Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

www.shutterstock.com
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0113-KDIPT1-3.4012.871.2024.3.MK

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 11 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy aportu zespołu składników majątku do Spółki komandytowej oraz podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan pismem z 18 grudnia 2024 r. (wpływ 23 grudnia 2024 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca: 

Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie przedstawiony w uzupełnieniu wniosku)

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą   (NIP:  ...) z siedzibą we  .... Wnioskodawca w zakresie prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej jest opodatkowany podatkiem liniowym, a także jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT). Ewidencja Przedsiębiorstwa prowadzona jest w formie książki przychodów i rozchodów. Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Wnioskodawca posiada przedsiębiorstwo, na które składają się m.in:

  • nieruchomość
  • komputery i urządzenia biurowe (np. kopiarki i drukarki),
  • oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo
  • meble biurowe i inne,
  • środki transportu,
  • towary,
  • środki pieniężne,
  • należności,
  • zobowiązania,
  • rachunek bankowy,
  • oprogramowanie księgowe i inne,
  • materiały marketingowe
  • pracownicy,
  • umowy
  • baza klientów i dostawców.
  • strona internetowa wraz ze sklepem internetowym

W jednoosobowej działalności gospodarczej do celów magazynowych oraz biurowych, wykorzystywana jest stanowiąca własność Przedsiębiorcy nieruchomość zabudowana (dalej „Nieruchomość”)

Wnioskodawca planuje wniesienie aportem swojego przedsiębiorstwa do spółki komandytowej (dalej „Spółka"). Spółka, do której zostanie wniesiony aport będzie nowo zawiązaną spółką, która będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich otrzymywania. Na moment dokonywania aportu Wnioskodawca będzie jedynym komplementariuszem.

Przedmiotem aportu do Spółki, będzie całość przedsiębiorstwa - z wyłączeniem Nieruchomości. Z chwilą wniesienia aportu do Spółki zostanie zawarta umowa najmu Nieruchomości pomiędzy Wnioskodawcą (osobą fizyczną), a Spółką. Na podstawie powyższej umowy Spółka będzie z Nieruchomości realnie korzystać poprzez kontynuację działalności przedsiębiorstwa otrzymanego tytułem ww. aportu.

Przedsiębiorstwo wnoszone aportem do Spółki (bez Nieruchomości) będzie posiadało pełną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot, a z ww. Nieruchomości będzie korzystało na podstawie wskazanej umowy najmu zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką. Wnioskodawca planuje zaprzestania w następstwie dokonanego aportu prowadzenia dotychczasowej jednoosobowej działalności gospodarczej, natomiast Spółka jako nabywca ma zamiar kontynuować działalność w zakresie prowadzonym dotychczasowo przez Przedsiębiorcę, przy pomocy składników objętych aportem, a zarazem będzie dążyć do rozwoju, rozbudowy i poszerzenia spektrum prowadzonej dotychczas działalności.

Tak więc przedmiotem planowanej transakcji wniesienia aportu do Spółki będą elementy wymienione w art. 55(1) k.c., definiujące przedsiębiorstwo jako zorganizowany zespół składników, służący prowadzeniu działalności gospodarczej. Wyłączenie Nieruchomości z przedmiotu aportu nie wpłynie w żaden sposób na ocenę wnoszonego aportu jako przedsiębiorstwa - w rozumieniu art. 55(1) k.c. Zgodnie z obowiązującym prawodawstwem, prawo do korzystania z nieruchomości niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej można uzyskać również w innej formie niż przez własność tj. np. poprzez wynajem (co w omawianym przypadku będzie miało miejsce).

Przedmiotem działalności wnoszonego przedsiębiorstwa jest działalność handlowa, sprzedaż realizowana jest również przy wykorzystaniu sklepu internetowego. Nowi kontrahenci, kontaktują się z Przedsiębiorcą, także przy wykorzystaniu udostępnionych na stronie internetowej numerów telefonów lub innych elektronicznych kanałów komunikacji.

Dla niezależnego działania gospodarczego przedsiębiorstwu nie jest niezbędna własność nieruchomości. Całkowicie wystarczającym jest zagwarantowanie przedsiębiorstwu, w ramach Spółki, prawa korzystania z nieruchomości na podstawie umowy najmu. Co więcej nawet nie korzystając z przedmiotowej nieruchomości przedsiębiorstwo byłoby w stanie prowadzić działalność gospodarczą - jednak na mniejszą skalę i w sposób mniej rentowny.

Poza wymienioną Nieruchomością w ramach wnoszonego jako wkład przedsiębiorstwa zostaną przeniesione wszelkie jego składniki, które stanowią trzon prowadzonej działalności gospodarczej.

W szczególności będzie to niezbędne zaplecze techniczne, logo, stany magazynowe, pracownicy, środki pieniężne, baza kontrahentów (zarówno dostawców, jak i nabywców), a także trwające realizowane z nimi umowy.

Podkreślić należy również, że na płaszczyźnie organizacyjnej i funkcjonalnej, wnoszone składniki majątkowe (przedsiębiorstwo) będą stanowić samodzielną całość operacyjną, zdolną do funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Przedsiębiorstwo prowadzi sprzedaż w sposób ciągły oraz na bieżąco składa zamówienia u dostawców i odbiera zamówienia od odbiorców. Realizacja tych zobowiązań będzie kontynuowana przez Spółkę, w oparciu o know-how, ustalenia, wewnętrzne regulaminy, sposób zarządzania, strukturę a także inne ustalone zasady działania, które w całości przeniesione zostaną na Spółkę, w ramach której bieżąca działalność będzie kontynuowana.

W przedsiębiorstwie Wnioskodawcy są zatrudnieni pracownicy, którzy po wniesieniu przedsiębiorstwa aportem do Spółki, będą zatrudnieni w Spółce. Z punktu widzenia pracowniczego dojdzie do przejścia zakładu pracy zgodnie z art. 23(1) kodeksu pracy.

W oparciu o przedmiot przekazania (aport) możliwe będzie samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w tym obszarze, co będzie potwierdzała nieprzerwana ciągłość analogicznej działalności przedsiębiorstwa będącego przedmiotem aportu.

Tak jak wcześniej wskazano, przedsiębiorstwo posiada własne kontakty handlowe (zagranicznych dostawców, stałych odbiorców, dobrze widoczny sklep internetowy), rozpoznawalną markę, towar, środki trwałe i wyposażenie wykorzystywane na potrzeby tej działalności.

Z analizy charakteru zawartych przez Przedsiębiorstwo umów nie wynika by hipotetyczny brak zgody kontrahenta „na przeniesienie" umów z Przedsiębiorcy na Spółkę, wpływał w jakikolwiek sposób na możliwość kontynuowania działalności gospodarczej przy wykorzystaniu wniesionych składników materialnych i niematerialnych. Przedsiębiorstwo nie jest także związane stałymi umownymi zobowiązaniami wobec dostawców czy odbiorców, a zawarte umowy (prócz umów o pracę) dotyczą głównie dostawy usług (telefony, Internet, ubezpieczenie) i nie mają istotnego znaczenia z perspektywy możliwości funkcjonowania Przedsiębiorstwa.

Rozliczenia z dostawcami towarów co do zasady, odbywają się w oparciu o przedpłaty. Z dużym prawdopodobieństwem zatem można stwierdzić, że w momencie dokonywania aportu Przedsiębiorstwo nie będzie posiadało zobowiązań względem innych podmiotów. W sytuacji jednak gdyby, w momencie dokonywania aportu, takie zobowiązania związane z bieżącą działalnością Przedsiębiorstwa wystąpiły - przed dokonaniem aportu zostaną podjęte działania zmierzające do uzyskania zgody wierzycieli, do przeniesienia takich zobowiązań na rzecz Spółki, w trybie określonym w art. 519 § 2 k.c. Hipotetycznie przypadku wierzycieli, którzy nie wyrażą zgody na przeniesienie, Spółka przejmie ekonomiczny ciężar zobowiązań w sposób określony w art. 392 k.c. W konsekwencji, zgoda wierzycieli będzie determinowała podstawę prawną przeniesienia ciężaru spłaty zobowiązań w związku z aportem, ale niezależnie od tego, która z dwóch możliwych podstaw prawnych będzie miała zastosowanie do poszczególnych zobowiązań, ciężar spłaty zobowiązań będzie przeniesiony w związku z aportem na Spółkę komandytową, a wskazany sposób postępowania jest powszechnie stosowany w przypadku transakcji aportów przedsiębiorstw oraz zorganizowanych części przedsiębiorstwa.

Powodem dla opisywanego przedsięwzięcia jest usystematyzowanie i rozwój istniejącej działalności gospodarczej. Wzmocnienie pozycji i wizerunku prowadzonej działalności względem potencjalnych klientów oraz umożliwienie otwarcia dotychczasowej działalności na potencjalnych inwestorów strategicznych - w tym umożliwienie zasilania spółki bezpośrednio kapitałem i rozszerzenie jej o nowych komplementariuszy lub komandytariuszy.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że Spółka do której zostanie wniesiony aport przyjmie dla celów podatkowych składniki majątku wchodzące w skład wnoszonego aportu w postaci przedsiębiorstwa w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych. Tym samym, uzupełnienie wniosku o powyższą informacją, nie powoduje braku spójności pomiędzy opisem zdarzenia przyszłego, zadanymi pytaniami oraz stanowiskiem Wnioskodawcy oraz innymi elementami przedłożonego wniosku.

Pytanie (oznaczone we wniosku nr 1)

Czy aport przedsiębiorstwa bez nieruchomości opisanych w opisie zdarzenia przyszłego do nowo utworzonej spółki komandytowej stanowi transakcję zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (...) dalej jako ustawa o VAT), w związku z czym czynność ta nie będzie podlegała przepisom ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, że przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego wkład do nowo utworzonej spółki komandytowej stanowi transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w związku z czym czynność ta nie będzie podlegała przepisom ustawy o VAT.

Uzasadnienie

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do: transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (art. 6 pkt 1 ustawy o VAT).

W ustawie o VAT, podobnie jak w ustawie o PIT, ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „transakcji zbycia". Rozważając jednak zakres przedmiotowy ustaw, zbycie należy rozumieć jako wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, aport, itp. (tak interpretacja indywidualna Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 sierpnia 2018 r. 0114-KDIP1-4012.365.2018.2.ISK).

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa".

Zgodnie natomiast z art. 5a pkt 3 ustawy PIT, ilekroć w powyższym akcie prawnym jest mowa o przedsiębiorstwie, oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55(1) k.c.

Stosownie do art. 55(1), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5. koncesje, licencje i zezwolenia;

6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8. tajemnice przedsiębiorstwa;

9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Ustawodawca w ww. przepisie k.c. wskazał, jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład kompleksu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, czyli przedsiębiorstwa, które może być przedmiotem czynności prawnej. Nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa są na tyle istotne, by bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne. Jeżeli warunki, o których mowa w art. 55(1) k.c. zostaną spełnione, to dostawa realizowana do innego podmiotu (np. spółki prawa handlowego), nie będzie podlegała przepisom ustawy o VAT.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 55(2) k.c. czynność prawna, mająca za przedmiot przedsiębiorstwo, obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Wniesienie wkładu niepieniężnego w postaci aportu przedsiębiorstwa do Spółki, bez nieruchomości będzie czynnością mającą za przedmiot przedsiębiorstwo, z tymi właśnie wyłączeniami.

W tym miejscu należy wskazać, że jak wynika z powołanego art. 55(2) k.c., strony - poza wyłączeniami wynikającymi z przepisów szczególnych - mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa określoną w art. 55(1) k.c. Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo. Natomiast wyłączenie z aportu niektórych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa nie wyklucza uznania, iż mamy do czynienia z aportem całego przedsiębiorstwa, która to czynność pozostaje poza zakresem VAT. Istotne jest jednak, aby przedmiotem aportu były bezwzględnie te elementy, które umożliwiają kontynuowanie działalności gospodarczej.

Jak wynika ze stanu faktycznego sprawy, przedmiotem aportu do Spółki będą kluczowe elementy, które umożliwiają kontynuowanie przez ten podmiot działalności gospodarczej prowadzonej uprzednio przez Wnioskodawcę - przy czym wyłączone z aportu nieruchomości i tak będą używane przez Spółkę na podstawie umowy najmu, czyli one w sensie używania operacyjnego i tak trafią do Spółki, co ma taki skutek, iż do Spółki trafi faktycznie całość przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Biorąc zatem pod uwagę stan faktyczny sprawy i przedstawione regulacje prawne w tym zakresie należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55(1) k.c., ponieważ przedmiot transakcji będzie obejmował całość składników materialnych i niematerialnych składających się na przedsiębiorstwo. Wyłączenie z przedmiotu aportu nieruchomości pozostanie bez wpływu na możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o nabyte składniki przez ich nabywcę czyli Spółkę, gdyż Wnioskodawca zapewni nabywcy korzystanie z tych wyłączonych nieruchomości w drodze umowy najmu/dzierżawy.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z aportem wszystkich składników majątkowych przedsiębiorstwa (niezbędne zaplecze techniczne, zapasy, pracownicy, środki pieniężne, rozpoznawalne logo, markę, sklep internetowy wraz z cała e-strukturą itp.) niezbędnych do realizacji jego zadań, co będzie potwierdzała płynna kontynuacja wszelkich działań rozpoczętych i realizowanych przez przedsiębiorstwo w ramach działalności Wnioskodawcy, po wniesieniu przedsiębiorstwa do Spółki. Po planowanym przeniesieniu przedsiębiorstwo będzie kontynuowało działalność w oparciu o te same plany i ramy działania, jak w przypadku Wnioskodawcy. Wymienione wyżej składniki przedsiębiorstwa stanowią zorganizowany kompleks majątkowy przeznaczony do prowadzenia określonej działalności. Poszczególne składniki pozostaną ze sobą w relacjach funkcjonalnych i organizacyjnych, które czynią z nich całość zdolną do kontynuacji określonej działalności – a to jest właśnie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55(1) k.c. Aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Przedsiębiorstwo tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. To wzajemne powiązanie składników aportu - funkcjonalne, organizacyjne i całościowe - stworzy z przedmiotu aportu Wnioskodawcy do Spółki właśnie przedsiębiorstwo.

Warto zaznaczyć, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 kwietnia 2018 r. sygn. akt I FSK 1204/16 wyjaśnił, że „dla zbycia przedsiębiorstwa wystarczające jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej uprzednio w tym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej."

Ponadto w wyroku z 10 marca 2011 r. sygn. akt I FSK 1062/10 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie podtrzymał stanowisko Sądu I instancji i uznał, że wyłączenie ze składników przedsiębiorstwa nieruchomości i zagwarantowanie nabywcy możliwości korzystania z takich nieruchomości na podstawie umowy najmu sprawia, że nadal przedmiotem transakcji zbycia (aportu) będzie właśnie przedsiębiorstwo.

Również w interpretacji indywidualnej z 21 sierpnia 2019 r. nr 0113-KDIPT1-3.4012.314.2019.2.MK zaprezentowano stanowisko zgodnie z którym „jak wynika z opisu sprawy przedmiotem aportu będą kluczowe elementy, które umożliwiają kontynuowanie działalności gospodarczej. Zespół składników majątkowych wniesionych aportem (tj. przedsiębiorstwo z wyłączeniem nieruchomości) będzie stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym i będzie mieć możliwość samodzielnego działania i kontynuowania dotychczasowej działalności. W rozpatrywanej sprawie z czynności zbycia majątku przedsiębiorstwa wyłączone zostaną co prawda nieruchomości, jednakże nie wpłynie to na możliwość kontynuowania działalności Przedsiębiorstwa, gdyż będą one przedmiotem długotrwałej umowy najmu lub dzierżawy. Spółka komandytowa, do której wniesiony zostanie aport w postaci przedsiębiorstwa z wyłączeniem nieruchomości, będzie kontynuowała dotychczasową działalność Wnioskodawcy w niezmienionym zakresie.

W związku z powyższym, strony transakcji dysponują swobodą w zakresie określenia, które składniki przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynność prawnej, a które z jej zakresu wyłączyć. W doktrynie również przyjmuje się, że przepis art. 55 (2) k.c. zezwala stronie dokonującej czynność prawnej (stronom umowy), na wyłączenie określonego składnika przedsiębiorstwa, a jak zauważył Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 8 stycznia 1997 r. sygn. akt I ACr 527/96 "Wyłączenie z przekazania poszczególnych składników jego mienia nie oznacza, że czynność prawna nie obejmuje zbycia przedsiębiorstwa (art. 55 (2) k.c.)”.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie zostaną spełnione wszystkie wskazane powyżej przesłanki do uznania składników materialnych i niematerialnych, wchodzących w skład prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i mających być przedmiotem aportu do spółki komandytowej, za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 55(1) k.c. Tym samym, planowana przez Wnioskodawcę transakcja wniesienia ww. majątku aportem do spółki komandytowej będzie stanowić transakcję zbycia, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, oraz będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na tej podstawie”.

Pojęcie zbycia należy rozumieć jako wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności jako właściciel. Dlatego czynność wniesienia aportem przedsiębiorstwa do Spółki będzie zatem formą zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który stanowi, iż przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Dlatego w konsekwencji ta czynność (jako rodzaj zbycia) nie będzie podlegać podatkowi VAT.

Reasumując, transakcję zbycia przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa bez nieruchomości, poprzez jej aport do Spółki, należy uznać za transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, wobec powyższego należy uznać, że czynność ta nie będzie podlegała przepisom ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy :

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.

Aport to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aporty pieniężne), rzeczy lub prawa (aporty rzeczowe) oraz umiejętności, kompetencje techniczne czy zawodowe.

Wniesienie aportu (wkładu niepieniężnego) do spółki prawa handlowego lub cywilnego spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów, zawartej w art. 5 ust. 1 ustawy, a tym samym w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy, uznawane jest za sprzedaż, ponieważ dostawa ta odbywa się za wynagrodzeniem (wniesienie aportu spełnia przymiot odpłatności, istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów a otrzymanym wynagrodzeniem w formie wyrażonych pieniężnie udziałów), a jej efektem jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j.  Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W myśl art. 552 Kodeksu cywilnego:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Ponadto, przepis art. 551 Kodeksu cywilnego wskazuje, że przedsiębiorstwo jest „zespołem składników”. Pojęcie zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa.

Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć prowadzeniu działalności gospodarczej. Aby zatem, w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej – musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Transakcja mająca za przedmiot zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce jedynie wówczas, gdy wymienione w art. 551 Kodeksu cywilnego elementy (o ile występują w danym stanie faktycznym), zostaną przekazane nabywcy. Należy podkreślić, że na gruncie przytaczanego przepisu, istnieje możliwość umownego wyłączenia pewnych elementów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa, ale tylko wówczas, gdy elementy te nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. W przeciwnym wypadku, danej transakcji nie można uznać za zbycie przedsiębiorstwa.

Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w art. 551 k.c. określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes (C-497/01), stwierdził, że: „(…) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że – w świetle tej normy dyrektywy – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto, w wyroku z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. I FSK 1586/11 NSA zauważył, że „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (…) Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”.

W wyroku NSA z dnia 28 sierpnia 2013 r., sygn. akt II FSK 2529/11 stwierdzono: „Żaden z przepisów prawa powoływanych przez Sąd pierwszej instancji oraz wnoszącego skargę kasacyjną nie zawiera wprost, dosłownie i jednoznacznie wymogu, zgodnie z którym dla bytu prawnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części niezbędne jest prawo własności nieruchomości. Organy podatkowe nie ustaliły też w sprawie, że składniki wnoszonego aportem przedsiębiorstwa (...) nie mogły funkcjonować jako zorganizowana część przedsiębiorstwa bez prawa własności nieruchomości albo też z wykorzystaniem innych nieruchomości niż te, których podatnik nie wniósł do spółki. Istotne znaczenie ma również podnoszona przez Sąd pierwszej instancji okoliczność, że w dniu wniesienia - otrzymania aportu spółka kapitałowa otrzymała także, tytułem dzierżawy, prawo do przywoływanych powyżej nieruchomości”.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Wnioskodawca obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od  towarów i usług. Wnioskodawca posiada przedsiębiorstwo, na które składają się m.in:

  • nieruchomość
  • komputery i urządzenia biurowe (np. kopiarki i drukarki),
  • oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo
  • meble biurowe i inne,
  • środki transportu,
  • towary,
  • środki pieniężne,
  • należności,
  • zobowiązania,
  • rachunek bankowy,
  • oprogramowanie księgowe i inne,
  • materiały marketingowe
  • pracownicy,
  • umowy
  • baza klientów i dostawców.
  • strona internetowa wraz ze sklepem internetowym.

W jednoosobowej działalności gospodarczej do celów magazynowych oraz biurowych, wykorzystywana jest stanowiąca własność Przedsiębiorcy nieruchomość zabudowana. Wnioskodawca planuje wniesienie aportem swojego przedsiębiorstwa do spółki komandytowej. Przedmiotem aportu do Spółki, będzie całość przedsiębiorstwa – z wyłączeniem Nieruchomości. Z chwilą wniesienia aportu do Spółki zostanie zawarta umowa najmu Nieruchomości pomiędzy Wnioskodawcą (osobą fizyczną), a Spółką. Na podstawie powyższej umowy Spółka będzie z Nieruchomości realnie korzystać poprzez kontynuację działalności przedsiębiorstwa otrzymanego tytułem ww. aportu. W przedsiębiorstwie Wnioskodawcy są zatrudnieni pracownicy, którzy po wniesieniu przedsiębiorstwa aportem do Spółki, będą zatrudnieni w Spółce. Z punktu widzenia pracowniczego dojdzie do przejścia zakładu pracy zgodnie z art. 23(1) kodeksu pracy. W oparciu o przedmiot przekazania (aport) możliwe będzie samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w tym obszarze, co będzie potwierdzała nieprzerwana ciągłość analogicznej działalności przedsiębiorstwa będącego przedmiotem aportu.

Pana wątpliwości przy tak przedstawionym opisie sprawy dotyczą kwestii czy aport Pana przedsiębiorstwa do spółki komandytowej, ale z wyłączeniem własności nieruchomości przy jednoczesnym oddaniu nieruchomości spółce komandytowej w najem, będzie stanowiło czynność wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w trybie art. 6 pkt 1 ustawy VAT

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że przedmiotem aportu będzie przedsiębiorstwo tj. zespół składników majątkowych i niemajątkowych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie działalności handlowej. Jak wynika z opisu sprawy na płaszczyźnie organizacyjnej i funkcjonalnej, wnoszone składniki majątkowe (przedsiębiorstwo) będą stanowić samodzielną całość operacyjną, zdolną do funkcjonowania w obrocie gospodarczym oraz spółka komandytowa będzie kontynuowała tę samą działalność gospodarczą.

W niniejszej sprawie z czynności zbycia majątku Pana przedsiębiorstwa co prawda wyłączona zostanie nieruchomość, jednakże zostanie przekazana spółce komandytowej do używania na podstawie umowy najmu, dzięki czemu Spółka będzie mogła nadal prowadzić działalność gospodarczą w tej lokalizacji. Z opisu sprawy jednoznacznie wynika, że wyłączenie nieruchomości nie wpłynie w żaden sposób na możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę komandytową. Z opisu sprawy wynika bowiem, że Spółka będzie prowadzić taką samą działalność, za pomocą tych samych środków rzeczowych i osobowych, w tym samym otoczeniu, w tym samym miejscu, w ten sam sposób (know-how), z tymi samymi kontrahentami (zarówno odbiorcy jak i dostawcy).

Zatem wnoszone do Spółki aportem przedsiębiorstwo będzie posiadało pełną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot.

Kierując się zatem przedstawionym powyżej opisem sprawy, stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku pomimo wyłączenia nieruchomości, zostaną spełnione wszystkie wskazane powyżej przesłanki do uznania składników materialnych i niematerialnych, wchodzących w skład prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej i mających być przedmiotem aportu, za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego. Tym samym, planowana przez Pana transakcja wniesienia wskazanego we wniosku majątku Pana przedsiębiorstwa z wyłączeniem nieruchomości do spółki komandytowej będzie stanowić transakcję zbycia przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy i w związku z tym czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy  z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.