Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0112-KDIL3.4012.777.2024.2.KFK

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 4 lutego 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.777.2024.2.KFK

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży udziałów w nieruchomości na rzecz Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub osoby fizycznej jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 26 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży udziałów w nieruchomości na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub osoby fizycznej.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 21 stycznia 2025 r. (wpływ 23 stycznia 2025 r. i 28 stycznia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, która nie prowadzi działalności gospodarczej, jednakże jest właścicielem licznych nieruchomości, które są wynajmowane lub wydzierżawiane innym podmiotom.

Zdarzeniem przyszłym jest sprzedaż nieruchomości, której jest Pani współwłaścicielem.

Nieruchomość zakupiona została w latach 90. XX wieku i transakcja nie została wówczas opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawczyni wraz z innymi współwłaścicielami dokonywała nakładów na nieruchomość, jednakże były one niewielkie i ograniczyły się do położenia ogrodzenia, oświetlenia, położenia nawierzchni na części nieruchomości w postaci płyt drogowych.

Nieruchomość była w części przedmiotem dzierżawy na rzecz spółki, która urządziła na niej parking.

Wnioskodawczyni jest również udziałowcem wraz z innymi współwłaścicielami nieruchomości spółki, którą dzierżawiła i dzierżawi wspomnianą część nieruchomości.

Nieruchomość w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przewidziana została na usługi komercyjne.

Działki wchodzące w skład nieruchomości były przedmiotem postępowania o podział gruntów i w związku z powyższym, od czasu zakupu nieruchomości przez Wnioskodawczynię oraz pozostałych współwłaścicieli, dokonywano tego podziału. Pierwszy raz podział działek został dokonany w celu przystosowania do dawniej obowiązujących planów zagospodarowania przestrzennego, obecnie podziału dokonano w celu ułatwienia sprzedaży nieruchomości.

Wnioskodawczyni wraz z innymi współwłaścicielami chcą sprzedać nieruchomość lub jej część spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, która ma zamiar przeprowadzenia inwestycji budowlanej w postaci (…), w przypadku zmiany planu zagospodarowania przestrzennego.

Wnioskodawczyni myśli również nad sprzedażą nieruchomości lub jej części osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

Pismem z 21 stycznia 2025 r. (wpływ 23 stycznia 2025 r.) uzupełniła Pani opis sprawy, udzielając odpowiedzi na poniższe pytania:

a) czy w czasie posiadania działki/działek będącej/będących przedmiotem Pani zapytania, była/jest Pani czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług? Jeśli tak, to w jakim okresie i w jakim zakresie prowadziła/prowadzi Pani działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Odp.: Tak, jest Pani czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nie prowadzi Pani jednoosobowej działalności gospodarczej, ale prowadzi Pani działalność w myśl ustawy o podatku od towarów i usług, z racji przychodów z najmu nieruchomości, które opodatkowane są podatkiem od przychodów ewidencjonowanych.

b) w związku z informacją, że jest Pani właścicielem licznych nieruchomości, proszę o wskazanie, co jest przedmiotem Pani zapytania, tj. czy wszystkie nieruchomości (należy podać numery ewidencyjne działek), czy tylko jedna lub niektóre z nich – należy wskazać poprzez podanie numeru ewidencyjnego/numerów ewidencyjnych oraz dokładnie które.

Odp.: (…), działki nr (…). Przedmiotem zapytania są wszystkie wymienione wyżej działki.

c) w jakim celu i na podstawie jakiej umowy nabyła Pani działkę/działki będące przedmiotem Pani zapytania? Informacji proszę udzielić osobno dla każdej z działek.

Odp.: Celem kupna działek było dokonanie inwestycji budowlanej, która nie doszła do skutku. Wszystkie działki zostały nabyte w drodze umowy sprzedaży.

d) jaki jest Pani udział w działce/działkach będącej/będących przedmiotem Pani zapytania? W przypadku planowanej sprzedaży więcej niż jednej działki, proszę o udzielenie odpowiedzi w odniesieniu do każdej z działek osobno.

Odp.: Pani udział wynosi 1/2 we wszystkich działkach. Wyżej wymienione działki stanowią zwartą całość, choć w kilku księgach wieczystych.

e) czy działka/działki będąca/będące przedmiotem Pani zapytania były/są/będą do czasu sprzedaży wykorzystywane przez Panią w prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, w tym działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy? Informacji proszę udzielić osobno dla każdej z działek będącej przedmiotem Pani zapytania.

Odp.: Nie prowadzi Pani jednoosobowej działalności gospodarczej, ale prowadzi Pani działalność w myśl ustawy o podatku od towarów i usług, z racji przychodów z najmu nieruchomości.

f) czy jest/była Pani rolnikiem ryczałtowym, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ustawy, korzystającym ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy?

Odp.: Nie.

g) czy działka/działki będąca/będące przedmiotem Pani zapytania była/były, od chwili wejścia w ich posiadanie do dnia sprzedaży, wyłącznie oddane w najem lub dzierżawę? Jeśli były wykorzystywane również w inny sposób, proszę o wskazanie w jaki sposób i w jakim okresie dokładnie wykorzystywała Pani ww. nieruchomości.

Odp.: Wszystkie działki były wyłącznie przedmiotem dzierżawy.

h) w jaki konkretnie sposób działka/działki będąca/będące przedmiotem Pani zapytania była/jest/były/są/będą przez Panią wykorzystywane od chwili wejścia w ich posiadanie do dnia sprzedaży, tj. do jakich czynności (zwolnionych, opodatkowanych niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT) i przez jaki okres Pani je wykorzystywała? Informacji proszę udzielić osobno dla każdej z działek będącej przedmiotem Pani zapytania.

Odp.: Dzierżawa była opodatkowana podatkiem od towarów i usług od czasu wejścia stosownego obowiązku dotyczącego takiego podatku.

 i) czy z działki/działek będącej/będących przedmiotem Pani zapytania dokonywane były/są/będą przez Panią zbiory i dostawy (sprzedaż) produktów rolnych? Czy przeznaczała je Pani wyłącznie na własne potrzeby? Jeśli dokonywała Pani ich sprzedaży, to czy sprzedaż ta była opodatkowana podatkiem od towarów i usług?

Odp.: Nie.

 j) w związku z informacją, że nieruchomości są wynajmowane i dzierżawione, proszę o wskazanie, dla każdej działki będącej przedmiotem zapytania osobno:

  • kiedy dokładnie i na podstawie, jakiej umowy udostępniała Pani nieruchomości będące przedmiotem Pani zapytania innym podmiotom?

Odp.: Wszystkie działki zostały oddane na podstawie umowy użytkowania dzierżawy w posiadanie osobie prawnej będącej płatnikiem podatku od towarów i usług.

  • na jaki okres zostały zawarte umowy (np. na 3 miesiące, na rok, na czas nieokreślony)?

Odp.: Na okres 10 lat.

  • kto był/jest stroną umowy (tylko Pani, tylko współwłaściciele, czy wszyscy Państwo)?

Odp.: Stroną umowy są: Pani i 2 współwłaścicieli (tj. wszyscy współwłaściciele).

  • czy czynsz z tytułu najmu/dzierżawy działki/działek będących przedmiotem Pani zapytania był/jest/będzie dokumentowany fakturami wystawionymi przez Panią, czy przez współwłaścicieli?

Odp.: Czynsz był dokumentowany przez wszystkich współwłaścicieli fakturami VAT, przez każdą osobę proporcjonalnie do udziału w działkach.

  • na jakie cele nieruchomości te zostały przez Panią udostępnione innym podmiotom?

Odp.: Działki zostały udostępnione na cele placu (…).

k) w związku z informacją, że wraz ze współwłaścicielami dokonała Pani nakładów na nieruchomość takich jak położenie ogrodzenia, oświetlenia, położenia nawierzchni w postaci płyt drogowych, proszę o wskazanie:

  • w odniesieniu, do której dokładnie działki mającej być przedmiotem sprzedaży poniesiono te nakłady.

Odp.: Działki stanowią całość funkcjonalną, są spójnym terenem, choć podział działek nie odzwierciedla funkcjonalności, należy więc uznać, że nakłady te rozkładają się proporcjonalnie do każdej działki.

  • czy oprócz wymienionych we wniosku nakładów – poniosła/poniesie Pani do dnia sprzedaży jeszcze jakieś nakłady zmierzające do podniesienia wartości tych działek, np. uzbrojenie działek w przyłącza do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej, elektroenergetycznej lub wystąpienie z wnioskiem o dokonanie przyłączy; ogrodzenie; utwardzenie dróg; uzyskanie decyzji o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej; wystąpienie o warunki zabudowy; inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki, (proszę, żeby podała Pani jakie to były/są/będą czynności – nakłady i przez kogo zostały/zostaną poniesione)? Proszę o wskazanie dla każdej działki będącej przedmiotem Pani zapytania, jakie to dokładnie były/będą to nakłady.

Odp.: Brak jest nakładów innych niż wymienione we wniosku, choć nie wyklucza Pani poniesienia nakładów wymienionych w zapytaniu do dnia zawarcia umowy sprzedaży.

l)  czy i kto (tylko Pani, tylko współwłaściciele, czy wszyscy Państwo) miał wpływ na przeznaczenie działek wynikające z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Proszę szczegółowo opisać sytuację.

Odp.: Żaden ze współwłaścicieli nie miał wpływu na przeznaczenie działek wynikające z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jako współwłaściciele wnioskowali Państwo o inne przeznaczenie gruntów, tj. mieszkaniowe, ale uwagi te nie zostały uwzględnione.

m) jakie przeznaczenie wynikało będzie z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla każdej z działek mających być przedmiotem sprzedaży na dzień ich sprzedaży?

Odp.: Z miejscowego planu gospodarowania przestrzennego wynika przeznaczenie usługowe dla wszystkich działek.

n) czy została/zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu? Jeśli tak, proszę wskazać, kto o nią wystąpił i dlaczego.

Odp.: Nie.

o) kto dokładnie i kiedy wystąpił z wnioskiem o podział działek?

Odp.: Pierwszy podział z inicjatywy współwłaścicieli nastąpił w (…) roku i odbył się celem dostosowania do ówczesnego planu zagospodarowania. Kolejny podział z inicjatywy współwłaścicieli nastąpił w (…) roku i zamiarem było dodatkowe podzielenie działek celem dostosowania do pozwolenia na budowę.

p) czy w wyniku ww. podziału powstały działki, które mają być przedmiotem sprzedaży?

Odp.: Tak.

q) czy działki mające być przedmiotem sprzedaży, na dzień ich sprzedaży, będą zabudowane czy niezabudowane? Informacji proszę udzielić osobno dla każdej z działek będącej przedmiotem Pani zapytania

   Odp.: Wszystkie działki będą niezabudowane.

r) czy prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze?

 Odp. Nie.

s) czy zawarła Pani lub zamierza zawrzeć przedwstępną umowę sprzedaży z nabywcą zainteresowanym nabyciem gruntów?

   Odp.: Nie, choć nie wyklucza Pani zawarcia takiej umowy w przyszłości.

Pytania

1. Czy we wskazanym zdarzeniu przyszłym sprzedaż nieruchomości lub jej części (fizyczna bądź udział) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będzie podlegać w jakiejkolwiek części opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361)?

2. Czy we wskazanym zdarzeniu przyszłym sprzedaż nieruchomości lub jej części (fizyczna bądź udział) osobie fizycznej będzie podlegać w jakiejkolwiek części opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361)?

W uzupełnieniu wskazała Pani, że oba pytania dotyczą działek: (…).

W części E. Przedmiot wniosku w poz. 56. Przepisy prawa podatkowego, które mają być przedmiotem interpretacji wskazała Pani: „Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, Art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, Art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1

Tak, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy: Sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą VAT” lub „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”: Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy: 1)określone udziały w nieruchomości, 2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, 3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.).

Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego: Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego: Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości. Stosownie do art. 198 ustawy Kodeks cywilny: Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W myśl powołanych przepisów, udział w gruncie spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy: Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Zatem dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zasadne jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. Dla uznania danego majątku za prywatny, istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot.

Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.

Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych. Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, powinien być uznany za podatnika tego podatku. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym również nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży udziału w działkach istotne jest, czy w danej sprawie zbywca w celu dokonania sprzedaży działek podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Okoliczności przedstawione w sprawie takie jak: poczynienie pewnych nakładów na nieruchomość mające na celu zwiększenie jej wartości, ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pozwalające na komercyjne wykorzystanie terenu, dokonanie podziału działek wchodzących w skład nieruchomości, czy przede wszystkim oddanie nieruchomości w dzierżawę spółce, która korzysta z niej w ramach swojego przedsiębiorstwa, przemawiają za uznaniem, że transakcja ta będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Działania podejmowane przez przyszłych zbywców w trakcie rozporządzania nieruchomością, wskazują, że nie nabyli oni nieruchomości na cele prywatne, np. mieszkaniowe. Wnioskodawczyni jest również osobą, która jest właścicielem lub współwłaścicielem licznych nieruchomości, które oddawane są w najem lub dzierżawę innym podmiotom, co przedkłada się na zyski z tego tytułu dla Wnioskodawczyni.

Nabywcą ma być w tym przypadku spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, planująca wykorzystać nieruchomość w celach komercyjnych – budowlanych. W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawczyni, zasadne jest opodatkowanie przyszłej transakcji podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2

Tak, w przypadku zbycia nieruchomości przez Wnioskodawczynię na rzecz osoby fizycznej, transakcja zostaje opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W przypadku dokonania sprzedaży na rzecz osoby fizycznej, powyższe rozważania pozostają na aktualności. Zmienia się bowiem podmiot nabywcy, jednakże zbywca pozostaje ten sam. Zbywca jest podatnikiem w odniesieniu do transakcji, wobec czego w przypadku powyższego stanu faktycznego, zasadne jest opodatkowanie transakcji podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży udziałów w nieruchomości na rzecz Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub osoby fizycznej jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom.

W świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeks cywilny:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Na podstawie art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Przepis art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (oraz udziałów we współwłasności nieruchomości), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji:

a)dostawa budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem;

b)dostawa terenu budowlanego.

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży udziałów w nieruchomości istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży ww. udziałów podjęła Pani aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pani za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar, z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w rozpatrywanej sprawie należy przeanalizować całokształt działań, jakie podjęła/podejmie Pani w odniesieniu do gruntu będącego przedmiotem sprzedaży.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że posiada Pani status czynnego podatnika podatku od towarów i usług w związku z wynajmem nieruchomości, w tym tych, które zamierza Pani sprzedać.

Jest Pani właścicielem licznych nieruchomości, które są wynajmowane lub wydzierżawiane innym podmiotom. Ponadto, jest Pani współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2 w Nieruchomości zakupionej w latach 90. XX wieku. Nieruchomość składa się z działek o numerach (…). Działki zostały zakupione w celu dokonania inwestycji budowlanej, która nie doszła do skutku.

Wraz z pozostałymi współwłaścicielami dokonywała Pani nakładów na nieruchomość, jednakże były one niewielkie i ograniczyły się do położenia ogrodzenia, oświetlenia, położenia nawierzchni na części nieruchomości w postaci płyt drogowych.

Działki wchodzące w skład nieruchomości były przedmiotem postępowania o podział gruntów i w związku z powyższym, od czasu zakupu nieruchomości przez Panią oraz pozostałych współwłaścicieli, dokonywano tego podziału. Pierwszy podział z inicjatywy współwłaścicieli nastąpił w (…) roku i odbył się celem dostosowania do ówczesnego planu zagospodarowania. Kolejny podział z inicjatywy współwłaścicieli nastąpił w (…) roku i zamiarem było dodatkowe podzielenie działek celem dostosowania do pozwolenia na budowę.

Z miejscowego planu gospodarowania przestrzennego wynika przeznaczenie usługowe dla wszystkich działek. Żaden ze współwłaścicieli nie miał wpływu na przeznaczenie działek wynikające z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jako współwłaściciele wnioskowali Państwo o inne przeznaczenie gruntów, tj. mieszkaniowe, ale uwagi te nie zostały uwzględnione.

Wszystkie działki były wyłącznie przedmiotem dzierżawy i zostały oddane w posiadanie na podstawie umowy użytkowania – dzierżawy osobie prawnej będącej płatnikiem podatku od towarów i usług na cele placu (…).

Stroną umowy są wszyscy współwłaściciele działek. Umowy dzierżawy zawarte zostały na okres 10 lat. Dzierżawa była opodatkowana podatkiem od towarów i usług od czasu wejścia stosownego obowiązku dotyczącego takiego podatku. Czynsz był dokumentowany przez wszystkich współwłaścicieli fakturami VAT, przez każdą osobę proporcjonalnie do udziału w działkach.

Wraz z innymi współwłaścicielami planuje Pani dokonać sprzedaży nieruchomości lub jej części spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, która ma zamiar przeprowadzenia inwestycji budowlanej w postaci (…). Rozważają Państwo również sprzedaż nieruchomości lub jej części osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

Pani wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą ustalenia, czy sprzedaż udziałów w nieruchomości na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub osoby fizycznej, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do sprzedaży przez Panią udziałów w nieruchomości – jak Pani wskazała – wszystkie działki były wyłącznie przedmiotem dzierżawy i zostały oddane w posiadanie na podstawie umowy użytkowania – dzierżawy osobie prawnej będącej płatnikiem podatku od towarów i usług na cele placu (…). Stroną umowy są wszyscy współwłaściciele działek.Umowy dzierżawy zawarte zostały na okres 10 lat. Dzierżawa była opodatkowana podatkiem od towarów i usług od czasu wejścia stosownego obowiązku dotyczącego takiego podatku. Czynsz był dokumentowany przez wszystkich współwłaścicieli fakturami VAT, przez każdą osobę proporcjonalnie do udziału w działkach.

Na mocy art. 693 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną – odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

W kontekście rozpatrywanej sprawy należy zwrócić uwagę na treść zdania drugiego definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).

Istota umowy dzierżawy wskazuje, że na jej podstawie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług przez właściciela na rzecz dzierżawcy. Dzierżawca – za oddaną mu w dzierżawę rzecz – płaci umówiony czynsz. Istnieje zatem bezpośredni związek między świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Z treści przywołanego wyżej art. 8 ust. 1 ustawy i przedstawionych w tym zakresie objaśnień wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

W konsekwencji, dzierżawa nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, bez względu na to, czy dzierżawa jest prowadzona w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, przykładowo w sprawie C-186/89 (W.N. Van Tiem v. Staatssecretaris van Financiën) uznał on, że wynajem działki budowlanej wraz z prawem do wybudowania na niej i późniejszego użytkowania budynku, w zamian za roczny czynsz, jest prowadzeniem działalności gospodarczej. Z kolei w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 listopada 2012 r., sygn. akt I FSK 1805/11, wyrażono pogląd, że jeżeli działalność w zakresie dzierżawy gruntu cechuje się zarówno powtarzalnością, jak i długim okresem trwania, to grunt wykorzystywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, a właściciel prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. NSA wskazał przy tym, że dla oceny, czy dana osoba prowadzi działalność gospodarczą w określonym zakresie nie ma znaczenia to, czy w tym zakresie zarejestrowała ona działalność czy też nie, nie ma też znaczenia jej subiektywne przekonanie w tym zakresie.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że udziały we wskazanych działkach będących przedmiotem odpłatnej umowy dzierżawy, wykorzystywane są przez Panią w działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

W analizowanej sprawie podkreślenia wymaga, że dla uzyskania statusu podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziałów w działkach nie będzie miał znaczenia status nabywcy działek, lecz sposób wykorzystywania przez Panią udziałów w przedmiotowych działkach w całym okresie ich posiadania. Wykorzystywanie przez Panią udziałów w działkach w sposób ciągły dla celów zarobkowych spowodowało, że są one wykorzystywane w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, a nie wyłącznie w ramach majątku osobistego. Działania takiego nie można interpretować inaczej niż jako cel osiągania korzyści majątkowych, a więc cel zarobkowy.

Jednocześnie – jak wynika z opisu sprawy – celem kupna działek było dokonanie inwestycji budowlanej, która nie doszła do skutku.

W związku z powyższym, skoro w przedmiotowej sprawie wystąpią przesłanki stanowiące podstawę do uznania Pani za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, to dostawa udziałów w działkach będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Podsumowując stwierdzam, że sprzedaż przez Panią udziałów w nieruchomości, tj. działkach nr (…), zarówno na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jak i na rzecz osoby fizycznej, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, Pani stanowisko w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży udziałów w nieruchomości na rzecz Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub osoby fizycznej uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wskazuję, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, niniejsza interpretacja dotyczy tylko Pani i nie wywołuje skutków podatkowych dla pozostałych współwłaścicielki nieruchomości.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, ponosi Pani ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy.

W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Informuję, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pani zapytania. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii opodatkowania (zwolnienia od podatku) dostawy udziałów w ww. nieruchomości.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.