
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
- uznania, że dofinansowanie zadania inwestycyjnego z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie zwiększy podstawy opodatkowania podatkiem VAT i nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);
- ustalenia, czy płatność za faktury od wykonawcy robót ze środków otrzymanych z Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach finansowania inwestycji strategicznych „Polski Ład” w kwocie brutto będzie przesłanką negatywną wymienioną w art. 88 ustawy VAT, która nie daje prawa do odliczenia podatku VAT z faktur zakupu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);
- prawa do obniżenia kwoty podatku należnego (w 100%) o kwotę podatku naliczonego z faktur dotyczących realizowanego zadania pn. (...) (pytanie oznaczone we wniosku nr 3);
- prawa do wnioskowania o zwrot różnicy na rachunek bankowy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów związanych z realizacją zadania byłaby w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 4);
- braku zobowiązania do zwrotu podatku VAT wcześniej otrzymanego z urzędu skarbowego, w przypadku otrzymania przez Państwa zwrotu różnicy podatku VAT odliczonego z faktur zakupu związanych z przedmiotową inwestycją i rozliczonego w złożonych przez Państwa JPK-V7M (pytanie oznaczone we wniosku nr 5).
Uzupełnili go Państwo pismem z 9 stycznia 2025 r. (wpływ 9 stycznia 2025 r.) oraz pismem z 20 stycznia 2025 r. (wpływ 20 stycznia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Związek Międzygminny (...) prowadzi działalność w zakresie zaopatrzenia w wodę na podstawie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 537). Jest zarejestrowany w rejestrze związków międzygminnych prowadzonym przez Ministra właściwego ds. administracji publicznej. Związek został utworzony w celu realizacji zadań własnych gmin w zakresie zaopatrzenia w wodę mieszkańców gmin tworzących Związek. Związek w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podmiotów Gospodarki Narodowej – Regon ma wpisaną działalność w zakresie: pobór i uzdatnianie wody, z wyłączeniem działalności usługowej. Związek jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i składa deklaracje VAT-7 za miesięczne okresy rozliczeniowe.
Zgodnie ze statutem zadaniem Związku jest zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej w zakresie zaopatrzenia w wodę i usuwania ścieków, a w szczególności:
1)eksploatacja wybudowanych urządzeń zbiorowego zaopatrzenia w wodę i udostępnienia ich Uczestnikom Związku w celu wybudowania i podłączenia własnych lokalnych sieci rozdzielczych,
2)realizacja własnych inwestycji w zakresie budowy lub rozbudowy urządzeń zaopatrzenia w wodę i oczyszczania ścieków na terenie gmin Związku, wraz z późniejszą ich eksploatacją,
3)realizacja na zlecenie Uczestników Związku inwestycji w zakresie budowy lub rozbudowy urządzeń zaopatrzenia w wodę i oczyszczania ścieków na terenie gmin Związku
4)eksploatacja na zlecenie urządzeń zbiorowego zaopatrzenia w wodę z wodociągów oraz studni publicznych będących ich własnością,
5)eksploatacja zbiorczych urządzeń kanalizacji sanitarnej,
6)przeprowadzanie remontów obiektów urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych oraz sieci wodociągowo-kanalizacyjnych,
7)zabezpieczenie warunków funkcjonowania urządzeń wodno-kanalizacyjnych pod kątem ochrony środowiska naturalnego,
8)reprezentowanie Gmin – uczestników Związku w sprawach związanych z zaopatrzeniem w wodę, odprowadzaniem ścieków,
9)promocja Związku,
10)opiniowanie i wydawanie warunków dla inwestycji związanych z gospodarką wodno-ściekową prowadzonych na terenie Związku,
11)wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań systemów gospodarki odpadami w gminach,
12)przygotowywania dokumentacji w celu pozyskania dodatkowych środków finansowych na realizację celów Związku.
Na podstawie powyższego Związek na zlecenie gmin członkowskich jest podmiotem wykonującym zadania gminy o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców Gminy w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Związek działa na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Jedną z Gmin członkowskich, dla której Związek realizuje zadanie własne gmin polegające na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym) i na podstawie ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2020 r. poz. 2028 z późn. zm.), jest Gmina (...).
Aby Związek mógł prawidłowo realizować powierzone przez Gminę (...) zadanie (…) r. na podstawie umowy użyczenia Gmina przekazała Związkowi w bezpłatne używanie całą infrastrukturę wodociągową będącą jej własnością. Sieci wodociągowe wybudowane przez Gminę w późniejszym czasie zostały również przekazane Związkowi w użyczenie umowami z (…) r. oraz (…) r. Wszystkie umowy zostały zawarte na czas nieoznaczony zatem Związek dysponuje infrastrukturą wodociągową na terenie Gminy (...) nieprzerwanie od (…) r.
Zgodnie z zawartymi umowami Związek otrzymał w używanie przedmiot użyczenia w celu jego eksploatacji zgodnie z zasadami określonymi w statucie Związku. Jednocześnie Związek zobowiązał się do zabezpieczenia sprawności działania urządzeń dla zagwarantowania ciągłej dostawy wody odpowiedniej jakości i pod odpowiednim ciśnieniem. Ponieważ Gmina (...) jest członkiem Związku wszelkie koszty związane z oddaniem w bezpłatne używanie i korzystanie z przedmiotu użyczenia zgodnie z jego przeznaczeniem ponosi Związek. Dodatkowo Związek zobowiązał się do przeprowadzania na swój koszt wszelkich remontów, konserwacji przekazanej sieci wodociągowej oraz innych urządzeń. W wyniku analizy technologicznej oraz bieżących potrzeb aktualnych odbiorców wody określono, że dla potrzeb dostarczania wody pod odpowiednim ciśnieniem konieczne jest wybudowanie zbiornika retencyjnego przy istniejącym zestawie hydroforowym w miejscowości (...). Ponadto w wyniku ogromnej awaryjności fragmentu sieci wodociągowej zachodzi konieczność jej usunięcia a na jej miejsce wybudowania nowego odcinka.
W związku z powyższym Związek poszukując możliwości pozyskania dofinansowania przedmiotowego zadania inwestycyjnego pozyskał środki z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Na podstawie wniosku Związku oraz pozytywnej decyzji Prezesa Rady Ministrów została wygenerowana (…) r. promesa do realizacji zadania w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych pn.: (...).
W ramach zadania inwestycyjnego wybudowany zostanie zbiornik retencyjny wraz z niezbędną infrastrukturą w miejscowości (...), gmina (...) mający na celu zapewnienie odpowiedniego ciśnienia wody w sieci wodociągowej. Budowa przedmiotowego zbiornika nastąpi na podstawie posiadanego projektu i pozwolenia na budowę. Kolejną częścią zadania będzie usunięcie fragmentu istniejącego wodociągu oraz na jego miejsce wybudowanie nowego odcinka sieci wraz z odtworzeniem dotychczasowej nawierzchni. Prace te zostaną wykonane w systemie „Zaprojektuj – Wybuduj” – zatem Wykonawca w pierwszej kolejności będzie musiał przedstawić koncepcję i dokumentację projektową opisującą szczegółowo przyjęte rozwiązania, a następnie, po ich akceptacji oraz ewentualnym uzyskaniu odpowiednich, wymaganych prawem pozwoleń, przystąpić do realizacji zadania.
Po zrealizowaniu ww. inwestycja stanie się własnością Związku Międzygminnego (...) i nie będzie przekazana ani wydzierżawiona innemu podmiotowi.
Przewidywana wartość inwestycji (zgodnie z wyłonionymi w drodze przetargu Wykonawcami): (...) zł. Kwota dofinansowania z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych: (...) zł. Realizatorem inwestycji jest Związek, na który wystawiane będą faktury VAT dokumentujące nabycie towarów i usług w ramach realizowanej inwestycji. Będą one ujęte w księgach rachunkowych Związku. Po zakończeniu zadania nakłady poniesione na realizację ww. zadania spowodują powstanie nowych środków trwałych Związku w postaci odcinka sieci wodociągowej w miejscowości (...) oraz zbiornika wody w miejscowości (...).
Finansowanie inwestycji odbywać się będzie w ramach inwestycji strategicznych „Polski Ład” w kwocie brutto. Program ten nie przewiduje finansowania w kwocie netto. Zasady finansowania inwestycji zawarte są w Uchwale nr 84/2021 Rady Ministrów z 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych, a konkretnie § 4 pkt 1) „(...) – jako wartość zadania inwestycyjnego przyjmuje się całkowitą łączną wartość wynagrodzenia wykonawcy za wykonanie zadania inwestycyjnego, w tym wartość ceny dostaw określonych w umowie lub umowach mających na celu realizację zadania inwestycyjnego”.
Związek otrzyma 95% dofinasowania zadania inwestycyjnego, natomiast 5% wkładu własnego jak również inne wydatki w ramach niniejszego zadania inwestycyjnego między innymi w zakresie wykonania programu funkcjonalno-użytkowego jak również pełnienia funkcji inspektora nadzoru Związek planuje sfinansować ze składek inwestycyjnych otrzymanych od Gminy (...) będącej członkiem Związku.
W związku z powyższym została podjęta przez Zgromadzenie Związku Międzygminnego (...) uchwała nr (...) z 29 stycznia 2024 r. w sprawie ustalenia wysokości składki inwestycyjnej dla Gminy (...) z przeznaczeniem na realizację zadania pn. (...) współfinansowanego z programu Polski Ład. Z uchwały Rady Ministrów nr 84/2021 z 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych, par. 4 pkt 2 wynika, że dofinansowanie z Programu wypłacane jest po zakończeniu realizacji zadania inwestycyjnego lub jego wydzielonego etapu.
Dofinansowania nie można przeznaczyć na inny cel. Gdyby dofinansowanie nie zostało przyznane Związek nie realizowałby zadania. Realizacja zadania jest uzależniona od otrzymania dofinansowania z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych oraz składki inwestycyjnej od Gminy (...) na wskazaną inwestycję. Wnioskowana kwota musiała mieścić się w limicie Programu i wynika z przewidywanego kosztu inwestycji. Wysokość otrzymanego dofinansowania wynika z kwoty określonej we wniosku i zakwalifikowania inwestycji do danego obszaru priorytetowego, określonego przedmiotem inwestycji. Przedmiotowa inwestycja kwalifikuje się do priorytetu nr 1 jako budowa lub modernizacja infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, w tym oczyszczalni (uchwała Rady Ministrów nr 84/2021 z 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych, par. 3 ust. 2 pkt 1).
Inwestycja służy czynnościom opodatkowanym VAT, albowiem majątek inwestycji będzie wykorzystywany przez Związek, działający w charakterze podatnika VAT, do czynności opodatkowanych VAT, tj. pobór i uzdatnianie wody. Powyższe czynności wykonywane są przez Związek odpłatnie na podstawie zawartych umów. Poza tym, iż inwestycja służy wyłącznie czynnościom opodatkowanym, to jednocześnie efekty inwestycji będą wykorzystywane do zadań statutowych (czynności opodatkowanych), tj.: zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej w zakresie zaopatrzenia w wodę (czyli dostarczanie wody). Związek będzie miał możliwość jednoznacznego przypisania poniesionych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności, albowiem zadania statutowe Związku Międzygminnego (...), tj. zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej w zakresie zaopatrzenia w wodę są czynnościami opodatkowanymi.
Uzasadnienie opisu zdarzenia przyszłego
1.Pytanie „W jaki sposób będzie kalkulowana wysokość dofinansowania, które Państwo otrzymacie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych, na realizację zadania pn. (...)”?
Odpowiedź: Wniosek o numerze Edycja (...) z (...) r. zakłada:
Przewidywana wartość inwestycji: (...) zł.
Deklarowana kwota udziału własnego: (...) zł.
Procentowy udział własny Związku w realizacji inwestycji: 5,00%
Kwota wnioskowanych środków: (...) zł.
Zasady finansowania inwestycji zawarte są w Uchwale nr 84/2021 Rady Ministrów z 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych, a konkretnie § 4: „ Dofinansowanie z Programu:
1)może być przyznane jedynie w przypadku posiadania przez wnioskodawcę udziału własnego na realizację inwestycji, o których mowa w § 3 ust. 2, pochodzącego ze środków innych niż środki z Programu, w wysokości nie niższej niż:
a)5% wartości zadania inwestycyjnego dla wniosków z priorytetu 1,
b)10% wartości zadania inwestycyjnego dla wniosków z priorytetu 2,
c)15% wartości zadania inwestycyjnego dla wniosków z priorytetu 3,
d)20% wartości zadania inwestycyjnego dla wniosków z priorytetu 4 – jako wartość zadania inwestycyjnego przyjmuje się całkowitą łączną wartość wynagrodzenia wykonawcy za wykonanie zadania inwestycyjnego, w tym wartość ceny dostaw określonych w umowie lub umowach mających na celu realizację zadania inwestycyjnego”.
Przedmiotowa inwestycja kwalifikuje się do priorytetu nr 1 jako budowa lub modernizacja infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, w tym oczyszczalni oraz odnawialne źródła energii (uchwała Rady Ministrów nr 84/2021 z 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych, par. 3 ust. 2 pkt 1). Ostateczna wartość zadania inwestycyjnego została ustalona poprzez przeprowadzenie postępowania zakupowego, które Związek miał obowiązek przeprowadzić w terminie 9 miesięcy od dnia wygenerowania promesy wstępnej. (§ 7 ust. 1 załącznika do uchwały nr 84/2021 Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2021 r. zmienionej uchwałą nr 87/2022 Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia 2022 r.).
Ostatecznie wysokość dofinansowania została skalkulowania zgodnie z § 1 ust. 2-4 Załącznika do uchwały nr 84/2021 Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2021 r.:
„2. Dofinansowanie z Programu przyznawane jest wnioskodawcy jedynie w przypadku posiadania udziału własnego spełniającego warunki określone w § 4 pkt 1 uchwały.
3. W przypadku gdy wartość ostateczna inwestycji objętej dofinansowaniem z Programu, ustalona po przeprowadzeniu postępowania zakupowego, będzie wyższa niż jej wartość przewidywana we wniosku o dofinansowanie z Programu, wnioskodawca jest zobowiązany do pokrycia różnicy między wartością przewidywaną a wartością ostateczną, zwiększając tym samym udział własny w sfinansowaniu inwestycji.
4. W przypadku gdy ostateczna wartość inwestycji objętej dofinansowaniem z Programu będzie niższa niż jej wartość przewidywana, kwotę dofinansowania ustala się, biorąc pod uwagę wartość procentową dofinansowania z Programu w stosunku do ostatecznej wartości inwestycji”.
Zgodnie z powyższym Związek przeprowadził postępowanie przetargowe w wyniku którego wyłoniono wykonawców inwestycji w łącznej kwocie (...) zł. Dofinansowanie zadania inwestycyjnego wynosić będzie 95% kwoty wynagrodzenia wykonawców, tj. w kwocie (...) zł. Na taką kwotę została wygenerowana promesa dofinansowania inwestycji z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych Nr Edycja (...).
2.Pytanie „Czy przedmiotowe dofinansowanie:
a)będzie stanowiło (w całości lub w części) dopłatę do ceny konkretnych świadczonych przez Państwa usług bądź sprzedawanych przez Państwa towarów (jeśli tak to należy wskazać jakich i na rzecz kogo?) – czy dzięki otrzymanemu dofinansowaniu, podmioty nabywające od Państwa towary i usługi będą uiszczały niższe ceny, czy też
b)będzie miało charakter wyłącznie „zakupowy”, tzn. zostanie przyznane wyłącznie na sfinansowanie kosztów Państwa działalności (tj. pokrycie ponoszonych wydatków związanych z realizacją ww. zadania w ramach działalności gospodarczej)”?
Odpowiedź: Przedmiotowe dofinansowanie nie będzie stanowiło (w całości ani w części) dopłaty do ceny konkretnych świadczonych przez Związek usług. Ponadto otrzymane dofinansowanie nie spowoduje, iż podmioty którym Związek świadczy usługi będą uiszczały niższe ceny. Pozyskane w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych dofinansowanie będzie miało wyłącznie charakter „zakupowy” tzn. zostanie przeznaczone na częściowe pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pn. (...) w ramach działalności statutowej Związku. Pozostałą część wydatków (nie mniej niż 5%) Związek sfinansuje z własnych środków.
3.Związek nie ma możliwości przeznaczenia dotacji na inny cel ponieważ z uchwały Rady Ministrów nr 84/2021 z 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych, par. 4 pkt 2 wynika, że dofinansowanie z Programu wypłacane jest po zakończeniu realizacji zadania inwestycyjnego lub jego wydzielonego etapu. Warunkiem wystąpienia o płatność z promesy jest wcześniejsze przekazanie wykonawcy zaliczki w kwocie nie mniejszej niż 5% wynagrodzenia. We wniosku o wypłatę dofinansowania z Programu „Polski Ład” Związek będzie składać oświadczenie o wykonaniu etapu prac lub zakończeniu realizacji inwestycji. Zatem dofinansowania nie można przeznaczyć na inny cel i nie ma możliwości pozyskać go wcześniej niż wykonanie zadania.
4.Pytanie „Proszę wyjaśnić, czy składki inwestycyjne wpłacane przez Gminę (...) są składkami stałymi, czy też wpłacane są z tytułu realizacji konkretnych zadań/inwestycji”?
Odpowiedź: Zasady ustalania składek w Związku reguluje statut a mianowicie:
„§ 29: 1. Wysokość i zasady wnoszenia wpłat Gmin – członków Związku – na bieżącą działalność Biura Związku oraz na pokrycie różnicy pomiędzy kosztami działalności Związku, a uzyskanymi w danym roku pozostałymi dochodami – określa Zgromadzenie Związku odrębną uchwałą.
2. Wysokość składki wpłacanej przez poszczególne Gminy ustała się przez podzielenie kwoty określonej w sposób, o którym mowa w ust. 1 przez liczbę wszystkich członków Związku.
3. Wpłaty na nowe inwestycje Związku oraz zasady spłaty zaciąganych na nie kredytów i pożyczek ustalana będzie każdorazowo przez Zgromadzenie Związku w odrębnej uchwale.
4. W sprawach wpłat Gmin – członków Związku przeznaczonych na inwestycje realizowane na terenie danej gminy zawierana będzie pomiędzy Związkiem, a Gminą odrębna umowa”.
W wyniku powyższego Związek nie ma ustalonych żadnych składek stałych. Wysokość składek jest ustalana każdorazowo przez Zgromadzenie Związku z uwzględnieniem potrzeb Związku. Przedmiotowe składki inwestycyjne dla Gminy (...) są ustalone z przeznaczeniem na realizację zadania pn. (...).
5.Pytanie „Czy składki inwestycyjne Gminy (...), o których mowa we wniosku, były/są/będą przez Gminę wpłacane Państwu wyłącznie w celu realizacji zadania pn. (...)? Proszę wyjaśnić”.
Odpowiedź: Przedmiotowe składki inwestycyjne dla Gminy (...) będą wpłacane z przeznaczeniem na realizację zadania pn. (...).
Pytania
1.Czy otrzymane przez Związek Międzygminny (...) z siedzibą w (...) dofinansowanie zadania inwestycyjnego pn. (...) z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych zwiększy podstawę opodatkowania VAT i podlega opodatkowaniu VAT?
2.Czy w trakcie realizacji przez Związek projektu pn. (...) płatność za faktury od wykonawcy robót ze środków otrzymanych z Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach finansowania inwestycji strategicznych „Polski Ład” w kwocie brutto będzie przesłanką negatywną wymienioną w art. 88 ustawy VAT, która nie daje prawa do odliczenia podatku VAT z faktur zakupu?
3.Czy Związek Międzygminny (...) z siedzibą w (...) ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (w 100%) o kwotę podatku naliczonego z faktur dotyczących wykonawstwa inwestycji odpowiadających wykorzystywaniu zakupów do czynności opodatkowanych, tj. pobór i uzdatnianie wody w ramach realizowanego zadania pn. (...) finansowanego w 95% z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych, a w pozostałej części ze składki inwestycyjnej Gminy (...)?
4.Czy w przypadku gdy kwota podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów związanych z realizacją zadania pn. (...) byłaby w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, Związek będzie miał prawo wnioskować o zwrot różnicy na rachunek bankowy?
5.Program strategiczny „Polski Ład” finansuje inwestycje w kwocie brutto niezależnie czy VAT zostanie przez Związek odliczony, czy nie. Wówczas odliczony VAT pozostanie w Związku. Czy w przypadku otrzymania przez Związek zwrotu różnicy podatku VAT odliczonego z faktur zakupu związanych z przedmiotową inwestycją i rozliczonego w złożonych przez Związek JPK-V7M, Związek będzie zobowiązany do zwrotu podatku VAT wcześniej otrzymanego z urzędu skarbowego?
Państwa stanowisko w sprawie
1.W ocenie Związku Międzygminnego (...) z siedzibą w (...) dofinansowanie zadania inwestycyjnego pn. (...) z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie podlega podatkowi VAT i nie zwiększy podstawy opodatkowania podatkiem VAT, gdyż nie stanowi dotacji wpływającej na podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ustawy.
Jeżeli bowiem podatnik otrzyma dotację podmiotową, niezwiązaną z konkretną dostawą towaru lub świadczeniem konkretnej usługi, to dotacja ta nie wchodzi do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Nie każda otrzymana dotacja podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, lecz jedynie ta, która jest związana z dostawą towarów lub świadczeniem usług. Przy czym związek ten musi być bezpośredni i bezsporny.
Zasadniczo dotacje otrzymane na wytworzenie i zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (zakupy inwestycyjne) nie stanowią przychodu podatkowego. Natomiast otrzymanie dotacji, z której został sfinansowany zakup składników majątku innych niż środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, stanowi taki przychód, co jednak nie oznacza, że zwiększa on podstawę opodatkowania, którego powstanie powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Wolne od podatku dochodowego są bowiem m.in.: dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego (art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o PIT).
W myśl art. 29a ust. 1 ustawy podstawę opodatkowania VAT stanowi wszystko to, co może być uznane za zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Ustawa mówi więc wprost, że dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na cenę towarów i usług, należy włączyć do podstawy opodatkowania VAT.
Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie dotacje podlegają opodatkowaniu VAT. Do podstawy opodatkowania wliczane są tylko te dotacje, które mają bezpośredni wpływ na cenę towaru lub usługi. Za każdym razem, wynikać to będzie z warunków przyznawania środków, sformułowania celów dofinansowania w konkretnej formie. Wyłącznie dotacje mające wpływ na cenę podlegają opodatkowaniu VAT. Chodzi o przełożenie (wpływ) na cenę sprzedaży towaru lub usługi, a nie na cenę zakupu wyżej wymienionych.
Co prawda finansowanie kosztów działalności w pewnym sensie wpływa na cenę, to jednak nie jest to bezpośredni wpływ (por. wyrok TS z 22 czerwca 2016 r., C-11/15, Odvolacf finanćnf reditelstvf przeciwko Cesky rozhlas, EU:C:2016:470, oraz wyrok NSA z 16 maja 2017 r., I FSK 1664/15, LEX nr 2307463). Zasadniczo dotacje podmiotowe i dotacje przeznaczone na finansowanie samych kosztów działalności nie są opodatkowane. Z orzecznictwa ETS wynika, że określenie związku pomiędzy dotacją, a świadczeniem usług czy dostawą towaru jako „bezpośredniego” ma istotne znaczenie dla opodatkowania. W uzasadnieniu wyroku z 22 listopada 2001 r. (C-184/00, Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) podkreślono, że sam tylko fakt, iż dotacja (czy inny sposób dofinansowania) wpływa na ostateczną cenę świadczenia (co niemal zawsze ma miejsce), nie może być decydujący dla uznania, że dotacja ta powinna zwiększać podstawę opodatkowania. Jednocześnie wyjaśniono, że do uznania dotacji (subwencji itp.) za zwiększającą podstawę opodatkowania konieczne jest stwierdzenie, że dotacja ta jest dokonywana w celu sfinansowania konkretnej czynności opodatkowanej (dostawy towarów lub świadczenia usług). Opowiedziano się więc za takim rozumieniem przepisów, aby opodatkowanie dotacji następowało tylko w stosunku do takich dotacji, które odpowiadają całości lub części wynagrodzenia z tytułu takiej czynności. Dotacja powinna być związana także z konkretną, oznaczoną dostawą albo usługą. Nie ma zatem wątpliwości, że dotacje podmiotowe czy przeznaczone na pokrycie kosztów działalności – chociaż mogą mieć w ostatecznym rozrachunku jakiś wpływ na cenę świadczonych usług lub dostarczanych towarów – nie są uwzględniane w podstawie opodatkowania. Aby otrzymana dotacja zwiększała podstawę opodatkowania, konieczne jest stwierdzenie, że dotacja ta została dokonana w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. W wyroku NSA z 27 września 2019 r. I FSK 1875/16 – Sąd uznał, że dotacja nie zwiększa podstawy opodatkowania w VAT.
Reasumując Związek otrzyma środki na powstanie nowych środków trwałych, a nie ma to wpływu na obniżenie ceny wody, czyli ceny głównej działalności Związku, w związku z tym nie stanowi przychodów i nie nalicza się podatku VAT, a dotacja ta nie zostanie dokonana w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Wsparcie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie stanowi dotacji w rozumieniu art. 126 ustawy o finansach publicznych, czyli nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT – w myśl art. 29a ust. 1.
2.Przepisy o VAT wskazują, że podatnik ma prawo do odliczenia VAT od zakupów czy usług, które są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Prawa do odliczenia nie mają podmioty nieprowadzące działalności gospodarczej, drobni przedsiębiorcy zwolnieni z podatku VAT ze względu na wysokość sprzedaży oraz podatnicy wykonujący czynności zwolnione przedmiotowo z VAT.
Przy czym ustawodawca w art. 88 ustawy o VAT wymienił przypadki, kiedy faktura nie daje prawa do odliczenia VAT, są to:
- wystawione przez podmiot nieistniejący,
- dokumentujące transakcje niepodlegające opodatkowaniu albo zwolnione od podatku,
- stwierdzające czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
- podające kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
- potwierdzające czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 k.c. – w części tych czynności,
- wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami, jeśli nie zostały zaakceptowane przez sprzedawcę,
- w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.
Związek realizując ww. projekt będzie otrzymywać faktury VAT od podatników VAT wyłonionych w postępowaniu przetargowym. Faktury będą dokumentować czynności opodatkowane podatkiem VAT zgodne z rzeczywistością. Kwoty podane w fakturach będą zgodne z rzeczywistością. Wypłata dofinansowania z Programu Inwestycji Strategicznych „Polski Ład” na podstawie promesy nastąpi w transzach każdorazowo po zakończeniu określonego etapu prac:
-pierwsza transza w wysokości nie wyższej niż 20% kwoty promesy
-druga transza w wysokości nie wyższej niż 30% kwoty promesy
-trzecia transza w wysokości kwoty promesy pomniejszonej o kwoty wypłaconych wcześniej transz.
Warunkiem wystąpienia o płatność z promesy jest wcześniejsze przekazanie wykonawcy zaliczki w kwocie nie mniejszej niż 5% wynagrodzenia. We wniosku o wypłatę dofinansowania z Programu „Polski Ład” Związek będzie składać oświadczenie o wykonaniu etapu prac lub zakończeniu realizacji inwestycji oraz o zapłaceniu wkładu własnego. Płatność za faktury zakupu ze środków otrzymanych z Banku Gospodarstwa Krajowego w kwocie brutto nie jest przesłanką negatywną wpływającą na prawo Związku do odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach zakupu.
3.Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Podatnik ma więc prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku, gdy wydatek jest związany z działalnością opodatkowaną.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Zauważyć należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Należy zaznaczyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W interpretacji indywidualnej z 25 czerwca 2021 r., 0113-KDIPT1-2.4012.394.2021.1.JS, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że jednostce samorządu terytorialnego przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdy istnieje związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych, niezależnie od źródła finansowania.
Związek Międzygminny (...) uważa, że ma pełne prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT w pełnej wysokości (100%) od otrzymanych faktur od wykonawców wyłonionych w drodze przetargu na realizację inwestycji i zgodnie z wystawionymi przez tych wykonawców fakturami za wykonane usługi i dostarczone towary, skoro majątek inwestycji dofinansowanych z powyższego Rządowego Programu Polski Ład oraz ze składek inwestycyjnych od Gminy (...), będzie wykorzystywany przez Związek, działający w charakterze podatnika VAT do czynności opodatkowanych VAT i ponieważ może dokonać bezpośredniej alokacji ww. wydatków w zakresie odpowiadającym wykorzystywaniu zakupów do czynności opodatkowanych, tj.: pobór i uzdatnianie wody, stanowiących odpłatne świadczenie usług.
Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych niezależnie od źródła finansowania.
Związek występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie transakcja ta nie korzysta ze zwolnienia od podatku, gdyż ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani też rozporządzenie wykonawcze do niej nie przewidują w takim wypadku zwolnienia od podatku.
Skoro więc Związek prowadzi inwestycję pn.: (...), tj. realizuje zadanie z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowanej, uzyskuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturach wykonawcy w pełnej wysokości. Podatek VAT odliczony nie stanowi kosztu danej inwestycji, ponieważ pełną jego wysokość Związek odliczy od podatku VAT należnego. Zatem kosztem inwestycji jest tylko kwota netto wynikająca z faktur wykonawcy.
Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego uzależnione jest jedynie od tego, czy realizowane zakupy przeznaczone są dla działalności opodatkowanej. Fakt, że realizacja zakupów finansowana jest z programu Polski Ład i składki inwestycyjnej nie ma wpływu na ograniczenie tego prawa.
4.W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów związanych z zadaniem pn. (...) będzie w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, Związek, zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie miał prawo wnioskować o zwrot różnicy podatku na rachunek bankowy.
Prawo do odliczenia przysługuje Związkowi w przypadku niewystąpienia negatywnych przesłanek wymienionych w art. 88 ustawy. Z przepisu tego nie wynika, by prawo do odliczenia podatku naliczonego mogło być ograniczone ze względu na sposób lub źródło finansowania zakupów dokonywanych przez podatnika. Odliczenie przysługuje więc niezależnie od tego, kto wyasygnował środki finansowe na nabycie towarów i usług. To sprawia, że w trakcie realizacji przez Związek inwestycji związanych z działalnością w zakresie zaopatrzenia w wodę płatność za faktury od wykonawcy robót ze środków otrzymanych z BGK w kwocie brutto w ramach programu Polski Ład nie będzie przesłanką negatywną wymienioną w art. 88 ustawy, która nie daje Związkowi prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktur zakupowych.
5.Dofinansowanie z programu strategicznego Polski Ład zostało przyznane w kwocie brutto i w takiej kwocie będzie zapłacone. W omawianej sprawie nie zachodzą przesłanki określone w art. 88 ustawy i Związkowi przysługuje prawo do obniżenia podatku VAT z tytułu wydatków inwestycyjnych związanych z realizacją zadania (...), to w okresie rozliczeniowym Związek jest też uprawniony do wnioskowania o zwrot różnicy podatku VAT na konto bankowe, jeśli kwota podatku naliczonego będzie wyższa od kwoty podatku należnego. To oznacza, że na gruncie ustawy nie zachodzą okoliczności, z których wynikałby obowiązek zwrotu odliczonego i otrzymanego z urzędu skarbowego podatku VAT w związku z realizacją omawianej inwestycji.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Aby uznać daną usługę za odpłatną, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, przy czym w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Zatem powinien wystąpić związek pomiędzy świadczoną usługą a przekazanym wynagrodzeniem. Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.
Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy:
W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z cytowanych przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”, zgodnie z którym:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.
Należy wskazać, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegających opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności. Podkreślić przy tym należy, że działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnika na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny – niezależny od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.
Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
W myśl art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.
Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:
W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.
Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
W celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne. Związek międzygminny może być tworzony również w celu wspólnej obsługi, o której mowa w art. 10a.
Według art. 64 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:
Uchwały o utworzeniu związku podejmują rady zainteresowanych gmin.
Stosownie do art. 64 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym:
Prawa i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym, związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku.
Jak stanowi art. 64 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym:
Obowiązek utworzenia związku może być nałożony tylko w drodze ustawy, która określa zadania związku i tryb zatwierdzenia jego statutu.
Na mocy art. 64 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym:
Do związków międzygminnych stosuje się odpowiednio art. 8 ust. 2-5 i art. 39 ust. 4.
Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Związek wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Według art. 65 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:
Związek posiada osobowość prawną.
W myśl art. 73a ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:
Do gospodarki finansowej związku międzygminnego stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce finansowej gmin.
Przepis art. 64 ustawy o samorządzie gminnym stanowi o możliwości połączenia się gmin w nowy podmiot, jakim jest związek międzygminny. Cel, dla którego taki związek może być utworzony, to wspólne wykonywanie zadania lub też zadań publicznych.
Określenie „wspólne wykonywanie zadań” odnosi się przy tym do tego, że gminy wchodzące w skład związku międzygminnego wykonują razem określony rodzaj zadania przypisanego przez ustawodawcę im wszystkim, w zinstytucjonalizowanej formie związku. Gmina może również przekazać związkowi częściowe wykonanie danego zadania. W takiej sytuacji związek będzie realizował zadanie wyłącznie w zakresie przekazanej części, w pozostałej – gmina. Wykonanie tak przekazanego zadania musi przebiegać w sposób, który nie narusza wzajemnie zakresu realizacji zadania przez oba podmioty – gminę i związek.
Związek międzygminny jest odrębnym od gmin podmiotem prawa publicznego. Wyodrębnienie podmiotu prawa za pomocą osobowości prawnej ma w istocie to znaczenie, że danemu podmiotowi prawa przyznaje się zdolność stawania się podmiotem praw i obowiązków oraz związanej z tym zdolności prawnej do realizacji tych praw i obowiązków. Związek międzygminny, podobnie jak tworzące go gminy, posiada osobowość prawną, gdyż taką wolę ustawodawca wyraził w przepisie art. 65 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym. Pomimo że związek wykonuje zadania publiczne i posiada osobowość prawną, nie tworzy kolejnego szczebla samorządu terytorialnego i występuje jako odrębny podmiot publicznoprawny. Tak więc uzyskanie osobowości prawnej umożliwia skuteczne i samodzielne występowanie w obrocie prawnym. Związek posiada zarówno osobowość publicznoprawną, jak i cywilnoprawną. Osobowość publicznoprawna pozwala mu na podejmowanie działań, w tym z zastosowaniem władczych form działania administracji publicznej, które zmierzać będą do realizacji zadań publicznych. Dzięki osobowości cywilnoprawnej związek międzygminny posiada zdolność do czynności prawnych i może np. zawierać umowy, dysponować mieniem czy też zaciągać zobowiązania.
W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że w przypadku gdy zadania, których obowiązek wykonania ciążył na gminie, zostaną przekazane związkowi międzygminnemu, podobnie jak gmina związek wykonuje je we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Oznacza to, że dochodzi do przekazania zadań, które w okresie istnienia związku przestają być zadaniami jednostek tworzących ten związek, z wszelkimi tego konsekwencjami. Jest to więc odpowiedzialność zarówno cywilnoprawna, jak i publicznoprawna.
Tym samym, związki międzygminne w świetle przepisów art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług uznawane są za odrębnych od gmin podatników podatku VAT.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność w zakresie zaopatrzenia w wodę i są Państwo zarejestrowani w rejestrze związków międzygminnych. Związek został utworzony w celu realizacji zadań własnych gmin w zakresie zaopatrzenia w wodę mieszkańców gmin tworzących Związek. Są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na zlecenie gmin członkowskich są Państwo podmiotem wykonującym zadania gminy o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców Gminy w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Jedną z Gmin członkowskich, dla której realizują Państwo zadanie własne gmin, jest Gmina (...). Na podstawie umowy użyczenia Gmina przekazała Państwu w bezpłatne używanie całą infrastrukturę wodociągową będącą jej własnością. Sieci wodociągowe wybudowane przez Gminę w późniejszym czasie zostały również przekazane Państwu w użyczenie. Dysponują Państwo infrastrukturą wodociągową na terenie Gminy (...) nieprzerwanie od (...) r. Zobowiązali się Państwo do zabezpieczenia sprawności działania urządzeń dla zagwarantowania ciągłej dostawy wody odpowiedniej jakości i pod odpowiednim ciśnieniem. Wszelkie koszty związane z oddaniem w bezpłatne używanie i korzystanie z przedmiotu użyczenia zgodnie z jego przeznaczeniem ponoszą Państwo. Dodatkowo zobowiązali się Państwo do przeprowadzania na swój koszt wszelkich remontów, konserwacji przekazanej sieci wodociągowej oraz innych urządzeń. W wyniku analizy technologicznej oraz bieżących potrzeb aktualnych odbiorców wody określono, że dla potrzeb dostarczania wody pod odpowiednim ciśnieniem konieczne jest wybudowanie zbiornika retencyjnego przy istniejącym zestawie hydroforowym. Ponadto w wyniku ogromnej awaryjności fragmentu sieci wodociągowej zachodzi konieczność jej usunięcia a na jej miejsce wybudowania nowego odcinka. Poszukując możliwości pozyskania dofinansowania przedmiotowego zadania inwestycyjnego pozyskali Państwo środki z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Na podstawie wniosku oraz pozytywnej decyzji Prezesa Rady Ministrów została wygenerowana promesa do realizacji zadania w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych pn.: (...). W ramach zadania inwestycyjnego wybudowany zostanie zbiornik retencyjny wraz z niezbędną infrastrukturą, mający na celu zapewnienie odpowiedniego ciśnienia wody w sieci wodociągowej. Kolejną częścią zadania będzie usunięcie fragmentu istniejącego wodociągu oraz na jego miejsce wybudowanie nowego odcinka sieci wraz z odtworzeniem dotychczasowej nawierzchni. Po zrealizowaniu ww. inwestycja stanie się Państwa własnością i nie będzie przekazana ani wydzierżawiona innemu podmiotowi. Realizatorem inwestycji są Państwo, na Państwa wystawiane będą faktury VAT dokumentujące nabycie towarów i usług w ramach realizowanej inwestycji. Po zakończeniu zadania nakłady poniesione na realizację ww. zadania spowodują powstanie Państwa nowych środków trwałych w postaci odcinka sieci wodociągowej oraz zbiornika wody. Finansowanie inwestycji odbywać się będzie w ramach inwestycji strategicznych „Polski Ład” w kwocie brutto. Program ten nie przewiduje finansowania w kwocie netto. Otrzymają Państwo 95% dofinasowania zadania inwestycyjnego, natomiast 5% wkładu własnego jak również inne wydatki w ramach niniejszego zadania inwestycyjnego m.in. w zakresie wykonania programu funkcjonalno-użytkowego jak również pełnienia funkcji inspektora nadzoru planują Państwo sfinansować ze składek inwestycyjnych otrzymanych od Gminy (...) będącej członkiem Związku. W związku z powyższym została podjęta przez Zgromadzenie Związku uchwała w sprawie ustalenia wysokości składki inwestycyjnej dla Gminy (...) z przeznaczeniem na realizację zadania pn. (...) współfinansowanego ze programu Polski Ład. Dofinansowanie z Programu Inwestycji Strategicznych wypłacane jest po zakończeniu realizacji zadania inwestycyjnego lub jego wydzielonego etapu. Dofinansowania nie można przeznaczyć na inny cel. Gdyby dofinansowanie nie zostało przyznane nie realizowaliby Państwo zadania. Realizacja zadania jest uzależniona od otrzymania dofinansowania z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych oraz składki inwestycyjnej od Gminy (...) na wskazaną inwestycję. Wnioskowana kwota musiała mieścić się w limicie Programu i wynika z przewidywanego kosztu inwestycji. Wysokość otrzymanego dofinansowania wynika z kwoty określonej we wniosku i zakwalifikowania inwestycji do danego obszaru priorytetowego, określonego przedmiotem inwestycji. Inwestycja służy czynnościom opodatkowanym VAT, albowiem majątek inwestycji będzie wykorzystywany przez Państwa, działających w charakterze podatnika VAT, do czynności opodatkowanych VAT, tj. pobór i uzdatnianie wody. Powyższe czynności wykonywane są przez Państwa odpłatnie na podstawie zawartych umów. Poza tym, iż inwestycja służy wyłącznie czynnościom opodatkowanym, to jednocześnie efekty inwestycji będą wykorzystywane do zadań statutowych (czynności opodatkowanych) tj.: zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej w zakresie zaopatrzenia w wodę (czyli dostarczanie wody). Będą Państwo mieli możliwość jednoznacznego przypisania poniesionych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności, albowiem Państwa zadania statutowe są czynnościami opodatkowanymi.
Przeprowadzili Państwo postepowanie przetargowe w wyniku którego wyłoniono wykonawców inwestycji. Dofinansowanie zadania inwestycyjnego wynosić będzie 95% kwoty wynagrodzenia wykonawców. Na taką kwotę została wygenerowana promesa dofinansowania inwestycji z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych.
Przedmiotowe dofinansowanie nie będzie stanowiło (w całości ani w części) dopłaty do ceny konkretnych świadczonych przez Państwa usług. Ponadto otrzymane dofinansowanie nie spowoduje, iż podmioty którym świadczą Państwo usługi będą uiszczały niższe ceny. Pozyskane w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych dofinansowanie będzie miało wyłącznie charakter „zakupowy”, tzn. zostanie przeznaczone na częściowe pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją zadania inwestycyjnego w ramach Państwa działalności statutowej. Pozostałą część wydatków (nie mniej niż 5%) sfinansują Państwo z własnych środków.
Nie mają Państwo możliwości przeznaczenia dotacji na inny cel, ponieważ z uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych wynika, że dofinansowanie z Programu wypłacane jest po zakończeniu realizacji zadania inwestycyjnego lub jego wydzielonego etapu. Warunkiem wystąpienia o płatność z promesy jest wcześniejsze przekazanie wykonawcy zaliczki w kwocie nie mniejszej niż 5% wynagrodzenia. We wniosku o wypłatę dofinansowania z Programu „Polski Ład” będą Państwo składać oświadczenie o wykonaniu etapu prac lub zakończeniu realizacji inwestycji. Zatem dofinansowania nie można przeznaczyć na inny cel i nie ma możliwości pozyskać go wcześniej niż wykonanie zadania.
Nie mają Państwo ustalonych żadnych składek stałych. Wysokość składek jest ustalana każdorazowo przez Zgromadzenie Związku z uwzględnieniem potrzeb Związku. Przedmiotowe składki inwestycyjne dla Gminy (...) są ustalone z przeznaczeniem na realizację zadania.
Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności kwestii uznania, że dofinansowanie zadania inwestycyjnego z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie zwiększy podstawy opodatkowania podatkiem VAT i nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).
Odnosząc się do ww. wątpliwości, wskazać należy co następuje.
Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Stosownie do treści art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy:
Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Z przepisów tych wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.
Powyższa regulacja jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE, który stanowi, że
W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzymuje dofinansowanie, które jest związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taką należy zaliczyć do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zatem podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.
Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia „subwencja bezpośrednio związana z ceną”. W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW).
W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.
W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy za niższą kwotę (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza VAT.
Jeżeli otrzymane dofinansowanie jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związane z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dofinansowaniu ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), takie dofinansowanie podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dofinansowanie nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą VAT.
Mając na uwadze powyższe w kontekście przywołanych przepisów prawa podatkowego należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie w odniesieniu do otrzymanego przez Państwa dofinansowania z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie zachodzi sytuacja, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie, bowiem w tym przypadku otrzymana dotacja z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych stanowi dofinansowanie wyłącznie wskazanego we wniosku zadania. Udzielona dotacja z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych jest więc dotacją kosztową – do kosztu realizacji zadania. Otrzymane przez Państwa dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych zostanie przekazane na pokrycie wydatków zadania i nie będzie stanowiło dla Państwa wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT oraz nie ma wpływu na cenę świadczonych przez Państwa usług. Dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych w niniejszej sprawie nie odnosi się do ceny konkretnej usługi, lecz ma charakter ogólny – odnosi się do realizacji opisanego zadania. Tym samym nie stanowi wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z tym dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie stanowi podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy.
Należy podkreślić, iż z wniosku wynika, że powstałe w ramach zadania inwestycyjnego nakłady nie będą przedmiotem żadnej transakcji między Państwem a Gminą (...) lub podmiotem udzielającym dotacji w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych – nie dojdzie w tym przypadku do żadnego świadczenia wzajemnego, za które miałoby Państwu zostać wypłacone wynagrodzenie.
Zatem należy stwierdzić, że otrzymane przez Państwa dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych na realizację zadania inwestycyjnego pn. (...) nie będzie zwiększało podstawy opodatkowania w myśl art. 29 ust. 1 ustawy w zw. z art. 29a ust. 6 ustawy oraz nie będzie stanowiło wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Podsumowując, stwierdzam, że otrzymane przez Państwa dofinansowanie zadania inwestycyjnego pn. (...) z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych nie zwiększy podstawy opodatkowania podatkiem VAT i nie podlega opodatkowaniu VAT.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać za prawidłowe.
Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego (w 100%) o kwotę podatku naliczonego z faktur dotyczących realizowanego zadania pn. (...) (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) oraz ustalenia, czy płatność za faktury od wykonawcy robót ze środków otrzymanych z Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach finansowania inwestycji strategicznych „Polski Ład” w kwocie brutto będzie przesłanką negatywną wymienioną w art. 88 ustawy VAT, która nie daje prawa do odliczenia podatku VAT z faktur zakupu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy:
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 – ust. 6 ustawy.
Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. W celu odliczenia podatku naliczonego podatnik w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi.
Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Art. 88 ustawy określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:
1)sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a)wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
b)(uchylona)
2)transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3)(uchylony)
4)wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a)stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
b)podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
c)potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;
5)faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
6)(uchylony)
7)wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej
Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Z treści cytowanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje czynny zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, ponieważ są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz – jak podali Państwo w opisie sprawy – inwestycja służy wyłącznie czynnościom opodatkowanym.
Tym samym należy stwierdzić, że mają Państwo prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w pełnej wysokości od wydatków poniesionych na realizacją zadania pn. (...). Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.
W opisanej sytuacji – jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy – nie mają miejsca wyłączenia zapisane w art. 88 ust. 3a ustawy.
Zatem, w sytuacji ponoszenia przez Państwa wydatków na realizowane zadanie finansowane ze środków otrzymanych z Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach finansowania inwestycji strategicznych „Polski Ład” nie zaistnieją negatywne przesłanki z art. 88 ustawy, które nie dają prawa do odliczenia podatku VAT z faktur zakupu. Taką przesłanką nie jest płatność za wydatki w ramach realizowanego zadania w kwocie brutto.
Podkreślić należy, że kwestia kwalifikowalności wydatków (w tym VAT) związana jest z założeniami i zasadami funkcjonowania danego programu, a nie z zasadami dotyczącymi opodatkowania podatkiem VAT określonych czynności, zawartymi w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz w przepisach wykonawczych do ww. ustawy. Jednostki samorządu terytorialnego jak również związki międzygminne mogą – w odniesieniu do określonych czynności wykonywanych w ramach realizowanych przez nie działań – posiadać status podatnika VAT. W takiej sytuacji ciążą na nich obowiązki i przysługują im prawa wynikające z przepisów i zasad funkcjonowania systemu VAT, w tym prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych do działalności opodatkowanej.
Przepisy o VAT nie ograniczają możliwości pozyskania dofinansowania od podmiotu trzeciego lub z zewnętrznego funduszu na kwotę VAT – niezależnie od kwestii czy podatnikowi (w tym wypadku związkowi międzygminnemu) przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonanych zakupów, czy też prawo to nie przysługuje.
Kwestia ewentualnego wpływu prawa do odliczenia podatku naliczonego lub jego zwrotu na kalkulację wysokości wsparcia inwestycji ze środków otrzymanych z Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach inwestycji strategicznych „Polski Ład” wykracza poza ramy systemu VAT.
Podsumowując, stwierdzam, że mają Państwo prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (w 100%) o kwotę podatku naliczonego z faktur dotyczących wykonawstwa inwestycji odpowiadających wykorzystywaniu zakupów wyłącznie do czynności opodatkowanych w ramach realizowanego zadania. W trakcie realizacji przez Państwa projektu płatność za faktury od wykonawcy robót ze środków otrzymanych z Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach finansowania inwestycji strategicznych „Polski Ład” w kwocie brutto nie będzie przesłanką negatywną wymienioną w art. 88 ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2 i 3 należało uznać za prawidłowe.
Dalsze Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do wnioskowania o zwrot różnicy na rachunek bankowy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów związanych z realizacją zadania byłaby w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).
Jak wyżej rozstrzygnięto, będzie Państwu – zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy – przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedmiotowego zadania.
Zaznaczyć należy, że przepisy art. 87 ustawy, regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te statuują możliwość otrzymania przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Wynika to z generalnej zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy.
W świetle powyższego, w okolicznościach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego, w szczególności mając na uwadze, że realizowane zadanie będzie wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT, tj. zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej w zakresie zaopatrzenia w wodę (czyli dostarczanie wody), będziecie Państwo uprawnieni do wnioskowania o zwrot różnicy podatku VAT na rachunek bankowy w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów związanych z realizacją zadania pn. (...) będzie w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego przy spełnieniu innych warunków określonych w przepisach art. 87 ustawy.
Podsumowując, stwierdzam, że w przypadku gdy kwota podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów związanych z realizacją zadania pn. (...) byłaby w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, będą Państwo mieli prawo wnioskować o zwrot różnicy na rachunek bankowy.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4 należało uznać za prawidłowe.
Końcowo Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku zobowiązania do zwrotu podatku VAT wcześniej otrzymanego z urzędu skarbowego, w przypadku otrzymania przez Państwa zwrotu różnicy podatku VAT odliczonego z faktur zakupu związanych z przedmiotową inwestycją i rozliczonego w złożonych przez Państwa JPK-V7M (pytanie oznaczone we wniosku nr 5).
Z opisu sprawy wynika, że przewidywana wartość inwestycji wyniesie (...) zł. Natomiast deklarowana kwota udziału własnego to (...) zł. Kwota wnioskowanych środków to (...) zł.
Jak Państwo podali – finansowanie inwestycji odbywać się będzie w ramach inwestycji strategicznych „Polski Ład” w kwocie brutto. Program ten nie przewiduje finansowania w kwocie netto. Zasady finansowania inwestycji zawarte są w Uchwale nr 84/2021 Rady Ministrów z 1 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych, a konkretnie a konkretnie § 4: „Dofinansowanie z Programu: 1) może być przyznane jedynie w przypadku posiadania przez wnioskodawcę udziału własnego na realizację inwestycji, o których mowa w § 3 ust. 2, pochodzącego ze środków innych niż środki z Programu, w wysokości nie niższej niż: a) 5% wartości zadania inwestycyjnego dla wniosków z priorytetu 1, b) 10% wartości zadania inwestycyjnego dla wniosków z priorytetu 2, c) 15% wartości zadania inwestycyjnego dla wniosków z priorytetu 3, d) 20% wartości zadania inwestycyjnego dla wniosków z priorytetu 4 – jako wartość zadania inwestycyjnego przyjmuje się całkowitą łączną wartość wynagrodzenia wykonawcy za wykonanie zadania inwestycyjnego, w tym wartość ceny dostaw określonych w umowie lub umowach mających na celu realizację zadania inwestycyjnego”.
Analizując przepisy ustawy i okoliczności sprawy, należy jeszcze raz podkreślić, że:
- będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w pełnej wysokości od wydatków poniesionych na realizacją zadania pn. (...), ponieważ ww. zadanie będzie wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT, tj. zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej w zakresie zaopatrzenia w wodę (czyli dostarczanie wody);
- nie zachodzą przesłanki określone w art. 88 ustawy;
- będą Państwo uprawnieni do wnioskowania o zwrot różnicy podatku VAT na rachunek bankowy w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów związanych z realizacją zadania.
Przy czym przepisy dotyczące podatku od towarów i usług nie uzależniają prawa do zwrotu różnicy podatku VAT na rachunek bankowy podatnika od rozliczeń dokonywanych w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład. Zatem w sytuacji otrzymania z urzędu skarbowego zwrotu różnicy podatku VAT w związku z realizowaną inwestycją objętą wnioskiem, nie będą Państwo zobowiązani do jej zwrotu.
Podsumowując, stwierdzam, że w przypadku otrzymania przez Państwa zwrotu różnicy podatku VAT odliczonego z faktur zakupu związanych z przedmiotową inwestycją i rozliczonego w złożonych przez Państwa JPK-V7M, nie będą Państwo zobowiązani do zwrotu podatku VAT wcześniej otrzymanego z urzędu skarbowego.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 5 należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone. W szczególności interpretacja ta nie odnosi się do składek inwestycyjnych Gminy (...), które będą wpłacane z przeznaczeniem na realizację zadania.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.