Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe w części dotyczącej niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości wydzielonej z działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej oraz prawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku VAT sprzedaży ww. nieruchomości.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 25 października 2024 roku o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości wydzielonej z działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej oraz braku zwolnienia od podatku VAT sprzedaży ww. Nieruchomości w przypadku, gdyby sprzedaż nieruchomości podlegała opodatkowaniu VAT. Uzupełnił go Pan pismem z 4 lutego 2025 r. (wpływ 4 lutego 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest: (…).

Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie obrotu nieruchomościami. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Przychody z działalności gospodarczej Wnioskodawca opodatkowuje na zasadach ogólnych wg. tzw. skali.

Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim. Między Wnioskodawcą a jego małżonką panuje ustrój wspólności majątkowej. Małżonka Wnioskodawcy nie prowadzi działalności gospodarczej i jest na emeryturze. Małżonka Wnioskodawcy uzyskuje przychody z najmu lokalu będącego wspólną własnością jej i Wnioskodawcy.

W dalszej części wniosku, termin „Wnioskodawcy” w liczbie mnogiej, będzie oznaczał łącznie Wnioskodawcę i jego małżonkę.

Dnia (…) 1997 roku Wnioskodawcy zakupili nieruchomość niezabudowaną składającą się z działek nr 1 o powierzchni (…) położonej w (…), objętej księgą wieczystą nr (…) (dalej: „Nieruchomość”). Nieruchomość została zakupiona do majątku wspólnego Wnioskodawców. Zarówno w chwili zakupu, jak i przez cały okres jaki upłynął od momentu zakupu grunty wchodzące w skład Nieruchomości były gruntami rolnymi. W chwili zakupu przez działkę przebiegała sieć elektryczna, gazowa oraz ciepłownicza, z tym że Nieruchomość nie była podłączona do żadnej z tych sieci, tj. na Nieruchomości nie były zlokalizowane punkty poboru. Do nieruchomości nie była podciągnięta woda ani kanalizacja.

Nieruchomość miała stanowić zabezpieczenie przyszłości Wnioskodawców i ich dzieci. Wnioskodawcy planowali, że na części nieruchomości ich dzieci wybudują w przyszłości domy dla siebie. Co do pozostałej części Nieruchomości Wnioskodawcy dopuszczali możliwość jej sprzedaży. W chwili zakupu Nieruchomości Wnioskodawcy na pewno nie planowali prowadzenia w oparciu o nieruchomość działalności deweloperskiej obejmującej budowę i sprzedaż domów. Nieruchomość nie była nigdy wykorzystywana przez Wnioskodawców, do prowadzenia działalności gospodarczej. Nie byłą również ujęta w ewidencji środków trwałych.

Wnioskodawcy podjęli w stosunku do Nieruchomości następujące działania:

1.W dniu (…) 2004 r. Wnioskodawcy wspólnie z właścicielem nieruchomości sąsiadującej z Nieruchomością wystąpili do Prezydenta Miasta A z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy dla zamierzenia inwestycyjnego pn. „… na działkach nr 1, (…) obręb (…), przy ul. (…) w A. Warunki zabudowy dla ww. zamierzenia inwestycyjnego zostały ustalone decyzją Prezydenta Miasta A z dnia (…) 2005 r., nr (…).

2.Pismem z dnia (…) 2013 r., w związku z trwającymi, na podstawie uchwały Rady Miasta A z dnia (…) 2011 r., pracami zmierzającymi do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „…”, Wnioskodawcy złożyli uwagi do procedury. Przyczyną składanych uwag był fakt, że w projekcie planu Nieruchomość została przeznaczona na zieleń publiczną.

3.Wnioskami z dnia: (…) 2013 r. (I etap inwestycji), z dnia (…) 2013r. (II etap inwestycji) oraz z dnia (…) 2013 r. (III etap inwestycji) Wnioskodawcy wystąpili do Prezydenta Miasta A z wnioskami o wydanie pozwoleń na budowę dla zamierzeń budowlanych (…) Prezydent Miasta A zatwierdził projekty budowlane i udzielił pozwoleń na budowę obejmujących ww. zamierzenie budowlane. Wyjaśnić jednocześnie należy, że występując z ww. wnioskami o udzielenie pozwolenia na budowę Wnioskodawcy kierowali się głównie chęcią zachowania możliwości zabudowy Nieruchomości, a tym samym zachowania jej wartości. Uchwalenie przez Radę Miasta A planu miejscowego, w którym Nieruchomość zostałaby przeznaczona pod zieleń parkową, uniemożliwiałaby bowiem zabudowę Nieruchomości i powodowała na podstawie art. 65 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wygaśnięcie uzyskanej przez Wnioskodawców decyzji o warunkach zabudowy. Ponieważ skutek taki nie ma miejsca w odniesieniu do nieruchomości, co do której uzyskano prawomocne pozwolenie na budowę Wnioskodawcy w taki sposób postanowili się zabezpieczyć przed skutkami uchwalenia niekorzystnego dla nich planu. Wnioskodawcy nie planowali jednak samodzielnie realizować objętych pozwoleniami inwestycji.

4.Pismem z dnia (…) 2014 r., w związku z uchwaleniem przez Radę Miasta A uchwałą z dnia (…) 2014 r. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru (…), w którym Nieruchomość została w całości przeznaczona na zieleń parkową (ZP.1) Wnioskodawcy wezwali Radę do usunięcia naruszenia prawa, a następnie wobec niezastosowania się przez Radę do wezwania w dniu (…) 2015 r. złożyli na ww. uchwałę skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w A.

5.Wnioskodawcy na podstawie wskazanych w pkt 3 pozwoleń na budowę przeprowadzili na Nieruchomości następujące prace budowlane: wylanie płyty dennej dla jednego z domów w ramach każdego pozwolenia (łącznie wylano więc trzy płyty denne). Wymaga przy tym wyjaśnienia, że prace te były prowadzone w minimalnym zakresie w celu niedopuszczenia do wygaśnięcia pozwoleń na budowę, na podstawie art. 37 prawa budowlanego.

6.Za zgodą Wnioskodawców na Nieruchomości została również wykonana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej instalacja wodno-kanalizacyjna. Koszty jej wykonania poniosło MPWiK. W zamian za wykonanie tej instalacji Nieruchomość została za zgodą Wnioskodawców obciążona stosownymi służebnościami. Nie zostały dotychczas jednak wykonane przyłącza do poszczególnych domów objętych pozwoleniami na budowę.

Obecnie Wnioskodawcy toczą rozmowy na temat sprzedaży części Nieruchomości. Planowana transakcja miałby się odbyć w następujący sposób:

1.Przedmiotem sprzedaży byłaby przeważająca część Nieruchomości z wyłączeniem jedynie części, w odniesieniu do której zostało wydane pozwolenie na budowę nr (…) obejmujące III etap inwestycji w postaci dwóch domów. Tą część działki Wnioskodawcy planują pozostawić dla siebie w celu przekazania swoim dzieciom w drodze darowizny. Będzie to wymagało dokonania podziału geodezyjnego Nieruchomości.

2.Wnioskodawcy planują w pierwszej kolejności zawarcie z Nabywcą umowy przedwstępnej, a następnie umowy przyrzeczonej sprzedaży Nieruchomości.

3.W umowie przedwstępnej:

1)Wnioskodawcy zobowiążą się do sprzedaży Nieruchomości za określoną cenę sprzedaży,

2)Wnioskodawcy zobowiążą się także do sprzedaży, za określoną odrębnie cenę sprzedaży, autorskich praw majątkowych przysługujących im do dokumentacji dotyczącej inwestycji jaka ma być zrealizowana na sprzedawanej części Nieruchomości w tym do projektów budowlanych, własność egzemplarzy tej dokumentacji oraz nośników, na których jest ona utrwalona oraz przeniesienia na nabywców praw z decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczących inwestycji, jaka ma być realizowana na tej części Nieruchomości,

3)zostanie też przewidziany obowiązek wpłaty przez nabywcę Nieruchomości zadatku lub zaliczki w wysokości ok 10% ceny sprzedaży,

4)zostanie postanowione, że część ceny sprzedaży zostanie zapłacona z chwilą zawarcia umowy przyrzeczonej, a pozostałą część zostanie zapłacona w 4 kwartalnych ratach w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przyrzeczonej,

5)Wnioskodawcy udzielą nabywcy prawa do dysponowania Nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 11) oraz art. 33 ust. 2 pkt 2) ustawy prawo budowlane,

6)Wnioskodawcy udzielą nabywcy pełnomocnictwa i upoważnią go do reprezentowania w sprawach związanych z inwestycją prowadzoną na Nieruchomości przed wszelkimi władzami i urzędami administracji rządowej i samorządowej, instytucjami, osobami prawnymi i fizycznymi, uzyskiwania wszelkich informacji i zaświadczeń, informacji, dotyczących stanu prawnego oraz stanu faktycznego działki, odwoływania się od niekorzystnych orzeczeń i decyzji tych organów.

Wnioskodawcy nie podejmowali jakichkolwiek działań reklamowych ani marketingowych, które miałyby na celu doprowadzenie do sprzedaży Nieruchomości. W szczególności, w związku z chęcią sprzedaży Nieruchomości Wnioskodawcy nie umieszczali ogłoszeń w prasie, Internecie czy na tablicach reklamowych.

Wnioskodawcy nie zawierali również jakichkolwiek umów dotyczących pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.

Ponadto Nieruchomość nie była przedmiotem, scaleń ani decyzji rozbiórkowych.

W związku z transakcją Wnioskodawcy będą korzystać z biura doradztwa architektonicznego, z którego usług korzystali również przy występowaniu z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy i wnioskami o pozwolenie na budowę oraz doradcy podatkowego, ewentualnie z pomocy radcy prawnego lub adwokata.

Wnioskodawca informuje, że jednocześnie z niniejszym wnioskiem wystąpił do tut. Organu z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej skutków planowanej sprzedaży Nieruchomości w podatku dochodowym od osób fizycznych.

W piśmie z 4 lutego 2025 r. w odpowiedzi na pytaniu Organu Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi:

1)Nabycie działki nr 1 nie nastąpiło w ramach czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

2)Nabycie działki nie podlegało podatkowi od towarów i usług i nie zostało udokumentowane fakturą.

3)W związku z faktem, że nabycie działki nie podlegało podatkowi od towarów i usług, nie przysługiwało Wnioskodawcy również prawo do odliczenia podatku naliczonego.

4)Podział działki nr 1 jeszcze nie nastąpił. Zostanie dokonany na potrzeby sprzedaży.

5)Na pytanie „Czy działka, którą zamierza Pan sprzedać, będzie na dzień sprzedaży terenem niezabudowanym?” Wnioskodawca odpowiedział, że na sprzedawanej działce nie znajdują się żadne budynki ani budowle. Na działce znajdują się jedynie niewielkie efekty rozpoczętych prac budowlanych w postaci trzech płyt fundamentowych, z czego na części, która miałaby zostać sprzedana znajdują się dwie płyty.

6)Na pytanie: „W związku z informacją zawartą w opisie sprawy, że „(…) W chwili zakupu przez działkę przebiegała sieć elektryczna, gazowa oraz ciepłownicza (…)” proszę wskazać:

a)kto jest właścicielem ww. sieci elektrycznej, gazowej oraz ciepłowniczej? Pan czy stanowią one własność przedsiębiorstwa przesyłowego?

b)czy ww. sieci znajdują się na działce będącej przedmiotem planowanej sprzedaży, wydzielonej z działki nr 1?

c)czy ww. sieci będą przedmiotem planowanej sprzedaży?

d)czy ww. sieci są trwale związane z gruntem?

e)czy ww. sieci stanowią budowlę czy urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane?”

Wnioskodawca odpowiedział:

a)Sieci stanowią własność przedsiębiorstwa przesyłowego. Nieruchomość jest obciążona na rzecz przedsiębiorstw służebnościami przesyłu.

b)Na planowanej do sprzedaży części działki 1 znajdować się będzie stanowiąca własność PKP sieć elektryczna 1.5kV. Na planowanych częściach działki nie będą się znajdować sieci gazowe i centralnego ogrzewania.

c)Sieci nie stanowią własności Wnioskodawców, więc nie będą również przedmiotem sprzedaży.

d)Ww. sieci przebiegają pod ziemią, Wnioskodawca nie posiada informacji czy są one z tym gruntem trwale związane.

e)W ocenie Wnioskodawcy sieci są obiektami liniowym w rozumieniu ustawy prawo budowlane. Wnioskodawca zwraca jednak uwagę, że kwestia ta nie jest elementem opisu stanu faktycznego ale dotyczy interpretacji przepisów prawa budowlanego i powinna być rozstrzygnięta przez tut. Organ.

Wnioskodawca zwraca jedynie uwagę, że sieci te jako niestanowiące własności Wnioskodawców nie będą przedmiotem ewentualnej sprzedaży.

7)Na pytanie: „W związku z informacją zawartą w opisie sprawy, że „(…) Za zgodą Wnioskodawców na Nieruchomości została również wykonana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej instalacja wodno-kanalizacyjna. (…)” proszę wskazać:

a)z czyjej inicjatywy została wykonana ww. instalacja?

b)kto jest właścicielem ww. instalacji wodno-kanalizacyjnej? Pan czy stanowią one własność przedsiębiorstwa przesyłowego?

c)czy ww. instalacja wodno-kanalizacyjna znajduje się na działce będącej przedmiotem planowanej sprzedaży, wydzielonej z działki nr 1?

d)czy ww. instalacja wodno-kanalizacyjna będzie przedmiotem planowanej sprzedaży?

e)czy ww. instalacja wodno-kanalizacyjna jest trwale związane z gruntem?

f)czy ww. instalacja wodno-kanalizacyjna stanowi budowlę czy urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane?

Wnioskodawca odpowiedział:

a)„Precyzuję, że na przedmiotowej nieruchomości, w tym na części, która ma być przedmiotem sprzedaży znajdują się jedynie przewody wodociągowe i kanalizacyjne wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, którymi dostarczana jest woda lub którymi odprowadzane są ścieki. Przewody te stanowią własność MPWiK, natomiast nieruchomość jest obciążona na rzecz MPWiK służebnością przesyłu. Urządzenia te stanowią sieć w rozumieniu art. 2 pkt 7 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków z dnia 7 czerwca 2001 r. (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 757). Na nieruchomości nie ma natomiast żadnych instalacji kanalizacyjnych ani wodociągowych ani przyłączy.

Sieć wod-kan. została wykonana w związku z prowadzonym przez MPWiK w A w ramach środków z UE, programem „(…)”, który to program obejmował budowę wodociągów i kanalizacji dla nieruchomości nieposiadających dostępu do takiej sieci. Wnioskodawcy złożyli stosowny wniosek w programie, a sieć została wykonana przez MPWiK na koszt MPWiK. Sieć stanowi własność MPWiK. Wnioskodawcy ustanowili na Nieruchomości na rzecz MPWiK stosowną służebność przesyłu.”

b)Sieć wod-kan. stanowi własność przedsiębiorstwa przesyłowego.

c)Tak.

d)Sieć stanowi własność MPWiK, więc nie będzie przedmiotem sprzedaży.

e)Instalacja jest umieszczona w gruncie, natomiast Wnioskodawca nie posiada informacji czy jest ona z tym gruntem trwale związana.

f)W ocenie Wnioskodawcy sieć jest obiektem liniowym w rozumieniu ustawy prawo budowlane. Wnioskodawca zwraca jednak uwagę, że kwestia ta nie jest elementem opisu stanu faktycznego ale dotyczy interpretacji przepisów prawa budowlanego i powinna być rozstrzygnięta przez tut. Organ.

Wnioskodawca zwraca jedynie uwagę, że sieci te jako niestanowiące własności Wnioskodawców nie będą przedmiotem ewentualnej sprzedaży.

8)Na pytanie: „Jeżeli ww. sieci oraz instalacja wodno-kanalizacyjna stanowią budowlę i będą przedmiotem planowanej sprzedaży, to prosimy o wskazanie (…)”

Wnioskodawca odpowiedział: „Tak jak wskazano wyżej sieć wod-kan. nie jest przedmiotem własności Wnioskodawców, a w związku nie będzie przedmiotem sprzedaży i pozostanie własnością przedsiębiorstwa przesyłowego. W związku z tym Wnioskodawca nie udziela odpowiedzi na pytania od a do e) poniżej.”

9)Na pytanie: „W jaki sposób wykorzystywał Pan działkę, którą zamierza Pan sprzedać, w całym okresie jej posiadania?” Wnioskodawca odpowiedział, że działka nie była w ogóle wykorzystywana.

10)Na pytanie: „Czy działka, którą zamierza Pan sprzedać, wykorzystywana jest/będzie wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeśli tak, to prosimy wskazać jakie są to czynności?” Wnioskodawca odpowiedział, że działka nie była w ogóle wykorzystywana.

11)Działka nie była przedmiotem najmu ani dzierżawy.

12)Na pytanie: „Czy zawarł już Pan z kupującym przedwstępną umowę sprzedaży działki wydzielonej z działki nr 1? Jeśli tak, to proszę wskazać:

a)do wykonania jakich konkretnych czynności/działań zobowiązał się Pan na rzecz kupującego, aby doszło do podpisania umowy sprzedaży ww. działki?

b)do wykonania jakich konkretnych czynności/działań zobowiązał się kupujący aby doszło do sprzedaży przez Pana ww. działki?

c)jakie konkretnie prawa i obowiązki wynikające z postanowień ww. umowy lub innego dokumentu zawartego z przyszłym nabywcą, ciążą na Panu, a jakie na kupującym?

d)czy udzielił Pan nabywcy ww. działki pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia) w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących ww. działki? Jeżeli tak, to proszę wskazać:

i.do uzyskania jakich konkretnie decyzji i pozwoleń, udzielił Pan pełnomocnictw nabywcy ww. działki do występowania w Pana imieniu?

ii.jakich konkretnie czynności do momentu sprzedaży dokonał/dokona kupujący w związku z udzielonym przez Pana pełnomocnictwem w zakresie ww. działki?

Wnioskodawca odpowiedział: „Umowa przedwstępna nie została do dnia dzisiejszego zawarta. W związku z tym zgodnie z treścią pytania Wnioskodawca nie udziela odpowiedzi na pytania a-d) poniżej.”

13)Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej sprzedaży żadnych działek.

14)Poza przedmiotową działką, Wnioskodawca posiada działkę stanowiącą wspólność małżeńską, która została nabyta ok. 10 lat temu. Wnioskodawcy nie mają żadnych sprecyzowanych planów co do wskazanych działek.

Pytania

1)Czy sprzedaż Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

2)W przypadku, gdyby stanowisko w zakresie Pytania 1 zostało uznane za nieprawidłowe, w rezultacie czego zostanie przyjęte, że sprzedaż Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu VAT, czy sprzedaż Nieruchomości będzie zwolniona od podatku VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

1)Sprzedaż Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

2)W przypadku, gdyby stanowisko w zakresie Pytania nr 1 zostało uznane za nieprawidłowe, w rezultacie czego zostanie przyjęte, że sprzedaż Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, sprzedaż Nieruchomości nie będzie zwolniona od podatku VAT i będzie w całości opodatkowana podatkiem VAT przy zastosowaniu właściwej stawki podatku VAT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie Pytania nr 1

Stosownie do art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 Ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Mając na uwadze powyższe, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowej traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT.

Podatnikami - według art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 Ustawy o VAT, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika VAT. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem VAT wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1 z późn. zm., dalej: „Dyrektywa”), „działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta zarówno w art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, jak i w art. 9 ust. 1 ww. Dyrektywy ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnika” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Zatem, jak wskazano wyżej, dostawa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w sytuacji, gdy czynności podmiotu dokonującego tej dostawy wykażą znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, w sposób wystarczająco stały i zorganizowany. Dlatego też, aby uznać, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku VAT należy ustalić, czy działa on jako producent, handlowiec lub usługodawca.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nieruchomości nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Powyższe elementy mogą bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym.

Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. podejmuje działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek (wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia), uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami czy w zakresie usług deweloperskich (lub innych tego rodzaju usług). Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg opisanych powyżej okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich. Na tle ww. wyroku TSUE w orzecznictwie krajowym ukształtował się jednolity pogląd (por. wyroki NSA: z dnia 27 października 2009 r., sygn. I FSK 1043/08, z dnia 7 października 2011 r., sygn. I FSK 1289/10, z dnia 16 listopada 2011 r., sygn. I FSK 1654/11, z dnia 30 listopada 2011 r., sygn. I FSK 1734/11), że do uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku VAT, konieczne jest każdorazowo zbadanie, czy dana dostawa towarów (usług), została wykonana w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w tym konkretnym zakresie. Nie wystarczy zatem stwierdzenie, iż w ogóle dany podmiot prowadzi działalność gospodarczą, ale musi to być działalność o określonym profilu, bowiem wykonanie danej czynności nawet wielokrotnie nie przesądza o jej opodatkowaniu. Przyjęcie więc, iż dana osoba fizyczna sprzedając grunty działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną.

Odnosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że zdaniem Wnioskodawcy on i jego małżonka nie podjęli działań, które mogłyby świadczyć o zorganizowanym charakterze sprzedaży Nieruchomości. W konsekwencji sprzedaż Nieruchomości nie będzie przybierać formy zawodowej (profesjonalnej) w zakresie obrotu nieruchomościami. Działania Wnioskodawców nie wykraczały bowiem poza zakres zarządu majątkiem prywatnym i nie można ich uznać za działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami.

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawcy:

1)nabyli nieruchomość ponad 27 lat temu;

2)nabyli Nieruchomość do majątku osobistego;

3)nie wykorzystywali Nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej;

4)nie podejmowali jakichkolwiek działań reklamowych ani marketingowych, które miałyby na celu doprowadzenie do sprzedaży Nieruchomości (w szczególności nie umieszczali ogłoszeń w prasie, Internecie czy na tablicach reklamowych);

5)nie zawierali jakichkolwiek umów dotyczących pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.

Zdaniem Wnioskodawców, oceniając całokształt okoliczności związanych ze sprzedażą Nieruchomości, trudno dostrzec czynności, które świadczyłyby o aktywnych działaniach Sprzedającej w zakresie obrotu nieruchomościami, które wykraczałyby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Wnioskodawcy nie podjęli w związku ze sprzedażą Nieruchomości działań, które mogłyby wskazywać na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami, takich jak np. uzbrojenie terenu (doprowadzenie do niego mediów), ogrodzenie Nieruchomości czy działania marketingowe. Nie angażowali zatem środków podobnych do wykorzystywanych przez handlowca, tj. nie wykazywali aktywności w przedmiocie zbycia Nieruchomości porównywalnych do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Skala podjętych przez Wnioskodawców czynności dotyczących Nieruchomości nie wykracza w sposób oczywisty poza normalne czynności, jakie podejmuje rozsądnie działający właściciel, dążący do uzyskania optymalnego - z jego punktu widzenia - przychodu ze zbycia poszczególnych składników majątku osobistego.

W tym miejscu należy podkreślić, że działania podjęte przez Wnioskodawców, tj. wystąpienie z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy, a następnie uzyskanie pozwoleń na budowę były spowodowane jedynie chęcią utrzymania możliwości zabudowy Nieruchomości wobec planów przeznaczenia jej pod zieleń miejską w planie miejscowym, nie zaś chęcią realizacji na Nieruchomości przedsięwzięcia deweloperskiego. W ocenie Wnioskodawcy, za przejaw działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę i jego małżonkę nie może być również uznany fakt, korzystania przez nią z pomocy prawnej oraz prawnopodatkowej przy przygotowaniu Transakcji. Korzystanie z takiej pomocy, należy uznać za standardowy przejaw dbałości o bezpieczeństwo transakcji, zarówno w przypadku transakcji dotyczących majątku prywatnego jak i związanych z działalnością gospodarczą. W żadnym wypadku okoliczność taka nie może być uznana za charakterystyczną jedynie profesjonalnego obrotu nieruchomościami.

Zdaniem Wnioskodawcy, oceniając całokształt okoliczności związanych ze sprzedażą Nieruchomości, trudno dostrzec czynności, które świadczyłyby o aktywnych działaniach Wnioskodawców w zakresie obrotu nieruchomościami, które wykraczałyby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawcy nie podjęli w związku ze sprzedażą Nieruchomości działań, które mogłyby wskazywać na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami, takich jak np. uzbrojenie terenu (doprowadzenie do niego mediów), ogrodzenie Nieruchomości czy działania marketingowe. Wnioskodawcy nie angażowali zatem środków podobnych do wykorzystywanych przez handlowca, tj. nie wykazywali aktywności w przedmiocie zbycia Nieruchomości porównywalnych do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, działania podjęte przez Wnioskodawców w zakresie sprzedaży Nieruchomości nie stanowią ciągu aktywnych, zorganizowanych zdarzeń typowych dla osób zajmujących się w sposób profesjonalny obrotem nieruchomościami. Tym samym, należy uznać, że działania Wnioskodawców w stosunku do składników majątkowych stanowiących ich własność nie wykazują cech zorganizowania i ciągłości, zaś podejmowane przez nich czynności nie odbiegają od normalnego wykonywania prawa własności. Podsumowując, sprzedaż Nieruchomości nie będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy uznać, że z tytułu sprzedaży Nieruchomości Wnioskodawcy nie będą mieli statusu podatników podatku VAT (por. art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT) wykonujących działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT. Całokształt przedstawionych okoliczności przemawia zatem za uznaniem za prawidłowe stanowiska Wnioskodawców, iż sprzedaż Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania 2

W przypadku gdyby stanowisko w zakresie Pytania nr 1 zostało uznane za nieprawidłowe, w rezultacie czego zostanie przyjęte, że sprzedaż Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, Wnioskodawcy wnioskują o potwierdzenie, że sprzedaż nie będzie zwolniona od podatku VAT i będzie w całości opodatkowana podatkiem VAT przy zastosowaniu właściwej stawki podatku VAT.

Należy podkreślić, że uwagi zawarte w ramach uzasadnienia stanowiska w zakresie Pytań nr 2 poczynione jedynie na wypadek uznania za nieprawidłowe stanowiska Wnioskodawców w zakresie Pytania nr 1 i w żaden sposób nie powinny być rozumiane jako zmieniające stanowisko Stron w zakresie tego pytania. Wnioskodawcy pragną także podkreślić, że celem tego pytania nie jest potwierdzenie wysokości stawki VAT, jako że narzędziem służącym do potwierdzenia stawki jest wiążąca informacja stawkowa (WIS).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 Ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez towary, w świetle art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT, rozumie się natomiast rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Mając na uwadze powyższe przepisy należy uznać, że grunt spełnia definicję towaru, a jego zbycie w ramach umowy sprzedaży stanowi odpłatną dostawę towarów.

Jedną z podstawowych zasad opodatkowania podatkiem VAT jest powszechność opodatkowania, która przejawia się tym, że generalnie cały obrót towarami i usługami jest objęty podatkiem VAT. W systemie VAT przewidziano jednak pewne wyjątki od tej zasady.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT - Ustawy o VAT nie stosuje się m.in. do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej również jako: „ZCP”). Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanej sytuacji nie są spełnione żadne przesłanki mogące prowadzić do potraktowania planowanej sprzedaży przedmiotu Nieruchomości jako transakcji wyłączonej z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT, tj. przepisu wyłączającego z opodatkowania transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przedmiot sprzedaży bez wątpienia nie spełnia bowiem definicji przedsiębiorstwa lub ZCP.

Jak wskazano wyżej, w ramach transakcji dojdzie do sprzedaży przez Wnioskodawców Nieruchomości lub jej części za określoną cenę. Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno w dacie złożenia niniejszego wniosku, jak i w dacie planowanej sprzedaży Nieruchomość będzie miała status nieruchomości niezabudowanej w rozumieniu Ustawy o VAT, gdyż nie znajdują się na niej i nie będą znajdowały się żadne obiekty budowlane, które mogłyby stanowić budynki, budowle lub ich części w rozumieniu przepisów ustawy z dnia z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowalne (t. j.: Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 z późn. zm., dalej: „Prawo budowlane”), będące własnością Wnioskodawców. Zdaniem Wnioskodawcy, statusu Nieruchomości jako niezabudowanej dla potrzeb VAT nie zmienia również fakt, że w stosunku do Nieruchomości zostały wydane decyzje o pozwoleniu na budowę i na podstawie tych decyzji zostały podjęte roboty budowlane. Niewielki stan zaawansowania tych robót nie pozwala w ocenie Wnioskodawców uznać, że Nieruchomość ta jest już nieruchomością zabudowaną. W efekcie, sprzedaż Nieruchomości powinna zostać uznana za dostawę gruntu niezabudowanego.

Mając na względzie, że Nieruchomość należy traktować jako niezabudowaną, zastosowania w przedmiotowej sprawie nie znajdą art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a Ustawy o VAT, dotyczące nieruchomości zabudowanych.

Konieczne jest zatem odniesienie się w dalszej części do przepisów Ustawy o VAT, które dotyczą opodatkowania dostawy nieruchomości niezabudowanych.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Definicja terenów budowlanych została zawarta w art. 2 pkt 33 Ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, na datę złożenia niniejszego wniosku Nieruchomość jest co prawda objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, w którym to planie została sklasyfikowana jako tereny zieleni parkowej, ale jednocześnie dla Nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Tym samym w świetle tej decyzji Nieruchomość stanowi grunty przeznaczone pod zabudowę. Skoro Nieruchomość stanowi teren budowlany w rozumieniu definicji zawartej w art. 2 pkt 33 Ustawy o VAT, zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania do sprzedaży Nieruchomości.

W tej sytuacji należy jeszcze przeanalizować przesłanki do ewentualnego zastosowania zwolnienia od opodatkowania VAT, wynikające z art. 43 ust.1 pkt 2 Ustawy o VAT.

Dla zastosowania powyższego zwolnienia muszą być spełnione łącznie dwa warunki, tj.:

a)towary musiały być wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej;

b)brak prawa do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzeniu tych towarów.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków wyklucza zastosowanie zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT.

Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego nabycie Nieruchomości nastąpiło w ramach czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Mając na uwadze, że wspomniana transakcja pozostawała poza podatkiem VAT, nie wystąpił podatek VAT naliczony, który mógłby podlegać odliczeniu przez Wnioskodawców. Nie można tym samym uznać, że Wnioskodawcom nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem. Mając na uwadze powyższe, dostawa Nieruchomości przez Wnioskodawców nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”).

W szczególności jak zostało wskazane w interpretacji Dyrektora KIS z dnia 9 września 2021 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.470.2021.2.JK: „Nabycie przez Wnioskodawcę działki nr nie podlegało podatkowi VAT. Nie można zatem uznać, że Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem. W takiej sytuacji nie można mówić, że Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowej działki, lub że takie prawo nie przysługiwało, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem. Mając na uwadze powyższe, sprzedaż działki nr 2 (wydzielonej z działki 1) nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, że nie został spełniony jeden z warunków, o których mowa w tym przepisie. Jak wynika z powyższych wyjaśnień niespełnienie jednego z warunków określonych w powyższym przepisie daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.”

Stanowisko Stron znajduje potwierdzenie również w interpretacji indywidualnej z dnia 11 grudnia 2020 r., nr 0114-KDIP1-2.4012.435.2020.1 .AC, w której Dyrektor KIS stwierdził, że: „W analizowanej sprawie przesłanki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy również nie zostaną spełnione. Sprzedająca nabyła działkę w drodze dziedziczenia po rodzicach do majątku osobistego. Tym samym transakcja pozostawała poza podatkiem VAT. Zatem, nie wystąpił podatek VAT naliczony, który mógłby podlegać odliczeniu przez Wnioskodawcę. Nie można tym samym uznać, że Sprzedającej nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem.”.

Podsumowując, w przypadku uznania, że sprzedaż Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu VAT, sprzedaż Nieruchomości powinna być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, gdyż nie znajdzie zastosowania żadne ze zwolnień od podatku VAT (w szczególności zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT oraz art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe w części dotyczącej niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości wydzielonej z działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej oraz prawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku VAT sprzedaży ww. nieruchomości.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Na mocy art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Jak stanowi art. 196 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Na podstawie art. 196 § 2 ww. ustawy Kodeks cywilny:

W świetle art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Na mocy art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Na podstawie art. 35 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Według art. 36 § 1 oraz § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że:

Zgodnie art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje ustawa Kodeks cywilny.

Zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi sprzedaży – art. 535 ustawy Kodeks cywilny:

Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 ustawy Kodeks cywilny, w myśl którego:

Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 ustawy Kodeks cywilny.

Według art. 389 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Zgodnie z art. 389 § 2 Kodeksu cywilnego:

Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.

Tym samym, zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego – umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Ponadto należy zwrócić uwagę na kwestię udzielania pełnomocnictw, która to została uregulowana w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo, ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 95 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

W świetle art. 95 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

W myśl art. 96 ustawy Kodeks cywilny:

Stosownie do art. 98 ustawy Kodeks cywilny:

Z art. 99 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego wynika:

Na mocy art. 108 ustawy Kodeks cywilny:

Z regulacji art. 109 ustawy Kodeks cywilny wynika, że:

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 ustawy Kodeks cywilny, pełnomocnictwo – to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności.

Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w przedmiotowej sytuacji wystąpią okoliczności, które wskazują, że planowaną przez Pana sprzedaż nieruchomości wydzielonej z działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, należy uznać za dostawę wykonaną w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, w odniesieniu do której będzie Pan uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Znaczenie dla oceny planowanej przez Pana sprzedaży ww. nieruchomości będącej we współwłasności małżeńskiej będzie miała analiza całokształtu okoliczności odnoszących się do ww. działki.

Jak wynika z opisu sprawy, prowadzi Pan działalność gospodarczą i jest Pan czynnym podatnikiem VAT. W 1997 roku wraz z małżonką zakupił Pan nieruchomość składającą się z działki nr 1. Nieruchomość została zakupiona do majątku wspólnego. Nabycie działki nr 1 nie nastąpiło w ramach czynności opodatkowanych podatkiem VAT i nie zostało udokumentowane fakturą. Nieruchomość miała stanowić zabezpieczenie przyszłości Pana, Pana małżonki oraz dzieci – planował Pan, że na części nieruchomości dzieci w przyszłości wybudują domy dla siebie. Dopuszczał Pan możliwość sprzedaży pozostałej części nieruchomości.

W stosunku do nieruchomości podjął Pan następujące działania:

·W (…) 2004 r. wystąpił Pan wspólnie z właścicielem nieruchomości sąsiadującej z Nieruchomością do Prezydenta Miasta z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy dla zamierzenia inwestycyjnego pn. „… m.in. na działce nr 1. Warunki zabudowy dla ww. zamierzenia inwestycyjnego zostały ustalone decyzją Prezydenta Miasta w 2005 r.

·W (…) 2013 r., w związku z trwającymi pracami zmierzającymi do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „...”, złożył Pan uwagi do procedury. Przyczyną składanych uwag był fakt, że w projekcie planu Nieruchomość została przeznaczona na zieleń publiczną.

·W (…), w (…) i w (…) 2013 r. wystąpił Pan do Prezydenta Miasta z wnioskami o wydanie pozwoleń na budowę dla zamierzeń budowlanych obejmujących budowę na Nieruchomości (…). Decyzjami z (…) 2013 r., nr (…), nr (…) i nr (…) Prezydent Miasta zatwierdził projekty budowlane i udzielił pozwoleń na budowę obejmujących ww. zamierzenie budowlane.

·W (…) 2014 r., w związku z uchwaleniem przez Radę Miasta miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru ..., w którym Nieruchomość została w całości przeznaczona na zieleń parkową (ZP.1) wezwał Pan Radę do usunięcia naruszenia prawa, a następnie wobec niezastosowania się przez Radę do wezwania złożył Pan na ww. uchwałę skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

·Na podstawie wskazanych pozwoleń na budowę przeprowadził Pan na Nieruchomości następujące prace budowlane: wylanie płyty dennej dla jednego z domów w ramach każdego pozwolenia (łącznie wylano więc trzy płyty denne).

·Za zgodą Pana na Nieruchomości została również wykonana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej instalacja wodno-kanalizacyjna tzn. na przedmiotowej nieruchomości, w tym na części, która ma być przedmiotem sprzedaży znajdują się przewody wodociągowe i kanalizacyjne wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, którymi dostarczana jest woda lub którymi odprowadzane są ścieki. Sieć wod-kan. została wykonana w związku z prowadzonym przez MPWiK w A w ramach środków z UE, programem „…”, który to program obejmował budowę wodociągów i kanalizacji dla nieruchomości nieposiadających dostępu do takiej sieci. Złożył Pan wraz z małżonką stosowny wniosek w programie, a sieć została wykonana przez MPWiK na koszt MPWiK. Sieć stanowi własność MPWiK.

Obecnie planuje Pan sprzedaż części nieruchomości. Przedmiotem sprzedaży będzie jej przeważająca część z wyłączeniem części, w odniesieniu do której zostało wydane pozwolenie na budowę nr (…) obejmujące III etap inwestycji w postaci dwóch domów. Tę część działki planuje Pan pozostawić dla siebie w celu przekazania swoim dzieciom w drodze darowizny. Podział działki 1 jeszcze nie nastąpił, zostanie dokonany na potrzeby sprzedaży.

Planuje Pan zawarcie z Nabywcą umowy przedwstępnej, a następnie umowy przyrzeczonej sprzedaży Nieruchomości. W ramach umowy przedwstępnej m.in. udzieli Pan nabywcy prawa do dysponowania Nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 11) oraz art. 33 ust. 2 pkt 2) ustawy prawo budowlane oraz udzieli Pan nabywcy pełnomocnictwa i upoważni go do reprezentowania w sprawach związanych z inwestycją prowadzoną na Nieruchomości przed wszelkimi władzami i urzędami administracji rządowej i samorządowej, instytucjami, osobami prawnymi i fizycznymi, uzyskiwania wszelkich informacji i zaświadczeń, informacji, dotyczących stanu prawnego oraz stanu faktycznego działki, odwoływania się od niekorzystnych orzeczeń i decyzji tych organów.

Ponadto zobowiąże się Pan do sprzedaży, za określoną odrębnie cenę sprzedaży, autorskich praw majątkowych przysługujących do dokumentacji dotyczącej inwestycji jaka ma być zrealizowana na sprzedawanej części Nieruchomości w tym do projektów budowlanych, własność egzemplarzy tej dokumentacji oraz nośników, na których jest ona utrwalona oraz przeniesienia na nabywców praw z decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczących inwestycji, jaka ma być realizowana na tej części Nieruchomości. Umowa przedwstępna nie została jeszcze zawarta.

W związku z transakcją będzie Pan korzystać z biura doradztwa architektonicznego, z którego usług korzystał Pan również przy występowaniu z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy i wnioskami o pozwolenie na budowę oraz doradcy podatkowego, ewentualnie z pomocy radcy prawnego lub adwokata.

W okolicznościach niniejszej sprawy wskazać należy, że powyższe działania podjęte przez Pana świadczą o zorganizowanym charakterze sprzedaży. W związku z planowaną dostawą nieruchomości wydzielonej z działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, wystąpił ciąg czynności podejmowanych przez Pana, które rozpatrywane łącznie umieściły planowaną transakcję w zakresie stosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a co za tym idzie, ustawy o podatku od towarów i usług.

Takie aktywne działanie w zakresie obrotu nieruchomościami świadczą o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W związku z powyższym, nie będzie Pan korzystał z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem prywatnym. Działania podejmowane przez Pana nie należą bowiem do zakresu czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Dokonując ww. działań uatrakcyjnił Pan ww. działkę i przyczynił się Pan do wzrostu jej wartości.

Mając zatem powyższe na uwadze stwierdzić należy, że planowana sprzedaż nieruchomości wydzielonej z działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, będzie dostawą, w odniesieniu do której będzie Pan działał jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy i będzie realizowana w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż ww. działki będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

A zatem Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 uznałem za nieprawidłowe.

Dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się:

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130):

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania właściwej stawki podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Jak wynika z opisu sprawy, dla działki nr 1 została wydana decyzja o warunkach zabudowy na podstawie złożonego przez Pana wniosku o ustalenie warunków zabudowy dla zamierzenia inwestycyjnego pn. „….

Ponadto, jak wynika z opisu sprawy, na planowanej do sprzedaży części działki 1 znajdować się będzie, stanowiąca własność PKP, sieć elektryczna oraz sieć wodno-kanalizacyjna, stanowiąca własność MPWiK. Wskazał Pan, że ww. sieci stanowią obiekty liniowe i nie będą przedmiotem planowanej sprzedaży.

Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.):

Według art. 3 pkt 3a ustawy Prawo budowlane:

A zatem, zgodnie z ww. art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, przebiegające przez planowaną do sprzedaży część działki 1 sieć elektryczna oraz sieć wodno-kanalizacyjna będą stanowiły budowlę w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.

Na podstawie art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Z powyższej definicji wynika, że na gruncie polskiego prawa można wyodrębnić trzy rodzaje nieruchomości w sensie prawnym:

·grunty (stanowiące część powierzchni ziemskiej),

·budynki trwale z gruntem związane (tzw. nieruchomości budynkowe),

·części tych budynków (tzw. nieruchomości lokalowe).

Zgodnie z art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 47 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Na podstawie art. 48 ustawy Kodeks cywilny:

Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej. Zgodnie zatem z zasadą „superficies solo cedit”, gdy władający gruntem poniósł nakłady na tę nieruchomość, stają się one własnością właściciela gruntu.

Wskazać w tym miejscu należy, że wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” zawartego w przytoczonym wyżej art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie „dostawa towarów” akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v. Shipping and Forwarding Safe B.V. TSUE wyraził pogląd, że „wyrażenie „dostawa towarów” w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym” (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że „zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce” (pkt 2).

Uwzględniając przywołane regulacje prawne należy stwierdzić, że w sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest budynek/budowla, niestanowiący własności zbywcy, to mimo, iż ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości – w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt (jako grunt zabudowany).

W niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją zbycia przez Pana nieruchomości wydzielonej z działki 1, na której znajdują się ww. sieci stanowiące budowle i niebędące Pana własnością lecz podmiotu trzeciego. Z perspektywy ekonomicznej to podmiot trzeci, a nie Pan jako sprzedający, znajduje się w faktycznym posiadaniu naniesień i korzysta z nich jak właściciel.

Wobec tak przedstawionego opisu sprawy oraz obowiązujących przepisów prawa stwierdzam, że skoro znajdujące się na nieruchomości ww. sieci nie są Pana własnością, to nie sposób przyjąć, że dokona Pan dostawy gruntu wraz ze znajdującymi się na nim naniesieniami.

Tak więc, w przypadku planowanej dostawy nieruchomości wydzielonej z działki 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt, którego jednak nie można uznać za teren niezabudowany, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że na ww. działce znajdują się naniesienia (budowle) będące własnością podmiotu trzeciego.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że dostawa ww. nieruchomości, będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w przedstawionej sytuacji grunt ten jest zabudowany budowlą w postaci ww. sieci.

Jeżeli przy zbyciu nieruchomości wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W celu zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

·towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

·przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

NSA w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że „zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok ETS z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał”.

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje zatem, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.

Jak wynika z treści wniosku, w 1997 roku wraz z małżonką nabył Pan działkę nr 1. Wskazał Pan, że nabycie ww. działki nie nastąpiło w ramach czynności opodatkowanych podatkiem VAT i nie zostało udokumentowane fakturą. Zatem, nie wystąpił podatek VAT naliczony, który mógłby podlegać odliczeniu. Nie można więc uznać, że przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT przy ww. nabyciu lub że takie prawo nie przysługiwało, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem. Ponadto wskazał Pan, że działka nr 1 nie była w ogóle wykorzystywana. Zatem z okoliczności niniejszej sprawy nie wynika, aby ww. działka przez cały okres jej posiadania była wykorzystywana wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku VAT.

Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy stwierdzić należy, że dostawa nieruchomości wydzielonej z działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie korzystała także ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie zostały spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie.

W związku z powyższym planowana sprzedaż ww. nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem VAT według stawki podatku od towarów i usług właściwej dla towaru będącego przedmiotem dostawy.

Tym samym uznałem Pana stanowisko w zakresie braku zwolnienia od podatku VAT sprzedaży ww. nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna dotyczy tylko Pana i nie wywołuje skutków podatkowych dla Pana małżonki jako współwłaściciela przedmiotowej działki.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.