Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego związanego z realizacją projektu pn.: „(...)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Stowarzyszenie (...) – dalej zwane jako A., zgodnie z treścią statutu jest samorządnym stowarzyszeniem gmin, powołanym w celu wspierania idei samorządności lokalnej, ochrony wspólnych interesów, wymiany doświadczeń, promocji osiągnięć oraz koordynacji wspólnych przedsięwzięć i inwestycji, prowadzącym działalność na rzecz zrzeszonych w nim gmin członkowskich. Funkcjonuje na obszarze obejmującym gminy zrzeszone w ramach Stowarzyszenia, a jego członkami są (…). Stowarzyszenie nie prowadzi działalności gospodarczej ani nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

A. złożył wniosek o dofinansowanie projektu pn.: „(...)” w ramach naboru z programu Fundusze Europejskie dla (...) 2021-2027 z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Priorytetu VIII Fundusze na rzecz edukacji i włączenia społecznego, Działania 8.2 Zintegrowany terytorialnie rozwój edukacji i kształcenia (Nabór nr: (…)) – dalej zwanym jako Projekt. Projekt swoim działaniem obejmować będzie publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe zlokalizowane na terenie gmin obejmujących teren (...), tj. miasta (…) oraz (…) gmin znajdujących się na terenie powiatu (…) – (…) (organami prowadzącymi szkoły kształcenia zawodowego objęte projektem są Miasto (…) oraz Powiat (…)).

W ramach Projektu planowane są do realizacji następujące działania:

a) (…)

Mając na uwadze zakres działań i cel przedmiotowego Projektu należy uznać, iż służy on tylko i wyłącznie celom edukacyjnym poprzez stymulowanie rozwoju edukacji i kształcenia szkół zawodowych funkcjonujących na obszarze (...).

Projekt będzie realizowany na zasadzie partnerstwa przez Partnera Wiodącego – Stowarzyszenie (...) oraz Partnera – (...) – zwaną dalej B. – na podstawie zawartej umowy o partnerstwie na rzecz realizacji Projektu pn. „(...)” w ramach programu Fundusze Europejskie dla (...) 2021-2027 w ramach środków EFS Plus – tj. umowy zawartej w trybie art. 39 ust. 9 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (Dz. U. poz. 1079) – zwanej dalej ustawą wdrożeniową.

B. zgodnie ze statutem została ustanowiona w celu Przygotowania kadr dla potrzeb nowoczesnego zarządzania przedsiębiorstwami i instytucjami publicznymi w gospodarce rynkowej upowszechniania najnowszych metod zarządzania; rozwoju współpracy i kontaktów zagranicznych w kierunku przybliżenia, nabycia i wykorzystania przez krajową kadrę kierowniczą umiejętności oraz doświadczeń biznesmenów zachodnich w dziedzinie zarządzania; szerzenie różnych form konsultacji i fachowego doradztwa z zakresu problematyki zarządzania; kształtowania i propagowania nowego modelu więzi nauki z praktyką społeczno-gospodarczą. B. realizuje swoje cele m.in. przez organizowanie i dofinansowanie szkolenia kadr w formach szkolnych i pozaszkolnych; tworzenie warunków doskonalenia zawodowego szkolącej kadry naukowo-dydaktycznej, oraz działalność wydawniczą własnych materiałów szkoleniowych oraz informacyjno-reklamowych, czy prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług podmiotom krajowym i zagranicznym, z której dochody przeznacza się na realizację celów statutowych Fundacji.

Zgodnie z § 8 ust. 1 statutu B. Podstawową formą działalności szkoleniowej Fundacji jest prowadzenie „(...)”, w postaci wyodrębnionego organizacyjnie specjalistycznego zakładu szkoleniowego Fundacji (…).

Natomiast jak wskazuje § 9 dla realizacji założonych celów Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą o następujących rodzajach zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności:

1) pozostała działalność wydawnicza – PKD 58.19.Z,

2) produkcja artykułów piśmienniczych – PKD 17.23.Z,

3) pozostałe drukowanie – PKD 18.12.Z,

4) wynajem i zarządzenie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi – PKD 68.20.Z,

5) badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk społecznych i humanistycznych – PKD 70.22.Z,

6) pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzanie – PKD 70.22.Z,

7) pozostała działalność związana z udostępnianiem pracowników – PKD 78.30.Z,

8) pozostała działalność usługowa w zakresie informacji gdzie indziej niesklasyfikowane – PKD 63.99.Z,

9) pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna gdzie indziej niesklasyfikowana – PKD 74.90.Z,

10) pozostałe pozaszkolne formy edukacji gdzie indziej niesklasyfikowane – PKD 85.59.B,

11) działalność pozostałych organizacji członkowskich, gdzie indziej niesklasyfikowana – PKD 94.99.Z.

B. jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu VAT w zakresie w jakim prowadzi działalność gospodarczą. Jednocześnie B. obok działalności opodatkowanej realizuje inne cele statutowe niepodlegające ustawie o VAT – m.in. poprzez organizowanie szkoleń związanych z celami, dla których fundacja została założona.

W wymienionej powyżej umowie strony ustaliły podział zadań do zrealizowania w ramach Projektu. A. zobowiązał się do zrealizowania zadań w postaci:

• szkoleń i staży;
• współpracy z uczelniami wyższymi;
• wyposażenia szkół zawodowych dla wyzwań transformacji cyfrowej, Gospodarki 4.0, Gospodarki Obiegu Zamkniętego, Programy rozwojowe szkół zawodowych A., Program podnoszenia kompetencji nauczycieli.

Natomiast B. zobowiązało się do zrealizowania zadań w postaci:

• doradztwa popytowego kompetencji;
• szkoleń i staży;
• Programy rozwojowe szkół zawodowych A.;
• Szkolenia SAW;
• Egzaminy praktyczne i certyfikacja kompetencji 4.0 i GOZ;
• działalność zespołu ds. dostosowania kształcenia zawodowego do potrzeb poszczególnych branż;
• popularyzacja kompetencji zawodowych i systemu szkolnictwa zawodowego A.

Zgodnie z treścią umowy A. i B. zobowiązały się do osobistego realizowania przyjętych na siebie zadań. Zlecanie części zadań podmiotom niebędącym stroną umowy/porozumienia, zwanymi dalej wykonawcami, może dotyczyć jedynie części zadania powierzonego Partnerowi wiodącemu/Partnerowi, która nie może być wykonana bezpośrednio przez Partnera lub w ramach współpracy między Partnerami.

Strony ustaliły również, że nie jest dopuszczalne wzajemne zlecanie przez Partnera Wiodącego zakupu towarów lub usług partnerowi i odwrotnie, ani angażowanie jako personelu projektu, pracowników Partnera przez Partnera Wiodącego i odwrotnie.

Ponadto, biorąc pod uwagę zakres planowanych działań w ramach Projektu, który jest skierowany do szkół zawodowych działających na terenie funkcjonowania (...), z uwagi na konstrukcję prawną związaną z podległością placówek oświatowych organom prowadzącym, którymi są jednostki samorządu terytorialnego, realizacja Projektu wymagać będzie współdziałania A.-u z organami prowadzącymi ww. szkoły kształcenia zawodowego, tj. Miastem (Powiatem) (...) oraz Powiatem (...). W związku z powyższym, pomiędzy A. i ww. jednostkami samorządu terytorialnego zostały podpisane porozumienia o współpracy.

Co znamienne – szkoły kształcenia zawodowego jako powiatowe jednostki budżetowe nie posiadają podmiotowości prawnej umożliwiającej samodzielne zawarcie przez nie takiego rodzaju porozumienia.

W ramach zawartych porozumień A. zobowiązał się m.in. do:

• (…)

Natomiast ww. jednostki samorządu terytorialnego zobowiązały się w szczególności do:

• (…)

Miasto (Powiat) (...) oraz Powiat (...) prowadzą działalność zarówno podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – dalej powoływaną jako ustawa o VAT, jak i działalność niepodlegającą ustawie o VAT, mianowicie działalność realizowaną na podstawie ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 107) – dalej powoływaną jako u.p.s., jako zadania własne, tj. zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in. edukacji publicznej.

 Zadania własne Powiatu, zgodnie z treścią art. 33 u.s.p. realizowane są przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, w tym powiatowego urzędu pracy. Jednostkami organizacyjnymi powiatu są między innymi szkoły kształcenia zawodowego działające w formie jednostek budżetowych. Powiaty są organami prowadzącymi i nadzorującymi prowadzenie działalności w tego rodzaju jednostkach, jakimi są szkoły kształcenia zawodowego.

Szkoły zawodowe znajdujące się na terenie (...) rozliczają się z podatku od towarów i usług na zasadach centralizacji rozliczeń VAT, zgodnie z ustawą z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 280). Ponadto część szkół prowadzi również działalność gospodarczą, w związku z czym są podatnikami VAT w tym zakresie – przy czym prowadzone przez nie działalności gospodarcze są działalnościami wyodrębnionymi od działalności edukacyjnej, tj. działalności nieopodatkowanej.

Zgodnie z treścią Porozumień zawartych pomiędzy A. a Powiatami wyposażenie laboratoriów będzie stanowiło własność A. i jego sfinansowanie nastąpi ze środków Projektu. Podobnie wyposażenie sal dydaktycznych, o których mowa powyżej będzie stanowiło własność A. i jego sfinansowanie nastąpi ze środków Projektu. Nabywcą ww. towarów i usług będzie A. Działania, które będą prowadzone w tych salach nie będą miały żadnego związku z prowadzoną przez niektóre szkoły działalnością gospodarczą, podobnie jak efekty realizacji projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych - w konsekwencji jednostki prowadzące działalność gospodarczą w tym zakresie nie będą uzyskiwały dochodu opodatkowanego podatkiem VAT. Po upływie okresu trwałości Projektu A. przekaże nieodpłatnie wyposażenie Laboratoriów i sal dydaktycznych na własność ww. jednostek samorządu terytorialnego lub wskazanego przez niego innego podmiotu, zapewniającego ich prawidłowe wykorzystanie.

Podsumowując, w ramach projektu planuje się przede wszystkim organizację nieodpłatnych szkoleń, staży, wyjazdów studyjnych dla uczniów i nauczycieli, ale także wsparcie szkół poprzez modernizację sal dydaktycznych oraz zakup sprzętu. Prace remontowe mogą być zrealizowane jedynie w salach, w których będą prowadzone zajęcia w ramach projektu. Wszystkie działania (w tym remonty i zakup sprzętu) w ramach projektu są realizowane w celu edukacyjnym. Zakupiony sprzęt jest niezbędny do realizacji celu projektu, mianowicie podniesienia jakości, atrakcyjności i efektywności kształcenia zawodowego praktycznego oraz dostosowanie go do potrzeb rynku pracy, w szczególności związanych z Gospodarką 4.0 (G4.0) i/lub Gospodarką Obiegu Zamkniętego (GOZ), poprzez realizację kompleksowych działań podnoszących lub uzupełniających kompetencje zawodowe (…) uczniów i (…) nauczycieli z (…) szkół kształcenia zawodowego z (...) do 31 grudnia 2028 r.

Łączny koszt projektu zakłada się na kwotę (...) zł.

W toku opracowywania ww. wniosku o dofinansowanie ze środków UE powstało zagadnienie w przedmiocie tego, czy przy realizowaniu projektu finansowanego ze środków europejskich, w ramach którego następowałoby między innymi dostosowywanie sal edukacyjnych (prace remontowe) oraz zakup sprzętu na potrzeby i rzecz szkół zawodowych istnieje możliwość uznania podatku od towarów i usług ponoszonego przy zakupie ww. towarów i usług za wydatek kwalifikowany do refundacji z funduszy Unii Europejskiej.

Pytanie

Czy przy realizacji zadań przewidzianych w opisanym Projekcie, któremukolwiek z wymienionych podmiotów zaangażowanych w realizację rzeczonego Projektu, tj. A., B., Miastu (powiatowi) (...), Powiatowi (...) oraz szkołom kształcenia zawodowego objętym projektem, będzie przysługiwała prawna możliwość odliczenia podatku VAT od zakupu towarów i usług przewidzianych w Projekcie, przy jednoczesnym uwzględnieniu zapisów podrozdziału 3.5. Podatek od towarów i usług (VAT) Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027 wydanych przez Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej dnia 18 listopada 2022 r. na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy wdrożeniowej?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, zgodnie z przytoczonym zdarzeniem przyszłym żadnemu z podmiotów zaangażowanych przy realizacji opisanego powyżej Projektu nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT poniesionego na zakup towarów i usług przewidzianych w treści Projektu, a tym samym zapłacony podatek VAT w Projekcie należy uznać za wydatek kwalifikowalny w rozumieniu Wytycznych wydanych przez Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej.

Uzasadnienie prawne stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy do VAT wskazuje, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Stosownie do treści art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy:

• odliczenia dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług, oraz
• towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych (musi istnieć związek pomiędzy zakupami a czynnościami opodatkowanymi).

A contrario uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku naliczonego nie przysługuje zatem w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych.

Z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Treść art. 15 ust. 2 ustawy o VAT precyzuje, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy wdrożeniowej Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego wykonujący zadania państwa członkowskiego, w celu zapewnienia zgodności sposobu realizacji programów z prawem Unii Europejskiej w zakresie wdrażania funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz spełniania wymagań określanych przez Komisję Europejską w tym zakresie, a także w celu zapewnienia jednolitości sposobu realizacji programów i prawidłowości realizacji zadań i obowiązków określonych ustawą, może wydać wytyczne dotyczące:

2) kwalifikowalności wydatków w ramach programów.

Na podstawie przytoczonego przepisu Minister Funduszy i Polityki Regionalnej wydał 18 listopada 2022 r. Wytyczne dotyczące kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027 – zwanych dalej Wytycznymi, zawierające w swej treści również wskazania dotyczące kwalifikowalności podatku od towarów i usług. W podrozdziale 3.5. Podatek od towarów i usług (VAT) wskazane zostały następujące zasady:

1) Podatek VAT w projekcie, którego łączny koszt jest mniejszy niż 5 mln EUR (włączając VAT), może być kwalifikowany z zastrzeżeniem pkt 8.

2) Podatek VAT w projekcie, którego łączny koszt wynosi co najmniej 5 mln EUR (włączając VAT), jest niekwalifikowalny, z zastrzeżeniem pkt 3.

3) Podatek VAT w projekcie, którego łączny koszt wynosi co najmniej 5 mln EUR (włączając VAT), może być kwalifikowalny, gdy brak jest prawnej możliwości odzyskania podatku VAT zgodnie z przepisami prawa krajowego, z zastrzeżeniem pkt 8. IZ zapewnia, że załącznikiem do umowy o dofinansowanie projektu jest oświadczenie, o którym mowa w pkt 9.

4) Ponowne badanie kwalifikowalności podatku VAT jest wymagane w przypadku zmiany łącznego kosztu projektu mającej wpływ na kwalifikowalność VAT.

5) Do przeliczenia łącznego kosztu projektu, o którym mowa w pkt 1-3, stosuje się miesięczny obrachunkowy kurs wymiany walut stosowany przez KE, aktualny w dniu zawarcia umowy o dofinansowanie projektu, a w przypadku, o którym mowa w pkt 4 – w dniu zawarcia aneksu do umowy wynikającego ze zmiany łącznego kosztu projektu.

6) Warunek określony w pkt 3 oznacza, iż zapłacony podatek VAT może być uznany za wydatek kwalifikowalny wyłącznie wówczas, gdy beneficjentowi ani żadnemu innemu podmiotowi zaangażowanemu w realizację projektu lub wykorzystującemu do działalności opodatkowanej produkty będące efektem realizacji projektu, zarówno w fazie realizacyjnej jak i operacyjnej, ani uczestnikowi projektu, czy innemu podmiotowi otrzymującemu wsparcie z EFS+, zgodnie z obowiązującym prawodawstwem krajowym, nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot podatku VAT. Posiadanie wyżej wymienionego prawa (potencjalnej prawnej możliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił, np. ze względu na niepodjęcie przez podmiot czynności zmierzających do realizacji tego prawa.

7) Za posiadanie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w pkt 6, nie uznaje się możliwości określonej w art. 113 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), ani przypadku wskazanego w art. 90 ust. 10 pkt 2 tej ustawy.

8) W SZOP, regulaminie wyboru projektów lub umowie o dofinansowanie projektu IZ/IP/IW w ramach EFRR/FS/FST może wyłączyć możliwość kwalifikowania podatku VAT.

9) W ramach projektu, którego łączny koszt wynosi co najmniej 5 mln EUR (włączając VAT), biorąc pod uwagę, iż prawo do obniżenia podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony może powstać zarówno w okresie realizacji projektu, jak i po jego zakończeniu, właściwa instytucja będąca stroną umowy zapewnia, aby beneficjenci, którzy zaliczą podatek VAT do wydatków kwalifikowalnych, zobowiązali się dołączyć do wniosku o dofinansowanie projektu „Oświadczenie o kwalifikowalności VAT”. Oświadczenie składa się z dwóch integralnych części. W ramach pierwszej części beneficjent oświadcza, iż w chwili składania wniosku o dofinansowanie projektu nie ma prawnej możliwości odzyskania podatku VAT, którego wysokość została określona w odpowiednim punkcie wniosku o dofinansowanie projektu (fakt ten decyduje o kwalifikowalności VAT). Natomiast w części drugiej beneficjent zobowiązuje się do zwrotu zrefundowanej ze środków unijnych części VAT, jeżeli zaistnieją przesłanki umożliwiające odzyskanie tego podatku. „Oświadczenie o kwalifikowalności VAT” podpisane przez beneficjenta stanowi załącznik do zawieranej z beneficjentem umowy o dofinansowanie projektu. Wzór oświadczenia opracowuje IZ.

10) Kwalifikowalność podatku VAT podlega dodatkowym ograniczeniom wynikającym z zasad udzielania pomocy publicznej.

11) Warunki dotyczące kwalifikowalności podatku VAT w ramach projektów dotyczących wdrażania instrumentów finansowych wskazano w podrozdziale 3.9.

Zatem zgodnie z przedstawionymi Wytycznymi w zakresie kwalifikowalności podatku VAT zasadą jest, że jeżeli łączny koszt projektu wynosi co najmniej 5 mln EUR to wówczas kwota podatku VAT nie jest refundowana. Wyjątkiem od generalnej zasady braku kwalifikowalności kosztów podatku VAT powyżej wskazanego progu kosztów projektu są przypadki, w których brak jest prawnej możliwości odzyskania podatku VAT. Przy czym warunek ten uważa się za spełniony wówczas gdy beneficjentowi ani żadnemu innemu podmiotowi zaangażowanemu w realizację projektu lub wykorzystującemu do działalności opodatkowanej produkty będące efektem realizacji projektu, zarówno w fazie realizacyjnej jak i operacyjnej, ani uczestnikowi projektu, czy innemu podmiotowi otrzymującemu wsparcie z EFS+, zgodnie z obowiązującym prawodawstwem krajowym, nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot podatku VAT (niezależnie od tego czy do tego zwrotu ostatecznie faktycznie doszło).

Dla wyciągnięcia prawidłowych wniosków należałoby wyjaśnić, że zgodnie z definicjami zawartymi w Wytycznych beneficjent to podmiot, o którym mowa w art. 2 pkt 9 rozporządzenia ogólnego; na potrzeby niniejszych Wytycznych, ilekroć jest mowa o beneficjencie, należy przez to rozumieć również wskazanych w umowie o dofinansowanie projektu partnera i podmiot upoważniony do ponoszenia wydatków, chyba że z treści Wytycznych wynika, że w danym kontekście chodzi o beneficjenta jako stronę umowy o dofinansowanie projektu. Natomiast partner to podmiot w rozumieniu art. 39 ustawy wdrożeniowej, który jest wymieniony w zatwierdzonym wniosku o dofinansowanie projektu, realizujący wspólnie z beneficjentem (i ewentualnie innymi partnerami) projekt na warunkach określonych w umowie o dofinansowanie projektu i porozumieniu albo umowie o partnerstwie i wnoszący do projektu zasoby ludzkie, organizacyjne, techniczne lub finansowe, bez którego realizacja projektu nie byłaby możliwa; zgodnie z niniejszymi Wytycznymi jest to podmiot, który ma prawo do ponoszenia wydatków na równi z beneficjentem, chyba że z treści Wytycznych wynika, że chodzi o beneficjenta jako stronę umowy o dofinansowanie projektu.

W przedmiotowym stanie faktycznym podmiotami uprawnionymi do ponoszenia wydatków w Projekcie są wyłącznie partnerzy, tj. A. i B..

W tym miejscu należałoby zdefiniować zakres pojęcia braku prawnej możliwości odzyskania podatku VAT zgodnie z przepisami prawa krajowego w rozumieniu Wytycznych, przy uwzględnieniu, że spełnienie tego warunku determinuje również brak możliwości posiadania prawa do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o jego zwrot przez pozostałe inne podmioty zaangażowane w realizację projektu. Aby dokonać prawidłowej wykładni Wytycznych w tym zakresie należy przyjąć, że każdego z wymienionych podmiotów biorących udział przy realizacji projektu należy traktować jak beneficjenta uprawnionego do ponoszenia każdego wydatku przewidzianego we wniosku o dofinansowanie, niezależnie od tego czy faktycznie będzie ponosił wydatki (jak w przedmiotowej sprawie A., czy B.) czy tylko będzie organizacyjnie umożliwiał realizację projektu (jak Miasto (Powiat) (...), czy Powiat (...)) i pośrednio szkoły kształcenia zawodowego.

W przypadku A., z uwagi na brak posiadania statusu podatnika VAT, jednoznacznie można stwierdzić, iż podmiot ten spełnia warunek określony w podrozdziale 3.5. pkt 3) wytycznych – a więc nie posiada prawnej możliwości odzyskania podatku VAT.

Inaczej sprawa się kształtuje w przypadku pozostałych podmiotów biorących udział przy realizacji przedmiotowego projektu. Należy rozważyć w jaki sposób rozumieć pojęcie braku prawnej możliwości odzyskania podatku VAT zgodnie z przepisami prawa krajowego, o których mowa w Wytycznych. W ocenie Wnioskodawcy, brak prawnej możliwości odzyskania podatku VAT należy odnosić każdorazowo do celu wykorzystania nabywanych przez dany podmiot towarów i usług.

Powyższe stanowisko oprzeć należy na tym, że Minister Funduszy i Polityki Regionalnej wydając wytyczne w tym zakresie położył nacisk na pojęcie prawnej możliwości odzyskania podatku VAT zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi. Skoro obowiązujące przepisy ustawy o VAT zawierają pewne ograniczenia co do możliwości uznawania niektórych podmiotów za podatników VAT przy dokonywaniu wskazanych czynności, jak i określają zwolnienia przedmiotowe i podmiotowe, to zasadnym jest stwierdzenie, że nie można ograniczać prawa beneficjenta projektu do uznania kosztów podatku VAT za wydatek kwalifikowany.

Odnosząc powyżej przyjęte stanowisko do przedstawionego zdarzenia przyszłego podkreślić należy, że założeniem projektu pod nazwą „(...)” jest podniesienie jakości, atrakcyjności i efektywności kształcenia zawodowego oraz dostosowanie go do potrzeb rynku pracy w zakresie transformacji do gospodarki 4.0 i Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Realizacja Projektu będzie polegać przede wszystkim na prowadzeniu szkoleń, staży oraz wyjazdów studyjnych dla uczniów i nauczycieli, a także na zmodernizowaniu sal dydaktycznych oraz zakupie sprzętu celem wyposażenia tychże sal. Zatem zadania te mają na celu poprawę systemu kształcenia zawodowego w szkołach publicznych zlokalizowanych na terenie (...) i są ściśle związane z edukacją publiczną. Co znamienne zmodernizowane sale dydaktyczne wraz zakupionym do nich wyposażeniem nie będą miały związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, a będą służyć wyłącznie realizacji podstawowych zadań statutowych szkół doskonalenia zawodowego na terenie działania (...) tj. w zakresie prowadzenia działalności edukacyjnej.

Skoro zakres czynności jakie mają być podjęte w ramach Projektu w sposób bezpośredni powiązane będą z działalnością w zakresie edukacji publicznej to należy przyjąć, iż od zakupu towarów i usług poniesionych w związku z realizacją omawianego Projektu żadnemu z podmiotów biorących udział w projekcie nie przysługuje prawo do odzyskania podatku VAT. Poniesione wydatki nie będą spełniały przesłanki, o której mowa w przepisie art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT w zw. z art. 86 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 87 ust. 1 ustawy o VAT. Uzasadniając powyżej przedstawione stanowisko, należy wskazać co następuje:

W przypadku B. nie można uznać, że przy dokonywaniu wydatków objętych Projektem przysługiwałoby jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot podatku VAT. Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w pkt 26:

a) prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub

b) świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub c) finansowane w całości ze środków publicznych – oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

B. prowadzi działalność opodatkowaną wyłącznie w zakresie przewidzianym w statucie, tj. w takim, w jakim prowadzi działalność gospodarczą. Natomiast działalność statutowa w postaci organizowania i dofinansowywania szkoleń kadr oraz tworzenia warunków doskonalenia zawodowego jest działalnością nieopodatkowaną z uwagi na sklasyfikowanie tego rodzaju czynności jako usług zwolnionych od podatku VAT. Jako, że w przedstawionym stanie faktycznym realizowany będzie projekt ściśle związany z działalnością edukacyjną, a więc działalnością nieopodatkowaną, to przyjąć należy, że w tym przypadku brak jest możliwości odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków jakie mają być poniesione w związku z realizacją Projektu.

Miasto (powiat) (...) jak i Powiat (...) również nie mogą być uznane za podatnika VAT w zakresie objętym przedmiotową sprawą. Zgodnie z treścią art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W nawiązaniu do przedstawionego zdarzenia przyszłego podejmowane w ramach projektu czynności stanowią przejaw realizowania przez te jednostki samorządu terytorialnego zadań własnych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 u.p.s., tj. zadań z zakresu edukacji publicznej, nierealizowanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Jak wskazuje się w orzecznictwie „Jednostka samorządu terytorialnego nie działa w charakterze podatnika VAT, realizując zadania w zakresie edukacji” (por. wyrok NSA z 9 lutego 2023 r., I FSK 1733/19, LEX nr 3558405). W konsekwencji zarówno Miasto (powiat) (...) jak i Powiat (...) przy realizacji zadań z zakresu działalności edukacyjnej nie mogą być traktowani jako podatnicy VAT. Działania przewidziane w projekcie mają na celu pomoc w przystosowaniu szerokorozumianego szkolnictwa zawodowego do wymagań aktualnych realiów gospodarczych. Niewątpliwym zatem jest, że przy dokonywaniu tego rodzaju wydatków jednostkom samorządu terytorialnego nie przysługuje prawna możliwość odzyskania podatku VAT na gruncie przepisów ustawy o VAT.

Szkoły kształcenia zawodowego, dla których organem prowadzącym jest Miasto (Powiat) (...) oraz Powiat (...), również nie mogą być uznane za podatnika VAT przy realizowaniu czynności, ponieważ podlegają centralizacji rozliczeń VAT – a jeżeli są podatnikami VAT w związku z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą - to owe działalności nie będą miały żadnego związku z wydatkami poniesionymi w związku z realizacją Projektu z uwagi na to, iż będą dotyczyły jedynie świadczenia usług edukacyjnych stanowiących przejaw realizacji zadań statutowych tych jednostek. Zatem przy realizacji Projektu nie dojdzie do osiągnięcia przez te jednostki dochodów podlegających opodatkowaniu, ponieważ uczniowie jak i nauczyciele będą nieodpłatnie czerpali z działań realizowanych w ramach projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Zasada ta wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2261):

Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy Prawo o stowarzyszeniach:

Stosownie do art. 34 ww. ustawy:

Zaznaczyć należy, że działalność statutowa stowarzyszenia to działalność zgodna z jego statutem, w którym wymienione są cele działalności stowarzyszenia i sposoby ich realizacji. Działalność statutowa nie jest nastawiona na zysk, czyli nie jest to działalność gospodarcza, która w organizacji pozarządowej jest tylko działalnością pomocniczą.

Jak wynika z opisu sprawy, nie prowadzą Państwo działalności gospodarczej ani nie są Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie ze statutem są Państwo samorządnym stowarzyszeniem gmin, powołanym w celu wspierania idei samorządności lokalnej, ochrony wspólnych interesów, wymiany doświadczeń, promocji osiągnięć oraz koordynacji wspólnych przedsięwzięć i inwestycji, prowadzącym działalność na rzecz zrzeszonych w nim gmin członkowskich.

Złożyli Państwo wniosek o dofinansowanie projektu pn.: „(...)” w ramach naboru z programu Fundusze Europejskie dla (...) 2021-2027 z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Priorytetu VIII Fundusze na rzecz edukacji i włączenia społecznego, Działania 8.2 Zintegrowany terytorialnie rozwój edukacji i kształcenia. Projekt swoim działaniem obejmować będzie publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe zlokalizowane na terenie gmin obejmujących teren (...). Projekt służy tylko i wyłącznie celom edukacyjnym poprzez stymulowanie rozwoju edukacji i kształcenia szkół zawodowych funkcjonujących na obszarze (...).

Projekt będzie realizowany na zasadzie partnerstwa przez Partnera Wiodącego – Stowarzyszenie (...) oraz Partnera – (...) (B.) – na podstawie zawartej umowy o partnerstwie na rzecz realizacji ww. Projektu.

Zobowiązali się Państwo do zrealizowania zadań w postaci:

• szkoleń i staży;
• współpracy z uczelniami wyższymi;
• wyposażenia szkół zawodowych dla wyzwań transformacji cyfrowej, Gospodarki 4.0, Gospodarki Obiegu Zamkniętego, Programy rozwojowe szkół zawodowych A., Program podnoszenia kompetencji nauczycieli;

W ramach zawartych porozumień zobowiązali się Państwo m.in. do:

• (…)

W ramach projektu planuje się przede wszystkim organizację nieodpłatnych szkoleń, staży, wyjazdów studyjnych dla uczniów i nauczycieli, ale także wsparcie szkół poprzez modernizację sal dydaktycznych oraz zakup sprzętu. Prace remontowe mogą być zrealizowane jedynie w salach, w których będą prowadzone zajęcia w ramach projektu. Wszystkie działania (w tym remonty i zakup sprzętu) w ramach projektu są realizowane w celu edukacyjnym. Zakupiony sprzęt jest niezbędny do realizacji celu projektu, mianowicie podniesienia jakości, atrakcyjności i efektywności kształcenia zawodowego praktycznego oraz dostosowanie go do potrzeb rynku pracy.

Efekty realizacji Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Po upływie okresu trwałości Projektu przekażą Państwo nieodpłatnie wyposażenie Laboratoriów i sal dydaktycznych na własność jednostek samorządu terytorialnego lub wskazanego przez nie innego podmiotu, zapewniającego ich prawidłowe wykorzystanie.

Zgodnie z treścią Porozumień zawartych pomiędzy Państwem a Powiatami wyposażenie laboratoriów będzie stanowiło Państwa własność i jego sfinansowanie nastąpi ze środków Projektu. Podobnie wyposażenie sal dydaktycznych, o których mowa powyżej, będzie stanowiło Państwa własność i jego sfinansowanie nastąpi ze środków Projektu. Nabywcą ww. towarów i usług będą Państwo.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupu towarów i usług przewidzianych w projekcie pn.: „(...)”.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie zostaną spełnione, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – nie są Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług a efekty realizacji Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, nie będą Państwo mieli możliwości obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupu towarów i usług przewidzianych w projekcie pn.: „(...)”, gdyż nie zostaną spełnione oba warunki określone w art. 86 ust. 1 ustawy. Tym samym, nie będzie Państwu przysługiwało również prawo do otrzymania zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że w myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Niniejsza interpretacja rozstrzyga zatem kwestię prawa do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego oraz kwestię prawa do otrzymania zwrotu podatku VAT związanego z Projektem wyłącznie dla Państwa, nie rozstrzyga kwestii skutków podatkowych dla B., Miasta (powiatu) (...), Powiatu (...) oraz szkół kształcenia zawodowego objętych projektem.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.