
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 10 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
·podatku od towarów i usług w zakresie braku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek nr 1, 2, 3, 4 będących we współwłasności małżeńskiej oraz
·podatku dochodowego od osób fizycznych.
Uzupełnił go Pan pismami z 14 stycznia 2025 r. (data wpływu 15 stycznia 2025 r.) i 14 stycznia 2025 r. (data wpływu 22 stycznia 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W lipcu 2005 roku na podstawie aktu notarialnego nabył Pan wraz z żoną (wspólnota majątkowa małżeńska) nieruchomość gruntową (niezabudowane działki gruntu) o numerach 1, nr 2 i nr 3 i synem nr 4. Pomimo tego, że prowadzi Pan działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku VAT, to w momencie nabycia ww. nieruchomości gruntowej na podstawie wystawionej faktury VAT wystawionej na Pana imię i Pana małżonki nie odliczał Pan podatku VAT, bo nie była ona związana z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą. Przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej nie jest również obrót nieruchomościami. W momencie nabycia nieruchomości gruntowej nie odliczał Pan podatku VAT, ponieważ zawsze traktował Pan ww. nieruchomość jako finansowe zabezpieczenie swojej przyszłości, która nigdy nie była wpisana do ewidencji środków trwałych i nie była wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej.
Ww. nieruchomość jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego, w ewidencji gruntów działki ewidencyjne oznaczone są jako grunty Bp i Bi. Natomiast w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego przyjętego uchwałą Nr (...) Rady Miasta (...) z 20.03.2014 r. teren ten oznaczony jest jako przeznaczenie terenu IU teren zabudowy usługowej - zabudowa usługowa o charakterze administracyjnym, naukowo-badawczym, handlowym, usługowo-handlowym, rozrywkowym, edukacyjnym, i rekreacyjnym, z możliwością usytuowania obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2, dopuszcza się lokalizację funkcji mieszkaniowej; strefa rekreacyjno - osadnicza.
Od dnia zakupu do teraz ww. grunt nie był wykorzystywany (ziemia leży odłogiem, nie jest zabudowana), a jedynie płacony podatek od nieruchomości, który nie jest też odliczany w kosztach działalności Pana firmy jak i Pana żony i syna. Nieruchomość ta jest majątkiem prywatnym. Działki te były uzbrojone w momencie zakupu i posiadały drogi dojazdowe. Jedynie w 2008 roku występował Pan o zmianę zapisów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla ww. terenu tj. umożliwiających realizację na ww. terenie sprzedaży w centrum handlowo- usługowo- rozrywkowym powyżej 2000 m2. Ponadto w październiku 2007 roku darował Pan wspólnie z żoną na rzecz Pana syna udział wynoszący 1/2 część w niezabudowanej działce gruntu nr 1, 2, 3, a syn tym samym aktem notarialnym darował udział wynoszący 1/2 część w niezabudowanej działce gruntu nr 4 na rzecz Pana i Pana żony.
Na pytanie postawione w wezwaniu o treści:
1.W opisie sprawy wskazał Pan, że:
W lipcu 2005 roku na podstawie aktu notarialnego nabyłem wraz z żoną (wspólnota majątkowa małżeńska) nieruchomość gruntową (niezabudowane działki gruntu) o numerach 1, nr 2 i nr 3 i synem nr 4.
oraz
(…) w październiku 2007 roku darowaliśmy wspólnie z żoną na rzecz naszego syna udział wynoszący 1/2 część w niezabudowanej działce gruntu nr 1, 2, 3, a syn tym samym aktem notarialnym darował udział wynoszący ½ część w niezabudowanej działce gruntu nr 4 na naszą rzecz tj. moją i żony.
Prosimy o wskazanie:
a)Ile wynosi Pana udział w każdej z działek nr 1, 2, 3 i 4?
b)W jakim celu nabył Pan działki nr 1, 2, 3 i 4?
Prosimy udzielić odpowiedzi dla każdej z działek odrębnie.
2.We wniosku postawił Pan pytanie w zakresie podatku od towarów i usług o treści:
czy sprzedaż w całości lub w części wyżej opisanej nieruchomości gruntowej podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Prosimy o wskazanie, które udziały w działkach/działki będzie Pan sprzedawał i które są przedmiotem Pana wniosku?
3.Jakie jest przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla działek nr 1, 2, 3 i 4, których udziały będzie Pan sprzedawał?
4.Z jakich powodów występował Pan w 2008 r o zmianę zapisów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego?
5.Czy działki, objęte zakresem wniosku, były/są/będą udostępniane osobom trzecim? Jeżeli tak, to należy wskazać odrębnie dla każdej działki:
a.w jakim okresie (kiedy) działki są/były/będą udostępniane osobom trzecim;
b.na podstawie, jakiej umowy (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) działki są/były/będą udostępniane osobom trzecim;
c.czy udostępnienie działek jest/było/będzie czynnością odpłatną czy bezpłatną?
6.Czy zawarł/zamierza Pan zawrzeć umowę przedwstępną sprzedaży przedmiotowych działek? Jeżeli tak, to należy jednoznacznie wskazać:
·jakie konkretnie prawa i obowiązki wynikające z postanowień umowy zawartej z nabywcą w zakresie działki ciążyły/ciążą/będą ciążyły na kupującym a jakie na sprzedającym;
·czy w ww. umowie przedwstępnej sprzedaży zostały/są/zostaną ustalone konkretne warunki, które muszą zostać spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży działki? Jeśli tak, to jakie?
7.Czy w związku z planowaną sprzedażą ww. działek udzieli/udzielił Pan nabywcy/innemu podmiotowi pełnomocnictw (zgód, upoważnień) w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących ww. działek? Jeżeli tak, to należy podać:
·komu udzielił/udzieli Pan pełnomocnictw (zgód, upoważnień),
·do uzyskania jakich konkretnie decyzji i pozwoleń udzieliliście/udzielicie pełnomocnictw do występowania w Pana imieniu?
·jakie konkretnie czynności dokona nabywca/inny podmiot do momentu sprzedaży przez Pana ww. działek w związku z udzielonym pełnomocnictwem (zgodą, upoważnieniem)?
8.Jakie pozwolenia, decyzje, warunki techniczne, umowy itp. były/będą wydane przed sprzedażą działek i z czyjej inicjatywy nastąpiło/nastąpi wydanie/uzyskanie tych pozwoleń/decyzji, itp.? Prosimy udzielić odpowiedzi dla każdej z działek odrębnie.
9.Czy przed sprzedażą działek poczynił Pan od momentu nabycia/zamierza Pan poczynić jakiekolwiek działania, dotyczące zwiększenia wartości przedmiotowych działek?
10.Czy w dacie sprzedaży działek/udziałów w działkach, działki te będą niezabudowane czy zabudowane? W przypadku, jeżeli w dacie sprzedaży działek/udziałów w działkach, działki będą zabudowane prosimy określić rodzaj zabudowań znajdujących się na działkach oraz odpowiedzieć na poniższe pytania dla każdej z działek zabudowanych odrębnie:
a)Czy obiekty znajdujące się na działce, stanowią budynki, budowle w rozumieniu art. 3 pkt 2 i pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725)? Prosimy wskazać, jakie budynki i budowle się na niej znajdują?
b)Kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynków i budowli znajdujących się na działce, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług?
c)Czy w stosunku do ww. budynków/budowli, które znajdują się na działce, były ponoszone wydatki w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące, co najmniej 30% wartości początkowej budynku? Jeśli tak, to proszę wskazać:
·w jakim okresie były ponoszone te wydatki?
·czy w stosunku do tych wydatków przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.
·do jakich czynności były wykorzystywane ulepszone budynki/budowle, tj. czy do czynności:
a)opodatkowanych podatkiem VAT,
b)zwolnionych od podatku VAT,
c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?
·w jaki sposób ww. budynki/budowle były użytkowane po dokonaniu ulepszeń?
·czy po zakończonych ulepszeniach do momentu planowanej dostawy wystąpiło/wystąpi pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy? Jeśli tak to należy wskazać:
a)dzień, miesiąc i rok,
b)kto dokonał pierwszego zasiedlenia budynków/budowli po ulepszeniu?
c)czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ulepszonego budynku/budowli, a momentem sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
11.Czy dokonywał Pan już wcześniej sprzedaży nieruchomości, a jeżeli tak to należy podać odrębnie do każdej sprzedanej nieruchomości:
a)Kiedy i w jaki sposób wszedł Pan w posiadanie tych nieruchomości?
b)W jakim celu nieruchomości te zostały nabyte przez Pana?
c)W jaki sposób działki były wykorzystywane przez Pana od momentu wejścia w ich posiadanie do chwili sprzedaży?
d)Kiedy dokonał Pan ich sprzedaży i co było przyczyną ich sprzedaży?
e)Ile działek zostało sprzedanych i jakich (niezabudowanych czy zabudowanych, jeśli zabudowanych to czy były to nieruchomości mieszkalne czy użytkowe)?
f)Czy z tytułu ich sprzedaży odprowadzał Pan podatek VAT, składał deklaracje VAT-7 oraz zgłoszenie rejestracyjne VAT-R?
g)W jaki sposób został opodatkowany przychód ze sprzedaży tych nieruchomości;
h)Na co zostały przeznaczone środki uzyskane ze sprzedaży ww. działek?
12.Czy posiada Pan jeszcze inne nieruchomości przeznaczone w przyszłości do sprzedaży (oprócz wymienionych we wniosku)? Jeśli tak, to ile i jakie?
13.Czy jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług? Jeśli tak, to, z jakiego tytułu (działalności rolniczej, pozarolniczej - jakiej)?
Udzielił Pan odpowiedzi:
pkt 1 lit. a udział w działce nr 1 wynosi 1/2 część wspólnie z małżonką, w działce nr 2 udział wynosi 1/2 część wspólnie z małżonką, w działce nr 3 udział wynosi 1/2 część wspólnie z małżonką i w działce nr 4 udział wynosi 1/2 część wspólnie z małżonką;
pkt 1 lit. b nabył Pan działkę nr 1 wspólnie z małżonką w celu przyszłego zabezpieczenia finansowego, nabył Pan działkę nr 2 wspólnie z małżonką w celu przyszłego zabezpieczenia finansowego, nabył Pan działkę nr 3 wspólnie z małżonką w celu przyszłego zabezpieczenia finansowego nr 4;
pkt 2 będzie Pan sprzedawał udział w działce nr 1 wynoszący 1/2 część wspólnie z małżonką, w działce nr 2 udział wynoszący 1/2 część wspólnie z małżonką, w działce nr 3 udział wynoszący 1/2 część wspólnie z małżonką i w działce nr 4 udział wynoszący 1/2 część wspólnie z małżonką, i powyższe udziały wynoszące 1/2 część w działkach nr 1, 2, 3, 4 są przedmiotem Pana wniosku;
pkt 3 przeznaczenie działek: ww. nieruchomości są objęte planem zagospodarowania przestrzennego, w ewidencji gruntów działki ewidencyjne oznaczone są jako grunty Bp i Bi. Natomiast w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego przyjętego uchwałą Nr (...) Rady Miasta (...) z 20.03.2014 r. teren ten oznaczony jest jako przeznaczenie terenu IU teren zabudowy usługowej - zabudowa usługowa o charakterze administracyjnym, naukowo-badawczym, handlowym, usługowo-handlowym, rozrywkowym, edukacyjnym, i rekreacyjnym, z możliwością usytuowania obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2, dopuszcza się lokalizację funkcji mieszkaniowej; strefa rekreacyjno - osadnicza;
pkt 4 zmianę zapisów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dokonywał Pan z uwagi na uatrakcyjnienie terenu z razie jej ewentualnej przyszłej sprzedaży;
pkt 5 działki objęte wnioskiem nie były, nie są i nie będą udostępniane osobom trzecim;
pkt 6 nie zawarł Pan umowy przedwstępnej sprzedaży przedmiotowych działek. Nie wie Pan czy w razie ich sprzedaży zawrze Pan umowę przedwstępną sprzedaży przedmiotowych działek. Na kupującym będzie ciążył podatek od czynności cywilno-prawnych, nie wie Pan, jakie zostaną w umowie przedwstępnej sprzedaży ustalone konkretne warunki, które muszą zostać spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży działki, ponieważ jeszcze nie ma żadnego kupca;
pkt 7 nie udzielił Pan żadnemu nabywcy czy też innemu podmiotowi pełnomocnictw (zgód, upoważnień) w celu występowania w moim imieniu w sprawach dotyczących ww. działek, nie udzielił też pełnomocnictw do występowania w Pana imieniu do uzyskania jakichkolwiek decyzji i pozwoleń, nie potrafi Pan powiedzieć, jakie konkretnie czynności dokona nabywca lub inny podmiot do momentu sprzedaży przez Pana ww. działek w związku z ewentualnym udzielonym pełnomocnictwem (zgodą, upoważnieniem);
pkt 8 nie przewiduje Pan żeby były wydawane przed sprzedażą działek pozwolenia, decyzje, warunki techniczne, umowy itp.;
pkt 9 nie poczynił Pan od momentu nabycia i nie zamierza poczynić jakiekolwiek działań zmierzających do zwiększenia wartości przedmiotowych działek;
pkt 10 w dacie sprzedaży działek (udziałów w działkach), działki te będą niezabudowane;
pkt 11 nie dokonywał Pan jak i Pana żona wcześniej sprzedaży nieruchomości;
pkt 12 posiada Pan jak i Pana żona inne nieruchomości, ale na ten moment nie są one przeznaczone w przyszłości do sprzedaży;
pkt 13 Pan jak i Pana żona jesteście czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług, prowadzą Państwo każdy z osobna pozarolniczą działalność gospodarczą;
Pytanie
Czy sprzedaż w całości lub w części wyżej opisanej nieruchomości gruntowej podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie
Ad. 1 Pana zdaniem, sprzedaż wyżej opisanej nieruchomości gruntowej nie będzie wywoływać żadnych skutków podatkowych na gruncie podatku od towarów i usług, gdyż Pana aktywność nie jest związana z profesjonalnym obrotem nieruchomościami, a jedynie zarządzaniem własnym prywatnym majątkiem.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570) zwanej dalej ustawą: opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy: ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Dlatego uważa Pan, że należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik" i „działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy. Według brzmienia art. 15 ust. 1 ustawy: podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy: działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta, wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności, tym bardziej że wykazany w fakturze VAT podatek VAT nie został odliczony zgodnie ze składanymi deklaracjami VAT-7.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt (działka) spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Na mocy art. 195 ustawy Kodeks cywilny:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Jak stanowi art. 196 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Na podstawie art. 196 § 2 ww. ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Jak stanowi art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
Jak wynika z art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Zgodnie z art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
W myśl art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
W świetle art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
W oparciu o art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku, wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to, zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika, zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży będzie podejmował Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE orzekł w tej sprawie, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może, bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Ze wskazanych regulacji należy wywnioskować, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.
Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa, jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że planuje Pan sprzedać działki nr 1, 2, 3, 4 będące we współwłasności małżeńskiej. Ten udział posiada Pan we współwłasności małżeńskiej. Współwłaścicielem działek jest Pana syn. Działki objęte wnioskiem nie były, nie są i nie będą udostępniane osobom trzecim. Nie zawarł Pan umowy przedwstępnej sprzedaży przedmiotowych działek i nie udzielił Pan żadnemu nabywcy czy też innemu podmiotowi pełnomocnictw (zgód, upoważnień) w celu występowania w moim imieniu w sprawach dotyczących ww. działek, nie udzielił też pełnomocnictw do występowania w Pana imieniu do uzyskania jakichkolwiek decyzji i pozwoleń. Nie przewiduje Pan żeby były wydawane przed sprzedażą działek pozwolenia, decyzje, warunki techniczne, umowy. Nie dokonywał Pan wcześniej sprzedaży nieruchomości. Działki te były uzbrojone w momencie zakupu i posiadały drogi dojazdowe. Jedynie w 2008 roku występował Pan o zmianę zapisów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla ww. terenu. Pomimo tego, że prowadzi Pan działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku VAT, to w momencie nabycia ww. nieruchomości gruntowej na podstawie wystawionej faktury VAT wystawionej na Pana imię i Pana małżonki nie odliczał Pan podatku VAT, bo nie była ona związana z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą. Przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej nie jest również obrót nieruchomościami. Zawsze traktował Pan ww. nieruchomość jako finansowe zabezpieczenie swojej przyszłości.
Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, iż w okolicznościach wskazanych w opisie sprawy nie można uznać, że sprzedaż działek nr 1, 2, 3, 4 będących we współwłasności małżeńskiej, będzie stanowiła działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT.
Z okoliczności sprawy wynika, że poza nabyciem przedmiotowych działek i wystąpieniem w 2008 roku o zmianę zapisów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla ww. terenu, w żaden sposób nie wykorzystywał Pan przedmiotowych działek. W świetle wyroku TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 nie zaangażował Pan środków podobnych do wykorzystywanych przez handlowców wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. W przedmiotowej sprawie można mówić tylko o pojedynczej czynności, o której mowa w wyroku TSUE C-180/10 i C-181/10, polegającej na wystąpieniem w 2008 roku o zmianę zapisów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla ww. Terenu. Nie mamy natomiast do czynienia z ciągiem przytoczonych w tym orzeczeniu okoliczności, które mogłyby przemawiać za uznaniem Pana za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu tej sprzedaży. Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT nie będzie Pan, zatem podatnikiem VAT w związku ze sprzedażą działek nr 1, 2, 3, 4 będących we współwłasności małżeńskiej, gdyż – w świetle wskazanych przez Pana okoliczności sprawy - nie wystąpił ciąg czynności świadczący o zorganizowanym i celowym działaniu z zamierzeniem sprzedaży przedmiotowych nieruchomości.
W przedmiotowej sprawie uznać zatem należy, że działki nr 1, 2, 3, 4 będące we współwłasności małżeńskiej, które Pan nabył do majątku prywatnego i które planuje sprzedać stanowi dla Pana majątek osobisty. W przedmiotowej sprawie, dokonując sprzedaży ww. działek będących we współwłasności małżeńskiej, będzie Pan korzystał z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, stwierdzam, że planowana sprzedaż działek nr 1, 2, 3, 4 będących we współwłasności małżeńskiej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż dokonując ww. sprzedaży nie będzie działał Pan w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem ww. sprzedaż nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Tym samym Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem zaznaczam, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla Pana żony, o której mowa we wniosku.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.
Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.