Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży działek nr 1 i 2 w trybie postępowania egzekucyjnego oraz zastosowania zwolnienia od podatku do tej transakcji. Uzupełnił go Pan pismem z 29 stycznia 2025 r. - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) B.B. (dalej jako Wnioskodawca) na wniosek wierzyciela prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi A.A. PESEL: (…), NIP: (…) (dalej jako Dłużnik). Sprawa prowadzona jest przez Wnioskodawcę pod sygnaturą akt komorniczych (...).

W ramach prowadzonego postępowania Wnioskodawca planuje zaspokojenie wierzytelności Wierzyciela poprzez sprzedaż praw przysługujących Dłużnikowi do nieruchomości.

Przedmiotem egzekucji ma być nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą numer (...) (obejmująca działkę nr 2), oraz nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą numer (...) (obejmująca działkę nr 1). Pierwsza z nieruchomości położna jest w miejscowości (...), gmina (...), powiat (...), województwo (...), oznaczona jako działka nr 2 o łącznej powierzchni 0,4543 ha. Nieruchomość stanowi grunt rolny zabudowany.

Druga z nieruchomości położna jest w miejscowości (...), gmina (...), powiat (...), województwo (...), oznaczona jako działka nr 1 o łącznej powierzchni 0,1511 ha. Nieruchomość stanowi grunt orny.

Zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy (...) działka o numerze 2 położona jest na terenie przeznaczonym pod teren zabudowy mieszkaniowej zagrodowej z urządzeniami towarzyszącymi (2MRU).

Na działce 2 znajduje się budynek - pieczarkarnia z niezbędną infrastrukturą, wybudowany ponad 20 lat temu. Jest to obiekt parterowy, bez podpiwniczenia. Łączna powierzchnia zabudowy to 928,42 m². Powierzchnia użytkowa to około 739,55 m². Część budynku znajduje się na działce sąsiedniej numer 1 - około 33 m², jest to część łącznika i innych pomieszczeń pomiędzy budynkami, stanowiącego w rzeczywistości część wspólną zespołu budynków. Działki o numerach 2 oraz 1 stanowią wspólnie zabudowaną zorganizowaną całość gospodarczą.

Na działce 1 posadowiony jest budynek - pieczarkarnia z niezbędną infrastrukturą, wybudowany ponad 10 lat temu. Jest to obiekt parterowy, bez podpiwniczenia. Łączna powierzchnia zabudowy to 453,91 m². Powierzchnia użytkowa to około 441,40 m². Budynek jest częścią całego zespołu budynków usługowo-produkcyjno-gospodarczych, z częścią biurowo-socjalną posadowionych na działkach numer 1 i 2.

W toku postępowania egzekucyjnego, Wnioskodawca zwrócił się do Dłużnika o udzielenie informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji poprzez złożenie oświadczenia. Wnioskodawca oczekiwał odpowiedzi na następujące kwestie:

1.Czy Dłużnik jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym?

2.Jeżeli Dłużnik nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, to czy wartość sprzedaży zrealizowanej przez Dłużnika przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwotę 200.000,00 zł (do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku)?

3.Czy Dłużnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizuje/realizował wyłącznie sprzedaż zwolnioną od podatku VAT?

4.Kiedy Dłużnik nabył nieruchomość? Proszę o wskazanie daty.

5.Z jakim zamiarem i w jakim celu nieruchomość została nabyta przez Dłużnika?

6.Czy nieruchomość była wykorzystywana do celów prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej (w tym również była wynajmowana bądź wydzierżawiana podmiotom trzecim)?

7.Proszę opisać, do jakich celów była wykorzystywana nieruchomość przez Dłużnika?

8.Czy nieruchomość była wykorzystywana przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

9.Czy Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?

10.Czy Dłużnik dokonał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?

11.Czy nieruchomość została uwzględniona przez Dłużnika w ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej?

12.Czy nieruchomość jest zabudowana?

13.Jeżeli nieruchomość nie jest zabudowana (nie znajdują się na niej budynki, budowle lub ich części - tj. stanowi grunt niezabudowany):

a.czy dla nieruchomości został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dalej: MPZP)?

b.jeżeli dla nieruchomości został uchwalony MPZP, to czy zgodnie z zapisami MPZP nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę?

c.jeżeli dla nieruchomości nie został uchwalony MPZP, to czy dla nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu?

d.jeżeli dla nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, to czy zgodnie z decyzją nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę?

14.Jeżeli nieruchomość stanowi grunt zabudowany:

a.jaka zabudowa znajduje się na nieruchomości - budynki, budowle? Proszę wymienić wszystkie zabudowania znajdujące się na nieruchomości.

b.w odniesieniu do poszczególnych budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie:

• czy doszło do ich pierwszego zasiedlenia, tj. oddania do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcia użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
• wybudowaniu lub
• ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (tj. przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja, modernizacja), stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej?

c.jeżeli doszło do pierwszego zasiedlenia budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie, proszę o wskazanie daty pierwszego zasiedlenia (miesiąc i rok) dla każdego z budynków, budowli lub ich części.

d.czy Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na zabudowania znajdujące się na gruncie?

e.jeżeli Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na zabudowania znajdujące się na gruncie?

f.czy Dłużnik dokonywał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego o których mowa we wcześniejszym pytaniu?

g.czy na budynki, budowle lub ich części znajdujące się na gruncie, Dłużnik ponosił wydatki na ich ulepszenie (chodzi o przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację, modernizację)?

h.jeżeli Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie, to czy od tych wydatków Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego?

i.czy Dłużnik dokonał odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na ulepszenie budynków, budowli lub ich części o których mowa w poprzednim pytaniu?

j.czy wartość poniesionych przez Dłużnika wydatków na ulepszenie budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie przekroczyła 30% wartości początkowej tych obiektów?

Pismem z dnia 27 maja 2024 r. Dłużnik oświadczył, iż:

1.Dłużnik nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.

2.Wartość sprzedaży zrealizowanej przez Dłużnika nie przekroczyła kwoty 200 000 zł.

3.Dłużnik w ramach prowadzonej działalności nie realizował wyłącznie sprzedaży zwolnionej od podatku VAT.

4.Dłużnik nabył nieruchomość w roku 2017.

5.Celem nabycia nieruchomości było prowadzenie uprawy pieczarek.

6.Nieruchomość była wykorzystywana do celów prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej.

7.Nieruchomość była wykorzystywana do uprawy pieczarek.

8.Nieruchomość nie była wykorzystywana przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

9.Dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu nieruchomości.

10.Dłużnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu nieruchomości.

11.Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na pytanie dotyczące uwzględnienia nieruchomości w ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej.

12.Dłużnik oświadczył, iż nieruchomość jest zabudowana.

13.Odpowiedzi dłużnika:

a.dla nieruchomości został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

b.nieruchomość w zapisach tego planu została przeznaczona pod zabudowę

c.pytanie nie dotyczyło sytuacji dłużnika

d.zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę.

14.Odpowiedzi dłużnika:

a.budynki znajdujące się na nieruchomości to budynek pieczarkarni

b.na nieruchomości znajduje się 1 budynek i nie doszło do pierwszego zasiedlenia

c.pytanie nie dotyczyło sytuacji dłużnika

d.pytanie nie dotyczyło sytuacji dłużnika

e.pytanie nie dotyczyło sytuacji dłużnika

f.dłużnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego, o których mowa wcześniej

g.dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie budynków znajdujących się na nieruchomości

h.pytanie nie dotyczyło sytuacji dłużnika

i.pytanie nie dotyczyło sytuacji dłużnika

j.pytanie nie dotyczyło sytuacji dłużnika.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Nieruchomość, o której mowa we wniosku i pytaniach do dłużnika tworzą działki 1 oraz 2. Działki 2 oraz 1 stanowią wspólnie zabudowaną zorganizowaną całość gospodarczą.

Na działce:

• 1 znajduje się:

1.Budynek usługowo-produkcyjno-gospodarczy z częścią biurowo-socjalną, który był użytkowany jako pieczarkarnia o łącznej powierzchni 453,91 m² w tym: łącznik o pow. użytkowej 22,30 m², szatnia o pow. użytkowej 12,03 m², kotłownia o pow. użytkowej 13,67 m², korytarz o pow. użytkowej 58,53 m², hala produkcyjna o pow. użytkowej 167,26 m² oraz hala produkcyjna o pow. użytkowej 167,61 m²,

2.część budynku (około 33 m²), którego pozostała część znajduje się na działce nr 2 - jest to część łącznika pomiędzy budynkami,

• 2 znajduje się:

1.budynek usługowo-produkcyjno-gospodarczy z częścią biurowo-socjalną, który był użytkowany jako pieczarkarnia o łącznej powierzchni 928,42 m² w tym: szatnia o pow. użytkowej 11,87 m², kuchnia o pow. użytkowej 9,67 m², łącznik o pow. użytkowej 90 m², biuro o pow. użytkowej 13,18 m², wc o pow. użytkowej 4,11 m², magazyn o pow. użytkowej 11,50 m², magazynek o pow. użytkowej 11,11 m², hala produkcyjna o pow. użytkowej 131,77 m², hala produkcyjna o pow. użytkowej 131,96 m², hala produkcyjna łukowa (namiotowa) o pow. użytkowej 152,19 m², hala produkcyjna łukowa (namiotowa) o pow. użytkowej 153,45 m², chłodnia o pow. użytkowej 18,74 m².

Wnioskodawca nie posiada informacji bezpośrednio od Dłużnika, czy ten nabył działki już zabudowane budynkami. Jednakże z odpowiedzi Dłużnika wynika, iż obie działki nabył w 2017 r., zaś z protokołu opisu i oszacowania nieruchomości wynika, iż budynki znajdujące się na obu działkach zostały wzniesione: budynek na działce 2 - ponad 20 lat temu; budynek na działce 1 - ponad 10 lat temu. Stąd też zasadnym jest stwierdzić, iż Dłużnik nabył działki już zabudowane.

Z informacji przekazanych przez Dłużnika nabył on obie działki w roku 2017, z zamiarem prowadzenia uprawy pieczarek. Nie sposób na podstawie udzielonej przez Dłużnika odpowiedzi jednoznacznie ocenić, czy już w roku 2017 używał on budynków w obrębie nieruchomości do uprawy pieczarek.

Pytanie o działki niezabudowane nie dotyczy sytuacji Dłużnika.

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Dłużnika nieruchomość nabyta była w celu uprawy pieczarek i na taki też cel była ona przez niego wykorzystywana. Dłużnik nie wskazał innej, prócz uprawy pieczarek, działalności, którą miałby na nieruchomości (z użyciem budynków) wykonywać.

W opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca zawarł informacje, które uzyskał bezpośrednio od Dłużnika - składane zgodnie z jego wiedzą i wolą. Są to informacje poprzedzone wskazaniem, że pochodzą od Dłużnika. Inne informacje - niepochodzące bezpośrednio od Dłużnika, a np. z treści księgi wieczystej (...) raz (...) - wskazane są również jako element zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca nie ma możliwości, aby uzyskać inne informacje, i w celu określenia, czy dostawa nieruchomości w ramach postępowania egzekucyjnego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czy też korzysta ze zwolnienia, musi polegać tylko na tych informacjach.

Pytania

1)Czy planowana sprzedaż w trybie postępowania egzekucyjnego i dostawa prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu 1 i 2 wraz z zabudowaniami kwalifikuje się w zakresie przedmiotowymi i podmiotowym opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2)Czy do planowanej sprzedaży w trybie postępowania egzekucyjnego i dostawy prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu 1 i 2 wraz z zabudowaniami zastosowanie znajdzie norma wynikająca z dyspozycji art. 43 ust. 21 u.p.t.u.?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361, dalej jako u.p.t.u.):

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505 i 2760) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm., dalej jako O.p.):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 u.p.t.u. wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Płatnikami podatku od towarów i usług mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z dyspozycją art. 2 pkt 6 u.p.t.u.:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z dyspozycją art. 7 ust. 1 u.p.t.u.:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki, budowle oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 u.p.t.u., a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 u.p.t.u., która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 u.p.t.u. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 u.p.t.u.:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 2 u.p.t.u.:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Wnioskodawca planuje zaspokojenie wierzytelności poprzez sprzedaż w drodze licytacji prawa własności do nieruchomości gruntowej, nr działki 2, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą numer (...), oraz prawa własności do nieruchomości gruntowej, nr działki 1, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą numer (...).

Wedle oświadczenia Dłużnika, w momencie nabycia obu nieruchomości Dłużnik prowadził działalność gospodarczą w ramach wpisu do CEiDG. Nie wiadomo, czy Dłużnik wprowadził nieruchomość do ewidencji środków trwałych.

Wobec powyższego, przy dostawie prawa własności prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu 2 (wraz z zabudowaniami) oraz 1 kwalifikuje się w zakresie przedmiotowymi i podmiotowym opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W przedmiotowym stanie faktycznym występują przesłanki do uznania Dłużnika za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 u.p.t.u., prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u.

W przedmiotowej sprawie, sprzedaż nieruchomości nie będzie miała charakteru transakcji pomocniczej, zatem niezależnie od tego, czy dostawa przedmiotowych nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu od wartości dodanej, czy też zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 u.p.t.u., Dłużnik występował będzie jako podatnik VAT.

W konsekwencji, dostawa przez Dłużnika obu nieruchomości, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 u.p.t.u.

Ad 2.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przedmiotem planowanej sprzedaży w drodze licytacji komorniczej jest prawo własności do zabudowanej działki, zatem należy dokonać oceny, czy planowana dostawa będzie mogła korzystać ze zwolnienia z podatku od wartości dodanej określonego w dyspozycji art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a u.p.t.u.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a.dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b.pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że zwolnienie stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W przedmiotowej sprawie należałoby więc ustalić moment pierwszego zasiedlenia budowli będących przedmiotem dostawy w toku egzekucji komorniczej.

Dłużnik w toku prowadzonego przez Wnioskodawcę postępowania egzekucyjnego złożył oświadczenia umożliwiające dokonanie oceny, czy planowana dostawa będzie mogła korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Dłużnik wskazał, iż po nabyciu nieruchomości w 2017 r. wykorzystywał je do prowadzonej działalności gospodarczej. Nadto, Dłużnik oświadczył, iż sprzedaż nieruchomości nie podlegała opodatkowaniu VAT. Wskazał również, że nie dokonywał wydatków na ulepszenie nieruchomości.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy można uznać, że spełnione zostały warunki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., w odniesieniu do planowanej dostawy prawa własności zabudowanej nieruchomości gruntowej.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u., zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W przedstawionym stanie faktycznym, Dłużnik oświadczył, iż nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy transakcji zakupu nieruchomości. Dłużnik wskazał, że nie ponosił wydatków na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego.

W związku z powyższym, Wnioskodawca jest w stanie stwierdzić, że w przypadku planowanej sprzedaży prawa własności zabudowanej nieruchomości gruntowej, spełnione zostały również warunki pozwalające na zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u., a zatem, w ocenie Wnioskodawcy, planowana dostawa przedmiotowego prawa własności nieruchomości będzie korzystała z powyższego zwolnienia z opodatkowania podatkiem od wartości dodanej.

Art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. przewiduje również zwolnienie z opodatkowania towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Powyższe zwolnienie, zdaniem Wnioskodawcy, nie znajdzie zastosowania dla planowanej dostawy nieruchomości, gdyż Dłużnik oświadczył, iż nieruchomość nie była wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 21 u.p.t.u., jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9 - 10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione.

W niniejszej sprawie, z uwagi na działania Wnioskodawcy, zmierzające do określenia istotnych dla sprawy faktów, działania te doprowadziły do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do planowanej dostawy nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz 10a u.p.t.u.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, przyjąć należy, iż w stosunku do planowanej sprzedaży praw do nieruchomości zabudowanej opisanej we wniosku zastosowanie znajdzie zwolnienie od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy doprowadziły do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa własności przedmiotowej nieruchomości zwolnień od podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług określa ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwana dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Art. 2 pkt 6 i pkt 22 ustawy:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Nieruchomość gruntowa spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby czynność była opodatkowana, musi być wykonana przez podatnika w ramach jego działalności gospodarczej.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny. Pozwala uznać za podatnika każdy podmiot, który prowadzi określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Status podatnika VAT wynika również z okoliczności dokonania czynności, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług, a sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Art. 18 ustawy:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111):

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast, gdy czynność nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie jest obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan komornikiem sądowym i prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi A.A., sygnatura akt komorniczych (...).

Przedmiotem egzekucji ma być nieruchomość, która składa się z działki nr 2 oraz działki nr 1.

Na działce nr 1 znajduje się budynek usługowo-produkcyjno-gospodarczy z częścią biurowo-socjalną, który był użytkowany jako pieczarkarnia. Budynek został wzniesiony ponad 10 lat temu.

Na działce nr 2 znajduje się budynek usługowo-produkcyjno-gospodarczy z częścią biurowo-socjalną, który był użytkowany jako pieczarkarnia. Budynek został wzniesiony ponad 20 lat temu.

Budynki połączone są łącznikiem, którego części znajdują się na obu działkach.

Dłużnik nabył obie działki w roku 2017, z zamiarem prowadzenia uprawy pieczarek i na taki też cel nieruchomość była przez niego wykorzystywana - do celów prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej.

Dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie budynków znajdujących się na nieruchomości.

Pana wątpliwości dotyczą opodatkowania sprzedaży w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności nieruchomości stanowiącej działki gruntu 1 i 2 wraz z zabudowaniami.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek:

• czynność jest ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT,
• czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem w pierwszej kolejności należy rozważyć, czy Dłużnik będzie działać jako podatnik podatku od towarów i usług w odniesieniu do sprzedaży nieruchomości.

Działki objęte wnioskiem były wykorzystywane przez Dłużnika do celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Co za tym idzie, w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości Dłużnik będzie działał jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność ta będzie wykonana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem sprzedaż w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności nieruchomości stanowiącej działki gruntu 1 i 2 wraz z zabudowaniami, której Pan dokona, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy) jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Transakcja ta dotyczy towaru w rozumieniu ustawy oraz będzie dokonana przez podatnika podatku od towarów i usług (o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy).

Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Sformułował Pan również wątpliwości, czy do planowanej sprzedaży w trybie postępowania egzekucyjnego i dostawy prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu 1 i 2 wraz z zabudowaniami zastosowanie znajdzie norma wynikająca z dyspozycji art. 43 ust. 21 ustawy.

Dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w przepisach warunki przewidziane jest zwolnienie od podatku.

Art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Art. 2 pkt 14 ustawy:

W przypadku nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, możliwe jest - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Gdy nie zostaną spełnione przesłanki dla zastosowania zwolnienia od podatku do sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – gdy przy ich nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT, a podatnik wykorzystywał je wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat).

To zwolnienie można zastosować dla dostawy towarów, gdy spełnione są łącznie dwa warunki:

• towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
• przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jeśli choć jeden z warunków nie jest spełniony, to dostawa towarów nie może skorzystać ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W przypadku sprzedaży dokonywanej przez organy egzekucyjne lub komorników sądowych obowiązuje ponadto szczególna norma wynikająca z art. 43 ust. 21 ustawy:

Grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania VAT, co wynika z art. 29a ust. 8 ustawy:

Co do zasady grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki lub budowle na nim posadowione. Oznacza to, że gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.

We wniosku wskazał Pan, że budynek na działce nr 1 został wzniesiony ponad 10 lat temu, zaś budynek na działce nr 2 - ponad 20 lat temu. Dłużnik nabył obie działki w 2017 r. Stwierdził Pan, że Dłużnik nabył działki już zabudowane i że nie ponosił wydatków na ulepszenie budynków znajdujących się na nieruchomości.

Należy zatem uznać, że pierwsze zasiedlenie ww. budynków nastąpiło nie później niż w 2017 r., a w konsekwencji pomiędzy pierwszym zasiedleniem a planowaną dostawą prawa własności działek nr 1 i 2 minie okres dłuższy niż dwa lata, ponadto nie dokonywano ulepszeń tych budynków.

Oznacza to, że dla dostawy ww. budynków posadowionych na działkach nr 1 i 2 zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. W konsekwencji, ze zwolnienia korzystała również dostawa prawa własności gruntu, na którym ww. budynki i budowle są posadowione, zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy.

Zatem, sprzedaż ww. działek zabudowanych będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy. W związku z tym, rozpatrywanie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2 ustawy stało się bezzasadne.

Tym samym, norma wynikająca z dyspozycji art. 43 ust. 21 ustawy nie znajdzie zastosowania do planowanej sprzedaży w trybie postępowania egzekucyjnego i dostawy prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu 1 i 2 wraz z zabudowaniami.

Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.