Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania, że sprzedaż składników majątkowych Państwa przedsiębiorstwa stanowi zbycie przedsiębiorstwa i w konsekwencji transakcja ta podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

1)Wnioskodawca przygotowuje się do likwidacji.

2)Wnioskodawca aktualnie aż do chwili likwidacji:

• nie prowadzi działalności gospodarczej;
• nie zatrudnia pracowników ani nie zawarł umów zleceń i o dzieło;
• posiada jeden kontrakt na prowadzenie dokumentacji rachunkowej i podatkowej;
• posiada 5 umów kontraktacyjnych (…), które nie są faktycznie realizowane.

3)Wnioskodawca w kontekście art. 55¹ Kodeksu cywilnego:

• jest oznaczony nazwą (…),
• jest właścicielem majątku trwałego w postaci: (…);

Wnioskodawca dokonał też nakładów budowlanych w postaci: (…),

które posiadają przyłącza elektryczne i sieć wodno-kanalizacyjną, a które posadowione są na cudzym gruncie;

• dysponuje środkami pieniężnymi;
• posiada księgi i dokumenty związane z działalnością gospodarczą;
• nie posiada i nie będzie do dnia likwidacji posiadał:
• praw wynikających z najmu (dzierżawy bądź podobnych stosunków prawnych),
• wierzytelności (papierów wartościowych),
• koncesji (licencji i zezwoleń),
• patentów, praw autorskich i pokrewnych,
• tajemnic przedsiębiorstwa.

4)Wnioskodawca posiada zobowiązania.

Część z nich ma stanowić wynagrodzenie za sprzedaż przez Wnioskodawcę posiadanego majątku. Pozostała część zobowiązań przejdzie do Spółki w likwidacji.

5)Po zbyciu aktywów - Wnioskodawca postawi Spółkę (…) w stan likwidacji.

6)Nabywca majątku Wnioskodawcy prowadzi obecnie działalność gospodarczą i będzie ją prowadził w dalszym ciągu, w oparciu również o nabyty majątek. Jest on właścicielem gruntu, na którym Wnioskodawca dokonał nakładów.

7)Stosowne oświadczenie Nabywca złoży w ewentualnym akcie notarialnym sprzedaży przedsiębiorstwa.

8)Przedmiotem zbycia miałyby być składniki majątkowe określone w punkcie 3 tiret 2 oraz pozostałe na dzień sprzedaży środki finansowe.

Pytanie

Czy sprzedaż posiadanych przez Wnioskodawcę aktywów należy potraktować jako zbycie przedsiębiorstwa, czy jako zbycie poszczególnych składników majątkowych?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca uważa, że przy sprzedaży jego majątku dojdzie do transakcji zbycia przedsiębiorstwa, a nie do transakcji zbycia poszczególnych składników majątkowych.

Teza Wnioskodawcy jest poparta następującymi argumentami:

a)zbyciu podlega cały majątek Wnioskodawcy - stanowiący jego przedsiębiorstwo;

b)Wnioskodawca po zbyciu nie będzie prowadził jakiejkolwiek działalności gospodarczej i zostanie poddany likwidacji (a w konsekwencji rozwiązaniu);

c)zbywane przedsiębiorstwo nie musi posiadać wszystkich elementów wskazanych w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, ale tylko niektóre z nich;

d)Nabywca jest jedynym wierzycielem Wnioskodawcy; w związku z powyższym nie będą na niego - w ramach transakcji zbycia przedsiębiorstwa - przenoszone zobowiązania; część zobowiązań zostanie mu spłacona - w wyniku przeniesienia na nabywcę własności przedsiębiorstwa, w zamian za dług;

e)nabywca oświadczy, że zakupiony majątek będzie przez niego w dalszym ciągu wykorzystywany do działalności gospodarczej w prowadzonym przez niego przedsiębiorstwie;

f)umowy kontraktacyjne zawarte zostały przez Wnioskodawcę (…); umożliwiały one (…) produkcję i sprzedaż (…), a następnie ich zbycie wskazanym (…) odbiorcom finalnym; umowy te nie są faktycznie realizowane - a więc działalność Wnioskodawcy oparta o realizację tych umów jest niemożliwa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach, których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.koncesje, licencje i zezwolenia;

6.patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.tajemnice przedsiębiorstwa;

9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to z art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Ponadto, przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że:

„(…) celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów.”

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5(8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W złożonym wniosku wskazali Państwo, że:

• Wnioskodawca przygotowuje się do likwidacji;
• Wnioskodawca aktualnie aż do chwili likwidacji:
• nie prowadzi działalności gospodarczej,
• nie zatrudnia pracowników ani nie zawarł umów zleceń i o dzieło,
• posiada jeden kontrakt na prowadzenie dokumentacji rachunkowej i podatkowej,
• posiada 5 umów kontraktacyjnych (…), które nie są faktycznie realizowane;
• Wnioskodawca w kontekście art. 55¹ Kodeksu cywilnego:
• jest oznaczony nazwą (…);
• jest właścicielem majątku trwałego w postaci: (…);
• Wnioskodawca dokonał też nakładów budowlanych w postaci: (…), które posiadają przyłącza elektryczne i sieć wodno-kanalizacyjną, a które posadowione są na cudzym gruncie (Nabywca jest właścicielem gruntu, na którym Wnioskodawca dokonał nakładów);
• Wnioskodawca dysponuje środkami pieniężnymi, posiada księgi i dokumenty związane z działalnością gospodarczą,
• Wnioskodawca posiada zobowiązania (część z nich ma stanowić wynagrodzenie za sprzedaż przez Wnioskodawcę posiadanego majątku, pozostała część zobowiązań przejdzie do Spółki w likwidacji);
• Nabywca majątku Wnioskodawcy prowadzi obecnie działalność gospodarczą i będzie ją prowadził w dalszym ciągu w oparciu również o nabyty majątek.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy sprzedaż ww. składników majątkowych składających się na Państwa przedsiębiorstwo będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa.

Jak wskazano powyżej, zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa, decyduje pełen zakres przekazanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości.

Wskazali Państwo, że przedmiotem zbycia będą składniki majątkowe wskazane we wniosku i pozostałe na dzień sprzedaży środki finansowe oraz, że Nabywca majątku Spółki prowadzi obecnie działalność gospodarczą i będzie ją prowadził w dalszym ciągu w oparciu o nabyty majątek. Równocześnie podkreślili Państwo, że Państwa Spółka przygotowuje się do likwidacji i aktualnie aż do chwili likwidacji nie prowadzi działalności gospodarczej, nie zatrudnia pracowników ani nie zawarła umów zleceń i o dzieło.

Należy więc przede wszystkim zauważyć, że w analizowanym przypadku Nabywca nie ma możliwości kontynuacji działalności prowadzonej dotychczas przez Państwa, gdyż - jak sami Państwo wskazali - obecnie i aż do likwidacji nie prowadzicie działalności gospodarczej przy pomocy zbywanych składników majątkowych. Ponadto, jak wynika z okoliczności sprawy, zawarli Państwo 5 umów kontraktacyjnych, które nie są faktycznie realizowane, a Państwa działalność oparta o realizację tych umów jest niemożliwa. Zatem skoro obecnie nie jest prowadzona przez Państwa działalność gospodarcza, to niemożliwe jest jej kontynuowanie przez Nabywcę (nie da się kontynuować nieprowadzonej działalności).

Nie można więc zgodzić się z Państwem, że przy sprzedaży Państwa majątku dojdzie do transakcji zbycia przedsiębiorstwa, ponieważ nabyty majątek będzie w dalszym ciągu wykorzystywany w działalności gospodarczej prowadzonej przez Nabywcę, skoro w momencie sprzedaży nie wykorzystują Państwo tych składników w prowadzonej działalności gospodarczej.

W rozpatrywanej sprawie mamy więc do czynienia z sytuacją, w której Państwa działalność nie będzie kontynuowana przez Nabywcę, gdyż posiadane aktywa w Państwa spółce nie służą obecnie do wykonywania jakichkolwiek zadań gospodarczych i nie prowadzą już Państwo działalności gospodarczej przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem sprzedaży.

Tym samym, zgodnie z uwagami poczynionymi powyżej, zbywane przez Państwa na rzecz Nabywcy opisane we wniosku składniki majątku nie stanowią przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, a w konsekwencji do tej transakcji nie znajdzie zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy, tj. wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT.

Opisana transakcja sprzedaży dotyczyć będzie w niniejszej sprawie zbycia poszczególnych wyżej opisanych składników majątku Państwa przedsiębiorstwa, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 ustawy. Dostawę każdego z wymienionych we wniosku składników majątku powinni Państwo opodatkować podatkiem VAT według stawki podatku właściwej dla każdego sprzedawanego składnika.

Państwa stanowisko uznaję za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.