
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
22 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy cash-poolingu.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 stycznia 2025 r. (wpływ 9 stycznia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(A) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. jest spółką prawa handlowego z siedzibą w Polsce, która na podstawie przepisu art. 3 ust. 1 Ustawy o CIT podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce.
Spółka jest podmiotem zajmującym się produkcją wysokiej jakości (…) przeznaczonych do (…), (…), (…) oraz (…). Głównym obszarem działalności Spółki jest (…) (…) sprzedawanych pod renomowanymi i uznanymi markami. Wnioskodawca jest członkiem międzynarodowej grupy kapitałowej (B) składającej się ze spółek zlokalizowanych w różnych krajach (dalej: „Grupa”).
W przyszłości Spółka zamierza przystąpić do istniejącego systemu wspólnego zarządzania płynnością finansową, który został wdrożony w ramach Grupy (dalej: „system”, „cash-pooling”). Funkcję Pool Leadera tj. koordynatora systemu zarządzania płynnością finansową w ramach systemu pełni (C) (dalej: „Pool Leader”, „(C)”). Pool Leader jest osobą prawną podlegającą w (X) opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. W strukturze cash-poolingu uczestniczą również inni podatnicy zagraniczni z Grupy (dalej: „Uczestnicy”):
-(D) z siedzibą (…),
-(E) z siedzibą w (…) oraz
-(F) z siedzibą w (…).
Obecnie usługa cash-poolingu świadczona jest w ramach Grupy w oparciu o umowę zawartą w dniu (…)(…) 2019 roku przez Pool Leadera z zagranicznym bankiem (G) S.A. (dalej jako: „Bank”) (dalej: „Umowa”). Pozostali Uczestnicy partycypują w cash-poolingu również na podstawie ww. Umowy.
W przyszłości Spółka również przystąpi do cash-poolingu na podstawie ww. Umowy. Ponadto, w związku z planowanym przestąpieniem do systemu, Wnioskodawca zawarł umowę z polskim bankiem z grupy (H) (dalej: „Bank PL”), na podstawie której został otwarty rachunek bankowy dla Spółki (w tym walutowy), na potrzeby rozliczeń w ramach systemu. Zgodnie z zapisami Umowy, przy przystąpieniu Wnioskodawcy do cash-poolingu, także Bank PL stanie się stroną Umowy.
Celem wdrożenia struktury cash-poolingu w ramach Grupy i przystąpienia do niej Spółki, jako Uczestnika, jest przede wszystkim:
-poprawa płynności finansowej poszczególnych Uczestników systemu,
-zwiększenie efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi,
-zmniej szenie kosztów finansowania zewnętrznego Grupy,
-efektywne finansowanie bieżących potrzeb Uczestników systemu w zakresie kapitału obrotowego,
-umożliwienie lokowania środków pieniężnych Uczestników na warunkach rynkowych.
Przedmiotowa Umowa jest umową cash-poolingu typu rzeczywistego „zero balancing”. System polega więc na faktycznych transferach środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowymi Pool Leadera i Uczestników. Cash-pooling funkcjonuje w ramach Grupy w walucie EUR.
Dla celów obsługi systemu, Pool Leader posiada tzw. Konto Główne w Banku, natomiast Spółka posiada tzw. Konto Drugorzędne w Banku PL. Konto Główne Pool Leadera zawierać będzie księgowania kompensujące wszelkie należności i zobowiązania wobec pozostałych Uczestników włączonych do systemu (cash-poolingu).
W ramach Umowy, w trakcie każdego dnia roboczego Bank wykonuje następujące operacje:
-na zakończenie danego dnia roboczego dochodzi do konsolidacji sald Uczestników przy użyciu rachunku głównego Pool Leadera - konsolidacja jest dokonywana w taki sposób, aby efektem dziennej konsolidacji sald był zerowy stan rachunku Uczestnika na koniec każdego dnia,
-środki wynikające z dodatniego salda na rachunku Uczestnika są przenoszone na rachunek Główny Pool Leadera, z kolei ujemne salda na rachunku Uczestnika są pokrywane ze środków zgromadzonych na rachunku głównym Pool Leadera.
W związku z powyższym mechanizmem rozliczeń, jeżeli za dany dzień na rachunku Uczestnika występuje saldo dodatnie, Uczestnikowi przysługują odsetki. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na rachunku Uczestnika występuje saldo ujemne, Uczestnik jest obciążany z tego tytułu odsetkami. Odsetki są obliczane w imieniu Pool Leadera przez Bank w okresach miesięcznych. Po zakończonym okresie rozliczeniowym (danym miesiącu) Pool Leader wystawia fakturę/notę odsetkową na poszczególnych Uczestników.
Obecnie Wnioskodawca zakłada, że po przystąpieniu do ww. systemu będzie występował jako podmiot udostępniający środki finansowe (nadwyżkę wygenerowaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), tym samym będzie otrzymywać odsetki z tytułu udziału w cash-poolingu. Niemniej, Spółka nie wyklucza, iż w przyszłości może dojść do sytuacji, w której będzie także wypłacać odsetki, w związku z korzystaniem ze środków pieniężnych udostępnionych przez Uczestników lub Pool Leadera w ramach cash-poolingu.
Uczestnicy systemu, w tym Spółka, nie będą dokonywać bezpośrednio pomiędzy sobą rozliczeń z tytułu uczestnictwa w systemie. Jakiekolwiek rozliczenia dokonywane będą za pośrednictwem rachunku należącego do Pool Leadera.
Spółka nie będzie otrzymywała wynagrodzenia od innych Uczestników. Spółce mogą jedynie przysługiwać odsetki od środków udostępnionych w ramach Umowy, jeżeli Spółka będzie dysponować nadwyżką środków (zgodnie z opisanym mechanizmem).
Pool Leader nie będzie otrzymywać wynagrodzenia od Wnioskodawcy za czynności wykonywane w ramach systemu. Wnioskodawca, w związku z obsługą techniczną systemu, będzie uiszczał miesięczne wynagrodzenie. Kwota ta, będzie pobierana przez Bank PL.
Reasumując, w ramach cash-poolingu, fizyczne transfery środków pieniężnych będą miały miejsce wyłącznie pomiędzy rachunkiem Spółki prowadzonym w Banku PL, a kontem Pool Leadera prowadzonym w Banku.
Do momentu złożenia niniejszego wniosku Spółka nie dokonała żadnych transakcji oraz nie zawarła umowy, której przedmiotem będzie opisany wyżej system.
W piśmie z 8 stycznia 2025 r., wskazali Państwo, że:
Ad pytania nr 1
Spółka jako Uczestnik w ramach Umowy Cash Poolingu nie będzie zawierać z innymi Uczestnikami transakcji finansowych, ani nie będzie świadczyć na rzecz innych Uczestników jakichkolwiek usług, a co za tym idzie – Spółka nie będzie otrzymywać jakiegokolwiek wynagrodzenia (poza świadczeniami, za które będą płacone odsetki).
Ad pytania nr 2
Pool Leader tj. (C) jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361) na terytorium (X).
Ad pytania nr 3
(C) (Pool Leader) nie posiada siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, nie jest także zarejestrowany na terytorium Polski jako podatnik podatku VAT.
Ad pytania nr 4
Spółka nie posiada na terytorium (X) siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka nie będzie także zarejestrowana dla celów podatku od wartości dodanej na terytorium (X).
Ad pytania nr 5
Pool Leader będzie wystawiał fakturę/notę odsetkową na Spółkę z tytułu odsetek, które za dany okres rozliczeniowy będą należne od Spółki (w razie salda ujemnego) lub będą należne Spółce (w razie salda dodatniego).
Ad pytania nr 6
Spółka będzie wypłacała wynagrodzenie w związku z obsługą techniczną systemu na rzecz Banku PL.
Ad pytania nr 7
Uczestnikiem Umowy Cash Poolingu jest bank zagraniczny (G) S.A. z siedzibą (…) i (numer identyfikacyjny tego podmiotu: (…), nazwa kraju, który wydał ten numer: (…)), który działa poprzez swój (X) oddział – (I) (numer identyfikacyjny (…), nazwa kraju, który wydał ten numer: (X)).
Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczenie pytań jak we wniosku)
2.1. Czy w ramach przedstawionego cash-poolingu Spółka, jako Uczestnik, nie będzie wykonywała żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT?
2.2. Czy kwoty odsetek otrzymywanych lub wypłacanych z rachunku Spółki w ramach cash-poolingu powinny być uwzględniane w rozliczeniach VAT Spółki, w szczególności nie powinny być uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 Ustawy o VAT ani strukturze sprzedaży, o której mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT?
2.3. Czy w ramach cash-poolingu Spółka będzie nabywała od Pool Leadera jakiekolwiek usługi w rozumieniu Ustawy o VAT, które powinny zostać przez nią rozliczone jako import usług?
Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług
2.1 Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego
Zdaniem Spółki, wykonywane przez nią jako Uczestnika cash-poolingu czynności związane z uczestnictwem w systemie kompleksowego zarządzania płynnością nie będą stanowić usług w rozumieniu Ustawy o VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Ponadto, zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Usługę zatem, co do zasady, stanowi każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania.
Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie.
Świadczenie usług jest dokonywane odpłatnie wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi faktyczne odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy. Ma to miejsce wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za możliwą do wyodrębnienia usługę świadczoną w ramach takiego stosunku prawnego.
Dodatkowo w pewnych ściśle określonych przypadkach, także nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za odpłatne świadczenia usług podlegające pod opodatkowanie podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 8 ust. 2 Ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatne świadczenie usług, wynikające z konkretnego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, w związku z którą wynika wyraźna i bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę albo nieodpłatne świadczenie usług, które zostało wyraźnie wskazane w art. 8 ust. 2 pkt 2 Ustawy o VAT.
Zawarcie Umowy cash-poolingu z perspektywy Wnioskodawcy będzie ściśle powiązane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawcę i podyktowane będzie przede wszystkim poprawą płynności finansowej Spółki, zwiększeniem efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi, zmniejszeniem kosztów finansowania zewnętrznego, a także umożliwieniem lokowania wolnych środków pieniężnych na warunkach rynkowych. Celem Spółki nie będzie natomiast świadczenie usług finansowych, w szczególności usług udzielania pożyczek pieniężnych. W ramach Umowy transfery środków pieniężnych z rachunku i na rachunek bankowy Spółki będą następować jedynie w związku z występującymi nadwyżkami albo niedoborami kapitału, których zarządzaniem zajmuje się Bank poprzez rachunek bankowy Pool Leadera. Sama rola Spółki będzie tutaj bierna.
W związku z powyższym, Spółka jako Uczestnik cash-poolingu nie będzie zawierała z innymi Uczestnikami jakichkolwiek transakcji finansowych i nie będzie świadczyła na rzecz innych Uczestników jakichkolwiek usług za wynagrodzeniem.
Wobec powyższego należy uznać, że w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, Spółka jako Uczestnik systemu, nie będzie wykonywać czynności polegających na odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT.
Wnioskodawca pragnie wskazać, iż podobne stanowiska zostały zawarte w interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego, m.in. w interpretacji indywidualnej:
-z dnia 13 sierpnia 2024 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.269.2024.6.ICZ,
-z dnia 20 marca 2024 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.31.2024.4.ICZ,
-z dnia 30 grudnia 2022 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.638.2022.1.JJ.
Reasumując, zdaniem Spółki, która w zdarzeniu przyszłym miałaby zająć pozycję Uczestnika w strukturze cash-poolingu, nie będzie ona wykonywać czynności polegających na odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, ponieważ nie będzie zawierać jakichkolwiek transakcji finansowych i nie będzie świadczyć jakichkolwiek usług za wynagrodzeniem na rzecz innych Uczestników. Czynności dokonywane przez Spółkę w ramach systemu nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanych z odpłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 Ustawy o VAT, bowiem czynności podejmowane przez Spółkę w ramach Umowy będą służyć do celów związanych z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.
2.2 Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego
Zdaniem Wnioskodawcy, kwoty odsetek otrzymywanych lub wypłacanych z rachunku Spółki w ramach systemu nie powinny być uwzględniane w rozliczeniach VAT Spółki, w szczególności nie powinny być uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 Ustawy o VAT ani strukturze sprzedaży, o której mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
W myśl art. 90 ust. 1 Ustawy o VAT w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 2 Ustawy o VAT jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
W myśl art. 90 ust. 3 Ustawy o VAT proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
W związku z tym, że działania, które będą podejmowane przez Spółkę jako Uczestnika w cash-poolingu nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu art. 8 Ustawy o VAT, to odsetki uzyskiwane przez Spółkę w związku z uczestnictwem w cash-poolingu nie będą stanowić wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług. Zatem Spółka jako Uczestnik nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT.
W związku z powyższym, Spółka nie będzie zobowiązana do uwzględnienia kwot uzyskanych w związku z uczestnictwem w cash-poolingu w proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 Ustawy o VAT. Kalkulacja tego współczynnika nie obejmuje bowiem kwot, które związane są z czynnościami wyłączonymi z zakresu opodatkowania VAT.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Natomiast stosownie do 86 ust. 2a Ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Z przytoczonego powyżej przepisu wynika, że obowiązek ustalenia zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego przy wykorzystaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT, będzie miał miejsce w przypadku łącznego spełnienia poniższych warunków:
-podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku,
-podatnik nabywa towary/usługi zarówno do czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie mają takiego związku,
-podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów/usług do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Równocześnie, zgodnie z art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zdaniem Wnioskodawcy, uczestnictwo w systemie stanowić będzie czynność, która towarzyszy działalności gospodarczej i nie stanowi obok niej odrębnego przedmiotu działalności Spółki. Wynika to między innymi z faktu, że przedmiotem usługi cash-poolingu świadczonej przez Bank będą środki finansowe generowane oraz wykorzystywane przez Spółkę w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Zatem uczestnictwo w systemie stanowić będzie dla Spółki z jednej strony formę lokacji posiadanych przez nią nadwyżek finansowych, z drugiej zaś formę zabezpieczenia jej płynności na wypadek niedoboru środków finansowych. Uczestnictwo w cash-poolingu będzie ściśle powiązane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawcę i służyć ma lepszemu wykorzystywaniu posiadanych przez Grupę zasobów finansowych oraz minimalizacji kosztów finansowania zewnętrznego dla uczestników.
Mając na względzie powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, kwoty odsetek pobieranych z rachunku Wnioskodawcy bądź wpłacanych na jego rachunek w ramach rozliczenia cash-pooling nie powinny wpływać na rozliczenia VAT Wnioskodawcy. Zatem powyższe wartości nie powinny być uwzględniane w strukturze sprzedaży, o której mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT (w tym w szczególności nie powinny być uznawane jako kwoty dotyczące działań Wnioskodawcy niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą).
Wnioskodawca pragnie wskazać, iż podobne stanowiska zostały zawarte w interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego, m.in. w interpretacji indywidualnej:
-z dnia 23 kwietnia 2024 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.34.2024.4.ICZ,
-z dnia 8 marca 2024 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.13.2024.1.DS.
2.3 Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego
Zdaniem Spółki w ramach cash-poolingu Spółka nie będzie nabywała od Pool Leadera jakichkolwiek usług w rozumieniu Ustawy o VAT, a w związku z tym nie będzie dokonywała importu usług, który powinna rozliczać w Polsce.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Zgodnie z art. 2 pkt 9 Ustawy o VAT za import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a)usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b)usługobiorcą jest:
-w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
-w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
-w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
Zgodnie z art. 17 ust. 2 Ustawy o VAT w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.
Zdaniem Wnioskodawcy, Pool Leader, podobnie jak Uczestnik, nie będzie świadczył żadnych usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jego rola w systemie ogranicza się do czynności pomocniczych związanych z prawidłowym funkcjonowaniem systemu. Co ważne, (C) nie będzie pobierał wynagrodzenia w związku ze swoją rolą w systemie. Z tego względu nie sposób jest uznać, że czynności dokonywane przez Pool Leadera w związku z cash-poolingiem będą odpłatnym świadczeniem usług.
Przedstawiony we wniosku system będzie również związany z działalnością gospodarczą (C), ponieważ ma na celu poprawić płynność finansową Grupy, zwiększyć efektywność krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi, zmniejszyć koszty finansowania zewnętrznego Grupy, efektywnie finansować bieżące potrzeby Uczestników systemu w zakresie kapitału obrotowego, a także umożliwić lokowanie środków pieniężnych w Grupie na warunkach rynkowych. Z tego względu nie będzie to również nieodpłatne świadczenie usług podlegające pod opodatkowanie podatkiem od towarów i usług.
W związku z powyższym, skoro Pool Leader nie będzie świadczył żadnych usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz Uczestników to w konsekwencji Spółka nie będzie zobowiązana do rozpoznania importu usług z tytułu nabycia usług od Pool Leadera.
Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że podobne stanowisko zostało wyrażone w interpretacjach prawa podatkowego, m.in. w interpretacji indywidualnej:
-z dnia 13 września 2023 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.417.2023.4.WN,
-z dnia 5 maja 2023 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.191.2023.2.AMA.
Podsumowując, Pool Leader nie będzie świadczyć usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT. Podejmowane przez Pool Leadera czynności w ramach cash-poolingu nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 2 Ustawy o VAT, nie będą bowiem służyć do celów innych niż działalność gospodarcza. Dlatego też, Spółka nie będzie zobowiązana do rozpoznania importu usług z tytułu nabycia usług od Pool Leadera.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji.
Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
W ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.
Należy zauważyć, iż świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy. Świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.
W myśl art. 8 ust. 2 ustawy:
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:
-w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa – użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części – podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),
-w przypadku świadczenia usług – świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.
Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana – umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.
Umowa „cash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.
Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu cash poolingu należy zauważyć, że najczęściej w roli usługodawcy będzie występować bank, który będzie obsługiwał umowę cash poolingu. Jednakże należy również brać pod uwadze rolę innych Uczestników Systemu cash poolingu.
Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług, w kwestii objętej pytaniem nr 2.1, dotyczą ustalenia czy w ramach przedstawionego cash-poolingu Państwo, jako Uczestnik, nie będą wykonywali żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust.1 Ustawy o VAT.
Państwa rola w Systemie cash poolingu jako Uczestnika Systemu, co do zasady, będzie bierna, bowiem jak wynika z opisu sprawy, zgodnie z Umową, uczestnicy Systemu, w tym Państwo, nie będą dokonywać bezpośrednio pomiędzy sobą rozliczeń z tytułu uczestnictwa w systemie. Jakiekolwiek rozliczenia dokonywane będą za pośrednictwem rachunku należącego do Pool Leadera. Nie będą Państwo otrzymywali wynagrodzenia od innych Uczestników. Mogą Państwu jedynie przysługiwać odsetki od środków udostępnionych w ramach Umowy, jeżeli Państwo będą dysponować nadwyżką środków (zgodnie z opisanym mechanizmem).
Wobec powyższego należy uznać, że w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, Państwo, jako Uczestnik Systemu cash poolingu, nie będą wykonywać czynności polegających na odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.
Ponadto należy wskazać, że podejmowane przez Państwa czynności w ramach opisanej umowy, jako Uczestnika, nie będą stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż treść wniosku wskazuje, że czynności podejmowane w ramach Umowy mają służyć do celów związanych z Państwa działalnością gospodarczą.
Z opisu sprawy wynika, że celem wdrożenia struktury cash-poolingu w ramach Grupy i przystąpienia do niej Państwa, jako Uczestnika, jest przede wszystkim:
-poprawa płynności finansowej poszczególnych Uczestników systemu,
-zwiększenie efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi,
-zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego Grupy,
-efektywne finansowanie bieżących potrzeb Uczestników systemu w zakresie kapitału obrotowego,
-umożliwienie lokowania środków pieniężnych Uczestników na warunkach rynkowych.
Zatem na podstawie Umowy cash-poolingu Państwo jako Uczestnik, co do zasady, nie będą wykonywać czynności podlegających opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Wobec powyższego Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 2.1, że wykonywane przez Spółkę jako Uczestnika cash-poolingu czynności związane z uczestnictwem w systemie kompleksowego zarządzania płynnością nie będą stanowić usług w rozumieniu Ustawy o VAT, jest prawidłowe.
Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług, objęte pytaniem nr 2.2, dotyczą kwestii czy kwoty odsetek otrzymywanych lub wypłacanych z rachunku Spółki w ramach cash-poolingu powinny być uwzględniane w rozliczeniach VAT Spółki, w szczególności nie powinny być uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 Ustawy o VAT ani strukturze sprzedaży, o której mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT.
Zgodnie art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie natomiast z treścią art. 90 ust. 1 ustawy:
W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Na podstawie art. 90 ust. 2 ustawy:
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
W myśl art. 90 ust. 3 ustawy:
Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Należy również zauważyć, że w świetle art. 90 ust. 6 ustawy:
Do obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:
1)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
2)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
Jak wskazano powyżej, działania podejmowane przez Państwa jako Uczestnika w związku z uczestnictwem w systemie Cash Pooling nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy. Odsetki uzyskane przez Państwa w związku z uczestnictwem w Usłudze nie stanowią wynagrodzenia z tytułu ich świadczenia. Państwo jako Uczestnik nie działają w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Zgodnie z art. 86 ust. 2b ustawy:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Wspominane wyżej cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. Przez cele inne niż działalność gospodarcza rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. Takimi sferami będą przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatna działalność statutowa.
Analiza przytoczonych przepisów prowadzi do wniosku, że obowiązek ustalania zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego przy wykorzystaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a uzależniony został od łącznego spełnienia następujących warunków:
-podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;
-podatnik nabywa towary/usługi zarówno dla celów czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;
-podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów/usług wyłącznie do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
W opisanej sytuacji mamy do czynienia z czynnościami (cash poolingu), które towarzyszą działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu Państwa działalności. Bowiem zasadniczym celem Systemu jest przede wszystkim:
-poprawa płynności finansowej poszczególnych Uczestników systemu,
-zwiększenie efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi,
-zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego Grupy,
-efektywne finansowanie bieżących potrzeb Uczestników systemu w zakresie kapitału obrotowego,
-umożliwienie lokowania środków pieniężnych Uczestników na warunkach rynkowych.
Zatem, płatności otrzymywane w ramach systemu cash-poolingu mieszczą się w sferze działalności gospodarczej podatnika wskazanej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym mieszczą się one w pojęciu „celów związanych z działalnością gospodarczą”, w rozumieniu art. 86 ust. 2a ustawy. Wobec powyższego, w związku z uczestnictwem w systemie, nie są Państwo zobowiązani do ustalania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej według „sposobu ustalenia proporcji”, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.
Nie są Państwo również zobowiązani do uwzględnienia kwot odsetek otrzymywanych lub wypłacanych z rachunku Spółki w ramach Umowy cash-poolingu w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Kalkulacja tego współczynnika nie obejmuje bowiem kwot, które związane są z czynnościami wyłączonymi z zakresu opodatkowania VAT.
W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2.2, zgodnie z którym kwoty odsetek otrzymywanych lub wypłacanych z rachunku Spółki w ramach systemu nie powinny być uwzględniane w rozliczeniach VAT Spółki, w szczególności nie powinny być uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 Ustawy o VAT ani strukturze sprzedaży, o której mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT, jest prawidłowe.
Ponadto Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług, objęte pytaniem nr 2.3, dotyczą kwestii czy w ramach cash-poolingu będą Państwo nabywali od Pool Leadera jakiekolwiek usługi w rozumieniu Ustawy o VAT, które powinny zostać przez Państwa rozliczone jako import usług.
Należy pamiętać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT.
Ponadto należy wskazać, że w przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.
Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy.
Stosownie do art. 28a ustawy:
Na potrzeby stosowania ww. rozdziału:
1)ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
a)podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b)osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2)podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:
Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:
W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.
Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy, zgodnie z którym:
Przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.
W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy:
Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a)usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b)usługobiorcą jest:
-w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
-w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
-w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
Z kolei w świetle art. 17 ust. 2 ustawy:
W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.
Ponadto, w myśl art. 17 ust. 1a ustawy:
Przepisy ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 2 stosuje się również, w przypadku gdy usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów, jeżeli usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, nie uczestniczy w tych transakcjach.
Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę. Powiązanie tego mechanizmu z regulacjami w zakresie określenia miejsca świadczenia usług ma na celu, z jednej strony opodatkowanie usług w miejscu ich konsumpcji, a z drugiej strony, zaoszczędzenie usługodawcy obowiązków związanych z rejestracją oraz rozliczeniem podatku.
Warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy względem usług, do których stosuje się art. 28b jest, aby usługodawca nie posiadał siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. Natomiast usługobiorcą był m.in. podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy posiadający siedzibę działalności gospodarczej bądź stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju.
Jak wskazano we wniosku, Pool Leader w ramach zawartej Umowy nie wykonuje na rzecz Uczestników struktury Cash-Poolingu, w tym Państwa, żadnych czynności za wynagrodzeniem. Pool Leader jest jedynie odpowiedzialny za czynności techniczne. Pool Leader nie będzie otrzymywać wynagrodzenia od Państwa za czynności wykonywane w ramach sytemu cash-poolingu.
Tym samym, (C) z siedzibą w (X) uczestnicząc w systemie cash-poolingu jako Pool Leader, nie świadczy usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Podejmowane przez Pool Leadera czynności w ramach opisanej umowy nie stanowią również nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż treść wniosku nie wskazuje, by miały one służyć do celów innych niż działalność gospodarcza tej Spółki.
Zatem należy stwierdzić, że w świetle opisanego zdarzenia przyszłego (C) z siedzibą w (X) jako Uczestnik będący Pool Leaderem, z tytułu uczestnictwa w systemie cash-poolingu, nie wykonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.
W związku z powyższym, w ramach systemu cash-pooling nie nabywają Państwo od Pool Leadera żadnych usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w związku z tym nie są Państwo zobowiązani z tego tytułu dokonać importu usług, który powinni Państwo rozliczać w Polsce.
Wobec powyższego Państwa stanowisko w kwestii objętej pytaniem nr 2.3, zgodnie z którym w ramach cash-poolingu Spółka nie będzie nabywała od Pool Leadera jakichkolwiek usług w rozumieniu Ustawy o VAT, a w związku z tym nie będzie dokonywała importu usług, który powinna rozliczać w Polsce, jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Ocena Państwa stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych i podatku dochodowego od osób prawnych jest przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.