioskodawca nie ulepszał przedmiotowych nieruchomości, nie grodził ich, nie zmieniał ich ukształtowania gruntu. Wnioskodawca nie poczynił w stosunku do działek żadnych działań dotyczących uatrakcyjnienia i zwiększenia ich wartości, np. wystąpienie o decyzje ustalające warunki zabudowy, uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetycznej.

Wnioskodawca nie organizował sprzedaży w sposób profesjonalny np. poprzez zamieszczanie ogłoszeń w internecie, czy w innych środkach masowego przekazu (radio, prasa, telewizja).

Wnioskodawca wyzbywając się otrzymanych od Rodziców w darowiźnie gruntów rolnych w ramach gospodarowania (zarządzania) własnym majątkiem sprzedawał działki sam bez pośredników, rozgłaszając chęć sprzedaży tzw. „pocztą pantoflową”. Nabywcami działek byli albo jego sąsiedzi lub osoby, które za ich pośrednictwem dowiadywały się o możliwości nabycia działek od Wnioskodawcy.

Przedmiotowe nieruchomości nigdy nie były przez Wnioskodawcę, wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej. Stanowiły one teren rolniczy uprawiany przez Wnioskodawcę (uprawy na potrzeby własne i swojej rodziny), bądź stanowiły pastwiska.

W chwili obecnej Wnioskodawca nie zaprzestał prowadzenia gospodarstwa rolnego, ma On również status rolnika. Wnioskodawca posiada ponad 1 ha ziemi rolnej, która jest wykorzystywana przez Niego dla celów rolniczych. Ziemia ta stanowi m.in.: łąki, które są wykorzystywane do produkcji paszy.

Wnioskodawca wykorzystywał posiadane przez siebie działki wyłącznie na cele osobiste – produkcja rolnicza. Nigdy nie były one wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej. Nie były one również wynajmowane.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, iż:

a)  Wnioskodawca nie posiada innych działek aniżeli te, których numery zostały wskazane we Wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

b)  Wnioskodawca nigdy nie udzielał żadnych pełnomocnictw kupującym. Nabywcom nie było udostępniane prawo do korzystania z nieruchomości oraz nie wyrażał zgody do dysponowania gruntem w celach budowlanych.

c)  Wnioskodawca nie był oraz nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca nie był zobowiązany zarejestrować się, jako czynny podatnik podatku VAT i nie miał obowiązku wykazać należnego podatku VAT od dotychczasowej sprzedaży działek. Dokonywane z przedmiotowych działek zbiory (z produkcji rolnej) nie były przedmiotem dostawy (sprzedaży) opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

d)  Działki nigdy nie były ani w całości, ani w części przedmiotem odpłatnego najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

e)  Wnioskodawca nie ma statusu rolnika ryczałtowego, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług.

Aktywność Wnioskodawcy w zakresie sprzedaży posiadanych nieruchomości dokonywana była wyłącznie, jako wyzbywanie się własnego majątku, w celu sfinansowania niezbędnych potrzeb życiowych, wykorzystując koniunkturę gospodarczą.

Aktywność ta nie była wykonywana w sposób zorganizowany – Wnioskodawca nie działał tak jak fachowiec – profesjonalny podmiot zajmujący się obrotem nieruchomościami. Wyzbywanie się przez Wnioskodawcę posiadanych nieruchomości nie było również nastawione na osiąganie zysku lecz było racjonalnym wykorzystaniem otrzymanego w darowiźnie majątku.

Wnioskodawca nie zamierza w przyszłości sprzedawać posiadanych pozostałych nieruchomości, jednakże jeżeli sytuacja życiowa Go do tego zmusi, być może będzie musiał podjąć trudną decyzję o sprzedaży.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Pytanie 1:

Ile i jakie działki (mieszczące się pod pojęciem „nieruchomości wykorzystywanej na cele rolnicze, opisanej w stanie faktycznym”) są przedmiotem zapytania Wnioskodawcy? Proszę o jednoznaczną odpowiedź poprzez wskazanie numerów działek oraz czy dana działka jest niezabudowana, czy zabudowana (jakimi budynkami/budowlami – np. domem mieszkalnym, oborą, stodołą drewnianą).

Odpowiedź 1:

Działki sprzedawane sukcesywnie przez Wnioskodawcę, w związku z koniecznością zaspokojenia własnych potrzeb życiowych, to:

·działka nr 2/7 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16 – sprzedane 12 października 2023 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 2/6 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16 – sprzedane 11 lipca 2022 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 2/5 i udział ¹⁰/₂₈ działki nr 2/16 – sprzedane 11 lipca 2022 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 2/3 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16 – sprzedane 27 stycznia 2022 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 2/15 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16 – sprzedane 9 grudnia 2021 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 2/4 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16 – sprzedane 30 kwietnia 2021 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 2/2 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16 – sprzedane 21 października 2020 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 1/6 – sprzedana 19 lutego 2016 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 3 – sprzedana 11 maja 2015 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 6/2 – sprzedana 5 sierpnia 2014 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 1/5 – sprzedana 26 lutego 2014 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 1/7 – sprzedana 26 października 2012 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 6/1 – sprzedana 2 lutego 2011 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 7 – sprzedana 5 marca 2010 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…);

·działka nr 1/4 oraz udział ¹/₂ w działce nr 1/3 – sprzedane 29 listopada 2006 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (oraz umowa przedwstępna (…));

·działka nr 1/2 oraz udział ¹/₂ w działce nr 1/3 – sprzedane 29 listopada 2006 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (oraz umowa przedwstępna (…));

·działka nr 4 31 maja 2000 r. – umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego (…) (oraz umowa przedwstępna (…));

·działka nr 8/1 stanowiąca drogę, sprzedawana sukcesywnie w udziałach wraz ze sprzedażą kolejnych działek.

Wszystkie ww. działki, poza działką nr 1/6, stanowiły działki niezabudowane. Na działce nr 1/6 postawiony był budynek mieszkalny (dom rodzinny Wnioskodawcy) oraz mały budynek gospodarczy.

Działki niezabudowane, które Wnioskodawca ewentualnie zamierza sprzedać w przyszłości, jeżeli zmusi Go do tego sytuacja życiowa, to:

·działka nr 2/1 – działka stanowiąca drogę;

·działka nr 2/8;

·działka nr 2/9;

·działka nr 2/10;

·działka nr 2/11;

·działka nr 2/12;

·działka nr 2/13;

·działka nr 2/14;

·działka nr 2/17 – działka stanowiąca drogę;

·działka nr 6/4 – działka stanowiąca drogę;

·działka nr 6/5;

·działka nr 6/6;

·działka nr 6/7;

·działka nr 6/8;

·działka nr 6/9 – działka stanowiąca drogę;

·działka nr 6/10.

Działki te zostały objęte, jako łąki i pastwiska, dotacją unijną.

Pytanie 2:

Czy ww. nieruchomości były/są/będą do momentu sprzedaży wykorzystywane przez Wnioskodawcę w działalności rolniczej (o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm. – zwanej dalej „ustawą”)?

Odpowiedź 2:

Ww. nieruchomości były/są/będą wykorzystywane dla potrzeb działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – produkcja paszy dla zwierząt (siano).

Pytanie 3:

Z jakiego powodu z tytułu prowadzenia działalności rolniczej, o której mowa powyżej Wnioskodawca nie był/nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT?

Odpowiedź 3:

Prowadzona produkcja rolna z ww. działek była przeznaczana na własne potrzeby – pasza dla własnych zwierząt gospodarskich. Nie było zatem konieczności rejestracji Wnioskodawcy, jako podatnika VAT czynnego.

Pytanie 4:

Proszę wyjaśnić nieścisłości zawarte w opisie sprawy – z jednej strony Wnioskodawca wskazuje, że nie zaprzestał prowadzenia gospodarstwa rolnego i ma również status rolnika, a jednocześnie Wnioskodawca pisze, że nie ma statusu rolnika ryczałtowego, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ustawy.

Odpowiedź 4:

Wnioskodawca chciał wskazać, iż ma status rolnika, jednakże nie jest zarejestrowanym rolnikiem ryczałtowym o statusie podatnika VAT, albowiem prowadzi działalność rolniczą wyłącznie na własne potrzeby.

Pytanie 5:

W jaki sposób ww. nieruchomości były/są/będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia? W szczególności proszę wyjaśnić kwestie wykorzystania ww. nieruchomości „dla potrzeb działalności rolniczej”, „do celów rolniczych”, „na cele osobiste – produkcja rolnicza”, o których mowa w opisie sprawy. Czy były to czynności opodatkowane podatkiem VAT, zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, czy niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT? W jaki sposób ww. nieruchomości zaspokajały potrzeby osobiste (prywatne) Wnioskodawcy?

Odpowiedź 5:

Prowadzona przez Wnioskodawcę produkcja rolna z ww. działek, była przeznaczana na własne potrzeby – pasza dla własnych zwierząt gospodarskich. Były to czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy zbycie przez Wnioskodawcę nieruchomości wykorzystywanej na cele rolnicze, opisywanej w stanie faktycznym, tj. małego gospodarstwa rolnego otrzymanego od Rodziców B i C w drodze darowizny, znajdującego się (…), w skład którego wchodziły: grunty rolne położone na wydzielonych geodezyjnie działkach: 1, 2, 3, 4, 5, 6 o całkowitej powierzchni (…) ha wraz z siedliskiem zabudowanym domem mieszkalnym, oborą, oraz dwoma stodołami drewnianymi poprzez sukcesywną sprzedaż wydzielonych działek w miarę potrzeb życiowych Wnioskodawcy, będzie stanowić, transakcję wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie przepisów art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowe transakcje nie będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług, albowiem będzie to zarząd własnym majątkiem (a konkretniej wyzbywanie się części własnego majątku), który to zarząd nie będzie mieścił się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w przepisach art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Powyższe transakcje pozostawać będą zatem poza systemem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści postanowień art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (we właściwych stanach prawnych), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (vide: art. 15 ust. 2 powoływanej ustawy o podatku od towarów i usług).

Artykuł 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług stanowi implementację postanowień przepisu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2007 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta zarówno w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach art. 9 ust. 1 ww. Dyrektywy 2006/112/WE ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnika” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 cyt. Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą również uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie zawiera transakcje związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu ww. art. 9 ust. 1, w szczególności (…) dostawy działek budowlanych. Przez działkę budowlaną rozumie się każdą działkę nieuzbrojoną lub uzbrojoną, uznaną za budowlaną przez państwa członkowskie.

Wskazać należy, że ustawodawca nie określił wymogów formalnych, którym odpowiadać ma podatnik, aby mógł być uznany za producenta, usługodawcę lub handlowca.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C- 180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10), cyt.:

„Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej (…) nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

W myśl, zatem przytaczanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Wnioskodawca nie może być uznany za podatnika podatku od wartości dodanej (podatnika podatku od towarów i usług), albowiem zarówno czynności przez Niego wykonywane, (jak i planowane w przyszłości) dotyczą wyłącznie zarządu własnym majątkiem prywatnym i związane są z racjonalnym gospodarowaniem własnymi zasobami ze szczególnym uwzględnieniem wyjątkowo trudnych i nieprzewidzianych wydarzeń losowych.

Ponadto jak już wskazano wcześniej w opisywanym stanie faktycznym, Wnioskodawca nie podejmował i nie będzie podejmował w przyszłości profesjonalnych czynności marketingowych oraz sam nie działał i nie będzie działał tak jak profesjonalni (zawodowi) pośrednicy obrotu nieruchomościami, tj. dokonujący aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE, o których mowa w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10).

Wnioskodawca nie korzystał i nie zamierza korzystać również z usług profesjonalnego pośrednika obrotu nieruchomościami, ani udzielać żadnych pełnomocnictw w zakresie czynności sprzedaży nieruchomości.

Wnioskodawca uważa, bowiem iż w zaistniałych okolicznościach będzie realizować jedynie przysługujące Mu na mocy Konstytucji prawo własności – vide: art. 21 w związku z art. 64 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 z późniejszym sprostowaniem i zmianami).

W tym miejscu wskazać również należy, iż powyższe zostało potwierdzone poprzez bogatą linię orzeczniczą polskich sądów administracyjnych.

W powyższej kwestii, vide: chociażby:

·wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 27 czerwca 2024 r. (sygn. akt I SA/Ke 219/24),

·wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 20 marca 2024 r. (sygn. akt I SA/Wr 894/23),

·wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 13 marca 2024 r. (sygn. akt I SA/Łd 40/24),

·wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 6 grudnia 2023 r. (sygn. akt I SA/Bd 451/23),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 lipca 2023 r. (sygn. akt I FSK 427/23),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 marca 2023 r. (sygn. akt I FSK 2068/22),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 grudnia 2022 r. (sygn. akt I FSK 863/19),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 października 2022 r. (sygn. akt I FSK 1635/18),

·wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 18 listopada 2020 r. (sygn. akt I SA/Gl 389/20),

·wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 27 września 2017 r. (sygn. akt I SA/Po 773/17),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 marca 2017 r. (sygn. akt I FSK 1643/15),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 grudnia 2015 r. (sygn. akt I FSK 1455/14),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 listopada 2015 r. (sygn. akt I FSK 1077/14),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 maja 2014 r. (sygn. akt I FSK 811/13),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 września 2015 r. (sygn. akt I FSK 931/14),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 1536/10),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 listopada 2011 r. (sygn. akt I FSK 1658/11),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 listopada 2011 r. (sygn. akt. I FSK 1656/11),

·wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 marca 2015 r. (sygn. akt I FSK 1859/13),

·wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11).

Z uzasadnień orzeczeń tych jednoznacznie wynika, że nie można uznać za opodatkowane podatkiem od towarów i usług transakcji, w sytuacji, w której osoba fizyczna dokonuje sprzedaży gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby fizycznej. Sądy jednoznacznie podkreślają, iż fakt pojedynczych, czy niepowiązanych zachowań nie przesądza o aktywności handlowca, zaś zarówno podział nieruchomości, jak i ogłoszenia o sprzedaży mogą odnosić się do zarządu majątkiem prywatnym.

Dodatkowo, jak już wskazano wcześniej Wnioskodawca nie podejmował i nie ma zamiaru podejmować w przyszłości żadnych działań mających na celu ulepszenie sprzedawanych nieruchomości rolnych powstałych z podziału małego gospodarstwa rolnego otrzymanego od rodziców B i C w drodze darowizny, znajdującego się (…), w skład którego wchodziły grunty rolne położone na wydzielonych geodezyjnie działkach: 1, 2,3, 4, 5, 6 o całkowitej powierzchni (…) ha wraz z siedliskiem zabudowanym domem mieszkalnym, oborą, oraz dwoma stodołami drewnianymi.

Zdaniem Wnioskodawcy, dopiero działanie takie jak działanie podmiotu profesjonalnego (działanie zawodowego handlowca) przesądza, iż czynność opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług, co w przedmiotowej sprawie nie miało i nie będzie miało nigdy miejsca, albowiem Pan A, ani nie zamierzał (nie planował) pozbywania się części swojego gospodarstwa rolnego w tym w zdecydowanej części ojcowizny, ani nie działał, jako wykwalifikowany sprzedawca (handlowiec).

Wnioskodawca decydując się de facto na zamianę posiadanych przez siebie gruntów na dochodowe lokale mieszkalne nie stosował jakichkolwiek zabiegów profesjonalnych właściwych dla wykwalifikowanego sprzedawcy (handlowca).

Powyższe stanowisko potwierdzone zostało również w licznych Interpretacjach Indywidualnych przepisów prawa podatkowego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (wcześniej Ministra Finansów), spośród których wskazać należy:

·Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 czerwca 2024 r. (znak: 0112-KDIL1-1.4012.223.2024.2.JKU),

·Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 grudnia 2023 r. (znak: 0113-KDIPT1-2.4012.681.2023.2.JS),

·Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 grudnia 2021 r. (znak: 0111-KDIB3-1.4012.893.2021.2.ABU),

·Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 grudnia 2017 r. (znak: IPPP1/4512-966/15-4/17/S/KC),

·Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 listopada 2017 r. (znak: 0114-KDIP1-3.4012.397.2017.1.ISK),

·Interpretację Indywidualną Ministra Finansów z 2 lutego 2016 r. (znak: ITPP2/4512-1158/15/AJ).

Czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności przez Wnioskodawcę nie mogą, zatem same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu VAT-u. Jedynie w sytuacji, kiedy podmiot podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami (kupuje, dzieli, ulepsza, modernizuje), angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców czy usługodawców, można mówić o prowadzeniu działalności gospodarczej.

Całokształt okoliczności transakcji opisanych w stanie faktycznym wskazuje, że rzeczona sprzedaż jest przejawem realizacji przysługującego Wnioskodawcy prawa zarządu majątkiem osobistym, a do czynności mieszczących się w ramach tego zarządu przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Przedmiotowe transakcje sprzedaży nieruchomości nie mogą, być zatem w żadnym wypadku opodatkowane podatkiem od towarów i usług, albowiem będzie to klasyczny zarząd własnym majątkiem (a konkretniej wyzbywanie się części własnego majątku w drodze de facto zamiany na inną formę nieruchomości), który to zarząd nie będzie mieścił się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w przepisach art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Powyższe transakcje pozostawać będą, zatem poza systemem podatku od towarów i usług.

Pan A dysponuje swoim osobistym majątkiem jedynie wg. zasady dobrego gospodarza, albowiem uzasadnionym i sensownym działaniem każdego jest troska i dążenie do uzyskania jak największych korzyści finansowych z posiadanego przez siebie majątku w sytuacji konieczności pilnego uzyskania środków na bieżące potrzeby czy zapewnienie sobie i sobie najbliższym lepszego życia. Jego działanie, zatem nie miało jakichkolwiek znamion właściwych dla osoby handlującej nieruchomościami, albowiem Pan A nie miał do tego ani przygotowania fachowego, ani zasobów finansowych oraz czasowych – po prostu podejmował racjonalne decyzje życiowe.

Trudno, bowiem byłoby uznać, jako rozsądne pozostanie przez Niego w deficytowym gospodarstwie rolnym, w sytuacji, gdy posiadana przez Niego ziemia była obiektem zainteresowania okolicznych mieszkańców, jako działki budowlane znajdujące się w najbliższej okolicy (…).

Analiza przedstawionego stanu faktycznego, treści powołanych przepisów oraz treści powołanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadłego w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10) oraz sądów administracyjnych, jak również Interpretacji Indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (bądź Ministra Finansów) prowadzi do stwierdzenia, iż Wnioskodawca nie zamierzał i nie zamierza w przyszłości prowadzić aktywnych działań porównywalnych z działalnością podmiotu profesjonalnie zajmującego się obrotem nieruchomościami.

W związku z tym należy uznać, iż sprzedaż opisanych w stanie faktycznym nieruchomości, dochód z których Wnioskodawca przeznaczył na sfinansowanie:

·odbudowy i modernizacji upadłego gospodarstwa rolnego,

·podstawowych potrzeb życiowych własnych oraz Rodziców,

·podstawowych potrzeb życiowych żony oraz syna,

·spłaty żony po rozwodzie,

·alimentów oraz dodatkowych potrzeb zdrowotnych i edukacyjnych syna,

·zaciągniętych kredytów, w tym kredytu we frankach szwajcarskich,

·zakupu mieszkania dla siebie i bliskich,

·zakupu mieszkań pod wynajem

nie będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawca nie będzie podatnikiem tego podatku z tytułu wykonania tej czynności.

Całokształt okoliczności (dokonanych, jak i planowanych przez Pana A), transakcji opisanych w stanie faktycznym wskazuje, że realizowana przez Niego sprzedaż będzie przejawem realizacji przysługującego Wnioskodawcy prawa zarządu majątkiem osobistym, a do czynności mieszczących się w ramach tego zarządu przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast w oparciu o art. 2 pkt 22 ustawy:

Zatem, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Jednocześnie na podstawie art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

Jak stanowi art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku prywatnego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z opisu sprawy wynika, że w roku (…) otrzymał Pan od Rodziców w drodze darowizny zabudowaną nieruchomość rolną – małe, powojenne gospodarstwo rolne, w skład którego wchodziły: grunty rolne położone na wydzielonych geodezyjnie działkach: 1, 2,3, 4, 5, 6 wraz z siedliskiem zabudowanym domem mieszkalnym, oborą, oraz dwoma stodołami drewnianymi. Działka nr 1 została podzielona na działki o numerach: 1/1, 1/2, 1/3, 1/4. Kolejno dokonano podziału działki nr 1/1 na działki o numerach: 1/5, 1/6 oraz 1/7. Działka nr 2 została podzielona na 17 działek, o numerach kolejno: od 2/1 do 2/17. Działki nr 2/1, nr 2/16 i nr 2/17 stanowią drogi. Działka nr 6 została podzielona na działki o numerach 6/1, 6/2 oraz 6/3. Kolejno dokonano podziału działki nr 6/3 na działki o numerach: 6/4, 6/5, 6/6, 6/7, 6/8, 6/9 oraz 6/10. Nie zamierza Pan dokonać podziału pozostałych działek składających się na gospodarstwo rolne. Zaczął Pan sukcesywnie wyprzedawać wydzielone z gospodarstwa działki gruntów rolnych. Działki sprzedawane sukcesywnie przez Pana to: działka nr 2/7 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16, działka nr 2/6 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16, działka nr 2/5 i udział ¹⁰/₂₈ działki nr 2/16, działka nr 2/3 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16, działka nr 2/15 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16, działka nr 2/4 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16, działka nr 2/2 i udział ¹/₂₈ działki nr 2/16, działka nr 1/6, działka nr 3, działka nr 6/2, działka nr 1/5, działka nr 1/7, działka nr 6/1, działka nr 7, działka nr 1/4 oraz udział ¹/₂ w działce nr 1/3, działka nr 1/2 oraz udział ¹/₂ w działce nr 1/3, działka nr 4, działka nr 8/1 stanowiąca drogę (sprzedawana sukcesywnie w udziałach wraz ze sprzedażą kolejnych działek). Wszystkie ww. działki, poza działką nr 1/6, stanowiły działki niezabudowane. Na działce nr 1/6 postawiony był budynek mieszkalny (Pana dom rodzinny) oraz mały budynek gospodarczy. Działki niezabudowane, które ewentualnie zamierza Pan sprzedać w przyszłości to: działka nr 2/1 (działka stanowiąca drogę), działka nr 2/8, działka nr 2/9, działka nr 2/10, działka nr 2/11, działka nr 2/12, działka nr 2/13, działka nr 2/14, działka nr 2/17 (działka stanowiąca drogę), działka nr 6/4 (działka stanowiąca drogę), działka nr 6/5, działka nr 6/6, działka nr 6/7, działka nr 6/8, działka nr 6/9 (działka stanowiąca drogę), działka nr 6/10. Przedmiotowe nieruchomości nigdy nie były przez Pana, wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej. Stanowiły one teren rolniczy uprawiany przez Pana (uprawy na potrzeby własne i swojej rodziny), bądź stanowiły pastwiska. Nie był oraz nie jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nie był Pan zobowiązany zarejestrować się, jako czynny podatnik podatku VAT i nie miał Pan obowiązku wykazać należnego podatku VAT od dotychczasowej sprzedaży działek. Dokonywane z przedmiotowych działek zbiory (z produkcji rolnej) nie były przedmiotem dostawy (sprzedaży) opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Prowadzona produkcja rolna z ww. działek była przeznaczana na własne potrzeby – pasza dla własnych zwierząt gospodarskich (były to czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług). Nie było zatem konieczności rejestracji Pana, jako podatnika VAT czynnego. Prowadzi Pan działalność rolniczą wyłącznie na własne potrzeby. Wykorzystywał Pan posiadane przez siebie działki wyłącznie na cele osobiste – produkcja rolnicza. Nigdy nie były one wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej. Nie były one również wynajmowane. Działki nigdy nie były ani w całości, ani w części przedmiotem odpłatnego najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Wszystkie (trzy) umowy przedwstępne (umowa przedwstępna dotycząca działki nr 4; umowa przedwstępna dotycząca działki nr 1/2 oraz udziału wynoszącego ¹/₂ w działce nr 1/3; umowa przedwstępna dotycząca działki nr 1/4 oraz udziału wynoszącego ¹/₂ w działce nr 1/3) uzależniały zbycie przedmiotowych działek od skorzystania przez (…) z prawa pierwokupu oraz, że zawarte zostały z inicjatywy nabywców a także, że na mocy tych umów przyszłym nabywcom nie były udzielane żadne pełnomocnictwa oraz nie było udostępniane prawo do korzystania z nieruchomości. Nigdy nie udzielał Pan żadnych pełnomocnictw kupującym. Nabywcom nie było udostępniane prawo do korzystania z nieruchomości oraz nie wyrażał Pan zgody do dysponowania gruntem w celach budowlanych. Nie ulepszał Pan przedmiotowych nieruchomości, nie grodził ich Pan, nie zmieniał Pan ich ukształtowania gruntu. Nie poczynił Pan w stosunku do działek żadnych działań dotyczących uatrakcyjnienia i zwiększenia ich wartości, np. wystąpienie o decyzje ustalające warunki zabudowy, uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetycznej. Nie organizował Pan sprzedaży w sposób profesjonalny np. poprzez zamieszczanie ogłoszeń w internecie, czy w innych środkach masowego przekazu (radio, prasa, telewizja). Wyzbywając się otrzymanych od Rodziców w darowiźnie gruntów rolnych w ramach gospodarowania (zarządzania) własnym majątkiem sprzedawał Pan działki sam bez pośredników, rozgłaszając chęć sprzedaży tzw. „pocztą pantoflową”. Nie działał Pan tak jak fachowiec – profesjonalny podmiot zajmujący się obrotem nieruchomościami. Wyzbywanie się przez Pana posiadanych nieruchomości nie było również nastawione na osiąganie zysku lecz było racjonalnym wykorzystaniem otrzymanego w darowiźnie majątku.

Pana wątpliwości dotyczą niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży nieruchomości.

Odnosząc się do zakresu zadanego we wniosku pytania, należy w pierwszej kolejności ustalić czy z tytułu sprzedaży ww. działek występuje Pan w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pana aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że sprzedaż przez Pana ww. działek nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie zbycia ww. działek, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa ww. działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmował Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku ze sprzedażą przez Panią ww. działek będzie Pana występował w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Pana będą należały zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będzie Pan korzystał z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy nie mają zastosowania.

Podsumowując, stwierdzam, że dokonując zbycia przedmiotowych nieruchomości nie działa/nie będzie działał Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem zbycie przedmiotowych nieruchomości nie podlega/nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym, Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia

·zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W myśl art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zatem, należy zaznaczyć, że interpretacja indywidualna opiera się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu fatycznego/zdarzenia przyszłego. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.