Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Shutterstock
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

1.ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku wspólnego z 17 grudnia 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 18 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Go 215/20 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 czerwca 2024 r. sygn. akt I FSK 1233/20; i

2.stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 grudnia 2019 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 17 grudnia 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie nieuznania Państwa za podatników podatku VAT z tytułu sprzedaży nowopowstałych działek i nieopodatkowania ww. podatkiem przedmiotowej dostawy. Uzupełnili go Państwo pismem z 9 marca 2020 r. (wpływ 10 marca 2020 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania: (...)

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: (...).

Opis stanu faktycznego

W 1982 r. Zainteresowani nabyli prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej nieruchomości rolnej o powierzchni 1,1429 ha. W 1999 r. prawo to przekształcone zostało w prawo własności. Nieruchomość ta obejmowała działkę nr 1 obręb ...

Dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta nr ... Grunt rolny położony jest na obrzeżach małego miasta i przylega do drogi gminnej. Grunt objęty był podatkiem rolnym oraz dopłatami unijnymi do powierzchni gruntów użytkowanych rolniczo. Nabyta nieruchomość w przeszłości stanowiła część gospodarstwa rolnego o powierzchni 5,36 ha zakupionego przez dziadka Zainteresowanego w 1967 r. W gospodarstwie tym pracowała cała rodzina oraz Zainteresowany jako dziecko. W 1975 r. dziadek Zainteresowanego przekazał gospodarstwo rolne do Skarbu Państwa za emeryturę rolniczą.

Od daty nabycia nieruchomość nie była wydzierżawiana, użyczana ani w jakikolwiek inny sposób udostępniana osobom trzecim lub innym podmiotom, czy to odpłatnie czy też nieodpłatnie. Na gruncie nie była prowadzona żadna działalność gospodarcza. Zainteresowany nie odprowadzał podatku od towaru i usług. Grunt użytkowany był rolniczo - uprawiane były drzewa owocowe, ziemniaki, warzywa na potrzeby własne oraz rośliny pastewne dla hodowanych zwierząt. Nadwyżka sprzedawana była sąsiadom i znajomym.

Obecnie Zainteresowani pobierają świadczenia emerytalne i nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej. Zainteresowani nie są zarejestrowani jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług.

Z uwagi na wiek i stan zdrowia, który nie pozwala na dalszą pracę na roli Zainteresowani podjęli decyzję o sprzedaży opisanej wyżej nieruchomości, ale nie było zainteresowania kupnem nieruchomości rolnej w całości. Tym bardziej, że cały areał jest obciążony służebnością przesyłu energii. W związku z powyższym oraz brakiem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru na którym położona jest nieruchomość, Zainteresowany wystąpił do Burmistrza z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie dziewięciu budynków mieszkalnych jednorodzinnych na działce o nr ewidencyjnym 1 w obrębie. Decyzją z dnia 28 czerwca 2018 r. Burmistrz ustalił warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie 9 budynków jednorodzinnych na działce o numerze ewidencyjnym 1 obręb ... Następnie na  wniosek Zainteresowanego ww. decyzja została zmieniona decyzją Burmistrza z dnia 19 lutego 2019 r. w ten sposób, że zmieniona została szerokość działki podlegającej podziałowi na korzyść odrębnej działki zabudowanej w celu poprawy jej użytkowania. Decyzja ta jest ostateczna.

Składając wniosek o warunki zabudowy niezbędne było podanie informacji, czy do nowopowstałych działek jest możliwość dostarczania energii elektrycznej, doprowadzania wody i odprowadzania ścieków. W związku z tym Zainteresowany zwrócił się z zapytaniem do zakładu energetycznego … oraz do zakładu usług wodno-ściekowych. Odpowiedź była pozytywna.

Po uzyskaniu decyzji o warunkach zabudowy Wnioskodawca wraz z żoną wystąpił do Burmistrza o zatwierdzenie podziału opisanej wyżej nieruchomości. W dniu 27 sierpnia 2019 r. Burmistrz wydał decyzję zatwierdzającą podział nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej nr …, położonej w m. …, przy ul. … oznaczonej jako działka o nr ewidencyjnym 1. W wyniku podziału działki 1 powstało 11 działek ewidencyjnych z czego 9 przeznaczonych jest na sprzedaż, jedna na drogę dojazdową do nowopowstałych działek, a jedna pozostać ma własnością Zainteresowanych powiększając użytkowany przez Nich w celach mieszkalnych przylegający grunt.

Zainteresowani nie podejmowali żadnych działań w celu informowania o zamiarze zbycia nowopowstałych nieruchomości. Nie wystawiali żadnych ogłoszeń o sprzedaży (prasa, internet, ogłoszenia, tablice ogłoszeniowe) ani nie korzystali z biur pośrednictwa nieruchomościami. Powierzchnia działek nie była w żaden sposób przygotowywana - nie była równana, ani utwardzana. Zainteresowani nie uzbrajali w żaden sposób nowopowstałych działek w media.

W grudniu 2019 r. Zainteresowani sprzedali dwie nowopowstałe działki osobom fizycznym. Z tytułu sprzedaży nowopowstałych działek uiszczony został na rzecz Skarbu Państwa podatek od czynności cywilnoprawnych. Nowi nabywcy działek będą występowali do Burmistrza o indywidualne warunki zabudowy dla zakupionych działek.

Środki pozyskane ze sprzedaży działek przeznaczone mają zostać na poprawę sytuacji bytowej – Zainteresowanych na poratowanie zdrowia, na modernizację budynku mieszkalnego oraz na darowizny dla dzieci, które pracowały wraz z Zainteresowanymi w gospodarstwie na spłatę ich kredytów mieszkaniowych.

Ponadto w piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Zainteresowani wskazali, że zakresem pytania objęte są: działka rolna niezabudowana nr 2, działka rolna niezabudowana nr 3, działka rolna niezabudowana 4 - działka umożliwiająca dojazd do nowopowstałych działek.

Do dnia złożenia wniosku Zainteresowani dokonali sprzedaży dwóch działek. Zainteresowani dokonali w dniu 3 grudnia 2019 r. dwóch transakcji tj. zawarli w dniu 3 grudnia 2019 r. dwie umowy przeniesienia własności nieruchomości. Jedna umowa sprzedaży dotyczyła jednej działki rolnej o numerze 3 oraz udziału wynoszącego 1/9 w działce rolnej nr 4 umożliwiającej dojazd do nowopowstałych działek. Druga umowa sprzedaży dotyczyła jednej działki rolnej o numerze 2 oraz udziału wynoszącego 1/9 w działce rolnej nr 4 umożliwiającej dojazd do nowopowstałych działek. W dacie transakcji działki miały charakter rolny i stanowiły nieruchomości niezabudowane. Obie transakcje miały miejsce tego samego dnia tj. 3 grudnia 2019 r. a więc ponad sześć lat od ustanowienia służebności przesyłu energii. Obie transakcje poprzedzone zostały zawarciem w dniu 29 listopada 2019 r. dwóch warunkowych umów sprzedaży ww. działek, albowiem co do działek o nr 3, 2 oraz działki 4 gminie przysługiwało prawo pierwokupu na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Zainteresowany będący stroną postępowania – ... oraz Zainteresowana niebędąca stroną postępowania ... - w dniu 14 maja 2013 r. zawarli pisemne porozumienie ze spółką „…” sp. z o.o. w ..., która to spółka działała na rzecz … Spółka z o.o. z siedzibą w …, na podstawie którego zobowiązali się w terminie 7 dni od wezwania przez tę Spółkę do ustanowienia na jej rzecz służebności przesyłu za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie … zł. W związku z powyższym w dniu 22 maja 2013 r. obydwoje Zainteresowani złożyli oświadczenie w formie aktu notarialnego o ustanowieniu odpłatnej służebności przesyłu na czas nieokreślony za jednorazowym wynagrodzeniem w wysokości … złotych, od którego Zainteresowani zapłacili podatek dochodowy.

Porozumienie zawarte zostało przy okazji prac konserwacyjnych na urządzeniach przesyłowych i wyłącznie z inicjatywy … Spółka z o.o. z siedzibą w … w celu uregulowania stanu prawnego urządzeń przesyłowych.

Służebność przesyłu ustanowiona została w dniu 22 maja 2013 r. i została nią obciążona nieruchomość obejmująca działkę nr 1, objęta księgą wieczystą nr ... Natomiast decyzją Burmistrza z dnia 27 sierpnia 2019 r. zatwierdzony został podział działki o nr 1 na działki o nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 oraz 12. Decyzja ta jest ostateczna. Odnośnie działek na których nie znajdują się urządzenia energetyczne (tj. działek nr 2, 3, 4, 5, 6). … Sp. z o.o. z siedzibą w … wyraziła pisemną zgodę na wykreślenie służebności przesyłu z tych działek i ich bezciężarowe wyodrębnienie z księgi wieczystej o nr ... Służebność przesyłu ustanowiona została w drodze oświadczenia złożonego wspólnie przez Zainteresowanego będącego stroną postępowania – .... oraz przez Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania ..., złożonego w dniu 22 maja 2013 r. w formie aktu notarialnego. Z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na czas nieokreślony Zainteresowani otrzymali jednorazowe wynagrodzenie w kwocie … zł brutto (… złotych). Wynagrodzenie to zostało wypłacone przed złożeniem oświadczenia o ustanowieniu służebności przesyłu. Od wypłaconego wynagrodzenia został odprowadzony podatek dochodowy w Urzędzie Skarbowym w ...

Pytanie

Czy z tytułu sprzedaży nowopowstałych działek Zainteresowany uzyska status podatnika podatku od towarów i usług, a w konsekwencji, czy sprzedaż będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych, z tytułu sprzedaży nowopowstałych działek nie uzyskają statusu podatnika podatku od towarów i usług, a sprzedaż ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek wspólny – 20 marca 2020 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0113-KDIPT1-2.4012.809.2019.2.MO, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono 25 marca 2020 r.

Skarga na interpretację indywidualną

22 kwietnia 2020 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim.

Wnieśli Państwo o:

-uchylenie w całości zaskarżonej interpretacji indywidualnej,

-zasądzenie od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na rzecz Skarżącego kosztów postępowania.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 18 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Go 215/20.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie – wyrokiem z 20 czerwca 2024 r. sygn. akt I FSK 1233/20 oddalił skargę kasacyjną Organu.

Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 20 czerwca 2024 r. i wpłynął do mnie wraz ze zwrotem akt 31 października 2024 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;

ponownie rozpatruję Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W tym miejscu należy wskazać, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielne kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.) zwany dalej „k.c.”. Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Zgodnie z  art. 196 § 1 ww. Kodeksu:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości. Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Zatem, w zakresie pojęcia towarów (gruntów) mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej. W konsekwencji, towarem jest udział w prawie własności nieruchomości.

Należy więc stwierdzić, że właściciel udziału jest równocześnie właścicielem części ułamkowej wspólnego prawa (prawa własności). W przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie, w jakim uprawniała go do tego wysokość jego udziału. Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału we współwłasności nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że stosownie do treści art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r., poz. 2086):

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Stosownie do art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ww. Kodeksu:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Zainteresowani, w celu dokonania sprzedaży przedmiotowych działek, będących we wspólności majątkowej małżeńskiej podejmowali aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Ich za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), – a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy – jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z ww. orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Należy wskazać, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Dokonując rozstrzygnięcia kwestii będącej przedmiotem Państwa wątpliwości trzeba mieć na uwadze stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim wyrażone w zapadłym w niniejszej sprawie wyroku z 18 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Go 215/20 oraz stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego przedstawione w wyroku z 20 czerwca 2024 r. sygn. akt I FSK 1233/20.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w ww. wyroku z 18 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Go 215/20 po przytoczeniu wyroku TSUE z 15 września 2011 r. w sprawie C-181/10 oraz stanowiska Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażonego w uchwale siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07) wskazał, że:

„(…) Jakkolwiek odpłatne ustanowienie w drodze umowy służebności przesyłu mieści się w pojęciu świadczenia usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 in fine ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, to jednak do jej opodatkowania niezbędne jest, aby podmiot świadczący taką usługę działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 powołanej ustawy, w odniesieniu do tej właśnie czynności opodatkowanej. (…)

(…) służebność przesyłu nie jest zaliczana do działalności rolniczej, tak jak to wynika z art. 2 ust. 15 ustawy VAT (a contario) i dlatego prowadzenie przez stronę takiej działalności (rolniczej) nie rozciąga się na ustanowienie służebności przesyłu. Oznacza to, że w sposób odrębny należy dokonać oceny, czy Skarżący w odniesieniu do interesującej czynności występował w charakterze podatnika.

W odniesieniu do okoliczności niniejszej sprawy należałoby przeto stwierdzić, czy Skarżący obciążając nieruchomość służebnością przesyłu działał jako usługodawca, jako podmiot zawodowo dokonujący świadczenia w tym zakresie. Ustalenie tego rodzaju winno uwzględniać okoliczności konkretnego przypadku.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej strona przedstawiła jedynie, że w celu ustanowienia służebności nie podejmowała jakichkolwiek aktywnych działań typowych dla podmiotów profesjonalnych. W zakresie ustanowienia służebności przesyłu, Strona na wezwanie organu wskazała, że porozumienie w zakresie ustanowienia służebności zawarte zostało przy okazji prac konserwacyjnych na urządzeniach przesyłowych i wyłącznie z inicjatywy … Spółka z o.o. w celu uregulowania stanu prawnego urządzeń przesyłowych.

Zdaniem Sądu, przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej okoliczności nie stanowiły podstawy (były niewystarczające) do stwierdzenia, że obciążając odpłatnie nieruchomość strona występowała jako podmiot zawodowo działający w tym zakresie (podmiot prowadzący działalność gospodarczą). Nie można również przy ocenie tej okoliczności pomijać tego, że w dacie ustanowienia służebności przesyłu urządzenia przesyłowe znajdowały się już na nieruchomościach skarżącego od lat, i nie miał on możliwości skutecznej odmowy obciążenia nieruchomości.

Wreszcie trzeba również zaznaczyć, że stały charakter świadczenia wynikający z istoty służebności, samodzielnie nie decyduje o kwalifikacji podmiotowej na gruncie ustawy VAT. W oparciu o to nie można bowiem przesądzić, kiedy podmiot działa jako profesjonalista, a kiedy dokonuje zarządu własnym majątkiem (wykonuje prawo własności). (…)

We wniosku Strona wskazała, że sporna działka przed jej podziałem nie była wykorzystywana gospodarczo (rolniczo), Skarżący zakończył działalność rolną i pobierał wraz z żoną świadczenie emerytalne. Nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Oznacza to, że nieruchomość objęta służebnością przesyłu nie jest związana z jakąkolwiek działalnością zarobkową Skarżącego, brak we wniosku informacji świadczących o braku możliwości zaliczenia działki (nieruchomości) do majątku prywatnego. (…)

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazał, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej (zob. wyrok z dnia 20 czerwca 1996 r. w sprawie C-155/94 Wellcome Trust, Rec. s. 1-3013, pkt 32). Podobna konkluzja wynika z orzecznictwa, zgodnie z którym zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania

z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Takie transakcje nie stanowią zaś same z siebie działalności gospodarczej w rozumieniu dyrektywy (zob. wyroki TSUE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 EDM, Rec. s. I-4295, pkt 58; z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C- 8/03 BBL, Zb.Orz. s. 1-10157, pkt 39).

Samo ustanowienie służebności przesyłu nie można uznać za wystarczające do przyjęcia, że grunt był i jest gospodarczo wykorzystany przez podatnika podatku VAT. W tej konkretnej sytuacji brak jest podstaw do przyjęcia, że przedmiot dostawy nie jest składnikiem majątku osobistego, a sprzedaż prawa do nieruchomości nie stanowi realizacji prawa do rozporządzenia majątkiem osobistym.

NSA podzielił powyższą ocenę prawną, oddalając skargę kasacyjną Organu w wyroku z 20 czerwca 2024 r. sygn. akt I FSK 1233/20.

NSA w ww. wyroku wskazał, że:

„(…) Fakt uzyskania jednorazowego wynagrodzenia w związku z obciążeniem nieruchomości służebnością przesyłu jawi się jako niewystraczający do uznania, że Skarżący przy wykorzystaniu gruntu rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, co miało by się dalej przekładać na ocenę charakteru zbycia tego gruntu (jako składnika majątku wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej). (…) Z wniosku o wydanie interpretacji wynikało natomiast, że ustanowienie służebności nastąpiło przy okazji remontu urządzeń przesyłowych, z inicjatywy przedsiębiorcy przesyłowego, zaś same urządzenia znajdowały się na nieruchomości Skarżącego od lat i nie miał możliwości skutecznej odmowy obciążenia nieruchomości służebnością. Nieruchomość ta służyła do zaspokajania potrzeb osobistych małżonków. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim zasadnie ocenił, że stały charakter świadczenia wynikający z istoty służebności, samodzielnie nie decyduje o kwalifikacji podmiotowej na gruncie u.p.t.u. W oparciu o to nie można bowiem przesądzić, kiedy podmiot działa jako profesjonalista, a kiedy dokonuje zarządu własnym majątkiem (wykonuje prawo własności). Podobnie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w prawomocnym wyroku z dnia 7 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1670/13. (…)”.

Zatem w świetle powołanych wyżej przepisów, przedstawionych okoliczności sprawy oraz mając na uwadze orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego, stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Państwa aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że sprzedaż przez Państwa działek nr 3, 2 oraz udziałów w działce nr 4 umożliwiającej dojazd do nowopowstałych działek, nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Państwa aktywności w przedmiocie zbycia ww. działek, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa przedmiotowych działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmowali Państwo aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku ze sprzedażą przez Państwa działek nr 3, 2 oraz udziałów w działce nr 4 umożliwiającej dojazd do nowopowstałych działek, występują Państwo w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Państwa należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, korzystają Państwo z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Wobec powyższego, dokonując sprzedaży działek nr 3, 2 oraz udziałów w działce nr 4 umożliwiającej dojazd do nowopowstałych działek, nie działają Państwo w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż ww. działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Pan ... (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowe