Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

4 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych realizowanych robót budowlanych. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

• A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

2. Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

• A.A.
• B.B.
• B Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Opis stanu faktycznego

Stroną postępowania jest firma A Sp. z o.o., zwana dalej Stroną, będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (zwanego dalej podatkiem VAT), oraz podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (zwanego dalej podatkiem CIT). Podatek CIT jest płacony przez Stronę, jako tzw. ryczałt od dochodów spółek, o którym mowa w Rozdziale 6b UCIT.

A.A., zwany dalej Zainteresowanym 1 (niebędący stroną postępowania), jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Podatek dochodowy Zainteresowany 1 płaci, jako zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów z najmu, niebędącego działalnością gospodarczą (czyli jako tzw. Ryczałt w rozumieniu ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm., zwany dalej Ryczałtem). Zainteresowany 1 ma zawieszoną działalność gospodarczą.

B.B., zwana dalej Zainteresowaną 2 (niebędąca stroną postępowania), jest czynnym podatnikiem podatku VAT oraz podatnikiem podatku dochodowego. Podatek dochodowy Zainteresowana 1 (winno być: Zainteresowana 2) płaci, jako Ryczałt od przychodów z najmu niebędącego działalnością gospodarczą. Zainteresowana 1 (winno być: Zainteresowana 2) ma zawieszoną działalność gospodarczą. Zainteresowana 2 jest małżonką Zainteresowanego 1, pozostając z nim w ustroju rozdzielności majątkowej.

Firma B  Sp. z o.o., zwana dalej Zainteresowanym 3 (niebędąca stroną postępowania), jest czynnym podatnikiem podatku VAT oraz podatnikiem podatku CIT. Udziałowcami Zainteresowanego 3 są: Strona, Zainteresowany 1 i Zainteresowany 2, oraz Przedsiębiorcy I i II (o których dalej).

Zainteresowany 3 został utworzony, jako podmiot, który ma dwa zadania:

1)prowadzić na jednym gruncie budowę kompleksu dwóch odrębnych budynków usługowo-handlowych, tj.:

a)Budynku A oraz

b)Budynku B,

2)zarządzać Budynkami A i B po ich wybudowaniu (wykonywać to usługowo).

Opis założeń biznesowych

Strona, Zainteresowany 1 i Zainteresowany 2 są współwłaścicielami gruntu (w odpowiednich proporcjach). Na tym gruncie mają być pobudowane dwa Budynki A i B, które będą miały następującą strukturę własnościową:

1)cześć Budynku A będzie własnością Przedsiębiorcy I, który będzie miał tam sklep,

2)część Budynku A będzie własnością Przedsiębiorcy II, który będzie tam prowadził działalność handlowo-usługową,

3)pozostała cześć Budynku A będzie w odpowiednich procentach własnością Strony, Zainteresowanego i Zainteresowanej 2 - którzy będą te powierzchnie wynajmować pod działalność handlowo-usługową zewnętrznym podmiotom: w tym przypadku ta część Budynku B (winno być: Budynku A) będzie dla Strony środkiem trwałym, jako odrębna własność lokalu, w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 15) lit. a ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2023 r.), zwanej dalej URA,

4)cześć Budynku B będzie własnością Strony, która będzie tam powadzić działalność gospodarczą i to działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT; w tym przypadku ta część Budynku B będzie dla Strony środkiem trwałym, jako odrębna własność lokalu, w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 15) lit. a URA,

5)cześć Budynku B będzie własnością Zainteresowanego 1, który będzie ją wynajmować pod działalność handlowo-usługową zewnętrznym podmiotom; ponieważ będzie to wynajem powierzchni niemieszkalnych to będzie taki najem opodatkowany podatkiem VAT,

6)pozostała część Budynku B będzie własnością Zainteresowanej 2, która będzie go wynajmować pod działalność handlowo-usługową zewnętrznym podmiotom: ponieważ będzie to wynajem powierzchni niemieszkalnych to będzie taki najem opodatkowany podatkiem VAT.

We wszystkich tych przypadkach każdy z wyżej wymienionych podmiotów będzie posiadał własność odrębnej części Budynków wraz z przypadającą nań odpowiednią proporcją udziału własności w gruncie.

Na tą chwilę Strona, Zainteresowany 1 i Zainteresowana 2 mają podpisaną umowę przedwstępną sprzedaży części gruntu (każdy w odpowiednich procentach) na rzecz Przedsiębiorców l i II. Umowa sprzedaży będzie miała miejsce w 2025 r. i w jej wyniku zostanie osiągnięty zamierzony efekt ustalenia proporcji własności w gruncie u wszystkich wymienionych podmiotów (która to proporcja przełoży się na proporcję własności części Budynków).

Budowę Budynków A i B prowadzi Zainteresowany 3. W tym celu podpisał umowę, jako tzw. inwestor zastępczy, na generalne wykonawstwo z firmą budowlaną. W związku z tym ten generalny wykonawca wystawia faktury za częściowe wykonanie robót budowlanych na Zainteresowanego 3. Następnie Zainteresowany 3 będzie obciążał Stronę, Zainteresowanego 1, Zainteresowaną 2, oraz Przedsiębiorców I i II wartością tych robót budowlanych (zgodnie z odpowiednim harmonogramem), wystawiając na tę okoliczność faktury VAT. Efekt tego będzie taki, że każdy z wymienionych podmiotów będzie finalnie obciążany wartością robót budowlanych, która się u niego przełoży na wielkość przypadającej na niego części Budynków, w proporcji do własności udziału w gruncie, uwzględniając także specjalne wymagania techniczne (architektoniczne) tych podmiotów. Czyli realnie każdy z tych podmiotów zapłaci za swoją część robót budowlanych, która go dotyczy.

Wszyscy umówili się, że po ostatecznym wyliczeniu ile kosztów budowy obu Budynków dotyczy każdego podmiotu, zostanie sprzedany grunt Przedsiębiorcom I i II w proporcji na nich przypadającej (wspomniana sprzedaż w 2025 r.), dotyczącej oczywiście Budynku A. Po tym kroku pozostanie przy Stronie, Zainteresowanym 1 i Zainteresowanej 2 tyle procentu ich udziału we własności gruntu, ile przypadnie w proporcji na własność ich części w Budynkach A i B.

Pytanie

1.Czy Zainteresowany 3 wystawiając w opisywanym scenariuszu faktury za roboty budowlane dotyczące Budynków A i B na Stronę, Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowaną 2 będzie na tę okoliczność musiał naliczyć podatek VAT?

2.Czy Strona, Zainteresowany 1 oraz Zainteresowana 2 będą mogli odliczyć podatek naliczony od wydatków na roboty budowlane, wynikający z faktur wystawionych przez Zainteresowanego 3 - w razie twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 UVAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Według z art. 8 ust. 1 UVAT odpłatnym świadczeniem usług, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W świetle powyższych regulacji, wszelkie czynności, którym nie towarzyszy przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel stanowią na gruncie UVAT świadczenie usług.

Kryterium przesądzającym o zakwalifikowaniu świadczonych usług jako podlegających opodatkowaniu VAT jest element odpłatności. Odpłatność oznacza wykonanie czynności za wynagrodzeniem. Przy czym, związek występujący pomiędzy otrzymanym wynagrodzeniem, a świadczeniami na rzecz dokonującego tej płatności, musi mieć charakter bezpośredni i pozwalający na jednoznaczne uznanie, że płatność następuje za to konkretne świadczenie.

Natomiast, przez usługę należy rozumieć świadczenie pewnych czynności lub powstrzymanie się od pewnych czynności, niebędące dostawą towarów, za które strona świadcząca (lub powstrzymująca się od świadczenia) pobiera uzgodnione wynagrodzenie. Aby więc dane zachowanie strony świadczącej (lub powstrzymującej się od świadczenia) uznać za usługę muszą być spełnione następujące warunki (te warunki wynikają z orzecznictwa TSUE i polskich sądów administracyjnych):

1)istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

2)wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

3)istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie nabywcy usługi,

4)odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

5)istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

W kontekście powyższego, dla uznania danej czynności (usługi) za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu na gruncie UVAT, czynność ta musi być wykonywana w ramach umowy zobowiązaniowej, przy czym jedna ze stron takiej umowy może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności odnoszącego korzyść o charakterze majątkowym. Jednocześnie, musi istnieć bezpośredni i wyraźny związek pomiędzy daną czynnością a otrzymanym w zamian za nią wynagrodzeniem.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy, na gruncie uwag powyższych, poza sporem jest to, że Zainteresowany 3 będzie na rzecz Strony, Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanej 2 wykonywał usługę - a konkretnie wykonywał roboty budowlane. Fakt, że te usługi najpierw kupi (jako inwestor zastępczy) od ich generalnego wykonawcy nic tutaj nie zmienia. To jest po części sens istnienia Zainteresowanego 3 (takie zadanie mu przydzielono). Poza tym czymś powszechnym w obrocie gospodarczym (branży budowlanej) jest wykonywanie usług przez ich faktyczne podzlecenie komuś innemu (tutaj generalnemu wykonawcy). Ponieważ mamy tutaj usługę to Zainteresowany 3, jako czynny podatnik podatku VAT, winien ją opodatkować podatkiem VAT (według stawki 23%), który to podatek zostanie wyszczególniony w wystawionych na tę okoliczność fakturach VAT. Innymi słowy, mamy tutaj spełnione kryterium podmiotowe (Zainteresowany 3 jest czynnym podatnikiem podatku VAT), oraz przedmiotowe (mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług), a co determinuje opodatkowanie podatkiem VAT świadczenia Zainteresowanego 3.

Ad 2.

Strona, Zainteresowany 1 oraz Zainteresowana 2 będą mogli odliczyć podatek naliczony od wydatków na roboty budowlane, wynikający z faktur wystawionych przez Zainteresowanego 3.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 UVAT i w świetle tego przepisu w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 UVAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)  nabycia towarów i usług,

b)  dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Z uregulowań UVAT wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub świadczenia usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 UVAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Rozpatrywany przypadek nie jest wymieniony w art. 88 UVAT.

Rozpatrując omawiany przypadek stwierdzić trzeba, że z perspektywy Strony, Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanej 2 wydatek na zakup robót budowlanych od Zainteresowanego 3 wprost będzie miał przełożenie na ich czynności opodatkowane podatkiem VAT, co wynika z opisu stanu faktycznego sprawy. Skoro bowiem:

1)Zainteresowany 3 musi naliczyć podatek VAT od sprzedaży usług na rzecz Strony, Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanej 2 (vide odpowiedź na pytanie nr 1);

2)zakup robót budowlanych od Zainteresowanego 3 będzie się przekładał przez Stronę, Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowaną 2 na sprzedaż z podatkiem VAT (tej sprzedaży te wydatki wprost posłużą), czego wymaga art. 86 ust. 1 UVAT dla odliczenia podatku naliczonego;

3)ten podatek do odliczenia będzie wynikał z faktur wystawionych przez Zainteresowanego 3, czego wymaga art 86 ust. 2 pkt 1 UVAT;

4)nie zajdzie tutaj zastosowania żaden z zakazów odliczenia podatku naliczonego, przewidziany art. 88 UVAT to odliczenie podatku naliczonego będzie wskazanym podmiotom przysługiwać.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Należy zauważyć, że z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oba warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

• istnieje związek prawny między dostawcą i odbiorcą bądź między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez dostawcę/usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za dokonywane dostawy bądź świadczone usługi na rzecz odbiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy:

Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” lub „refakturowania” usług. W związku z tym należy stwierdzić, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112, który stanowi, że:

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.

Przepis ten reguluje zatem takie sytuacje, kiedy podatnik działając we własnym imieniu zawiera umowę, na podstawie której zobowiązuje się do zrealizowania pewnego świadczenia, jednak faktycznie świadczenie to realizowane jest przez podmiot trzeci.

W takim przypadku, gdy podmiot nabywa usługę, a następnie odsprzedaje ją kontrahentowi w tzw. „stanie nieprzetworzonym”, uznawany jest za podatnika, który taką usługę świadczy. Świadczenie takich usług powinno zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług według stawki właściwej dla danego rodzaju usług. Konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego usługę, jest obowiązek wystawienia przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Strona jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zainteresowany 1 oraz Zainteresowana 2 są czynnymi podatnikami podatku VAT, mają zawieszone działalności gospodarcze. Zainteresowany 3 jest również czynnym podatnikiem podatku VAT.

Udziałowcami Zainteresowanego 3 są: Strona, Zainteresowany 1 i Zainteresowany 2, oraz Przedsiębiorcy I i II. Zainteresowany 3 został utworzony, aby prowadzić na jednym gruncie budowę kompleksu dwóch odrębnych budynków usługowo-handlowych, tj.: Budynku A oraz Budynku B, oraz zarządzać Budynkami A i B po ich wybudowaniu (wykonywać to usługowo).

Strona, Zainteresowany 1 i Zainteresowany 2 są współwłaścicielami gruntu (w odpowiednich proporcjach), na tę chwilę mają podpisaną umowę przedwstępną sprzedaży części gruntu (każdy w odpowiednich procentach) na rzecz Przedsiębiorców l i II. Umowa sprzedaży będzie miała miejsce w 2025 r. i w jej wyniku zostanie osiągnięty zamierzony efekt ustalenia proporcji własności w gruncie u wszystkich wymienionych podmiotów (która to proporcja przełoży się na proporcję własności części Budynków).

Budowę Budynków A i B prowadzi Zainteresowany 3. W tym celu podpisał umowę, jako tzw. inwestor zastępczy, na generalne wykonawstwo z firmą budowlaną. W związku z tym ten generalny wykonawca wystawia faktury za częściowe wykonanie robót budowlanych na Zainteresowanego 3. Następnie Zainteresowany 3 będzie obciążał Stronę, Zainteresowanego 1, Zainteresowaną 2 oraz Przedsiębiorców I i II wartością tych robót budowlanych (zgodnie z odpowiednim harmonogramem), wystawiając na tę okoliczność faktury VAT. W efekcie każdy z wymienionych podmiotów będzie finalnie obciążany wartością robót budowlanych, która się u niego przełoży na wielkość przypadającej na niego części Budynków, w proporcji do własności udziału w gruncie, uwzględniając także specjalne wymagania techniczne (architektoniczne) tych podmiotów, czyli realnie każdy z tych podmiotów zapłaci za swoją część robót budowlanych, która go dotyczy.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą określenia, czy Zainteresowany 3 wystawiając faktury za roboty budowlane dotyczące Budynków A i B na Stronę, Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowaną 2 będzie musiał naliczyć podatek VAT (pytanie nr 1).

Analiza przedstawionych okoliczności i obowiązujących przepisów prowadzi do wniosku, że w opisanym przypadku znajdzie zastosowanie regulacja wynikająca z art. 8 ust. 2a ustawy. Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów z Zainteresowanego 3 na inny podmiot – w tej sprawie na Stronę, Zainteresowanego 1, Zainteresowaną 2, oraz Przedsiębiorców I i II - nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. W celu obciążenia kosztami wybudowania Budynku A i Budynku B podmiotów, które są/będą faktycznie właścicielami tej inwestycji, jest odsprzedaż kosztów tych usług przez podmiot będący inwestorem zastępczym – czyli Zainteresowanego 3, pomimo że jako pośrednik danej usługi nie wykonał. Przenoszenie kosztów jest więc świadczeniem pomiędzy podmiotem pośredniczącym pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi. Dotyczy to sytuacji, w której podatnik nabywa dane świadczenie, a następnie odsprzedaje je w takiej samej formie ostatecznemu nabywcy.

W przedmiotowej sprawie wystąpi zatem tzw. fikcja prawna przewidziana w art. 8 ust. 2a ustawy, w świetle której Zainteresowany 3 występuje w roli odsprzedającego przedmiotową usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz Strony, Zainteresowanego 1, Zainteresowanej 2 oraz Przedsiębiorców I i II. Właściciele nieruchomości są w opisanym przypadku beneficjentami usług. Na gruncie ustawy Zainteresowany 3 jest traktowany najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tych samych usług, za które to usługi następnie obciąża Stronę, Zainteresowanego 1, Zainteresowaną 2 oraz Przedsiębiorców I i II.

Wobec powyższego, przechodząc do Państwa wątpliwości w świetle powołanych przepisów, należy stwierdzić, że czynność przeniesienia kosztów robót budowlanych związanych z wybudowaniem Budynku A i Budynku B, z Zainteresowanego 3 na Stronę, Zainteresowanego 1 i Zainteresowaną 2 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z art. 8 ust. 1 i ust. 2a ustawy. W konsekwencji powinno być udokumentowane fakturą z naliczonym podatkiem VAT według właściwej stawki.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Mają Państwo również wątpliwości, czy Strona, Zainteresowany 1, oraz Zainteresowana 2 będą mogli odliczyć podatek naliczony od wydatków na roboty budowlane, wynikający z faktur wystawionych przez Zainteresowanego 3 (pytanie nr 2).

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ww. ustawy.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy,

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy,

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, odliczenie podatku VAT naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie, warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego zostały spełnione. Jak bowiem wynika z opisu sprawy, zarówno Strona, jak i Zainteresowany 1 i Zainteresowana 2 są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. W wybudowanym Budynku A Strona, Zainteresowany 1 i Zainteresowana 2 będą wynajmować powierzchnie zewnętrznym podmiotom pod działalność handlowo-usługową. Z kolei w wybudowanym Budynku 2 w swojej części Strona będzie prowadzić działalność gospodarczą opodatkowaną VAT, natomiast Zainteresowany 1 i Zainteresowana 2 będą swoje części wynajmować pod działalność handlowo-usługową, opodatkowaną VAT. Jednocześnie - jak ustalono powyżej - przeniesienie kosztów robót budowlanych związanych z wybudowaniem Budynku A i Budynku B przez Zainteresowanego 3 na Stronę, Zainteresowanego 1 i Zainteresowaną 2, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z art. 8 ust. 1 i ust. 2a ustawy. Mając na uwadze powyższe okoliczności, Stronie, Zainteresowanemu 1 i Zainteresowanej 2 będzie przysługiwało na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do odliczenia podatku VAT ujętego w fakturach wystawianych przez Zainteresowanego 3, dokumentujących koszty robót budowlanych poniesionych w związku z inwestycją.

Zatem Strona, Zainteresowany 1 i Zainteresowana 2 będą mogli odliczyć podatek naliczony od wydatków na roboty budowlane, wynikający z faktur wystawionych przez Zainteresowanego 3. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie pytań nr 1 i 2 dotyczących podatku od towarów i usług. W zakresie pytania nr 3 dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ponadto, interpretacja ta rozstrzyga kwestie objęte zadanymi pytaniami wyłącznie dla Strony, Zainteresowanego 1, Zainteresowanej 2 i Zainteresowanego 3, nie rozstrzyga kwestii skutków podatkowych dla Przedsiębiorców I i II.

Stosownie do art. 14b § 1a Ordynacji podatkowej:

Tym samym, kwestia ustalenia wysokości stawki podatku VAT dla dostawy towarów lub świadczenia usług od 1 lipca 2020 r. może być rozstrzygnięta tylko w ramach wydania wiążącej informacji stawkowej określonej w art. 42a ustawy o VAT.

Zatem wydana interpretacja indywidualna nie rozstrzyga w zakresie ustalenia stawki podatku VAT właściwej dla usług świadczonych przez Zainteresowanego 3.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.