
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
- Ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 14 maja 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyroki: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) z (…). sygn. akt (…) oraz z (…) sygn. akt (…); Naczelnego Sądu Administracyjnego z (…). sygn. akt (…)oraz z (…) sygn. akt (…), i
- Stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 maja 2018 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 maja 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług dotyczącej pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu. Uzupełnili go Państwo pismem z 10 lipca 2018 r. (wpływ 12 lipca 2018r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gmina (…) (dalej: „Wnioskodawca” lub „Gmina”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących co do zasady działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.
Gmina zamierza zrealizować inwestycję pod nazwą (…) (dalej: „Projekt” lub „Inwestycja”). Projekt będzie współfinansowany ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…). Ubiegając się o dofinansowanie, Gmina nie wskazała podatku naliczonego od wydatków na przedmiotową Inwestycję, jako wydatku kwalifikowanego w ramach niniejszego Projektu.
W ramach Projektu Gmina zamierza uzyskać wszelkie pozwolenia i decyzje niezbędne do rozpoczęcia Inwestycji. Następnie, zaprojektowana i wykonana zostanie sieć kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami w miejscowości (…) w ulicach: (…) wraz z przepompowniami ścieków i odtworzeniem nawierzchni dróg i chodników w miejscach prowadzonych robót. Ponadto, w ramach Inwestycji przebudowana zostanie sieć wodociągowa (ul. (…)) wraz z modernizacją stacji uzdatniania wody oraz przebudową miejskiej oczyszczalni ścieków komunalnych i istniejących przepompowni ścieków.
Głównym beneficjentem projektu będzie Gmina, który jest inwestorem oraz jednostką zarządzającą Projektem. Wszelkie wydatki ponoszone w ramach Inwestycji zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę przez wykonawców prac.
Po zakończeniu Inwestycji wykonane składniki majątkowe będą własnością Gminy, która wydzierżawi je odpłatnie na mocy umowy cywilnoprawnej jednoosobowej spółce, w której Gmina posiada 100% udziałów, tj. (…) (dalej: „Spółka”). Spółka od wielu lat świadczy bowiem na rzecz mieszkańców Gminy oraz podmiotów gospodarczych, a także instytucji posiadających swoją siedzibę na terenie Gminy usługi wodociągowo-kanalizacyjne [((…)została powołana do życia 19 września 1991 r. Do jej zadań należało (i nadal należy) zaopatrzenie mieszkańców w wodę i odprowadzenie ścieków. Z dniem 11 lutego 2016 r. została przekształcona w (…))].
Z tytułu Świadczenia usług udostępniania infrastruktury na podstawie umowy dzierżawy, Gmina pobierać będzie od Spółki miesięczny czynsz dokumentowany wystawianymi fakturami. Przy kalkulacji wysokości czynszu Gmina weźmie pod uwagę między innymi takie czynniki jak: liczba mieszkańców obsługiwana przez nowo wybudowaną sieć kanalizacyjną, miesięczna norma zużycia wody na 1 mieszkańca, przychód netto, jaki osiągnie Spółka za odprowadzenie i oczyszczenie 1 m3 ścieków oraz koszty netto, jakie poniesie Spółka za odprowadzenie i oczyszczenie 1 m3 ścieków.
Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu sprawy
W ocenie Gminy, opisana we wniosku Inwestycja realizowana będzie w związku z działalnością statutową Gminy i należy do zadań własnych Gminy wskazanych w art. 7 ust. 1 pkt 3) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.), tj. spraw z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.
Na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług, do których interpretacja będzie się odnosiła, czynności wykonywane z wykorzystaniem wytworzonej infrastruktury, realizowane przez Gminę na podstawie umów cywilnoprawnych, będą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.
Zgodnie z kosztorysem, Gmina szacuje, że wartość nakładów poniesionych na wykonanie opisanej we wniosku Inwestycji wyniesie ok. (…) zł. Kwota ta w toku realizacji prac może ulec pewnym wahaniom.
Przy kalkulacji wysokości czynszu dzierżawnego uwzględnione zostaną poniższe czynniki:
a)liczba mieszkańców obsługiwana przez nowo wybudowaną sieć kanalizacyjną;
b)miesięczna norma zużycia wody na 1 mieszkańca;
c)przychód (netto), jaki osiągnie Spółka (która jest administratorem oczyszczalni i mienia komunalnego) za odprowadzenie i oczyszczenie 1 m3 ścieków;
d)koszty (netto), jakie poniesie Spółka (która jest administratorem oczyszczalni i mienia komunalnego) za odprowadzenie i oczyszczenie 1 m3 ścieków.
Na obecnym etapie, Gmina nie jest w stanie precyzyjnie określić ostatecznej kwoty czynszu. Bazując na dotychczasowej praktyce, Gmina szacuje, że czynsz dzierżawny z tytułu dzierżawy sieci kanalizacyjnej będącej przedmiotem Inwestycji, który pobierany będzie przez Gminę od Spółki ukształtuje się w granicach (…) zł netto miesięcznie.
Wysokość czynszu dzierżawnego może ulegać nieznacznym zmianom. Przyjęta przez Państwa metodologia kalkulacji wysokości czynszu dzierżawnego uwzględnia liczbę mieszkańców obsługiwanych przez nowo wybudowaną sieć kanalizacyjną, która to liczba jest wartością zmienną, uzależnioną od liczby umów podpisanych przez Spółkę z mieszkańcami.
Gmina wskazała, że w skali roku z tytułu dzierżawy Gmina uzyska obrót w wysokości około (…) zł netto rocznie, co w stosunku do dochodów Gminy ogółem wynosi około 0,6%, a w stosunku do dochodów Gminy uzyskanych z działalności opodatkowanej VAT wynosi około 0,76% (na podstawie danych za rok 2017).
Przedmiotowa Inwestycja realizuje długofalowe cele Gminy.
W związku z tym wysokość czynszu będzie umożliwiała zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych w odpowiednio długim horyzoncie czasowym, uzasadnionym okresem faktycznego wykorzystania infrastruktury wodociągowej.
Dodatkowo wskazali Państwo, że wysokość i metodologia obliczania czynszu dzierżawnego w pełni uwzględnia realia rynku oraz warunki panujące na terenie Gminy, w tym możliwości finansowe mieszkańców.
Pytanie
Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gminie będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu?
Państwa stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gminie będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu.
UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY.
A.Prawo do odliczenia VAT od wydatków związanych z realizacją Inwestycji.
W świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia VAT przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. W myśl art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, co do zasady, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
W rezultacie przesłanką decydującą o możliwości skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia VAT jest związek dokonywanych i udokumentowanych fakturami zakupów z wykonywanymi czynnościami, które podlegają VAT.
W ocenie Gminy, w opisanej w zdarzeniu przyszłym sytuacji, związek ten niewątpliwie istnieje. Po zakończeniu Inwestycji wykonane składniki majątkowe będące własnością Gminy będą przedmiotem umowy dzierżawy zawartej ze Spółką. Dzierżawa ta stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu VAT z zastosowaniem stawki podstawowej. Tym samym, przedmiot Inwestycji będzie przez Gminę w pełni wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych VAT (w tym przypadku czynnością opodatkowaną VAT będzie wydzierżawienie składników majątkowych składających się na Inwestycję do zewnętrznego podmiotu – Spółki).
Jednocześnie poniesione przez Gminę wydatki nie będą mieściły się w katalogu wydatków pozbawionych prawa do odliczenia, wskazanym w art. 88 ustawy o VAT.
Gmina podkreśliła, że prawo do odliczenia wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na budowę infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych.
Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 22 września 2017 r. o nr 0114-KDIP4.4012.368.2017.2.KR wskazał, że „(...) wydatki poniesione z tytułu budowy sieci wodociągowych i kanalizacji sanitarnej na terenie Gminy będą związane wyłącznie z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług – dzierżawą budowli spółce z o.o., a Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. (...) należy wskazać, że w sytuacji, gdy towary i usługi nabywane w związku z realizacją wskazanego zadania będą wykorzystywane tylko i wyłącznie do czynności opodatkowanej, to co do zasady Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości z tytułu poniesionych wydatków z otrzymanych faktur”.
Podobne stanowisko zostało zaprezentowane również przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 17 lutego 2016 r. sygn. 1061-IPTPP3.4512.13.2016.1.MK, w której organ wskazał, że: „(...) Wnioskodawca w momencie nabycia towarów i usług zamierzał/zamierza wykorzystać do czynności opodatkowanych, co potwierdził podpisując umowy, w których zawarto obowiązek wykorzystania badań w działalności gospodarczej. W konsekwencji z uwagi na spełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest zamiar wykorzystania zakupów do wykonywania w przyszłości czynności opodatkowanych, Wnioskodawcy w momencie ponoszenia wydatków przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zarówno, gdy w wyniku realizacji projektów nastąpi sprzedaż opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jak i w przypadku, gdy z przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy możliwa sprzedaż opodatkowana nie zostanie zrealizowana”.
Analogiczne stanowisko zaprezentowane zostało również w szeregu innych wydanych interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego, przykładowo:
·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 kwietnia 2018 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.177.2018.1.AJ,
·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 marca 2018 r., sygn. 0115-KDIT1-1.4012.43.2018.2.MN,
·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 lutego 2018 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.733.2017.2.KR,
·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 sierpnia 2017 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.389.2017.2.RW,
·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 września 2017 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.238.2017.2.AR.
W rezultacie, w momencie ponoszenia nakładów Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia całej kwoty VAT od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji ze względu na fakt, iż Gmina już na etapie przygotowania Inwestycji posiada zamiar wykorzystywania jej wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowywanych (tj. w celu wydzierżawienia ich na rzecz Spółki).
W praktyce oznacza to, iż Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w związku z Inwestycją (w odpowiednich miesiącach otrzymania faktur).
B.Prawo do odliczenia podatku VAT, jako następstwo świadczenia przez Gminę usług podlegających opodatkowaniu VAT na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jakkolwiek są Państwo przekonani, że będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w związku z realizacją Inwestycji, to jednak jest świadomy aktualnej praktyki Organu Interpretacyjnego, zgodnie z którą czynności analogiczne do opisanych w zdarzeniu przyszłym pozwalają Organowi przypuszczać, że przedstawiony przez Gminę opis zdarzenia przyszłego może stanowić nadużycie prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o VAT, co z kolei skutkuje odmową wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej.
W związku z powyższym, Gmina wskazała, że w odniesieniu do przedmiotowego zdarzenia przyszłego nie istnieją przesłanki wskazujące na nadużycie prawa mające na celu osiągnięcie korzyści podatkowych. Nie można uznać bowiem, że będące uprawnieniem podatnika odliczenie podatku naliczonego, który związany jest z działalnością opodatkowaną, może być oceniane jako nieuprawniona korzyść podatkowa skutkująca nadużyciem prawa.
W ocenie Gminy, nie ulega wątpliwości, że wykonywanie przez jednostki samorządu terytorialnego działalności w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej stanowi odpłatną działalność, która podlega opodatkowaniu, jako czynności, co do których nie ma zastosowania ograniczenie zawarte w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Przepis ten wskazuje bowiem wyraźnie, że: „Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”. Powyższe znajduje wyraźne potwierdzenie w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE (dalej: „Dyrektywa VAT”). Jak wynika bowiem z treści art. 13 ust. 1 zdanie trzecie Dyrektywy VAT: „W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba, że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte”. Z kolei, pozycja 2 Załącznika I do Dyrektywy VAT jednoznacznie wskazuje, że czynnościami, o których mowa w art. 13 Dyrektywy VAT są „dostawa wody, gazu, energii elektrycznej i energii cieplnej”. Tym samym, czynności wykonywane w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej stanowią odpłatne czynności wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, a zatem podlegają opodatkowaniu i w konsekwencji generują prawo do odliczenia VAT naliczonego.
Mając na uwadze przytoczone regulacje, należy wskazać, że w niniejszej sprawie prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługiwałoby Gminie niezależnie od tego, czy Gmina wykonywałaby czynności w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej samodzielnie, czy z wykorzystaniem utworzonego w roku 1991 wyspecjalizowanego podmiotu, jakim jest Spółka. W związku z tym nie można uznać, że celem zawarcia umowy dzierżawy mogłoby być uzyskanie korzyści podatkowej, jak zdają się czasem interpretować w podobnych przypadkach organy podatkowe.
Spółka wodociągowo-kanalizacyjna to typowy, powszechnie przyjęty na rynku model dokonywania dostaw wody. Gmina, podobnie jak wiele innych jednostek samorządu terytorialnego, korzysta z niego od lat przy realizacji zadań z zakresu gospodarki wodno-ściekowej (Pierwsza umowa dzierżawy środków trwałych miała miejsce w roku 2011. Aktualnie przedmiotem dzierżawy jest m.in. stacja uzdatniania wody, miejska oczyszczalnia ścieków komunalnych oraz przepompownia ścieków.). Możliwość jego wykorzystania wynika wprost z przepisu art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, który pozwala na realizację zadań gminy przez utworzone jednostki organizacyjne, a także przez zawieranie umów z innymi podmiotami. Rozwiązanie takie ma na celu wykonywanie czynności w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej przez podmiot dysponujący odpowiednią infrastrukturą i zasobami ludzkimi, w sposób najlepszy i jak najbardziej efektywny, co uzasadnione jest zarówno z perspektywy ekonomicznej, jak i prawnej.
Określony w ramach umowy czynsz dzierżawny kalkulowany będzie w ramach świadomej polityki finansowej, uwzględniającej wysokość taryfy opłat za wodę i ścieki, obciążenie mieszkańców z tego tytułu, wartość Inwestycji i środków przekazywanych przez Gminę w ramach dzierżawy. Dla kalkulacji czynszu nie ma znaczenia relacja jego wysokości do dochodów całkowitych uzyskiwanych przez Gminę. Dochody Gminy z tytułu dzierżawy są niewspółmierne do nakładów na realizację Inwestycji, ponieważ budowa Inwestycji nie była realizowana wyłącznie dla osiągniecia zysku, ale w celu realizacji zadań własnych Gminy w interesie wspólnoty. Co więcej, Gmina podkreśla, że z perspektywy przepisów ustawy o VAT, dla możliwości odliczenia podatku naliczonego, bez znaczenia pozostaje relacja wysokości wydatków poniesionych na realizację przedmiotu Inwestycji do dochodów całkowitych uzyskiwanych przez Gminę w związku z tą Inwestycją. W polskich przepisach podatkowych dotyczących VAT nie istnieje bowiem przepis, który uzależniałby możliwość odliczenia podatku naliczonego od wysokości osiągniętego obrotu.
Powyższe znajduje wyraźne odzwierciedlenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). Przykładowo, w wyroku TSUE z 29 lutego 1996 r. w sprawie C-110/94 Inzo wskazano, że prawo do odliczenia VAT naliczonego zostaje zachowane nawet w sytuacji, gdy faza przygotowawcza zmierzająca do prowadzenia działalności gospodarczej nie zakończyła się faktycznym rozpoczęciem działalności opodatkowanej. Co więcej, w orzeczeniu z 14 lutego 1985 r. w sprawie C-268/83 Rompelman TSUE wprost uznał, że „(...) system odliczeń ma na celu zwolnienie podatnika w całości od obciążeń podatkiem VAT naliczonym lub zapłaconym w toku całości jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia zatem to, by całość działalności gospodarczej, niezależnie od jej celu lub rezultatów, pod warunkiem, iż działalność taka sama w sobie podlega VAT, była opodatkowana w całkowicie neutralny sposób” (tłumaczenie za: J. Martini, L. Karpiesiuk, VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2007, s. 466).
Państwa stanowisko w powyższym zakresie potwierdzają również liczne orzeczenia sądów administracyjnych. Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z 7 lutego 2018 r. (sygn. akt I SA/Lu 953/17) orzeczono: „Odnośnie owego związku z czynnościami opodatkowanymi organ w zaskarżonej interpretacji stanął na stanowisku, że wobec dysproporcji pomiędzy nakładami na rozbudowę targowiska a uzyskiwanymi przychodami związek ten jest na tyle nieznaczący, że nie może skutkować wystąpieniem prawa do odliczenia. Stwierdził nadto, że wykorzystanie przedmiotowej Inwestycji w ramach dzierżawy, w świetle przedstawionych we wniosku danych liczbowych, będzie marginalne w stosunku do poniesionych nakładów na inwestycję, gdyż jak wskazała Gmina, udział rocznego czynszu z tytułu odpłatnej dzierżawy targowiska w relacji do nakładów planowanych do poniesienia na przebudowę targowiska wynosi niespełna 1,87%, natomiast wysokość całkowitych wydatków planowanych do poniesienia w związku z realizacją zadania wynosi (…) zł.
W tym miejscu należy stanowczo podkreślić, podzielając tym samym argumentację skarżącej, że art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie odnosi się w żaden sposób do proporcji wartości zakupów, czy podatku naliczonego zawartego w ich cenie do przychodów uzyskiwanych z czynności opodatkowanych czy wygenerowanego podatku należnego. Jedynym kryterium przewidzianym w powołanym przepisie jest bowiem wykorzystywanie przedmiotu nabycia do wykonywania czynności opodatkowanych (…). Tak więc, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, a prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podmiotów, o ile wykażą, że dokonywane przez nie zakupy były związane z bieżącą lub przyszłą działalnością opodatkowaną”.
Analogiczne tezy wynikają z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 17 maja 2016 r. (sygn. akt III SA/Gl 2505/15): „art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie odnosi się w żaden sposób do proporcji wartości zakupów, czy podatku naliczonego zawartego w ich cenie do przychodów uzyskiwanych z czynności opodatkowanych czy wygenerowanego podatku należnego. Jedynym kryterium przewidzianym w powołanym przepisie jest bowiem wykorzystywanie przedmiotu nabycia do wykonywania czynności opodatkowanych”.
Końcowo należy wskazać, że w opisanym zdarzeniu przyszłym działania Gminy mają charakter naturalny, standardowy dla danego rynku. Jak zostało wcześniej wskazane, przyjęty schemat realizacji czynności w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej funkcjonuje w Gminie od lat z pozytywnym skutkiem.
W związku z powyższym, wnoszą Państwo o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego na wstępie.
Postanowienie o odmowie wydania interpretacji z 23 lipca 2018 r.
23 lipca 2018 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał postanowienie sygn. (…) o odmowie wydania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w sprawie Państwa wniosku (odebrali je Państwo 25 lipca 2018 r.).
W postanowieniu Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że opisane zdarzenie przyszłe budzi uzasadnione przypuszczenie, że może być nadużyciem prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.), zwanej dalej ustawą.
Skarga z 20 sierpnia 2018 r. na postanowienie o odmowie wydania interpretacji z 23 lipca 2018 r.
20 sierpnia 2018 r. (data nadania) wnieśli Państwo skargę na postanowienie z 23 lipca 2018 r. sygn. (…) w przedmiocie odmowy wydania interpretacji indywidualnej.
Skarga wpłynęła do mnie 21 sierpnia 2018 r.
Wnieśli Państwo o:
I.Uchylenie Postanowienia w całości, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi;
II.Zasądzenie od Dyrektora na rzecz Skarżącej zwrotu kosztów postępowania sądowo-administracyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, stosownie do art. 200 w zw. z art. 205 § 2 oraz § 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi;
III.Rozpoznanie sprawy na rozprawie bez skierowania sprawy do rozpatrzenia w trybie postępowania uproszczonego na podstawie art. 119 pkt 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w (…) wyrokiem z 21 listopada 2018 r., sygn. akt (…) uchylił zaskarżone postanowienie z 23 lipca 2018 r. nr (…).
Pismem z 10 stycznia 2019 r. nr (…) złożyłem skargę kasacyjną od ww. wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z (…), sygn. akt (…) (data wpływu 19 lipca 2022 r.) oddalił skargę kasacyjną Organu.
(…) wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) z 21 listopada 2018 r., sygn. akt (…) z 21 listopada 2018 r. wraz z aktami sprawy, w który WSA wskazał m.in.:
Skład orzekający nie znalazł podstaw do przychylenia się do stanowiska organu, że ustalona niska wartość czynszu na poziomie (…) zł uzasadnia powstanie wątpliwości co do prawdziwej natury czynności pomiędzy Gminą a Spółką oraz przyjęcie, że celem transakcji jest osiągnięcie korzyści podatkowych (odliczenie podatku VAT naliczonego).
(…)
W opinii Sądu, nie można postrzegać prawa do zrealizowania zasady neutralności podatku VAT z perspektywy wysokości uzyskiwanych dochodów. Innymi słowy, nie ma żadnego pułapu czy wzorca wysokości świadczenia w ramach legalnie zawartego kontraktu (umowy), który pozwoliłby na postawienie granicy akceptującej bądź tamujące skorzystania z zasady odliczalności. Artykuł 86 ust. 1 u.p.t.u. nie odnosi się w żaden sposób do proporcji wartości zakupów czy podatku naliczonego zawartego w ich cenie do przychodów uzyskiwanych z czynności opodatkowanych czy wygenerowanego podatku należnego. Jedynym kryterium przewidzianym w powołanym przepisie jest wykorzystywanie przedmiotu nabycia do wykonywania czynności opodatkowanych.
W ocenie Sądu, należy zgodzić się z argumentacją Skarżącej, że sama kalkulacja wynagrodzenia nie może opierać się wyłącznie na wysokości wydatków poniesionych na inwestycję, lecz musi uwzględniać realia gospodarcze panujące na danym obszarze. Kalkulując wysokość czynszu Skarżąca opierać się miała na następujących czynnikach: liczba mieszkańców obsługiwana przez nowo wybudowaną sieć kanalizacyjną; miesięczna norma zużycia wody na 1 mieszkańca; przychód (netto), jaki osiągnie Spółka (która jest administratorem oczyszczalni i mienia komunalnego) za odprowadzenie i oczyszczenie 1 m3 ścieków; koszty (netto), jakie poniesie Spółka (która jest administratorem oczyszczalni i mienia komunalnego) za odprowadzenie i oczyszczenie Im3 ścieków. Skarżąca, ustalając czynsz, porównała wysokość czynszu dzierżawy z czynszami dzierżawy obowiązującymi w sąsiednich gminach, aby nie odbiegał on od powszechnie przyjętej praktyki rynkowej.
Należy więc stwierdzić, że dokonała wszelkich niezbędnych czynności ku termu, by przyjęta wysokość czynszu była odzwierciedleniem panujących na obszarze Gminy uwarunkowań gospodarczych i negowanie przez organ jego wysokości jest nieusprawiedliwione.
Postanowienie o odmowie wydania interpretacji z 6 grudnia 2022 r.
4 października 2022 r. – na podstawie art. 14b § 5b Ordynacji podatkowej – wystosowałem do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej pismo znak (…) o opinię, czy w zakresie elementów opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego w Państwa wniosku istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą być nadużyciem prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy.
W odpowiedzi na ww. wystąpienie, Szef Krajowej Administracji Skarbowej w piśmie z 28 listopada 2022 r. znak (…) podzielił moją opinię, że w przedmiotowej sprawie zachodzi uzasadnione przypuszczenie nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy.
6 grudnia 2022 r. wydałem dla Skarżącej postanowienie znak (…) w przedmiocie odmowy wydania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w sprawie złożonego przez Państwa wniosku z 14 maja 2018 r. (odebrali je Państwo 7 grudnia 2022 r.).
W postanowieniu Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że opisane zdarzenie przyszłe budzi uzasadnione przypuszczenie, że może być nadużyciem prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.).
Zażalenie na postanowienie o odmowie wydania interpretacji z 6 grudnia 2022 r.
14 grudnia 2022 r. wnieśli Państwo – w wymaganym terminie – zażalenie na ww. postanowienie.
Odpowiedzi na ww. zażalenie udzielono pismem z 16 stycznia 2023 r. znak (…), skutecznie doręczonym 16 stycznia 2023 r.
Skarga z 13 lutego 2023 r. na postanowienie z 16 stycznia 2023 r. utrzymujące w mocy postanowienie o odmowie wydania interpretacji z 6 grudnia 2022 r.
13 lutego 2023 r. (data nadania) wnieśli Państwo skargę na postanowienie z 16 stycznia 2023 r. znak (…) utrzymujące w mocy postanowienie o odmowie wydania interpretacji z 6 grudnia 2022 r. znak 0112-KDIL4.4012.234.2018.13.AR.
Skarga wpłynęła do mnie 13 lutego 2023 r.
Wnieśli Państwo o:
1)uchylenie Postanowienia w całości na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) p.p.s.a. oraz poprzedzającego go postanowienia wydanego przez Dyrektora w I instancji stosownie do treści art. 135 p.p.s.a.;
2)zasądzenie od Dyrektora na rzecz Skarżącej zwrotu kosztów postępowania sądowo-administracyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego stosownie do treści art. 200 w związku z art. 205 § 2 i 4 p.p.s.a.;
3)rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w (…) wyrokiem z (…) r., sygn. (…) uchylił zaskarżone postanowienie z 6 grudnia 2022 r. nr (…).
Pismem z 9 czerwca 2023 r. nr (…) złożyłem skargę kasacyjną od ww. wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z (…) sygn. akt (…) (data wpływu 22 lipca 2024 r.) uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w (…).
6 listopada 2024 r. wpłynął do mnie prawomocny wyrok WSA w (…) z (…), sygn. akt (…) uchylający zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające jego wydanie postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 grudnia 2022 r. nr (…).
W ww. wyroku WSA wskazał m.in., że:
WSA w (…) w wyroku z 21 listopada 2018 r., (…), stwierdził m.in., że nie można mówić o nadużyciu prawa w sytuacji, gdy uprawnienie podatnika do odliczenia podatku wynika wprost z przepisów prawa. Odnosząc się do ustalonej przez podatnika niskiej wartości czynszu na poziomie kilkuset złotych, sąd wskazał, że nie uzasadnia to powstania wątpliwości co do prawdziwej natury czynności dzierżawy infrastruktury przez Gminę na rzecz Spółki oraz przyjęcia, że celem transakcji jest osiągnięcie korzyści podatkowych w postaci odliczenia podatku VAT naliczonego. Jak zauważył WSA, nie można postrzegać prawa do zrealizowania zasady neutralności podatku VAT z perspektywy wysokości uzyskiwanych dochodów; nie istnieje bowiem żaden pułap czy wzorzec świadczenia w ramach legalnie zawartej umowy, który pozwoliłby na postawienie granicy akceptującej bądź tamujące skorzystanie z zasady odliczalności. Sąd zauważył, że kalkulacja wynagrodzenia nie może opierać się wyłącznie na wysokości wydatków poniesionych na inwestycję, lecz musi uwzględniać realia gospodarcze panujące na danym obszarze. Jak oceniono, Gmina dokonała wszelkich niezbędnych czynności ku temu, by przyjęta wysokość czynszu była odzwierciedleniem panujących na obszarze Gminy uwarunkowań gospodarczych, działania podjęte przez Gminę mają swoje uzasadnienie prawne, organizacyjne, praktyczne i ekonomiczne.
Końcowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w (…) wskazał, że:
(…) okoliczności faktyczne (zdarzenie przyszłe) opisane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie stanowią o nadużyciu prawa w rozumieniu art. 5 ust. 5 u.p.t.u.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w (…) oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;
•ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnego rozstrzygnięcia, tj. 23 lipca 2018 r., bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczeń: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) z (…) sygn. akt (…) oraz z 28 sierpnia 2024 r. sygn. akt (…); Naczelnego Sądu Administracyjnego z (…) sygn. akt (…) oraz z (…) sygn. akt (…).
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”.
W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższych przepisów, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Przepis art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.
Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.
Wskazali Państwo, że po zakończeniu Inwestycji wykonane składniki majątkowe będą własnością Gminy, która wydzierżawi je odpłatnie na mocy umowy cywilnoprawnej Spółce, w której Gmina posiada 100% udziałów. Spółka od wielu lat świadczy bowiem na rzecz mieszkańców Gminy oraz podmiotów gospodarczych, a także instytucji posiadających swoją siedzibę na terenie Gminy usługi wodociągowo-kanalizacyjne. Z tytułu świadczenia usług udostępniania – na podstawie umowy dzierżawy – infrastruktury powstałej w wyniku realizacji Inwestycji, Gmina pobierać będzie od Spółki miesięczny czynsz, dokumentowany fakturami. Przy kalkulacji wysokości czynszu Gmina uwzględni m.in. takie czynniki, jak: liczba mieszkańców obsługiwana przez nowo wybudowaną sieć kanalizacyjną, miesięczna norma zużycia wody na 1 mieszkańca, przychód netto, jaki osiągnie Spółka za odprowadzenie i oczyszczenie 1 m3 ścieków oraz koszty netto, jakie poniesie Spółka za odprowadzenie i oczyszczenie 1 m3 ścieków. Zgodnie z kosztorysem, Gmina szacuje, że wartość nakładów poniesionych na wykonanie Inwestycji wyniesie ok. (…) zł. Na obecnym etapie, Gmina nie jest w stanie precyzyjnie określić ostatecznej kwoty czynszu. Bazując na dotychczasowej praktyce, Gmina szacuje, że czynsz dzierżawny z tytułu dzierżawy sieci kanalizacyjnej będącej przedmiotem Inwestycji, który pobierany będzie przez Gminę od Spółki ukształtuje się w granicach (…) zł netto miesięcznie. Wysokość czynszu dzierżawnego może ulegać nieznacznym zmianom. Przyjęta przez Państwa metodologia kalkulacji wysokości czynszu dzierżawnego uwzględnia liczbę mieszkańców obsługiwanych przez nowo wybudowaną sieć kanalizacyjną, która to liczba jest wartością zmienną, uzależnioną od liczby umów podpisanych przez Spółkę z mieszkańcami. Gmina wskazała, że w skali roku z tytułu dzierżawy Gmina uzyska obrót w wysokości około (…) zł netto rocznie, co w stosunku do dochodów Gminy ogółem wynosi około 0,6%, a w stosunku do dochodów Gminy uzyskanych z działalności opodatkowanej VAT wynosi około 0,76% (na podstawie danych za rok 2017). Przedmiotowa Inwestycja realizuje długofalowe cele Gminy. W związku z tym wysokość czynszu będzie umożliwiała zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych w odpowiednio długim horyzoncie czasowym, uzasadnionym okresem faktycznego wykorzystania infrastruktury wodociągowej. Dodatkowo wskazali Państwo, że wysokość i metodologia obliczania czynszu dzierżawnego w pełni uwzględnia realia rynku oraz warunki panujące na terenie Gminy, w tym możliwości finansowe mieszkańców.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości od wydatków związanych z Projektem.
W pierwszej kolejności należy dokonać analizy, czy odpłatne udostępnienie Spółce składników majątku powstałych w wyniku realizacji Inwestycji na podstawie umowy dzierżawy jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej ,,podatkiem'', podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Usługa jest czynnością opodatkowaną, co do zasady, w sytuacji, kiedy jest odpłatna. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają zatem wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Dzierżawa została zdefiniowana w art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.):
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Zatem dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki. Z powyższych unormowań wynika również, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy przez dzierżawcę.
W konsekwencji z uwagi na fakt, że dzierżawa jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla czynności tej występują Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
W związku z tym, dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zatem, w odniesieniu do tej czynności Gmina nie będzie działała jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będzie korzystała z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku Gmina będzie występowała w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność, tj. dzierżawa składników majątku powstałych w wyniku realizacji Inwestycji – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Przepisy ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na dzierżawie sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, za którą pobierane jest wynagrodzenie. W związku z czym, usługa dzierżawy sieci wodociągowo-kanalizacyjnej dla celów prowadzenia działalności przez Spółkę, za którą ustalone zostało wynagrodzenie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT i w konsekwencji jest opodatkowana podatkiem VAT.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Analiza opisu sprawy oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, zostaną spełnione. W analizowanym przypadku Gmina występuje w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a dzierżawa składników majątku powstałych w wyniku realizacji Inwestycji – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie korzysta ze zwolnienia od podatku.
Zatem, wydatki poniesione w związku z realizacją Projektu będą miały związek wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.
Tym samym – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – będą Państwo uprawnieni do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w ramach Inwestycji w przypadku wykorzystywania składników majątku powstałych w wyniku realizacji Projektu wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT (tj. wyłącznie w celu ich odpłatnego udostępniania na rzecz Spółki w drodze odpłatnej dzierżawy). Prawo to będzie przysługiwało Gminie pod warunkiem nieistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 ustawy.
Podsumowanie
Mając na uwadze powyższe oraz stanowisko sądów administracyjnych przedstawionych w ww. wyrokach zapadłych w niniejszej sprawie, należy stwierdzić, że w przedstawionym przez Gminę zdarzeniu przyszłym – w świetle art. 86 ust. 1 ustawy – Gminie będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu. Prawo to będzie przysługiwało Państwu pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych z art. 88 ustawy.
Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania postanowienia o odmowie wydania interpretacji indywidualnej, tj. 23 lipca 2018 r.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Nadmieniam, że, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie ustalone, że wysokość czynszu dzierżawnego odbiega od realiów rynkowych, czy też uniemożliwia zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych i jest skalkulowana na zbyt niskim poziomie lub też, że infrastruktura zrealizowana w ramach Projektu nie jest wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych (np. służy również do realizacji zadań własnych Gminy), interpretacja nie wywoła skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.