Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0113-KDIPT1-3.4012.1054.2024.2.ALN

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 13 lutego 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.1054.2024.2.ALN

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT transakcji zamiany działki zabudowanej jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT transakcji zamiany:

·działki niezabudowanej,

·działki zabudowanej.

Wniosek uzupełnili Państwo pismem z 7 lutego 2025 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca Gmina Miasto X. jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozlicza podatek VAT w ramach centralizacji wspólnie z podległymi jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej.

Gmina Miasto X. zamierza dokonać zamiany nieruchomości stanowiącej własność gminy na nieruchomości będące własnością osoby fizycznej.

Gmina Miasto X. posiada nieruchomości:

1.działkę niezabudowaną nr 1 o pow. (...) ha położoną w miejscowości X.

W ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (...) ww. działka stanowi grunty orne (R1Vb i ŁIV). Brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowej działki. Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta X. zatwierdzonym uchwałą Nr (...) Rady Miejskiej w X. z dnia 19 grudnia 2011 r. działka oznaczona jest jako teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej MW.

2.działkę zabudowaną budynkiem wielorodzinnym nr 2 o pow. (...) ha położoną w miejscowości X.. W ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (...) ww. działka stanowi grunty oznaczone B. Brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowej działki. Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta X. zatwierdzonym uchwałą Nr (...) Rady Miejskiej w X. z dnia 19 grudnia 2011 r. działka oznaczona jest jako teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej MW.

Osoby prywatne niebędące podatnikiem VAT wystąpiły z wnioskiem do Gminy Miasto X. o zamianę działek:

nr 1 o pow. (...) ha na:

1.działkę nr 3 o pow. (...) ha, położoną w miejscowości X., będącej ich własnością. Działka w ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (...) stanowi grunty oznaczone (ŁIV i W) i leży w jednostce planistycznej 7U, przeznaczonej w swej funkcji pod tereny zabudowy usługowej zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla części Miasta X., rejon ulic: (...), (...), (...), (...) oraz drogi krajowej nr (...), zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej w X. nr (...) z dnia (...).

2.działkę nr 4 o pow. (...) ha, położoną w miejscowości X., będącej ich własnością. Działka w ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (...) stanowi grunty oznaczone (ŁIV i W) i leży w jednostce planistycznej 3U, przeznaczonej w swej funkcji pod tereny zabudowy usługowej, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla części Miasta X., rejon ulic: (...), (...), (...), (...) oraz drogi krajowej nr (...), zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej w X. nr (...) z dnia (...).

3.działkę nr 5 o pow. (...) ha, położoną w miejscowości X., będącej ich własnością. Działka w ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (...) stanowi grunty oznaczone (ŁIV i W) i leży w liniach regulacyjnych nowej drogi lokalnej (...) zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla części Miasta X., rejon ulic: (...), (...), (...), (...) oraz drogi krajowej nr (...), zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej w X. nr (...) z dnia (...).

nr 2 o pow. (...) ha na:

1.działkę nr 6 o pow. (...) ha, położoną w miejscowości X., będącej ich własnością. Działka w ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (...) stanowi grunty oznaczone (ŁIV) i leży w jednostce planistycznej 7U, przeznaczonej w swej funkcji pod tereny zabudowy usługowej zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla części Miasta X., rejon ulic: (...), (...), (...), (...) oraz drogi krajowej nr (...), zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej w X. nr (...) z dnia (...).

2.działkę nr 7 o pow. (...) ha, położoną w miejscowości X., będącej ich własnością. Działka w ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (...) stanowi grunty oznaczone (ŁIV) i leży w jednostce planistycznej 3U, przeznaczonej w swej funkcji pod tereny zabudowy usługowej zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla części Miasta X., rejon ulic: (...), (...), (...), (...) oraz drogi krajowej nr (...), zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej w X. nr (...) z dnia (...).

3.działkę nr 8 o pow. (...) ha, położoną w miejscowości X., będącej ich własnością. Działka w ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (...) stanowi grunty oznaczone (ŁIV) i leży w liniach regulacyjnych nowej drogi lokalnej (...) zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla części Miasta X., rejon ulic: (...), (...), (...), (...) oraz drogi krajowej nr (...), zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej w X. nr (...) z dnia (...).

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych przepisami prawa, dla których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane przez nie na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2024.361), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jako właściciel (…). Przy czym towarami – w myśl art. 2 pkt 6 powołanej ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonywana przez podatnika. Z kolei przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 ustawy o VAT).

W świetle powyższego grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ww. ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zauważyć należy, że z przywołanej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT regulacji nie wynika, że odpłatność za czynność dostawy towarów lub świadczenia usług powinna mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (towar lub usługa otrzymana jako zapłata), albo mieszaną – zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Zatem dla uznania czynności za odpłatną, musi zaistnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego, stanowiącego wynagrodzenia za tę czynność.

W myśl powyższych regulacji prawnych należy uznać, że zamiana towarów, co do zasady jest czynnością objętą zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ w jej wyniku dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzenia towarami jako właściciel. W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.2024.0.1061), przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.

Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując zarówno w charakterze dostawcy, jak i w charakterze nabywcy. Przepis art. 604 Kodeksu cywilnego daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży. Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna. Zamiana nieruchomości skutkuje przeniesieniem prawa do rozporządzania zamienianymi nieruchomościami jako właściciel. Natomiast zgodnie z art. 158 Kodeksu cywilnego, umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości, zobowiązanie powinno być w akcie wymienione. Zatem umowa przeniesienia własności nieruchomości (również w drodze zamiany) jest czynnością cywilnoprawną.

Z uwagi na powyższe przepisy należy stwierdzić, że umowa zamiany towarów na gruncie podatku od towarów i usług jest niczym innym jak dwiema odpłatnymi dostawami towarów. W konsekwencji, przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy zamiany stanowi odpłatną dostawę towaru i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowalne.

Art. 2 pkt 33 u.p.t.u. stanowi, że jako tereny budowlane należy rozumieć grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a u.p.t.u. zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim albo pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata, o ile w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30 % wartości początkowej tych obiektów.

Gmina Miasto X. jest właścicielem nieruchomości, na którą składają się dwie działki:

Działka nr 1 jest działką niezabudowaną, sprzedaż ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, lecz może skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT jako, że przedmiotem dostawy jest teren niezabudowany, nie został on objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, nie została również dla niego wydana decyzja o warunkach zabudowy, czy decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Działka nr 2 jest działką zabudowaną murowanym budynkiem mieszkalnym, wielorodzinnym, od kilku lat niezamieszkałym. Jest to obiekt parterowy z drewnianym dachem pokrytym papą. Powierzchnia zabudowy budynku wynosi 504,98 m2. Powierzchnia użytkowa wynosi 354,15 m2, natomiast całkowita kubatura budynku to 1604,30 m3. W budynku znajduje się 9 lokali mieszkalnych. Budynek został wybudowany w 1932 roku. Od co najmniej dwóch lat Gmina Miasto X. nie dokonywała żadnych ulepszeń, a co za tym idzie nie ponosiła żadnych kosztów związanych z takimi ulepszeniami.

W przypadku działki nr 2 sprzedaż tejże działki skorzysta ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług. Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszy zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata. Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest co do zasady zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu. Kwestia pierwszego zasiedlenia została uregulowana w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, który mówi, że pierwsze zasiedlenie jest to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30 % wartości początkowej. Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku, budowli lub ich części do użytkowania. Zatem, aby można było mówić o pierwszy zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynek, budowlę lub ich część oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej – bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do korzystania z budynku, budowli lub ich części.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:

Gmina Miasto X. nabyła z mocy prawa nieodpłatnie własność nieruchomości pod adresem ul. (…) (KW 1) na podstawie Decyzji nr (…) (...) Urzędu Wojewódzkiego z dnia 17.07.2000 r. uprawomocnioną dnia 03.08.2000 r.

Działka niezabudowana nr 1 powstała w wyniku podziału działki nr 1A obręb (...) o pow. (…) ha, z której wydzielono działki:

·1A/1 o powierzchni (…)ha,

·1A/2 o powierzchni (...) ha,

·1A/3 o powierzchni (...)3 ha,

·1 o powierzchni (...) ha.

Działka nr 2 zabudowana budynkiem wielorodzinnym powstała w wyniku podziału działki nr 2A obręb 07 o pow. (...) ha, z której wydzielono działki:

·2 o powierzchni (...) ha,

·2A/2 o powierzchni (...) ha.

Burmistrz Miasta X. zgodnie z Decyzją nr (…) z dnia (…), uprawomocnioną z dniem 12.01.2023 r. zatwierdził projekt podziału.

Nabycie działki niezabudowanej nr 1 i działki nr 2 zabudowanej budynkiem wielorodzinnym nastąpiło w ramach czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na moment zamiany/dostawy dla działki niezabudowanej nr 1 nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy ani decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Budynek wielorodzinny posadowiony na działce nr 2 stanowi budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

Oddanie budynku do zasiedlenia szacowane jest na rok 1932.

Pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynku a momentem zamiany/dostawy upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Do momentu zamiany/dostawy Gmina Miasto X. nie będzie ponosiła wydatków na ulepszenie budynku wielorodzinnego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej budynku.

Pytanie

Czy Gmina Miasto X. będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT w związku z transakcją zamiany nieruchomości pomiędzy gminą a osobami fizycznymi (którzy nie są podatnikami VAT, w związku z czym nie podlegają ustawie o podatku od towarów i usług), o których mowa w opisie zdarzenia przyszłego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. oraz na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina Miasto X. stoi na stanowisku, że przy zamianie nieruchomości z osobami fizycznymi mogłaby skorzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. oraz na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.

Gmina Miasto X. jest właścicielem dwóch działek, jednej zabudowanej budynkiem wielorodzinnym, natomiast druga działka jest działką niezabudowaną. W przypadku działki zabudowanej budynkiem mieszkalnym pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku upłynął okres dłuższy niż dwa lata. Przez ostanie dwa lata Gmina Miasto X. nie dokonywała żadnych ulepszeń budynku. W przypadku działki niezabudowanej brak jest planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie zwolnienia z podatku VAT transakcji zamiany działki zabudowanej, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Interpretacja dotyczy wyłącznie zwolnienia z podatku VAT transakcji zamiany działki zabudowanej.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt (działka) spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Analiza wskazanych powyżej przepisów art. 15 ust. 1, 2 i 6 ustawy prowadzi do następujących wniosków:

·wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy,

·w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia od podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:

·czynności – co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT – muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,

·ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

W odniesieniu do opisanej we wniosku czynności cywilnoprawnej polegającej na zamianie działki nr 2 zabudowanej budynkiem wielorodzinnym nie będziecie Państwo korzystać z wyłączenia określonego w art. 15 ust. 6 ww. ustawy, a w efekcie wystąpią Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Tym samym, zamiana działki nr 2 zabudowanej budynkiem wielorodzinnym będzie stanowić dla Państwa odpłatną dostawę towarów, która na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa realizowana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:

Ilekroć w ustawie jest mowa o budynku – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Dla rozstrzygnięcia, czy w przedmiotowej sprawie dla opisanej dostawy zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania, jest rozstrzygnięcie kwestii, czy i kiedy względem budynku wielorodzinnego znajdującego się na działce nr 2 nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Z opisu sprawy wynika, iż w stosunku do budynku wielorodzinnego znajdującego się na działce nr 2 doszło do pierwszego zasiedlenia ok. roku 1932 i pomiędzy pierwszym zasiedleniem a zamianą upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Ponadto, nie ponosili Państwo wydatków na ulepszenie ww. budynku wielorodzinnego stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej danego obiektu. Tym samym, w odniesieniu do transakcji zamiany budynku wielorodzinnego znajdującego się na działce nr 2 spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jak wskazano powyżej, grunt będący przedmiotem sprzedaży/zamiany podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione. W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – dostawa/zamiana gruntu, z którym związany jest budynek wielorodzinny, również jest zwolniona od podatku.

Wobec powyższego, zamiana budynku wielorodzinnego wraz z działką nr 2, będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT stosowanie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.

Zatem, Państwa stanowisko w części dotyczącej zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT dla zamiany działki nr 2 wraz z budynkiem wielorodzinnym na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja rozstrzyga w zakresie zwolnienia z podatku VAT transakcji zamiany działki zabudowanej. W zakresie zwolnienia z podatku VAT transakcji zamiany działki niezabudowanej zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.