Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0112-KDIL3.4012.780.2024.2.KFK

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 28 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku VAT z faktury dokumentującej zakup projektu wystawionej na oboje małżonków.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 stycznia 2025 r. (wpływ 27 stycznia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi również działalność gospodarczą.

Małżonka Wnioskodawcy nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT i nie prowadzi działalności gospodarczej.

Wnioskodawca posiada z żoną majątkową wspólność małżeńską.

Małżonkowie są współwłaścicielami nieruchomości, która jest dzierżawiona, i na której Wnioskodawca zamierza wybudować na zlecenie dzierżawcy obiekt zgodnie z projektem zakupionym od dzierżawcy – obiekt użyteczny na potrzeby działalności dzierżawcy. Obiekt nie będzie obiektem/budynkiem przeznaczonym na cele mieszkaniowe – wyłącznie cel użyteczny.

Budowa obiektu nie będzie prowadzona w ramach działalności gospodarczej. Obiekt po wybudowaniu będzie przeznaczony na wynajem temu samemu dzierżawcy. Nie będą podejmowane żadne działania mające na celu poszukiwania innych dzierżawców/najemców.

Obecnie najem nieruchomości odbywa się na zasadach najmu prywatnego i opodatkowany jest ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – płacony jest podatek co miesiąc. Po wybudowaniu obiektu będzie to kontynuowane (najem).

Aby móc wybudować obiekt, Wnioskodawca musi odkupić projekt od dzierżawcy. Dzierżawca wystawi fakturę na oboje małżonków z racji ich wspólności majątkowej, którą objęta jest dzierżawiona nieruchomość. Na fakturze będzie podany wyłącznie NIP Wnioskodawcy oraz imię i nazwisko obojga małżonków, adres (ten sam dla obojga). Sprzedaż zostanie opodatkowana podatkiem VAT według stawki 23%. Wnioskodawca będzie się zajmował całością rozliczeń z dzierżawcą.

Faktury dotyczące wydatków związanych z wybudowaniem obiektu nie będą wystawiane na małżonkę Wnioskodawcy.

Wybudowany obiekt będzie wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Wnioskodawca, jako podatnik VAT czynny, chce odliczyć podatek VAT naliczony zawarty w fakturze zakupu projektu.

Pismem z 27 stycznia 2025 r. (wpływ 27 stycznia 2025 r.) uzupełnił Pan opis sprawy, udzielając odpowiedzi na poniższe pytania:

1.Od kiedy jest Pan czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i z tytułu prowadzenia jakiej działalności gospodarczej?

Odp.: Prowadzi Pan działalność w rozumieniu ustawy VAT, nie jest Pan wpisany do CEiDG. Jest Pan czynnym podatnikiem VAT od (…) 2013 r.

2.Czy faktura dokumentująca nabycie projektu potwierdza czynność faktycznie dokonaną, tzn. odzwierciedla rzeczywisty przebieg zdarzeń gospodarczych?

Odp.: Tak, faktura dokumentująca nabycie projektu potwierdza czynność faktycznie dokonaną.

3.W związku ze wskazaniem w opisie sprawy:

Małżonkowie są współwłaścicielami nieruchomości, która jest dzierżawiona, i na której Wnioskodawca zamierza wybudować na zlecenie dzierżawcy obiekt zgodnie z projektem zakupionym od dzierżawcy – obiekt użyteczny na potrzeby działalności dzierżawcy.

a następnie:

Obecnie najem nieruchomości odbywa się na zasadach najmu prywatnego i opodatkowany jest ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – płacony jest podatek co miesiąc. Po wybudowaniu obiektu będzie to kontynuowane (najem).

– proszę jednoznacznie wskazać, jakie umowy cywilnoprawne związane z opisaną we wniosku nieruchomością są/będą zawierane (umowy najmu czy umowy dzierżawy).

Odp.: Są to warunkowe umowy dzierżawy.

4.Kto dokładnie – Pan czy Pana żona – będzie stroną umowy cywilnoprawnej, dotyczącej odpłatnego udostępniania budowanego obiektu? Proszę o jednoznacznie wskazanie, czy usługę odpłatnego udostępniania będzie świadczył Pan, czy Pana żona.

Odp.: Stroną umowy będzie Pan i to Pan będzie świadczył usługę.

5.Kto dokładnie – Pan czy Pana żona – w związku z zawarciem umowy cywilnoprawnej dotyczącej odpłatnego udostępniania wybudowanego obiektu będzie wystawiał faktury z wykazaną stawką podatku VAT i rozliczał podatek VAT należny?

Odp.: Pan będzie wystawiał faktury i rozliczał podatek VAT.

6.Czy zamierza Pan wybudować obiekt opisany we wniosku z zamiarem wykorzystywania go wyłącznie przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celach odpłatnego udostępniania wyłącznie przez Pana?

Odp.: Nie.

7.Dlaczego wybudowany obiekt nie zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej?

Odp.: Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej w formie jednoosobowej działalności – nie podlega Pan wpisowi do CEiDG, dlatego też obiekt nie zostanie wprowadzony do ewidencji, bo takiej Pan nie prowadzi.

Pytanie

Czy Wnioskodawca ma prawo, jako podatnik VAT czynny wykonujący wyłącznie czynności opodatkowane, odliczyć w całości podatek VAT z faktury dokumentującej zakup projektu, gdzie jako nabywca na fakturze figuruje Wnioskodawca i jego małżonka?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, gdy małżonkowie pozostają we współwłasności małżeńskiej i nabywają dany składnik, który ma być wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzonej działalności opodatkowanej podatkiem VAT przez jednego z małżonków będących współwłaścicielami, to jeden z nich korzysta z prawa do odliczenia całości podatku naliczonego, pod warunkiem że występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zgodnie z ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Prawo do odliczenia jest bowiem fundamentalnym prawem każdego podatnika VAT. W praktyce, prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczane ani przedmiotowo, ani pod względem czasu. Jak bowiem wyjaśnił Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku ETS w połączonych sprawach z dnia 19 września 2000 r. C-177/99 oraz G-181/99 (Ampafrance SA v. Directeur des services fiscaux de Maine-et-Loire oraz Sanofi Synthelabo v. Directeur des services fiscaux du Val-de-Marne): (...) istnieje ugruntowana linia orzecznictwa Trybunału, zgodnie z którą prawo do odliczenia podatku jest integralną częścią schematu (systemu) VAT i zasadniczo nie może być ograniczane. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Konsekwentnie, prawo do odliczenia podatku VAT przez jednego z małżonków nie może podlegać ograniczeniu z uwagi tylko na fakt, że nieruchomość została nabyta wspólnie z drugim małżonkiem.

Co szczególnie istotne, kwotę podatku naliczonego (podatku do odliczenia) stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez danego podatnika z tytułu nabycia towarów oraz z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru (zaliczka/zadatek). Zatem formalną podstawą do odliczenia podatku VAT jest faktura z prawidłowymi danymi. Poza podstawowymi danymi sprzedawcy czy numerem kolejnym dokumentu, faktura musi zawierać m.in.:

-imiona i nazwiska lub nazwę podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

-numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku;

-numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi.

Wobec powyższego, nie ma formalnych przeszkód, aby faktura zawierała jednocześnie dane podatnika (małżonka prowadzącego działalność gospodarczą) oraz drugiego nabywcy (małżonka nieprowadzącego działalności gospodarczej) i pozostała prawidłowym dokumentem, a w rezultacie pozwoliła na odliczenie podatku naliczonego.

Powyższe zagadnienie było już wielokrotnie analizowane przez fiskusa. Precyzując, należy wskazać między innymi na interpretację podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 lipca 2022 r. (sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.441.2022.1.MG), interpretację podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 stycznia 2020 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.817.2019.2.MWJ), interpretację podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 lutego 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-2.4012.939.2017.1.RS), interpretację podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 lipca 2017 r. (sygn. 0115-KDIT1-2.4012.270.2017.1.DM), interpretację podatkową Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 19 września 2014 r. (sygn. IPTPP4/443-653/14-2/OS) oraz interpretację podatkową Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 czerwca 2016 r. (sygn. ITPP1/4512-221/15/RH).

W konsekwencji, gdy faktura zakupu jest wystawiona na oboje małżonków, podczas gdy tylko jeden z nich prowadzi firmę i będzie wykorzystywał daną rzecz do wykonywania czynności opodatkowanych, ma prawo do odliczenia całego podatku VAT wynikającego z takiej faktury. Gdy małżonkowie pozostają we współwłasności małżeńskiej i nabywają dany składnik, który ma być wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej przez jednego z małżonków będących współwłaścicielami, to jeden z nich korzysta z prawa do odliczenia całości podatku naliczonego, pod warunkiem, że występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług, podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż pełnią oni jedynie rolę płatników, przerzucając jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, natomiast jeśli dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Art. 88 ustawy określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Powyższe oznacza, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze, jednak transakcja nie podlega opodatkowaniu. Jednocześnie, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W myśl art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Na mocy art. 198 ustawy Kodeks cywilny:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Zauważenia w tym miejscu wymaga, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 i § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

§ 1. Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

§ 2. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne, w akcie notarialnym dokumentującym nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu cywilnego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną, bowiem żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

Gdy małżonkowie pozostają we współwłasności małżeńskiej i nabywają dobro inwestycyjne, które jest używane w sposób wyłączny do celów prowadzonej działalności gospodarczej przez jednego z małżonków będących współwłaścicielami, to jeden z nich korzysta z prawa do odliczenia całości podatku naliczonego, pod warunkiem, że występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przepis art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi, że:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 3, pkt 4 i pkt 5 ustawy:

Faktura powinna zawierać:

3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a oraz pkt 25;

5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b.

Z ww. uregulowań wynika, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imię i nazwisko lub nazwy podatnika/sprzedawcy i nabywcy, ich adresy. Faktura winna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który winien wynikać z zawartej umowy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Co do zasady zatem, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Zatem faktura jest dokumentem potwierdzającym wykonanie pewnej usługi lub dostawy towaru, uprawniającym (po spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów prawa) podmiot, dla którego jest wystawiona (nabywcę), do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, że od 2013 r. jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi Pan również działalność gospodarczą. Pana żona nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT i nie prowadzi działalności gospodarczej. Posiada Pan z żoną majątkową wspólność małżeńską.

Są Państwo współwłaścicielami nieruchomości będącej przedmiotem dzierżawy, na której zamierza Pan wybudować na zlecenie dzierżawcy obiekt zgodnie z zakupionym od Niego projektem. Będzie to obiekt użyteczny na potrzeby działalności dzierżawcy. Obiekt nie będzie budynkiem przeznaczonym na cele mieszkaniowe – wyłącznie cel użyteczny. Obiekt po wybudowaniu będzie przeznaczony na wynajem temu samemu dzierżawcy. Stroną umowy będzie Pan i to Pan będzie świadczył usługę, Pan będzie wystawiał faktury i rozliczał podatek VAT.

Aby móc wybudować obiekt, musi Pan odkupić projekt od dzierżawcy. Dzierżawca wystawi fakturę na oboje małżonków z racji Państwa wspólności majątkowej, którą objęta jest dzierżawiona nieruchomość. Na fakturze będzie podany wyłącznie Pana NIP oraz imię i nazwisko obojga małżonków, adres (ten sam dla obojga). Sprzedaż zostanie opodatkowana podatkiem VAT według stawki 23%. Faktura dokumentująca nabycie projektu potwierdza czynność faktycznie dokonaną.

Pan będzie się zajmował całością rozliczeń z dzierżawcą. Faktury dotyczące wydatków związanych z wybudowaniem obiektu nie będą wystawiane na Pana małżonkę.

Wybudowany obiekt będzie wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Pana wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą ustalenia, czy jako czynny podatnik podatku VAT ma Pan prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku VAT z faktury dokumentującej zakup projektu wystawionej na oboje małżonków.

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 693 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną – odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

W tym miejscu należy zatem wskazać, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług dzierżawa wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej. W związku z tym, stanowi ona odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji, z tytułu świadczenia usług dzierżawy usługodawca jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym – podatnikiem podatku VAT zdefiniowanym w art. 15 ust. 1 ustawy.

Przy czym należy podkreślić, że w sytuacji, gdy przedmiotem umowy dzierżawy wykonywanej w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który wynajmuje rzecz we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej). Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Szczególnego rodzaju podmiot jakim jest małżeństwo – na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług – nie ma przymiotu podatnika. Jednakże w sytuacji, gdy jedno z małżonków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą jest czynnym podatnikiem VAT, pozbawienie go prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktury wystawionej na oboje małżonków w sytuacji, gdy nabycie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, naruszałoby zasadę neutralności – fundamentalną zasadę obowiązującą w podatku od towarów i usług.

Jak wskazano wyżej, gdy małżonkowie pozostają we współwłasności małżeńskiej i nabywają dobro inwestycyjne, które jest używane w sposób wyłączny do celów prowadzonej działalności gospodarczej przez jednego z małżonków będących współwłaścicielami, to jeden z nich korzysta z prawa do odliczenia całości podatku naliczonego, pod warunkiem, że występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami, a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W rozpatrywanej sprawie warunek ten zostanie spełniony, gdyż jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a nabyty projekt przeznaczony będzie wyłącznie na potrzeby prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, tj. dzierżawy nieruchomości opodatkowanej podatkiem VAT. Faktura dokumentująca nabycie projektu potwierdza czynność faktycznie dokonaną, wybudowany obiekt będzie wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Pan będzie się zajmował całością rozliczeń z dzierżawcą, Pan będzie wystawiał faktury i rozliczał podatek VAT.

Tym samym, skoro zakup projektu związany jest z nieruchomością należącą do majątku wspólnego, ale będzie wykorzystywany wyłącznie na potrzeby prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to – przy założeniu, że nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy – będzie Panu przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup projektu w pełnej kwocie.

Wobec powyższego stwierdzam, że stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy będzie Panu przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT z faktury dokumentującej zakup projektu wystawionej na oboje małżonków. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z treści art. 88 ustawy.

Tym samym, Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·     Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.