Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 października 2024 r. za pośrednictwem platformy ePUAP wpłynął Państwa wniosek z 16 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy wskazany w opisie zdarzenia przyszłego Dział, do którego został przypisany Zespół składników, będzie stanowić ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji planowany podział przez wydzielenie będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT (na podstawie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT) – a zatem w związku z planowanym podziałem Spółka nie będzie podmiotem dokonującym czynności opodatkowanej VAT.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 23 grudnia 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(A.) [Wnioskodawca, Spółka] jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…). Spółka jest polskim rezydentem podatkowym, tj. podlega w Polsce opodatkowaniu od całości uzyskiwanych dochodów. Spółka jest także zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług [VAT].

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest m.in. kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek ((…)) oraz wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi ((…)).

W ramach wykonywanej działalności Spółka nabywa nieruchomości, w tym lokale użytkowe. Nieruchomości będące własnością Spółki są położone w różnych miejscowościach na terenie całej Polski. Nieruchomości te mają bardzo różnorodny charakter, w tym na przykład grunty niezabudowane, grunty zabudowane, nieruchomości przemysłowe, magazyny, place składowe, mieszkania, lokale biurowe.

Odnośnie nieruchomości położonych w (…), Spółka jest właścicielem pięciu lokali użytkowych o powierzchni użytkowej wynoszącej od ok. (…)m² do ok. (…)m²) oraz posiada udział w lokalu z miejscami garażowymi zlokalizowanych w tym samym budynku [łącznie  określane jako „Lokale”]. Lokale zostały przyjęte przez Spółkę do ewidencji środków trwałych w (…)r. i są liniowo amortyzowane (roczna stawka amortyzacji wynosząca (…)%).

Jako że Spółka generuje dochody m.in. z wynajmu nieruchomości, Spółka (jako wynajmujący) zawarła z najemcami umowy najmu, na podstawie których (A.) oddała najemcom Lokale do używania na czas oznaczony/nieoznaczony, a najemcy zobowiązali się płacić Spółce umówiony czynsz (umowy dalej określane jako „Umowy Najmu”). W związku z Umowami Najmu po stronie Spółki występują należności z tytułu najmu, które są – co do zasady – terminowo regulowane przez Najemców. Wraz z zakończeniem poszczególnych Umów Najmu, Spółka poszukuje kolejnych najemców.

Fakt posiadania Lokali wiąże się z koniecznością ponoszenia opłat na rzecz wspólnoty mieszkaniowej, zawarcia i wykonywania szeregu umów przewidujących dostawę wymaganych mediów (woda, energia elektryczna, ogrzewanie) oraz zakup szeregu innych usług. Wartość części z tych kosztów jest pokrywana z czynszu należnego od najemców, a część jest dodawana do tego czynszu.

Zarządzanie Lokalami wymaga odpowiedniego doświadczenia i znajomości realiów rynku nieruchomości (zwłaszcza na tak konkurencyjnym rynku najmu powierzchni użytkowej, jakim jest rynek (…)). Z tego też względu Spółka angażuje osoby i podmioty, których zadaniem jest wykonywanie wszelkich czynności niezbędnych do efektywnego wykorzystania Lokali w prowadzonej działalności gospodarczej (w zakresie wynajmu powierzchni użytkowej).

Odmienny charakter wszystkich posiadanych przez Spółkę nieruchomości skłonił Zarząd do bardziej specjalistycznego zarządzania nimi, w sposób uwzględniający specyfikę czy to lokalizacji czy charakteru nieruchomości. Zarząd Spółki planuje zatem wydzielenie ze Spółki powiązanych ze sobą funkcjonalnie, lokalizacyjnie czy w inny sposób gospodarczo posiadanych składników majątku wraz z towarzyszącymi im elementami prowadzonej działalności, przede wszystkim celem powierzenia wyspecjalizowanym działom zarządzania różnego rodzaju nieruchomościami położonymi w poszczególnych miejscowościach czy nieruchomościami o odrębnych charakterze.

Chęć wyodrębnienia działalności w zakresie zarządzania Lokalami i powiązane z nią przypisanie funkcji zarządzania Lokalami określonej osobie stanowiło asumpt do podjęcia przez Zarząd Spółki uchwały przewidującej m.in. formalne wyróżnienie w Spółce odrębnego działu, którego zadaniem będzie prowadzenie działalności w zakresie zarządzania Lokalami („Dział”) – wydzielenie Działu ułatwi procesy reorganizacyjne, jakie Spółka planuje zrealizować celem wydzielenia niektórych rodzajów swojej działalności do osobnych, dedykowanych ku temu spółek.

W związku z powyższym Zarząd Spółki wyodrębnił organizacyjnie, w formie stosownej uchwały Zarządu, Dział i przypisał do niego adekwatny zespół składników majątkowych i niemajątkowych, na który składają się m.in.:

1.Lokale wraz z przynależnym do nich (i należącym do Spółki) wyposażaniem;

2.prawa i obowiązki z Umów Najmu oraz umów dotyczących mediów;

3.zobowiązania i należności handlowe związane z ww. umowami;

4.umowy ubezpieczenia Lokali;

5.umowy z pracownikami/współpracownikami Spółki, których zadaniem pozostaje zarządzanie Lokalami;

6.decyzje organów administracji odnoszące się do Lokali;

7.rachunek bankowy, tj. rachunek bieżący (podstawowy) w PLN (razem z rachunkiem VAT), który to rachunek będzie wykorzystywany dla celów obsługi płatności związanych z Lokalami (regulowania zobowiązań) a także przyjmowania wpływów wynikających z wynajmu Lokali (spłaty należności);

8.zobowiązania.

Ww. zespół składników majątkowych i niemajątkowych jest na potrzeby niniejszego wniosku określany dalej jako „Zespół składników”.

Oprócz wyodrębnienia organizacyjnego, Dział został również wyodrębniony na płaszczyźnie finansowej. Wyodrębnienie w tym względzie polega przede wszystkim na:

i.identyfikowaniu przez Spółkę środków pieniężnych bezpośrednio powiązanych z działalnością prowadzoną przez Dział (zarówno od strony wpływów i wydatków);

ii.alokacji do Działu rachunku bankowego, tj. rachunku bieżącego (podstawowego) w PLN (razem z rachunkiem VAT) – który to rachunek będzie wykorzystywany dla celów obsługi płatności związanych z Lokalami (regulowania zobowiązań) a także przyjmowania wpływów wynikających z wynajmu Lokali (przyjmowania spłat należności);

iii.prowadzeniu działalności w zakresie zarządzania Lokalami, a więc posiadanie przez Dział źródła bieżącego finansowania działalności.

Co istotne, w odniesieniu do Działu – w oparciu o prowadzoną ewidencję księgową (w tym system (…) – miejsc powstawania kosztów) – możliwe jest i odbywa się przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z Lokalami i innymi składnikami wchodzącymi w skład Zespołu składników.

W ramach wyodrębnienia funkcjonalnego (które w części zazębia się z wyodrębnieniem organizacyjnym), przedmiotem działalności Działu jest działalność związana z zarządzaniem Lokalami. W zakresie utrzymania, korzystania i pobierania pożytków z Lokalami, Dział wykonuje działania w szczególności polegające na:

i.utrzymaniu Lokali poprzez zapewnienie im dostępu do mediów i obsługi korzystania z Lokali (w takim zakresie w jakim umowy w tym względzie nie będą zawierane przez samych najemców);

ii.korzystanie z Lokali poprzez oddawanie ich do odpłatnego używania osobom trzecim (najemcom) przede wszystkim w celu prowadzenia działalności przez te osoby.

Jeżeli chodzi o wyodrębnienie na płaszczyźnie funkcjonalnej, Dział – formalnie wyodrębniony w strukturze organizacyjnej Spółki – funkcjonuje tak jakby stanowił niezależne przedsiębiorstwo. Z tego względu do Działu zostały alokowane poszczególne elementy wchodzące w skład Zespołu składników, w tym umowy związane z działalnością w zakresie zarządzania Lokalami oraz wynikające z tych umów prawa i obowiązki. Co więcej, do Działu są przypisane składniki materialne i niematerialne oraz zobowiązania, które znajdowały się w przedsiębiorstwie, a które są istotne dla działalności w zakresie zarządzania Lokalami. Dział dysponuje masą majątkową oraz zasobami, które umożliwiają jego funkcjonowanie jako niezależnego przedsiębiorstwa. Ponadto Wnioskodawca przyporządkował do obsługi Działu odpowiednie osoby, których zadaniem jest i będzie wykonywanie wszelkich czynności niezbędnych do efektywnego wykorzystania Lokali w prowadzonej działalności gospodarczej (w zakresie wynajmu powierzchni użytkowej) oraz odpowiednio identyfikował środki pieniężne bezpośrednio powiązane z działalnością prowadzoną przez Dział (od strony wpływów i wydatków – w sposób zaprezentowany powyżej, w tym przy użyciu dedykowanego rachunku bankowego).

Wydzielenie Lokali do odrębnego Działu ma związek z faktem, że Spółka planuje dokonać podziału przez wydzielenie kilku zorganizowanych części przedsiębiorstwa [ZCP] do nowych spółek. Opisany w niniejszym Wniosku Zespół składników (alokowany do Działu) będzie przedmiotem „nabycia” (w ramach podziału przez wydzielenie) przez nową spółkę, której udziałowcem będzie Wnioskodawca. Nowa spółka (podmiot przejmujący Zespół składników – innymi słowy, „nabywca” Zespołu składników) będzie miała za zadanie kontynuować działalność gospodarczą w zakresie zarządzania Lokalami – przy wykorzystaniu również innych, wskazanych w niniejszym Wniosku składników.

Będący przedmiotem niniejszego Wniosku Dział został utworzony przez składniki będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, nie natomiast o zbiorze przypadkowych, niepasujących elementów, których jedyną wspólną cechą jest własność jednego podmiotu gospodarczego. W związku z tym w celu kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej w dotychczasowym zakresie przez Wnioskodawcę, nie powinno być konieczne angażowanie innych istotnych składników majątku niż te, które byłyby przedmiotem ewentualnego przeniesienia do nowej spółki w ramach rozważanego podziału przez wydzielenie. Niemniej nowa spółka będzie miała możliwość gromadzenia innych składników majątkowych i zaciągania zobowiązań – w przypadku zidentyfikowania takiej potrzeby biznesowej.

Będący przedmiotem niniejszego Wniosku Dział będzie tworzony przez składniki będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, nie natomiast o zbiorze przypadkowych, niepasujących elementów, których jedyną wspólną cechą jest własność jednego podmiotu gospodarczego. W związku z tym w celu kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej w dotychczasowym zakresie przez Wnioskodawcę, nie powinno być konieczne angażowanie innych, istotnych składników majątku niż te, które byłyby przedmiotem ewentualnego przeniesienia do nowej spółki w ramach rozważanego podziału przez wydzielenie. Niemniej nowa spółka miałaby możliwość gromadzenia innych składników majątkowych i zaciągania zobowiązań – w przypadku zidentyfikowania takiej potrzeby biznesowej.

Celem potwierdzenia, czy przypisany do wyodrębnianego Działu Zespół składników może zostać uznany za ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. jedn. Dz. U. z 2024 r. poz. 361; [ustawa o VAT]), Spółka postanowiła wystąpić do tut. Organu z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej [w tym w celu ustalenia konsekwencji podatkowych na gruncie ustawy o VAT dla przeniesienia Działu (wraz z przypisanym doń Zespołem składników) do nowej spółki w ramach planowanego podziału przez wydzielenie].

W uzupełnieniu wniosku z 23 grudnia 2024 r. Wnioskodawca wskazał, że:

1)planowany podział przez wydzielenie, którego dotyczy wniosek, zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. Dążąc bowiem do podziału, w ramach którego Spółka dokona przeniesienia Działu (w tym Lokali) na inną spółkę, Spółka planuje osiągnąć efekt w postaci usprawnienia działalności gospodarczej – nie tylko w odniesieniu do przeniesionego na inną spółkę Działu, ale również odnośnie samej Spółki. Spółka posiada bowiem szereg (bardzo licznych) nieruchomości o różnym przeznaczeniu, rozproszonych na terenie całej Polski (tj. w miejscowościach takich jak np.: (…), (…), (…) (…), (…), (…), (…), (…), (…), (…), (…), (…), (…), (…), (…) oraz (…)). Wydzielanie kolejnych działów według kryteriów funkcjonalnych i/lub lokalizacyjnych (wraz z przypisanymi do działów nieruchomościami) i ich przenoszenie do innych podmiotów (w ramach kolejnych podziałów przez wydzielenie) pozwoli na bardziej efektywne wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem przeniesionych w ramach działów spójnie zidentyfikowanych nieruchomości. Spółka uznaje, że zarządzanie nieruchomościami/obiektami o jednolitej lub chociaż zbliżonej funkcji/charakterze i/lub lokalizacji wraz z powiązanymi z nimi źródłami finansowania, zasobami ludzkimi i organizacyjnymi pozwoli na efektywniejsze działania;

2)po planowanym podziale przez wydzielenie w Spółce pozostanie szereg nieruchomości, o różnym przeznaczeniu (np. grunty o różnych statusie prawnym, budynki/obiekty przemysłowe, budynki handlowe, budynki magazynowe, budynki/lokale mieszkalne, lokale/budynki biurowe, obiekty hotelowe), położonych w wielu polskich miejscowościach (wyszczególnionych w pkt 1 powyżej). Należy podkreślić, że Spółka prowadzi działalność w oparciu o majątek dużej wartości – według stanu księgowego na koniec roku finansowego (…) łączna wartość księgowa aktywów Spółki wynosiła ok. (…) (…) zł, z czego ok. (…) (…) zł rzeczowe aktywa trwałe (w tym: grunty – ok. (…) (…) zł; budynki, lokale, prawa do lokali – ok. (…) (…) zł).

Pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu

Czy wskazany w opisie zdarzenia przyszłego Dział, do którego został przypisany Zespół składników, będzie stanowić ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji planowany podział przez wydzielenie będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT (na podstawie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT) – a zatem w związku z planowanym podziałem Spółka nie będzie podmiotem dokonującym czynności opodatkowanej VAT?

Państwa stanowisko w sprawie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazany w opisie zdarzenia przyszłego Dział, do którego został przypisany Zespół składników, będzie stanowić ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji planowany podział przez wydzielenie będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT (na podstawie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT) – a zatem w związku z planowanym podziałem Spółka nie będzie podmiotem dokonującym czynności opodatkowanej VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z definicją z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, przez ZCP rozumieć należy organizacyjnie i finansowo wyodrębniony – w istniejącym przedsiębiorstwie – zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Odnajduje to potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej [DKIS] z 24 kwietnia 2018 r. nr. IBPP3/443-1360/14-1/JP lub z 2 czerwca 2017 r. nr. 0114-KDIP1-3.4012.90.2017.1.KC.

W świetle powyższych regulacji, składniki majątkowe tworzą ZCP, jeżeli:

i.stanowią zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

ii.zespół składników materialnych i niematerialnych został wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie;

iii.zespół składników materialnych i niematerialnych został wyodrębniony finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie;

iv.zespół składników materialnych i niematerialnych potencjalnie może stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze (wyodrębnienie funkcjonalne).

Jako uzupełnienie przedstawionej wyżej definicji, orzecznictwo organów podatkowych i sądów posiłkowo posługuje się definicją przedsiębiorstwa przewidzianą na gruncie ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610; „KC”). W świetle art. 55¹ KC przedsiębiorstwo definiuje się jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Swoim zakresem obejmuje w szczególności:

i.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

ii.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

iii.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

iv.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

v.koncesje, licencje i zezwolenia;

vi.patenty i inne prawa własności przemysłowej;

vii.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

viii.tajemnice przedsiębiorstwa;

ix.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W celu ustalenia czy opisany powyżej Zespół składników będzie stanowić ZCP w rozumieniu ustawy o VAT należy – w pierwszej kolejności – przeanalizować, czy stanowi on zespół składników materialnych i niematerialnych.

Zespół składników jako zespół składników materialnych i niematerialnych Definicja ZCP wskazana w ustawie o VAT nie określa, jakie konkretnie składniki materialne i niematerialne powinny wchodzić w skład danej masy majątkowej, aby mogła ona stanowić ZCP.

W orzecznictwie przeważa pogląd, że są to wszystkie składniki materialne i niematerialne, które są istotne do funkcjonowania ZCP jako wyodrębnionej całości (tak m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 7 kwietnia 2021 r., sygn. akt I SA/Bd 101/21 oraz DKIS w interpretacji indywidualnej z 26 sierpnia 2021 r., nr 0113-KDIPT1-2.4012.390.2021.1.AJB).

Art. 55¹ KC, stosowany posiłkowo, wskazuje, jakiego rodzaju mogą to być składniki. Nie wszystkie składniki wymienione w tymże przepisie muszą, jednakże zaistnieć w danym przedsiębiorstwie, aby można było z niego wydzielić ZCP. Niemniej jednak, jeżeli występują one w obrębie masy majątkowej przedsiębiorstwa i są istotne dla funkcjonowania jego zorganizowanej części oraz umożliwiają podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa, to powinny one zostać do tej części przypisane, aby mogła ona stanowić ZCP.

Reasumując, warunkiem uznania Zespołu składników za ZCP w rozumieniu ustawy o VAT jest, aby zostały do niego przypisane składniki materialne i niematerialne Spółki niezbędne do prowadzenia przypisanego Działowi zakresu działalności.

W uchwale Zarządu Spółki dotyczącej wyodrębniania Działu zostały przypisane najistotniejsze składniki materialne oraz zobowiązania związane z działalnością Spółki w zakresie zarządzania Lokalami, w tym w szczególności opisany powyżej Zespół składników, w którym znajdą się m.in.:

1.Lokale wraz z przynależnym do nich (i należącym do Spółki) wyposażaniem;

2.prawa i obowiązki z Umów Najmu oraz umów dotyczących mediów;

3.zobowiązania i należności handlowe związane z ww. umowami;

4.umowy ubezpieczenia Lokali;

5.umowa o pracę z (współ)pracownikiem Spółki, którego zadaniem pozostaje zarządzanie Lokalami;

6.decyzje organów administracji odnoszące się do Lokali.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że do Działu zostały przypisane – zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT – zarówno składniki materialne, jak i niematerialne oraz zobowiązania. W wykazie tych składników figurują również te, o których mowa w art. 55¹ KC, tj. prawo własności Lokali oraz innych ruchomości (wyposażenia) czy te wierzytelności (należności handlowe).

W ocenie Wnioskodawcy do Działu zostały zatem alokowane (jako Zespół składników) komponenty majątkowe wchodzące w skład przedsiębiorstwa Spółki, a istotne dla prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie zarządzania Lokalami. Co istotne, do Działu została również alokowana osoba, która osobiście wykonuje czynności polegające na zarządzaniu Lokalami.

Mając powyższe na względzie, zdaniem Wnioskodawcy, Zespół składników będzie stanowić zespołu składników materialnych i niematerialnych, o którym mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Wyodrębnienie organizacyjne

Ustawa o VAT nie wskazuje jak ma wyglądać organizacyjne wyodrębnienie danej masy majątkowej, aby mogła ona zostać uznana za ZCP. Dotychczas prezentowany przez organy podatkowe pogląd wskazuje, że wystarczające jest wyodrębnienie danego zespołu składników w statucie, regulaminie lub innym akcie (np. uchwale zarządu) (tak m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 6 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Rz 525/19 oraz DKIS w interpretacjach indywidualnych z 20 listopada 2020 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.556.2020.3.MAZ, z 19 kwietnia 2018 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.183.2018.1.JG, oraz z 25 stycznia 2018 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.1.2018.1.IK).

Opisany w opisie zdarzenia przyszłego Dział, do którego został przypisany Zespół składników, został formalnie wyodrębniony w strukturze organizacyjnej Spółki na mocy uchwały Zarządu Spółki. Co za tym idzie wymóg wyodrębnienia w jakimkolwiek akcie korporacyjnym (tu w uchwale Zarządu Spółki) powinien zostać uznany za spełniony.

Opisany w opisie zdarzenia przyszłego Dział, do którego zostanie przypisany Zespół składników, zostanie formalnie wyodrębniony w strukturze organizacyjnej Spółki na mocy uchwały Zarządu Spółki. Co za tym idzie wymóg wyodrębnienia w jakimkolwiek akcie korporacyjnym (tu w uchwale Zarządu Spółki) powinien zostać uznany za spełniony.

Odrębność organizacyjna oznacza również możliwość ustalenia – w dowolnym momencie – które składniki majątkowe przedsiębiorstwa przynależą do ZCP. Odrębność organizacyjna wymaga, aby możliwe było przyporządkowanie do takiego odrębnego zespołu składników majątkowych i niemajątkowych odrębnej dokumentacji, łącznie z umowami stanowiącymi źródło praw i obowiązków dotyczących wyłącznie zakresu działalności prowadzonej przez dany zespół składników.

W świetle powyższego oraz zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, wyodrębnienie organizacyjne ZCP w postaci Działu z przypisanym do niego Zespołem składników ma swoje uzasadnienie w szczególności w:

i.formalnym wyodrębnieniu Działu na mocy uchwały Zarządu Spółki,

ii.alokowaniu do Działu poszczególnych elementów wchodzących w skład Zespołu składników, w tym umów związanych z działalnością w zakresie zarządzania Lokalami oraz wynikających z tych umów praw i obowiązków.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, wyodrębnienie Działu powinno spełniać przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego.

Wyodrębnienie finansowe

Definicja ZCP wskazana w ustawie o VAT nie precyzuje, co należy rozumieć przez wyodrębnienie finansowe. Organy podatkowe prezentują stanowisko, zgodnie z którym wyodrębnienie finansowe nie oznacza konieczności prowadzenia osobnych ksiąg dla poszczególnych ZCP, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP (tak m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 stycznia 2020 r., sygn. akt I FSK 1343/17, DKIS w interpretacji indywidualnej z 20 listopada 2020 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.556.2020.3.MAZ, oraz z 23 października 2020 r., nr 0114-KDIP4-1.4012.394.2020.1.AM).

Zdaniem Wnioskodawcy, o wyodrębnieniu finansowym Działu będzie przede wszystkim świadczyć:

i.identyfikowanie przez Spółkę środków pieniężnych bezpośrednio powiązanych z działalnością prowadzoną przez Dział (od strony wpływów i wydatków);

ii.rachunek bankowy alokowany do Działu, tj. rachunek bieżący (podstawowy) w PLN (razem z rachunkiem VAT) – który to rachunek będzie wykorzystywany dla celów obsługi płatności związanych z Lokalami (regulowania zobowiązań) a także przyjmowania wpływów wynikających z wynajmu Lokali (spłaty należności);

iii.prowadzenie działalności w zakresie zarządzania Lokalami, a więc posiadanie przez Dział źródła bieżącego finansowania działalności.

Co istotne, w odniesieniu do Działu – w oparciu o prowadzoną ewidencję księgową (w tym system (…) – miejsc powstawania kosztów) – jest i będzie możliwe przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z Lokalami i innymi składnikami wchodzącymi w skład Zespołu składników.

Mając na względzie powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, Dział, do którego został alokowany Zespół składników, będzie spełniać przesłankę wyodrębnienia finansowego.

Wyodrębnienie funkcjonalne/realizacja określonych zadań gospodarczych

Poza wyodrębnieniem organizacyjnym i finansowym w istniejącym przedsiębiorstwie, składniki materialne i niematerialne, by mogły uznane za ZCP w rozumieniu ustawy o VAT, muszą być przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych. Jednocześnie konieczne jest, by zespół takich składników potencjalnie mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo, realizujące własne zadania gospodarcze. Takie rozumienie wyodrębnienia funkcjonalnego zostało potwierdzone również w stanowiskach organów podatkowych i sądów administracyjnych (tak m.in. DKIS w interpretacji indywidualnej z 2 sierpnia 2021 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.545.2021.1.MG, z 20 listopada 2020 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.556.2020.3.MAZ, oraz z 24 kwietnia 2018 r., nr IBPP3/443-1360/14-1/JP).

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przedmiotem działalności Działu będzie działalność związana z zarządzaniem Lokalami. W zakresie utrzymania, korzystania i pobierania pożytków z Lokali, Dział wykonuje działania w szczególności polegające na:

i.utrzymaniu Lokali poprzez zapewnienie im dostępu do mediów i obsługi korzystania z Lokali (w takim zakresie w jakim umowy w tym względzie nie będą zawierane przez samych najemców);

ii.korzystaniu z Lokali poprzez oddawanie ich do odpłatnego używania osobom trzecim (najemcom) przede wszystkim w celu prowadzenia działalności przez te osoby.

W świetle powyższego należy wskazać, że do Działu zostały przypisane konkretne zadania gospodarcze.

Jeżeli chodzi o wyodrębnienie na płaszczyźnie funkcjonalnej, Dział – formalnie wyodrębniony w strukturze organizacyjnej Spółki – funkcjonuje tak jakby stanowił niezależne przedsiębiorstwo.

Z tego względu do Działu zostały alokowane poszczególne elementy wchodzące w skład Zespołu składników, w tym umowy związane z działalnością w zakresie zarządzania Lokalami oraz wynikające z tych umów prawa i obowiązki. Co więcej, do Działu zostały przypisane składniki materialne i niematerialne oraz zobowiązania, które znajdowały się w przedsiębiorstwie, a które są istotne dla działalności w zakresie zarządzania Lokalami. Dział dysponuje masą majątkową oraz zasobami, które umożliwiają jego funkcjonowanie jako niezależnego przedsiębiorstwa. Ponadto Wnioskodawca przyporządkował do obsługi Działu odpowiednie osoby, której zadaniem pozostaje wykonywanie wszelkich czynności niezbędnych do efektywnego wykorzystania Lokali w prowadzonej działalności gospodarczej (w zakresie wynajmu powierzchni użytkowej) oraz odpowiednio identyfikuje środki pieniężne bezpośrednio powiązane z działalnością prowadzoną przez Dział (od strony wpływów i wydatków – w sposób zaprezentowany powyżej, w tym przy użyciu dedykowanego rachunku bankowego, tj. rachunku bieżącego/podstawowego w PLN wraz z rachunkiem VAT).

Mając powyższe na względzie, zdaniem Wnioskodawcy Dział, do którego został alokowany Zespół składników, powinien spełniać przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego/realizacji określonych zadań gospodarczych.

Mając powyższe na względzie, zdaniem Wnioskodawcy Dział, do którego został alokowany Zespół składników, powinien spełniać przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego/realizacji określonych zadań gospodarczych.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, Dział, do którego został alokowany Zespół składników, powinien stanowić ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Podział przez wydzielenie jako czynność niepodlegająca opodatkowaniu VAT Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku uznania opisanego w niniejszym Wniosku Działu (z przypisanym doń Zespołem składników) za ZCP, podział przez wydzielenie Działu do nowej spółki będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT.

Aby rozstrzygnąć, czy dana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu VAT, należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w stosunku do tej transakcji może znaleźć zastosowanie którekolwiek z wyłączeń przedmiotowych określonych przez ustawodawcę w art. 6 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP. Definicja legalna ZCP na gruncie ustawy o VAT zawarta jest w art. 2 pkt 27e.

Zatem, o ile Dział (wraz z przypisanym do niego Zespołem składników) spełnia przesłanki uznania go za ZCP, wówczas podział przez wydzielenie stanowić będzie czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT. Spółka nie wystąpi zatem w roli podmiotu dokonującego czynności opodatkowanej VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazany w opisie zdarzenia przyszłego Dział, do którego został przypisany Zespół składników, będzie stanowić ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji planowany podział przez wydzielenie będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT (na podstawie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT) – co za tym w związku z planowanym podziałem (o ile ten nastąpi) Spółka nie będzie podmiotem dokonującym czynności opodatkowanej VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361, ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy.

Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061, ze zm.) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy o VAT:

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników materialnych i niematerialnych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT uwzględnić należy następujące okoliczności:

- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że   w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady - nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12, czy z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15.

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia kwestii czy wskazany w opisie zdarzenia przyszłego Dział, do którego został przypisany Zespół składników, będzie stanowić ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji planowany podział przez wydzielenie będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT (na podstawie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT) – a zatem w związku z planowanym podziałem Spółka nie będzie podmiotem dokonującym czynności opodatkowanej VAT.

Zauważyć należy, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie, w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Zgodnie z powyższym, o zorganizowanej części przedsiębiorstwa można mówić jedynie wówczas, gdy w istniejącym przedsiębiorstwie, zespół składników materialnych i niematerialnych został wyodrębniony na trzech, ściśle ze sobą powiązanych, płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej. Niezbędne jest także, aby majątek przejmowany służył do kontynuacji działalności prowadzonej dotychczas z jego wykorzystaniem.

Na wstępie należy zauważyć, że zgodnie z powołanym wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów rozumiana w świetle art. 7 ust. 1 ustawy jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl wskazanego wyżej art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem, w świetle powyższych regulacji – co do zasady – dostawa nieruchomości stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W wyjątkowych okolicznościach dostawa nieruchomości może zostać uznana za czynność niepodlegającą opodatkowaniu, tj. w przypadku spełnienia przesłanek kwalifikacji nieruchomości będącej przedmiotem dostawy jako przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Warto tutaj zwróć uwagę na wyrok NSA z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15. Sąd orzekł m.in., że „same w sobie nieruchomości (zabudowane nieruchomości) nie tworzą całości zdolnej do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej. Nie stanowią zatem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nawet jeżeli były wykorzystywane przez sprzedawcę również do działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tych nieruchomości lub ich części, albo znajdujących się na nich obiektów budowlanych i ich części. W sytuacji, gdy dany podmiot prowadzi tego rodzaju działalność poprzez wyodrębniony w strukturze organizacyjnej zakład (dział, wydział), obejmujący przypisane do tejże działalności w zakresie najmu nieruchomościami, obsługę (pracowników), finansowanie, umowy, itp., sprzedaż takiego zakładu – jako całości – może spełniać warunek stosownego wyodrębnienia i zdolności do prowadzenia samodzielnej działalności”.

Zestawiając przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego z przywołanymi przepisami prawa oraz orzecznictwem TSUE i analizując go w kontekście zadanego we wniosku pytania, wskazać należy, że zespół składników majątkowych mający być przedmiotem planowanego podział przez wydzielenie nie będzie stanowić zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług [VAT]. Przedmiotem działalności Spółki jest m.in. kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek oraz wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. W ramach wykonywanej działalności Spółka nabywa nieruchomości, w tym lokale użytkowe. Nieruchomości będące własnością Spółki są położone w różnych miejscowościach na terenie całej Polski.

Jak wynika z opisu sprawy Zarząd Spółki planuje wydzielenie ze Spółki powiązanych ze sobą funkcjonalnie, lokalizacyjnie czy w inny sposób gospodarczo posiadanych składników majątku wraz z towarzyszącymi im elementami prowadzonej działalności, przede wszystkim celem powierzenia wyspecjalizowanym działom zarządzania różnego rodzaju nieruchomościami położonymi w poszczególnych miejscowościach czy nieruchomościami o odrębnym charakterze.

Chęć wyodrębnienia działalności w zakresie zarządzania Lokalami i powiązane z nią przypisanie funkcji zarządzania Lokalami określonej osobie stanowiło asumpt do podjęcia przez Zarząd Spółki uchwały przewidującej m.in. formalne wyróżnienie w Spółce odrębnego działu, którego zadaniem będzie prowadzenie działalności w zakresie zarządzania Lokalami („Dział”) – wydzielenie Działu ułatwi procesy reorganizacyjne, jakie Spółka planuje zrealizować celem wydzielenia niektórych rodzajów swojej działalności do osobnych, dedykowanych ku temu spółek.

Wydzielenie Lokali do odrębnego Działu ma związek z faktem, że Spółka planuje dokonać podziału przez wydzielenie kilku zorganizowanych części przedsiębiorstwa [ZCP] do nowych spółek. Opisany w niniejszym Wniosku Zespół składników (alokowany do Działu) będzie przedmiotem „nabycia” (w ramach podziału przez wydzielenie) przez nową spółkę, której udziałowcem będzie Wnioskodawca. Nowa spółka (podmiot przejmujący Zespół składników – innymi słowy, „nabywca” Zespołu składników) będzie miała za zadanie kontynuować działalność gospodarczą w zakresie zarządzania Lokalami – przy wykorzystaniu również innych, wskazanych w niniejszym Wniosku składników.

W ramach wyodrębnienia funkcjonalnego (które w części zazębia się z wyodrębnieniem organizacyjnym), przedmiotem działalności Działu jest działalność związana z zarządzaniem Lokalami.

Ponadto podali Państwo, że wydzielanie kolejnych działów według kryteriów funkcjonalnych i/lub lokalizacyjnych (wraz z przypisanymi do działów jednorodnymi nieruchomościami) i ich przenoszenie do innych podmiotów (w ramach kolejnych podziałów przez wydzielenie) pozwoli na bardziej efektywne wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem przeniesionych w ramach działów spójnie zidentyfikowanych nieruchomości o jednolitej lub zbliżonej funkcji/charakterze i/lub lokalizacji.

Z powyższego wynika, że nie planują Państwo w istocie wydzielenia Działu w zakresie zarządzania Lokalami, tylko wydzielenie (a także późniejsze wydzielanie) poszczególnych nieruchomości w zależności od ich położenia albo charakteru. Powyższe zdaniem Organu wskazuje, że przedmiotem wydzielenia nie będzie wydzielenie działalności w zakresie zarządzania Lokalami, lecz w swej istocie wydzielenie nieruchomości położonych w określonej lokalizacji wraz ze związanymi z nimi, a wskazanymi we wniosku prawami i obowiązkami.

Potwierdzeniem, że w opisanej sytuacji nie ma miejsca wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest również fakt, że jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego zespół składników pozostających w Spółce będzie obejmował szereg działów wewnętrznych i mniejszych komórek organizacyjnych, których zadaniem będzie w szczególności zarządzanie różnego rodzaju lokalami zlokalizowanymi w różnych miejscowościach na terenie Polski. Skoro w dzielonej Spółce nadal będą istniały komórki zajmujące się zarządzaniem nieruchomości to nie dochodzi do wydzielenia zorganizowanej części przedsiębiorstwa zajmującej się zarządzaniem nieruchomościami. Nie ma bowiem miejsca rozdzielenie działalności polegającej na kupnie i sprzedaży nieruchomości od zarządzania nieruchomościami.

Z całokształtu opisanego zdarzenia przyszłego wynika więc, że nie dochodzi do wydzielenia Działu zarządzania jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W rzeczywistości dojdzie nie do wydzielenia Działu zarządzania ale wydzielenia poszczególnych nieruchomości w zależności od ich położenia albo charakteru.

Zatem składniki majątkowe i niemajątkowe Działu, które będą przedmiotem wydzielenia, nie będą – wbrew Państwa twierdzeniu – spełniać przesłanki wyodrębnienia funkcjonalnego/realizacji określonych zadań gospodarczych. Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, odmienny charakter wszystkich posiadanych przez Spółkę nieruchomości skłonił Zarząd do bardziej specjalistycznego zarządzania nimi, w sposób uwzględniający specyfikę czy to lokalizację czy charakter nieruchomości.

Należy mieć na uwadze, że o wyodrębnieniu funkcjonalnym może mówić wtedy gdy w każdym momencie możemy wskazać do jakich czynności gospodarczych służą określone składniki majątkowe.

W tym przypadku trudno uznać, że wydzielone poszczególne nieruchomości służą do prowadzenia wyodrębnionej działalności, innej niż pozostała cześć działalności przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie nastąpiło ze względu na lokalizację i charakter poszczególnych nieruchomości, a nie ze względu na ich określoną funkcję w ramach przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze na podstawie której dokonano wyodrębnienia, należy raczej mówić wyodrębnieniu regionalnym lub rodzajowym niż funkcjonalnym.

Nie można więc uznać, że składniki majątkowe mające być przedmiotem planowanego podziału są czymś więcej niż zbyciem nieruchomości - w określonej lokalizacji albo o określonym charakterze – z przenoszonymi umowami związanymi z jej bieżącym funkcjonowaniem.

Przedstawione w opisie sprawy okoliczności oraz dokonana w kontekście przytoczonych regulacji prawnych ich całościowa analiza, prowadzi do wniosku, że nie zostaną spełnione wskazane wcześniej przesłanki do uznania zespołu składników majątkowych, za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Tym samym przedmiotowa transakcja będzie podlegać opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, Organ pragnie zauważyć, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i odnoszą się wyłącznie do okoliczności przedstawionych w inicjującym te sprawy wnioskach. Podkreślenia w tym miejscu bowiem wymaga, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podmiotów w wyniku rozstrzygnięć, dotyczących konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych osadzonych w określonym stanie prawnym. Interpretacje indywidualne nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 27 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 109/15).

Zaznaczenia wymaga, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz.2383, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935, ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 iart.54§ 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art.57aPPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.