Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.716.2024.2.APR

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 6 lutego 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.716.2024.2.APR

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d) ustawy, świadczonych usług doradztwa inwestycyjnego. Uzupełnili go Państwo pismem z 22 stycznia 2025 r. (wpływ 28 stycznia 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca, (…) A. (…) Spółka Akcyjna z siedzibą w (...), jest towarzystwem funduszy inwestycyjnych (zwana dalej: „A.” lub „Towarzystwo” lub „Wnioskodawca”) działającym na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Przedmiotem działalności Towarzystwa jest zgodnie z odpisem z Rejestru Przedsiębiorców KRS: (i) działalność związana z zarządzaniem funduszami PKD 66.30.Z oraz (ii) pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych PKD 66.19.Z.

Towarzystwo działa operacyjnie od momentu uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego w dniu (…) 2021 roku, a przedmiot realizowanej działalności można określić w sposób następujący:

  1. zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych,
  2. wykonywanie działalności polegającej wyłącznie na tworzeniu funduszy inwestycyjnych otwartych lub funduszy zagranicznych, zarządzaniu nimi, w tym pośrednictwie w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, reprezentowaniu ich wobec osób trzecich oraz zarządzaniu zbiorczym portfelem papierów wartościowych,
  3. tworzenie specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych i funduszy inwestycyjnych zamkniętych, zarządzanie nimi, w tym pośrednictwo w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, reprezentowaniu ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie unijnymi AFI, w tym wprowadzenie ich do obrotu. (…) 2024 roku Komisja Nadzoru Finansowego po rozpatrzeniu złożonego wniosku udzieliła Towarzystwu zezwolenia na wykonywanie czynności doradztwa inwestycyjnego, a tym samym przedmiot działalności Towarzystwa został rozszerzony na usługi doradztwa inwestycyjnego. Działalność A. podlega bowiem nadzorowi ze strony Komisji Nadzoru Finansowego („KNF”).

Wykonując wskazany powyżej przedmiot działalności Towarzystwo jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz stosuje do wykonywanej działalności zwolnienie z podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.

Aktualnie Wnioskodawca zamierza zawrzeć z B. Spółka Akcyjna z siedzibą w (…) (zwana dalej: „B.”) umowę o świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego. B. jest powszechnym towarzystwem emerytalnym działającym na podstawie przepisów ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z dnia 28 sierpnia 1997 roku. W tym miejscu wskazania wymaga, że B. utworzyło, zarządza i reprezentuje, zgodnie z ustawą o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, otwarty fundusz emerytalny („OFE”) - „A. Otwarty Fundusz Emerytalny”. W tym zakresie B. uzyskało właściwe zezwolenia od KNF.

Przedmiotem mającej być zawartej Umowy o świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego (zwana dalej: „Umowa”) jest określenie zasad na jakich A. ma świadczyć usługi doradztwa inwestycyjnego dla B. Zgodnie z Umową jej przedmiotem jest usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona przez Wnioskodawcę zgodnie z zezwoleniem udzielonym przez KNF 22 kwietnia 2024 roku. Ponadto B. jako usługobiorca jest zainteresowany skorzystaniem z usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez A. dla aktywów OFE zarządzanego przez B., a w tym w celu wsparcia procesu związanego z zarządzaniem przez B. aktywami OFE, w szczególności celem ograniczenia ryzyka inwestycyjnego dotyczącego lokat OFE. Tym samym, usługa doradztwa inwestycyjnego będzie świadczona przez A. na rzecz B., ale pośrednio na rzecz OFE, którym B. zarządza zgodnie z przepisami ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z dnia 28 sierpnia 1997 roku.

Istotnym jest, że zgodnie z przepisami ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z dnia 28 sierpnia 1997 roku świadczone przez A. usługi doradztwa inwestycyjnego nie są i nie będą nigdy traktowane jako usługi zarządzania aktywami OFE w rozumieniu przepisów o funduszach emerytalnych (wskazane rozróżnienie istotne jest jedynie na potrzeby realizacji i zgodnie z ustawą o funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z dnia 28 sierpnia 1997 roku). Zgodnie bowiem z przepisami ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z dnia 28 sierpnia 1997 roku usługi zarządzania aktywami OFE, w rozumieniu tych przepisów, mogą być świadczone wyłącznie przez B. (w specyficznej sytuacji określonej w art. 153 Ustawy mogą być powierzone uprawnionym podmiotom zagranicznym). Ponadto wskazać należy, że w przypadku świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego przez A. dla B., w związku z zarządzaniem OFE, ostateczna decyzja w aspekcie przeprowadzenia transakcji (dotyczących instrumentów finansowych) w oparciu o przedstawione analizy i rekomendacje należeć będzie do B. jako organu zarządzającego OFE w rozumieniu przepisów ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona na podstawie Umowy przez A. na rzecz B. polegać będzie na przygotowywaniu oraz przekazaniu B.:

1)oceny potrzeb i sytuacji B. obejmującej między innymi:

a)analizę ryzyka inwestycyjnego w zakresie lokat OFE, w szczególności w odniesieniu do portfela obligacji nieskarbowych oraz portfela akcji zagranicznych (wskazana analiza nie będzie w tym zakresie obejmować analizy zabezpieczeń wskazanych instrumentów finansowych, której wykonanie możliwe jest na prośbę B. jako dodatkowe zlecenie),

b)analizę całościowego profilu portfela kredytowego oraz jakości kredytowej poszczególnych składników OFE,

c)omówienie potencjalnego rozkładu strat i koncentracji portfela obligacji nie skarbowych,

d)analizę scenariuszy rynkowych i makroekonomicznych oraz ich potencjalnego wpływu na ryzyko portfela inwestycyjnego OFE,

e)analizę profilu potencjalnego zwrotu do ryzyka posiadanego portfela lokat OFE;

2)określonej w art. 9 Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 uzupełniającego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy z dnia 25 kwietnia 2016 r. (Dz. Urz. UE.L. 2017 Nr 87), przygotowanej w oparciu o dokonaną ocenę potrzeb i sytuacji B., rekomendacji („Rekomendacja”) dotyczącej nabycia lub zbycia jednego instrumentu finansowego lub większej ich liczby, albo dokonania innej czynności wywołującej równoważne skutki, której przedmiotem są instrumenty finansowe, albo rekomendacji dotyczącej powstrzymania się od wykonania takiej czynności dotyczącej lokat OFE. A. dokonując w tym zakresie oceny potrzeb i sytuacji B. w zakresie lokat OFE przedstawi B. analizę optymalizacji lokat OFE biorąc pod uwagę kryterium ich efektywności oraz analizę benefitu wynikającego z dywersyfikacji tego typu lokat. Wskazane Rekomendacje sporządzane przez A. dla B. i dotyczące OFE mogą dotyczyć:

a)zakupu, sprzedaży, subskrypcji, wymiany, wykupu, przechowywania danego instrumentu finansowego bądź udzielenia gwarancji na taki instrument lub odpowiednio wymienionych czynności dotyczącej całej klasy aktywów,

b)skorzystania lub nieskorzystania z praw wynikających z określonego instrumentu finansowego do zakupu, sprzedaży, subskrypcji, wymiany lub wykupu takiego instrumentu finansowego lub odpowiednio wymienionych czynności dotyczących całej klasy aktywów.

Sporządzona przez A. na rzecz B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) Rekomendacja może dotyczyć wszystkich instrumentów finansowych będących, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w katalogu dozwolonych lokat otwartych funduszy emerytalnych, a w tym OFE zarządzanego przez B., za wyjątkiem akcji poszczególnych spółek notowanych na rynku regulowanym na terytorium Polski, poszczególnych akcji będących przedmiotem oferty publicznej na terytorium Polski lub jednostek uczestnictwa, certyfikatów inwestycyjnych oraz tytułów uczestnictwa emitowanych przez instytucje wspólnego inwestowania.

Usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona przez Towarzystwo na rzecz B. i w konsekwencji zarządzanego przez B. OFE będzie świadczona w oparciu o publicznie dostępne informacje o składnikach lokat OFE zarządzanego przez B., a w ramach jej realizacji nie będą przekazywane informacje związane z lokatami funduszu (OFE), stanowiące tajemnicę zawodową w rozumieniu art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Zgodnie z postanowieniami umowy A. będzie świadczyć usługę doradztwa inwestycyjnego dla B./OFE w sposób zależny. Ponadto, zgodnie z Umową A. może sporządzać i przekazywać B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) na jego potrzeby inne informacje i rekomendacje, na podstawie dodatkowych zleceń, ale w sytuacji, gdy takie zlecenie, ze względu na swoją złożoność będzie wymagało dodatkowych analiz i poniesienia dodatkowych kosztów przez B. (dodatkowe wynagrodzenie dla A.), konieczna będzie uprzednia zgoda B. na realizację takiego dodatkowego zlecenia.

Objęte umową Rekomendacje wydawane przez A. dla B./OFE w ramach świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego mają być przekazywane B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) w postaci elektronicznej na adres wskazany w Umowie łączącej A. i B. Na potrzeby realizacji usługi doradztwa inwestycyjnego świadczonej przez A. na rzecz B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) zostało potwierdzone, że B. jest klientem profesjonalnym w rozumieniu art. 2 pkt 13a) lit. e) ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnym funduszami inwestycyjnymi. W konsekwencji, na podstawie art. 54 ust. 3 Rozporządzenia 2017/565 A. stwierdzono na potrzeby realizacji Umowy, że w odniesieniu do usługi doradztwa inwestycyjnego, transakcji lub instrumentów finansowych będących przedmiotem usługi doradztwa inwestycyjnego, B. ma konieczne doświadczenie i wiedzę oraz jest w stanie ponieść finansowo wszelkie związane z usługą doradztwa inwestycyjnego ryzyko inwestycyjne odpowiadające celom inwestycyjnym OFE, którym zarządza B.

A. jako podmiot świadczący usługi doradztwa inwestycyjnego posiada „Regulamin świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego” („Regulamin”), który reguluje tryb i szczegółowe warunki świadczenia na rzecz klientów, a w tym B. (na rzecz zarządzanego przez B. OFE), usługi doradztwa inwestycyjnego, a w szczególności zasady sporządzania i przekazywania rekomendacji. Zgodnie z Umową A. i B. zobowiązane są do przestrzegania obowiązków określonych w Regulaminie. Za świadczone usługi A. będzie pobierało miesięczne wynagrodzenie od B. Umowa będzie zawarta na czas nieokreślony. B. zobowiązane jest zgodnie z Umową do nie udostępniania i nie rozpowszechniania osobom trzecim rekomendacji przekazanych przez A., bez uzyskania wcześniejszej pisemnej zgody A. Dodatkowo zgodnie z obowiązującymi zapisami Regulaminu:

  • A. świadczy usługę doradztwa inwestycyjnego w sposób rzetelny, z zachowaniem należytej staranności wynikającej z profesjonalnego charakteru działalności przez siebie prowadzonej.
  • Rekomendacje inwestycyjne w ramach wykonywania Umowy są przygotowywane i przekazywane B. z należytą starannością i zgodnie z wymogami obiektywizmu oraz z uwzględnieniem słusznego interesu B. (klienta).
  • B. jako klient korzystający z usługi doradztwa inwestycyjnego podejmuje decyzje inwestycyjne samodzielnie. Dotyczy to w szczególności ich zakresu, czasu oraz trybu realizacji.
  • B. jako strona Umowy ponosi wyłączną odpowiedzialność za decyzje inwestycyjne podejmowane na podstawie Rekomendacji lub innych informacji przekazanych mu przez A. w ramach wykonywania Umowy.
  • Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnej B. powinien uwzględnić fakt, że udzielona B. rekomendacja inwestycyjna ma ograniczoną w czasie aktualność wskazaną w treści rekomendacji. Aktualność rekomendacji powinna być weryfikowana przez B. Rekomendacja inwestycyjna nie stanowi zapewnienia ani gwarancji osiągnięcia potencjalnych lub spodziewanych rezultatów z transakcji zrealizowanych na jej podstawie.
  • Umowa o świadczenie usług doradztwa inwestycyjnego jest umową starannego działania. A. nie odpowiada za wyniki inwestycyjne osiągnięte przez B./OFE na skutek zastosowania się przez niego do rekomendacji inwestycyjnej przekazanej mu w trakcie wykonywania umowy z zachowaniem należytej staranności przez A.
  • Przy wydawaniu Rekomendacji inwestycyjnych A. nie uwzględnia indywidualnych skutków podatkowych dla B./OFE związanych z nabyciem lub zbyciem instrumentów finansowych.
  • B. zawierając Umowę potwierdza, że rozumie i akceptuje ryzyka inwestycyjne związane z usługą doradztwa inwestycyjnego przedstawione i wyjaśnione mu w ramach procesu zawierania umowy.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Zgodnie z ustawą o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych siedzibą i adresem otwartego funduszu emerytalnego (OFE) jest siedziba i adres powszechnego towarzystwa emerytalnego (B.) -„Art. 4. Ustawy: Siedziba towarzystwa jest siedzibą funduszu.”

  • Siedziba OFE: (…)
  • Adres OFE: (…)

Przedmiotem mającej być zawartej Umowy o świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego (dalej: „Umowa”) jest określenie zasad na jakich Towarzystwo ma świadczyć usługi doradztwa inwestycyjnego dla B. Zgodnie z Umową jej przedmiotem jest usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona przez Towarzystwo zgodnie z zezwoleniem udzielonym przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) z 22 kwietnia 2024 roku.

Na podstawie zaś art. 45 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przedmiotem działalności Towarzystwa może być doradztwo inwestycyjne, definiowane w tej ustawie poprzez odesłanie do ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (vide art. 2 pkt 28). Towarzystwo jest zaś podmiotem uprawnionym do prowadzenia działalności doradztwa inwestycyjnego na podstawie zezwolenia wydanego przez KNF 22 kwietnia 2024 roku.

Usługi Towarzystwa opisane we wniosku stanowią więc doradztwo inwestycyjne w rozumieniu art. 76 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

W tym miejscu wskazać należy, że opisane we wniosku usługi będą właściwe i specyficzne dla działalności (...) (B.), czyli zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym (OFE) i będą świadczone w sposób ciągły (umowa na czas nieokreślony). W konsekwencji usługa ta stanowi świadczenie, którego zakres jest istotny i specyficzny dla zarządzania funduszami i w związku z tym nie można uznać ich za usługi doradcze wymienione w art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Usługi te należy uznać za zarządzanie funduszami w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy wskazać na następującą tezę z wyroku WSA w Krakowie z 1 sierpnia 2019 r. sygn. akt I SA/Kr 609/19 (NSA w wyroku z 31 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 2154/19 uznał stanowisko WSA w Krakowie za prawidłowe):

  • „Zasadna jest także konstatacja, że Dyrektywa VAT nie zawiera regulacji, zgodnie z którymi, usługi doradztwa, w zakresie w jakim związane są z zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi, powinny być wyłączone z zakresu zwolnienia od VAT. Skoro tak, to polski ustawodawca, wprowadzając art. 43 ust. 15 pkt 2 u.p.t.u. wykroczył poza zakres Dyrektywy VAT, a tym samym wprowadził do polskiego porządku prawnego przepis, który jest niezgodny z prawem unijnym. Jeśli zaś doszło do niewłaściwej implementacji prawa unijnego poprzez wprowadzenie do krajowego porządku prawnego regulacji, która nie znajduje swojego odpowiednika w treści Dyrektywy VAT, to w sytuacji kolizji pomiędzy normą prawa krajowego oraz normą prawa unijnego, to podatnik ma prawo dokonać wyboru, w oparciu o treść którego przepisu zostaną ukształtowane jego prawa i obowiązki. Wobec powyższego skarżąca władna jest pominąć przedmiotowy przepis przy określeniu ciążących na niej obowiązków podatkowych”.

Ponadto Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 24 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1230/19 uznał:

  • „Z kolei, co do kwestii uzasadnienia zapatrywania Organu interpretacyjnego dyspozycją art. 43 ust. 15 pkt 2 VATU godzi się zauważyć, że przepis ten nie mógł znaleźć zastosowania w przedmiotowej sprawie. Istotnie, jak wynika ze wspomnianej regulacji prawnej zwolnienia podatkowego ukształtowanego w art. 43 ust. 1 pkt 12 VATU nie stosuje się do usług doradztwa. Należy jednak zauważyć, że w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych wspomniany przepis jest postrzegany jako sprzeczny z regulacją unijną, bo wprowadzający nieprzewidziane w niej ograniczenie w korzystaniu ze zwolnienia podatkowego (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 lutego 2019 r., sygn. akt I FSK 281/17, Lex nr 2651831 oraz poprzedzający go wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w A z 17 listopada 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 2344/15, Lex nr 2283404). Jak podkreślono we wskazanym judykacie WSA, zaakceptowanym przez NSA, polski ustawodawca, wprowadzając art. 43 ust. 15 pkt 2 VATU, wykroczył poza zakres dyrektywy 112, a tym samym wprowadził do polskiego porządku prawnego przepis, który jest niezgodny z prawem unijnym. Tym samym, doszło do niewłaściwej implementacji prawa unijnego poprzez wprowadzenie do krajowego porządku prawnego regulacji, która nie znajduje swojego odpowiednika w treści dyrektywy 112”.

Zgodnie z Umową Towarzystwo zobowiązuje się do świadczenia na rzecz B. usługi doradztwa inwestycyjnego na warunkach określonych w Umowie oraz Regulaminie świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego przez (…) A. S.A.

W Regulaminie, to jest w Rozdziale VII, ODPOWIEDZIALNOŚĆ, w § 17 określono co następuje:

1)Towarzystwo świadczy Usługę w sposób rzetelny, z zachowaniem należytej staranności wynikającej z profesjonalnego charakteru działalności przez siebie prowadzonej.

2)Rekomendacje inwestycyjne w ramach wykonywania Umowy są przygotowywane i przekazywane Klientowi z należytą starannością i zgodnie z wymogami obiektywizmu oraz z uwzględnieniem słusznego interesu Klienta.

3)Klient korzystający z Usługi podejmuje decyzje inwestycyjne samodzielnie. Dotyczy to w szczególności ich zakresu, czasu oraz trybu realizacji.

4)Klient ponosi wyłączną odpowiedzialność za decyzje inwestycyjne podejmowane przez niego na podstawie Rekomendacji inwestycyjnej lub innych informacji przekazanych mu przez Towarzystwo w ramach wykonywania Umowy.

5)Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnej Klient powinien uwzględnić fakt, że udzielona Klientowi Rekomendacja inwestycyjna ma ograniczoną w czasie aktualność wskazaną w treści Rekomendacji. Klient powinien sprawdzać aktualność Rekomendacji.

6)Rekomendacja inwestycyjna nie stanowi zapewnienia ani gwarancji osiągnięcia potencjalnych lub spodziewanych rezultatów z transakcji zrealizowanych na jej podstawie.

7)Umowa jest umową starannego działania. Towarzystwo nie odpowiada za wyniki inwestycyjne osiągnięte przez Klienta na skutek zastosowania się przez niego do Rekomendacji inwestycyjnej przekazanej mu w trakcie wykonywania Umowy z zachowaniem należytej staranności przez Towarzystwo.

8)Przy wydawaniu Rekomendacji inwestycyjnych Towarzystwo nie uwzględnia indywidualnych skutków podatkowych dla Klienta związanych z nabyciem lub zbyciem instrumentów finansowych.

9)Klient zawierając Umowę potwierdza, że rozumie i akceptuje ryzyka inwestycyjne związane z Usługą przedstawione i wyjaśnione mu w ramach procesu zawierania Umowy.

W konsekwencji powyższych zapisów, Towarzystwo nie ponosi odpowiedzialności za szkody poniesione przez B. w wyniku decyzji inwestycyjnych, podjętych na podstawie przekazanych Rekomendacji będących wynikiem świadczenia usług doradztwa inwestycyjnego, jeżeli przygotowane zostały z zachowaniem należytej staranności właściwej dla podmiotów zawodowo trudniących się tego typu działalnością.

Pytanie

Czy w stosunku do opisanych w stanie faktycznym usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych na podstawie wskazanej w opisie stanu faktycznego Umowy o świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego przez Wnioskodawcę (Towarzystwo) na rzecz B., które wykorzysta te usługi w związku z prowadzoną działalnością w zakresie zarządzania OFE (otwartym funduszem emerytalnym), Towarzystwo będzie uprawnione do zastosowania zwolnienia z podatku od towarów usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy (Towarzystwa), świadczone przez niego na podstawie wskazanej w opisie stanu faktycznego Umowy o świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego usługi doradztwa inwestycyjnego, tj. opisane w stanie faktycznym usługi doradztwa inwestycyjnego świadczone przez A. na rzecz B., które wykorzysta te usługi do zarzadzania OFE, będą zwolnione z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (zwana danej: „Ustawa o VAT”) zwalnia się od podatku usługi zarządzania otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Przepis ten stanowi implementację do Ustawy o VAT art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej z dnia 28 listopada 2006 roku, zgodnie z którym Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: (g) zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Pojęcie zarządzania funduszami nie zostało zdefiniowane w Ustawie o VAT i stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego. W tym zakresie pojęcie zarządzania określone w Ustawie o VAT należy interpretować uwzględniając zarówno przepisy Dyrektywy 2006/112/WE, jak też orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”).

W tym względzie wskazać należy, że świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz B. usługi doradztwa inwestycyjnego, zgodnie z Umową o świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego, nabywane są przez B. w związku z zarządzaniem otwartym funduszem emerytalnym (OFE) utworzonym i zarządzanym na podstawie przepisów ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z dnia 28 sierpnia 1997 roku, tj. dla aktywów OFE zarządzanego przez B. W przypadku otwartych funduszy emerytalnych w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych do usług zarządzania ma zastosowanie zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d Ustawy o VAT.

Niewątpliwie także usługi A. świadczone dla B. w związku z zarządzaniem OFE, jak stanowi orzecznictwo TSUE, celem uznania ich za usługi zarządzania funduszami, spełniają warunek związany z ich odrębnym lub autonomicznym charakterem oraz warunek związany ze specyficznym i istotnym charakterem usług. Usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona przez A. jest bowiem właściwa i odpowiednia (istotna) dla działalności prowadzonej przez otwarty fundusz emerytalny (OFE) w postaci lokowania aktywów OFE, która to czynność wykonywana jest przez B. w ramach zarządzania OFE, i w tym znaczeniu jest nierozerwalnie związana z działalnością OFE/B. W tym względzie należy podkreślić, że zgodnie z orzecznictwem TSUE nic nie stoi na przeszkodzie, by na czynność zarządzania, do której odwołuje się Ustawa o VAT i Dyrektywa 2006/112/WE składało się szereg różnych usług, niektóre z nich mogą być świadczone przez osoby trzecie (tak jak w przypadku usługi doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez A. na podstawie Umowy).

Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z przepisami dotyczącymi funduszy emerytalnych B. w ramach czynności zarządzania aktywami podejmuje wszelkie decyzje dotyczące OFE, w tym zwłaszcza realizuje politykę lokacyjną OFE (zarządza aktywami OFE) oraz dodatkowo organizuje techniczną obsługę OFE. Pełniąc funkcje organu zarządzającego, B. wypełnia wobec OFE równocześnie funkcje usługowe (zarządza aktywami OFE) i na potrzeby realizacji tych czynności nabywa istotne dla tych czynności usługi doradztwa inwestycyjnego, które są niezbędne i istotne dla zarządzania OFE.

W tym miejscu wskazać należy, że usługi świadczone przez A. (usługi doradztwa inwestycyjnego) polegać będą na przygotowaniu przez Towarzystwo oraz przekazaniu B.:

1)oceny potrzeb i sytuacji B. obejmującej między innymi:

a)analizę ryzyka inwestycyjnego w zakresie lokat OFE, w szczególności w odniesieniu do portfela obligacji nieskarbowych oraz portfela akcji zagranicznych (wskazana analiza nie będzie w tym zakresie obejmować analizy zabezpieczeń wskazanych instrumentów finansowych, której wykonanie możliwe jest na prośbę B. jako dodatkowe zlecenie),

b)analizę całościowego profilu portfela kredytowego oraz jakości kredytowej poszczególnych składników OFE,

c)omówienie potencjalnego rozkładu strat i koncentracji portfela obligacji nie skarbowych,

d)analizę scenariuszy rynkowych i makroekonomicznych oraz ich potencjalnego wpływu na ryzyko portfela inwestycyjnego OFE,

e)analizę profilu potencjalnego zwrotu do ryzyka posiadanego portfela lokat OFE.

2)określonej w art. 9 Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 uzupełniającego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy z dnia 25 kwietnia 2016 r. (Dz. Urz. UE.L 2017 Nr 87), przygotowanej w oparciu o dokonaną ocenę potrzeb B., Rekomendacji nabycia lub zbycia jednego instrumentu finansowego lub większej ich liczby, albo dokonania innej czynności wywołującej równoważne skutki, której przedmiotem są instrumenty finansowe, albo Rekomendacji dotyczącej powstrzymania się od wykonania takiej czynności dotyczącej lokat OFE. A. dokonując w tym zakresie oceny potrzeb i sytuacji B. w zakresie lokat OFE przedstawi B. analizę optymalizacji lokat OFE biorąc pod uwagę kryterium ich efektywności oraz analizę benefitu wynikającego z dywersyfikacji tego typu lokat. Wskazane Rekomendacje sporządzane przez A. dla B. i dotyczące OFE mogą dotyczyć:

a)zakupu, sprzedaży, subskrypcji, wykupu, wymiany, przechowywania danego instrumentu finansowego bądź udzielenia gwarancji na taki instrument lub odpowiednio wymienionych czynności dotyczącej całej klasy aktywów,

b)skorzystania lub nieskorzystania z praw wynikających z określonego instrumentu finansowego do zakupu, sprzedaży, subskrypcji, wymiany lub wykupu takiego instrumentu finansowego lub odpowiednio wymienionych czynności dotyczących całej klasy aktywów.

Sporządzona przez A. na rzecz B./OFE Rekomendacja może dotyczyć wszystkich instrumentów finansowych będących, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w katalogu dozwolonych lokat otwartych funduszy emerytalnych, a w tym OFE zarządzanego przez B., za wyjątkiem akcji poszczególnych spółek notowanych na rynku regulowanym na terytorium Polski, poszczególnych akcji będących przedmiotem oferty publicznej na terytorium Polski lub jednostek uczestnictwa, certyfikatów inwestycyjnych oraz tytułów uczestnictwa emitowanych przez instytucje wspólnego inwestowania.

Ponadto, zgodnie z Umową A. może sporządzać i przekazywać B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) na jego potrzeby inne informacje i rekomendacje, na podstawie dodatkowych zleceń, ale w sytuacji gdy takie zlecenie, ze względu na swoją złożoność będzie wymagało dodatkowych analiz i poniesienia dodatkowych kosztów przez B. (dodatkowe wynagrodzenie dla A.), konieczna będzie uprzednia zgoda B. na realizację takiego dodatkowego zlecenia.

Objęte umową Rekomendacje wydawane przez A. dla B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) w ramach świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego mają być przekazywane B./OFE w postaci elektronicznej na adres wskazany w Umowie łączącej A. i B.

W przypadku świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego przez A. dla B., w związku z zarządzaniem OFE, ostateczna decyzja w aspekcie przeprowadzenia transakcji (dotyczących instrumentów finansowych) w oparciu o przedstawione analizy i rekomendacje należeć będzie do B. jako organu zarządzającego OFE w rozumieniu przepisów ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

W praktyce więc usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona przez A., w całym okresie trwania Umowy prowadzić będzie do decyzji B. (w imieniu i na rzecz OFE na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) dotyczących zakupu lub sprzedaży instrumentów finansowych stanowiących aktywa OFE (czyli realizacji strategii inwestycyjnej/polityki lokacyjnej OFE). Ostateczna decyzja w aspekcie przeprowadzenia transakcji (dotyczących instrumentów finansowych) w oparciu o przedstawione analizy i rekomendacje należeć będzie bowiem do B. jako organu zarządzającego OFE w rozumieniu przepisów ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych i takie decyzje będą w okresie obowiązywania umowy podejmowane (umowa jest zawarta na czas nieokreślony). Usługa ta jest więc właściwa (specyficzna) dla działalności prowadzonej przez B. (zarządzania OFE - „zbiorowego inwestowania w instrumenty finansowe”) oraz będzie świadczona w sposób ciągły (umowa jest zawarta na czas nieokreślony), a nie sporadyczny i jednostkowy.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 76 ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi: „Doradztwo inwestycyjne polega na przygotowywaniu, z inicjatywy firmy inwestycyjnej albo na wniosek klienta, oraz przekazywaniu klientowi, określonej w art. 9 rozporządzenia 2017/565, pisemnej, ustnej lub w innej formie, w szczególności elektronicznej, spełniającej wymóg trwałego nośnika, przygotowanej w oparciu o potrzeby i sytuację klienta rekomendacji, dotyczącej nabycia lub zbycia jednego instrumentu finansowego lub większej ich liczby, albo dokonania innej czynności wywołującej równoważne skutki, której przedmiotem są instrumenty finansowe, albo rekomendacji dotyczącej powstrzymania się od wykonania takiej czynności”.

Artykuł 9 Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 uzupełniającego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy z dnia 25 kwietnia 2016 r. stanowi zaś: „Do celów definicji „doradztwa inwestycyjnego” zawartej w art. 4 ust. 1 pkt 4 dyrektywy 2014/65/UE osobistą rekomendację uznaje się za rekomendację skierowaną do osoby występującej w charakterze inwestora lub potencjalnego inwestora albo w charakterze agenta inwestora lub potencjalnego inwestora. Rekomendacja ta jest przedstawiona jako odpowiednia dla tej osoby lub oparta na analizie jej indywidualnej sytuacji oraz skłania do podjęcia jednego z następujących kroków: (a) zakupu, sprzedaży, subskrypcji, wymiany, wykupu, przechowywania danego instrumentu finansowego bądź udzielenia gwarancji na taki instrument; (b) skorzystania lub nieskorzystania z praw wynikających z określonego instrumentu finansowego do zakupu, sprzedaży, subskrypcji, wymiany lub wykupu takiego instrumentu. Rekomendacji nie uznaje się za osobistą rekomendację, jeżeli jest wydawana wyłącznie dla ogółu społeczeństwa.”

Tym samym, usługi doradztwa inwestycyjnego świadczone zgodnie z Umową są niewątpliwie nierozerwalnie związane z zarządzaniem otwartym funduszem emerytalnym (OFE) i można wskazać, że spełniają istotne funkcje dla zarządzania funduszem (OFE). Z perspektywy nabywcy, czyli B., usługi te służyć będą efektywnemu zarządzaniu OFE (nabycie na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE). Usługi te mają więc na celu zwiększenie efektywności zarządzania OFE oraz pewnego rodzaju „wsparcie” B. w realizacji czynności zarządzania oraz w realizacji strategii (polityki lokacyjnej) OFE i tym samym ich nabycie ma kluczowe znaczenie dla B. oraz zarządzanego OFE.

W tym miejscu należy także podkreślić, że zwolnienie z VAT wskazanych usług wypełnia cel wprowadzenia do Dyrektywy Rady 2006/112/WE zwolnienia określonego w art. 135 ust. 1 lit. g, który trafnie zdefiniowała TSUE w wyroku w sprawie C-363/05: „celem zwolnienia od opodatkowania czynności związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, jest między innymi ułatwienie inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, bez ponoszenia kosztów podatku VAT. Przepis ten ma bowiem na celu zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między bezpośrednim inwestowaniem w papiery wartościowe a inwestowaniem w nie za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania (ww. wyrok w sprawie Abbey National, pkt 62)”.

Ponadto wskazać należy, że zgodnie z wyrokiem TSUE w sprawie C-275/11 GfBk: „Artykuł 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że usługi doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe świadczone przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi” do celów zwolnienia ustanowionego we wskazanym przepisie, nawet gdyby osoba trzecia nie działała na podstawie upoważnienia w rozumieniu art. 5g dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS), zmienionej dyrektywą 2001/107/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 stycznia 2002 r.”.

Teza wyroku C-275/11 GfBk (dotycząca art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG zastąpionego przez art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE) bezpośrednio odnosi się do sytuacji usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez A. na rzecz B. i zarządzanego przez B. OFE. Tym samym usługi te spełniają warunki uznania je za usługi zarzadzania w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d Ustawy o VAT.

Na potwierdzenie prawidłowości wskazanego stanowiska i jego uzasadniania należy dodatkowo przywołać ocenę dokonaną przez Dyr. KIS w zbliżonej sprawie dokonaną w interpretacji indywidualnej z 30 stycznia 2024 roku znak pisma 0114-KDIP4-3.4012.473.2023.2.MKA, gdzie Dyr. KIS wskazał:

„Z powołanej ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych wynika, że organem zarządzającym funduszem emerytalnym i reprezentującym go w stosunkach z osobami trzecimi jest towarzystwo emerytalne. Fundusz emerytalny może zostać utworzony wyłącznie przez towarzystwo emerytalne, jako otwarty fundusz emerytalny, pracowniczy fundusz emerytalny lub też dobrowolny fundusz emerytalny. Z wniosku wynika, że B. utworzyło, zarządza i reprezentuje, zgodnie z ustawą o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, otwarty fundusz emerytalny („OFE”) oraz dobrowolny fundusz emerytalny („DFE”). W związku z powyższym, usługa będzie przez Państwa świadczona na rzecz B. i w ten sposób pośrednio na rzecz OFE i DFE, którymi B. zarządza. Zatem, z uwagi na powołane przepisy ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych należy stwierdzić, że również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia usług doradztwa inwestycyjnego na rzecz powszechnego towarzystwa emerytalnego jest/będzie spełniona. Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów, jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że usługi doradztwa inwestycyjnego, które będą Państwo świadczyć na podstawie Umowy zawartej z (...) B. S.A. mieszczą się/będą się mieściły w zakresie czynności zarządzania wymienionymi w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d) ustawy. W konsekwencji korzystają/będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. artykułu”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) - zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2)eksport towarów;

3)import towarów na terytorium kraju;

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d) ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi zarządzania otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu:

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku - w tym m.in. właśnie usług zarządzania określonych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że są Państwo towarzystwem funduszy inwestycyjnych (A.) z siedzibą w (…) działającym na podstawie przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Przedmiotem Państwa działalności jest: (i) działalność związana z zarządzaniem funduszami oraz (ii) pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych. Wykonując wskazany powyżej przedmiot działalności są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz stosują do wykonywanej działalności zwolnienie z podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług.

Aktualnie zamierzają Państwo zawrzeć z (...) A. Spółka Akcyjna z siedzibą w (...) (B.) umowę o świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego. B. jest powszechnym towarzystwem emerytalnym działającym na podstawie przepisów ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. B. utworzyło, zarządza i reprezentuje, zgodnie z ustawą o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, otwarty fundusz emerytalny (OFE) - „A Otwarty Fundusz Emerytalny”.

Przedmiotem mającej być zawartej Umowy o świadczenie usługi doradztwa inwestycyjnego jest określenie zasad na jakich mają Państwo świadczyć usługi doradztwa inwestycyjnego dla B.. Zgodnie z Umową jej przedmiotem jest usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona przez Państwa zgodnie z zezwoleniem udzielonym przez KNF z 22 kwietnia 2024 roku. Ponadto B. jako usługobiorca jest zainteresowany skorzystaniem z usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez Państwa dla aktywów OFE zarządzanego przez B., a w tym w celu wsparcia procesu związanego z zarządzaniem przez B. aktywami OFE, w szczególności celem ograniczenia ryzyka inwestycyjnego dotyczącego lokat OFE. Tym samym, usługa doradztwa inwestycyjnego będzie świadczona przez Państwa na rzecz B., ale pośrednio na rzecz OFE, którym B. zarządza zgodnie z przepisami ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

W przypadku świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego przez Państwa dla B., w związku z zarządzaniem OFE, ostateczna decyzja w aspekcie przeprowadzenia transakcji (dotyczących instrumentów finansowych) w oparciu o przedstawione analizy i rekomendacje należeć będzie do B. jako organu zarządzającego OFE w rozumieniu przepisów ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona na podstawie Umowy przez Państwa na rzecz B. polegać będzie na przygotowywaniu oraz przekazaniu B.:

1)oceny potrzeb i sytuacji B. obejmującej między innymi:

a)analizę ryzyka inwestycyjnego w zakresie lokat OFE, w szczególności w odniesieniu do portfela obligacji nieskarbowych oraz portfela akcji zagranicznych (wskazana analiza nie będzie w tym zakresie obejmować analizy zabezpieczeń wskazanych instrumentów finansowych, której wykonanie możliwe jest na prośbę B. jako dodatkowe zlecenie),

b)analizę całościowego profilu portfela kredytowego oraz jakości kredytowej poszczególnych składników OFE,

c)omówienie potencjalnego rozkładu strat i koncentracji portfela obligacji nie skarbowych,

d)analizę scenariuszy rynkowych i makroekonomicznych oraz ich potencjalnego wpływu na ryzyko portfela inwestycyjnego OFE,

e)analizę profilu potencjalnego zwrotu do ryzyka posiadanego portfela lokat OFE;

2)określonej w art. 9 Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 uzupełniającego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy, przygotowanej w oparciu o dokonaną ocenę potrzeb i sytuacji B., Rekomendacji dotyczącej nabycia lub zbycia jednego instrumentu finansowego lub większej ich liczby, albo dokonania innej czynności wywołującej równoważne skutki, której przedmiotem są instrumenty finansowe, albo Rekomendacji dotyczącej powstrzymania się od wykonania takiej czynności dotyczącej lokat OFE. Dokonując w tym zakresie oceny potrzeb i sytuacji B. w zakresie lokat OFE przedstawią Państwo B. analizę optymalizacji lokat OFE biorąc pod uwagę kryterium ich efektywności oraz analizę benefitu wynikającego z dywersyfikacji tego typu lokat. Wskazane Rekomendacje sporządzane przez Państwa dla B. i dotyczące OFE mogą dotyczyć:

a)zakupu, sprzedaży, subskrypcji, wymiany, wykupu, przechowywania danego instrumentu finansowego bądź udzielenia gwarancji na taki instrument lub odpowiednio wymienionych czynności dotyczącej całej klasy aktywów,

b)skorzystania lub nieskorzystania z praw wynikających z określonego instrumentu finansowego do zakupu, sprzedaży, subskrypcji, wymiany lub wykupu takiego instrumentu finansowego lub odpowiednio wymienionych czynności dotyczących całej klasy aktywów.

Sporządzona przez Państwa na rzecz B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) Rekomendacja może dotyczyć wszystkich instrumentów finansowych będących, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w katalogu dozwolonych lokat otwartych funduszy emerytalnych, a w tym OFE zarządzanego przez B., za wyjątkiem akcji poszczególnych spółek notowanych na rynku regulowanym na terytorium Polski, poszczególnych akcji będących przedmiotem oferty publicznej na terytorium Polski lub jednostek uczestnictwa, certyfikatów inwestycyjnych oraz tytułów uczestnictwa emitowanych przez instytucje wspólnego inwestowania.

Usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona przez Państwa na rzecz B. i w konsekwencji zarządzanego przez B. OFE będzie świadczona w oparciu o publicznie dostępne informacje o składnikach lokat OFE zarządzanego przez B., a w ramach jej realizacji nie będą przekazywane informacje związane z lokatami funduszu (OFE), stanowiące tajemnicę zawodową w rozumieniu art. 49 ust. 2 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Zgodnie z postanowieniami umowy będą Państwo świadczyć usługę doradztwa inwestycyjnego dla B./OFE w sposób zależny. Ponadto, zgodnie z Umową mogą Państwa sporządzać i przekazywać B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) na jego potrzeby inne informacje i rekomendacje, na podstawie dodatkowych zleceń, ale w sytuacji, gdy takie zlecenie, ze względu na swoją złożoność będzie wymagało dodatkowych analiz i poniesienia dodatkowych kosztów przez B. (dodatkowe wynagrodzenie dla Państwa), konieczna będzie uprzednia zgoda B. na realizację takiego dodatkowego zlecenia.

Na potrzeby realizacji usługi doradztwa inwestycyjnego świadczonej przez Państwa na rzecz B./OFE (na cele związane z zarządzaniem aktywami OFE) zostało potwierdzone, że B. jest klientem profesjonalnym w rozumieniu art. 2 pkt 13a) lit. e) ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. W konsekwencji na podstawie art. 54 ust. 3 Rozporządzenia 2017/565 stwierdzono na potrzeby realizacji Umowy, że w odniesieniu do usługi doradztwa inwestycyjnego, transakcji lub instrumentów finansowych będących przedmiotem usługi doradztwa inwestycyjnego, B. ma konieczne doświadczenie i wiedzę oraz jest w stanie ponieść finansowo wszelkie związane z usługą doradztwa inwestycyjnego ryzyko inwestycyjne odpowiadające celom inwestycyjnym OFE, którym zarządza B..

Jako podmiot świadczący usługi doradztwa inwestycyjnego posiadają Państwo „Regulamin świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego” (Regulamin), który reguluje tryb i szczegółowe warunki świadczenia na rzecz klientów, a w tym B. (na rzecz zarządzanego przez B. OFE), usługi doradztwa inwestycyjnego, a w szczególności zasady sporządzania i przekazywania rekomendacji. Zgodnie z Umową Państwo i B. zobowiązani są do przestrzegania obowiązków określonych w Regulaminie. Za świadczone usługi będą Państwo pobierali miesięczne wynagrodzenie od B.. Umowa będzie zawarta na czas nieokreślony. B. zobowiązane jest zgodnie z Umową do nie udostępniania i nie rozpowszechniania osobom trzecim rekomendacji przekazanych przez Państwa, bez uzyskania Państwa wcześniejszej pisemnej zgody. Dodatkowo zgodnie z obowiązującymi zapisami Regulaminu:

  • Świadczą Państwo usługę doradztwa inwestycyjnego w sposób rzetelny, z zachowaniem należytej staranności wynikającej z profesjonalnego charakteru działalności przez siebie prowadzonej;
  • Rekomendacje inwestycyjne w ramach wykonywania Umowy są przygotowywane i przekazywane B. z należytą starannością i zgodnie z wymogami obiektywizmu oraz z uwzględnieniem słusznego interesu B. (klienta);
  • B. jako klient korzystający z usługi doradztwa inwestycyjnego podejmuje decyzje inwestycyjne samodzielnie. Dotyczy to w szczególności ich zakresu, czasu oraz trybu realizacji;
  • B. jako strona Umowy ponosi wyłączną odpowiedzialność za decyzje inwestycyjne podejmowane na podstawie Rekomendacji lub innych informacji przekazanych mu przez Państwa w ramach wykonywania Umowy;
  • Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnej B. powinien uwzględnić fakt, że udzielona B. rekomendacja inwestycyjna ma ograniczoną w czasie aktualność wskazaną w treści rekomendacji. Aktualność rekomendacji powinna być weryfikowana przez B. Rekomendacja inwestycyjna nie stanowi zapewnienia ani gwarancji osiągnięcia potencjalnych lub spodziewanych rezultatów z transakcji zrealizowanych na jej podstawie;
  • Umowa o świadczenie usług doradztwa inwestycyjnego jest umową starannego działania. Nie odpowiadają Państwo za wyniki inwestycyjne osiągnięte przez B./OFE na skutek zastosowania się przez niego do rekomendacji inwestycyjnej przekazanej mu w trakcie wykonywania umowy z zachowaniem należytej staranności przez Państwa;
  • Przy wydawaniu Rekomendacji inwestycyjnych nie uwzględniają Państwo indywidualnych skutków podatkowych dla B./OFE związanych z nabyciem lub zbyciem instrumentów finansowych;
  • B. zawierając Umowę potwierdza, że rozumie i akceptuje ryzyka inwestycyjne związane z usługą doradztwa inwestycyjnego przedstawione i wyjaśnione mu w ramach procesu zawierania umowy.

Zgodnie z Umową zobowiązują się Państwo do świadczenia na rzecz B. usługi doradztwa inwestycyjnego na warunkach określonych w Umowie oraz Regulaminie świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego przez Państwa. W Regulaminie w zakresie odpowiedzialności w związku ze świadczonymi usługami doradztwa inwestycyjnego określono że:

1)Świadczą Państwo Usługę w sposób rzetelny, z zachowaniem należytej staranności wynikającej z profesjonalnego charakteru działalności przez siebie prowadzonej.

2)Rekomendacje inwestycyjne w ramach wykonywania Umowy są przygotowywane i przekazywane Klientowi z należytą starannością i zgodnie z wymogami obiektywizmu oraz z uwzględnieniem słusznego interesu Klienta.

3)Klient korzystający z Usługi podejmuje decyzje inwestycyjne samodzielnie. Dotyczy to w szczególności ich zakresu, czasu oraz trybu realizacji.

4)Klient ponosi wyłączną odpowiedzialność za decyzje inwestycyjne podejmowane przez niego na podstawie Rekomendacji inwestycyjnej lub innych informacji przekazanych mu przez Państwa w ramach wykonywania Umowy.

5)Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnej Klient powinien uwzględnić fakt, że udzielona Klientowi Rekomendacja inwestycyjna ma ograniczoną w czasie aktualność wskazaną w treści Rekomendacji. Klient powinien sprawdzać aktualność Rekomendacji.

6)Rekomendacja inwestycyjna nie stanowi zapewnienia ani gwarancji osiągnięcia potencjalnych lub spodziewanych rezultatów z transakcji zrealizowanych na jej podstawie.

7)Umowa jest umową starannego działania. Nie odpowiadają Państwo za wyniki inwestycyjne osiągnięte przez Klienta na skutek zastosowania się przez niego do Rekomendacji inwestycyjnej przekazanej mu w trakcie wykonywania Umowy z zachowaniem należytej staranności przez Towarzystwo.

8)Przy wydawaniu Rekomendacji inwestycyjnych nie uwzględniają Państwo indywidualnych skutków podatkowych dla Klienta związanych z nabyciem lub zbyciem instrumentów finansowych.

9)Klient zawierając Umowę potwierdza, że rozumie i akceptuje ryzyka inwestycyjne związane z Usługą przedstawione i wyjaśnione mu w ramach procesu zawierania Umowy.

W konsekwencji powyższych zapisów nie ponoszą Państwo odpowiedzialności za szkody poniesione przez B. w wyniku decyzji inwestycyjnych, podjętych na podstawie przekazanych Rekomendacji będących wynikiem świadczenia usług doradztwa inwestycyjnego, jeżeli przygotowane zostały z zachowaniem należytej staranności właściwej dla podmiotów zawodowo trudniących się tego typu działalnością.

Usługi Towarzystwa opisane we wniosku stanowią doradztwo inwestycyjne w rozumieniu art. 76 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Opisane we wniosku usługi będą właściwe i specyficzne dla działalności (...) (B.), czyli zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym (OFE) i będą świadczone w sposób ciągły (umowa na czas nieokreślony). W konsekwencji usługa ta stanowi świadczenie, którego zakres jest istotny i specyficzny dla zarządzania funduszami i w związku z tym, nie można uznać ich za usługi doradcze wymienione w art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy opisane usługi doradztwa inwestycyjnego, świadczone na rzecz B., podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d) ustawy.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

1)przedmiotowego - świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania, oraz

2)podmiotowego - ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu do otwartych funduszy emerytalnych oraz dobrowolnych funduszy emerytalnych w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszu Gwarancyjnego utworzonego na podstawie tych przepisów.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym:

Państwa członkowskie zwalniają zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej Dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona Dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:

Działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Załącznik II do tej Dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

  • zarządzanie inwestycjami,
  • administracja:

a)obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

b)zapytania klientów;

c)wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d)monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f)wypłata zysków;

g)emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h)rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i)prowadzenie ksiąg,

  • wprowadzanie do obrotu.

Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte Dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu Dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych Dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do Dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do Dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.

Ponadto wskazać należy, że przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11, GfBk, była kwestia możliwości zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. W tej sprawie Trybunał rozważył kwestię możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania VAT dla świadczenia usług doradztwa inwestycyjnego przez spółkę świadczącą usługi doradztwa giełdowego, które jednak nie mieściły się w katalogu funkcji wchodzących w skład zbiorowego zarządzania portfelem w rozumieniu Załącznika II do dyrektywy 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe. Trybunał w orzeczeniu tym podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził, że „w tym względzie należy zauważyć, że usługi polegające na udzielaniu A. zaleceń w sprawie kupna i sprzedaży aktywów są nierozerwalnie związane z jego szczególną działalnością, polegającą, jak przypomniano w pkt 22 niniejszego wyroku, na zbiorowym inwestowaniu w zbywalne papiery wartościowe zebranego od obywateli kapitału. Okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, ponieważ art. 5 ust. 2 dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107 sam wskazuje, że wyliczenie w omawianym załączniku „nie [jest] wyczerpujące” (…). Ponadto treść art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy nie wyklucza co do zasady, by na zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składały się różne odrębne usługi, które mogą wówczas być objęte zakresem pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi” w rozumieniu wskazanego przepisu, oraz by korzystały one z przewidzianego w nim zwolnienia, nawet wówczas gdy świadczący te usługi jest podmiotem zarządzającym będącym osobą trzecią (ww. wyrok w sprawie Abbey National, pkt 67), pod warunkiem, że skutkiem każdej z omawianych usług jest spełnianie szczególnych i istotnych funkcji zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym. Tymczasem, jak już wskazano w pkt 24 niniejszego wyroku, tak właśnie się dzieje w przypadku zaleceń kupna aktywów udzielanych A. przez osobę trzecią”.

W odniesieniu do analizowanej sprawy, zauważyć należy, że realizacja opisanych usług składających się na doradztwo inwestycyjne świadczone przez Państwa na rzecz B., może stanowić podstawę decyzji B. w zakresie przeprowadzania transakcji dot. instrumentów finansowych. Jak Państwo wskazali, usługa doradztwa inwestycyjnego świadczona na rzecz B. polegać będzie na przygotowywaniu oraz przekazaniu B.:

1)oceny potrzeb i sytuacji B. obejmującej między innymi:

a)analizę ryzyka inwestycyjnego w zakresie lokat OFE, w szczególności w odniesieniu do portfela obligacji nieskarbowych oraz portfela akcji zagranicznych (wskazana analiza nie będzie w tym zakresie obejmować analizy zabezpieczeń wskazanych instrumentów finansowych, której wykonanie możliwe jest na prośbę B. jako dodatkowe zlecenie),

b)analizę całościowego profilu portfela kredytowego oraz jakości kredytowej poszczególnych składników OFE,

c)omówienie potencjalnego rozkładu strat i koncentracji portfela obligacji nie skarbowych,

d)analizę scenariuszy rynkowych i makroekonomicznych oraz ich potencjalnego wpływu na ryzyko portfela inwestycyjnego OFE,

e)analizę profilu potencjalnego zwrotu do ryzyka posiadanego portfela lokat OFE;

2)w oparciu o dokonaną ocenę potrzeb i sytuacji B., Rekomendacji dotyczącej nabycia lub zbycia jednego instrumentu finansowego lub większej ich liczby, albo dokonania innej czynności wywołującej równoważne skutki, której przedmiotem są instrumenty finansowe, albo rekomendacji dotyczącej powstrzymania się od wykonania takiej czynności dotyczącej lokat OFE.

Ostateczna decyzja w kwestii wykorzystania Rekomendacji należeć będzie do B..

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, uznać należy, że usługi doradztwa inwestycyjnego, które świadczą/będą Państwo świadczyli na rzecz B., mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Jak Państwo wskazali, opisane we wniosku usługi będą właściwe i specyficzne dla działalności (...) (B.), czyli zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym (OFE). W konsekwencji, usługa ta stanowi świadczenie, którego zakres jest istotny i specyficzny dla zarządzania funduszami.

Zatem, spełniony zostanie warunek przedmiotowy dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 12 dla ww. usług.

Usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie kryterium podmiotowe. Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz otwartych funduszy emerytalnych w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszu Gwarancyjnego utworzonego na podstawie tych przepisów.

Działalność otwartych funduszy emerytalnych i dobrowolnych funduszy emerytalnych jest regulowana przepisami ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1113 ze zm.).

Zgodnie z art. 1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych:

Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy emerytalnych, zwanych dalej „funduszami”.

Stosownie do art. 2 ust. 2 ww. ustawy:

Przedmiotem działalności funduszu jest gromadzenie środków pieniężnych i ich lokowanie z przeznaczeniem na wypłatę członkom funduszu emerytury po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego oraz emerytury częściowej, o których mowa w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672 oraz z 2024 r. poz. 834 i 858), lub okresowej emerytury kapitałowej, o której mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 926), z zastrzeżeniem ust. 3.

Zgodnie z art. 3 ust. 1-3 cyt. ustawy:

1)Organem funduszu jest towarzystwo emerytalne, zwane dalej „towarzystwem”, utworzone zgodnie z przepisami ustawy.

2)Towarzystwo tworzy fundusz oraz, jako jego organ, zarządza nim i reprezentuje w stosunkach z osobami trzecimi.

3)Towarzystwo reprezentuje fundusz w sposób określony dla reprezentacji towarzystwa w jego statucie.

W myśl art. 9 ust. 1-2 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych:

1)Fundusz jest tworzony jako otwarty, pracowniczy lub dobrowolny.

2)Fundusz tworzony jest wyłącznie przez towarzystwo.

Na podstawie art. 8 pkt 5 i 8 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych:

Użyte w niniejszej ustawie określenia mają następujące znaczenie:

5)otwarty fundusz - oznacza otwarty fundusz emerytalny, który został utworzony i jest zarządzany przez powszechne towarzystwo;

8)powszechne towarzystwo - oznacza powszechne towarzystwo emerytalne będące organem otwartego funduszu lub dobrowolnego funduszu.

Stosownie do art. 29 ust. 2 i ust. 2a ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych:

2.Powszechne towarzystwo tworzy i zarządza tylko jednym otwartym funduszem oraz może utworzyć i zarządzać tylko jednym dobrowolnym funduszem, z zastrzeżeniem ust. 2a, a pracownicze towarzystwo tworzy i zarządza tylko jednym pracowniczym funduszem, z zastrzeżeniem ust. 2b, chyba że zarządzanie więcej niż jednym, odpowiednio, otwartym funduszem, dobrowolnym funduszem lub pracowniczym funduszem jest skutkiem przejęcia jego zarządzania przez towarzystwo albo połączenia towarzystw.

2a.Powszechne towarzystwo może utworzyć i zarządzać więcej niż jednym dobrowolnym funduszem, jeżeli fundusze te są funduszami zdefiniowanej daty.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że jako Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych są Państwo podmiotem uprawnionym, obok zarządzania funduszami inwestycyjnymi, do prowadzenia działalności doradztwa inwestycyjnego. Zgodnie z postanowieniami Umowy, którą zamierzają Państwo zawrzeć z Powszechnym Towarzystwem Emerytalnym będą Państwo świadczyć na jego rzecz usługi doradztwa inwestycyjnego. Wskazali Państwo, że zarówno siedziba (...) („B.”), jaki i otwartego funduszu emerytalnego (OFE) znajdują się w tożsamym miejscu, tj. w (...).

Z powołanej ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych wynika, że organem zarządzającym funduszem emerytalnym i reprezentującym go w stosunkach z osobami trzecimi jest towarzystwo emerytalne. Fundusz emerytalny może zostać utworzony wyłącznie przez towarzystwo emerytalne, jako otwarty fundusz emerytalny, pracowniczy fundusz emerytalny lub też dobrowolny fundusz emerytalny. Z wniosku wynika, że B. utworzyło, zarządza i reprezentuje, zgodnie z ustawą o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, otwarty fundusz emerytalny („OFE”). W związku z powyższym, usługa będzie przez Państwa świadczona na rzecz B. i w ten sposób pośrednio na rzecz OFE, którymi B. zarządza.

Zatem, z uwagi na powołane przepisy ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych należy stwierdzić, że również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia usług doradztwa inwestycyjnego na rzecz powszechnego towarzystwa emerytalnego jest/będzie spełniona.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów, jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że usługi doradztwa inwestycyjnego, świadczone na podstawie Umowy przez Państwa na rzecz B., które wykorzysta te usługi w związku z prowadzoną działalnością w zakresie zarządzania OFE mieszczą się/będą się mieściły w zakresie czynności zarządzania wymienionymi w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d) ustawy. W konsekwencji korzystają/będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.

Państwa stanowisko jest zatem prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.