Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług opłaty dodatkowej za brak ważnego biletu parkomatowego na parkingu płatnym.
Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 lutego 2025 r. (data wpływu 6 lutego 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina X jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2024.0.1465 ze zm.) jest także osobą prawną - jednostką samorządu terytorialnego.
Na podstawie Zarządzenia Nr … Burmistrza Miasta i Gminy X z dnia … października 2024 r. w sprawie ustalenia miejsc płatnego parkowania i opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na nieruchomościach stanowiących mienie komunalne Gminy X:
1.Wyznaczono na terenie miasta X płatne miejsca postojowe dla pojazdów samochodowych na nieruchomościach stanowiących własność Gminy X położonych poza pasami dróg publicznych tj. na częściach działek nr 1 i 2 położonych w X.
2.Ustalono stawkę opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na ww. nieruchomościach w wysokości 3,50 zł za każdą rozpoczętą godzinę parkowania obowiązującą w dni robocze od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.00 do 18.00.
3.Wprowadzono opłaty abonamentowe oraz opłatę ryczałtową.
4.Określono przypadki zwolnienia z opłat za parkowanie.
5.Wprowadzono Regulamin funkcjonowania parkingów.
Regulamin korzystania z parkingów płatnych oraz cennik dostępny jest na stronie internetowej Urzędu Miasta i Gminy X oraz wywieszony jest przy wjeździe na każdy z parkingów miejskich. Użytkownicy pojazdów, którzy wjeżdżają na teren parkingów miejskich i decydują się na odpłatne pozostawienie samochodu, zobowiązują się do ścisłego przestrzegania postanowień regulaminu. Płatne parkowanie obowiązuje w godzinach 7.00-18.00. Stawka opłaty za parkowanie na parkingach miejskich wynosi 3,50 zł za każdą rozpoczętą godzinę parkowania.
Wprowadzono opłaty abonamentowe, tj.:
·Abonament mieszkańca - uprawniający mieszkańca ulicy, na której wyznaczono płatne miejsca postojowe lub ulicy znajdującej się w ich bezpośrednim sąsiedztwie, do postoju w jego obrębie wyłącznie jednego pojazdu samochodowego, w wysokości:
-abonament mieszkańca na okres jednego miesiąca - 100,00 zł brutto,
-abonament mieszkańca na okres jednego roku - 1.200,00 zł brutto.
·Abonament zwykły - uprawniający każdego uczestnika ruchu do postoju pojazdu samochodowego w miejscach, określonych w § 1, w wysokości:
-abonament zwykły na okres jednego miesiąca - 200,00 zł brutto,
-abonament zwykły na okres jednego roku - 2.000,00 zł brutto.
·Abonament pracowniczy - uprawniający pracowników (w tym osoby wykonujące pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej) urzędów, instytucji i podmiotów prowadzących działalność gospodarczą zlokalizowaną w obrębie parkingów do postoju pojazdu samochodowego w miejscach, określonych w § 1 w wysokości:
-abonament pracowniczy na okres jednego miesiąca - 50,00 zł brutto,
-abonament pracowniczy na okres jednego roku - 500,00 zł brutto.
Wprowadzono również opłatę ryczałtową za postój pojazdu samochodowego i zastrzeżenia stanowiska postojowego tzw. „koperty” w obrębie miejsc parkingowych w wysokości:
a)w okresie półrocznym - 2.000,00 zł brutto,
b)w okresie rocznym - 3.000,00 zł brutto.
Według § 7 Zarządzenia Nr … zwolnieni z opłat za parkowanie zostali:
1.Osoby niepełnosprawne kierujące pojazdami samochodowymi lub kierowców oznakowanych pojazdów przeznaczonych do przewozu osób niepełnosprawnych o obniżonej sprawności ruchowej, posiadających ważną kartę parkingową, wydaną przez właściwy organ, parkujących wyłącznie w miejscach oznakowanych znakiem …. wraz z tablicą …..
2.Kierowcy pojazdów: Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, Straży Pożarnej, jednostek ochrony przeciwpożarowej, Straży Granicznej, Pogotowia Ratunkowego, Służby Więziennej, Służby Celnej, Zarządców Dróg, wykorzystywane w ratownictwie lub w przypadku klęski żywiołowej, pojazdy szkolne przewożące dzieci do szkół.
3.Kierowcy Państwowego Powiatowego Inspektoratu Sanitarnego, oznakowanych pojazdów służb komunalnych (pogotowia gazowego, energetycznego, wodno-kanalizacyjnego, telekomunikacyjnego) podczas wykonywania obowiązków służbowych.
4.Kierowcy pojazdów dokonujących zaopatrzenia w miejscach oznakowanych napisem „zaopatrzenie”.
5.I inni posiadających zezwolenie Burmistrza Miasta i Gminy X.
Obowiązkiem kierowcy parkującego pojazd na parkingu jest uiszczenie opłaty za czas parkowania. Uiszczenie opłaty powinno nastąpić z góry, niezwłocznie z chwilą zaparkowania pojazdu w miejscu postojowym i nie później niż po upływie 10 minut od czasu zajęcia miejsca postojowego.
Opłatę za parkowanie na miejscach parkingowych uiszcza się poprzez:
1)wykupienie biletu w parkomacie;
Wykupienie biletu w parkomacie następuje przy użyciu monet o nominałach 5 zł, 2 zł, 1 zł, 50 gr, 20 gr i 10 gr. Opłacony czas parkowania ustalany jest stosownie do sumy wartości nominalnej użytych monet jako wielokrotność stawki godzinowej oraz rozpoczętych godzin parkowania.
Wykupienie biletu w parkomacie możliwe jest również przy użyciu karty płatniczej.
2)dokonanie płatności za pomocą aplikacji mobilnych,
3)wykupienie określonego abonamentu w siedzibie administratora Parkingu, tj. w siedzibie Urzędu Miasta i Gminy X, potwierdzone wydaniem karty:
a)Karta abonamentowa zwykła,
b)Karta abonamentowa mieszkańca,
c)Karta abonamentowa pracownicza.
4)wykupienie opłaty ryczałtowej potwierdzone wydaniem karty postojowej.
Bilet parkingowy, karta abonamentowa bądź karta postojowa i dokonanie płatności za pomocą różnych systemów płatności uprawniają do parkowania na parkingach, w okresie ważności abonamentu, postoju lub opłaconego czasu parkowania.
Bilety parkingowe, karty abonamentowe i karty postojowe muszą być umieszczone za przednią szybą pojazdu zaparkowanego na parkingu w sposób umożliwiający weryfikację ich treści.
Zgodnie z regulaminem w przypadku nieuiszczenia opłaty za parkowanie pojazdu w tym za uiszczenie opłaty w zaniżonej wysokości lub przekroczenie opłaconego czasu parkowania bądź nie udokumentowanie prawa do zwolnienia z opłaty pobiera się opłatę dodatkową w wysokości 100,00 zł za każdy rozpoczęty dzień parkowania niezależnie od uiszczonej nieprawidłowo opłaty za parkowanie. Kontroler po stwierdzeniu, że pojazd samochodowy nie posiada opłaconego czasu postoju na danym parkingu, wystawia zawiadomienie-wezwanie do wniesienia opłaty dodatkowej (w dwóch egzemplarzach). Wystawione zawiadomienie-wezwanie Kontroler wręcza kierującemu pojazdem, a w przypadku jego nieobecności, pozostawia je za wycieraczką przedniej szyby samochodu.
Kopie wystawionych w danym dniu zawiadomień-wezwań przekazywane są następnego dnia roboczego do UMiG X. Opłatę dodatkową uiszcza się poprzez dokonanie wpłaty w sposób wskazany w dokumencie (zawiadomieniu-wezwaniu) wystawionym przez właściciela parkingu lub upoważnioną przez niego osobę/podmiot zarządzający terenem parkingu, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Nieopłacona w terminie opłata dodatkowa będzie dochodzona w drodze postępowania egzekucyjnego z wykorzystaniem danych właściciela pojazdu uzyskanych z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPIK). Korzystający z parkingu zostanie obciążony dodatkowo kosztem pozyskania danych o właścicielu pojazdu w wysokości przewidzianej w § 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie Centralnej Ewidencji Pojazdów (Dz. U z 2014 r., poz. 816 z późn. zm.), a także kosztami postępowania egzekucyjnego i windykacji.
Pytanie
Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego opłata dodatkowa za brak ważnego biletu parkomatowego na parkingu płatnym, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Według Gminy X opłata dodatkowa podlegać będzie opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2024.361 ze zm.).
Gmina X jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2024.0.1465 ze zm.) jest także osobą prawną - jednostką samorządu terytorialnego.
Na podstawie Zarządzenia Nr … Burmistrza Miasta i Gminy X z dnia … października 2024 r. w sprawie ustalenia miejsc płatnego parkowania i opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na nieruchomościach stanowiących mienie komunalne Gminy X:
1.Wyznaczono na terenie miasta … płatne miejsca postojowe dla pojazdów samochodowych na nieruchomościach stanowiących własność Gminy X położonych poza pasami dróg publicznych tj. na częściach działek nr 1 i 2 położonych w X,
2.Ustalono stawkę opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na ww. nieruchomościach w wysokości 3,50 zł za każdą rozpoczętą godzinę parkowania obowiązującą w dni robocze od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.00 do 18.00,
3.Wprowadzono opłaty abonamentowe oraz opłatę ryczałtową,
4.Określono przypadki zwolnienia z opłat za parkowanie,
5.Wprowadzono Regulamin funkcjonowania parkingów.
Gmina świadczy płatne usługi najmu miejsc parkingowych na rzecz osób fizycznych oraz podmiotów prawnych. Kierowca pojazdu, który zamierza skorzystać z miejsca parkingowego na jednym z płatnych parkingów miejskich, zobowiązany jest do opłacenia i wydrukowania biletu parkingowego. Zajęcie przez kierowców pojazdów miejsc postojowych na parkingu miejskim oznacza zawarcie umowy najmu pomiędzy właścicielem parkingu (Gminą X), a użytkownikiem pojazdu. Dowodem najmu miejsca parkingowego jest bilet pobrany w parkomacie lub przez aplikację mobilną, wykupiony abonament lub opłata ryczałtowa umieszczona w widocznym miejscu za szybą samochodu. W momencie opuszczenia miejsca parkingowego dochodzi do rozwiązania umowy najmu.
W przypadku gdy Kontroler, który jest upoważniony do przeprowadzenia kontroli ważności biletów parkingowych, stwierdzi nieważność lub brak biletu parkingowego, nieważność lub brak karty abonamentowej lub postojowej, nakłada na wynajmującego zawiadomienie-wezwanie w postaci opłaty dodatkowej. Opłata dodatkowa jest stała i wynosi 100,00 zł za każdy rozpoczęty dzień parkowania. W przypadku nieopłacenia jej w terminie 14 dni, opłata dochodzona będzie w drodze postępowania egzekucyjnego z wykorzystaniem danych właściciela pojazdu uzyskanych z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPIK).
Opłata dodatkowa pobierana przez Gminę X stanowi w istocie wynagrodzenie za świadczenie usługi parkowania pojazdu, jest ściśle związana z korzystaniem z miejsca parkingowego (usługą parkingową) i wiąże się z niewywiązaniem się kierowcy pojazdu z obowiązków przewidzianych w regulaminie podczas korzystania z miejsca parkingowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z treści przywołanego przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że ustawodawca przyjął generalna zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
Co do zasady, każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi usługę w rozumieniu ustawy. Przy czym muszą być spełnione następujące warunki:
-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.
Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczona usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.
Bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz świadczącego usługę, oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.
Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji odszkodowania. Zatem, w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego.
Na gruncie tego ostatniego, odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061, ze. zm.) rozróżnia dwa rodzaje szkód: deliktową (wynikającą z czynów niedozwolonych) oraz kontraktową (wynikającą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania umownego).
I tak, stosownie do art. 415 ww. ustawy Kodeks cywilny:
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Natomiast w myśl art. 471 ww. ustawy Kodeks cywilny:
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
W świetle wyżej powołanych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, ze nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.
Zagadnienie dotyczące kar umownych regulują natomiast przepisy Działu II Kodeksu cywilnego – „Skutki niewykonania zobowiązań”.
Zgodnie z art. 483 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny:
Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa, tzn. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych.
Z cytowanego wyżej art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (wyrok SN z 8 sierpnia 2008 r., sygn. akt V CSK 85/08). Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika wynikającego z tej umowy charakter uboczny (akcesoryjny).
Zastrzeżenie kary umownej można zatem traktować jako formę uproszczoną redakcji warunków umowy, która pozwala na przyjęcie przez strony, że wypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, stanowią jednocześnie podstawę do domagania się zapłaty kary umownej.
Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, że jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań i kar umownych nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.
Ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.
Z opisu sprawy wynika, że na podstawie Zarządzenia Burmistrza Miasta i Gminy X z dnia ..października 2024 r. w sprawie ustalenia miejsc płatnego parkowania i opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na nieruchomościach stanowiących mienie komunalne Gminy X, wyznaczono na terenie miasta X płatne miejsca postojowe dla pojazdów samochodowych na nieruchomościach stanowiących własność Gminy X położonych poza pasami dróg publicznych tj. na częściach działek nr 1 i 2 położonych w X. Regulamin korzystania z parkingów płatnych oraz cennik dostępny jest na stronie internetowej Urzędu Miasta i Gminy X oraz wywieszony jest przy wjeździe na każdy z parkingów miejskich. Kontroler po stwierdzeniu, że pojazd samochodowy nie posiada opłaconego czasu postoju na danym parkingu, wystawia zawiadomienie-wezwanie do wniesienia opłaty dodatkowej (w dwóch egzemplarzach). Wystawione zawiadomienie-wezwanie Kontroler wręcza kierującemu pojazdem, a w przypadku jego nieobecności, pozostawia je za wycieraczką przedniej szyby samochodu. Zgodnie z regulaminem w przypadku nieuiszczenia opłaty za parkowanie pojazdu w tym za uiszczenie opłaty w zaniżonej wysokości lub przekroczenie opłaconego czasu parkowania bądź nie udokumentowanie prawa do zwolnienia z opłaty pobiera się opłatę dodatkową w wysokości 100,00 zł za każdy rozpoczęty dzień parkowania niezależnie od uiszczonej nieprawidłowo opłaty za parkowanie. Opłatę dodatkową uiszcza się poprzez dokonanie wpłaty w sposób wskazany w dokumencie (zawiadomieniu-wezwaniu) wystawionym przez właściciela parkingu lub upoważnioną przez niego osobę/podmiot zarządzający terenem parkingu, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Nieopłacona w terminie opłata dodatkowa będzie dochodzona w drodze postępowania egzekucyjnego z wykorzystaniem danych właściciela pojazdu uzyskanych z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPIK). Korzystający z parkingu zostanie obciążony dodatkowo kosztem pozyskania danych o właścicielu pojazdu w wysokości przewidzianej w § 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie Centralnej Ewidencji Pojazdów (Dz. U. z 2014 r., poz. 816 z późn. zm.), a także kosztami postępowania egzekucyjnego i windykacji.
Państwa wątpliwości dotyczą określenia, czy opłata dodatkowa za brak ważnego biletu parkomatowego na parkingu płatnym podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT.
Odnosząc się do kwestii objętych zakresem zadanego pytania należy stwierdzić, że opłata sankcyjna w postaci opłaty dodatkowej nakładana m.in. w przypadku stwierdzenia braku biletu lub nieprawidłowego parkowania stanowi w istocie wynagrodzenie za świadczenie usług. Otrzymana przez Państwa opłata dodatkowa jest ściśle związana z korzystaniem z miejsca parkingowego (usługą parkingową) i wiąże się z niewywiązaniem się kierowcy pojazdu z obowiązków przewidzianych w regulaminie podczas korzystania z miejsca parkingowego.
Powyższe zostało potwierdzone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. 20 stycznia 2022 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-90/20 Apcoa Parking Danmark.
W wyroku w sprawie C-90/20 Trybunał orzekł, że:
Art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/112/WE (dalej: Dyrektywa VAT) należy interpretować w ten sposób, że opłaty kontrolne pobierane przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi w rozumieniu tego przepisu, które jako takie podlegają podatkowi od wartości dodanej (podatek VAT).
Uzasadniając swoje stanowisko Trybunał przypomniał, że:
(…) zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT, podatkowi VAT podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze (pkt 26).
W rozumieniu tego przepisu świadczenie usług dokonywane jest «odpłatnie» tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości wyodrębnionej usługi świadczonej usługobiorcy. Tak jest w przypadku, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 16 września 2021 r., Balgarska natsionalna televizia, C-21/20, EU:C:2021:743, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo) (pkt 27).
Po przeanalizowaniu sprawy, Trybunał stwierdził, że:
W sytuacji takiej jak rozpatrywana w postępowaniu, główny warunek dotyczący istnienia świadczeń wzajemnych, wydaje się, że jest spełniony.
Dalej wskazał, że:
Uiszczenie opłat za parkowanie oraz, stosownie do okoliczności, kwoty odpowiadającej opłatom kontrolnym za nieprawidłowe parkowanie stanowi bowiem wynagrodzenie za udostępnienie miejsca parkingowego (pkt 30).
W odniesieniu do warunku, zgodnie z którym wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy, Trybunał zauważył, że:
(…) kierowca, który uiszcza te opłaty kontrolne, skorzystał z miejsca parkingowego lub strefy parkowania, a wysokość tych opłat kontrolnych wynika z tego, że warunki zaakceptowane przez danego kierowcę zostały spełnione (tak w pkt 31).
W związku z tym łączna kwota, jaką kierowcy zobowiązali się zapłacić w zamian za świadczoną przez Apcoa usługę parkingową – w stosownych przypadkach wraz z opłatami kontrolnymi za nieprawidłowe parkowanie – stanowi warunki, na jakich faktycznie skorzystali oni z miejsca parkingowego, i to nawet jeśli zdecydowali się oni na nieprawidłowe jego użytkowanie, przekraczając dozwolony czas postoju, nie uzasadniając prawidłowo swojego prawa postoju czy też parkując na miejscu zastrzeżonym, nieoznaczonym lub w sposób utrudniający ruch, z naruszeniem ogólnych warunków użytkowania odnośnych parkingów (pkt 32).
W rezultacie Trybunał doszedł do wniosku, że te opłaty kontrolne mają bezpośredni związek z usługą parkingową i w konsekwencji można je uznać za integralną część całkowitej kwoty, którą kierowcy zobowiązali się zapłacić Spółce, decydując się na zaparkowanie swojego pojazdu na jednym z parkingów, którymi Spółka ta zarządza.
Zdaniem Trybunału, pobranie opłat dodatkowych nie byłoby możliwe, gdyby wcześniej nie została wykonana usługa udostępnienia miejsca parkingowego, zatem obowiązek zapłaty opłaty kontrolnej za nieprzestrzeganie regulaminu stanowi jeden z warunków skorzystania z usługi. W konsekwencji, TSUE doszedł do przekonania, że opłaty kontrolne oraz opłaty za parkowanie są ze sobą powiązane i łącznie stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług – opodatkowane VAT.
Z powołanego orzeczenia wynika także, że:
Trybunał przyznał jednak, że bezpośredni związek istnieje wówczas, gdy dwa świadczenia są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego – i odwrotnie (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C-94/19, EU:C:2020:193, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo) (pkt 41).
Otóż jest tak w niniejszym przypadku, ponieważ, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 66 opinii, pobieranie przez Apcoa opłat kontrolnych za nieprawidłowe parkowanie i parkowanie przez danego kierowcę w szczególnych okolicznościach, które określiła ta spółka, a które pociągają za sobą takie podwyższone opłaty za parkowanie, są ze sobą powiązane. Konieczność przeprowadzenia kontroli nieprawidłowego parkowania i w konsekwencji nałożenie takich opłat kontrolnych nie może bowiem mieć miejsca, jeżeli usługa udostępnienia miejsca parkingowego nie została wcześniej wykonana (pkt 42).
Zdaniem Trybunału, wniosku tego nie podważa okoliczność, że kwota opłaty kontrolnej jest z góry określona i pozostaje bez konkretnego gospodarczego związku z wartością świadczonej usługi parkingowej oraz to, że opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawana w prawie krajowym za karę.
(…) zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dla zakwalifikowania transakcji jako transakcji dokonanej odpłatnie w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT bez znaczenia jest wysokość świadczenia wzajemnego, w szczególności okoliczność, czy jest ona równa kosztom poniesionym przez podatnika w związku ze świadczeniem usługi, czy też od nich wyższa lub niższa. Taka okoliczność nie może mieć bowiem wpływu na bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem usług a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C-94/19, EU:C:2020:193, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo) (pkt 45).
Ponadto Trybunał zauważył, że:
(…) dla celów wykładni przepisów dyrektywy VAT ocena tego, czy płatność dokonywana jest w zamian za świadczenie usługi, jest kwestią z zakresu prawa Unii, którą należy rozstrzygać odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego (wyrok z dnia 22 listopada 2018 r., MEO – Serviços de Comunicaçoes e Multimédia, C-295/17, EU:C:2018:942, pkt 69, 70) (pkt 46).
Z powyższego wynika, że okoliczność, iż opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawania w prawie krajowym za karę, nie ma decydującego znaczenia dla kwalifikacji kwoty określonej z góry w umowie o świadczenie usług.
Przy ocenie skutków podatkowych konkretnej opłaty dodatkowej należy w szczególności zwracać uwagę na fakt, czy usługa została rzeczywiście wykonana czy też nie. Fakt ten ma bowiem istotne znaczenie dla skutków podatkowych pobieranych opłat dodatkowych mających charakter sankcyjny.
Jak podkreślił Trybunał w pkt 43 wyroku C-90/20:
w sprawie zakończonej wyrokiem z 18 lipca 2007 r., Société thermale d’Eugénie-les-Bains (C-277/05), rozpatrywana usługa nie została wyświadczona. Tymczasem w sprawie rozstrzyganej w postępowaniu głównym (C-90/20) usługa udostępnienia miejsca parkingowego została rzeczywiście wykonana.
Odnosząc stwierdzenia wynikające z powołanego powyżej orzeczenia TSUE do przedmiotowej sprawy, zauważyć należy, iż jak wynika z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy, opłata dodatkowa jest/będzie przez Państwa nakładana w przypadku stwierdzenia m.in. braku biletu oraz nieprawidłowego parkowania. Zatem, w rozpatrywanej sprawie istnieje bezpośredni związek pomiędzy nałożeniem opłaty dodatkowej (opłaty sankcyjnej) ze skorzystaniem z usługi parkowania (najem miejsca parkingowego).
Te dwa świadczenia – najem miejsca parkingowego oraz nałożenie opłaty dodatkowej – są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego i odwrotnie.
Podsumowując, w przedstawionym stanie faktycznym, nałożenie kary umownej (w postaci opłaty dodatkowej) możliwe jest jedynie w przypadku nieregulaminowego skorzystania z parkingu (najmu miejsca parkingowego) i odwrotnie – nieregulaminowe skorzystanie z parkingu skutkuje nałożeniem kary umownej.
Tym samym została spełniona przesłanka istnienia związku pomiędzy zapłatą przez korzystającego z parkingu określonej kwoty pieniężnej a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że zapłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem, przedmiotowa kara umowna w postaci opłaty dodatkowej za brak biletu parkomatowego za wjazd na parking stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i w konsekwencji podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 tej ustawy.
W konsekwencji Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.