Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0112-KDIL1-1.4012.812.2024.1.DS

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

29 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 29 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia, czy czynność polegająca na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, w wyniku czego nastąpi wygaśnięcie Wierzytelności, będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Powiatu lub po stronie Wnioskodawcy B.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

Powiat (…)

2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

Wnioskodawca B

(…)

Opis zdarzenia przyszłego

(…) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) (dalej: Wnioskodawca B) w dniu 3 grudnia 2019 r. uzyskał decyzję o pozwoleniu na budowę obejmującą inwestycję (…) (dalej: Inwestycja).

Jedynym udziałowcem Wnioskodawcy B jest Powiat (…) (dalej: Powiat).

W dalszej części wniosku Wnioskodawca B oraz Powiat łącznie nazywani będą Stronami.

Wnioskodawca B jako powiatowa osoba prawna realizuje nałożone na Powiat zadanie publiczne o charakterze ponadgminnym wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, tj. promocji i ochrony zdrowia. Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy B nie są natomiast usługi finansowe, windykacyjne ani w zakresie ściągania długów.

Ponieważ Wnioskodawca B nie dysponował środkami finansowymi niezbędnymi do samodzielnego wykonania Inwestycji w całości, Powiat zdecydował się wystąpić o dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych (dalej: Program) na realizację części Inwestycji.

Inwestycja podzielona została na trzy zakresy, tj.:

a)Zakres nr 1 – (…),

b)Zakres nr 2 – (…),

c)Zakres nr 3 – (…).

Powiat otrzymał z Programu środki finansowe w kwocie (…) złotych (słownie: (…)) na realizację zadania inwestycyjnego pn. (…) zadanie to pokrywało się z Zakresem nr 2 oraz Zakresem nr 3 Inwestycji.

W związku z istniejącymi ówcześnie wątpliwościami co do możliwości przekazania Wnioskodawcy B przez Powiat środków z dofinansowania, założono, że Inwestycja w części obejmującej Zakres nr 2 oraz Zakres nr 3 zostanie wykonana na zlecenie Powiatu. Zakres nr 1 miał zostać wykonany na zlecenie Wnioskodawcy B.

Inwestycja w części obejmującej Zakres nr 2 oraz Zakres nr 3 miała na celu modernizację budynku (…). Zgodnie z przyjętymi uzgodnieniami dotyczącymi wspólnego zamówienia, Wnioskodawca B oraz Powiat przystąpiły do wspólnej realizacji Inwestycji z uwzględnieniem podziału co do realizacji (zamówienia) poszczególnych zakresów Inwestycji i ich odrębnego finansowania przez Wnioskodawcę B i Powiat, odpowiednio do opisu wskazanego w podpunktach a-c powyżej.

Powiat sfinansował wykonanie Zakresu nr 2 oraz Zakresu nr 3 Inwestycji przy wykorzystaniu całości środków pozyskanych w ramach Programu, przy czym cała kwota wydatków Powiatu na realizację Zakresu nr 2 oraz Zakresu nr 3 Inwestycji wyniosła: (…) złotych.

Inwestycja została zrealizowana (…) i od (…) jest użytkowana przez Spółkę do realizacji zadań związanych z ochroną zdrowia.

W ramach Inwestycji wykonane zostały prace, których wynik nie jest rzeczą stanowiącą przedmiot obrotu niezależny od nieruchomości. Wytworzony efekt prac jest złączony trwale z rzeczą, na której prace były prowadzone (nieruchomością stanowiącą własność Wnioskodawcy B) i powiększył wartość nieruchomości Wnioskodawcy B.

Strony zawarły porozumienie, w którym potwierdziły, że z tytułu dokonanych w ramach realizacji Inwestycji wydatków Powiatu (Zakres nr 2 oraz Zakres nr 3), Powiatowi względem Wnioskodawcy B przysługuje wierzytelność o zwrot poczynionych na nieruchomości  Wnioskodawcy B nakładów (dalej: Wierzytelność). W treści Porozumienia Powiat oświadczył, iż zamierza dokonać rozliczenia Wierzytelności przez wniesienie do Wnioskodawcy B Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, wskutek czego nastąpiłoby wygaśnięcie Wierzytelności w wyniku tzw. konfuzji. W Porozumieniu Wnioskodawca B wyraził zgodę na zaproponowany sposób rozliczenia Wierzytelności. W związku z wniesieniem przez Powiat aportu w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, Wnioskodawcy B z natury rzeczy nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia związanego ze swoistym „przejęciem” Wierzytelności (zostanie ona wniesiona po wartości nominalnej odpowiadającej wydatkom Powiatu w ramach Inwestycji związanych z wytworzeniem części składowej budynku). Porozumienie nie przewiduje takiej odpłatności, ponieważ Wierzytelność po jej przejęciu przez Wnioskodawcę B wygaśnie i Wnioskodawca B nie będzie podejmować już żadnych czynności dotyczących jej zaspokojenia.

W związku z zawarciem Porozumienia, Powiat, stosownie do obowiązków określonych przepisami prawa, przystąpi do czynności przygotowawczych zmierzających do realizacji zamierzenia rozliczenia Wierzytelności zgodnie ze sposobem wskazanym w Porozumieniu, w tym w szczególności zapewni wystąpienie we właściwym trybie do Rady Powiatu (…) o zgodę na wniesienie do Wnioskodawcy B Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego.

Pytanie

Czy opisane w treści Porozumienia rozliczenie Wierzytelności, polegające na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, wskutek czego nastąpiłoby wygaśnięcie Wierzytelności w wyniku tzw. konfuzji, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Powiatu lub po stronie Wnioskodawcy B?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, opisane w treści Porozumienia rozliczenie Wierzytelności, polegające na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, wskutek czego nastąpiłoby wygaśnięcie Wierzytelności w wyniku tzw. konfuzji, nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tak po stronie Powiatu, jak i po stronie Wnioskodawcy B.

Uzasadnienie

W ocenie Stron opisane w treści Porozumienia rozliczenie Wierzytelności, polegające na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, wskutek czego nastąpiłoby wygaśnięcie Wierzytelności w wyniku tzw. konfuzji, nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Powiatu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 uptu, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają przede wszystkim odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 uptu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 6 uptu, towarem w rozumieniu VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 uptu, przez świadczenie usług (…) rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”.

W ocenie Stron, opisane w stanie faktycznym zdarzenie (wniesienie Wierzytelności aportem do Wnioskodawcy B), nie będzie stanowiło po stronie Powiatu, ani dostawy towarów ani świadczenia usług. Właściwa ocena opisywanej czynności wymaga analizy przepisów Kodeksu cywilnego. W rozpatrywanym przypadku przedmiotem transakcji będzie bowiem prawo.

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Na mocy art. 509 § 2 ustawy, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

W myśl z kolei art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Z cytowanych przepisów wynika, że w wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem).

Ze wskazanych uregulowań wynika, że wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wobec tego wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Biorąc powyższe pod uwagę, przeniesienie Wierzytelności przez Powiat na rzecz Wnioskodawcy B w zamian za udziały w Wnioskodawcy B (swoista konwersja Wierzytelności) będzie formą efektywnego wygaszenia Wierzytelności, jaka przysługuje Powiatowi względem Wnioskodawcy B. Z jednej strony Powiat otrzymuje spłatę Wierzytelności, ponieważ w zamian za jej wniesienie do Wnioskodawcy B otrzymuje nowe udziały w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B.  

Z drugiej strony Wnioskodawca B jako dłużnik w zamian za nowo emitowane udziały otrzymuje Wierzytelność, którą powinien spłacić. Następuje skupienie „w jednym ręku” długu i wierzytelności, które prowadzi do wygaśnięcia prawa (konfuzji).

Jak wynika z cytowanych przepisów, Wierzytelność nie stanowi towaru w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy, tym samym konwersji tej Wierzytelności na udziały nie należy rozpatrywać w kontekście dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 uptu.

Stanowisko tego rodzaju wyrażone zostało m.in. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 lipca 2023 r., o nr 0113-KDIPT1 2.4012.327.2023.2.KW. W orzecznictwie administracyjnym pogląd, że wierzytelność nie jest towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 uptu jest ugruntowany (dla przykładu zob. wyrok NSA z 10 maja 2012 r., I FSK 1099/11).

W ocenie Stron, aport wierzytelności nie będzie również dla Powiatu świadczeniem usług.

Jak wskazano w stanie faktycznym wniosku ustalenia między Stronami – potwierdzone treścią Porozumienia – zakładają, że przedmiotem czynności między Stronami będzie wierzytelność o zwrot poczynionych nakładów, nie zaś same nakłady. Aport wierzytelności opiera się na założeniu, że przeniesienie wierzytelności jest jedynie przejawem „wykonania prawa własności” w stosunku do wierzytelności. Nie jest więc aport tego rodzaju odpłatnym świadczeniem usług.

Tego rodzaju stanowisko wyrażone zostało przez: Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach o sygn.: 0114-KDIP4-1.4012.367.2022.2.APR; 0113-KDIPT1-2.4012.327.2023.2.KW; 0111-KDIB3-2.4012.790.2017.13.MD; 0113-KDIPT1-1.4012.697.2018.1.MSU.

W ocenie Stron, istotna jest także argumentacja przedstawiana w orzecznictwie sadów administracyjnych. Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 10 maja 2012 r. (sygn. I FSK 1099/11), w zakresie obrotu wierzytelnościami przyjmuje się, że sama sprzedaż wierzytelności własnej nie jest świadczeniem usług przez jej zbywcę, a więc po jego stronie nie powstaje z tego tytułu obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług.

W cytowanym wyroku powołano się również na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 października 2011 r., sygn. akt I FSK 537/11, w którym wyrażono pogląd, że czynność wniesienia do spółki wkładu w postaci wierzytelności własnej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ani jako odpłatna dostawa towarów, ani też jako odpłatne świadczenie usług. Tym samym czynność ta pozostaje poza zakresem przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Pogląd ten przywołał również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 19 maja 2023 r., I SA/Kr 177/23, przypominając, iż „Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, które zgodnie z art. 510 par 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 96 z późn. zm.) następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności”. Zdaniem sądu czynność ta nie może być z tego powodu traktowana jako odpłatne świadczenie usług.

Dodać należy, że celem zbycia Wierzytelności jest pośrednio zaspokojenie majątkowe po stronie zbywcy (otrzymanie zapłaty od nabywcy). W wyniku tej transakcji przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W przypadku gdy nabywcą wierzytelności jest dłużnik, aport wierzytelności stanowi także jeden z możliwych sposobów jej wygaszenia.

Reasumując, zdaniem Stron, przeniesienie w drodze aportu Wierzytelności przez Powiat w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale nie będzie więc stanowić dla Powiatu czynności, o których mowa w art. 7 i art. 8 uptu, a więc nie będzie mieścić się w ramach wynikającego z art. 5 ust. 1 uptu zakresu przedmiotowego VAT. Innymi słowy, konwersja Wierzytelności własnej Powiatu wobec Wnioskodawcy B na udziały w kapitale zakładowym Wnioskodawcy B nie będzie stanowić ani dostawy towarów, ani świadczenia usług.  

Strony pragną wskazać, że do tożsamych konkluzji – co do wyłączenia po stronie Powiatu aportu Wierzytelności z VAT – prowadzić może alternatywna droga argumentacji (uwzględniająca relacje jakie zachodzą pomiędzy Powiatem a Wnioskodawcą B). Przyjmuje się bowiem, że wniesienie przez jednostkę samorządu terytorialnego wkładu niepieniężnego do Spółki w celu wykonywania przez nią zadań publicznoprawnych nałożonych na jednostkę samorządu terytorialnego jest wyłączone z VAT na podstawie art. 15 ust. 6 uptu – zob. interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7.05.2024 r., 0112-KDIL1-1.4012.204.2024.1.WK oraz z dnia 23 kwietnia 2024 r., 0112-KDIL3.4012.188.2024.1.KFK).

Stanowisko powyższe potwierdza orzecznictwo sądowe.

W wyroku o sygn. I SA/Gd 310/24 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wskazał: „W ocenie Sądu, prawidłowa wykładnia art. 15 ust. 6 ustawy o VAT powinna doprowadzić DKIS do wniosku, że w sytuacji, gdy Województwo dokonuje transakcji polegającej na wniesieniu aportem sprzętu i wyposażenia medycznego do podmiotu leczniczego działającego w formie spółki z o.o. (w której posiada 100% udziału w kapitale zakładowym, a która to spółka powstała z przekształcenia samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej zgodnie z art. 69-82 ustawy z dnia 15 kwietnia o działalności leczniczej) w związku z powierzonym jej zadaniem własnym z zakresu ochrony zdrowia, to nie działa jako podatnik, gdyż realizuje zadania publiczne powierzone mu przepisami prawa, a więc występuje w zakresie takiej czynności jako organ władzy publicznej”.

Stronom znane są też tożsame rozstrzygnięcia, przy czym dotyczące innej sfery działalności organu władzy publicznej. W ramach tych orzeczeń również podkreśla się pewne uniwersalne okoliczności, które zachodzą każdorazowo w relacjach jednostka samorządu – spółka komunalna ze 100% udziałem tej jednostki.

W wyroku z dnia 22 listopada 2023 r. o sygn. I SA/Gd 682/23 WSA w Gdańsku wskazał, że sposób zorganizowania działalności w formie spółki kapitałowej, której jedynym wspólnikiem jest gmina, nie wyklucza uznania, że w sprawie działa organ władzy publicznej w rozumieniu uptu. Nie ma tutaj decydującego znaczenia również okoliczność, że aport wniesiony zostanie w efekcie zawarcia pomiędzy gminą a spółką umowy cywilnoprawnej w formie aktu notarialnego. Sąd podniósł ponadto, że spółki kapitałowe mimo, iż posiadają odrębną podmiotowość od jednostki samorządu terytorialnego, są traktowane w świetle przepisów ustawy o gospodarce komunalnej jako jednostki organizacyjne powołane w celu wykonywania gospodarki komunalnej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Ustawodawca przypisuje im bowiem podobną funkcję w sferze użyteczności publicznej, co samorządowemu zakładowi budżetowemu.

Podobne stanowisko zajął WSA w Szczecinie z dnia 5 października 2022 r. o sygn. I SA/Sz 375/22. W wyroku w tym wskazano m.in., że omawiany rodzaj aportu należy traktować jako wyłączony z VAT zgodnie z art. 15 ust. 6 uptu, gdyż wniesienie aportu do spółki nie ma na celu jej dokapitalizowania, a związane jest jedynie z realizacją zadania własnego. W ostatnim czasie pogląd ten podzielił również WSA w Poznaniu w wyroku z 21 marca 2024 r., I SA/Po 821/23.

Podsumowując, dla prezentowanego przez Strony stanowiska adekwatna jest zarówno argumentacja dotycząca wyłączenia aportu Wierzytelności z systemu VAT ze względu na brak przypisania tej czynności cech dostawy towaru lub świadczenia usług, jak również argumentacja opierająca się na treści art. 15 ust. 6 uptu (kwestionująca status Powiatu jako podatnika VAT w odniesieniu do rozważanej czynności). Oba zbiory argumentów prowadzą do przekonania, że rozliczenie Wierzytelności, polegające na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Powiatu.

Opisane w treści Porozumienia rozliczenie Wierzytelności, polegające na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, wskutek czego nastąpiłoby wygaśnięcie Wierzytelności w wyniku tzw. konfuzji, nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług również po stronie Wnioskodawcy B.

Zbycie wierzytelności może niekiedy podlegać rozpoznaniu w ramach VAT, ale po stronie nabywcy wierzytelności jako świadczącego usługę wobec pierwotnego wierzyciela. Usługa w tym przypadku polega na zwolnieniu sprzedawcy (wierzyciela) od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Aby można było mówić o opodatkowanym świadczeniu usług, spełniona musi być jednak przesłanka odpłatności. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 uptu, opodatkowaniu podlega wyłącznie odpłatne świadczenie usług. Nie wystarczy jednak w tym zakresie, aby wierzytelność nabywana była po cenie niższej niż nominalna (dla uznania usługi za odpłatną istnieć musi wyraźnie powiązane z nią wynagrodzenie – zob. wyrok TS z 27.10.2011 r., C-93/10, FINANZAMT ESSEN-NORDOST v. GFKL FINANCIAL SERVICES AG, ZOTSiS 2011, nr 10B, poz. I-10791).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wskazać należy, że wniesienie aportem Wierzytelności Powiatu do Wnioskodawcy B nie będzie stanowiło opodatkowanej usługi. Z perspektywy Powiatu, tj. beneficjenta, przyjęcie Wierzytelności przez Wnioskodawcę B następuje nieodpłatnie. W ramach kształtowanej relacji Wnioskodawca B nie otrzyma żadnego wynagrodzenia, które byłoby związane z nabywaną Wierzytelnością.

Organy podatkowe uznają, że usługa polegająca na zwolnieniu sprzedawcy (wierzyciela) od ciężaru egzekwowania wierzytelności będzie odpłatna wyłącznie wtedy, gdy strony wyraźnie postanowią, że świadczącemu usługę należeć będzie się wynagrodzenie za przejęcie wierzytelności (zob. dyrektor KIS z 17 maja 2018 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.219.2018.1.MP).

Należy wskazać, że w przedstawionym stanie faktycznym aport Wierzytelności realizowany jest wyłącznie celem jej uregulowania. Powiat nie zbywa Wierzytelności celem oddalenia ryzyka związanego z jej zaspokojeniem. Wnioskodawca B nie prowadzi także działalności gospodarczej w obszarze usług finansowych, windykacji i ściągania długów. Nie bez znaczenia w tym przypadku jest to, że dłużnikiem pozostaje Wnioskodawca B, po stronie którego po wniesieniu aportu dojdzie do konfuzji (skupieniu po stronie Wnioskodawcy B zarówno uprawnień wierzyciela, jak i dłużnika tej samej wierzytelności). Z wyżej wymienionych powodów – w szczególności ze względu na nieodpłatne przejęcie Wierzytelności – usługa wykonywana przez Wnioskodawcę B na rzecz Powiatu nie będzie podlegała podatkowi VAT.

Podsumowując, opisane w treści Porozumienia rozliczenie Wierzytelności, polegające na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, wskutek czego nastąpiłoby wygaśnięcie Wierzytelności w wyniku tzw. konfuzji, nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług również po stronie Wnioskodawcy B.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie ustalenia, czy czynność polegająca na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, w wyniku czego nastąpi wygaśnięcie Wierzytelności, będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Powiatu lub po stronie Wnioskodawcy B – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby niebędące dostawą. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Usługą nie będzie natomiast takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów.

Czynność wniesienia aportu (w zależności od jego przedmiotu) może zatem spełniać przesłanki uznania jej za dostawę towarów w myśl art. 7 (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) lub za świadczenie usług w świetle art. 8 (każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów, w szczególności przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych).

Co istotne, z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, kiedy pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi a zapłatą istnieje adekwatny związek. Odpłatność może przybierać różne formy – nie jest warunkiem to, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu.

Ponadto, aport to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aporty pieniężne), rzeczy lub prawa (aporty rzeczowe) oraz umiejętności, kompetencje techniczne czy zawodowe. Odpłatnością jest więc także np. otrzymanie udziałów spółki, w związku z którymi wnoszący aport uzyskuje pewną, wymierną korzyść. Z tego względu, wniesienie aportu w zamian za udziały należy uznać za odpłatną dostawę towarów lub za odpłatne świadczenie usług, w zależności od przedmiotu aportu.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że aport, co do zasady, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W tym miejscu należy odnieść się do instytucji przelewu wierzytelności, która została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”.

Stosownie do art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego:

Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Według art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego:

Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Na mocy art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem).

Ze wskazanych uregulowań wynika, że wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wobec tego wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, że:

·Powiat jest jedynym udziałowcem Wnioskodawcy B,

·Wnioskodawca B uzyskał decyzję o pozwoleniu na budowę obejmującą inwestycję (…) (dalej: Inwestycja),

·Wnioskodawca B jako powiatowa osoba prawna realizuje nałożone na Powiat zadanie publiczne o charakterze ponadgminnym wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie powiatowym,

·Powiat zdecydował się wystąpić o dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych (dalej: Program) na realizację części Inwestycji, która została podzielona na trzy zakresy, tj.:

a)Zakres nr 1 – (…),

b)Zakres nr 2 – (…),

c)Zakres nr 3 – (…).

·Powiat otrzymał z Programu środki finansowe na realizację zadania inwestycyjnego pn. (…) zadanie to pokrywało się z Zakresem nr 2 oraz Zakresem nr 3 Inwestycji,

·w ramach Inwestycji wykonane zostały prace, których wynik nie jest rzeczą stanowiącą przedmiot obrotu niezależny od nieruchomości. Wytworzony efekt prac jest złączony trwale z rzeczą, na której prace były prowadzone (nieruchomością stanowiącą własność Wnioskodawcy B) i powiększył wartość nieruchomości Wnioskodawcy B,

·Strony zawarły porozumienie, w którym potwierdziły, że z tytułu dokonanych w ramach realizacji Inwestycji wydatków Powiatu (Zakres nr 2 oraz Zakres nr 3), Powiatowi względem Wnioskodawcy B przysługuje wierzytelność o zwrot poczynionych na nieruchomości Wnioskodawcy B nakładów,

·Powiat oświadczył, iż zamierza dokonać rozliczenia Wierzytelności przez wniesienie do Wnioskodawcy B Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, wskutek czego nastąpiłoby wygaśnięcie Wierzytelności,

·w związku z wniesieniem przez Powiat aportu w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, Wnioskodawca B z natury rzeczy nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia związanego ze swoistym „przejęciem” Wierzytelności (zostanie ona wniesiona po wartości nominalnej odpowiadającej wydatkom Powiatu w ramach Inwestycji związanych z wytworzeniem części składowej budynku) – Porozumienie nie przewiduje takiej odpłatności, ponieważ Wierzytelność po jej przejęciu przez Wnioskodawcę B wygaśnie i Wnioskodawca B nie będzie podejmować już żadnych czynności dotyczących jej zaspokojenia.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy opisane w treści Porozumienia rozliczenie Wierzytelności, polegające na wniesieniu do Wnioskodawcy B przez Powiat Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, wskutek czego nastąpiłoby wygaśnięcie Wierzytelności w wyniku tzw. konfuzji, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Powiatu lub po stronie Wnioskodawcy B.

Biorąc powyższe pod uwagę oraz uwzględniając opis sprawy stwierdzam, że konwersja Wierzytelności w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B będzie formą wygaszenia wierzytelności, jaka przysługuje Powiatowi względem Wnioskodawcy B, inaczej mówiąc będzie formą zapłaty kwoty należnej Powiatowi z tytułu dokonanych nakładów – realizacji Inwestycji obejmującej Zakres nr 2 i Zakres nr 3, za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B, przez co nastąpi podwyższenie kapitału zakładowego. Jak wynika z ww. przepisów, wierzytelność jest prawem majątkowym i nie stanowi towaru w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy, tym samym konwersji wierzytelności na udziały nie należy rozpatrywać w kontekście dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Konwersja wierzytelności przysługującej Powiatowi na udziały będzie skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowić będzie wykonanie przez Niego przysługującego mu prawa własności. Nie można w takim razie utożsamiać jej ze świadczeniem usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Równocześnie, w analizowanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której Wnioskodawca B nabywa własny dług, co oznacza, że staje się równocześnie dłużnikiem i wierzycielem, a zatem dochodzi do tzw. konfuzji, której skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania wobec Powiatu z tytułu nakładów poniesionych przez Niego na realizację Inwestycji obejmującej Zakres nr 2 i Zakres nr 3.

Podsumowanie

Konwersja Wierzytelności w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy B nie będzie stanowiła dla Powiatu czynności, o których mowa w art. 7 i art. 8 ustawy, a więc nie będzie się mieściła w powołanym wcześniej art. 5 ust. 1 ustawy. Równocześnie czynność polegająca na objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym związana z wniesieniem przez Wierzytelności jako wkładu niepieniężnego (aportu) nie będzie stanowić dostawy towaru, ani świadczenia usługi, w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy, a zatem nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Wnioskodawcy B.

Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku – Państwa pytania. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Powiat (…) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).