Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania Działalności Nieruchomościowej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a w konsekwencji wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT na mocy art. 6 pkt 1 ustawy przeniesienia Działalności Nieruchomościowej do Spółki Przejmującej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 stycznia 2025 r. (wpływ 7 stycznia 2025 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.; dalej: „Ustawa VAT”).

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o dwa główne obszary działalności, tj. obszar związany z usługami logistycznymi oraz magazynowymi (dalej: „Działalność Logistyczna”), a także obszar związany z usługami najmu i dzierżawy nieruchomości dla podmiotów gospodarczych (dalej: „Działalność Nieruchomościowa”); (dalej łącznie: „Obszary działalności”).

Planowane jest dokonanie podziału Spółki w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.; dalej jako KSH), tj. podział Spółki przez wydzielenie z przedsiębiorstwa Spółki i przeniesienie Działalności Nieruchomościowej do odrębnego podmiotu, będącego zarejestrowanym czynnym podatkiem podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT (dalej: Spółka Przejmująca).

Spółka Przejmująca powstanie z przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej, która prowadzi działalność zbieżną z Działalnością Nieruchomościową, a więc świadczy usługi najmu i dzierżawy nieruchomości dla podmiotów gospodarczych. Działalność Logistyczna pozostanie w ramach Spółki (planowany proces podziału dalej jako: Podział).

Celem planowanego Podziału są względy biznesowe właścicieli Spółki i Spółki Przejmującej, w szczególności: Spółka zamierza skoncentrować się na pierwszym z obszarów prowadzonej działalności, a więc na działalności związanej z usługami logistycznymi oraz magazynowymi. Z drugiej strony, Spółka Przejmująca będzie kontynuować działalność – obszar związany z usługami najmu i dzierżawy nieruchomości dla podmiotów gospodarczych, w tym po podziale, z wykorzystaniem Działalności Nieruchomościowej, stąd nabycie tego obszaru działalności traktuje jako możliwość dalszego rozwoju swojego przedsiębiorstwa.

Na moment planowanego podziału, obszary działalności będą wyodrębnione w ramach struktury organizacyjnej Spółki na podstawie uchwały zarządu Spółki – Obszary działalności będą zatem stanowić odrębne działy w przedsiębiorstwie Spółki. Na moment podziału, na czele Obszarów działalności będą stały dedykowane osoby odpowiedzialne za zarządzenie określonym obszarem biznesowym. Z Działalnością Nieruchomościową związany jest przyporządkowany i wyodrębniony zespół składników majątkowych i niemajątkowych, które są niezbędne do prowadzonej działalności, w skład którego wchodzą w szczególności: środki trwałe i wyposażenie przypisane do Działalności Nieruchomościowej; nieruchomości przeznaczone i przypisane do Działalności Nieruchomościowej (grunty, budynki oraz budowle) (dalej: Nieruchomości); wartości niematerialne i prawne; prawa i obowiązki, w tym zobowiązania, wynikające z umów o pracę z pracownikiem; prawa i obowiązki z tytułu umów dotyczących Działalności Nieruchomościowej; wierzytelności i zobowiązania związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach Działalności Nieruchomościowej.

Z perspektywy kadry pracowniczej istnieje możliwość jednoznacznego przypisania pracowników do każdego z obszarów działalności. Na moment składania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, Spółka zatrudnia łącznie (...) pracowników, z czego (...) pracowników jest przypisanych do Działalności Logistycznej, natomiast jeden jest przypisany do Działalności Nieruchomościowej. Spółka zatrudnia również (...) osoby w ramach umowy cywilnoprawnej. (...) zostały przypisane do Działalności Logistycznej. Przypisanie do danego obszaru działalności wynika również z zapisów umów o pracę z poszczególnymi pracownikami. W ramach Podziału, planowane jest przeniesienie wszystkich wymienionych powyżej składników majątkowych i niemajątkowych Spółki przypisanych do Działalności Nieruchomościowej. Nie można wykluczyć sytuacji, w której przeniesienie praw lub obowiązków wynikających z danej umowy nie będzie możliwe, co może dotyczyć w szczególności sytuacji, gdy przeniesienie praw i obowiązków wynikających z takiej umowy nie jest możliwe ze względów prawnych – wówczas Spółka oraz Spółka Przejmująca podejmą działania zmierzające do znalezienia alternatywnego rozwiązania umożliwiającego kontynuację lub zastąpienie takich kontraktów (w szczególności rozważane jest podpisanie przez Spółkę Przejmującą nowych umów). Niemniej, z uwagi na sukcesję prawną w ramach planowanego podziału, Spółka zakłada, że po dokonaniu transakcji Spółka Przejmująca będzie miała możliwość kontynuowania działalności prowadzonej przez Działalność Nieruchomościową w takim zakresie, w jakim jest ona obecnie prowadzona w ramach Spółki.

W związku z planowanym Podziałem, na podstawie art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2023, poz. 1465 ze zmianami; dalej: Kodeks pracy) dojdzie do przejścia części zakładu pracy na Spółkę Przejmującą (nowego pracodawcę) i w konsekwencji do przejęcia przez Spółkę Przejmującą pracownika Wnioskodawcy przypisanego do Działalności Nieruchomościowej. Podział nie zmieni organizacji pracy poszczególnych pracowników przypisanych do poszczególnych Obszarów działalności – planowany Podział nie wpłynie na miejsce pracy i zakres pełnionych obowiązków przez pracowników. Pracownik przypisany do Działalności Nieruchomościowej nie wykonuje żadnych czynności na rzecz Działalności Logistycznej.

W imię optymalnego wykorzystania zasobów, Działalność Nieruchomościowa korzysta z usług wsparcia świadczonych wewnętrznie w Spółce, w szczególności dotyczy to usług w zakresie wsparcia sprzedaży, HR, zarządzania ochroną. Pracownicy świadczący te usługi zostali przypisani do Działalności Logistycznej. Usługi wsparcia w zakresie księgowości oraz IT świadczone są obecnie zewnętrznie, umowy te pozostaną w Spółce przy Działalności Logistycznej. Po przeprowadzeniu Podziału, zawarte zostaną odrębne umowy dotyczące wskazanych usług wsparcia dla Działalności Nieruchomościowej z Działalnością Logistyczną lub z podmiotami zewnętrznymi. Powyższe oznacza, że Podział, nie będzie wpływać na samodzielność Obszarów działalności po jego wykonaniu. Ponadto, w ramach prowadzonej analityki do kont głównych, możliwa jest odpowiednia identyfikacja wszelkich istotnych pozycji aktywów i zobowiązań przypisanych do Obszarów działalności (w szczególności możliwe jest wyodrębnienie przychodów, czy należności dotyczących Nieruchomości, polis ubezpieczeniowych, kredytów, odsetek i prowizji oraz wysokości podatku od nieruchomości) – takie jak przychody, z zastrzeżeniem, o którym mowa poniżej.

W konsekwencji, na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej istnieje możliwość sporządzenia odrębnego uproszczonego rachunku zysków i strat oraz bilansu dla Działalności Nieruchomościowej oraz dla Działalności Logistycznej. Faktem jest, że w przypadku części pozycji wykazywanych w bilansie Spółki nie można dokonać jednoznacznego przyporządkowania do poszczególnych obszarów działalności. Nie wynika to jednak z braku wydzielenia funkcjonalnego, organizacyjnego czy finansowego, ale z faktu, iż w ramach jednego podmiotu prawnego prowadzona jest działalność w różnych obszarach. Z uwagi na charakter prowadzonej działalności, jedynie w zakresie kosztów o ograniczonym znaczeniu w kontekście ich poziomu w relacji do wszystkich kosztów Wnioskodawcy np. kosztów dotyczących usług wsparcia, niektórych obciążeń publicznoprawnych nie jest możliwe jednoznaczne przyporządkowanie ich do poszczególnych obszarów działalności. Działalność Nieruchomościowa korzysta z odrębnego względem Działalności Logistycznej rachunku bankowego, dedykowanego rozliczeniom z Działalnością Nieruchomościową w ramach Spółki. Na rachunek bankowy związany z Działalnością Nieruchomościową wpływają kwoty odpowiadające kwocie przychodów z najmu. Z kolei, z tego rachunku są płacone zobowiązania związane z Działalnością Nieruchomościową, a więc podatek od nieruchomości, polisy ubezpieczeniowej, wynagrodzenia oraz kredyt inwestycyjny. Dodatkowo, obecnie Działalność Nieruchomościowa ma możliwość samodzielnego planowania, kontrolowania i realizowania działalności gospodarczej z wykorzystaniem przydzielonego majątku oraz przy zaangażowaniu zatrudnionych pracowników i pod kierownictwem osoby odpowiedzialnej za tę jednostkę. Ponadto, posiada odrębną grupę klientów, którą pozyskuje samodzielnie, bez korzystania z pozostałej działalności Spółki, w związku z czym konsekwencją Podziału nie będzie brak możliwości dalszego funkcjonowania obu obszarów w ramach odrębnych struktur prawnych. Obszar działalności Spółki związany z Działalnością Nieruchomościową jest rozgraniczony od pozostałej działalności prowadzonej przez Spółkę w ramach Działalności Logistycznej. Rozgraniczona w ramach struktur Spółki Działalność Nieruchomościowa, jak również przypisane składniki aktywów oraz dedykowany pracownik, pozwalają na samodzielne realizowanie wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego zadań, niezależnie od pozostałej części przedsiębiorstwa Spółki.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

1.Czy Działalność Nieruchomościowa będzie – na moment przeniesienia – wyodrębniona u Wnioskodawcy na płaszczyźnie:

a)organizacyjnej, tj. czy będzie stanowić wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

b)finansowej, tj. czy będzie posiadać samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz czy na podstawie prowadzonej przez Państwa ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do wyodrębnionej działalności, przez co możliwe będzie określenie wyniku finansowego?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

c)funkcjonalnej, tj. czy będzie stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

2.Czy Spółka Przejmująca będzie musiała podjąć/wykonać jakieś działania faktyczne lub prawne (np. zawarcie umów, zapewnienie innych składników majątku poza nabytymi itp.) w celu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie Działalności Nieruchomościowej w oparciu o nabyte składniki majątkowe?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

Pytanie

Czy w opisanych okolicznościach Działalność Nieruchomościowa stanowić będzie na moment Podziału zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy VAT, a zatem w związku z planowanym Podziałem, zgodnie z art. 6 pkt 1 Ustawy VAT, nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w VAT po stronie Wnioskodawcy?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Spółki, Działalność Nieruchomościowa stanowić będzie na moment Podziału zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy VAT. W konsekwencji, w związku z planowanym Podziałem, zgodnie z art. 6 pkt 1 Ustawy VAT, nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w VAT po stronie Wnioskodawcy.

1)Podział spółki na gruncie Ustawy VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, gdzie z kolei w art. 7 ust. 1 Ustawy VAT wskazane jest, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak wynika z kolei z art. 6 pkt 1 Ustawy VAT, z zakresu opodatkowania podatkiem VAT wyłączono „transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, kluczowe znaczenie ma to, czy w ramach planowanego podziału dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Należy zatem rozstrzygnąć, czy Działalność Nieruchomościowa będzie na moment podziału zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w rozumieniu Ustawy VAT, a dokładniej w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy VAT, który zawiera definicję pojęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Uznanie Działalności Nieruchomościowej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy VAT, będzie skutkowało wyłączeniem planowanego Podziału z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy VAT.

2)Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu Ustawy VAT

Zorganizowana część przedsiębiorstwa (dalej: ZCP), w myśl art. 2 pkt 27e Ustawy VAT, stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Z powołanego wyżej przepisu wynika, iż podstawowym warunkiem uznania określonego zespołu składników za ZCP jest to, aby wystąpiły w nim, zarówno składniki materialne, jak i niematerialne, w tym zobowiązania. Zespół ten powinien umożliwiać prowadzenie na jego bazie niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego określone zadania. Ponadto powinien być on wydzielony organizacyjnie i finansowo w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Zorganizowana cześć przedsiębiorstwa nie jest zatem jedynie „prostą” sumą składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Istotne jest to, aby te składniki były odpowiednio powiązane i umożliwiały samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej.

Tym samym, aby można było uznać, że mamy do czynienia z ZCP spełnione powinny być zatem następujące warunki: zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) musi być organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie; o wyodrębnieniu finansowym może świadczyć nie tylko samodzielne sporządzanie bilansu dla danej części przedsiębiorstwa, ale każde wyodrębnienie, na podstawie którego możemy poznać sytuację finansową części przedsiębiorstwa; wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych musi być powiązany funkcjonalnie oraz przeznaczony do realizacji określonych zadań (funkcji) gospodarczych (wyodrębnienie funkcjonalne); po wyodrębnieniu część przedsiębiorstwa musi być niezależnym przedsiębiorstwem samodzielnie realizującym te zadania.

Interpretacja ustawowej definicji ZCP budzi w praktyce spory i trudno jest wskazać precyzyjnie granicę pomiędzy zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa a kompleksem składników majątkowych. Przyjmuje się jednak, że ocena wydzielanego zespołu składników majątkowych pod kątem uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinna być dokonywana pod kątem wydzielenia na trzech płaszczyznach: wydzielenia organizacyjnego, wydzielenia finansowego, wydzielenia funkcjonalnego. Powyższy pogląd znajduje odzwierciedlenie w wielu interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych. Powszechnie akceptowalnym jest pogląd, zgodnie z którym zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. (…) Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie całość) – tak m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 18 września 2024 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.617.2024.1.MŻ lub z dnia 25 września 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.288.2024.3.AR.

W związku z tym, że ustawodawca nie precyzuje, w jaki sposób spełnienie przesłanki wydzielenia organizacyjnego, finansowego oraz funkcjonalnego powinno być weryfikowane, konieczne jest indywidualne rozpatrzenie każdego z przypadków. W ocenie Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego Działalność Nieruchomościowa na moment Podziału będzie stanowić niezależne, samodzielnie działającą część przedsiębiorstwa, wyodrębnioną funkcjonalnie, organizacyjnie oraz finansowo. Świadczą o tym wskazane poniżej argumenty.

a)Wydzielenie organizacyjne

Ustawa VAT nie definiuje pojęcia wyodrębnienia organizacyjnego. Zdaniem Wnioskodawcy powyższa przesłanka oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębne przedsiębiorstwo, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki te odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, tj. na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość.

Zgodnie z dominującym stanowiskiem organów podatkowych, o wyodrębnieniu organizacyjnym zorganizowanej części ze struktur przedsiębiorstwa powinny świadczyć odpowiednie zapisy statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że ZCP ma określone miejsce w strukturze organizacyjnej danego przedsiębiorstwa, zważywszy na umiejscowienie zespołu składników majątkowych w ramach struktury tego przedsiębiorstwa oraz ich zorganizowania z punktu widzenia rodzaju działalności, której wykonywaniu mają służyć. W praktyce organów podatkowych zauważa się, że wyodrębnienie organizacyjne nie musi być rozumiane jako wyodrębnienie formalno-prawne, ani też nie może być uznawane za decydujące dla bytu ZCP. Określona część przedsiębiorstwa nie musi zatem stanowić samodzielnego podmiotu prawnego, jednostki organizacyjnej lub oddziału. Takie stanowisko potwierdzają m.in. interpretacje indywidualne – np. interpretacja z dnia 16 września 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.355.2024.3.AR oraz z dnia 31 lipca 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.169.2024.2.AW.

Pod pojęciem organizacyjnego wyodrębnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa można rozumieć takie wyodrębnienie zespołu składników istniejącego przedsiębiorstwa, które niezależnie od istniejącego przedsiębiorstwa pozwala jego zorganizowanej części na samodzielne działanie (tak np. wyrok NSA z 24 listopada 2024 r. sygn. I FSK 1333/22. Na uwzględnienie zasługuje również pogląd prezentowany w orzecznictwie, zgodnie z którym uznanie wyodrębnienia pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym nie jest jednakowe dla każdego podmiotu. Formułowanie oceny, czy dany zespół składników stanowi ZCP należy dokonać in concreto, z uwzględnieniem struktur przyjętych u danego podmiotu. W związku z powyższym, istotnym jest ocena rzeczywistej struktury organizacyjnej Spółki. Komórki składające się na zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinny organizacyjnie tworzyć powiązaną całość. Komórki wyodrębnione powinny być niezależne i posiadać zdolność do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej.

W praktyce utożsamia się to z sytuacją, w której istnieje odrębna komórka organizacyjna nadzorowana przez wyznaczoną osobę. Wydzielenie organizacyjne wiąże się również z przydzieleniem pracowników do odpowiedniej komórki organizacyjnej, co jest ściśle powiązane z odpowiednio zbudowaną i sprecyzowaną pod kątem wydzielenia strukturą organizacyjną. Tak skonstruowany pogląd prowadzi do wniosku, iż decydującym czynnikiem w zakresie wydzielenia nie powinna być liczebność kadry pracowniczej, a także przejście części zakładu pracy w rozumieniu art. 23 Kodeksu pracy. Przyporządkowanie nawet niewielkiej liczby pracowników powinno oznaczać spełnienie tej przesłanki, o ile nie koliduje to ze spełnieniem przesłanki wydzielenia funkcjonalnego (tak m.in. interpretacja indywidualna z 5 stycznia 2024 r. 0112-KDIL2-2.4011.779.2023.1.MC).

Powyższe ma szczególnie istotne znaczenie w kontekście Działalności Nieruchomościowej, która z natury prowadzonej działalności związanej z najmem lub dzierżawą nieruchomości, nie wymaga stałego zatrudnienia lub wymaga go w niewielkim zakresie. Należy zatem stwierdzić, iż ocena spełnienia kryterium wyodrębnienia organizacyjnego w strukturze podatnika musi być dokonywana przez ustalenie roli, jaką składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w działalności dotychczasowego przedsiębiorstwa, a więc w jakim stopniu stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość. Niewielka liczba pracowników nie przesądza o braku możliwości przypisania strukturze majątkowej i niemajątkowej, wyodrębnionej z jednego przedsiębiorstwa, przymiotu zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Spółka wskazuje, że Działalność Nieruchomościowa stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia określonych zadań gospodarczych, tj. najmu i dzierżawy nieruchomości dla podmiotów gospodarczych. Wyodrębnienie organizacyjne zostanie potwierdzone w ramach uchwały zarządu i na moment podziału, Działalność Nieruchomościowa będzie stanowić odrębny dział w przedsiębiorstwie Spółki. Istnieje osoba odpowiedzialna za zarządzanie Działalnością Nieruchomościową. Zespół składników majątku Spółki, który wchodzi w skład Działalności Nieruchomościowej jest odpowiednio wyodrębniony. Do zbywanej części przedsiębiorstwa Spółki są alokowane składniki aktywów, pasywów oraz zasoby kadrowe Spółki niezbędne na ten cel (na moment składania niniejszego wniosku jest to jeden pracownik). Dodatkowo, po przeprowadzeniu Podziału, zawarte zostaną odrębne umowy dotyczące usług wsparcia, takich jak w zakresie wsparcia sprzedaży, HR, zarządzania ochroną dla Działalności Nieruchomościowej z Działalnością Logistyczną lub z podmiotami zewnętrznymi. Usługi wsparcia w zakresie księgowości oraz IT świadczone są obecnie zewnętrznie, po Podziale zawarte zostaną również nowe umowy.

Powyższe oznacza, że Podział, nie będzie wpływać na samodzielność Działalności Nieruchomościowej po wykonaniu Podziału. Zdaniem Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, że Działalność Nieruchomościowa nie stanowi „prostej sumy” określonych składników, przy pomocy których można prowadzić określoną działalność, lecz zorganizowany zespół tych składników. Na powyższą ocenę nie będzie miał wpływu fakt, że w ramach Podziału nie nastąpi przeniesienie licznej kadry pracowniczej oraz pracowników świadczących usługi wsparcia. Będąca przedmiotem Podziału Działalność Nieruchomościowa będzie stanowiła zespół składników majątkowych i niemajątkowych na tyle zorganizowany, aby samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność gospodarczą jak niezależne przedsiębiorstwo.

b)Wydzielenie finansowe

O wyodrębnieniu finansowym należy mówić w przypadku istnienia możliwości wyodrębnienia podstawowych informacji o sytuacji finansowej i majątkowej ZCP. Wyodrębnienia finansowego nie należy utożsamiać zatem z pełną samodzielnością finansową. W kontekście oceny poziomu wydzielenia finansowego niewątpliwie kluczowym elementem jest organizacja ewidencji księgowej Spółki. W związku z powyższym, powinna być ona zorganizowana w taki sposób, aby możliwa była identyfikacja wszystkich istotnych przychodów i kosztów poszczególnych zorganizowanych części przedsiębiorstwa w ramach wszystkich przychodów i kosztów spółki. Podstawową kwestią jest również przyporządkowanie aktywów i zobowiązań. Dotyczy to przy tym nie tylko takich pozycji jak środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, zapasy, wyposażenie itp. ale również należności oraz zobowiązań.

Powyższe jest spójne z utrwaloną praktyką organów podatkowych, zgodnie z którą wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej danej masy majątkowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Stanowisko takie zostało zaprezentowane m.in. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 9 sierpnia 2023 r. sygn. 0111-KDIB3-3.4012.207.2023.2.AW: „Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa” (analogiczne stanowisko Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawił w interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.559.2021.1.PK, z dnia 23 września 2022 r. 0114-KDIP1-1.4012.439.2022.2.AWY).

W ramach prowadzonej analityki do kont głównych, możliwa jest odpowiednia identyfikacja wszelkich istotnych pozycji aktywów i zobowiązań przypisanych do Obszarów działalności (w szczególności możliwe jest wyodrębnienie przychodów, czy należności dotyczących Nieruchomości, polis ubezpieczeniowych, kredytów, odsetek i prowizji oraz wysokości podatku od nieruchomości) – takie jak przychody, z zastrzeżeniem, o którym mowa powyżej.

W konsekwencji, na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej istnieje możliwość sporządzenia odrębnego uproszczonego rachunku zysków i strat oraz bilansu dla Działalności Nieruchomościowej oraz dla Działalności Logistycznej. Faktem jest, że w przypadku części pozycji wykazywanych w bilansie Spółki nie można dokonać jednoznacznego przyporządkowania do poszczególnych obszarów działalności. Nie wynika to jednak z braku wydzielenia funkcjonalnego, organizacyjnego czy finansowego, ale z faktu, iż w ramach jednego podmiotu prawnego prowadzona jest działalność w różnych obszarach. Z uwagi na charakter prowadzonej działalności, jedynie w zakresie kosztów o ograniczonym znaczeniu w kontekście ich poziomu w relacji do wszystkich kosztów Wnioskodawcy np. kosztów dotyczących usług wsparcia, niektórych obciążeń publicznoprawnych nie jest możliwe jednoznaczne przyporządkowanie ich do poszczególnych obszarów działalności. Działalność Nieruchomościowa korzysta z odrębnego względem Działalności Logistycznej rachunku bankowego, dedykowanego rozliczeniom z Działalnością Nieruchomościową w ramach Spółki. Na rachunek bankowy związany z Działalnością Nieruchomościową wpływają kwoty odpowiadające kwocie przychodów z najmu. Z kolei, z tego rachunku są płacone zobowiązania związane z Działalnością Nieruchomościową, a więc podatek od nieruchomości, polisy ubezpieczeniowej, wynagrodzeń oraz kredytu inwestycyjnego. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, Działalność Nieruchomościowa jest wyodrębniona finansowo w ramach Spółki.

c)Wydzielenie funkcjonalne

Ocena wydzielenia funkcjonalnego bazuje na weryfikacji, czy określona część przedsiębiorstwa jest zdolna do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Oznacza to zatem ocenę stopnia niezależności danego obszaru od pozostałej części przedsiębiorstwa oraz jego samowystarczalność. Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. ZCP musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa. Na takie rozumienie wskazują także organy podatkowe, np. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 sierpnia 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.295.2023.2.AKR oraz z dnia 3 lipca 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.145.2024.4.PJ: „Aby zatem, część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa”.

Powyższe potwierdził także np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 10 lipca 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.258.2024.3.AND, lub z 8 lipca 2024 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.243.2024.2.MM: „(...) wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa”. Należy przy tym zauważyć, że dla spełnienia przesłanki wyodrębnienia funkcjonalnego kluczowe jest przejęcie jego funkcjonalnej tożsamości w oparciu o istotne składniki przejętego przedsiębiorstwa. Jednocześnie wyłączenie któregoś ze składników, nawet tych istotnych, możliwe jest w sytuacji, gdy składniki te mogą być łatwo zastępowalne bez naruszania funkcji i tożsamości przedsiębiorstwa (S. Krempa. Sprzedaż przedsiębiorstwa i jego zorganizowanej części. Podatki dochodowe. Warszawa 2007, s. 35).

Wnioskodawca wskazuje jednak, że wydzielane w ramach Podziału będą wszystkie istotne składniki materialne i niematerialne przypisane do Działalności Nieruchomościowej, przy pomocy których Spółka Przejmująca, będzie mogła kontynuować prowadzenie działalności gospodarczej. Przypisanie do Działalności Nieruchomościowej niewielkiej liczby pracowników (obecnie jeden pracownik) Spółki oraz korzystanie z usług wsparcia (w szczególności w zakresie wsparcia sprzedaży, HR, zarządzania ochroną, księgowości i IT) poprzez zawarcie odrębnych umów dla Działalności Nieruchomościowej z Działalnością Logistyczną lub z podmiotami zewnętrznymi. Powyższe oznacza, że Podział, nie będzie wpływać na samodzielność Obszarów działalności po jego wykonaniu. W tym zakresie warto przede wszystkim zwrócić uwagę, że zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem, czynnik ludzki jest istotnym elementem każdego przedsiębiorstwa, jednakże przejęcie dużej liczby pracowników nie jest warunkiem koniecznym do uznania zespołu składników za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w kontekście oceny kwalifikacji podatkowej jako ZCP na poziomie organizacyjnym oraz powiązanym z nim wydzieleniem funkcjonalnym, w szczególności gdy część usług wsparcia działalności gospodarczej może być zlecona na zewnątrz (tak. m.in. Naczelny Sąd Administracyjny, w wyrokach z dnia 27 września 2011 r., sygn. akt I FSK 1383/10 lub z dnia 4 października 2011 r., sygn. akt I FSK 1589/10). Podobnie również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 13 lipca 2022 r., sygn. 0111-KDWB.4010.33.2022.1.APA potwierdzając stanowisko, zgodnie z którym: „Warunkiem uznania danego zespołu składników za zorganizowaną część przedsiębiorstwa nie jest bowiem to, by wszelkie funkcje gospodarcze realizował on za pomocą zasobów własnych (np. własnych pracowników, środków trwałych stanowiących własność podatnika). Korzystanie z usług zewnętrznych podmiotów czy aktywów udostępnianych na zasadzie najmu, dzierżawy czy leasingu jest bowiem normalną praktyką gospodarczą, niewpływającą na „zdolność” danego przedsiębiorcy do realizacji jego zamierzeń gospodarczych”.

Zdaniem Wnioskodawcy, Działalność Nieruchomościowa może stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące zadania gospodarcze polegające na najmie i dzierżawie Nieruchomości dla podmiotów gospodarczych. Stanowi zbiór elementów powiązanych funkcjonalnie, niezbędnych do realizacji ściśle określonych zadań wydzielonych w strukturze Spółki. Działalność Nieruchomościowa realizuje odmienne funkcje gospodarcze, przeznaczone na realizację potrzeb odmiennej grupy odbiorców. Działalność Nieruchomościowa tworząc nie przypadkowe, lecz odpowiednio alokowane, stosownie do jego funkcji, zasoby majątkowe oraz kadrowe. Zadania realizowane przez Działalność Nieruchomościową będą pozwalać na kontynuowanie prowadzonej działalności w niezmienionym zakresie, w ramach Spółki Przejmującej bez konieczności podejmowania istotnych dodatkowych działań jak np. dodatkowe istotne zatrudnienia, dodatkowy zakup istotnych aktywów, czy poszukiwanie nowych kontrahentów. Konsekwencją Podziału będzie możliwość dalszego rozwoju Działalności Nieruchomościowej w ramach Spółki Przejmującej.

3)Podsumowanie stanowiska

W związku z powyższym, w świetle opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego w niniejszym wniosku, zdaniem Wnioskodawcy, Działalność Nieruchomościowa stanowić będzie na moment Podziału wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, które cechuje wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne. Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, Działalność Nieruchomościowa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy VAT. W konsekwencji, w związku z planowanym Podziałem nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w VAT po stronie Wnioskodawcy – zgodnie z art. 6 pkt 1 Ustawy VAT.

Powyższe stanowisko w zakresie potwierdzenia obszaru działalności związanego z najmem i dzierżawą nieruchomości potwierdzają organy podatkowe w analogicznych stanach faktycznych, m.in.:

-Interpretacja indywidualna z dnia 5 kwietnia 2024 r. sygn. 0112-KDIL1-1.4012.61.2024.4.EK, gdzie dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż: „Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, związany z działalnością w zakresie wynajmu nieruchomości, będzie spełniać przesłanki do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, gdyż można w tym przypadku uznać, że jest wyodrębniony zarówno organizacyjnie, finansowo, jak i funkcjonalnie. Ponadto zespół ten będzie posiadał potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy, a składniki majątkowe, które zostaną przeniesione w ramach opisanej transakcji, stanowić będą niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone cele gospodarcze”.

-interpretacja indywidualna z dnia 8 kwietnia 2024 r. sygn. 0112-KDIL2-2.4011.90.2024.3.AA, gdzie wskazano: „Zespół składników majątkowych mający być przedmiotem aportu jest obecnie wykorzystywany w działalności związanej wynajmem nieruchomości. Zorganizowana część przedsiębiorstwa i tym samym przedmiot aportu do Spółki będą tworzyły składniki, które pozwolą na kontynuację działalności nieruchomościowej bez angażowania dodatkowych środków materialnych lub niematerialnych oraz podejmowania dodatkowych działań. Składniki te obecnie są wykorzystywane w Pana działalności gospodarczej wyłącznie do celów działalności nieruchomościowej i w całości zostaną przeniesione w drodze aportu zorganizowanej części przedsiębiorstwa do Spółki. Działalność ta będzie zatem zdolna do niezależnego działania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Co istotne Spółka będzie kontynuowała w sposób trwały działalność w zakresie wynajmu nieruchomości realizowanej dotychczas przez Pana działalność gospodarczą”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy:

W oparciu o art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy, wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, w świetle art. 6 pkt 1 ustawy:

Przy czym użyte w ww. przepisie sformułowanie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

W myśl art. 529 § 1 k.s.h.:

Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez wydzielenie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub spółki nowo zawiązane powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy – przeniesienie własności.

W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie poszczególnych części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 pkt 27e ustawy:

Jak wynika z treści powołanego przepisu art. 2 pkt 27e ustawy, zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Zatem podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Podkreślić należy, że brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Biorąc powyższe pod uwagę wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

1)istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;

2)zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3)składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4)zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa.

Podkreślić należy, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa – zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy – nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Wskazać zatem należy, że fakt wyłączenia niektórych składników materialnych i niematerialnych może pozostawać bez wpływu na kwalifikację zbywanych składników jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie C-497/01, Zita Modes Sarl, TSUE stwierdził, że:

W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Z kolei, jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever:

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Spółka) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o dwa główne obszary działalności, tj. obszar związany z usługami logistycznymi oraz magazynowymi („Działalność Logistyczna”), a także obszar związany z usługami najmu i dzierżawy nieruchomości dla podmiotów gospodarczych („Działalność Nieruchomościowa”). Planowane jest dokonanie podziału Spółki w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych, tj. podział Spółki przez wydzielenie z przedsiębiorstwa Spółki i przeniesienie Działalności Nieruchomościowej do odrębnego podmiotu, będącego zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka Przejmująca powstanie z przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej, która prowadzi działalność zbieżną z Działalnością Nieruchomościową, a więc świadczy usługi najmu i dzierżawy nieruchomości dla podmiotów gospodarczych. Działalność Logistyczna pozostanie w ramach Spółki. Spółka Przejmująca będzie kontynuować działalność – obszar związany z usługami najmu i dzierżawy nieruchomości dla podmiotów gospodarczych, w tym po podziale, z wykorzystaniem Działalności Nieruchomościowej. Na moment planowanego podziału, obszary działalności będą wyodrębnione w ramach struktury organizacyjnej Spółki na podstawie uchwały zarządu Spółki – Obszary działalności będą zatem stanowić odrębne działy w przedsiębiorstwie Spółki. Na moment podziału, na czele Obszarów działalności będą stały dedykowane osoby odpowiedzialne za zarządzenie określonym obszarem biznesowym. Z Działalnością Nieruchomościową związany jest przyporządkowany i wyodrębniony zespół składników majątkowych i niemajątkowych, które są niezbędne do prowadzonej działalności, w skład którego wchodzą w szczególności: środki trwałe i wyposażenie przypisane do Działalności Nieruchomościowej; nieruchomości przeznaczone i przypisane do Działalności Nieruchomościowej (grunty, budynki oraz budowle) (dalej: Nieruchomości); wartości niematerialne i prawne; prawa i obowiązki, w tym zobowiązania, wynikające z umów o pracę z pracownikiem; prawa i obowiązki z tytułu umów dotyczących Działalności Nieruchomościowej; wierzytelności i zobowiązania związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach Działalności Nieruchomościowej. Z perspektywy kadry pracowniczej istnieje możliwość jednoznacznego przypisania pracowników do każdego z obszarów działalności. Spółka zatrudnia łącznie 48 pracowników, z czego 47 pracowników jest przypisanych do Działalności Logistycznej, natomiast jeden jest przypisany do Działalności Nieruchomościowej. Przypisanie do danego obszaru działalności wynika również z zapisów umów o pracę z poszczególnymi pracownikami. W ramach Podziału, planowane jest przeniesienie wszystkich wymienionych powyżej składników majątkowych i niemajątkowych Spółki przypisanych do Działalności Nieruchomościowej. Nie można wykluczyć sytuacji, w której przeniesienie praw lub obowiązków wynikających z danej umowy nie będzie możliwe, co może dotyczyć w szczególności sytuacji, gdy przeniesienie praw i obowiązków wynikających z takiej umowy nie jest możliwe ze względów prawnych – wówczas Spółka oraz Spółka Przejmująca podejmą działania zmierzające do znalezienia alternatywnego rozwiązania umożliwiającego kontynuację lub zastąpienie takich kontraktów (w szczególności rozważane jest podpisanie przez Spółkę Przejmującą nowych umów). W ramach planowanego podziału, Spółka zakłada, że po dokonaniu transakcji Spółka Przejmująca będzie miała możliwość kontynuowania działalności prowadzonej przez Działalność Nieruchomościową w takim zakresie, w jakim jest ona obecnie prowadzona w ramach Spółki. W związku z planowanym Podziałem dojdzie do przejścia części zakładu pracy na Spółkę Przejmującą (nowego pracodawcę) i w konsekwencji do przejęcia przez Spółkę Przejmującą pracownika Wnioskodawcy przypisanego do Działalności Nieruchomościowej. Podział nie zmieni organizacji pracy poszczególnych pracowników przypisanych do poszczególnych Obszarów działalności – planowany Podział nie wpłynie na miejsce pracy i zakres pełnionych obowiązków przez pracowników. Pracownik przypisany do Działalności Nieruchomościowej nie wykonuje żadnych czynności na rzecz Działalności Logistycznej. Działalność Nieruchomościowa korzysta z usług wsparcia świadczonych wewnętrznie w Spółce, w szczególności dotyczy to usług w zakresie wsparcia sprzedaży, HR, zarządzania ochroną. Pracownicy świadczący te usługi zostali przypisani do Działalności Logistycznej. Usługi wsparcia w zakresie księgowości oraz IT świadczone są obecnie zewnętrznie, umowy te pozostaną w Spółce przy Działalności Logistycznej. Po przeprowadzeniu Podziału, zawarte zostaną odrębne umowy dotyczące wskazanych usług wsparcia dla Działalności Nieruchomościowej z Działalnością Logistyczną lub z podmiotami zewnętrznymi. Podział, nie będzie wpływać na samodzielność Obszarów działalności po jego wykonaniu. Ponadto, w ramach prowadzonej analityki do kont głównych, możliwa jest odpowiednia identyfikacja wszelkich istotnych pozycji aktywów i zobowiązań przypisanych do Obszarów działalności (w szczególności możliwe jest wyodrębnienie przychodów, czy należności dotyczących Nieruchomości, polis ubezpieczeniowych, kredytów, odsetek i prowizji oraz wysokości podatku od nieruchomości). Na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej istnieje możliwość sporządzenia odrębnego uproszczonego rachunku zysków i strat oraz bilansu dla Działalności Nieruchomościowej oraz dla Działalności Logistycznej. Działalność Nieruchomościowa korzysta z odrębnego względem Działalności Logistycznej rachunku bankowego, dedykowanego rozliczeniom z Działalnością Nieruchomościową w ramach Spółki. Obecnie Działalność Nieruchomościowa ma możliwość samodzielnego planowania, kontrolowania i realizowania działalności gospodarczej z wykorzystaniem przydzielonego majątku oraz przy zaangażowaniu zatrudnionych pracowników i pod kierownictwem osoby odpowiedzialnej za tę jednostkę. Ponadto, posiada odrębną grupę klientów, którą pozyskuje samodzielnie, bez korzystania z pozostałej działalności Spółki, w związku z czym konsekwencją Podziału nie będzie brak możliwości dalszego funkcjonowania obu obszarów w ramach odrębnych struktur prawnych. Obszar działalności Spółki związany z Działalnością Nieruchomościową jest rozgraniczony od pozostałej działalności prowadzonej przez Spółkę w ramach Działalności Logistycznej. Rozgraniczona w ramach struktur Spółki Działalność Nieruchomościowa, jak również przypisane składniki aktywów oraz dedykowany pracownik, pozwalają na samodzielne realizowanie wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego zadań, niezależnie od pozostałej części przedsiębiorstwa Spółki.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wskazania, czy Działalność Nieruchomościowa stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a w konsekwencji czy czynność przeniesienia Działalności Nieruchomościowej do Spółki Przejmującej będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na mocy art. 6 pkt 1 ustawy.

Jak wskazano powyżej, kryterium uznania za zorganizowaną część przedsiębiorstwa sprzedawanych składników, jest ich zorganizowany charakter, dzięki któremu mogą one realizować zadania gospodarcze. Kluczowa zatem jest ich wzajemna funkcjonalność oraz organizacyjna odrębność. Wskazać także należy, że muszą być to składniki zarówno materialne, jak i niematerialne ściśle związane z przedsiębiorstwem. Przy czym, sama czynność przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa dotyczy głównie kompletnego objęcia fizycznych elementów umożliwiających określone działanie, a jeśli z taką działalnością związane są także składniki niematerialne, wówczas także i one powinny zostać przeniesione na nowego nabywcę.

Podstawowym wymogiem do uznania dostawy majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań, należności oraz środków pieniężnych), podlegający wydzieleniu w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o dwa główne obszary działalności, tj. Działalność Logistyczną oraz Działalność Nieruchomościową. Planowany jest podział Spółki przez wydzielenie z przedsiębiorstwa Spółki i przeniesienie Działalności Nieruchomościowej do odrębnego podmiotu. Spółka Przejmująca powstanie z przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej, która prowadzi działalność zbieżną z Działalnością Nieruchomościową. Na moment planowanego podziału, obszary działalności będą wyodrębnione w ramach struktury organizacyjnej Spółki na podstawie uchwały zarządu Spółki – Obszary działalności będą zatem stanowić odrębne działy w przedsiębiorstwie Spółki. Na moment podziału, na czele Obszarów działalności będą stały dedykowane osoby odpowiedzialne za zarządzenie określonym obszarem biznesowym. Z wniosku wynika, że Działalność Nieruchomościowa będzie stanowić wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych w strukturze Wnioskodawcy. Działalność Nieruchomościowa będzie stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych na tyle zorganizowany, aby samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność gospodarczą jak niezależne przedsiębiorstwo. W związku z planowanym Podziałem dojdzie do przejścia części zakładu pracy na Spółkę Przejmującą (nowego pracodawcę) i w konsekwencji do przejęcia przez Spółkę Przejmującą pracownika Wnioskodawcy przypisanego do Działalności Nieruchomościowej. Podział nie zmieni organizacji pracy poszczególnych pracowników przypisanych do poszczególnych Obszarów działalności – planowany Podział nie wpłynie na miejsce pracy i zakres pełnionych obowiązków przez pracowników.

W świetle powyższego należy uznać, że przenoszona do Spółki Przejmującej Działalność Nieruchomościowa będzie spełniać warunek wyodrębnienia organizacyjnego przewidzianego dla uznania danego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Spełniona będzie również przesłanka wyodrębnienia finansowego Działalności Nieruchomościowej. Wnioskodawca wskazał, że Działalność Nieruchomościowa będzie posiadała samodzielność finansową, rozumianą jako zdolność do autonomicznego funkcjonowania w obrocie gospodarczym w ramach Spółki Przejmującej. W ramach prowadzonej analityki do kont głównych, możliwa jest odpowiednia identyfikacja wszelkich istotnych pozycji aktywów i zobowiązań przypisanych do Obszarów działalności. Dodatkowo, możliwe jest wyodrębnienie przychodów, w szczególności należności dotyczących Nieruchomości, oraz kosztów, w szczególności kosztów polis ubezpieczeniowych, kredytów, odsetek i prowizji oraz kosztu podatku od nieruchomości. W konsekwencji, na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej istnieje możliwość sporządzenia odrębnego uproszczonego rachunku zysków i strat oraz bilansu dla Działalności Nieruchomościowej oraz dla Działalności Logistycznej. Działalność Nieruchomościowa korzysta z odrębnego względem Działalności Logistycznej rachunku bankowego, dedykowanego rozliczeniom z Działalnością Nieruchomościową w ramach Spółki.

Należy również uznać, że spełniony będzie warunek wyodrębnienia funkcjonalnego Działalności Nieruchomościowej. Wnioskodawca wskazał, że Działalność Nieruchomościowa stanowi zbiór elementów powiązanych funkcjonalnie, niezbędnych do realizacji ściśle określonych zadań wydzielonych w strukturze Wnioskodawcy. Działalność Nieruchomościowa realizuje odmienne funkcje gospodarcze od pozostałej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, przeznaczone na realizację potrzeb odmiennych grup odbiorców i klientów – których pozyskuje samodzielnie. Działalność Nieruchomościowa tworzy nie przypadkowe, lecz odpowiednio alokowane, stosownie do ich funkcji, zasoby majątkowe oraz kadrowe. Z wniosku wynika także, że z uwagi na sukcesję prawną w ramach planowanego podziału, Spółka zakłada, że po dokonaniu transakcji Spółka Przejmująca będzie miała możliwość kontynuowania działalności prowadzonej przez Działalność Nieruchomościową w takim zakresie, w jakim jest ona obecnie prowadzona w ramach Spółki. Spółka Przejmująca po Podziale będzie musiała zawrzeć jedynie odrębne umowy z Działalnością Logistyczną lub z podmiotami zewnętrznymi w zakresie usług wsparcia (w szczególności zakresie wsparcia sprzedaży, HR, zarządzania ochroną, księgowości i IT). Powyższe oznacza, że Podział, nie będzie wpływać na samodzielność Obszarów działalności po jego wykonaniu. W związku z powyższym, zadania realizowane przez Działalność Nieruchomościową będą mogły być kontynuowane w niezmienionym zakresie w ramach Spółki Przejmującej bez konieczności podejmowania istotnych dodatkowych działań jak np. dodatkowe istotne zatrudnienia, dodatkowy zakup istotnych aktywów, czy poszukiwanie nowych kontrahentów. Konsekwencją Podziału będzie możliwość dalszego rozwoju Działalności Nieruchomościowej w ramach Spółki Przejmującej.

W związku z powyższym, z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych Działalności Nieruchomościowej będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy ze względu na spełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Wynika to z faktu, że zespół składników majątkowych składających się na Działalność Nieruchomościową będzie cechował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym oraz będzie posiadał zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Dodatkowo, Spółka Przejmująca będzie miała możliwość kontynuowania działalności prowadzonej przez Działalność Nieruchomościową w takim zakresie, w jakim jest ona obecnie prowadzona w ramach Spółki. Ponadto, do majątku Działalności Nieruchomościowej, który będzie wydzielany do Spółki Przejmującej, zostaną przypisane również zobowiązania związane z tą częścią działalności. Zatem ww. transakcja będzie podlegała wyłączeniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że na moment Podziału Spółki przez wydzielenie, Działalność Nieruchomościowa stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a tym samym czynność jej wydzielenia i przeniesienia ze Spółki do Spółki Przejmującej będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Zatem, nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w VAT po stronie Wnioskodawcy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.